INTERN CONTROLEPLAN. Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op xx maart 2015

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "INTERN CONTROLEPLAN. Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op xx maart 2015"

Transcriptie

1 INTERN CONTROLEPLAN 2015 Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op xx maart 2015

2 1. INLEIDING Interne controle is verantwoording De indeling van dit interne controleplan WAT IS DE INTERNE CONTROLE Interne controle gaat over financiële beheershandelingen Criteria voor het vaststellen van getrouwheid en rechtmatigheid Wetten en regels: normenkader en toetsingskader Juridische kwaliteitszorg ONDERSCHEID IN PROCESSEN EN INTERNE CONTROLE De drie belangrijkste processen Twee soort subsidieprocessen Van proces naar risico RISICOBEHEERSING EN INTERNE CONTROLE Risicoanalyse: selectie van onderwerpen Risicoprofiel van de Stadsregio Risicobeheersing bij de Stadsregio De risicobeheersing en interne controle Risicoanalyse, interne controle en accountantscontrole 8 5 DE GEPLANDE INTERNE CONTROLES Planning van de interne controles controles Systeemgerichte controles in de eerste jaarhelft Informatiesystemen ten behoeve van Openbaar vervoer mei Financiele informatievoorziening infrastructuurprojecten mei Opdrachtverlening april Salarisbetalingen april Betalingsverkeer mei Gegevensgerichte interne controles in de tweede jaarhelft Openbaar Vervoer november Infrastructuur oktober 2015 en januari Ruimtelijke projecten en mobiliteit december Economie december Opdrachtverlening oktober 2015 en januari Salarisbetalingen oktober 2015 en januari Bijzondere controles: Sisa bijlage jaarrekening 13 6 VERSLAG EN ORGANISATIE VAN INTERNE CONTROLE Verantwoordelijkheid voor de interne controle Van verslag naar plan Zelfcontrole door de afdelingen BIJLAGEN 17

3 1. INLEIDING 1.1 Interne controle is verantwoording In 2012 heeft de Stadsregio voor de eerste keer interne controle uitgevoerd op basis van een Interne Controleplan. Dat eerste plan gaf ook een plaatsbepaling van de interne controle als onderdeel van de interne beheersing van de organisatie. Interne controle heeft eenzelfde doel als de accountantscontrole: geeft de financiële informatie een getrouw beeld en zijn de financiële beheershandelingen rechtmatig tot stand gekomen. Door dit gemeenschappelijke doel kan interne controle een bijdrage leveren aan het beperken van de accountantskosten. Interne controle gaat echter verder dan accountantscontrole. Interne controle gaat ook over de doelmatigheid en doeltreffendheid van de interne beheersing. Dat houdt in dat op basis van de bevindingen bij interne controle ook voorstellen voor verbetering van de interne beheersing aan de orde zijn. 1.2 De indeling van dit interne controleplan Dit controleplan begint in hoofdstuk 2 met het kader voor de interne controle. Het kader bestaat uit criteria voor het vaststellen van getrouwheid en rechtmatigheid. De criteria voor getrouwheid en rechtmatigheid zijn vastgelegd in wettelijke regels en verordeningen van de regioraad. Hoofdstuk 3 beschrijft de werkprocessen bij de Stadsregio. Een onderscheid naar werkprocessen is voor interne controle van belang omdat beheersmaatregelen per proces verschillen en daarmee de controles. Hoofdstuk 4 gaat in op de risico s per proces en wat deze risico s betekenen voro de uit te voeren interne controle. Dan volgt in hoofdstuk 5 de planning van de interne controle. Dit plan sluit af met een beschrijving van de plaats van de interne controle in de organisatie. Hoofdpunt is dat interne controle in onafhankelijkheid uitgevoerd moet worden. Alleen dan kan de interne controle effectief zijn en kan de accountant bij zijn oordeelsvorming op interne controle steunen. Interne Controle Plan

4 2. WAT IS DE INTERNE CONTROLE 2.1 Interne controle gaat over financiële beheershandelingen Het doel van interne controle is opgenomen in artikel 21 van de Financiële verordening die de regioraad op 13 maart 2012 heeft vastgesteld: 1. Het Dagelijks Bestuur zorgt voor interne toetsing ten behoeve van het getrouwe beeld van de jaarrekening en de rechtmatigheid van de baten en lasten en de balansmutaties en de informatieverstrekking hierover. 2. De interne toetsing is er mede op gericht bij te dragen aan een betere beheersing van de risico s die genoemd worden in de paragraaf weerstandvermogen van de begroting en jaarrekening Interne controle is niet vrijblijvend in de zin dat de regioraad een keuze heeft af te zien van interne controle. Artikel 212 van de Gemeentewet, dat ook van toepassing is voor de Stadsregio, bepaalt dat de raad een verordening vaststelt die waarborgt dat aan de eisen van rechtmatigheid, verantwoording en controle wordt voldaan. Om te kunnen verantwoorden is een getrouw beeld van de baten en lasten evenals van de grootte en samenstelling van het vermogen noodzakelijk. De volgende paragraaf licht toe met welke criteria wordt vastgesteld of er een getrouw beeld is en of de financiële beheershandelingen rechtmatig tot stand zijn gekomen: Financiële beheershandelingen zijn alle handelingen die invloed hebben op baten, lasten en vermogen. Voor budgethouders zijn dat vooral het beheer van de begroting, het geven van opdrachten, het voorbereiden van subsidiebesluiten en het opstellen van betaalopdrachten. 2.2 Criteria voor het vaststellen van getrouwheid en rechtmatigheid Interne controle is niet spannend want vooraf is bekend aan welke criteria voldaan moet worden. Financiële beheershandelingen worden getoetst op basis van negen criteria. Van budgethouders mag niet verwacht worden dat zij bij elke financiële beheershandeling het lijstje met de negen criteria doorlopen. Daarom zijn de negen criteria hier in één zin samengevat: voor alle betalingen is er een document (factuur of subsidiebeschikking) nodig met de juiste NAW gegevens die rekenkundig juist is, past binnen de door de regioraad vastgestelde begroting en voldoet aan de eisen voor opdrachtverlening of subsidieverlening, waarbij de budgetbeheerder heeft vastgesteld dat de prestatie is geleverd, in verhouding staat tot het afgesprokene en geleverd is en voor een prijs die marktconform is. Wie de criteria wil lezen, in de bijlage 3 zijn ze opgenomen. Interne Controle Plan

5 2.3 Wetten en regels: normenkader en toetsingskader De criteria voor het vaststellen van getrouwheid en rechtmatigheid zijn algemeen. Per type organisatie zijn er wettelijke regels die specifiek aangeven aan welk kader voldaan moet worden wil er sprake zijn van rechtmatigheid en getrouwheid. Het normenkader bestaat uit de wettelijke regels en de regels die de regioraad stelt. De regels vastgesteld door het dagelijks bestuur zijn geen onderdeel van het normenkader maar een onderdeel van de middelen die het dagelijks bestuur inzet om te bewerkstelligen dat het ambtelijk organisatie leidraad heeft bij het uitvoeren van de begroting. In het normenkader zijn ook de grenzen opgenomen die de accountant moet hanteren bij de accountantscontrole. Wettelijk is bepaald dat de accountant alleen een goedkeurende verklaring mag geven indien het totaal van de geconstateerde fouten kleiner is dan 1% van de totale lasten en de onzekerheden kleiner zijn dan 3% van de totale lasten. De regioraad is bevoegd om strengere eisen te stellen maar heeft van deze bevoegdheid geen gebruik gemaakt. Ruimere eisen vaststellen is wettelijk niet toegestaan. Het normenkader is uitgewerkt in het toetsingskader. Het toetsingskader bestaat uit de artikelen van de wettelijke regels en de verordeningen van de regioraad met financiële beheershandelingen. Het normenkader met het daarbij behorende toetsingskader wordt opgesteld door de controller van de Stadsregio en vastgesteld door het dagelijks bestuur. Bij het opstellen van het normenkader worden de afdelingen betrokken door het concept-normenkader voor te leggen aan de betreffende afdelingshoofden. 2.4 Juridische kwaliteitszorg De juridische kwaliteitszorg bij de Stadsregio is een zelfstandige taak in het kader van de interne beheersing. Juridische kwaliteitszorg zal ertoe leiden dat de kans op onrechtmatige besluiten verkleind wordt en dat de risico s als gevolg van ontoereikende juridische toetsing verminderen. Doordat de juridische kwaliteitszorg bijdraagt aan de rechtmatigheid van de besluitvorming, zal ook de rechtmatigheid van de te toetsen financiële beheershandelingen bevorderd worden. Uit de interne controle moet blijken dat er geen rechtmatigheidfouten gesignaleerd worden doordat deze fouten met juridische kwaliteitszorg voorkomen zijn. Interne Controle Plan

6 3 ONDERSCHEID IN PROCESSEN EN INTERNE CONTROLE 3.1 De drie belangrijkste processen Met interne controle en accountantscontrole wordt vastgesteld of financiële beheershandelingen worden uitgevoerd in overeenstemming met de regelgeving. Er zijn verschillende soorten financiële beheershandelingen die elk hun eigen regels, risico s en resultaten kennen. Daarom is er geen allesomvattende interne controle die voor alle financiële beheershandelingen gelijk is: er is een indeling naar processen. De belangrijkste processen bij de Stadsregio zijn: De subsidieverlening De inkoop Het salarisbeheer Voor de subsidieverlening is een resultaat dat reizigers vervoerd worden door een vervoerbedrijf die een concessie van de Stadsregio heeft gekregen. De Stadsregio doet subsidie uitgaven maar het resultaat is voor derden. Bij inkoop is het resultaat dat de Stadsregio zelf de beschikking krijgt over het resultaat in de vorm van ingehuurd personeel of een onderzoekrapport. Bij het salarisbeheer is het resultaat dat de Stadsregio de beschikking krijgt over eigen personeel waarbij de Stadsregio verantwoordelijk is voor de inzet en personeelsbeleid. 3.2 Twee soort subsidieprocessen Financiële beheershandelingen in het kader van Inkoop en salarisadministratie zijn voor alle begrotingsprogramma s gelijk. Dat geldt niet voor het subsidieproces. Bij de concessieverlening in het openbaar vervoer gaat het om de subsidiering van een continue stroom in dienstverlening: bussen, trams en metro s moeten rijden volgens de dienstregeling. Bij de subsidiering van infrastructuurprojecten gaat het om het vaststellen van eenmalige resultaten die meestal met een schouw ter plekke vastgesteld kunnen worden. De wijze van prestatievaststelling zal dus verschillen voor deze subsidieprocessen. 3.3 Van proces naar risico De indeling naar processen geeft aan op welke punten gecontroleerd moet worden. Daarmee is echter nog niet bepaald hoe belangrijk een proces is. Om het belang te bepalen is het gebruikelijk een risicoanalyse op te stellen. Dat gebeurt in hoofdstuk 4. Interne Controle Plan

