Het is te duur om nu uit de euro te stappen
|
|
- Marina Desmet
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 econoom barbara baarsma Het is te duur om nu uit de euro te stappen
2 nummer 3, juli 2012 VERZEKERD! 11
3 Vastberaden. Gedreven. Scherp. En wie de laatste tijd DWDD of Pauw & Witteman heeft gekeken, weet dat econoom Barbara Baarsma ook fel uit de hoek kan komen. Ik vind het tenenkrommend als politici roepen dat we wel even uit de euro kunnen stappen. Er bestaan zoveel misverstanden over de eurocrisis. Dat is de reden dat ik daar aan tafel zit. Ik voel het als een soort morele plicht om economie aan een grote groep mensen uit te leggen. Ze is directeur van SEO Economisch Onderzoek, hoogleraar aan de UvA, kroonlid van de SER en heeft daarnaast nog zes commissariaats- en toezichtfuncties. Dat Baarsma een drukke agenda heeft, is duidelijk, maar zelf haalt ze er haar schouders over op. Ik vind het allemaal leuk en zou ook voor geen goud uit één van die functies willen kiezen. De combinatie trekt me, net zoals de combinatie werken en voor twee kinderen zorgen me trekt. Toegepaste economie is wat haar naar eigen zeggen drijft. Bij SEO werk ik op de scheidslijn tussen commercie en wetenschap. Prachtig. Als ik alleen commercieel zou werken, zou ik de wetenschap missen en omgekeerd zou ik de dynamiek van de markt missen als ik alleen wetenschappelijk bezig zou zijn. Het lijntje is dun, want we moeten tegelijkertijd onafhankelijk zijn en klantgericht werken. Dat vereist dat we continu scherp zijn. Die scherpte typeert haar misschien wel het meest. Ze weet de vinger op de zere plek te leggen als het gaat om de eurocrisis of waar het is misgegaan in de financiële sector. Altijd vanuit een economisch perspectief. En ook altijd met een zekere nuchterheid op de vraag hoe het kan dat ze een van de weinig vrouwelijke topeconomen is, antwoordt ze direct: Dat is maar net wat je onder de top verstaat. Zelf heb ik absoluut niet het gevoel dat ik er ben. Maar als je de top definieert als een directeursfunctie met een aantal commissariaten, dan kan dat in mijn ogen alleen als je fulltime werkt. Niet dat ik vrouwen veroordeel die dat niet doen hoor. Alsjeblieft! Als mensen ervoor kiezen voltijds voor hun kinderen te zorgen, is dat in zekere zin ook een ambitie. Zelf heb ik het geluk dat ik vroeg aan kinderen ben begonnen en raad dat iedereen die de mogelijkheid heeft aan. Maar uiteindelijk moet iedere vrouw zelf een keuze maken. Ze pauzeert even. Mannen trouwens ook Heeft u zelf ooit bewust voor economie gekozen? Nee, integendeel. Ik ben begonnen in Delft met Industrieel ontwerpen, omdat ik wiskunde op een speelse manier wilde toepassen. Maar al snel bleek dat ik vooral met m n handen moest werken. Helemaal niks voor mij. Ik weet nog goed dat ik een ontwerp had gemaakt van een telefooncel. Terwijl andere studenten na twee dagen klaar waren met hun maquette, zat ik weekenden lang te zwoegen en dan nog zag je overal plakranden. Ik hield meer van abstracte dingen, en, zo ontdekte ik in Delft, het liefst in een maatschappelijke context. Daarom ben ik uiteindelijk economie gaan studeren. Toen ik die studie had afgerond, was ik nog niet klaar. Pas toen ik promoveerde bij het Tinbergen Instituut, werd ik voor mijn gevoel econoom. In de zin dat als iemand me nu vraagt: Wat doe je?, ik volmondig kan antwoorden: ik ben econoom. Wat maakt economie zo leuk? Dat je vanuit een economisch perspectief naar maatschappelijke vraagstukken kijkt. Economie biedt een consistent denkkader om maatschappelijke