. ' : i!(.i-"mio. .f. Figuur 1. Locatieaanduiding Goes-West, perceelnummers W53A/V345.
|
|
- Esther van Beek
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 . ' : i!(.i-"mio 1. Inleiding In de begrotingsraad van 8 november 2012 is een vraag gesteld over zonnepanelen in een veldopstelling op gemeentegrond langs de Deltaweg in Goes-West. Ter beantwoording van deze vraag zijn in deze memo de kosten en baten uitgewerkt van een dergelijke veldopstelling. De kavel in kwestie heeft een oppervlakte van circa 6 hectare en is kadastraal bekend als Goes, nummers W53 en W345 (figuur 1). In deze memo is een kosten en batenanalyse voor een dergelijk zonnepanelenveld verder uitgewerkt. Als grondlegger voor deze memo is gebruik gemaakt van onderzoek dat in 2011 in opdracht van de Rijksuniversiteit Groningen (RUG) eerder is uitgevoerd (Falkena, 2011). van College van B&W aan Gemeenteraad W53/W345 Pagina 1 Goes-West.f. m I. X m :... -$B V Figuur 1. Locatieaanduiding Goes-West, perceelnummers W53A/V345. mat 2. Vormen van zonne-energie Er zijn verschillende manieren om elektriciteit op te wekken uit zonneenergie. Meest voorkomend zijn Amorf (A) of polykristallijn (P) panelen. Amorf zonnepanelen zijn minder efficiënt dan polykristalijnpanelen. Bij gebruik van panelen met amorf silicium in de Nederlandse situatie zijn ongeveer twee maal zoveel panelen nodig om dezelfde hoeveelheid elektriciteit te produceren als bij gebruik van kristallijn silicium. Voor een zonneveld zijn met de huidige marktcondities polykristalijnpanelen het meest interessant (Falkena, 2011). Daarom beperkt de kosten en baten analyse zich tot deze vorm van zonne-energie. 3. Exploitatieduur en garantiestelling Zonnepanelen kunnen vele jaren meegaan. Na verloop van tijd daalt uiteindelijk de opbrengst en als deze te ver is gedaald zal een paneel moeten worden afgeschreven. De meeste commercieel beschikbare zonnecellen kunnen minstens 20 jaar elektriciteit produceren zonder significante daling van de efficiëntie. Kwaliteitsgaranties zijn natuurlijk erg belangrijk bij de aanschaf van zonnepanelen. De meeste fabrikanten leveren bij hun panelen een garantiecertificaat. De gangbare garantie is Stadskantoor Postadres T (0113) M.A. de Ruijtertaan 2 Postbus 2118 E stadskantoor@goes.nt 4461 GE Goes 4460 MC Goes
2 voor een periode van 25 waarin de output niet onder een bepaald percentage (vaak rond de 80%) van de oorspronkelijke capaciteit mag komen. De waarde van een dergelijk certificaat is uiteraard afhankelijk van de betrouwbaarheid van de partij die de garantie levert. Het is dan ook van belang dat de panelen afkomstig zijn van een leverancier die voldoende kan aantonen dat de garantie is gewaarborgd. 4. Technische aspecten Voor de plaatsing van zonnepanelen in een veldopstelling moet in principe een aantal activiteiten uitgevoerd worden: - grond bouwrijp maken; - bouwen van een draagconstructie; - aanleggen van bekabeling en aansluiting op het openbare netwerk; - plaatsen en aansluiten van de zonnepanelen en randapparatuur. Pagina 2 In een veldopstelling worden panelen geplaatst op vrij lichte constructies die geen hoge eisen stellen aan de ondergrond. De ondergrond op de kavel in kwestie is redelijk stabiel en vlak. Naar verwachting hoeven er geen verdere bewerkingen gedaan te worden voordat de constructie voor de zonnepanelen geplaatst kunnen worden. Dit met de kanttekening dat plaatsing niet wordt uitgevoerd in periodes met veel regenval. De aanleg van bekabeling voor de aansluiting van een veldlocatie op het stroomnet geeft een onbekende investering. Daarvoor dient eerst overleg te worden gevoerd met netwerkbeheerder Delta. In de kosten en baten analyse is uitgegaan van een aanname uit de studie van de RUG (Falkena, 2011). De zonnepanelen kunnen overigens niet rechtstreeks aan het net gekoppeld worden. Er zijn inverters nodig om de stroom van gelijkstroom naar wisselstroom om te vormen. 5. Beveiliging en diefstal Zonnepanelen vertegenwoordigen een aanzienlijke waarde en kunnen dus een interessant object voor dieven zijn. Diefstalgevoeligheid is dus een punt van aandacht. Het is geen eenvoudige klus om panelen te stelen, maar op afgelegen plaatsen, zoals industrieterreinen, komt het voor. Panelen kunnen mechanisch beschermd worden tegen diefstal zodat ze alleen verwijderd kunnen worden door de bouten af te slijpen. Ook is het mogelijk om panelen elektronisch te beveiligen. Bij verwijdering van een paneel wordt dan automatisch een SMS verstuurd of een telefoontje gepleegd. Daarnaast lijkt het zinvol een stevig hekwerk te plaatsen rondom het veld met zonnepanelen. Vandalisme is ook een potentieel gevaar. Zonnepanelen zijn sterk genoeg om bijvoorbeeld hagelbuien te doorstaan, maar hardhandige vandalen zullen echter aanzienlijke schade aan kunnen richten. 6. Grondprijs De betreffende kavel aan de Ringbaan West heeft een oppervlakte van m2 en zijn voor 2,50 / m2 vanuit de bouwgrond per 31 december 2012 overgeheveld naar de algemene dienst. Het uitgangspunt voor de exploitatieberekening is dat de gronden worden verworven voor deze prijs. Projecten met zonnestroom op open veld worden in de praktijk uitsluitend uitgevoerd op locaties waar de grond extreem goedkoop of gratis is, zoals afvalstortlocaties. Er is geen ruimte in de exploitatie voor een hogere grondprijs. 7. Vergunningen en beleid Bij een open veldlocatie is een omgevingsvergunning (activiteit bouwen en wijzigen bestemming) noodzakelijk. De gemeente is hiervoor bevoegd
3 gezag. Verdere onderzoeken naar de impact op omwonenden en de natuur zijn voor zover bekend niet aan de orde. Het gemeentelijk klimaatbeleid is mede gericht op het stimuleren van zonne-energie zodat hier geen belemmering te verwachten valt. Een zonnepanelenveld is juist een positieve stimulans die bijdraagt aan de doelstelling om in % van de energie op te wekken uit duurzame bronnen. 8. Subsidies Zonne-energie is op dit moment duurder dan conventionele elektriciteit en ook aanzienlijk duurder dan windenergie. Maar deze kosten dalen snel doordat zonnepanelen steeds goedkoper worden. De verwachting is dat zonne-energie binnen afzienbare tijd in zonnige landen zonder subsidie kan. In Nederland zal dit langer duren. Voorlopig is bij veel projecten subsidie een grote inkomenspost. Daarom stelt het Rijk middels de zogenaamde SDE+ (Stimulering Duurzame Energie) subsidie beschikbaar. De SDE+ subsidieert de zogenaamde onrendabele top: het prijsverschil tussen grijze en duurzame elektriciteit. De subsidie wordt niet over de volledige levensduur betaald maar gedurende de eerste 15 jaar. De hoogte van het jaarlijks subsidiebedrag in deze periode is afhankelijk van de ontwikkeling van de elektriciteitsprijs. Wanneer de elektriciteitsprijs daalt, wordt de subsidie hoger totdat het plafond is bereikt. Wanneer de elektriciteitsprijs stijgt wordt de subsidie lager. Dit vindt plaats via het zogenaamde correctiebedrag, dat in 2013 is vastgesteld op 0,055. In 2013 wordt de subsidie open gesteld in zes fasen (tabel 2). Het subsidiebedrag wordt