7 4 RISICOBEHEERSING EN INTERNE CONTROLE 4.1 Risicoanalyse: selectie van onderwerpen Met interne controle wordt vastgesteld of de processen, zoals subsidieproces en inkoopproces, plaatsvinden in overstemming met de regelgeving. Daarmee draagt interne controle bij aan de beheersing van risico s. Voor een goed beeld van de risicobeheersing is echter een meeromvattend beeld nodig. Dat beeld geven de volgende twee paragrafen over meerjarenraming en weerstandsvermogen. Na dit algemene kader voor de risicobeheersing volgt in paragraaf 4 het belang van de verschillende processen. 4.2 Risicoprofiel van de Stadsregio Het belangrijkste risico van de Stadsregio is de scheefheid in inkomsten in combinatie met de regelgeving voor besteding van verkregen middelen. Dat geldt bij uitstek voor de BDU en het bestedingsbegrip. Wordt een onrechtmatigheid geconstateerd bij de BDU bestedingen dan loopt de Stadsregio het risico dat de betreffende uitgave uit eigen middelen betaald moet worden. Dat is een groot risico. De eigen middelen zijn in verhouding tot de BDU zeer klein, minder dan 1%. Ook vele individuele BDU uitgaven zijn vele malen groter dan het totaal van de eigen middelen, te weten de: subsidies voor de vervoersbedrijven en subsidies voor (middel)grote projecten. De Stadsregio moet de bestedingen in het kader van de BDU verantwoorden in de SiSa bijlage in de jaarrekening. Voor de controle op de SISA bijlage gelden aanvullende eisen op de reguliere jaarrekeningcontrole. De minder goede ervaringen met de kwaliteit van de accountantscontroles op de SISA verantwoording van de decentrale overheden is voor de Rijk accountants aanleiding geweest scherper toe te zien op de naleving van de eisen. Ook daarom is zorgvuldige naleving van de eisen bij het besteden van de BDU voor de Stadsregio belangrijk. Subsidieverlening in het kader van de BDU, vooral de subsidieverlening voor het openbaar vervoer, heeft voor burgers directe en zichtbare gevolgen. Ook voor de beeldvorming over de Stadsregio is rechtmatige besteding belangrijk. 4.3 Risicobeheersing bij de Stadsregio Het belangrijkste middel van de Stadsregio voor risicobeheersing is de combinatie van meerjarenraming en de paragraaf weerstandsvermogen in de begroting en jaarrekening. De meerjarenraming geeft inzicht in de financiële positie van de Stadsregio en de houdbaarheid van het financieel beleid op termijn. De toelichting op de meerjarenraming en de paragraaf weerstandsvermogen geven inzicht in de risico s die de Stadsregio loopt bij de uitvoering van het beleid. In deze documenten worden niet alleen de risico s benoemd, ook mogelijke maatregelen voor beheersing van de risico s komen aan de orde. De meerjarenraming en de paragraaf weerstandsvermogen zijn het vertrekpunt voor risicobeheersing. De jaarrekening en de daarin opgenomen paragraaf weerstandsvermogen geven inzicht in de kwaliteit van de risicobeheersing: zijn er risico s Interne Controle Plan

8 met financiele gevolgen opgetreden, waren dit bekende of nieuwe risico s en hebben de beheersmaatregelen bijgedragen aan beperking van de financiele gevolgen van de risico s? De actuele meerjarenraming en de paragraaf weerstandsvermogen in de begroting en jaarrekening zijn belangrijke instrumenten voor de risicobeheersing. Deze onderwerpen worden in samenhang besproken in het management team van de Stadsregio. Bij het optreden van niet voorziene risico s zullen voorstellen aan het dagelijks bestuur voorgelegd worden om de risico s te beheersen. Bij het optreden van voorziene risico s zal nagegaan worden in hoeverre bijstelling van de maatregelen voor risicobeheersing noodzakelijk is. 4.4 De risicobeheersing en interne controle Interne controle is een vorm van risicobeheersing die zich richt op financiële beheershandelingen die gepaard gaan met de uitvoering van het beleid. Interne controle is gebaseerd op de verschillende processen die te onderscheiden zijn bij het beleid. In hoofdstuk 3 is beschreven dat de belangrijkste processen bij de Stadsregio zijn: Subsidieproces Inkoopproces Salarisproces. Het belang van deze processen voor de interne controle wordt bepaald door enerzijds de impact van financiële beheershandelingen en anderzijds het risico bij de uitvoering van deze beheershandelingen Voor het bepalen van de impact van financiële beheershandelingen zijn aantal en omvang van de financiële beheershandelingen maatgevend. De volgende tabel geeft het beeld over het verslagjaar 2014: Impact: aantal en omvang financiële beheershandelingen aantal bedrag per mutatie Subsidies 01 Openbaar vervoer Infrastructuur Mobiliteitsbeleid Economie Regionale woningmarkt Bestuur en Communicatie 0 0,0-99 Bedrijfsvoering 0 0,0 - subtotalen Inkoop salarissen Bij de inkoopopdrachten is het gemiddelde per financiele mutatie Het gemiddelde bedrag per opdracht is De reden is dat opdrachten, zoals de inhuur van personeel, in meerdere termijnen betaald worden. Ook voor de subsidieoprocessen en het salarisproces geldt dat er betalingen in meerdere termijnen plaatsvinden. Het risico bij de uitvoering van financiële beheershandelingen is bepaald met de volgende criteria Interne Controle Plan

9 I. De kwaliteit van de interne beheersing Een adequate functiescheiding tussen beschikken, registreren en controleren is essentieel voor een goede interne beersing. Een adequate functiescheiding, bij voorkeur vastgelegd in procedures, zal de kans op niet geoorloofde afwijkingen verkleinen en dus leiden tot een lager risico. II. Wijzigingen in de regelgeving, de organisatie, de processen of de functionarissen Wijziging betekent dat de organisatie in een overgang van oud naar nieuw zit. Dat brengt een verhoogd risico met zich mee totdat de nieuwe situatie voldoende geborgd is. III. Bevindingen uit voorgaande controles De bevindingen uit voorgaande controles geven aan waarin zwaktes in de interne beheersing zitten en dus sprake is van een verhoogd risico. De elementen van de impact en het risico zijn gewaardeerd op een schaal van 1 tot 10. Naarmate de waarde hoger is de impact of het risico hoger. Risico inschatting totaal mutaties Impact per mutatie Score kwaliteit IB Risico Wijzi gingen Bevin dingen Score 01 Openbaar vervoer Infrastructuur Mobiliteit Economie Inkoop Personeel Deze scores geven het volgende beeld van impact en risico bij financiele beheershandelingen. Impact en risico bij financiele beheershandelingen hoog Openbaar vervoer impact Infrastructuur Mobiliteit Economie Personeel Inkoop risico hoog Interne Controle Plan

10 Het subsidieproces bij Openbaar vervoer en Infrastructuur vragen aandacht door de impact van financiële beheershandelingen. Het risico bij Openbaar vervoer is hoger geschat omdat de financiele en administratieve ondersteuning van het subsidieproces bij openbaar vervoer verbetering nodig heeft. De verwerking van de salarisbetalingen vraagt aandacht door de opmerkingen van de accountant in het rapport van bevindingen bij voorgaande jaarrekeningen. Inkoop vraagt aandacht door de gewijzigde regelgeving met de nieuwe aanbestedingswet. Bij het subsidieproces voor het programma Mobiliteit (voluit Ruimtelijke projecten en mobiliteitsbeleid) en Economie is er sprake van een stabiele situatie met een beperkte impact van de financiële beheershandelingen. 4.5 Risicoanalyse, interne controle en accountantscontrole De risicoanalyse wordt opgesteld om het aantal controles te beperken terwijl toch een redelijke mate van zekerheid wordt verkregen over de getrouwheid en rechtmatigheid van de jaarrekening. Interne controle en accountantscontrole zijn dus niet bedoeld om alle financiële beheershandelingen nog eens een keer over te doen. De interne controles zullen wat betreft planning van de werkzaamheden in overleg met de betreffende proceseigenaren worden uitgevoerd. De financiële beheershandelingen kunnen vanuit twee, elkaar aanvullende, invalshoeken gecontroleerd worden: Systeemgerichte controles Met de systeemgerichte controle wordt onderzocht of het aanwezige instrumentarium voor interne beheersing goed functioneert. Deze controle is procesgericht: worden alle stappen van de regels en procedures zichtbaar nageleefd en zijn er voldoende waarborgen in de processen die bijdragen aan betrouwbare uitkomsten. Voor betrouwbare uitkomsten is het noodzakelijk dat er voldoende functiescheiding is de processen opgenomen. Het aantal systeemgerichte controles bepaalt de controller in overleg met de accountant. Immers, wil de accountant bij zijn onderzoek kunnen steunen op de werkzaamheden van de interne controle dan zal de accountant aanwijzingen geven over het aantal systeemgerichte controles en de wijze waarop deze worden uitgevoerd. Gegevensgerichte controles In de gegevensgerichte benadering wordt onderzocht of de uitkomsten van de stappen in het beheersproces juiste cijfers opleveren. Juiste cijfers zijn nodig om een uitspraak te kunnen doen over de getrouwheid van de verantwoording. Voor de accountantscontrole zijn technieken ontwikkeld om het aantal gegevensgerichte controles te bepalen. Daarom bepaalt de controller het aantal gegevensgerichte controles in overleg met de accountant. Interne Controle Plan

11 5 DE GEPLANDE INTERNE CONTROLES 5.1 Planning van de interne controles controles De uitgaven van de Stadsregio zijn niet gelijkmatig gespreid over het jaar; vooral in de laatste maanden van het jaar wordt nog een belangrijk deel van de uitgaven gerealiseerd. Dat houdt in dat gegevensgerichte interne controles pas in de tweede helft van het jaar uitgevoerd kunnen worden. Systeemgerichte controles zijn wel mogelijk in de eerste jaarhelft. Bij systeemgerichte controles gaat het niet zozeer om het vaststellen van de rechtmatigheid van de geselecteerde financiele beheershandelingen, dat is het onderwerp van gegevensgerichte controles. Systeemgerichte controles stellen de vraag centraal of de interne procedures voldoende bijdragen aan een goede beheersing van de processen. De selectie van te controleren onderwerpen voor de systeemgerichte controles vindt plaats op basis van: de bevindingen van de gegevensgerichte interne controle in het najaar en het managementverslag van de accountant opstelt over de interim controle die de accountant uitvoert in het najaar. De controller van de Stadsregio rapporteert zijn bevindingen over deze systeemgerichte voor het zomerreces zodat er een mogelijkheid voor bijsturing ontstaat. De gegevensgerichte interne controles in de tweede jaarhelft worden uitgevoerd op basis van een selectie van financiele beheershandelingen die in overleg met de accountant is bepaald. Daardoor kan de accountant gebruik maken van de resultaten van de gegevensgerichte interne controle. Dit betekent overigens niet dat er in de eerste jaarhelft geen gegevensgerichte controles plaatsvinden. Zo wordt in het inkoopproces elke opdracht juridisch getoetst; deze uitkomsten van de juridische toets worden per opdracht vastgelegd. In het inkoopproces is daardoor een permanente verbijzonderde interne controle opgenomen. Er zijn twee soorten interne controle wat betreft de reikwijdte: programma specifieke controles en generieke controles. Bij programma specifieke controles zijn er naast de generieke, voor alle programma s geldende regels, specifieke regels die alleen voor het betreffende programma gelden. Dit onderscheid sluit aan bij de indeling van het normenkader dat ook bestaan uit algemeen geldende normen en programma specifieke normen. Het onderzoek in het kader van de interne controle wordt wat betreft de planning in overleg met de betreffende medewerkers uitgevoerd. Inbreng van medewerkers voor een doeltreffende controle is vanzelfsprekend welkom maar de controller bepaalt uiteindelijk wat en hoe gecontroleerd wordt. Interne Controle Plan

