Verzekeringsmaatschappijen. Checklist Jaarrekening Titel 9 BW2 2016/2017

Transcriptie

1 Verzekeringsmaatschappijen Checklist Jaarrekening Titel 9 BW2 2016/2017

2 Inhoudsopgave 1 Introductie 4 Nederlandse verslaggeving 4 Wijzigingen in deze editie 4 Aandachtspunten bij het gebruik van de checklist. 4 Gebruikmaking van IFRS en Combinatie 3 4 Meer informatie 5 Disclaimer 5 2 Toepassingsgebied van de checklist 6 3 Afkortingen en naamgeving 8 Afkortingen 8 Verzekeringsverplichtingen of technische voorzieningen 8 4 Jaarrekening algemeen 9 5 Balans algemeen 10 6 Beleggingen algemeen 11 Beleggingen in terreinen en gebouwen 13 Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen 14 Overige financiële beleggingen 15 Aandelen, certificaten van aandelen, deelnemingsbewijzen en andere niet-vastrentende waardepapieren 16 Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente 16 Andere financiële beleggingen 17 Depots bij verzekeringsmaatschappijen 17 Beleggingen voor risico van uitkeringsgerechtigden en spaarkasbeleggingen 17 7 Vorderingen 19 8 Overige activa 20 9 Fusies en overnames Eigen vermogen Technische voorzieningen algemeen 26 Mutatieoverzichten 29 Rentestandkortingen 29 Acquisitiekosten 29 Voorziening voor de eigen pensioenverplichtingen 30

3 Pagina iii Voorziening voor niet-verdiende premies en lopende risico s 31 Voorziening voor levensverzekering 32 Voorziening voor te betalen schaden en uitkeringen 33 Voorziening voor winstdeling en kortingen 35 Overige technische voorzieningen 38 Toereikendheidstoets Voorzieningen (niet-technisch) Schulden Winst- en verliesrekening algemeen Technische rekeningen algemeen 43 Verdiende premies 44 Opbrengsten uit beleggingen 45 Niet-gerealiseerde opbrengsten van beleggingen 46 Overige technische baten eigen rekening 47 Schaden en uitkeringen 47 Winstdeling en kortingen 49 Bedrijfskosten 50 Niet-gerealiseerd verlies van beleggingen 53 Overige technische lasten eigen rekening Niet-technische rekening algemeen 54 Opbrengsten uit beleggingen 54 Niet-gerealiseerde opbrengsten van beleggingen 55 Andere baten en lasten Toelichting op de resultaten Risicoparagraaf Kasstroomoverzicht Consolidatie 60 Contact 62 Totaal aantal pagina s: 62

4 Pagina 4 Checklist Nederlandse jaarverslaggeving Verzekeringsmaatschappijen 2016/ Introductie Nederlandse verslaggeving Deze checklist is van toepassing voor verslaggeving op basis van de bepalingen in de Nederlandse wet en de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving. Dit kan ook van betekenis zijn voor verzekeringsmaatschappijen die rapporteren onder IFRS, zie hierna. Deze versie van de checklist is opgesteld naar de stand van de regelgeving eind De checklist is een hulpmiddel om te beoordelen of een jaarrekening voldoet aan de wet- en regelgeving. De checklist is niet bedoeld als vervanging van de volledige wettekst resp. tekst van de Richtlijnen. Het zal soms nodig zijn om voor een goed begrip de wet of de Richtlijnen zelf te raadplegen. Daartoe zijn gedetailleerde verwijzingen opgenomen. Wijzigingen in deze editie De wijzigingen van de editie 2016/2017 vloeien met name voort uit wijzigingen in Titel 9 BW2 en de introductie van Solvabiliteit II voor het toezicht, beide per 1 januari Het toepassingsgebied van de verslaggevingsregels is hierdoor gewijzigd: het is van belang welk toezichtregime op de verzekeringsmaatschappij van toepassing is en of het een Organisatie van Openbaar Belang (OOB) betreft. Een gedetailleerd schema is hierna opgenomen. De verankering, in BW2, van de Governance Principes ( Code ) Verzekeraars is weggenomen. Met ingang van 2016 moeten alle verzekeraars die vallen onder het toezichtregime Verzekeraars met Beperkte Risico-omvang de in 2:441,10 BW bedoelde toelichtingen in de jaarrekening opnemen; dit geldt dus ook voor verzekeraars die rapporteren onder IFRS. Aandachtspunten bij het gebruik van de checklist. Deze checklist bevat slechts een deel van de regels voor de jaarverslaggeving die van toepassing zijn op verzekeringsmaatschappijen. Ook alle andere bepalingen van Titel 9 BW2 en de Raad voor de Jaarverslaggeving (RJ) zijn van toepassing, voor zover artikel 2:428 en RJ 605 geen meer specifieke bepalingen bevatten. Gebruikmaking van IFRS en Combinatie 3 Verzekeringsmaatschappijen die rapporteren onder IFRS kunnen gebruik maken van deze checklist, indien en voor zover Nederlandse regels voor de verslaggeving als previous GAAP onder IFRS 4 toegepast worden.

5 Pagina 5 Het is verder toegestaan (2:362 lid 8 BW) om IFRS toe te passen in de geconsolideerde jaarrekening terwijl in de enkelvoudige jaarrekening Titel 9 BW wordt toegepast. Bij deze combinatie 3 (zie RJ ) wordt in beide verantwoordingen IFRS grondslagen toegepast. Dit is niet specifiek voor verzekeraars en daarom wordt op deze uitzondering in deze checklist niet ingegaan. Omdat OOB s ingaande 2016 geen verkorte enkelvoudige winst- en verliesrekening meer mogen opstellen is een verzekeraar/oob 1 bij combinatie 3 verplicht enkelvoudig Model O/P toe te passen. Om vast te stellen of combinatie 3 op de juiste wijze wordt toegepast dient gebruik gemaakt te worden van de EY Checklist enkelvoudige jaarrekening combinatie 3. Meer informatie Voor een meer complete behandeling van de verslaggevingseisen voor onder meer verzekeringsmaatschappijen, zowel onder BW/RJ als onder IFRS, wordt verwezen naar het Handboek Jaarrekening van EY, dat jaarlijks verschijnt. Uw contactpersoon van EY kan u nader informeren over deze publicatie. Disclaimer Hoewel bij het redigeren van deze checklist de grootst mogelijke zorgvuldigheid is betracht, bestaat altijd de mogelijkheid dat bepaalde informatie na verloop van tijd verouderd of niet meer juist is. EY is dan ook niet aansprakelijk voor de gevolgen van activiteiten die worden ondernomen op basis van deze uitgave. Zie in dit kader ook de slotpagina. Den Haag, januari Niet alle verzekeraars zijn OOB, zie Toepassingsgebied hierna.