problemen te doordenken. Veel andere wetenschappen, zoals rechten en politicologie, nemen de situatie zoals die nu is als uitgangspunt. Alle politieke overwegingen uit het verleden zitten er al in verweven; die nemen ze voor lief. Het leuke aan economie vind ik dat je de rol van de overheid kunt wegdenken en dus ook alle politiek die al in bestaand beleid zit. Je begint bij de markt en zegt: zo, en waar gaat het nou precies mis? Waar vliegt de markt de bocht uit en moet de overheid bijsturen? Alles loslaten? Zelf noem ik het schoon redeneren en dat vind ik de grootste aantrekkingskracht van de economie. Niet dat de economie het daardoor beter weet dan andere wetenschappen hoor, want uiteindelijk heeft de politiek het voor het zeggen en daar heb ik totaal geen moeite mee. Maar als wij schone redeneringen aanreiken en een politicus anders beslist, is het wel duidelijk op grond waarvan dat is gebeurd. Ik vind het mooi om dat transparant te maken. U heeft als econoom al heel wat publicaties op uw naam staan, maar de afgelopen maanden bent u ook steeds vaker op televisie te zien. Waarom? Nou, het is niet zo dat ik op een dag wakker werd, en dacht: laat ik eens met de redactie van DWDD gaan bellen. Nadat ik een paar keer was gevraagd, merkte ik echter wel dat ik het medium kan gebruiken om economie uit te leggen aan een grote groep mensen. Dat is de enige reden waarom ik het doe. Ik maak mij zorgen over een tweedeling, of misschien zijn het wel meerdere Toen de banken hier bijna omvielen, heeft de euro ons enorm geholpen fotografie: ivar pel 12 VERZEKERD! nummer 3, juli 2012
4 delingen, van de kiezers in Nederland. Laatst stond er een analyse in de Volkskrant, waaruit bleek dat een groep hoogopgeleide, goed geïnformeerde mensen in Nederland voor, wat ik noem, constructieve politiek kiest zeg maar de partijen van het Lenteakkoord en dat de groep lager opgeleiden voor populistische en conservatieve politiek gaat. Natuurlijk kun je je afvragen of je die laatste groep via de publieke omroep bereikt, maar ik vind dat ik mijn steentje moet bijdragen om economie helder uit te leggen. Er zijn zóveel misverstanden over de crisis en de euro. Wat sommige politici daarover zeggen, vind ik tenenkrommend. Daarom blijf ik uitleggen. In de hoop dat de ratio van de economische redenering doordringt. Wat zijn de grootste misverstanden waaraan u zich ergert? Aan het gemak waarmee mensen tegen Europa zijn. Ja, het is waar dat het niet verstandig was dat we aan de euro zijn begonnen. En ja, het is ook waar dat we veel te lang hebben gewacht met spelregels op te stellen en dat toen die spelregels er eenmaal waren, we opnieuw hebben gefaald, door landen die zich er niet aan hielden door rood te laten rijden. En tot slot is het ook waar dat we al in een vroeg stadium wisten dat de Grieken een potje van hun overheidsfinanciën maakten. En tóch is het te duur om nu al uit de euro te stappen. Het is nou eenmaal geen symmetrische vergelijking: de baten van toetreding tot de euro zijn beperkt, maar als je er eenmaal in zit, zijn de kosten van uittreding zeer hoog. Toch denken veel mensen dat Europa niets dan slechts heeft gebracht. Een groot misverstand. Nederland heeft als exportland enorm geprofiteerd van het vrije verkeer van goederen en diensten in de EU. Overigens is het vooral die gemeenschappelijke markt en niet zozeer de gemeenschappelijke munt die ons veel heeft gebracht dat moet ik de criticasters nageven. Maar toen we in de crisis van 2009 zaten en banken hier bijna omvielen, heeft de euro ons wel ontzettend