12 5.2 Systeemgerichte controles in de eerste jaarhelft Informatiesystemen ten behoeve van Openbaar vervoer mei 2015 Voor de concessies en de door het dagelijks bestuur toegekende investeringssubsidies zijn in het financieel systeem geen verplichtingen vastgelegd. Daardoor was een eenduidige link naar het document management systeem niet beschikbaar, was het tijdrovend vast te stellen of de uitgaven rechtmatig waren en was het lastig de goede documentatie voor de accountant beschikbaar te krijgen. Er is inmiddels een start gemaakt met verbetering van de ondersteuning van de afdeling openbaar vervoer door de afdeling bedrijfsvoering. In mei zal vastgesteld worden welke verbeteringen gerealiseerd zijn. Daarbij wordt getoetst op twee onderdelen van het subsidieproces: 1. De jaarlijkse subsidiebeschikkingen aan de openbaar vervoer bedrijven 2. De afwikkeling van de jaaroverschrijdende investeringssubsidies A1 jaarlijkse subsidiebeschikkingen Per concessie per jaar is er een dossier waarin wordt opgenomen a) De subsidiebeschikking van het dagelijks bestuur. De subsidiebeschikking wordt in het financieel systeem opgenomen als verplichting b) De door de portefeuillehouder ondertekende toekenningsbrief aan de concessiehouder c) Overige besluiten door of namens het dagelijks bestuur met financiele gevolgen d) De berekening van toegekende boetes op basis van de monitorrapporten over de wijze waarop de concessiehouder voldoet aan de gestelde eisen e) De brief waarin de concessiehouder geinformeerd wordt over de opgelegde boetes en de bonus/malus op basis van de klantbarometer f) Een door een accountant gewaarmerkte opgave van de concessiehouder met de gerealiseerde vervoeropbrengsten g) Het besluit tot vaststelling van de subsidie door het dagelijks bestuur h) Een overzicht waarin de aansluiting tussen de uitgaven in het financieel systeem en de hierboven genoemde documentatie Het dagelijks bestuur besluit elk voorjaar over de voor het lopende verslagjaar toe te kennen subsidies. De systeemgerichte controle richt zich dan ook op de punten a, b, c en h. Indien voor april ook besluiten tot subsidievaststelling zijn genomen over vorogaande jaren zullen alle genoemde punten gecontroleerd worden. Daarom is het zinvol voor 2014 alsnog verplichtingen op te nemen voor de concessies. Ad 2 Investeringssubsidies In 2015 zal de verdere afwikkeling van eerder genomen besluiten over investeringssubsidies plaatsvinden zoals de verdere aflevering van de nieuwe M5 metro s. Investeringssubsidies kennen eenzelfde systematiek in afwikkeling als (middel)grote infrastructuurprojecten: een subsidiebeschikking van het dagelijks bestuur met betalingen die gebaseerd zijn op de in de subsidiebeschikking opgenomen mijlpalen. Ingeval van investeringssubsidies rollend materieel zoals de nieuwe metro s bestaan de mijlpalen uit de voertuigen die aan het GVB zijn overgedragen voor inzet in de dienstregeling. De afwikkeling van de investeringssubsidieswordt getoetst op de volgende twee punten: 1. Financieel systeem is voor elke investeringssubsidie een verplichting vastgelegd 2. Document management systeem is de link naar de verplichting in het financieel systeem vastgelegd waarbij het subsidiebesluit van het dagelijks bestuur het vertrekpunt is Interne Controle Plan

13 is een overzicht beschikbaar waarin de mijlpalen benoemd zijn per gerealiseerde mijlpaal is opgenomen een aanvraag van de subsidieontvanger voor uitbetaling van een voorschot, een prestatieverklaring van de subsidieontvanger, een proces-verbaal van een daartoe aangewezen medewerker van de Stadsregio en de datum waarop de bijbehorende financiele transactie is vastgelegd in het financieel systeem. bij vaststelling van de subsidie een berekening van de vast te stellen subsidie Financiele informatievoorziening infrastructuurprojecten mei 2015 In het financieel systeem wordt onvoldoende onderscheid gemaakt ten behoeve van rapportagemogelijkheden over beleidsprogramma s zoals het Actieprogramma Regionaal Openbaar vervoer, Beter Benutten en Hulpimpuls. Ook is het nog niet mogelijk te rapporteren over de Investeringsagenda weg en de Investeringsagenda openbaar vervoer. Dat is een belangrijke reden waarom de beleidsafdelingen schaduwadministraties moeten bijhouden. Er is door bedrijfsvoering een start gemaakt met het verbeteren van de informatievoorziening. In mei 2015 zal vastgesteld worden of er vorderingen zijn in het verbeteren van de informatievoorziening Opdrachtverlening april 2015 Bij de opdrachtverlening wordt gecontroleerd: of de documentatie over het proces van offertes uitvragen zichtbaar wordt vastgelegd in een systeem. of in de juridische toets ook gecontroleerd wordt op de mogelijkheid tot verlenging in opdracht waardoor er sprake kan zijn van een geknipte meerjarige opdracht de beoordeling en vastlegging van de uurtarieven bij inhuur van personeel wordt vastgelegd zodat toetsing aan de eisen van de Wet Normering Topinkomens mogelijk is Salarisbetalingen april 2015 Bij de salarisbetalingen wordt gecontroleerd of : er voldoende functiescheiding is tussen de invoer salarismutaties en de controle op de ingevoerde salarismutaties. de ingevoerde salarismutaties periodiek worden voorgelegd aan het verantwoordelijke afdelingshoofd zodanig dat vastgesteld kan worden dat de functiescheiding tussen beschikkende en registrerende functie geborgd is Betalingsverkeer mei 2015 De Stadsregio regelt het betalingsverkeer voor subsidies middels een rekening-courant met de gemeente Amsterdam. De accountant heeft vastgesteld dat deze wijze van afwikkelen van het betalingsverkeer foutgevoelig is. Er is een goed alternatief voorhanden. De Stadsregio kan de bankrekening bij de Bank Nederlandse Gemeenten gebruiken voor subsidiebetalingen en integreren in het financieel systeem. Daarmee wordt de betrouwbaarheid en de doelmatigheid van het betalingsverkeer sterk verbeterd. Gecontroleerd wordt of en zo ja vanaf welk tijdstip al het betalingsverkeer met de faciliteiten in het financieel systeem wordt afgewikkeld. Interne Controle Plan

14 5.3 Gegevensgerichte interne controles in de tweede jaarhelft Openbaar Vervoer november 2015 In de gegevensgerichte interne controle worden alle subsidiebetalingen van de afdeling openbaar vervoer gecontroleerd. Daarvoor is noodzakelijk dat in het financieel systeem en het documentmanagementsysteem de benodigde documentatie volledig en toegankelijk wordt vastgelegd. Voor zover uit de in mei uitgevoerde systeemgerichte interne controle volgens paragraaf blijkt dat de systemen nog niet voldoende op orde zijn zal bij de gegevensgerichte controle ook aandacht besteed worden aan een systeemgerichte controle Leidraad bij de gegevensgerichte controle zijn de drie controlelijsten die als bijlage zijn toegevoegd. Er is een controlelijst voor de concessie Amsterdam, een controlelijst voor beheer en onderhoud van de railinfrastructuur en een controlelijst voor de streekconcessies Infrastructuur oktober 2015 en januari 2016 De subsidieverlening bij projecten infrastructuur is gebaseerd op de subsidieverordening infrastructuur die de regioraad op 28 juni 2011 heeft vastgesteld. In oktober worden een aantal (middel)grote projecten en kleine projecten onderzocht met uitgaven in de eerste sdrie kwartalen onderzocht, in januari volgen (middel)grote en kleine projecten uit het laatste kwartaal. De controller bepaalt het aantal controles in overleg met de accountant. Bij de subsidieverlening voor de projecten van infrastructuur wordt vastgesteld of aan de volgende voorwaarden is voldaan: Beschikbaarheid van subsidiebesluit, Voor middelgrote projecten: declaratie subsidieaanvrager, beoordeling declaratie, prestatievaststelling mede op basis van een schouw, verslag van de schouw. Voor kleine projecten het gunningbesluit voor het eerste voorschot Ingeval van vaststelling naast de prestatievaststelling een accountantsverklaring tenzij uit de subsidiebeschikking zichtbaar blijkt dat er sprake is van een lumpsum bijdrage. Per betaling vaststellen of de vereiste documenten beschikbaar zijn. Deze voorwaarden zijn uitgewerkt in een controlelijst die als bijlage is toegevoegd Ruimtelijke projecten en mobiliteit december 2015 De subsidieverlening bij projecten duurzaam veilig wordt vastgesteld op basis van de tijdelijke regeling subsidies gedragsbeïnvloeding verkeersveiligheid 2005 die de regioraad op 29 maart 2005 heeft vastgesteld Beschikbaarheid van subsidiebesluit, Per betaling vaststellen of de vereiste documenten beschikbaar zijn Bij vaststelling van de subsidie onderzoeken of aan de eisen voor de eindverantwoording is voldaan Economie december 2015 In 2015 is nog één niet afgesloten subsidieproject economie opgenomen. Voor dit project wordt het volgende onderzocht Bestuurlijk vastgestelde overeenkomst waaruit blijkt dat de Stadsregio houder van het penvoerderschap is, beschikbaar zijn van het subsidiebesluit van het dagelijks bestuur, bestuurlijk vastgestelde documenten waaruit de bijdrage van een derde blijkt. Vaststellen of de bijdragen van derden conform de toezeggingen ontvangen zijn Interne Controle Plan

15 Vaststellen of de uitgaven in overeenstemming zijn gedaan met de afgesloten overeenkomst voor het penvoerderschap Bij eindverantwoording nagaan of aan de eisen voor de eindverantwoording is voldaan Opdrachtverlening oktober 2015 en januari 2016 De interne controle in september wordt gebaseerd op de financiële beheershandelingen in de eerste 9 maanden. In januari wordt deze controle aangevuld met de boekingen uit de laatste 3 maanden van Bij de opdrachtverlening gaat het om: Vaststellen of opdrachten boven de grens voor Europees aanbesteden daadwerkelijk Europees aanbesteed zijn. Voor opdrachten van tot het drempelbedrag wordt gecontroleerd of er geen sprake is van een geknipte meerjarige opdracht waardoor het drempelbedrag overschreden kan worden. Vaststellen of aan de eisen van de nieuwe aanbestedingswet wordt voldaan zoals opgenomen in de nota inkoopbeleid van de Stadsregio Vaststellen of aan de eisen van de aangepaste Wet Normering Topinkomens wordt voldaan Salarisbetalingen oktober 2015 en januari 2016 In elk van de genoemde maanden wordt een interne controle uitgevoerd over de salarisbetalingen in het voorgaande kwartaal. Bij de interne controle van de salarisbetalingen komen de volgende onderwerpen aan de orde: Is een functiescheiding tussen de invoer van salarismutaties en de controle daarop zichtbaar vastgelegd. Sloepenrol: wordt periodiek een overzicht aan het afdelingshoofd ter goedkeuring aangeboden van de personen die op de salarislijst staan van de betreffende afdeling met hun dienstverband, het aantal uren van het dienstverband, de salarisschaal en de trede van de salarisschaal. Overige betalingen: is er een overzicht beschikbaar per persoon waarop alle overige betalingen anders dan salarisbetalingen zijn opgenomen? Is voor deze overige betalingen een getekend brondocument aanwezig voor deze betalingen? Sluiten de geboekte salarisbetalingen en overige betalingen zichtbaar aan op de geboekte personeelskosten? Vaststellen dat de werkelijke bezetting niet hoger is dan de salarisbegroting en het bijbehorende formatieschema zoals opgenomen in de begroting? Bijzondere controles: Sisa bijlage jaarrekening De controller van de Stadsregio controleert voorafgaand aan de jaarrekeningcontrole door de accountant, de SiSa bijlage bij de jaarrekening. Bij deze controle zijn er twee specifieke aandachtpunten: Is er aansluiting tussen de cijfers in de jaarrekening en de SiSa bijlage Is deze aansluiting goed zichtbaar gedocumenteerd Voor zover regelingen in de SiSa bijlage door of namens een andere organisatie bijvoorbeeld jeugdzorg door de Dienst maatschappelijke Ontwikkeling - worden aangeleverd: Interne Controle Plan