per fase hoger (rij 2, tabel 2). Naar gelang er wordt gewacht bestaat de kans dat het totaalbudget van 3 miljard al is verdeeld. Dan is er geen subsidie meer beschikbaar voor de fases die nog in de planning staan. Of het subsidiebedrag in fase 6 dus beschikbaar komt is afhankelijk van de hoeveelheid aanvraagde subsidie in fase I t/m V. Desalniettemin is in de kosten en baten analyse uitgegaan van subsidie in fase VI, met een basisbedrag 0,148 /kwh. Want naar verwachting is een zonnepanelenveld pas rendabel te exploiteren met subsidie in fase VI. Ter vergelijk is daarnaast een berekening gemaakt voor subsidiering in fase I. Gecorrigeerd met het correctiebedrag is de feitelijke SD+ subsidie in 2013 voor fase VI 0,093 / kwh, in fase I 0,015 / kwh. W53A/V345 Goes-West Pagina 3 Elektriciteit Fase I II III IV V VI Elektriciteit 0,070/kWh 0,080/kWh 0,090/kWh 0,110/kWh 0,130/kWh 0,150/kVVh Datum 4 april 14 mei 18 juni 3 september 1 oktober 5 november Waterkracht renovatie ( 0,062/kWh) ( 0,070/kWhl { 0,080/kWh) ( 0,O90/kVVh) Wind op land > 6 MW ( 0,093/kWh, 3000 vollasturen') Wind op land < 6 MW ( 0,095/kWh, 2200 volfesturen') RWZI/AWZI thermische drukhydrolyse T 0,096/kWh) ( 0,110/kWM Waterkracht { 0.118/kWh) Wind in meer (C 0,122/kWM ( 0,130/kWh) Zon-PV >15 kw p ( 0,148/kWh) ( 0,150/kWh) Technoloqieën die alleen in aanmerking komen in de vriie cateqorie: wind op zee, enerqie uit vriie strominq en osmose. Tabel 2. Overzicht van de openstelling SDE verdeeld over de verschillende fases. Naast SDE-subsidie is er de energie investerings aftrek (EIA). Dit is geen directe subsidie maar een belastingvoordeel. Ondernemers mogen 40% van de investeringskosten van hun winst aftrekken. In de praktijk
4 betekent dit dat ongeveer 11% van de investering via de belasting terug gekregen kan worden. De gemeente kan hier echter niet van profiteren omdat ze geen onderneming is. 9. Kosten en baten analyse In deze paragraaf zijn de kosten en baten van een zonnepanelenveld (Polykristalijn) in Goes-West in beeld gebracht. In tabel 3 zijn de aannames van de analyse weergegeven. Pagina 4 Beschikbaar oppervlak (ha) 6 Netto oppervlak PV-panelen (ha) 2,4 Totaal opgesteld vermogen (kwp) 3600 Levensduur 25 Systeemkosten (panelen, omvormers 1000 en plaatsing) ( / kwp, excl. BTW) Kabels en netaansluiting ( / kwp, 100 excl. BTW) Kosten hekwerk Totale investering (, excl. BTW) Rente 5% Afschrijving 25 Opbrengstverlies PV-panelen 1 % per jaar, vanaf 10 jaar Onderhoudskosten (per jaar) 1% van de totale investering Grondkosten ( / m', excl. BTW) 2,5 Bouwleges (% v/d investeringssom) 1,43 Wijziging bestemmingsplan ( ) Vollasturen (jaar) 875 Stroomopbrengst (GWh / jaar) 3,24 Verkoopprijs stroom ( / kwh) Scenario A: 0,05 Scenario B: 0,05 + 3% stijging p/j. SDE+ subsidie / kwh fase VI 0,093 SDE+ subsidie / kwh fase I 0,015 Tabel 3. Aannames bij de berekening van kosten en baten Kosten zonnepanelensvsteem Het grootste deel van de investeringen bestaat uit de aanschaf van zonnepanelen. De prijs van panelen is daarmee een zeer dominante factor. Tegelijkertijd is het ook een onzekere factor. In dit onderzoek is uitgegaan van 1000,- per Wp. Dit is aan de onderkant van de range van prijzen die door de meeste deskundigen en op internet worden genoemd. Het gaat hier om een zeer groot aantal panelen, die bovendien makkelijk te plaatsen is. Dit zal zich vermoedelijk vertalen in een scherpe prijs. Er hoeft overigens geen BTW te worden afgedragen over de investering. Omdat het om een activiteit gaat die ook door een commerciële partij kan worden uitgevoerd, is een investering als deze BTW-vrij. Verrekening van de kosten Er is in dit onderzoek uitgegaan van een afbetalingstermijn van 25 jaar en een rentevoet van 5%. Dit zijn gangbare getallen. Mogelijk kan er (deels) met eigen geld gefinancierd worden of kan er een lagere rente worden bedongen. Dit zou een aanzienlijk voordeel op kunnen leveren aangezien rente een belangrijke kostenpost is. Stroomopbrengst De baten van het project zijn voor het grootste deel afhankelijk van de hoeveelheid geproduceerde elektriciteit en de opbrengst per kwh. De elektriciteitsproductie is een redelijk vaststaand gegeven. Er is enige variatie in de totale hoeveelheid zonne-uren per jaar maarten opzichte van andere onzekerheden is de marge hierin beperkt. De opbrengst per kwh is minder zeker. Deze onzekerheid geldt voor beide delen waaruit de opbrengst bestaat, namelijk de verkoopwaarde van de opgewekte
5 elektriciteit en de verkregen SDE-subsidie. In de analyse is om deze reden met vier scenario's gerekend: Scenario A1: De prijzen blijven stabiel, er wordt SDE+ subsidie verkregen in fase VI. Scenario A2: De prijzen blijven stabiel, er wordt SDE+ subsidie verkregen in fase I. Scenario B1: De elektriciteitsprijs stijgt gedurende de exploitatieperiode 3% per jaar, er wordt SDE+ subsidie verkregen in fase VI. Scenario B2: De elektriciteitsprijs stijgt gedurende de exploitatieperiode 3% per jaar, er wordt SDE+ subsidie verkregen in fase I. Pagina 5 Scenario kwh-prijs Scenario A1 Scenario A2 Scenario B1 Scenario B2 Investering Rente Onderhoud Aansluitkosten Grondkosten Hekwerk OZB Procedurekosten Projectonkosten Kosten totaal SDE Verkochte stroom Baten totaal Resultaat na 25 jaar Tabel 4. Kosten en Batenanalyse bij een exploitatieperiode van 25 jaar In deze kosten en baten analyse is geen rekening gehouden met sloop-/ vervangingskosten en restwaarde van het systeem en de grond na 25 jaar. 10. Regelgeving In de huidige situatie is de gemeente alleen consument van energie. Bij realisatie van een zonnepanelenveld zal de gemeente ook producent worden. Hiermee ontstaat onder invloed van de huidige regelgeving een ongunstige situatie. In feite zijn er twee opties om de geproduceerde duurzame energie te consumeren, namelijk levering "achter de meter" en levering aan het openbare net. De eerste optie is bijvoorbeeld van toepassing op het Stadskantoor waarop zonnepanelen worden geplaatst. Deze panelen zijn niet aan het openbare net gekoppeld maar aan de elektriciteitsinstallatie binnen het kantoor. De geproduceerde stroom wordt direct geconsumeerd en het effect hiervan is dat er minder energie van het net hoeft te worden ingekocht. De tweede optie is op deze casus van toepassing. De stroom moet hier via het openbare net worden getransporteerd en daarom verkocht worden aan een zogenaamde PV-partij (programmaverantwoordelijke). De PV-partijen in Nederland zijn in dezelfde handen als de grote energiebedrijven. Het punt is dat levering achter de meter een belangrijk financieel voordeel oplevert ten opzichte van levering aan het openbare net. Want in dat geval geldt dat er voor elk met de zonnepanelen geproduceerde kwh aan elektriciteit minder elektriciteit hoeft te worden ingekocht. Ook de bijkomende kosten voor BTW, energiebelasting en transport hoeven dan niet betaald te worden. Per kwh wordt dan een grotere besparing bereikt dan bij levering aan het openbare netwerk. Daarom zijn in Nederland ook vrijwel alle zonnepanelen op daken geplaatst.