6 Pagina 6 2 Toepassingsgebied van de checklist Deze checklist is van toepassing op de verzekeraars en aan verzekeringsgroepen verbonden holdings die de Nederlandse verslaggevingsgrondslagen toepassen. Dit betreft levensverzekeraars, schadeverzekeraars, natura-uitvaartverzekeraars, herverzekeraars en bepaalde verzekeringsholdings, alsmede instellingen die vrijwillig gebruik maken van de verslaggevingsvoorschriften voor verzekeraars. Daarnaast kan de checklist behulpzaam zijn bij de beoordeling van onder IFRS opgestelde jaarrekeningen omdat daarvoor Nederlandse grondslagen relevant kunnen zijn, totdat IFRS 17 van kracht wordt (niet voor 1 januari 2021). Het openingsartikel van Afdeling 15 (2:427 BW) luidt: 1. In deze afdeling wordt onder verzekeringsmaatschappij verstaan: een financiële onderneming met zetel in Nederland die in gevolge de Wet op het financieel toezicht het bedrijf van verzekeraar mag uitoefenen en waarop artikel 3:72 van die wet van toepassing is [Red: 3:72 Wft verplicht de meeste verzekeraars tot het indienen van staten bij De Nederlandsche Bank, DNB] 1. Een rechtspersoon die het verzekeringsbedrijf uitoefent, doch die geen verzekeringsmaatschappij is, mag de voor verzekeringsmaatschappij en geldende voorschriften toepassen, indien het in artikel 362 lid 1bedoelde inzicht daardoor wordt gediend. 1. De uitoefening van het natura-uitvaartverzekeringsbedrijf 2 wordt voor de toepassing van deze afdeling aangemerkt als de uitoefening van het levensverzekeringsbedrijf. Een naturauitvaartverzekering wordt voor de toepassing van deze afdeling aangemerkt als een levensverzekering. Naast de specifieke regels van Afdeling 15 Titel 9 BW2 gelden de volgende algemene regels van Titel 9 BW2, opgesomd in lid 1 van artikel 2:428 BW: Voor zover in deze afdeling niet anders is bepaald, gelden de afdeling en 1, 2, 5 tot en met 10 en 13 van deze titel voor verzekeringsmaatschappijen, alsmede de artikelen 365, 366 lid 2, 368 lid 1, 373, 374, 375, leden 2, 3 en 5 tot en met 7,376,377 lid 7, 402, 403 en 404. Omdat Afdeling 11 dus niet van toepassing is op verzekeringsmaatschappijen, gelden voor de meeste verzekeraars geen vrijstellingen op basis van omvang. De Raad voor de Jaarverslaggeving heeft nadere voorschriften voor verzekeraars opgesteld. RJ luidt: Dit hoofdstuk is van toepassing op alle (her)verzekeringsmaatschappijen 3 in de vorm van een naamloze vennootschap of onderlinge waarborgmaatschappij. Voorts is het hoofdstuk van toepassing op de geconsolideerde jaarrekening van het hoofd van een groep of groepsdeel, [welk hoofd] geen of nagenoeg geen andere werkzaamheid heeft dan.. beheren en financieren. 2 Voor natura-uitvaartverzekeraars gelden op enkele punten afwijkende voorschriften omdat ze zijn niet onderworpen aan de bepalingen voor Richtlijnverzekeraars of OOB s. 3 Deze term refereert aan de definitie van 2:427 BW.

7 Pagina 7 De verslaggevingsregels voor verzekeraars verschillen afhankelijk van het voor hen geldende toezicht. Er zijn drie toezichtregimes: Toezichtgroep Criteria Bijzondere bepalingen Richtlijnverzekeraars, die rechtstreeks en volledig onder de (Europese) regels vallen. Alle herverzekeraars Levens- en schadeverzekeraars met bruto geboekte premie > 5 miljoen of bruto technische voorz. > 25 miljoen Grensbedragen worden bepaald op basis van de jaarrekening. Richtlijnverzekeraars zijn organisaties van openbaar belang (OOB). Verzekeraars met Beperkte Risicoomvang (VBR) die onder Nederlandse regels vallen. Ook wel aangeduid als Kleine verzekeraars of Solvency II Basic verzekeraars Levensverzekeraars niet zijnde Richtlijnverzekeraar Natura-uitvaartverzekeraars tenzij zeer klein Schadeverzekeraars tenzij Richtlijnverz. OF zeer klein Een Kleine (Sii Basic) verzekeraar wordt zeer klein als drie jaar lang aan de daarvoor gestelde maxima (zie hierna) wordt voldaan. Verzekeraars die in Nederland vrijgesteld zijn op basis van hun omvang (Zeer Kleine Verzekeraars). Zeer kleine schade- en natura uitvaartverzekeraars als aan al deze voorwaarden wordt voldaan: niet vrijwillig onder toezicht bruto geboekte premie < 2 miljoen bruto technische vz <10 miljoen max per polis verzekerd niet behorend tot een groep met > 25 miljoen technische voorz., of waarvan een Richtlijnverz. deel uitmaakt zeer beperkte herverzekeringsactiviteiten uitsluitend natura-uitvaart of schade verzekeren geen molest verzekeren Levensverzekeraars zijn nooit vrijgesteld van toezicht. Een Zeer Kleine Verzekeraar wordt Klein (Sii Basic) als drie jaar lang de maxima voor zeer klein worden overschreden. Indexering van de grenzen per vijf jaar. Consument actief informeren dat geen DNB-toezicht plaatsvindt. Richtlijnverzekeraars Verzekeraars die onder de Europese toezichtregels vallen (Richtlijnverzekeraars) zijn Organisaties van Openbaar Belang (OOB) hetgeen betekent dat bepaalde beperkingen voor de verslaggeving gelden. Natura-uitvaartverzekeraars Deze organisaties zijn geen OOB, ongeacht hun omvang, tenzij ze opereren onder een vergunning voor het levensverzekeringsbedrijf.

8 Pagina 8 Vrijgestelde verzekeraars Van toezicht vrijgestelde verzekeraars hoeven geen staten bij DNB in te dienen. De specifieke bepalingen van Afdeling 15 zijn daarom voor hen niet verplicht (artikel 2:427 BW hierboven) en ook RJ 605 hoeft door hen niet gevolgd te worden. 3 Afkortingen en naamgeving Afkortingen BAW: Besluit actuele waarde BMJ: Besluit modellen jaarrekening Bpr Wft: Besluit prudentiële regels Wft BW: Burgerlijk Wetboek DNB: De Nederlandsche Bank GPV: Governance Principes Verzekeraars IFRS: International Financial Reporting Standards Mvt: Memorie van toelichting OOB: Organisatie van openbaar belang RJ: Richtlijnen voor de jaarverslaggeving Sii: Solvabiliteit II (Solvency II), de Europese toezichtregels sinds 2016 VBR: Verzekeraar met Beperkte Risico-omvang Wft: Wet op het financieel toezicht Verzekeringsverplichtingen of technische voorzieningen Gezien de brede toepassing van IFRS door verzekeraars in Nederland is het steeds gebruikelijker om te spreken van verzekeringsverplichtingen als vertaling van insurance liabilities. Omdat aansluiting wordt gezocht bij de regelgeving, wordt hiervoor in deze checklist echter ook nog vaak de term technische voorzieningen gehanteerd.