16 Is er een opgave voor deze regeling die voorzien is van een accountantsverklaring waaruit blijkt dat er aansluiting is tussen de betreffende jaarrekening en de SiSa regeling Interne Controle Plan

17 6 VERSLAG EN ORGANISATIE VAN INTERNE CONTROLE 6.1 Verantwoordelijkheid voor de interne controle De controller van de Stadsregio is verantwoordelijk voor de interne controle: hij stelt het interne controleplan op, hij voert de interne controles uit of laat deze onder zijn verantwoordelijkheid uitvoeren hij is verantwoordelijk voor de verslaggeving over de interne controle en hij doet aanbevelingen op basis van zijn bevindingen. Aanbevelingen kunnen allen effectief zijn en tot verbeteringen in de processen leiden indien de aanbevelingen worden besproken met de proceseigenaren en de verantwoordelijke afdelingshoofden. Dat vraagt om een specifieke invulling van de functie van de controller. Naast het vaststellen van de rechtmatigheid van financiele beheershandelingen gaat interne controle ook over doelmatigheid van de bedrijfsvoering. Het toetsende financial control is geen eindpunt maar een startpunt voor adviserende business control over doelmatige processen rekening houdend met de regelgeving. De controller stemt de uit te voeren gegevensgerichte interne controles inhoudelijk af met de accountant zodat de accountant optimaal gebruik kan maken van de interne controle. Bij het opstellen van het interne controleplan verwerkt de controller de relevante opmerkingen in het rapport van bevindingen van de accountant. De accountant kan alleen steunen op de interne controle indien hij weet dat de interne controles in onafhankelijkheid en in overeenstemming met de controle eisen worden uitgevoerd. De positie van de controller in de organisatie moet borgen dat de controller vrij is in het rapporteren over zijn bevindingen en aanbevelingen. De planning van de uit te voeren interne controles wordt afgestemd met het managementteam van de Stadsregio. Bij die afstemming wordt het managementteam ook gevraagd of alle activiteiten van de Stadsregio gedekt worden door het interne controleplan dan wel dat aanvullingen nodig zijn. 6.2 Van verslag naar plan De controller van de Stadsregio stelt voor 15 juni een verslag van de systeemgerichte interne controles in de eerste jaarhelft op. Het verslag over de gegevensgerichte interne controle over de eerste drie kwartalen wordt opgesteld voor 1 december zodat de accountant voor de interim controle gebruik kan maken van de resultaten van de uitgevoerde systeemgerichte en gegevensgerichte controles. De resultaten van de uitgevoerde interne controles en het managementverslag van de accountant zijn de basis voor de onderwerpen van de systeemgerichte interne controles in het volgende Interne Controle plan. Dat leidt tot de volgende regelkring Interne Controle Plan

18 jaar 1 jaar 2 jaar 3 } Systeemgerichte IC Gegevensgerichte IC Systeemgerichte IC Accountant Interim controle Gegevensgerichte IC Systeemgerichte IC } Accountant Interim controle Gegevensgerichte IC Accountant Interim controle Accountant 6.3 Zelfcontrole door de afdelingen Voor het management van de organisatie is zelfcontrole belangrijk. Dat is controle door de eigen medewerkers en moet informatie verschaffen voor sturing op de beleidsinhoud en de financiën. De financiële adviseur van een afdeling zal daaraan een bijdrage verlenen. Bij zijn adviezen zal de financieel adviseur gebruik maken van de aanbevelingen uit de rapportages over de interne controle en uit eigen onderzoek. De financiële adviseur kan in opdracht van het afdelingshoofd binnen de afdeling controles uitvoeren maar deze zelfcontroles van een afdeling zijn geen interne controle. Interne Controle Plan

19 BIJLAGEN Bijlage 1 Controlelijst subsidies openbaar vervoer 1. Algemeen 1.1. Is er een beschrijving van de werkzaamheden in het kader van concessiebeheer? 1.2. Sluit de indeling van het dossier aan bij deze beschrijving? 2. Grondslag voor de betalingen aan de concessiehouder 2.1. Heeft er een Europese aanbesteding plaatsgevonden? 2.2. Is er een door het Dagelijks Bestuur vastgesteld gunningbesluit? 2.3. Is er voor het verslagjaar een subsidiebeschikking van het Dagelijks Bestuur? 3. Betalingen aan de concessiehouder 3.1. Sluiten de reguliere betalingen aan met het in de subsidiebeschikking genoemde bedrag? 3.2. Zijn er ondertekende brondocumenten, zoals een besluit van het dagelijks bestuur of een afgesloten contract, in het dossier voor alle afwijkende betalingen? 4. Prestatievaststelling streekconcessies 4.1. Is er een zichtbare aansluiting tussen de eisen uit het gunningbesluit en de eisen die in de jaarlijkse beschikking worden genoemd? 4.2. Is er een zichtbare aansluiting tussen de eisen die in de jaarlijkse beschikking worden genoemd en de eisen die met het monitoronderzoek worden getoetst? 4.3. Komt de onder 4.2 genoemde zichtbare aansluiting tot uitdrukking in een door de Stadsregio goedgekeurd vervoerplan of dienstregeling? 4.4. Zijn de monitoropdrachten voor onderzoek naar concessiebeheer rechtmatig verleend? 4.5. Is er documentatie waaruit blijkt dat de monitor opdrachten doelmatig zijn besteed? 4.6. Is de berekening van de boete beschikbaar? 4.7. Is er een verslag van het overleg met de concessiehouder over de uitkomst van de onderzoekbevindingen? 4.8. Is de Klantenbarometer van het KPVV beschikbaar? 4.9. Is de berekening van de bonus of malus op basis van de Klantenbarometer beschikbaar?= Is er een door of namens het dagelijks bestuur ondertekend besluit met begeleidende brief waarin de vervoerder wordt geïnformeerd over opgelegde boetes of malussen dan wel toegekende bonussen? Sluiten de betalingen aan de vervoerder zichtbaar aan bij de bedragen opgenomen in de subsidiebeschikking? Zijn de toegekende bonussen uitbetaald dan wel de opgelegde boetes of malussen ontvangen? Indien er betalingen zijn anders dan hiervoor genoemd, sluiten deze betalingen zichtbaar aan bij een door of namens het dagelijks bestuur getekende overeenkomst of subsidiebeschikking? Is er een goedkeurende accountantsverklaring bij de door de vervoerder opgegeven opbrengsten? Interne Controle Plan

20 5. Prestatievaststelling concessie Amsterdam: exploitatie 5.1. Is er een zichtbare aansluiting tussen de eisen in het gunningbesluit, de eisen genoemd in de jaarlijkse beschikking en de eisen die in de rapportages van het GVB zijn opgenomen? 5.2. Komt de onder 5.1 genoemde zichtbare aansluiting tot uitdrukking in een door de Stadsregio goedgekeurd vervoerplan of dienstregeling? 5.3. Is zichtbaar vastgesteld dat de wijze van meting van de eisen voldoet? 5.4. Is er een verslag van het overleg met de GVB over de uitkomst van de rapportages? 5.5. Is de berekening van de opgelegde bonus, malus en/of boetes beschikbaar? 5.6. Is de Klantenbarometer van het KPVV beschikbaar? 5.7. Is de berekening van de bonus of malus op basis van de Klantenbarometer beschikbaar? 5.8. Is er een door of namens het dagelijks bestuur ondertekend besluit met begeleidende brief waarin de vervoerder wordt geïnformeerd over opgelegde boetes of malussen dan wel toegekende bonussen? 5.9. Sluiten de betalingen aan de vervoerder zichtbaar aan bij de bedragen opgenomen in de subsidiebeschikking? Zijn de toegekende bonussen uitbetaald dan wel de opgelegde boetes of malussen ontvangen? Indien er betalingen zijn anders dan hiervoor genoemd, sluiten deze betalingen zichtbaar aan bij een door of namens het dagelijks bestuur getekende overeenkomst of subsidiebeschikking? Is er een goedkeurende accountantsverklaring bij de door de vervoerder opgegeven opbrengsten? 6. Prestatievaststelling concessie Amsterdam: onderhoud en beheer 6.1. Is het door het dagelijks bestuur ondertekend convenant Beheer en onderhoud met de gemeente Amsterdam over het beheer en onderhoud van de infrastructuur? 6.2. Is het programma van eisen behorend bij het afgesloten convenant Beheer en onderhoud? 6.3. Is er voor beheer en onderhoud een recente marktconformiteitstoets aanwezig in het dossier? 6.4. Indien voor bepaalde onderdelen is vastgesteld dat er geen sprake is van volledige marktconformiteit, is er documentatie beschikbaar waarom de Stadsregio het niet marktconform zijn van Beheer en onderhoud als acceptabel beoordeelt? 6.5. Is er de beoordeling door de Stadsregio van de subsidieaanvraag van de gemeente Amsterdam voor Beheer en onderhoud opgenomen in het dossier? 6.6. Zijn de eisen uit het programma van eisen bij het afgesloten convenant zichtbaar opgenomen in de jaarlijkse subsidiebeschikking? 6.7. Zijn de rapportages over de uitvoering van beheer en onderhoud beschikbaar? 6.8. Is de beoordeling van de Stadsregio van deze rapportages beschikbaar inclusief mogelijke gevolgen voor het uit te keren subsidiebedrag? 6.9. Heeft de Stadsregio langs andere wegen dan de rapportages van Amsterdam zichtbaar vastgesteld dat aan het programma van eisen is voldaan? Sluiten de betalingen aan de gemeente Amsterdam voor Beheer en onderhoud zichtbaar aan bij de bedragen opgenomen in de subsidiebeschikking? Is er een verklaring beschikbaar voor andere afwijkende betalingen? Is er een goedkeurende accountantsverklaring bij de door de gemeente Amsterdam opgegeven kosten voor beheer en onderhoud? Bij de streekconcessies wordt de bonus/malus berekend op basis van uitsluitend de Klantbarometer, bij de concessie Amsterdam wordt de bonus/malus ook medebepaald door de geleverde prestaties Interne Controle Plan