6 Door de energiewetgeving ligt het voor de hand om te zoeken naar manieren om zoveel mogelijk "achter de meter" te leveren en zo weinig mogelijk aan het openbare net terug te leveren. Voor de kavel in kwestie zijn dergelijke mogelijkheden moeilijk te realiseren, De gemeente heeft in de buurt geen objecten in eigendom die substantieel elektriciteit consumeren. Daarnaast gaat het vermoedelijk kostentechnisch te ver om bijvoorbeeld een kabel te trekken naar het Stadskantoor. Een andere optie zou zijn dat er wordt geleverd aan een grote stroomverbruiker in de buurt van de onderzoekslocatie. Daar kleven echter de nodige risico's aan. De gemeente wordt dan stroomleverancier en verantwoordelijk voor de continuïteit van de stroomlevering. Dat is een nieuwe rol, waar de gemeente totaal geen ervaring mee heeft. Om deze reden is deze optie in de kosten en baten analyse niet verder uitgewerkt. Pagina 6 Naar verwachting gaat overigens de energiewetgeving in de nabije toekomst op enkele punten waarschijnlijk wijzigen. Ook voor wat betreft het voor/achter de meter leveren van kleinschalig duurzaam opgewekte energie. In het regeerakkoord van het huidige kabinet is namelijke het volgende opgenomen: "Het kleinschalig, duurzaam opwekken van (zonne-)energie waarvoor geen rijkssubsidie wordt ontvangen, wordt fiscaal gestimuleerd door invoering van een verlaagd tarief in de eerste schijf van de energiebelasting op elektriciteit die afkomstig is van coöperaties van particuliere kleinverbruikers, aan deze verbruikers geleverd wordt en in hun nabijheid is opgewekt. Deze wordt lastenneutraal gefinancierd door een generieke verhoging van het reguliere tarief in de eerste schijf van de energiebelasting" (WD-PvdA, 2012). Dit betekent dat mensen die in de buurt van hun woning elders energie gaan opwekking deze opbrengst in de toekomst kunnen verrekenen met het tarief dat zij betalen achter de meter. Daarmee wordt het een stuk gunstiger voor lokale energiecoöperaties of particulieren om velden met zonnepanelen vol te leggen. Dit is tot op zekere hoogte vergelijkbaar met het idee van volkstuintjes. Over de daar geoogste groente hoeft immers ook geen belasting te worden betaald. De gemeente zou een stimulerende rol kunnen hebben in dit soort initiatieven door gronden als in Goes-West voor dit doel beschikbaar te stellen. In de huidige casus speelt het kabinetsvoornemen echter maar een beperkte rol van betekenis, omdat de wetswijziging uitsluitend bedoeld is voor projecten waarvoor geen SDE+ subsidie wordt verkregen. 11. Ruimtelijke aspecten De kavel is onderdeel van de groene stadsrand, de groenzone tussen de snelweg en stadsrand die aan de zuid en oostzijde het aanzicht van de stad bepaald. Deze zone heeft een overwegend open en groen karakter en wordt in de structuurvisie benoemd als een waardevol structurerend element. Een nieuwe invulling van de kavel zou hier geen onevenredige afbreuk aan moeten doen. In dat verband is het ongewenst om de kavel volledig met zonnepanelen vol te leggen. Een gedeeltelijke invulling zou echter zeker kunnen. Zolang er maar sprake is van stevige groene randen blijft het groene karakter nog enigszins behouden en daarmee de continuïteit van de groene stadsrand. Aan de zijde van de Deltaweg zal ook vanwege de schaduwwerking van de bomenrij een behoorlijke zone vrij van zonnepanelen gehouden moeten worden. 12. Effect op de gemeentelijke schuldpositie Voor de begroting 2013 is de leningsportefeuille afgestemd op de investeringsplanning 2013 en de liquiditeitsplanning. In deze planning is geen rekening gehouden met een extra investering van circa
7 ,-- voor een zonnepanelenveld. Er moet derhalve een extra geldlening worden aangaan van het genoemd bedrag. Door de afdeling financiën is nagegaan wat een dergelijke investering voor effect heeft op de rentedruk. De rentedruk is een weergave van de rentekosten als percentage van de totale kosten. Bij elke stijging van de rentedruk neemt de flexibiliteit af. Ook moet elke stijging binnen de begroting worden opgevangen. Een verlaging van de rentedruk levert ruimte op binnen de begroting. Pagina 7 Als er wordt gekeken naar de huidige begroting van , dan ontwikkelt de rentedruk zich volgens tabel 5. Rentedruk van Goes van 2013 t/m 2016: Lasten Waarvan rentelasten Rentedruk 5,9% 6,0% 5,8% 5,9% Tabel 5. Rentedruk met de huidige begroting (inclusief Majeure projecten) De extra financiering voor een zonnepanelenveld zorgt voor een toename van de rentrdruk. Dit is voor de periode 2013 t/m 2016 weergegeven in tabel 6. Rentedruk van Goes van 2013 t/m 2016: * Lasten Waarvan rentelasten Rentedruk 6,0% 6,2% 6,1% 6,4% Tabel 6. Invloed van de rentedruk door de investering van een zonnepanelenveld In een hogere rentedruk schuilen risico's. De rente op de geld- en kapitaalmarkt is nu historisch laag. Maar niet te voorspellen is wat de rente over 5 jaar zal zijn als er leningen moeten worden geherfinancierd. Bij een gelijkblijvende leningenportefeuille kan de rentedruk op dat moment toch toenemen. Het is zeer de vraag of de gemeente een publieke taak vervuld met een zonnepanelenveld, daar partijen als Zeeuwind of commerciële partijen soortgelijke plannen hebben in den lande. 13. Conclusie In de begrotingsraad van 8 november 2012 is een vraag gesteld over zonnepanelen in een veldopstelling op gemeentegrond langs de Deltaweg in Goes-West. Ter beantwoording van deze vraag zijn in deze memo de kosten en baten uitgewerkt van een dergelijke veldopstelling. Daarnaast is kort ingegaan op enkele technische en ruimtelijke aspecten. Gebleken is dat het technisch heel goed mogelijk is om zonnepanelen te plaatsen op deze locatie. Een onzekere factor is de aansluiting op het openbare net en de kosten daarvan. Dit is in deze analyse niet nader onderzocht. Er is gerekend met een algemene aanname. Ruimtelijk gezien is het ongewenst om de gehele kavel vol te leggen met zonnepanelen. Een gedeeltelijke invulling is echter zeker mogelijk. Zolang er maar sprake is van stevige groene randen blijft het groene karakter nog enigszins behouden en daarmee de continuïteit van de groene stadsrand. Aan de zijde van de Deltaweg zal ook vanwege de schaduwwerking van de bomenrij een behoorlijke zone vrij van zonnepanelen gehouden moeten worden.