geholpen. Dat vergeten mensen nogal eens. Waarom is het zo moeilijk de voordelen van Europa aan het grote publiek uit te leggen? Omdat het een genuanceerde boodschap is, een afweging van baten en inderdaad ook kosten. Op dit moment wegen kosten zwaarder in het politieke debat en zijn kiezers ook vatbaarder voor een verhaal over kosten. In tijden van crisis is het makkelijk om een zondebok aan te wijzen. Populistische politici hebben Europa daarvoor uitgezocht. Tja, dan vind ik het niet zo gek dat mensen in een andere waarheid gaan geloven. Maar gelukkig is er nog genoeg ratio in Den Haag het noodfonds is immers goedgekeurd. nummer 3, juli 2012 VERZEKERD! 13
5 Ik maak me zorgen over een tweedeling Wat gaan de komende maanden brengen? Durft u een voorspelling aan? Ik zal je eerlijk zeggen dat ik het niet weet. De crisis is als een economische crisis begonnen, maar is intussen een politieke crisis geworden en politiek is verschrikkelijk moeilijk te voorspellen. In heel Europa zie je een tweedeling tussen constructief versus conservatief. Persoonlijk hoop ik van harte dat de constructieven winnen bij de verkiezingen van 12 september, maar we zijn ook afhankelijk van wat er in de omringende eurolanden gebeurt. We weten niet wat de verkiezingen in Griekenland gaan brengen. Hoe Frankrijk zich onder Hollande zal opstellen. Kortom: het is gissen. Wat kan de financiële sector intussen doen? Banken en verzekeraars reageren voorlopig alleen nog en kunnen op dit moment ook moeilijk anders: ze moeten het dak repareren, terwijl het buiten nog regent. Als ik het vizier wat verder richt dan alleen op de korte termijn, zou ik het heel mooi vinden als aanbieders producten op de markt zetten waarvoor ze zelf aansprakelijkheid durven te dragen. De financiële sector heeft jarenlang nodeloos ingewikkelde en dure producten verkocht waarmee consumenten hoge risico s hebben gelopen, zonder dat ze dat zelf wisten. In reactie daarop probeert de overheid met veel regelgeving bij te sturen, waar de sector dan weer begrijpelijk over klaagt. Uiteindelijk is dat niet effectief. Een lappendeken aan regels leidt alleen maar tot een afvinkcultuur. In mijn ogen is het effectiever om aanbieders van financiële producten zélf het risico van incorrecte productontwikkeling te laten dragen, door ze aansprakelijk te laten zijn voor de schade die een consument kan oplopen als het product toch niet doet wat het beloofde. Dan heb je al die regels niet nodig. Dat zou zomaar tot onmogelijk hoge bedragen kunnen leiden. Gaat het niet wat ver om de aansprakelijkheid volledig bij aanbieders neer te leggen? Tuurlijk, ik geef meteen toe dat het idee verder moet worden uitgewerkt, maar het basisidee is krachtig. Nobelprijswinnaar Ronald Coase bedacht ooit een theorema: als ik een stuk grond heb waarop een fabriek staat die vieze troep in het grondwater loost, waardoor de koeien op jouw aangrenzende grond minder melk geven, dan kun jij me daarop aanspreken als duidelijk is dat ik het grondwater niet mag vervuilen. Met andere woorden: als de eigendomsrechten van het grondwater zijn vastgelegd, hoeft de overheid zich er verder niet mee te bemoeien. Zo is het ook in de financiële sector. De overheid zou aanbieders van complexe financiële producten moeten verplichten om verzekeringspolissen en bijbehorende contracten te voorzien van schadeclausules. Personalia Prof. dr. Barbara Baarsma (1969) studeerde in 1993 cum laude af als econoom aan de Universiteit van Amsterdam. In 2000 promoveerde zij op een proefschrift over de monetaire waardering