9 Pagina 9 Checklist jaarverslaggeving verzekeringsmaatschappijen 2016/ Jaarrekening algemeen Verwijzing Nr. Vraag ja nee nvt Wft 3:70 1 Is het boekjaar gelijk aan het kalenderjaar? Art. 16a lid 2BMJ RJ Zo nee, is daarvoor door DNB ontheffing verleend? 2 Is de balans van de verzekeringsmaatschappij ingericht overeenkomstig model N? Art. 16a.4 BMJ Art. 16a lid 2BMJ RJ Aan de posten van het model mag een uitsplitsing worden toegevoegd. 3 Is de winst- en verliesrekening ingericht overeenkomstig model O - tenzij de beleggingen rechtstreeks aan het schadeverzekeringsbedrijf kunnen worden toegewezen in welk geval voor de technische rekening schadeverzekering model P gebruikt mag worden? Aan de posten van het model mag een uitsplitsing worden toegevoegd. Art. 16a.4 BMJ Art. 16a.9 BMJ 4 Indien slechts de som van een ononderbroken reeks met Arabische cijfers RJ genummerde posten in de balans of winst en verliesrekening is weergegeven, is dan in de toelichting deze reeks vermeld in de volgorde van het gekozen model, met herhaling van de som? Art. 16a.3 BMJ 5 Indien de benamingen gebruikt in de modellen N, O of P worden vervangen, duiden de nieuwe benamingen dan op ten minste even duidelijke wijze de inhoud van de post of telling aan? Art. 9 BMJ 6 Wordt, wanneer een bedrag onder meer dan een post zou kunnen worden opgenomen, in de toelichting vermeld onder welke andere post of posten het bedrag kon worden opgenomen, hoe groot het bedrag is en waarop het betrekking heeft? Dit indien het in artikel 362 lid 1 van boek 2 van het Burgerlijk Wetboek bedoelde inzicht daarmee wordt gediend. Art BMJ 7 Wordt in de geconsolideerde balans het aandeel van derden in groepsmaatschappijen afzonderlijk als onderdeel van het groepsvermogen opgenomen? Overigens is onderverdeling van het eigen vermogen in een geconsolideerde jaarrekening niet vereist.

10 Pagina 10 Verwijzing Nr. Vraag ja nee nvt Art BMJ 8 Wordt in de geconsolideerde winst- en verliesrekening het aandeel van derden in het geconsolideerde resultaat na belastingen afzonderlijk gegeven? Indien het gesplitst wordt gegeven, moet dit geschieden na het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening na belastingen en na het buitengewone resultaat na belastingen. Art. 11 BMJ 9 Wordt bovenaan de balans aangegeven of daarin de bestemming van het resultaat is verwerkt? Art. 11 BMJ 10 Als de bestemming van het resultaat niet verwerkt is, is dan op de balans het resultaat na belastingen afzonderlijk vermeld als laatste post van het eigen vermogen? 5 Balans algemeen Verwijzing Nr. Vraag ja nee nvt 2:428.2 BW 11 Worden deelnemingen en immateriële activa als vaste activa aangemerkt? Afdeling 6 van Titel 9 BW 2 is van toepassing, zie RJ ) 2:428.2 BW en RJ Worden andere beleggingen en verdere activa van verzekeringsmaatschappijen als vaste activa aangemerkt voor zover zij bestemd zijn om duurzaam voor de bedrijfsuitoefening te worden gebruikt? RJ Zijn beleggingen, die tot de handelsportefeuille behoren, aangemerkt als vlottende activa? 2:429.1 BW 14 Zijn onder de activa afzonderlijk opgenomen: immateriële activa (volgens 2:365 BW); beleggingen; beleggingen waarbij de polishouder het beleggingsrisico draagt, en van spaarkasbeleggingen; vorderingen; overige activa; overlopende activa; en afgeleide financiële instrumenten (aanvulling op balansmodel N). RJ

11 Pagina 11 Verwijzing Nr. Vraag ja nee nvt 2:429.2 BW 15 Zijn onder de passiva afzonderlijk opgenomen: eigen vermogen (bepaald op de wijze van 2:373 BW); achtergestelde schulden; technische voorzieningen eigen aan het verzekeringsbedrijf; technische voorzieningen voor verzekeringen waarbij de polishouder het beleggingsrisico draagt en voor spaarkassen; voorzieningen (volgens 2:374 BW); niet-opeisbare schulden in het kader van uitgaande herverzekering; schulden; overlopende passiva; en afgeleide financiële instrumenten (aanvulling op balansmodel N). RJ RJ Zijn de overeenkomsten tussen de verzekeringsmaatschappij en een herverzekeringsmaatschappij waarin geen sprake is van overdracht van een, in relatie tot het verzekeringsrisico waarop de overeenkomst betrekking heeft niet te verwaarlozen, gedeelte van het desbetreffende verzekeringsrisico (zoals het geval kan zijn bij sommige vormen van financiële herverzekering) in de jaarrekening verantwoord als financieringsovereenkomsten en niet als herverzekeringsovereenkomsten? 6 Beleggingen algemeen Dergelijke overeenkomsten vallen onder de werking van hoofdstuk 290 Financiële instrumenten BW 17 Zijn onder de beleggingen afzonderlijk opgenomen: terreinen en gebouwen, al dan niet in aanbouw, en de vooruitbetalingen daarop, met afzonderlijke vermelding van de terreinen en gebouwen voor eigen gebruik; beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen; overige financiële beleggingen. 2:442.3 BW 18 Is voor elk der posten behorende tot de beleggingen die op de balansdatum aanwezig zijn en die worden gewaardeerd op de grondslag van actuele waarde, de verkrijgings- of vervaardigingsprijs weergegeven? BW 19 Zijn onder de beleggingen op de balans van een maatschappij die herverzekeringen aanneemt, tevens de niet ter vrije beschikking staande vorderingen in het kader van een herverzekeringsovereenkomst afzonderlijk opgenomen?