8 Met de zonnepanelen kan jaarlijks een grote hoeveelheid duurzame energie worden opgewekt, ongeveer 3,4 GWh / jaar. Dit staat gelijk aan het gemiddeld jaarverbruik van 870 huishoudens. De panelen leveren een substantiële bijdrage aan de doelstelling uit het klimaatbeleidsplan: 20% duurzame energieopwekking in De vraag of de exploitatie economisch ook haalbaar is, valt niet met een simpel ja of nee te beantwoorden. SDE+ subsidie is hierbij verreweg de meest bepalende factor. In het meest gunstige scenario heeft de exploitatie na 25 jaar een licht positief resultaat. Maar wanneer er minder subsidie beschikbaar is, valt het exploitatieresultaat al snel negatief uit. Een stijging of daling van de elektriciteitsprijs blijkt minder van invloed te zijn. De SDE+ subsidie wordt in dat geval respectievelijk lager of hoger. Dit mechanisme compenseert voor een belangrijk deel de effecten van een dalende elektriciteitsprijs. Daar tegenover staat dat de baten ook minder zijn in het geval van een stijgende elektriciteitsprijs. Tot slot speelt het rentepercentage een rol van betekenis. In de exploitatieberekening is uitgegaan van een standaardrente van 5%. Wanneer er een gunstiger tarief kan worden bedongen scheelt dat circa ,- per procentpunt. Hoe dan ook schuilen in de financiering van een zonnepanelenveld risico's. De analyse laat zien dat de investering leidt tot een hogere rentedruk. De rente op de geld- en kapitaalmarkt is nu historisch laag. Maar niet te voorspellen is hoe de rente over vijfjaar zal zijn als er moet worden geherfinancierd. Het is zeer de vraag of de gemeente een publieke taak vervuld met een zonnepanelenveld, daar partijen als Zeeuwind of commerciële partijen soortgelijke plannen hebben in den lande. Pagina 8 Tot slot zijn de onderhoudskosten een punt van aandacht. Er is gerekend met een algemene aanname. Nader onderzoek is nodig om een beter beeld te krijgen van de onderhoudskosten. 13. Bronvermelding Falkena, HJ. (2011) Zelfvoorzienend Zernike. Een onderzoek naar zelfvoorziening van elektriciteit op het Zerniketerrein met lokale productie van duurzame energie door middel van windmolens en zonnepanelen. Groningen. WD en PvdA (2012) Bruggen Slaan. Den Haag
Mogelijkheden voor energie coöperaties. Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195
Mogelijkheden voor energie coöperaties Jeroen Leclercq jeroen.leclercq@wijkenergie.coop 06-53544195 Inhoud Samen sterker Belang van gezamenlijke projecten Variant 1: alles achter de meter Variant 2: korting
Nadere informatieFinanciële baten van windenergie
Financiële baten van windenergie Grootschalige toepassing van 500 MW in 2010 en 2020 Opdrachtgever Ministerie van VROM i.s.m. Islant Auteurs Drs. Ruud van Rijn Drs. Foreno van der Hulst Drs. Ing. Jeroen
Nadere informatieBewonersavond Zonnecentrale NH Kerk
Bewonersavond Zonnecentrale NH Kerk 20 Juni 2013 That's one small step for a man, one giant leap for mankind." Inhoud 1. Intro 2. Uw stroomprijs 3. Kabinetsbeleid & effect 4. Het project 5. De organisatie
Nadere informatieGrootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven. Marc Kok, directeur Energie Service Noord West
Grootschalige PV, stimulansen voor, en vanuit het bedrijfsleven Marc Kok, directeur Energie Service Noord West Trends:: Stijgende prijzen? foto: epa Duitse zon drukt dagprijs Nederlandse stroom 31-01-2012
Nadere informatieDuurzame dienstverlening Rekenen aan rendement
Duurzame dienstverlening Rekenen aan rendement Rekenen aan rendement zonnepanelen Monique van der Meij Energie-adviseur Monique.vanderMeij@flynth.nl mobiel: 06 53 26 19 68 LTO Noord Programma Ondernemer
Nadere informatieMogelijkheden collectieven
Mogelijkheden collectieven Welke mogelijkheden zijn er 23 januari 2914 Roelof Dijkstra Sectorstrategie Inhoud Over Enexis Trias Energetica Standaard situatie Zon-PV op eigen woning Collectieve opwek Waarom
Nadere informatieWaarom zonnestroom? 21 maart 2013 1
Waarom zonnestroom? De zon is ruim voorradig. Je eigen stroom duurzaam zelf opwekken. Verwachte levensduur panelen ca. 30 jaar. Minder afhankelijk van de grote maatschappijen Minder invloed van wat ver
Nadere informatieAgendanummer: Begrotingswijz.:
Agendanummer: Begrotingswijz.: CR5 Onderwerp : PV-project Den Bolder Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 12 oktober 2010 0. Samenvatting De gemeente Waalwijk heeft een ambitieuze energie/klimaatdoelstelling,
Nadere informatieing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012
Zonnige kansen voor ondernemers in Rheden ing. Jolanda Tetteroo 16 april 2012 Hoe werkt een zonnepaneel? 2 Wat gebeurt er met opgewekte stroom? Deel van de opgewekte stroom wordt direct verbruikt (zelflevering).
Nadere informatie1.1/2.1 De zonne-energieinstallaties dragen bij aan het halen van de doelstellingen uit de Klimaatvisie Kempengemeenten.
Raadsvoorstel Bevoegdheid Raad Vergadering Gemeenteraad Oirschot Vergaderdatum: 25 oktober 2011 Registratienummer: 2011/66 Agendapunt nummer: 7 Onderwerp Besparing met zonne-energie Inleiding/aanleiding
Nadere informatieZonne-energie voor ondernemers
Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Johannes Zijlstra 20-03-2013 LTO Noord Advies Zonne energie; drijvende kracht!? 1 Zonuren Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling
Nadere informatieDan op een ander dak!