21 Bijlage 2 Controlelijst subsidieproces infrastructuur Controlelijst (middel)grote infrastructuurprojecten. Voor elk subsidieproject vaststellen of de volgende documenten en verbanden beschikbaar zijn dan wel vastgesteld kunnen worden. 1. Aanvraag wegbeheerder 1.1. Een door of namens het bestuur van de aanvrager ingediende aanvraag met een duidelijke omschrijving van het project en toelichting op de gevraagde subsidie 1.2. Projectbegroting, tijdschema van uitvoering en risicoanalyse van het project 2. Beoordeling aanvraag wegbeheerder door Stadsregio 2.1. Afweging of een lumpsum bijdrage wordt verstrekt dan wel een kostenverantwoording met accountantsverklaring wordt gevraagd 2.2. Berekening subsidiabel bedrag door financieel-technisch medewerker en toelichting op verschillen tussen berekende en gevraagde subsidiebedrag 2.3. Toepassing van het juiste subsidiepercentage voor het soort aangevraagde project 3. Subsidievoorstel en besluit DB 3.1. Aansluiting van het subsidiebedrag in DB voorstel met het door de financieel technisch medewerker berekende subsidiabel bedrag 3.2. Aansluiting subsidiebedrag DB voorstel met het in de toekenningsbrief aan wegbeheerder opgenomen subsidiebedrag 3.3. Ondertekening van de toekenningsbrief door of namens het dagelijks bestuur 3.4. Aansluiting subsidiebedrag DB voorstel met het in de administratie begrote subsidiebedrag 3.5. Aansluiting tussen kasritme in DB besluit, kasritme in toekenningsbrief en begrote kasritme 4. Mijlpalen in voortgangsrapportages 4.1. Brief van subsidieaanvrager met declaratie 4.2. Procesverbaal van de schouw van het werk opgesteld door of namens de Stadsregio 4.3. Beoordeling gedeclareerd bedrag door financiële technisch medewerker inclusief aansluiting op voorgaande declaraties 4.4. Door of namens het dagelijks bestuur ondertekende toekenningsbrief van Stadsregio met aansluiting bedrag op door financieel technisch medewerker berekende termijnbetaling 4.5. Aansluiting berekende termijnbetaling en daadwerkelijk betaalde termijnbetaling 5. Subsidievaststelling 5.1. Brief van subsidieaanvrager met eindverantwoording 5.2. Beleidsinhoudelijke beoordeling einddeclaratie door beleidsmedewerker incl. schouw van het werk 5.3. Beoordeling gedeclareerd bedrag door financiële technisch medewerker inclusief aansluiting op voorgaande declaraties en toegekende bedrag in subsidiebeschikking 5.4. Goedkeurende accountantsverklaring indien gevraagd in toekenningsbrief 1 RVVP = Regionaal Verkeers- en Vervoer Plan en het jaarlijkse UVP UitVoerings Programma Interne Controle Plan

22 Bijlagen 3 Criteria getrouwheid en rechtmatigheid De eerste zes criteria zijn bedoeld om vast te stellen of financiële beheershandelingen een getrouw beeld geven, met de laatste drie criteria wordt getoetst of de financiële beheershandelingen rechtmatig tot stand zijn gekomen 1 1. Calculatiecriterium, de geregistreerde bedragen zijn juist berekend. Voorbeeld: factuurbedragen zijn juist berekend. 2. Valuteringscriterium, het tijdstip van verantwoording en betaling is juist. Voorbeelden: aangaan en verantwoording van contracten en verplichtingen wordt vastgelegd in de periode waarin de prestatie is geleverd. 3. Leveringscriterium, er is vastgesteld dat geleverd conform de verstrekte opdrachtinkoop van goederen/diensten; Voorbeeld: op basis van het onderzoekrapport blijkt dat de studie conform de opdracht is uitgevoerd. 4. Adresseringscriterium, de tenaamstelling van de factuur op het bankafschrift is juist (rechthebbende). Voorbeeld: betalingsverkeer. 5. Volledigheidscriterium, alle opbrengsten die verantwoord zouden moeten zijn, zijn ook verantwoord. Voorbeeld: de afgesproken bijdragen van derden voor een project zijn begroot en gerealiseerd. 6. Aanvaardbaarheidscriterium, de financiële beheershandeling past bij de activiteiten van de Stadsregio en in relatie tot de kosten is een aanvaardbare tegenprestatie overeengekomen. Voorbeelden: inkoop van goederen en/of diensten en verstrekken van subsidies. De zes getrouwheidscriteria staan boven deze streep De drie rechtmatigheidscriteria staan onder deze streep 7. Voorwaardencriterium, nadere eisen die worden gesteld bij de uitvoering van financiële beheershandelingen. Voorbeelden: subsidievoorwaarden en aanbesteding. 8. Begrotingscriterium, financiële handelingen moeten passen binnen het kader van de geautoriseerde begroting (per programma). Voorbeeld: er is een budgetcode en het budget is toereikend. 9. M&O-criterium, de interne toetsing op juistheid en volledigheid van gegevens die door derden zijn verstrekt bij het gebruik van overheidsregelingen (=misbruik) en de interne toetsing of derden bij het gebruik van overheidsregelingen geen (rechts)handelingen hebben verricht die in strijd zijn met het doel of de strekking van de regeling (=oneigenlijk gebruik). Voorbeelden: subsidieregelingen. Interne Controle Plan

23 Bijlagen 4 Vaste aandachtpunten bij elke controle I. Relevante regelgeving De wet en regelgeving waaraan is getoetst. Voor de interne controle worden ook de door het dagelijks bestuur vastgestelde regels en richtlijnen van het management getoetst omdat het gaat om vast te stellen of de interne beheersorganisatie werkt. II. III. IV. Grondslag voor de financiële beheershandelingen De grondslag kan zijn een subsidiebeschikking, een project in werkplan van de Stadsregio of besluit portefeuillehouder. Verricht onderzoek Welke gegevens zijn onderzocht. In elk geval wordt aandacht besteed aan de wijze waarop de prestatie wordt vastgesteld en of er voldoende functiescheiding in het betreffende proces is opgenomen. Bevindingen De geconstateerde afwijkingen van de wet- en regelgeving en andere bevindingen die betekenis hebben voor de werking van de beheerorganisatie. Een voorbeeld kan zijn de klacht dat de regelgeving erg omslachtig is. V. Aanbevelingen Op basis van de bevindingen worden mogelijkheden voor verbetering genoemd. Dat kan zijn betere handhaving van de regelgeving of wijziging van de regelgeving wanneer is gebleken dat de regelgeving niet voldoende doeltreffend is. De aanbevelingen kunnen ook betrekking hebben op een andere organisatie van de werkzaamheden. Interne Controle Plan

INTERN CONTROLEPLAN. Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op 11 december 2014

INTERN CONTROLEPLAN. Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op 11 december 2014 INTERN CONTROLEPLAN 2014 Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op 11 december 2014 1. INLEIDING 1 1.1 Interne controle is verantwoording-------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

VERSLAG SYSTEEMGERICHTE INTERNE CONTROLE

VERSLAG SYSTEEMGERICHTE INTERNE CONTROLE VERSLAG SYSTEEMGERICHTE INTERNE CONTROLE 2015 VOORJAAR 2015 1. Inleiding Het Interne Controle plan 2015 is februari 2015 besproken in het managementteam en met de accountant. Samen met het verslag over

Nadere informatie

Controleprotocol gemeente Coevorden

Controleprotocol gemeente Coevorden Controleprotocol gemeente Coevorden Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Vaststelling Controleprotocol 3 3 Wettelijk kader 3 4 Goedkeurings- en rapporteringstolerantie 3 4.1 Goedkeuringstolerantie 4 4.2 Rapporteringstolerantie

Nadere informatie

Verslag Interne Controle 2014

Verslag Interne Controle 2014 Stadsregio Amsterdam Verslag Interne Controle 2014 Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op 21 mei 2015 Inhoud 1. Eindcontrole 2014... 3 1.1 Samenvatting eindcontrole 2014... 3 1.2 Aanvullende controles

Nadere informatie

Provinciale Normenkader Rechtmatigheid 2015(aangepast)

Provinciale Normenkader Rechtmatigheid 2015(aangepast) Provinciale Normenkader Rechtmatigheid 2015(aangepast) Inleiding Met ingang van 2004 moeten alle provinciale jaarrekeningen worden voorzien van een accountantsverklaring met betrekking tot de financiële

Nadere informatie

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN DB 3 DECEMBER 2015 RM 2015-535832881 VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Onderwerp : Normenkader Rechtmatigheid 2015 Kenmerk : RM 2015-535832881 Bijlagen : -1- Besluitdatum : 24 september

Nadere informatie

Controleprotocol en Normenkader Accountantscontrole Jaarrekening 2015

Controleprotocol en Normenkader Accountantscontrole Jaarrekening 2015 tadsregio Amsterdam Controleprotocol en ormenkader Accountantscontrole Jaarrekening 2015 Vastgesteld door het Dagelijks Bestuur op 21 mei 2015 ormenkader accountantscontrole jaarrekening 2015 1. Inleiding

Nadere informatie

De accountant, een bondgenoot?

De accountant, een bondgenoot? De accountant, een bondgenoot? Inkoop en aanbesteding Rotterdam 27 mei 2010 Drs. R.M.J. van Vugt RA Agenda stellingen 1. Rechtmatigheid 2. Wat toetst de accountant? 3. Hoe wegen omissies mee? 4. In de

Nadere informatie

1 Inleiding. 2 Doel protocol. 3 Rechtmatigheid

1 Inleiding. 2 Doel protocol. 3 Rechtmatigheid 1 Inleiding Vanaf de jaarrekening 2004 is de accountantsverklaring uitgebreid met een oordeel over de rechtmatigheid. De accountant kijkt niet alleen naar het getrouwe beeld, maar ook of baten, lasten

Nadere informatie

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarstukken 2015 van de gemeente Velsen

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarstukken 2015 van de gemeente Velsen Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarstukken 2015 van de gemeente Velsen Inleiding Jaarlijks dienen de accountants van gemeenten op grond van artikel 213 van de Gemeentewet behalve een

Nadere informatie

Controleprotocol subsidies gemeente Alkmaar voor verantwoording subsidies > 250.000

Controleprotocol subsidies gemeente Alkmaar voor verantwoording subsidies > 250.000 Controleprotocol subsidies gemeente Alkmaar voor verantwoording subsidies > 250.000 1 Algemeen Op grond van de Kaderverordening Subsidieverstrekking van de gemeente Alkmaar kunnen subsidies worden verstrekt.

Nadere informatie

Controleprotocol provincie Utrecht

Controleprotocol provincie Utrecht Controleprotocol provincie Utrecht Controleprotocol voor de accountantscontrole bij door de provincie Utrecht gesubsidieerde instellingen Januari 2010 Controleprotocol provincie Utrecht 1 van 7 Controleprotocol

Nadere informatie

Controleprotocol jaarrekening 2016

Controleprotocol jaarrekening 2016 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 1.1 Wettelijk kader 3 1.2 Doel 4 2. Accountantscontrole 5 2.1 Controle getrouwheid en rechtmatigheid in het algemeen 5 2.2 Controle rechtmatigheid in het bijzonder 5 2.3 Controletoleranties

Nadere informatie

Controleprotocol subsidies gemeente Amersfoort

Controleprotocol subsidies gemeente Amersfoort Controleprotocol subsidies gemeente Amersfoort Controleprotocol voor de accountantscontrole bij door de gemeente Amersfoort gesubsidieerde organisaties November 2014 # 4174019 Algemeen Op grond van de

Nadere informatie

voorstel aan de gemeenteraad

voorstel aan de gemeenteraad voorstel aan de gemeenteraad Aan de raad van de gemeente sector - afdeling cs steller Esther Schilt onderwerp Normenkader rechtmatigheidscontrole telefoon 8537 voorstelnummer 132 8 november 2005 iz-nummer

Nadere informatie

gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; b e s l u i t :

gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; b e s l u i t : De Drechtraad gezien het voorstel van de Tijdelijke Commissie ingesteld door de Drechtraad van 21 augustus 2006 en 13 november 2006; gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, alsmede artikel 30, eerste

Nadere informatie

Voorstel aan college van Burgemeester en Wethouders

Voorstel aan college van Burgemeester en Wethouders Openbaar Registratienummer: 212560 Datum voorstel: 13 mei 2016 Niet openbaar Portefeuillehouder: De heer P. Lucassen Afdeling: BV Finance & Control Agendapunt 2 Onderwerp/Titel: Verslag interne controle

Nadere informatie

Financiële verordening VRU

Financiële verordening VRU Financiële verordening VRU Versie 2018-1 Vastgesteld door het algemeen bestuur d.d. 19 februari 2018. Het algemeen bestuur van de Veiligheidsregio Utrecht, gelet op: - artikel 212 van de Gemeentewet, -

Nadere informatie

Controleprotocol Jaarrekening Gemeente De Bilt 2014

Controleprotocol Jaarrekening Gemeente De Bilt 2014 Behoort bij raadsbesluit d.d. 29 januari 2015 tot vaststelling van het 'Controleprotocol 2014'. Controleprotocol Jaarrekening 2014 Inhoudsopgave 1. Samenvatting... 3 2. Inleiding... 3 2.1 Doelstelling...