12 Pagina 12 Verwijzing Nr. Vraag ja nee nvt 2:430.6 BW en 2:429.3 BW 2:442.1 BW RJ Art 11 BAW 2:438.5 BW 20 Indien beleggingen die gelden als vaste activa op andere grondslagen worden gewaardeerd dan beleggingen die gelden als vlottende activa en die al dan niet behoren tot de handelsportefeuille, worden de beleggingen in terreinen en gebouwen en de overige financiële beleggingen dan onderscheiden in: beleggingen die gelden als vaste activa; beleggingen die gelden als vlottende activa, behorende tot de handelsportefeuille; en beleggingen die gelden als vlottende activa, niet behorende tot de handelsportefeuille. 21 Indien beleggingen worden gewaardeerd tegen actuele waarde, is dan de marktwaarde bepaald overeenkomstig de regels in het BAW? 22 Indien beleggingen zijn gewaardeerd tegen actuele waarde, zijn dan alle gerealiseerde resultaten in de winst- en verliesrekening verantwoord, tenzij eerder als ongerealiseerd verantwoord (2:438 lid 4 BW, eerste volzin)? Alle beleggingen mogen worden gewaardeerd tegen actuele waarde, tenzij de actuele waarde niet betrouwbaar te bepalen is. BAW Art. 10 lid 3 RJ en 2:384.5 BW 2:438.4 BW 2:390 BW RJ Zijn niet-gerealiseerde waarderingsverschillen op beleggingen in financiële instrumenten overeenkomstig RJ verwerkt, voor zover geen specifieke bepalingen uit Richtlijn 605 gelden? EN Zijn, indien dergelijke waarderingsverschillen betrekking hebben op beleggingen voor risico van uitkeringsgerechtigden, zij in de winst-enverliesrekening verantwoord? 24 Zijn niet-gerealiseerde positieve waardeverschillen op beleggingen opgenomen in een wettelijke (niet uitkeerbare) herwaarderingsreserve, tenzij dat (bijv. frequente marktnoteringen) niet vereist is? De herwaarderingsreserve moet op individuele basis per activum worden bepaald. RJ en Nr. 23 MvT bij afd. 15 titel 9 boek 2 BW RJ Indien niet-gerealiseerde waardeverschillen in de Winst- en verliesrekening worden opgenomen wordt, ter vergroting van het inzicht, aanbevolen het nog niet gerealiseerde deel van de resultaten in de toelichting te vermelden. 25 Worden beleggingen binnen eenzelfde categorie op dezelfde grondslag gewaardeerd?

13 Pagina 13 Beleggingen in terreinen en gebouwen 2:384.1 BW 26 Worden beleggingen in terreinen en gebouwen, al dan niet in eigen gebruik, gewaardeerd tegen: verkrijgings- of vervaardigingsprijs (kostprijs); of actuele waarde? Nr. 36 MvT bij afd. 15 titel 9 BW 2 27 Worden alle terreinen en gebouwen, ook die in eigen gebruik, tegen dezelfde waarderingsgrondslag opgenomen? RJ a RJ a RJ 213.8xx 28 Zijn inzake de vastgoedbeleggingen, inclusief gebouwen en terreinen in eigen gebruik, de voorschriften (inclusief die over de toelichtingen) van RJ 213 gevolgd, tenzij RJ 605 andere bepalingen bevat? RJ RJ BAW: 11.1 RJ 213 bepaalt onder meer dat, als waardering tegen actuele waarde plaatsvindt, wijzigingen in de waardering in de winst- en verliesrekening verwerkt worden. 29 Indien terreinen en gebouwen worden gewaardeerd tegen de actuele waarde, zijn dan alle beleggingen in terreinen en gebouwen tegen marktwaarde gewaardeerd, behalve in de uitzonderlijke gevallen dat wil zeggen dat de reële waarde niet op betrouwbare wijze is vast te stellen zoals beschreven in RJ )? Bij waardering tegen actuele waarde hoeft een verzekeraar niet op 2:442.4 BW RJ vastgoedbeleggingen af te schrijven. RJ 213 verbiedt dit zelfs voor vastgoedbeleggingen. 2:442.4 BW 30 Indien het beleggingen in terreinen en gebouwen in eigen gebruik betreft, is dan in de toelichting op de winst- en verliesrekening het bedrag van de aan deze beleggingen toegerekende (huur-)opbrengst aangegeven alsmede het toegerekende bedrag van de huisvestingskosten? BAW: Indien de marktwaarde van de vastgoedbeleggingen wordt benaderd, is dan in de toelichting vermeld: welke benaderingsmethode is toegepast; en indien de waarde is geschat op basis van de contante waarde van de verwachte toekomstige kasstromen, de aannames waarop de verwachtingen zijn gebaseerd en de gehanteerde rentevoet. 2:388.2 BW 32 Indien bouwrente wordt geactiveerd in de vervaardigingsprijs, is dan het bedrag dat gedurende de verslagperiode aan rente is geactiveerd in de toelichting vermeld?

14 Pagina 14 2:368.1 BW 33 Is voor elk van de posten van de beleggingen in terreinen en gebouwen in een sluitend overzicht het verloop gedurende het boekjaar weergegeven, waaruit blijkt: de boekwaarde aan het begin van het boekjaar; de som van de waarden waartegen de in het boekjaar verkregen activa zijn te boek gesteld, en de som van de boekwaarden der activa waarover de rechtspersoon aan het einde van het boekjaar niet meer beschikt; de herwaarderingen over het boekjaar; de afschrijvingen, de waardeverminderingen en de terugneming daarvan over het boekjaar; de boekwaarde aan het einde van het boekjaar. 2:428.2 BW 2:431 BW Het hierboven genoemde verloopoverzicht hoeft niet te worden opgenomen voor overige financiële beleggingen genoemd in art c. (waaronder aandelen, obligaties, leningen: zie 2:430 lid 4 BW). Beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen 2:430.3 BW 34 Zijn onder de beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen afzonderlijk vermeld: aandelen, certificaten van aandelen en andere vormen van deelneming in groepsmaatschappijen; andere deelnemingen; waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente uitgegeven door en vorderingen op groepsmaatschappijen; en waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente uitgegeven door en vorderingen op andere rechtspersonen en vennootschappen die een deelneming hebben in de verzekeringsmaatschappij of waarin de verzekeringsmaatschappij een deelneming heeft. 2:428.2 BW en 2:368.1 BW 35 Is voor elk van de posten van de beleggingen in groepsmaatschappijen en deelnemingen in een sluitend overzicht het verloop gedurende het boekjaar weergegeven, waaruit blijkt: de boekwaarde aan het begin van het boekjaar; de som van de waarden waartegen de in het boekjaar verkregen activa zijn te boek gesteld, en de som van de boekwaarden der activa waarover de rechtspersoon aan het einde van het boekjaar niet meer beschikt; de herwaarderingen over het boekjaar de afschrijvingen, de waardeverminderingen en de terugneming daarvan over het boekjaar; de boekwaarde aan het einde van het boekjaar.

15 Pagina 15 2:389.5 BW en 2:389.4 BW 36 Worden bij waardering van een deelneming waarin de verzekeraar invloed van betekenis uitoefent door de verzekeringsmaatschappij de waarderingsvoorschriften voor verzekeringsmaatschappijen toegepast, ook als het gaat om een deelneming in een rechtspersoon die geen verzekeringsmaatschappij is, tenzij die deelneming een bank is? Wordt in het laatste geval de deelneming verantwoord overeenkomstig de voorschriften voor banken? Overige financiële beleggingen 2:430.4 BW 37 Is van de overige financiële beleggingen afzonderlijk vermeld: aandelen, certificaten van aandelen, deelnemingsbewijzen en andere niet-vastrentende waardepapieren; waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente; belangen in beleggingspools; vorderingen uit leningen voor welke zakelijke zekerheid is gesteld; andere vorderingen uit leningen; deposito's bij banken; derivaten (aanvulling model N) andere financiële beleggingen? 2:384.1 BW 38 Worden overige financiële beleggingen gewaardeerd tegen: 2:442.5 BW verkrijgings- of vervaardigingsprijs; of actuele waarde (bij aandelen en dergelijke beleggingen verplicht; artikel 2:442 lid 5)? BAW Indien de overige financiële beleggingen worden gewaardeerd tegen de actuele waarde, is dan de marktwaarde gehanteerd? BAW Indien niet direct een betrouwbare marktwaarde voor de financiële instrumenten is aan te wijzen, wordt de marktwaarde dan benaderd door deze: af te leiden uit de marktwaarde van zijn bestanddelen of van een soortgelijk instrument indien voor de bestanddelen ervan of voor een soortgelijk instrument wel een betrouwbare markt is aan te wijzen; of te benaderen met behulp van algemeen aanvaarde waarderingsmodellen en waarderingstechnieken? 2:381a BW 41 Indien de marktwaarde van financiële instrumenten met behulp van waarderingsmodellen en-technieken is bepaald, zijn dan de aannames die daaraan ten grondslag liggen vermeld?