Geen zonnepanelen op eigen dak? Dan op een ander dak! Een initiatief van Zon op Nederland Wat is Zon op Nederland In het kort: Zon op is burgerinitiatief Buurtbewoners kopen gezamenlijk zonnepanelen Op
Nadere informatieFinancieren zonder banken
Financieren zonder banken Jan Willem Zwang 15 november 2012 Stichting Green Crowd Utrechtseweg 310 Gebouw H02 6812 AR Arnhem 026 352 75 72 www.greencrowd.nl Wat is crowdfunding? 1 idee, veel financiers,
Nadere informatieAls u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn.
DOSSIER Kleine windmolens Als u zelf elektriciteit wilt opwekken, kan een kleine windmolen een mogelijkheid zijn. Er zijn veel typen windmolens op de markt, met mast, zonder mast, horizontaal of verticaal.
Nadere informatieAlles over salderen en subsidies
Alles over salderen en subsidies Wido van Heemstra Agentschap NL Congres Solar Solutions Expo Haarlemmermeer 17 april 2013 Overzicht te behandelen onderwerpen 1. Salderen: -wat houdt het in, welke tariefcomponenten
Nadere informatieCPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid"
CPB doorrekening verkiezingsprogrammaʼs: Duurzaamheid" Inleiding! Wat zijn de plannen van de politieke partijen op gebied van duurzaamheid en wat betekent het voor de bouw?" Dit document zet de verschillende
Nadere informatieLoyens en Loeff seminar
Loyens en Loeff seminar Stientje van Veldhoven D66 woordvoerder energie en klimaat De politiek van salderen Een sterk merk? Bekijk decentrale opwekking / salderen vanuit een politieke bril: Decentraal
Nadere informatieWido van Heemstra. Adviseur Agentschap NL. Saldering, de stand van zaken
Wido van Heemstra Adviseur Agentschap NL Saldering, de stand van zaken Saldering: de stand van zaken Wido van Heemstra Agentschap NL Nationaal Zonne-energiedebat Universiteit Utrecht 13 mei 2013 Overzicht
Nadere informatieHaalbaarheid van Zon-PV. 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering
Haalbaarheid van Zon-PV 26 November 2012 Jan Willem Zwang Martin Marquering Agenda Zon-PV Algemeen Business case Giesbers Business case Flynth Investeren door Green Spread Over Green Spread Zonnepanelen
Nadere informatieBusinesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op?
Businesscases zonne-energie: waar kan het, en wat levert het op? Door: Ronald Franken en Maarten Corpeleijn (r.franken@atrive.nl / m.corpeleijn@atrive.nl) 3 september 2013 Ten geleide Met het nieuwe energie-akkoord
Nadere informatieGezamenlijk aan de slag met Zonne-energie
Gezamenlijk aan de slag met Zonne-energie Advies op Maat Johannes Zijlstra 09-12-2013 LTO Noord Advies Onderwerpen Rendement zonnepanelen Wat bepaalt de terugverdientijd Rendementsberekening Voor wie is
Nadere informatieDecentrale duurzame energie opwekking
Decentrale duurzame energie opwekking Fiscaliteit in vogelvlucht Seminar Hier Opgewekt, 14 november 2012 2 1 Inhoud Selectie recente fiscale ontwikkelingen Fiscale stimuleringsmaatregelen Energiebelasting
Nadere informatieInhoud. SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment
SDE+ Loket Fryslân Inhoud SDE+ loket Voorbereiding SDE+ aanvraag Omvang systeem Exploitatie (voorbeeld) Organisatie Projectmanagment SDE+ Loket Waarom dit loket Ondersteuning bij SDE+ aanvraag Zon-PV Groep
Nadere informatieZonne-energie voor ondernemers. Een zonnige en zuinige toekomst?
Zonne-energie voor ondernemers Een zonnige en zuinige toekomst? Sjoerd Bootsma LTO Noord Advies Zonne-energie Onderwerpen Energie en duurzaamheid Ontwikkeling elektriciteitsprijs Aandeel groene stroom
Nadere informatieDe zon als energiebron
De zon als energiebron Voor bedrijven nog aantrekkelijker! Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV (in Engels photo voltaic) panelen genoemd. De panelen worden aangesloten op één
Nadere informatieKeuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat
Australiëlaan 5 3526 AB Utrecht T: 030 693 60 00 KvK nr. 31042832 E: info@atrive.nl I: www.atrive.nl Keuze zonnepanelen op VvE of corporatieflat dr. Ronald Franken maart 2015 B l a d 1 Inhoudsopgave 1
Nadere informatieRapportage PV Project Gemeentehuis Voerendaal Het installeren van een PV-installatie op de daken van het gemeentehuis te Voerendaal
Het installeren van een PV-installatie op de daken van het gemeentehuis te Voerendaal Opdrachtgever: Remko de Jong, Afdeling RO gemeente Voerendaal Mei 2017 1 Inhoudsopgave: 0. Algemeen 1. Ontwerp 1.1
Nadere informatieAlgemeen. Wie is Ivada Electric? Distributeur. Importeur van Kaco omvormers. Adviseur elektrotechnische markt. Projectpartner van de Technische Unie
PV-systemen Algemeen Wie is Ivada Electric? Distributeur Importeur van Kaco omvormers Adviseur elektrotechnische markt Projectpartner van de Technische Unie Projecten van Ivada Electric Eerste project
Nadere informatieZonnepanelen steeds rendabel. In een notendop
Zonnepanelen steeds rendabel In een notendop Je wekt zelf elektriciteit op. Daardoor bespaar je jaarlijks heel wat uit op je energiefactuur. Met een investering in zonnepanelen tegen een aanschafprijs
Nadere informatieInformatie over het project
Informatie over het project Op de sporthal Mondriaan in Oss legt Energiecoöperatie Oss een installatie voor het opwekken van elektriciteit uit zonlicht (PV-panelen). Deelnemers kopen er delen van en worden
Nadere informatieENERGIE IN EIGEN HAND
Zonne-energie voor bedrijven? ENERGIE IN EIGEN HAND De Stichting Beheer Bedrijvenpark Merm, heeft een onderzoek gedaan naar de mogelijkheden voor bedrijven om d.m.v. aanbrengen van zonnepanelen op het
Nadere informatie19.45 uur Welkom, dhr. F. Witjes, wethouder Milieuzorg gemeente Overbetuwe
Programma 19.45 uur Welkom, dhr. F. Witjes, wethouder Milieuzorg gemeente 20.00 uur Plan voor collectieve aanschaf, dhr. H. Bruggeman, Zonnecollectief 20.30 uur Techniek en randvoorwaarden voor plaatsing
Nadere informatieGroen gas. Duurzame energieopwekking. Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Welke keuzes en wat levert het op?
Totaalgebruik 2010: 245 Petajoule (PJ) Groen gas Welke keuzes en wat levert het op? Huidig beleid 100 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 3 PJ. Extra inspanning 200 miljoen m 3 groen gas. Opbrengst: 6 PJ.