Nadere informatie

WIJZE VAN VERANTWOORDING Regiocontract Achterhoek 2012-2015 Versie april 2012 Voortgangsrapportage De subsidievrager dient jaarlijks uiterlijk 1 maart een voortgangsrapportage over het project in bij de

Nadere informatie

Controleprotocol subsidie Vervoersautoriteit MRDH - Openbaar Vervoer, concessie Bus -

Controleprotocol subsidie Vervoersautoriteit MRDH - Openbaar Vervoer, concessie Bus - Controleprotocol subsidie Vervoersautoriteit MRDH - Openbaar Vervoer, concessie Bus - 1. Inleiding 1.1 Dit protocol heeft betrekking op de controle van de door de subsidieontvanger af te leggen verantwoording

Nadere informatie

Controle- en rapportageprotocol Tijdelijke stimuleringsregeling SUWI- Bedrijfsverzamelgebouw 2002

Controle- en rapportageprotocol Tijdelijke stimuleringsregeling SUWI- Bedrijfsverzamelgebouw 2002 Controle- en rapportageprotocol Tijdelijke stimuleringsregeling SUWI- Bedrijfsverzamelgebouw 2002 1 ALGEMEEN 1.1 Doel en reikwijdte van het controle- en rapportageprotocol Dit controle- en rapportageprotocol

Nadere informatie

Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Ede 2018

Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Ede 2018 Copro 17079C Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Ede 2018 Pagina 1 van 6 1. Algemeen Dit verantwoordings- en accountantsprotocol is vastgesteld door het College van Burgemeester en Wethouders

Nadere informatie

1.2 Wettelijk kader CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2017 VAN DE GEMEENTE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL. 1.

1.2 Wettelijk kader CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2017 VAN DE GEMEENTE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL. 1. CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2017 VAN DE GEMEENTE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL 1. Inleiding Bij besluit van 17 september 2015 heeft de gemeenteraad Mazars Paardekooper Hoffman

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2016 VAN DE GEMEENTE TEN BOER.

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2016 VAN DE GEMEENTE TEN BOER. CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2016 VAN DE GEMEENTE TEN BOER. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Nadere informatie

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van de gemeente Mill en Sint Hubert

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van de gemeente Mill en Sint Hubert Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2014-2017 van de gemeente Mill en Sint Hubert 1. Inleiding Bij besluit van 12 juni 2014 heeft de gemeenteraad Deloitte accountants opdracht

Nadere informatie

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN AB 27 NOVEMBER 2014 RM 2014-494813002 VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Onderwerp : Normenkader Rechtmatigheid Kenmerk : 2014-494813002 Bijlagen : -1- Besluitdatum : 27 november 2014

Nadere informatie

d. Het controleprotocol is geen werkprogramma, maarde geeft een aantal minimale eisen ten aanzien van de verplicht uit te voeren controlepunten.

d. Het controleprotocol is geen werkprogramma, maarde geeft een aantal minimale eisen ten aanzien van de verplicht uit te voeren controlepunten. CONTROLEPROTOCOL AANGAANDE HET GEVEN VAN AANWIJZINGEN OVER DE REIKWIJDTE EN INTENSITEIT VAN DE ACCOUNTANTSCONTROLE IN HET KADER VAN INVESTERINGPROGRAMMA S AGENDA VAN TWENTE EN INNOVATIE PROGRAMMA TWENTE

Nadere informatie

Buiten werking stellen aantal artikelen subsidieverordening CRMW t.b.v. rechtmatigheidcontrole

Buiten werking stellen aantal artikelen subsidieverordening CRMW t.b.v. rechtmatigheidcontrole Buiten werking stellen aantal artikelen subsidieverordening CRMW t.b.v. Portefeuillehouder J.J. Nobel steiler Sander Heesen (023-567 6301 ) Collegevergadering 23 mei 2006 Raadsvergadering 13 juli 2006

Nadere informatie

Controle protocol Stichting De Friesland

Controle protocol Stichting De Friesland Controle protocol Stichting De Friesland 1. Doelstelling Stichting De Friesland heeft van de Belastingdienst de ANBI (algemeen nut beogende instelling) verkregen. Ten aanzien van de verantwoording van

Nadere informatie

Controleprotocol. Accountantscontrole Jaarrekening Gemeente Berkelland Bijlage 1. Versie juni 2014 Controleprotocol pagina 1 van 9

Controleprotocol. Accountantscontrole Jaarrekening Gemeente Berkelland Bijlage 1. Versie juni 2014 Controleprotocol pagina 1 van 9 Controleprotocol Accountantscontrole Jaarrekening 2014 Controleprotocol pagina 1 van 9 Algemeen Doelstelling In dit controleprotocol staat waaraan de accountant zich moet houden bij de accountantscontrole.

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING VAN DE GE- MEENTE VENRAY

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING VAN DE GE- MEENTE VENRAY CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING VAN DE GE- MEENTE VENRAY 2016-2019 1 Inleiding Op grond van artikel 213 van de Gemeentewet dient er een accountantscontrole plaats te vinden

Nadere informatie

Controleprotocol jaarrekening gemeente Heerenveen

Controleprotocol jaarrekening gemeente Heerenveen gemeente Heerenveen Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Wettelijk kader... 3 1.2 Doel... 4 2 Accountantscontrole... 5 2.1 Controle getrouwheid en rechtmatigheid in het algemeen... 5 2.2 Controle rechtmatigheid

Nadere informatie

Ten behoeve van het Stimuleringsfonds voor de Pers

Ten behoeve van het Stimuleringsfonds voor de Pers Controleprotocol Ten behoeve van het Stimuleringsfonds voor de Pers April 2010 Dit rapport heeft 9 pagina s controleprotocol Inhoudsopgave 1 Algemeen 1 1.1 Inleiding 1 1.2 Uitgangspunten 2 1.3 Doel en

Nadere informatie

Hellendoom. Aan de raad. III II III IIII IIII III III II (code voor postverwerking)

Hellendoom. Aan de raad. III II III IIII IIII III III II (code voor postverwerking) Punt 11. : Controleprotocol jaarrekeningen G 6 m 6 6 R T 6 2011 tot en met 2014 _- sa. Hellendoom Aan de raad Samenvatting: De accountant geeft bij de jaarrekening een controleverklaring af waarin zowel

Nadere informatie

Controleprotocol Werkorganisatie Duivenvoorde

Controleprotocol Werkorganisatie Duivenvoorde Controleprotocol Werkorganisatie Duivenvoorde Inhoud 1. Inleiding... 3 2. Doelstelling... 3 3. Wettelijk kader... 3 4. Algemene uitgangspunten voor de controle (getrouwheid en rechtmatigheid)... 3 4.1

Nadere informatie

Controleprotocol 2018 en 2019 voor de accountantscontrole op de jaarrekening van de gemeente Delfzijl

Controleprotocol 2018 en 2019 voor de accountantscontrole op de jaarrekening van de gemeente Delfzijl Controleprotocol 2018 en 2019 voor de accountantscontrole op de jaarrekening van de gemeente Delfzijl Nick Doorn (concerncontroller) 20 juni 201914 juni 2019 1. Inleiding In 2016 heeft de aanbesteding

Nadere informatie

Financiële verordening ex. artikel 212 Gemeentewet Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden

Financiële verordening ex. artikel 212 Gemeentewet Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden Financiële verordening ex. artikel 212 Gemeentewet Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden 1 Het Bestuur van de Bedrijfsvoeringsorganisatie Reinigingsdienst Waardlanden gelet op artikel

Nadere informatie

SiSa cursus 2013. Gemeente en accountant. 21 november 2013

SiSa cursus 2013. Gemeente en accountant. 21 november 2013 SiSa cursus 2013 Gemeente en Welkom Even voorstellen EY: Stefan Tetteroo RA Page 1 Agenda Doelstelling Accountant en gemeente Onze visie inzake de betrokken actoren Coördinatie- en controlefunctie binnen

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL GEMEENTE TYNAARLO VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2014 VAN DE

CONTROLEPROTOCOL GEMEENTE TYNAARLO VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2014 VAN DE CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2014 VAN DE GEMEENTE TYNAARLO Voor vaststelling in Gemeenteraad op 9 december 2014 1 CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING

Nadere informatie

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarstukken 2015 van de gemeente Purmerend

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarstukken 2015 van de gemeente Purmerend Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarstukken 2015 van de gemeente Purmerend Inhoud 1. Inleiding... 1 1.1 Doelstelling... 1 1.2 Wettelijk kader... 1 1.3 Procedure... 2 2 Algemene uitgangspunten

Nadere informatie

De verklaring kan worden verstrekt door een registeraccountant (RA) of een accountant administratieconsulent (AA).

De verklaring kan worden verstrekt door een registeraccountant (RA) of een accountant administratieconsulent (AA). Controleprotocol eindverantwoording overeenkomsten en subsidies jeugdhulp en overeenkomsten maatwerkvoorziening begeleiding samenwerkende gemeenten Lekstroom 2015 (aangepast 20-4-2015) 1. Inleiding Met

Nadere informatie

GEMEENTEBLAD. De vaststelling is gebaseerd op de Algemene wet bestuursrecht en op boek 2 van het Burgerlijk Wetboek.

GEMEENTEBLAD. De vaststelling is gebaseerd op de Algemene wet bestuursrecht en op boek 2 van het Burgerlijk Wetboek. Burgemeester en wethouder van de gemeente Houten hebben op 21 juli het Controleprotocol jeugdhulp en maatschappelijke ondersteuning Lekstroom vastgesteld. Het protocol is bestemd voor de zorgaanbieders,waarmee

Nadere informatie

Controleprotocol 2009 Waterschap Peel en Maasvallei

Controleprotocol 2009 Waterschap Peel en Maasvallei Controleprotocol 2009 Waterschap Peel en Maasvallei voor de accountantscontrole op de jaarrekening Opgesteld door: Lando Welters, adviseur planning en control, Waterschap Peel en Maasvallei Versie: Algemeen

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING VAN DE GEMEENTE VENRAY 2010 EN VERDER

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING VAN DE GEMEENTE VENRAY 2010 EN VERDER CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING VAN DE GEMEENTE VENRAY 2010 EN VERDER 1 Inleiding Op grond van artikel 213 van de Gemeentewet dient er een accountantscontrole plaats te

Nadere informatie

Kadernota accountantscontrole jaarrekening Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond 2015 e.v.