16 Pagina 16 Aandelen, certificaten van aandelen, deelnemingsbewijzen en andere niet-vastrentende waardepapieren 2:442.5 BW RJ Zijn aandelen, certificaten van aandelen, deelnemingsbewijzen en andere niet-vastrentende waardepapieren, waaronder de beleggingen in converteerbare obligaties en afgeleide financiële instrumenten, op actuele waarde gewaardeerd? RJ Indien ten aanzien van participaties in beleggingsinstellingen op grond van RJ 214 Financiële vaste activa en RJ 217 Consolidatie geen sprake is van consolidatie dan wel opname als deelneming, worden deze participaties dan onder de categorie aandelen verwerkt? Waardepapieren met een vaste of van de rentestand afhankelijke rente 2:443.1 BW RJ Zijn beleggingen in waardepapieren met een vaste rente of van de rentestand afhankelijke rente, tegen actuele waarde, tegen aflossingswaarde of tegen geamortiseerde kostprijs gewaardeerd, onverminderd de toepassing van 2:387 lid 4 BW ( duurzame vermindering van hun waarde )? 2: :430.4 Vorderingen uit leningen voor welke zakelijke zekerheid is gesteld alsmede andere vorderingen uit leningen mogen eveneens op aflossingswaarde gewaardeerd worden. 2:443.1 BW 45 Indien de bovengenoemde waardepapieren geen aflossingswaarde kennen, worden zij dan tegen de actuele waarde of tegen de verkrijgingsprijs gewaardeerd, onverminderd de toepassing van 2:387 lid 4 BW? 2:443.2 BW 46 Indien deze waardepapieren tegen aflossingswaarde op de balans worden RJ opgenomen, wordt dan het verschil tussen de verkrijgingsprijs en de aflossingswaarde over de jaren sinds de aanschaf gespreid als resultaat verantwoord? Het verschil mag ook in één keer als resultaat worden verantwoord, indien de verkrijgingsprijs hoger was dan de aflossingswaarde (agio). Het heeft de voorkeur het nog niet geamortiseerde (dis)agio op te nemen in de post beleggingen; de combinatie is de amortisatiewaarde.. RJ Worden belangen in beleggingspools gewaardeerd volgens de grondslagen van waardering en resultaatbepaling die de verzekeringsmaatschappij toepast voor de categorie of categorieën waarin de desbetreffende belangen zijn belegd? Indien hiervoor de benodigde informatie ontbreekt, mag ook worden gewaardeerd op de voor de pool overeengekomen waarderingsgrondslagen.

17 Pagina 17 RJ Worden, in afwijking van alinea (participaties in beleggingsinstellingen), de belangen in beleggingspools niet zijnde een groepsmaatschappij of deelneming verwerkt onder de categorie belangen in beleggingspools? RJ Worden van participaties in beleggingsinstellingen en van beleggingspools de aard van de onderliggende beleggingen toegelicht en wordt inzicht gegeven in de hiermee samenhangende risico s? Andere financiële beleggingen 2:430.5 BW 50 Wordt, tenzij de post Andere financiële beleggingen van ondergeschikte betekenis is op het geheel van de overige financiële beleggingen, zij naar aard en omvang toegelicht? RJ Onder Andere financiële beleggingen vallen beleggingen zoals schatkistpapier, kasgeldleningen, commercial paper, blote eigendommen, vruchtgebruiken en de polisbeleningen indien deze niet zijn opgenomen onder de vastrentende beleggingen. Depots bij verzekeringsmaatschappijen RJ en 2:430.2 BW 51 Zijn depots bij verzekeringsmaatschappijen als afzonderlijke balanspost verantwoord, dus niet met andere vorderingen op de andere (her)verzekeraar samengevoegd of met schulden aan de (her)verzekeraar gesaldeerd? Beleggingen voor risico van uitkeringsgerechtigden en spaarkasbeleggingen 2:442.2 BW RJ en RJ RJ :438.4 BW RJ Zijn de beleggingen waarbij de tot uitkering gerechtigde het beleggingsrisico draagt, alsmede spaarkasbeleggingen, gewaardeerd tegen actuele waarde? Dit voorschrift geldt niet voor beleggingen in gesepareerde beleggingsdepots (zie hierna en RJ /532) 53 Worden alle wijzigingen van de actuele waarde van beleggingen voor risico van uitkeringsgerechtigden en spaarkasbeleggingen als niet-gerealiseerde resultaten op beleggingen in de winst- en verliesrekening opgenomen?

18 Pagina 18 2:438.4 BW RJ Indien sprake is van beleggingen voor risico van uitkeringsgerechtigden of spaarkasbeleggingen, zijn dan de gerealiseerde en niet-gerealiseerde winsten en verliezen gesaldeerd als één post in de winst- en verliesrekening opgenomen, separaat onder niet-gerealiseerde opbrengsten van beleggingen dan wel niet-gerealiseerd verlies op beleggingen? RJ en Dit salderen onder één post (per saldo bate of last) wordt door de RJ aanbevolen. De wet gaat uit van splitsing. 55 Worden verstrekte minimumrendementsgaranties (rentederivaten), separaat onder overige technische voorzieningen opgenomen (zie RJ )? RJ MvT Titel 9 BW, nr 23 RJ RJ RJ De minimumrendementsgarantie is het rendement dat de verzekeringsmaatschappij minimaal in acht neemt bij de bepaling van een uitkering op contracten met variabele kasstromen. 56 Zijn onder deze categorie van beleggingen ook opgenomen de gesepareerde beleggingen van bijvoorbeeld collectieve pensioencontracten? Deze gesepareerde depots behoeven volgens nr. 23 van de Memorie van Toelichting bij afdeling 15 titel 9 boek 2 BW niet tegen actuele waarde gewaardeerd te worden, omdat het bij deze beleggingen meestal gaat om verzekeringen in geld en niet om verzekeringen in beleggingseenheden. Dit betekent dat vastrentende beleggingen die onderdeel zijn van deze beleggingsdepots, ook tegen kostprijs of aflossingswaarde/amortisatiewaarde gewaardeerd mogen worden. 57 Indien de gesepareerde beleggingsdepots van collectieve contracten die deel uitmaken van de beleggingen voor rekening en risico van uitkeringsgerechtigden niet tegen actuele waarde worden gewaardeerd, zijn ze dan als afzonderlijke regel op de balans onder deze categorie gepresenteerd? En zijn dan de waarderingsgrondslagen toegelicht?