Nadere informatieAlles over Zonnepanelen. Niek Tramper
Alles over Zonnepanelen. Niek Tramper Inhoud: 1. Zonnestroominstallatie 2. Terugleveren/ Verbruik 3. Paneel/bevestiging/Omvormer 4. Elektriciteitmeter 5. Productie 6. Salderen 7. Besparing / terugverdientijd
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG. Datum 4 juli 2017 Betreft Tweede openstelling SDE+ 2017
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Directoraat-generaal Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres
Nadere informatieIntroductie 040energie
1 Introductie 040energie 040energie is een 100% non profit vereniging Vrijwilligers, door burgers, voor burgers Doel: betaalbare, duurzame energie middels lokale energieopwekking en energiebesparing Bestaat
Nadere informatieCollectieve opwek van energie
Collectieve opwek van energie Het is je waarschijnlijk al wel opgevallen, steeds meer particulieren en bedrijven plaatsen zonnepanelen op hun dak en werken zo mee aan een schonere duurzame leefomgeving.
Nadere informatie4 maart 2014. Project ontwikkeling. Zon-P.V.
4 maart 2014 Project ontwikkeling Zon-P.V. 1 Inhoud Inhoudsopgave Locatie keuze Ontwikkel en investering en exploitatie kosten Kostprijs kwh Vragen 2 Projectontwikkeling Coöperatieve Zon-P.V. Geen rekensommen
Nadere informatieQuickScan Zon-PV. Technische analyse Deze quickscan betreft de locatie X. Afbeelding 1: aangezicht X.
QuickScan Zon-PV Technische analyse Deze quickscan betreft de locatie X. Afbeelding 1: aangezicht X. Afbeelding 2: De voorziene locaties van de zonnepanelen De zonnepanelen worden aangesloten op omvormers.
Nadere informatieDuorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie
Duorsume enerzjy yn Fryslân Energiegebruik en productie van duurzame energie 1 15 11 oktober 1 Inhoud Management Essay...3 1 Management Essay De conclusies op één A4 De provincie Fryslân heeft hoge ambities
Nadere informatie(Stoute) Saldering Zonnepanelen veroveren Nederland: BRAAFschiks en STOUTschiks! Rogier Coenraads en Anne Stijkel Evenement HIER Opgewekt
(Stoute) Saldering Zonnepanelen veroveren Nederland: BRAAFschiks en STOUTschiks! Rogier Coenraads en Anne Stijkel Evenement HIER Opgewekt Amersfoort, 15 november 2012 BRAAF Direct verbruik De waarde van
Nadere informatieslim investeren in zonnepanelen
Duurzaam ondernemen met SDE+ slim investeren in zonnepanelen SDE+ Stimulering Duurzame Energieproductie pvsystems.nl Gebruikt uw bedrijf of organisatie veel energie? Wilt u duurzaam ondernemen met subsidie?
Nadere informatieZONNE - PANELEN INFORMATIE. Bouwbedrijf Bruggink BV Molenweg 11 7055AW Heelweg 0315-242929
ZONNE - PANELEN INFORMATIE Bouwbedrijf Bruggink BV Molenweg 11 7055AW Heelweg 0315-242929 www.bruggink-bv.nl Oktober 2012 ZONNE - PANELEN 1. Algemene informatie Inhoud 2. Landelijke subsidieregeling, afkomstig
Nadere informatieZONNE ENERGIE. Woensdag 4 maart 2015 Oude Leije GERKE DRAAISTRA
ZONNE ENERGIE Woensdag 4 maart 2015 Oude Leije GERKE DRAAISTRA Onderwerpen introductie zonne energie in Nederland uitleg werking zonnestroom installaties plaatsing op verschillende daken financiële aspecten
Nadere informatieGrootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A 'Alleen het beste is goed genoeg' Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH
Zonne-energie installatie Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A Market Pro BV - Officiële dealer van Nord Solar GmbH Basisgegevens Grootverbruiker, aansluiting > 3 X 80A * Rechtsvorm V.O.F. * Geschatte
Nadere informatieAlles over Zonnepanelen. Niek Tramper
Alles over Zonnepanelen Niek Tramper Inhoud: 1. Zonnestroominstallatie 2. Terugleveren/ Direct/Verbruik 3. Paneel/bevestiging/Omvormer 4. Elektriciteitsmeter 5. Productie 6. Salderen 7. Besparing 8. Vergunning
Nadere informatieEindexamen m&o havo 2007-II
Opgave 5 Bij deze opgave horen vier informatiebronnen, de bronnen 6 tot en met 9. Informatiebron 6 bevat gegevens over locatie Rondstad en locatie Waailand. In informatiebron 7 is informatie opgenomen
Nadere informatieTijdelijke duurzame energie
Tijdelijke duurzame energie Tijdelijk Uitgewerkte businesscases voor windenergie, zonne-energie en biomassa Anders Bestemmen Tijdelijke duurzame energie Inleiding In het Corporate Innovatieprogramma van
Nadere informatieZonnepanelen Het Zon Effect
Haal er samen meer energie uit Zonnepanelen Het Zon Effect Programma 20.00 uur Opening door de Wethouder Melse 20.10 uur De initiatiefnemers: ZMF & Zeeuwind 20.220 uur Alles over de Zonnepanelen Niek Tramper,
Nadere informatieRaymond Roeffel Directeur Trineco. Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne
Raymond Roeffel Directeur Trineco Regelgeving, Organisatie en beheermodellen rondom Zonne Agenda Waarom zonnestroom? Wet en regelgeving rondom zonnesystemen Salderingstarieven De meest voorkomende situaties
Nadere informatieHigh Level Business Case Energiecoöperatie
High Level Business Case Energiecoöperatie DE Ramplaan (Haarlem) Het project: een haalbaarheidsstudie Energie- en klimaatneutraliteit in bestaande woonwijk is technisch haalbaar en financieel haalbaar
Nadere informatieAlles over Zonnepanelen. Niek Tramper
Alles over Zonnepanelen Niek Tramper Inhoud: 1. Zonnestroominstallatie 2. Terugleveren/ Direct/Verbruik 3. Paneel/bevestiging/Omvormer 4. Elektriciteitsmeter 5. Productie 6. Salderen 7. Besparing 8. Vergunning
Nadere informatieDe zon als energiebron voor bedrijven
De zon als energiebron voor bedrijven Panelen die elektra opwekken worden ook wel zonnepanelen of PV (Engels: Photo Voltaic) genoemd. De panelen worden aangesloten op één of meerdere stroomomvormers (inverters)
Nadere informatieIn de bijlagen is het voorstel meer in detail uitgewerkt. De belangrijkste punten zijn hieronder kort samengevat:
Besluit Algemene Ledenvergadering 2018 Onderwerp: Aanschaf zonnepanelen en renovatie dak. In werking stelling besluit: 17 september 2018 Beste Leden, Als VCB willen we niet alleen steeds duurzamer zijn,
Nadere informatieZonnestroom Achter de Hoven. 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom
Zonnestroom Achter de Hoven 15 oktober, Achter de Hoven Jadranka Cace, aanjager zonnestroom Zonnestroom systeem: Zonnepanelen Draagconstructie Omvormer Kabels en leidingen Beveiliging Meting J. Cace, 26
Nadere informatieZonne-energie financieel
Zijtak OZ 39 7833 AN Nieuw Amsterdam Tel: 0591 532347 E mail: info@zon-panelen.nl Zonne-energie financieel Deze handleiding geeft een overzicht van het financiële plaatje van zonnestroom voor particulieren,
Nadere informatieSlim investeren in zonnepanelen met SDE+
Slim investeren in zonnepanelen met SDE+ Nederland staat een enorme toename van duurzame energie te wachten. Ook de grootzakelijke markt heeft de smaak te pakken. Duurzame energie is steeds gewilder. Er
Nadere informatieVerkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking
Verkoopbaarheid en verhuurbaarheid van vastgoed verhogen door Duurzame Energieopwekking Erik van der Steen HYS legal 1 HYS Legal Inleiding Triodos Bank: Waarom we graag duurzaam vastgoed financieren Jones
Nadere informatieDe zon als energiebron!