van externe effecten. Na haar promotie trad Baarsma in dienst bij SEO Economisch Onderzoek, waar ze sinds november 2008 directeur is. Baarsma heeft ruime ervaring op het gebied van marktwerkings-, regulerings- en mededingingsstudies en met het uitvoeren van kosten-batenanalyses. Naast haar werk bij SEO is Baarsma sinds januari 2009 bijzonder hoogleraar marktwerking en mededingingseconomie aan de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de UvA. Verder is ze in april dit jaar benoemd tot kroonlid in de SER en bekleedt ze diverse commissariaats- en toezichthoudende functies, onder andere bij Loyalis en het St. Elisabeth ziekenhuis in Tilburg. Baarsma is getrouwd en heeft twee zonen. Banken en verzekeraars die te risicovolle producten aanbieden, of klanten benadelen door fouten te maken in hun administratieve processen, moeten daarvoor aansprakelijk kunnen worden gesteld, net als bemiddelaars die niet-passende polissen en hypotheken adviseren of verkopen. Wat moet er verder in de sector gebeuren? De overheid zou eerlijker moeten zijn over wat zij in de toekomst nog wel en niet voor burgers kan betalen. Dat maakt mensen weerbaar, het geeft ze de mogelijkheid om zelf reserves op te bouwen, in plaats van ze afhankelijk te maken van een onzeker pensioen of een krappe basisverzekering. Neem het pensioen. Wees eerlijk! Zeg als overheid: we doen ons best, maar we kunnen niet garanderen dat uw AOW straks welvaartsvast is. Zelf reken ik steeds minder op mijn AOW. Ook van de vooruitzichten die mijn pensioenverzekering in de tweede pijler geeft, word ik niet vrolijk. Dus wat doe ik? Ik zoek mijn heil in de derde pijler of ga zelf sparen. Aanbieders moeten daarop inspelen. Verzekeraars moeten net als de overheid bij de AOW eerlijker zijn over beschikbare premieregelingen en kunnen andere producten aanbieden die meer zekerheid bieden. Liggen daar kansen? Ja, dat denk ik wel. Verzekeraars staan sowieso voor grote uitdagingen denk aan de hervorming van het distributiestelsel maar kunnen vooral in de derde pijler voor goede oplossingen zorgen. Zorguitgaven zijn een beetje zoals pensioenuitgaven, want die liggen ook grotendeels aan het eind van je leven. Het zou mooi zijn als verzekeraars die twee dingen kunnen combineren. Hoe? Door producten te bedenken waarmee mensen een potje voor hun oude dag opbouwen waar ze dat dan ook voor inzetten. Derde pijler plus zorg, noem ik het. Daar moeten mooie dingen mogelijk zijn. En met mooi bedoel ik transparante producten, die aansluiten op het uitgavenpatroon van het leven. < 14 VERZEKERD! nummer 3, juli 2012
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN
HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF
Nadere informatieze er iets gewichtigs mee wil aangeven, al is het nooit duidelijk haar schouders reikte, is nagenoeg gehalveerd. Een simpele
En, wat vind je? Hoe bedoel je, wat vind ik? Mijn haar. Kijk nou even. Mark kijkt op van zijn scherm. Yvonne staat in de deuropening van de woonkamer, een bakje yoghurt in haar hand. Ze beweegt niet. Ze
Nadere informatieVoorwoord. Veel leesplezier! Liefs, Rhijja
Voorwoord Verliefd zijn is super, maar ook doodeng. Want het kan je heel onzeker maken. En als het uiteindelijk uitgaat, voel je je intens verdrietig. In dit boek lees je over mijn liefdesleven, de mooie,
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 5-6. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug, want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatieWeer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.
Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt
Nadere informatieGrowth & Reflection. Opleverdatum: 18 juni 2014
Growth & Reflection Growth & Reflection Opleverdatum: 18 juni 2014 Multimediaal Reclamebureau 2013/2014 Inleiding Er zit alweer een half jaar bij MMR op en ik heb weer veel nieuwe dingen geleerd en nieuwe
Nadere informatieDeel het leven Johannes 4:1-30 & 39-42 7 december 2014 Thema 4: Gebroken relaties
Preek Gemeente van Christus, Het staat er een beetje verdwaald in dit hoofdstuk De opmerking dat ook Jezus doopte en leerlingen maakte. Het is een soort zwerfkei, je leest er ook snel overheen. Want daarna
Nadere informatieInterview Rob van Brakel
Interview Rob van Brakel Atributes Consequences Values Hallo Rob van Brakel, mag ik jou een aantal vragen mogen stellen? Prima. Hoe oud ben je? 21 jaar Wat is je woonsituatie op het moment? Op het moment
Nadere informatieLekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.
Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar
Nadere informatieVoorwoord. 15 miljoen mensen Op dat hele kleine stukje aarde Die moeten niet t keurslijf in Die laat je in hun waarde
Voorwoord 15 miljoen mensen Op dat hele kleine stukje aarde Die moeten niet t keurslijf in Die laat je in hun waarde Fluitsma & Van Tijn, 2007 Het zijn er inmiddels 16 miljoen en het zullen er ook nog
Nadere informatieIk ben Sim-kaart. Mobiel bellen groep 7-8. De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag. Aangeboden door
De Simkaart is een meisje, tikkeltje ondeugend en een echte kletsgraag Hoi! Blijf even aan de lijn. Ik zit namelijk op de andere. Wacht even. Hoi, ik kom zo even terug want ik moet even iets zeggen over
Nadere informatie0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1
Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht
Nadere informatieJUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.
JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen
Nadere informatieFOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.
PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een
Nadere informatieWerkboek Het is mijn leven
Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er
Nadere informatieLesbrief 14. Naar personeelszaken.
http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 14. Naar personeelszaken. Wat leert u in deze les? Wanneer u zeggen en wanneer jij zeggen. Je mening geven en naar een mening vragen. De voltooide tijd gebruiken.
Nadere informatieMijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd
Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen
Nadere informatieMANIEREN OM MET OUDERPARTICIPATIE OM TE GAAN
Blijf kalm; Verzeker je ervan dat je de juiste persoon aan de lijn hebt; Zeg duidelijk wie je bent en wat je functie is; Leg uit waarom je belt; Geef duidelijke en nauwkeurige informatie en vertel hoe
Nadere informatieSchrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>
Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor
Nadere informatieVragenlijst: Wat vind jij van je
Deze vragenlijst is bedacht door leerlingen. Met deze vragenlijst kunnen leerlingen er zelf achter kunnen komen wat andere leerlingen van hun school vinden. De volgende onderwerpen komen langs: Sfeer op
Nadere informatieNetje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp!
Netje is een meid! Vrolijke meid, uit een vissersdorp! Haring! Verse haring! Wie maakt me los! Ik heb verse haring! Ha... ja, nou heb ik jullie aandacht, hè? Sorry, ik ben uitverkocht. Vandaag geen haring
Nadere informatieKlein Kontakt. Jarigen. in april zijn:
A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over
Nadere informatieecourse Moeiteloos leren leidinggeven
ecourse Moeiteloos leren leidinggeven Leer hoe je met minder moeite en tijd uitmuntende prestaties met je team bereikt 2012 Marjan Haselhoff Ik zou het waarderen als je niets van de inhoud overneemt zonder
Nadere informatieFactsheet persbericht
Factsheet persbericht Nut vakbonden onbekend bij jongeren 30 november 2011 Inleiding Van oktober 2011 tot november 2011 hield Zoekbijbaan.nl het Nationale Bijbanen Onderzoek. Aan het onderzoek deden 2464
Nadere informatieInformatie voor ouders
Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!