19 Pagina 19 7 Vorderingen 2:432 BW 58 Zijn onder de vorderingen afzonderlijk opgenomen: vorderingen uit verzekeringsovereenkomsten, anders dan herverzekering, met afzonderlijke vermelding van de vorderingen op verzekeringnemers en op tussenpersonen; vorderingen uit herverzekeringsovereenkomsten; overige vorderingen? RJ :384,2 Worden, onderscheiden naar deze groepen, aangegeven de vorderingen op groepsmaatschappijen en de vorderingen op andere rechtspersonen en vennootschappen die een deelneming hebben in de verzekeringsmaatschappij of waarin de verzekeringsmaatschappij een deelneming heeft? 59 Het aandeel van de herverzekeraar in de verzekeringsverplichtingen omvat zowel de geschatte als reeds vastgestelde/afgewikkelde bruto claims en uitkeringen. Is dit herverzekeringsaandeel afgewaardeerd en als verlies verwerkt als daar aanleiding toe is, los van de bepalingen in RJ (verzekeringskarakter) en RJ (financieringskarakter)? RJ RJ :432.1 BW RJ Verrekening van eventuele debiteurenverliezen met de polishouder is niet mogelijk. Vorderingen uit hoofde van uitgaande herverzekering vallen niet onder RJ 290 (zie RJ , tenzij ze financieel van aard zijn. RJ 605 bevat geen bepalingen die specifiek zien op kredietrisico s verbonden aan uitgaande herverzekering, maar de algemene bepalingen inzake de waardering van vorderingen moeten naar analogie worden toegepast. 60 Is de vordering op aan centrale kassen en Zorgverzekerings-fonds in verband met de basisverzekering opgenomen in een aparte rubriek onder vorderingen? Deze rubriek is niet apart in model N opgenomen en dient als aanvullende categorie in de balans gepresenteerd te worden. RJ Worden de vorderingen op de Centrale Kas en de zorgverleners, die over de bankrekening van het zorgkantoor worden afgewikkeld afzonderlijk in de toelichting gepresenteerd? RJ Worden vorderingen uit hoofde van latente (negatieve) winstdeling (zie alinea ) onder de vorderingen op verzekeringnemers opgenomen? Is deze post dan in de toelichting afzonderlijk gepresenteerd en zijn de overeengekomen contractvoorwaarden voor winstdeling in de verzekeringscontracten en de wijze van verrekening met de polishouder uiteengezet?

20 Pagina 20 8 Overige activa BW 63 Zijn onder de overige activa afzonderlijk opgenomen: materiële activa als bedoeld in 2:366 lid 1 BW (die niet onder de post terreinen en gebouwen moeten worden opgenomen) en voorraden als bedoeld in 2:369 BW; liquide middelen als bedoeld in 2:372 lid 1 BW; andere activa. 2:433.2 BW 64 Is de post andere activa, tenzij van ondergeschikte betekenis op het geheel van de overige activa, naar aard en omvang toegelicht? 2:368.1 BW 65 Is voor de materiële vaste activa in een sluitend overzicht het verloop gedurende het boekjaar weergegeven, waaruit blijkt: de boekwaarde aan het begin van het boekjaar; de som van de waarden waartegen de in het boekjaar verkregen activa zijn te boek gesteld, en de som van de boekwaarden der activa waarover de rechtspersoon aan het einde van het boekjaar niet meer beschikt; de herwaarderingen over het boekjaar; de afschrijvingen, de waardeverminderingen en de terugneming daarvan over het boekjaar; de boekwaarde aan het einde van het boekjaar. 2:434.1 BW 66 Zijn onder de overlopende activa afzonderlijk opgenomen: vervallen, maar nog niet opeisbare rente en huur; overlopende acquisitiekosten, voor zover niet reeds in mindering gebracht op de technische voorziening niet-verdiende premies dan wel op de technische voorziening levensverzekering [zie ook de bepaling hierna]; overige overlopende activa. 2:434.2 BW 67 Worden de overlopende acquisitiekosten [onafhankelijk van de wijze van presenteren] voor onderscheidenlijk levensverzekering en schadeverzekering vermeld? RJ Indien acquisitiekosten worden geactiveerd en afgeschreven, wordt dan in de toelichting een mutatieoverzicht opgenomen? RJ Indien het bij aankoop betaalde agio of ontvangen disagio van gekochte leningen of obligaties in de categorieën tot het einde van de looptijd aangehouden of overige niet wordt gesaldeerd met de belegging, is dan dit bedrag gepresenteerd onder overlopende activa of overlopende passiva? RJ Verwerking in de post beleggingen heeft de voorkeur.

21 Pagina 21 9 Fusies en overnames RJ Indien de verzekeringsmaatschappij een portefeuille verzekeringscontracten of een verzekeringsmaatschappij overneemt: zijn dan op grond van de principes van alinea 208 van RJ 216 Fusies en overnames alle identificeerbare activa en passiva tegen reële waarde gewaardeerd? RJ Is bij deze acquisitie het verschil, op het moment van overname, tussen de reële waarde van de technische voorzieningen en de daaraan toegekende waarde volgens de waarderingsgrondslagen van de kopende partij, als afzonderlijke immaterieel actief opgenomen? Deze actiefpost representeert onder meer de vergoeding voor de toekomstige winstmarges die in de overgenomen portefeuille besloten liggen. RJ Is, indien sprake is van een dergelijke activering, deze post afzonderlijk onder immateriële vaste activa opgenomen en wordt deze post gewaardeerd en geamortiseerd in samenhang met de ontwikkeling van de overgenomen technische voorzieningen? RJ Zijn, ook inzake het immaterieel actief hiervoor bedoeld, de presentatie- en toelichtingsvereisten van RJ 210 toegepast? RJ Het hiervoor bedoelde immaterieel actief omvat mede de in de overgenomen portefeuille besloten toekomstige winstmarges. Is bij de waardering van het immaterieel actief (waaronder bijzondere waardeverminderingen) rekening gehouden met de uitkomst, de uitkomst van de toereikendheidstoets zoals beschreven in RJ tot en met in acht genomen? 10 Eigen vermogen 2:440a BW 75 Is in aansluiting op de winst- en verliesrekening een overzicht van de samenstelling van het totaalresultaat opgenomen? 2:441.9 BW RJ Is in de toelichting vermeld: het bedrag van de solvabiliteit waarover de verzekeringsmaatschappij tenminste moet beschikken; het bedrag van de solvabiliteit dat het bestuur van de verzekeringsmaatschappij noodzakelijk acht; het bedrag van de aanwezige solvabiliteit?