De zon als energiebron! Zelf elektriciteit opwekken met de zon? Door middel van (diverse) subsidie(s) is het zéér rendabel! Met zonnepanelen verlaagt u uw energiekosten. Deze besparing wordt alleen maar
Nadere informatieNetgekoppelde fotovoltaïsche zonnepanelen op daken van gebouwen in eigendom van ANB
Netgekoppelde fotovoltaïsche zonnepanelen op daken van gebouwen in eigendom van ANB Pagina 1 van 5 Inleiding Op 1/1/2006 besloot Vlaanderen om de decentrale opwekking van groene energie door zonnepanelen
Nadere informatieDe route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie
De route naar een zonnige toekomst! De eerste stappen naar de realisatie van een pv-zonnecentrale op uw eigen locatie Rooftop Energy Zonnepanelen zonder investering Workshop 25 minuten: 15 minuten inhoud
Nadere informatieZonne-energie in Nederland. Presentatie Landbouwers Gemeente Zijpe 28-09-2011
Zonne-energie in Nederland Presentatie Landbouwers Gemeente Zijpe 28-09-2011 Informatie Horizon Opgericht 2009 Veel ervaring in (duurzame) energie ca. 60 jaar Grootaandeelhouder HVC Groep in Alkmaar In
Nadere informatieSUBSIDIEREGELING ASBEST ERAF, ZONNEPANELEN EROP
SUBSIDIEREGELING ASBEST ERAF, ZONNEPANELEN EROP 3 juli 2013 Johan Martens - architect 06-20993941 - jmartens@arvalis.nl Maurice Wolters - bedrijfsadviseur energie en tuinbouw 06-14669886 - mwolters@arvalis.nl
Nadere informatieInformatieavond Zon op ons dak VVE JULIANAPARK 22 JANUARI 2013
Informatieavond Zon op ons dak VVE JULIANAPARK 22 JANUARI 2013 Wie zijn werkgroep dak Christina Rozendaal Bert Bakker Ruud Verschoof Alex van den Boogaard Informatieavond 'Zon op ons dak' versie 5 2 Agenda
Nadere informatieZonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013
Zonnige en zuinige toekomst? Roodeschool, 20 maart 2013 Programma 20.00 uur Opening bijeenkomst 20.05 uur Toelichting op het Programma (Gerard van Drooge) 20.10 uur Energiebesparing (Johannes Zijlstra)
Nadere informatieDuurzame accommodaties. Jaap Veld
Duurzame accommodaties Jaap Veld Zelziuz Zelziuz Advies Zon Thuis Zon Bedrijf Zon Agri Zon Thuis voor huurders Zonnestroom van Wp naar kwh Vermogen zonnestroominstallatie gespecificeerd in Watt peak (Wp)
Nadere informatieVan asbestsanering tot zonnedak: een totaaloplossing zonder poespas
Van asbestsanering tot zonnedak: een totaaloplossing zonder poespas Haal rendement uit uw nieuwe dakbedekking: kies voor de zon! Duurzaam ondernemen is van deze tijd. Groene energie is van deze tijd. Asbest
Nadere informatieFiscale zakelijke regelingen & subsidies
Fiscale zakelijke regelingen & subsidies 6 fiscale regelingen en subsidies voor bedrijven om te besparen op zonnepanelen. Het zelf opwekken van stroom door bedrijven via zonnepanelen is hot. Dat heeft
Nadere informatieHarderwijk in de zon
Harderwijk in de zon Informatieavond zonne-energie Veluwe Duurzaam samen met Gemeente Harderwijk 17 juni 2014 ir. A.D. Hekstra Handicom Solar solar@handicom.nl 0341-412629 Vanavond Zonnestraling -> warmte
Nadere informatieVoorbeeldberekening EIA 2016 'Alleen het beste is goed genoeg'
Zonne-energie installatie Voorbeeldberekening EIA 2016 'Alleen het beste is goed genoeg' Basisgegevens Voorbeeldberekening EIA 2016 Rechtsvorm K.I.A. aftrek Aantal vrije m2 beschikbaar punt dak Aantal
Nadere informatieNoord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst
Noord Friesland, een zonnige en zuinige toekomst 25 maart Sint Annaparochie Programma 20.00 uur Opening bijeenkomst en toelichting op het Programma 20.10 uur Energiebesparing (Greet Ruitenberg) 20.45 uur
Nadere informatieSlim investeren in zonnepanelen met SDE+
Slim investeren in zonnepanelen met SDE+ Nederland staat een enorme toename van duurzame energie te wachten. Ook de grootzakelijke markt heeft de smaak te pakken. Duurzame energie is steeds gewilder. Er
Nadere informatieZonne-energie installatie. Project SubsidieZon SDE RONDE 2
Zonne-energie installatie Project SubsidieZon SDE 2017 - RONDE 2 Basisgegevens Project SubsidieZon SDE 2017 - RONDE 2 Rechtsvorm K.I.A. aftrek Aantal vrije m2 beschikbaar punt/schuin dak Aantal vrije m2
Nadere informatieINFORMATIE- EN INSCHRIJFAVOND SNEEK 13 NOVEMBER 2017
INFORMATIE- EN INSCHRIJFAVOND SNEEK 13 NOVEMBER 2017 AGENDA Het doel van de avond Wat is de stroomtuin? Rekenvoorbeelden Sicco Beerda Gerrit van der Leeuw Na de pauze Panelen berekenen WAT IS DE DROOM?