Nadere informatieInhoud. Voorwoord 7. Epiloog: Makkelijker dan je dacht 91
Inhoud Voorwoord 7 1. Waarom ga je niet beleggen? 11 2. Rare jongens, die beursgoeroes 19 3. Sparen kost rendement 27 4. Zoek niet naar die ene speld 37 5. De lange termijn 45 6. Lage kosten 51 7. Welk
Nadere informatieOnderzoek: Studiekeuze
Onderzoek: Studiekeuze Publicatiedatum: 31-01- 2014 Over dit onderzoek Aan dit online onderzoek, gehouden van 29 t/m 31 januari 2014, deden 712 scholieren en 1064 studenten mee. De uitslag van de peiling
Nadere informatieLucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn?
Lucas 10:25-37 - Mag Jezus jouw naaste zijn? Voor preeklezers: ik hoor graag als mijn preek ergens gelezen wordt. Neem dan even contact met mij op: hmveurink@gmail.com. Bij deze preek is geen powerpoint
Nadere informatieChristmas Edition. Voor wielrennen was het... Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË. Alies: Ik heb een schoenen verslaving
Glass Christmas Edition Voor wielrennen was het... Alies: Ik heb een schoenen verslaving Mijn familie is mijn ware vriend! ALIES GESPOT IN BELGIË Inhoudsopgave Pagina: Even voorstellen 4-5 Ik heb een schoenen
Nadere informatieH E T V E R L O R E N G E L D
H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op
Nadere informatieJohannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons
Johannes 6,1-15 - We danken God, want Jezus zorgt voor ons Dankdag voor gewas en arbeid Liturgie Voorzang LB 448,1.3.4 Stil gebed Votum Groet Zingen: Gez 146,1.2 Gebed Lezen: Johannes 6,1-15 Zingen: Ps
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en vragen stellen Als je een tekst leest, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Bijvoorbeeld: Welke leerwegen zijn er binnen het vmbo? Waarom moet je kritisch zijn bij
Nadere informatieDenkfouten. hoofdstuk 6. De pretbedervers. De zwarte bril
hoofdstuk 6 Denkfouten We hebben al gezien dat sommige van onze brandende automatische gedachten ons in de weg zitten. Ze geven ons een onprettig gevoel of weerhouden ons ervan dingen te doen. Het probleem
Nadere informatieWe spelen in het huis van mijn mama deze keer,
Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen
Nadere informatieEnquete resultaten Normen en Waarden 2014
Enquete resultaten Normen en Waarden 214 Deze enquête is afgenomen in de derde en vierde klas op de middelbare school de Guido de Bres in Amersfoort. Dit zijn de statistieken van de anwoorden die de leerlingen
Nadere informatieWij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.
Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat
Nadere informatieEerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders
Leo Leeuwtje Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders isbn: 9789048431052 nur: 282 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming
Nadere informatieOP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS
OP ZOEK NAAR DE VERBINDING TUSSEN PRAKTIJK, ONDERZOEK EN ONDERWIJS Susanne Smorenburg, programmamanager Ben Sajetcentrum Marjon van Rijn, docent / onderzoeker HvA / AMC Symposium HBO-V van de Toekomst
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,
Nadere informatie1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.
1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.
Nadere informatiede 4de editie spuugt vuur!
de 4de editie spuugt vuur! Nu kan je je afvragen wat ik hier eigenlijk doe. Heb je beslist, vriend? Jullie hangen hier al bijna 3 uur rond. Ooo kijk deze! Die is echt super cool, K. Ja. Cool. Zeker. Eerlijk
Nadere informatieDe ijnmanager. Cartoons januari 2015. Luc Timmers
De ijnmanager Cartoons januari 2015 Luc Timmers Gezelligheid kent geen tijd Is het alweer 2015? Wat vliegt de tijd hé? Logisch toch? Ooit spaghetti de kop boven het maaiveld uit zien steken? Nou dan!