22 Pagina 22 RJ Is in de toelichting uiteengezet hoe het bestuur van de verzekeringsmaatschappij de noodzakelijk geachte solvabiliteit heeft bepaald, waarbij tevens is aangegeven in welke mate de in de risicoparagraaf (RJ tot en met ) opgenomen risico s bijdragen aan de noodzakelijk geachte solvabiliteit? a 2: BW 78 Heeft een verzekeraar met beperkte risico-omvang (VBR) de volgende, in art. 3:73b Wft vastgestelde toelichtingen op de solvabiliteit en de financiële positie in de jaarrekening opgenomen? Definities: art. 1:1 Wft RJ a Details: Art. 134e BPR a. de in overeenstemming met BPR Wft opgestelde balans en de daarbij gehanteerde grondslagen en methoden voor de waardering van activa, technische voorzieningen en andere verplichtingen, met een toelichting op de belangrijkste verschillen met de grondslagen en methoden die in de jaarrekening voor de waardering ervan zijn gehanteerd; b. het bedrag en de samenstelling van het aanwezige solvabiliteitskapitaal; c. het bedrag van het solvabiliteitskapitaalvereiste en van het minimumkapitaalvereiste; d. het bedrag van de technische voorzieningen indien deze worden berekend op basis van afkoop van alle verzekeringen; e. indien van toepassing: informatie over de winstdeling ten gunste van uitkeringsgerechtigden per productgroep; f. indien de verzekeraar niet voldoet aan het minimumkapitaalvereiste of significant niet voldoet aan het solvabiliteitskapitaalvereiste: het bedrag van het tekort alsmede een toelichting op de oorzaak en gevolgen ervan en de genomen corrigerende maatregelen; g. indien de verzekeraar ondernemingsspecifieke parameters gebruikt voor de berekening van zijn solvabiliteitskapitaalvereiste: de belangrijkste verschillen tussen die parameters en de aannames die ten grondslag liggen aan de standaardformule; h. indien aan de verzekeraar door de Nederlandsche Bank specifieke parameters ter berekening van verzekeringstechnische risicomodules zijn opgelegd: het effect daarvan, alsmede de gronden van het daartoe strekkende besluit van de Nederlandsche Bank. Deze toelichtingseis geldt niet voor van toezicht vrijgestelde verzekeraars, zoals RJ b benadrukt. De bepaling geldt ook niet voor Richtlijnverzekeraars, die deze informatie wel openbaar maken maar middels het Solvency and Financial Condition Report of SFCR, dat geen onderdeel van de jaarrekening is.

23 Pagina 23 RJ RJ en RJ Vindt verwerking van bedragen waarvoor de verzekeringsmaatschappij op basis van discretionaire winstdelingsregelingen (zie RJ ) heeft bepaald dat deze voor winstdeling in aanmerking zouden kunnen komen, plaats op de een van de volgende wijzen: geheel onder het eigen vermogen; geheel onder de overige technische voorzieningen; deels onder het eigen vermogen en deels onder de technische voorzieningen? RJ Indien de verzekeringsmaatschappij kiest voor gehele of gedeeltelijke verwerking onder het eigen vermogen, is dan het bedrag dat in verband met de discretionaire winstdeling onder het eigen vermogen wordt aangehouden als volgt (gesplitst) verwerkt? voor het deel dat samenhangt met ongerealiseerde waardestijgingen wordt voor zover 2:390 BW dat vereist een herwaarderingsreserve aangehouden; het deel dat gevormd wordt uit vrije reserves wordt afzonderlijk onder de overige reserves opgenomen, als een bestemde reserve. RJ RJ Is de discretionaire winstdeling volgens een consistente grondslag in de jaarrekening verwerkt en zijn in de toelichting de grondslagen voor de vorming en waardering vermeld, alsmede de inhoud van de onderliggende contractuele winstdelingsregelingen? RJ Is in de toelichting een mutatieoverzicht van de onder het eigen vermogen bestemde bedragen voor discretionaire winstdeling opgenomen, inclusief een uitsplitsing naar het deel dat onder de herwaarderingsreserve respectievelijk de overige reserves is opgenomen? Zijn bijstellingen van eerdere besluiten, toekenningen van winstdeling en toevoegingen aan de reserves afzonderlijk gepresenteerd? Zijn vergelijkende cijfers opgenomen? In bijlage 5 van RJ 605 is een voorbeeld opgenomen.

24 Pagina 24 RJ Indien de verzekeringsmaatschappij heeft bepaald welke bedragen op basis van discretionaire winstdelingsregelingen voor winstdeling in aanmerking zouden kunnen komen en de verzekeringsmaatschappij neemt deze bedragen geheel of gedeeltelijk onder het eigen vermogen op, vindt dan verwerking als volgt plaats? a. bedragen die samenhangen met onder de herwaarderingsreserve aangehouden ongerealiseerde waardestijgingen, worden in de toelichting als voor discretionaire winstdeling bestemde bedragen aangemerkt (RJ ); b. bedragen die samenhangen met in het boekjaar in de winst- en verliesrekening verantwoorde resultaten, worden vanuit de resultaatbestemming aan de reserve voor discretionaire winstdeling toegevoegd; c. indien onder de herwaarderingsreserve aangehouden ongerealiseerde waardestijgingen worden gerealiseerd voordat een onherroepelijk besluit tot toekenning van het bestemde bedrag plaatsvindt, wordt de vrijval uit de herwaarderingsreserve volgens artikel 2:438 lid 5 BW als opbrengst uit beleggingen in de winst- en verliesrekening verantwoord en de verhoging van de reserve voor discretionaire winstdeling via de resultaatbestemming. RJ Als de verzekeringsmaatschappij in een nader besluit een ander bedrag bepaalt dat voor discretionaire winstdeling in aanmerking komt, wordt dan in geval (a) hiervoor genoemd de toelichting op de herwaarderingsreserve aangepast respectievelijk bij (b) en (c) de reserve voor discretionaire winstdeling ten gunste of ten laste van de overige reserves aangepast?

25 Pagina 25 RJ Als de verzekeringsmaatschappij een besluit neemt om het onder het eigen vermogen bestemde bedrag geheel of gedeeltelijk onherroepelijk aan uitkeringsgerechtigden toe te kennen, wordt dan het deel van de winstdeling dat toekomt aan uitkeringsgerechtigden ten laste van het resultaat aan de technische voorziening voor winstdeling en kortingen (zie alinea 509) of de voorziening voor levensverzekering toegevoegd (zie alinea 506)? Is dan de mutatie in het onder het eigen vermogen bestemde bedrag, die voortvloeit uit die onherroepelijke toekenning, als volgt?: Indien de winstdeling wordt toegekend voordat realisatie van de waardestijgingen heeft plaatsgevonden, wordt het onder de herwaarderingsreserve aangemerkte bedrag voor discretionaire winstdeling (RJ a) verminderd met het bedrag van de toegekende winstdeling ten gunste van de overige componenten van de herwaarderingsreserve. De herwaarderingsreserve wordt overeenkomstig RJ 240 pas op het moment van realisatie en overeenkomstig 2:438 lid 5 BW ten gunste van het resultaat gebracht. Indien de toekenning van de winstdeling samenhangt met de realisatie van in de herwaarderingsreserve opgenomen waardestijgingen, dan wordt het gehele bedrag vanuit de herwaarderingsreserve overeenkomstig RJ 240 en 2:438 lid 5 BW ten gunste van het resultaat gebracht. Voor overige situaties wordt het gehele bedrag waarvan toekenning plaatsvindt uit de reserve voor discretionaire winstdeling ten gunste van de vrije reserves gebracht. RJ Zijn overige bestemmingsreserves die de verzekeringsmaatschappij vormt in de balans uitgesplitst (dit heeft de voorkeur), of in één bedrag in de balans opgenomen en in de toelichting nader uitgesplitst?