Nadere informatieAdvocaten en notarissen
Advocaten en notarissen JURIDISCHE ASPECTEN BIJ DUURZAME ENERGIE PROJECTEN 30 juni 2015 Maarten Kole Drie stimuleringsregels 1.Salderingsregeling 2.Postcoderoosregeling 3. SDE+ Salderingsregeling Salderingsregeling
Nadere informatieINITIATIEFVOORSTEL CONFORM ARTIKEL 4:2 REGLEMENT VAN ORDE
INITIATIEFVOORSTEL CONFORM ARTIKEL 4:2 REGLEMENT VAN ORDE 1. Rol van de gemeente bij het opzetten en ondersteunen van lokale duurzame energie initiatieven. 2. Onderzoek naar de mogelijkheden plaatsing
Nadere informatieZon-PV op maatschappelijk vastgoed
Zon-PV op maatschappelijk vastgoed Financiering en subsidie (SDE+) 9 juni 2016 Sander Huitink Agenda Over Greenspread Financiering zon-pv-projecten Salderen Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie
Nadere informatieZon, wind, water... Ontdek je eigen energie
Zon, wind, water... Ontdek je eigen energie Groen Duurzame energie komt voort uit schone en onuitputtelijke bronnen zoals de bodem, zon, wind of water. U kunt deze op kleine schaal zelf opwekken. De energie
Nadere informatieZonne-energie in de landbouw
Zonne-energie in de landbouw Programma 20.00 uur 20.10 uur 21.10 uur 21.25 uur 21:50 uur 22.15 uur Opening bijeenkomst Mogelijkheden van zonnestroom (Wouter Veefkind) PAUZE Rekenen aan rendement (Monique
Nadere informatieVAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT
VAN ONRENDABELE GROND NAAR DUURZAAM RENDEMENT De overheid wil duurzame energie stimu leren en innovatie van duurzame energietechnieken bevor deren: meer duurzame energie in de toekomst. Doel is 16% duur
Nadere informatieCoP Gelderse lokale duurzame energiebedrijven. Rogier Coenraads
CoP Gelderse lokale duurzame energiebedrijven Rogier Coenraads Arnhem, 13 februari 2014 Regeling verlaagd tarief EB bron: www.belastingdienst.nl Regeling verlaagd tarief EB - Korting energiebelasting van
Nadere informatieSubsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie
Subsidie en belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Waarom SDE+ subsidie Met de SDE+ stimuleert het ministerie van Economische Zaken de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening
Nadere informatieOok energie opwekken met je dorpsgenoten?
Dorpsmolen Ook energie opwekken met je dorpsgenoten? De windmolen van E.A.Z. Wind is 15 meter hoog en levert stroom voor 10 huishoudens. Door samen een molen aan te schaffen kan je allemaal profiteren
Nadere informatieZon-PV op ziekenhuizen. September 2014
Zon-PV op ziekenhuizen September 2014 Inhoud Kennismaking Greenspread Het proces Haalbaarheid Scenario s Referentie: ziekenhuis Rijnstate Kennismaking Greenspread Wie we zijn Greenspread adviseert organisaties
Nadere informatieVeel meer hernieuwbaar hoe managen we dat? Frans Rooijers
Veel meer hernieuwbaar hoe managen we dat? Frans Rooijers Groeiend aandeel hernieuwbaar Doel NL en overige EU-landen: in 2020 14% >> 16% in NL, gemiddeld EU 20% Politieke wensen (regeerakkoord): meer,
Nadere informatieECO Oostermoer in oprichting
Samen sterk voor een leefbaar en duurzaam platteland ECO Oostermoer in oprichting Nieuwsbrief 18 juni 2012 Voor u ligt de eerste nieuwsbrief van ECO Oostermoer, waarin wij u nader informeren over de stand
Nadere informatieSamenwerken met agrariërs geeft kansen voor groene energie. Ton van Korven Projectleider Bio-economie Ton.van.Korven@zlto.nl
Samenwerken met agrariërs geeft kansen voor groene energie Ton van Korven Projectleider Bio-economie Ton.van.Korven@zlto.nl LTO inzet duurzame energie 1. Verbetering inkomenspositie door (decentrale)energieproductie
Nadere informatiepresentatie over Zonnedak Holthuizen
presentatie over Zonnedak Holthuizen 13 maart 2017 1 Zonnedak Holthuizen INHOUD presentatie: 1. introductie (FvH) 2. wat is en wat doet AGEM? (RK) 3. praktijkervaring met zonnedaken (RK) 4. Zonnedak Holthuizen
Nadere informatie9-2-2016. Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016. Even voorstellen 2. Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO)
Informatiebijeenkomst, 9 februari 2016 Even voorstellen 2 Tim van Twuijver Adviseur duurzame energie Grontmij (Part of SWECO) Inhoud 3 Waarom zonne-energie? Waarom is zonne-energie interessant van u? Hoe
Nadere informatieZonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht!
Zonnepanelen: vergeet CO 2, het gaat om koopkracht! ir. drs. Mark Workum Presentatie VNO-NCW 28-8-2012 Deze presentatie bevat drie onderwerpen Zonnepanelen zijn een goede investering (zeker voor particulieren)
Nadere informatieAdviesrapport zonnestroominstallatie Bedrijf X
Bedrijf X T.a.v. Henk de Vries Zonnelaan 18 1234 AB Amsterdam Leusden, 10-06-19 Zonnestroom Nederland B.V. Hamersveldseweg 120 3833 GT Leusden T 085 06 55 480 E info@zonnestroomnederland.nl www.zonnestroomnederland.nl
Nadere informatieHaalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon
Haalbaarheidsstudie toepassing PV-systeem Oorlogsmuseum Overloon Vraagstelling/doel. Doel is om het energieverbruik (elektra) middels toepassing van PV (Photo Voltaische energie) te reduceren, met als
Nadere informatieHet plaatsen van zonnepanelen op een woning
es Het plaatsen van zonnepanelen op een woning Zijn alle woningen geschikt voor zonnepanelen? Bijna alle woningen zijn geschikt, er is slechts een klein aantal voorwaarden. Er moet voldoende stevig en
Nadere informatieDeel 3: de Productie(-installatie) MONITOR
Deel 3: de Productie(-installatie) MONITOR Deze Monitor gaat over productie-installaties: windturbines, windparken collectieve zonprojecten andere productie-installaties alle productie-projecten waar jullie
Nadere informatieInfogids zonnepanelen
Infogids zonnepanelen Inhoudstabel Wat zijn zonnepanelen?... 1 De werking van zonnepanelen... 2 Waarmee moet u rekening houden?... 2 De kostprijs van zonnepanelen... 3 Financiële steun bij aankoop zonnepanelen...
Nadere informatieBelastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie
Belastingvoordeel voor groene ondernemers op zonne-energie Market Pro is de officiële dealer van Nord Solar panelen in de Benelux Wie zijn wij? Market Pro BV is de officiële dealer van Nord Solar GmbH
Nadere informatieDRIJVEND ZONNEPARK PLAS AMERICA
DRIJVEND ZONNEPARK PLAS AMERICA Ten zuiden van Roden is de zandwinplas America gelegen. De plas is 23 hectare groot en voor het grootste deel in eigendom van zandwinbedrijf K3 Delta. Op de plas America
Nadere informatieB. Cornelis 06 134 699 37 Ben.Cornelis@valkenswaard.nl. 39431/39439 9 juni 2016
Agendapunt commissie: 5.4 steller telefoonnummer email B. Cornelis 06 134 699 37 Ben.Cornelis@valkenswaard.nl agendapunt kenmerk datum raadsvergadering portefeuillehouder M. Bax onderwerp Toepassing zonnepanelen
Nadere informatieReestdalRoos Brochure Postcoderoos project Kleefegge Zuidwolde 18 januari 2017
ReestdalRoos ReestdalRoos Brochure Postcoderoos project Kleefegge Zuidwolde 18 januari 2017 ReestdalRoos opgericht Energiecoöperatie ReestdalEnergie heeft in augustus 2016 de coöperatie ReestdalRoos opgericht.
Nadere informatieWind in de SDE. Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma. 13 juni 2014
Wind in de SDE Ruud Oerlemans & Gerhard Rinsma 13 juni 2014 Inleiding SDE algemeen Wind in de SDE SDE aanvragen en dan SDE Resultaten Nieuwe ontwikkelingen Handboek risicozonering (mededeling) 2 Stimulering
Nadere informatie