Kadernota accountantscontrole jaarrekening Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond 2015 e.v. AB Jeugdhulp Rijnmond 23 april 2015 bijlage 1 bij agp 11 Kadernota accountantscontrole jaarrekening Gemeenschappelijke Regeling Jeugdhulp Rijnmond 2015 e.v. 1 1. Inleiding ln het Besluit Accountantscontrole

Nadere informatie

Controleprotocol accountantscontrole jaarrekening 2011 Waterschap Rivierenland

Controleprotocol accountantscontrole jaarrekening 2011 Waterschap Rivierenland CVDR Officiële uitgave van Waterschap Rivierenland. Nr. CVDR272951_1 9 februari 2016 Controleprotocol accountantscontrole jaarrekening 2011 Waterschap Rivierenland Ter voorbereiding en ondersteuning van

Nadere informatie

Controle protocol. 1 Doelstelling. 2 Eisen en aanwijzingen. 3 Toleranties en gewenste zekerheid

Controle protocol. 1 Doelstelling. 2 Eisen en aanwijzingen. 3 Toleranties en gewenste zekerheid Controle protocol 1 Doelstelling Het CZ Fonds moet voldoen aan de eisen van het convenant vastgelegd in 1998 tussen Zorgverzekeraars Nederland en de overheid van de Besteding Reserves Voormalige Vrijwillige

Nadere informatie

behorende bij de Algemene Subsidieverordening van de gemeente Utrecht

behorende bij de Algemene Subsidieverordening van de gemeente Utrecht Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Utrecht 2018 behorende bij de Algemene Subsidieverordening van de gemeente Utrecht 1 Inhoud 1 Algemeen... 3 2 Definities... 4 3 Verantwoordingsprotocol...

Nadere informatie

Controleprotocol Het Waterschapshuis vanaf boekjaar 2013

Controleprotocol Het Waterschapshuis vanaf boekjaar 2013 Controleprotocol Het Waterschapshuis vanaf boekjaar 2013 Versie 1.1 21 mei 2013 Adrie-Jan de Korte Kenmerk: V0050/H1516 Inhoud 1. Inleiding 3 1.1 Doelstelling 3 1.2 Wettelijk kader 3 2. Algemene uitgangspunten

Nadere informatie

Controleverordening gemeente Wijk bij Duurstede

Controleverordening gemeente Wijk bij Duurstede Controleverordening gemeente Wijk bij Duurstede 2006 Gegevens van de regeling Overheidsorganisatie: Officiële naam regeling: Citeertitel: Vastgesteld door: Onderwerp: Deze versie is geldig tot(als de vervaldatum

Nadere informatie

afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de omgevingsdienst met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid

afdeling: iedere organisatorische eenheid binnen de omgevingsdienst met een eigen rechtstreekse verantwoordelijkheid o Financiële verordening Omgevingsdienst Veluwe IJssel Het algemeen bestuur van de Omgevingsdienst Veluwe IJssel, gelet op artikel 212 van de Gemeentewet; gelet op artikel 216 van de Provinciewet; gelet

Nadere informatie

Steekproefomvang Omvang van de steekproef in 2010: Gehele financiële boekhouding met betrekking tot de fractiebudgetten.

Steekproefomvang Omvang van de steekproef in 2010: Gehele financiële boekhouding met betrekking tot de fractiebudgetten. INTERNE CONTROLE FRACTIEBUDGETTEN GEMEENTE COEVORDEN PROCESEIGENAAR: Bert Kunnen 1. Doel en aanpak controle Doel onderzoek Het doel van de controle is om vast te stellen dat de verstrekte fractiebudgetten

Nadere informatie

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude

Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van de gemeente Zoeterwoude Publicatiedatum: 10-06-2015 Nummer gemeenteblad: 0554 Vastgestelde verordening - Financiële verordening gemeente Zoeterwoude Burgemeester en wethouders

Nadere informatie

CVDR. Nr. CVDR608369_1. Intern Controleplan 2018 gemeente Heemstede 1. INLEIDING

CVDR. Nr. CVDR608369_1. Intern Controleplan 2018 gemeente Heemstede 1. INLEIDING CVDR Officiële uitgave van Heemstede. Nr. CVDR608369_1 27 februari 2018 Intern Controleplan 2018 gemeente Heemstede INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding.. 5 1.1 Aanleiding. 5 1.2 Doel van het intern controleplan.

Nadere informatie

Bijlage 2: Controleprotocol Algemene Subsidieverordening Lansingerland 2018

Bijlage 2: Controleprotocol Algemene Subsidieverordening Lansingerland 2018 Bijlage 2: Controleprotocol Algemene Subsidieverordening Lansingerland 2018 Inhoud 1 Algemeen 21 1.1 Doel 21 1.2 Normenkader 22 1.3 Procedure 22 1.4 Definities 22 2 Onderzoeksaanpak 24 2.1 Algemeen 24

Nadere informatie

AB 19 DECEMBER 2016 RM VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN

AB 19 DECEMBER 2016 RM VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN AB 19 DECEMBER 2016 RM 2016-573904579 VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR RECREATIESCHAP ROTTEMEREN Onderwerp : Normenkader Rechtmatigheid 2016 Kenmerk : RM 2016-573904579 Bijlagen : -1- Besluitdatum : 19 december

Nadere informatie

Copro 16076K. Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Utrecht behorende bij de Algemene Subsidieverordening van de gemeente Utrecht

Copro 16076K. Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Utrecht behorende bij de Algemene Subsidieverordening van de gemeente Utrecht Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Utrecht 2016 behorende bij de Algemene Subsidieverordening van de gemeente Utrecht 1 Inhoud 1 Algemeen... 3 2 Definities... 4 3 Verantwoordingsprotocol...

Nadere informatie

Algemeen subsidiebesluit Zeeland BIJLAGE A als bedoeld in artikel 20 van het Algemeen subsidiebesluit Zeeland 2007

Algemeen subsidiebesluit Zeeland BIJLAGE A als bedoeld in artikel 20 van het Algemeen subsidiebesluit Zeeland 2007 BIJLAGE A als bedoeld in artikel 20 van het Algemeen subsidiebesluit Zeeland 2007 Controleprotocol voor de accountant 1 Inleiding 1.1 Dit controleprotocol heeft betrekking op subsidies die de provincie

Nadere informatie

Document:13IT Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van het Waterschap Brabantse Delta

Document:13IT Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van het Waterschap Brabantse Delta Document:13IT021860 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening van het Waterschap Brabantse Delta vanaf jaarrekening 2013 Inhoudsopgave 1 Inleiding...3 1.1 Algemeen...3 1.2 Doelstelling...3

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL MEERJARIGE SUBSIDIES AFK KUNSTENPLANPERIODE

CONTROLEPROTOCOL MEERJARIGE SUBSIDIES AFK KUNSTENPLANPERIODE CONTROLEPROTOCOL MEERJARIGE SUBSIDIES AFK KUNSTENPLANPERIODE 2017-2020 Dit controleprotocol is opgesteld ten behoeve van de accountantscontrole van de financiële verantwoording van de subsidie die in het

Nadere informatie

: Controleprotocol voor de accountantscontrole inclusief normenkader

: Controleprotocol voor de accountantscontrole inclusief normenkader Agendapunt 5 algemeen bestuur Onderwerp : Controleprotocol voor de accountantscontrole inclusief normenkader Datum : 14 februari 2018 Opsteller Behandeling DSO : Jan de Jonge : n.v.t. Bijlage(n) : Samenvatting

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL JAARREKENING 2015 GEMEENTE WOENSDRECHT

CONTROLEPROTOCOL JAARREKENING 2015 GEMEENTE WOENSDRECHT CONTROLEPROTOCOL JAARREKENING 2015 GEMEENTE WOENSDRECHT 1. Inleiding De gemeenteraad heeft aan Deloitte Accountants BV opdracht verstrekt om over het controlejaar 2015 de accountantscontrole als bedoeld

Nadere informatie

Het bestuur van het Noordelijk Belastingkantoor; Gelet op artikel 212 van de Gemeentewet en artikel 108 van de Waterschapswet;

Het bestuur van het Noordelijk Belastingkantoor; Gelet op artikel 212 van de Gemeentewet en artikel 108 van de Waterschapswet; Financieel reglement Het bestuur van het Noordelijk Belastingkantoor; Gelet op artikel 212 van de Gemeentewet en artikel 108 van de Waterschapswet; Besluit: Het Reglement op de uitgangspunten voor het

Nadere informatie

Object van controle is de jaarrekening 2013. Tevens geeft de accountant aan of het jaarverslag met de jaarrekening verenigbaar is.

Object van controle is de jaarrekening 2013. Tevens geeft de accountant aan of het jaarverslag met de jaarrekening verenigbaar is. CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2013 VAN DE GEMEENTE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL 1. Inleiding Bij besluit van 06 november 2003 heeft de gemeenteraad Deloitte Accountants aangewezen

Nadere informatie

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING Hendrik-Ido-Ambacht

ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING Hendrik-Ido-Ambacht De raad van de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 2015, nr... ; gelet op artikel 149 van de Gemeentewet; besluit vast te stellen de ALGEMENE SUBSIDIEVERORDENING

Nadere informatie

Algemene subsidieverordening gemeente Harlingen 2015

Algemene subsidieverordening gemeente Harlingen 2015 Algemene subsidieverordening gemeente Harlingen 2015 Artikel 1. Begripsomschrijvingen a. Activiteit: het resultaat van samenhangend handelen van een organisatie, meetbaar in tijd, kwantiteit, kwaliteit

Nadere informatie

Verordening controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van Wetterskip Fryslân.

Verordening controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van Wetterskip Fryslân. Verordening controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van Wetterskip Fryslân. Het algemeen bestuur van Wetterskip Fryslân besluit, gelet op artikel 109 van de

Nadere informatie

Aanwijzing voor de verantwoording en de controle van subsidies vanaf ,--

Aanwijzing voor de verantwoording en de controle van subsidies vanaf ,-- Aanwijzing voor de verantwoording en de controle van subsidies vanaf 50.000,-- I. Inleiding In de afgelopen jaren heeft de gemeente Houten het nieuwe subsidiebeleid uitgevoerd. De processen rond de subsidieverstrekking

Nadere informatie

Controleprotocol Subsidies Gemeente Zeist 2009

Controleprotocol Subsidies Gemeente Zeist 2009 Copro 9220 Controleprotocol Subsidies Gemeente Zeist 2009 Dit protocol treedt in werking op: 16 december 2009 Dit protocol is niet van toepassing op subsidies verleend voor het jaar 2009 of eerder Dit

Nadere informatie

Controleverordening gemeente Papendrecht 2015

Controleverordening gemeente Papendrecht 2015 Controleverordening gemeente Papendrecht 2015 Verordening voor de controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente Papendrecht Inhoudsopgave Controleverordening

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2004 VAN DE GEMEENTE SLIEDRECHT.

CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2004 VAN DE GEMEENTE SLIEDRECHT. CONTROLEPROTOCOL VOOR DE ACCOUNTANTSCONTROLE OP DE JAARREKENING 2004 VAN DE GEMEENTE SLIEDRECHT. 1. Inleiding Bij besluit van 31 januari 2005 heeft de gemeenteraad van Sliedrecht aan Deloitte B.V. opdracht

Nadere informatie

Een OVER-gemeentelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland

Een OVER-gemeentelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland OVER OOSTZAAN Een OVER-gemeentelijke samenwerking tussen Oostzaan en Wormerland WORMERLAND. GESCAND OP 13 SEP. 2013 Gemeente Oostzaan Datum : Aan: Raadsleden gemeente Oostzaan Uw BSN : - Uw brief van :

Nadere informatie

1.1 Dit controleprotocol heeft betrekking op budget- en prestatiesubsidies die door de gemeente Middelburg worden verstrekt.

1.1 Dit controleprotocol heeft betrekking op budget- en prestatiesubsidies die door de gemeente Middelburg worden verstrekt. Controleprotocol 1 Inleiding 1.1 Dit controleprotocol heeft betrekking op budget- en prestatiesubsidies die door de gemeente Middelburg worden verstrekt. 1.2 Het wettelijk kader voor dit controleprotocol

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2013 van de gemeente Hengelo

CONTROLEPROTOCOL voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2013 van de gemeente Hengelo CONTROLEPROTOCOL voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2013 van de gemeente Hengelo 0 Inleiding De Gemeentewet(GW), art. 213, schrijft voor dat de gemeenteraad één of meer accountants aanwijst

Nadere informatie

Intern controleplan gemeente Venray. Boekjaar 2011

Intern controleplan gemeente Venray. Boekjaar 2011 Intern controleplan gemeente Venray Boekjaar 2011 Een onderzoeksplan om verder in control te komen Nicole Peeters Trifunovski en Henk Mijnster, adviseurs AO/IC gemeente Venray ICP 2011DEF Pagina 1 van

Nadere informatie

Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid

Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid INHOUD 1. INLEIDING... 3 2. ALGEMENE UITGANGSPUNTEN CONTROLE... 4 3. GOEDKEURINGS- EN RAPPORTERINGSTOLERANTIES... 5 4. RECHTMATIGHEID...

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL. voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2010 van de gemeente Leeuwarderadeel

CONTROLEPROTOCOL. voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2010 van de gemeente Leeuwarderadeel CONTROLEPROTOCOL voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2010 van de gemeente Leeuwarderadeel Middelen Februari 2011 Inhoudsopgave 1. Inleiding...3 1.1 Doelstelling...3 1.2 Wettelijk kader...3 2.

Nadere informatie

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2009 van Waterschap Rivierenland

Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2009 van Waterschap Rivierenland CVDR Officiële uitgave van Waterschap Rivierenland. Nr. CVDR272110_2 9 februari 2016 Controleprotocol voor de accountantscontrole op de jaarrekening 2009 van Waterschap Rivierenland Inhoudsopgave 1. Inleiding

Nadere informatie

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR- EN RECREATIESCHAP DE GREVELINGEN

VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR- EN RECREATIESCHAP DE GREVELINGEN VOORDRACHT ALGEMEEN BESTUUR NATUUR- EN RECREATIESCHAP DE GREVELINGEN Onderwerp : Normenkader Rechtmatigheid 2017 Kenmerk : 17-4510-3 Bijlagen : -1- Besluitdatum : 7 december 2017 Voorbereid door : P. Olivier

Nadere informatie

Controleprotocol algemene subsidieverordening gemeente Hoogeveen

Controleprotocol algemene subsidieverordening gemeente Hoogeveen Controleprotocol algemene subsidieverordening gemeente Hoogeveen Inhoud 1. Inleiding 2 1.1 Wettelijk kader 2 1.1.1 Object van controle 2 1.1.2 Relevante geldstroom 2 1.1.3 Betrokken partijen 3 1.1.4 Controle-

Nadere informatie

Datum collegevergadering : Stuurgroep Datum raadsvergadering : 14 februari Portefeuillehouder : B. Huizing Volgnummer : 9B.

Datum collegevergadering : Stuurgroep Datum raadsvergadering : 14 februari Portefeuillehouder : B. Huizing Volgnummer : 9B. *ZEACDDDAD8C* RAADSVOORSTEL Datum collegevergadering : Stuurgroep Datum raadsvergadering : 14 februari 2018 Portefeuillehouder : B. Huizing Volgnummer : 9B. Onderwerp Verordening voor de controle op het

Nadere informatie

Bijlage 8a, AB 18 december 2012 Controleverordening Gemeenschappelijke Regeling Meerstad

Bijlage 8a, AB 18 december 2012 Controleverordening Gemeenschappelijke Regeling Meerstad Bijlage 8a, AB 18 december 2012 Controleverordening Gemeenschappelijke Regeling Meerstad Vastgesteld bij besluit van het Algemeen Bestuur van 18 december 2012. Pagina 2 (6) Controleverordening Gemeenschappelijke

Nadere informatie

2 Algemene uitgangspunten voor de controle (getrouwheid én rechtmatigheid)

2 Algemene uitgangspunten voor de controle (getrouwheid én rechtmatigheid) Controleprotocol voor de accountantscontrole 2013 van de gemeente Sliedrecht 1. Inleiding Voor het jaar 2013 heeft de gemeenteraad aan Deloitte Accountants B.V. opdracht verstrekt om de accountantscontrole

Nadere informatie

Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Zeist 2018

Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Zeist 2018 Copro 18019C Verantwoordings- en accountantsprotocol Gemeente Zeist 2018 behorende bij de Algemene Subsidieverordening van de gemeente Zeist Inhoudsopgave 1 Algemeen... 3 2 Definities... 4 3 Verantwoordingsprotocol...

Nadere informatie

Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie

Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie CVDR Officiële uitgave van Zeewolde. Nr. CVDR351242_1 21 november 2017 Financiële verordening 2015 gemeente Zeewolde, evenals de regels voor de inrichting van de financiële organisatie De raad van de gemeente

Nadere informatie

Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid. Gemeente IJsselstein

Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid. Gemeente IJsselstein Controleprotocol voor de jaarrekening Getrouwheid en rechtmatigheid Gemeente IJsselstein INHOUD 1. INLEIDING... 3 2. ALGEMENE UITGANGSPUNTEN CONTROLE... 4 3. GOEDKEURINGS- EN RAPPORTERINGSTOLERANTIES...

Nadere informatie

Controleprotocol voor subsidies verleend op grond van regelingen bij of krachtens de Monumentenwet 1988.

Controleprotocol voor subsidies verleend op grond van regelingen bij of krachtens de Monumentenwet 1988. Copro 13126 Controleprotocol voor subsidies verleend op grond van regelingen bij of krachtens de Monumentenwet 1988. 1 Inhoud 1. Algemene uitgangspunten... 3 1.1. Doelstelling... 3 1.2. Wettelijk kader...

Nadere informatie

Controleprotocol Multidisciplinaire zorg 2016

Controleprotocol Multidisciplinaire zorg 2016 Controleprotocol Multidisciplinaire zorg 2016 1 Doelstelling In het kader van de NZa-beleidsregel BR/REG-17171 Huisartsenzorg en multidisciplinaire zorg heeft CZ voor de jaren 2015 en 2016 overeenkomsten

Nadere informatie

Besluit van Provinciale Staten

Besluit van Provinciale Staten Besluit van Provinciale Staten Vergaderdatum December 2015 Nummer 6856 Onderwerp Besluit controleverordening Provincie Zuid-Holland 2015 1 Besluit Provinciale Staten van Zuid-Holland, overwegende dat -

Nadere informatie

Controleverordening artikel 212/213 Gemeentewet en artikel 216/217 Provinciewet. van de RUD Zuid-Limburg

Controleverordening artikel 212/213 Gemeentewet en artikel 216/217 Provinciewet. van de RUD Zuid-Limburg Controleverordening artikel 212/213 Gemeentewet en artikel 216/217 Provinciewet van de RUD Zuid-Limburg Voorwoord Het Algemeen Bestuur van de Gemeenschappelijke Regeling RUD Zuid-Limburg (GR) dient volgens

Nadere informatie

De raad van de gemeente Koggenland; D14.001691. gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 20 maart 2012.

De raad van de gemeente Koggenland; D14.001691. gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 20 maart 2012. RAADSBESLUIT De raad van de gemeente Koggenland; D14.001691 gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders van 20 maart 2012. OVERWEGENDE dat de "verordening voor de controle op het financiële beheer

Nadere informatie

Verordening voor de controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente Enkhuizen

Verordening voor de controle op het financieel beheer en op de inrichting van de financiële organisatie van de gemeente Enkhuizen Verordeningen Zoek regelingen op overheid.nl Ziet u een fout in deze regeling? Meld het ons op regelgeving@overheid.nl! Gemeente Enkhuizen Verordening voor de controle op het financieel beheer en op de

Nadere informatie

CONTROLE VERORDENING GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING REINIGINGSBEDRIJF AVALEX.

CONTROLE VERORDENING GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING REINIGINGSBEDRIJF AVALEX. CONTROLE VERORDENING GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING REINIGINGSBEDRIJF AVALEX. Blz. 1 van 6 Controleverordening Avalex art 213 gemeentewet 2014 Inhoud Artikel 1 Definities... 3 Artikel 2 Opdrachtverlening

Nadere informatie

Controleverordening voor de Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Groningen

Controleverordening voor de Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Groningen Controleverordening voor de Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Groningen Het algemeen bestuur van de Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Groningen gelet op: - artikel 213 Gemeentewet;

Nadere informatie

Artikel 1. Definities

Artikel 1. Definities Verordening 212 Het algemeen bestuur van de ISD Bollenstreek besluit, gelet op artikel 212 van de Gemeentewet, vast te stellen: Verordening op de uitgangspunten voor het financieel beleid, alsmede voor

Nadere informatie

CONTROLEPROTOCOL 2017

CONTROLEPROTOCOL 2017 CONTROLEPROTOCOL 2017 Inleiding Ter voorbereiding en ondersteuning van de uitvoering van de accountantscontrole moet de gemeenteraad een aantal zaken regelen, wat in dit controleprotocol plaatsvindt. Dit

Nadere informatie

Controleverordening DCMR Milieudienst Rijnmond 2014

Controleverordening DCMR Milieudienst Rijnmond 2014 Controleverordening DCMR Milieudienst Rijnmond 2014 DCMR Milieudienst Rijnmond Parallelweg 1 3112 NA Schiedam telefoon: (010) 2468 000 telefax : (010) 2468 283 Web: http://www.dcmr.nl/ 1 van 5 Het algemeen

Nadere informatie

Intern Controleplan 2017 Gemeente Heemstede. aanleiding

Intern Controleplan 2017 Gemeente Heemstede. aanleiding GEMEENTEBLAD Officiële uitgave van gemeente Heemstede. Nr. 2450 15 februari 201 Intern Controleplan 201 Gemeente Heemstede Inhoudsopgave 1. 1.1 1.2 1.3 2. 2.1 2.2 3. 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 4. 4.1 4.2 4.3

Nadere informatie

Plan van Aanpak Verbijzonderde Interne controle 2010-2013 Gemeente Zaltbommel

Plan van Aanpak Verbijzonderde Interne controle 2010-2013 Gemeente Zaltbommel Plan van Aanpak Verbijzonderde Interne controle 2010-2013 Gemeente Zaltbommel Inleiding en doelstelling Plan van Aanpak Interne controle Rechtmatigheid De visie en missie van de organisatie is : Bestuurders

Nadere informatie