26 Pagina Technische voorzieningen algemeen 2:435.1 BW 2:435.6 BW RJ :435.2 BW en 2:374.3 BW 2:435.2 BW 2:374 BW RJ :435.3 BW RJ RJ Zijn onder de technische voorzieningen afzonderlijk opgenomen: Voor rekening van de verzekeringsmaatschappijen: de voorziening voor niet-verdiende premies en de voorziening voor lopende risico s waaronder de catastrofevoorziening indien deze is getroffen; Deze wordt bij het levensverzekeringsbedrijf bij voorkeur opgenomen in de voorziening voor levensverzekering de voorziening voor levensverzekering; de voorziening voor te betalen schaden of voor te betalen uitkeringen; Aanbevolen wordt deze voor het levensverzekeringsbedrijf op te nemen in de voorziening voor levensverzekering; de voorziening voor winstdeling en kortingen; de voorziening voor latente winstdelingsverplichtingen; de overige technische voorzieningen. Technische voorzieningen voor verzekeringen waarbij de tot uitkering gerechtigde het beleggingsrisico draagt en voor spaarkassen. 88 Zijn de voorzieningen nauwkeurig omschreven overeenkomstig hun aard? 89 Is inzake de technische voorzieningen voldaan aan de algemene voorschriften over voorzieningen, opgenomen in 2:374 BW, voor zover de aard van de technische voorzieningen zich daartegen niet verzet? Is bijvoorbeeld aangegeven in welke mate de voorzieningen als langlopend moeten worden beschouwd? 90 Is het deel van de technische voorzieningen dat door herverzekeringsovereenkomsten wordt gedekt op de balans in mindering gebracht op de technische voorzieningen? 91 Indien een verzekeringsmaatschappij door middel van een herverzekeringsovereenkomst een gedeelte van het door haar geaccepteerde verzekeringsrisico overdraagt aan een herverzekeringsmaatschappij: Vindt de waardering van het aan de herverzekeringsmaatschappij toe te rekenen deel van de technische voorzieningen [inclusief eventuele aanpassingen uit hoofde van de toereikendheidstoets] dan plaats overeenkomstig de gehanteerde waarderingsgrondslagen voor de technische voorzieningen en de bepalingen van de herverzekeringsovereenkomst? RJ Dit geldt niet als de uitgaande herverzekering een financieringskarakter heeft.

27 Pagina 27 2:44 BW RJ Zijn de technische voorzieningen gewaardeerd op voor de bedrijfstak aanvaardbare *) grondslagen? Is er daarbij van uitgegaan dat de verzekeringsmaatschappij in staat moet zijn te voldoen aan haar naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid voorzienbare verplichtingen uit verzekeringsovereenkomsten? Is de bepaling van de technische voorziening voor levensverzekering en van die voor periodiek te betalen schaden of uitkeringen geschied door ter zake deskundigen? *) Waardering volgens het toezicht wordt door de RJ beschouwd als in de MvT Implementatiewet richtlijn solvabiliteit II Stb. 2012, nr. 679 bedrijfstak aanvaardbaar. In de MvT bij de Implementatiewet Solvabiliteit II heeft de wetgever expliciet aangegeven dat waardering van verzekeringsverplichtingen in de jaarrekening onder meer conform de voorschriften van Sii mag plaatsvinden. Er geldt een uitzondering inzake het verdisconteren van (niet-aov) schadevoorzieningen, zie hierna. MvT 93 Indien de waardering van de technische voorziening wordt gebaseerd op de implementatiewet Sii toezichtvoorschriften: Solvabiliteit II Zijn dan bij de waardering van de zgn. premievoorziening, als bedoeld in art RJ a 36 van de Sii Richtlijn, in aanmerking genomen de kasstroomprognoses van premies, uitkeringen en kosten tot aan het einde (gedefinieerd in art. 18 van de Sii Richtlijn) van de contractduur? RJ b 94 Indien de premievoorziening, als bedoeld onder Sii, van bepaalde portefeuilles een negatieve waarde heeft, is dan de totale omvang van de negatieve voorziening met vermelding van die portefeuilles toegelicht? MvT implementatiewet Solvabiliteit II Dit wordt aanbevolen. 95 Bij de waardering in de jaarrekening van schadevoorzieningen kan verdiscontering worden toegepast. (De Sii waarderingsregels eisen dit zelfs voor alle schades.) 2:444c BW RJ Is een eventuele verdiscontering, tenzij het gaat om periodieke uitkeringen inzake arbeidsongeschiktheid, dan I- Immaterieel OF II- beperkt tot situaties waarin a- de afwikkeling ten minste nog 4 jaar na opmaak van de jaarrekening zal duren EN b- afwikkeling zal plaatsvinden volgens een betrouwbaar schadeafwikkelingssysteem?

28 Pagina 28 MvT implementatiewet Solvabiliteit II RJ a 96 Indien waardering van verzekeringsverplichtingen conform Sii voorschriften plaatsvindt: Worden dan eventueel direct zichtbare toekomstige winsten ten gunste van het resultaat gebracht: a. inééns, conform de wijze van vermogensbepaling van Sii, b. stelselmatig over de looptijd van het contract, in afwijking van de wijze van vermogensbepaling onder Sii? RJ Om een accounting mismatch te voorkomen worden bij voorkeur voor beleggingen en verzekeringsverplichtingen dezelfde grondslagen voor waardering gehanteerd. Is een van de in bijlage 2 bij RJ 605 genoemde keuzemogelijkheden gevolgd: Beleggingen Verzekeringsverplichtingen (Geamortiseerde) kostprijs Kostprijs Actuele waarde Kostprijs Actuele waarde Actuele waarde Worden verzekeringscontracten dus uitsluitend tegen actuele waarde (toegestaan ingevolge BAW art 10.2c) of met inachtneming van de actuele marktrente gewaardeerd, indien de bijbehorende beleggingen eveneens tegen actuele waarde worden gewaardeerd? De RJ geeft niet aan of toezichtgrondslagen gezien moeten worden als actuele waarde. Maar bij een waardering van de verzekeringsverplichtingen op Siigrondslagen past ook alleen actuele waardering van de beleggingen. RJ Zijn ter beperking van de in RJ genoemde accounting mismatch de technische voorzieningen verdisconteerd tegen de actuele marktrente op het waarderingsmoment en/of zijn andere assumpties aangepast naar meer realistische assumpties? Dit is toegestaan, niet verplicht. Bij evt. toepassing van discontering door schadeverzekeraars gelden de beperkingen van RJ