Nadere informatieWAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS. Avéro Achmea P13628
WAARDE VAN ADVIES - 2013 DE WAARDE VAN ADVIES VAN INTERMEDIAIRS P13628 INHOUDSOPGAVE KARAKTERISTIEKEN CONCLUSIE WAARDE VAN ADVIES KARAKTERISTIEKEN ONDERZOEKSOPZET CONCLUSIE CONCLUSIES DE WAARDE VAN ADVIES
Nadere informatieDe ijnmanager. Cartoons september 2012. Luc Timmers
De ijnmanager Cartoons september 2012 Luc Timmers Alle cartoons mogen gratis gekopieerd en verspreid worden Gratis? Jazeker! Tegenprestatie? De Lijnmanager Gratis is voor bijna niks Volg @Delijnmanager
Nadere informatieOperator Handleiding DateLive.nl
Operator Handleiding DateLive.nl Op DateLive.nl zal je erotische berichten beantwoorden op een bericht- per- bericht basis. Je krijgt een nieuw bericht van een klant te zien met de bijbehorende profiel
Nadere informatieKarin de Galan. Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach.
Karin de Galan Karin de Galan (1967) is sinds 1991 trainer en coach. Ze heeft zich gespecialiseerd in het trainen van trainers en richtte in 2007 de galan school voor training op. Eerder werkte ze als
Nadere informatieRoos van Leary. Mijn commentaar betreffende de score Mijn score was 4 punten van de 8.
Roos van Leary Beschrijving Boven-Samen (BS) dominant gedrag: leidend zelfdefinitie: ik ben sterker en beter dan jij; Ik overzie "het" definitie van de ander: jij bent zwak en hulpbehoevend relatiedefinitie:
Nadere informatieDie nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.
Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard
Nadere informatieLes 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper
Les 3 - maandag 3 januari 2014 - De Wilgenstam kleutergroep van meester Jasper Het lampje is aan, dat betekent dat we gaan filosoferen. Isa-Noa vertlede in de eerste les dat zij lippenstift en badeendjes
Nadere informatie6.2.1 Dealen met afleiding onderweg
Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je
Nadere informatieIntroducties telefonisch interview
Introducties telefonisch interview Onderstaande fragmenten zijn uitsuitend bedoeld voor gebruik bij het boek Onderzoek doen met vragenlijsten. Het is niet toegestaan deze fragmenten te publiceren of anderszins
Nadere informatieEr was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.
Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.
Nadere informatieKnabbel en Babbeltijd.
Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte
Nadere informatie2: vergaderen VASTE VOORZITTER EN NOTULIST
2: vergaderen Als je lid bent van een studentenraad, vergader je vaak. Je hebt vergaderen met de studentenraad, maar ook vergaderingen met het College van Bestuur en de Ondernemingsraad (OR). Gemiddeld
Nadere informatieVlinder en Neushoorn
Vlinder en Neushoorn Hoi, zei Vlinder. Hoi, zei Neushoorn, hoewel hij meestal niets zei. Maar hij was in een goede bui. Vlinder streek neer op de hoorn van Neushoorn en leek erg zenuwachtig. Hoi! zei Vlinder
Nadere informatiel Wouter mag Floor niet slaan. l Wouter mag geen alcohol drinken (geen druppel!).
3. Net keek mama heel beteuterd toen ze me een nachtzoen kwam geven. Vind je het echt erg dat ik zoveel moet werken? vroeg ze. Wat moest ik daarop zeggen? Ze keek zo droevig! Valt wel mee, hoor, zei ik.
Nadere informatieAls je nog steeds hoopt dat oplossingen buiten jezelf liggen dan kun je dit boekje nu beter weg leggen.
Theoreasy de theorie is eenvoudig. Je gaat ontdekken dat het nemen van verantwoordelijkheid voor je eigen denken en doen dé sleutel is tot a beautiful way of life. Als je nog steeds hoopt dat oplossingen
Nadere informatieVerpleegkundige in opleiding
Volg je hart, gebruik je hoofd Verpleegkundige in opleiding Opleiding verpleegkunde Zoek je zinvol werk en wil je graag voor mensen zorgen? Word dan verpleegkundige! Kom naar VUmc. Wij zijn je ideale partner
Nadere informatieInhoud. Voorwoord. Tip 1. Voel je goed. Tip 2. Blijf trouw aan jezelf. Tip 3. Durf je kwetsbaar op te stellen.
1 Inhoud Voorwoord Tip 1. Voel je goed. Tip 2. Blijf trouw aan jezelf. Tip 3. Durf je kwetsbaar op te stellen. Tip 4. Ga hem niet verzorgen of bemoederen. Tip 5. Leer van het verleden en kies opnieuw.
Nadere informatieKINDEREN LEKKER IN HUN VEL
KINDEREN LEKKER IN HUN VEL 1. Welkom wij zijn Karin Hallegraeff en Noelle van Delden van Praktijk IKKE Karin stelt zich voor en er komt een foto van Karin in beeld. Noelle stelt zich voor en er komt een
Nadere informatieDEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!
DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het
Nadere informatieDe Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!
De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even
Nadere informatieInhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197
Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,
Nadere informatieIk ben de Klomp. Europees landbouwbeleid groep 5-6. De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent.
De Klomp is een boer. Wel een hele aardige boer. Maar wel met een boer n accent Zo! Goedemorgen of goedemiddag, wat is t? Ik moet zo de koeien weer melken, dus... Excuus, dat ik wat stink. Ik heb het zo
Nadere informatieStageverslag Danique Beeks
Stageverslag Danique Beeks Waarom deze stage en hoe zag de stage eruit? Ik heb via Mirthe informatie gekregen over deze stage. Haar achterneef is een van de eigenaren van dat bedrijf. Ze heeft mij deze
Nadere informatieLYRICS. 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006
LYRICS 1. Dat is de toon van de waarheid Door: A.L. Snijders, 26 oktober 2006 omdat ik ontdekt heb dat er niets boven de waarheid gaat die hele toon die is zo bijzonder dat is de toon van de waarheid begrijp
Nadere informatieInhoud. 1 Wil je wel leren? 2 Kun je wel leren? 3 Gebruik je hersenen! 4 Maak een plan! 5 Gebruik trucjes! 6 Maak fouten en stel vragen!
1 Wil je wel leren? Opdracht 1a Wat heb jij vanzelf geleerd? 7 Opdracht 1b Van externe naar interne motivatie 7 Opdracht 1c Wat willen jullie graag leren? 8 2 Kun je wel leren? Opdracht 2a Op wie lijk
Nadere informatieDenk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan?
Denk je te weten wat je wilt, blijkt het een idee van anderen te zijn. Wat doe je dan? Jolanda gaat op pad met onze Wandelcoach Tineke Franssen Jolanda (33) werkt als hypotheekadviseur in het bankwezen.
Nadere informatieDe bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld,
De bouw Conceptueel bouwen. Klinkt ingewikkeld, heeft wel de toekomst. Over vijf jaar zal één op de vijf bouwwerken in Nederland volgens een concept gebouwd worden. Wat is dat en wat betekent het voor
Nadere informatieDit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is:
Dit boekje is van... Mijn naam is: Mijn gezinsvoogd heet: Het telefoonnummer van de gezinsvoogd is: Mijn gezinsvoogd werkt bij de William Schrikker Jeugdbescherming. Wat een toestand, zeg! Wat gebeurt
Nadere informatieGevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!
Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je
Nadere informatieBINNENSUIS Jehudi van Dijk
BINNENSUIS Jehudi van Dijk Op het toneel staat een vrouw. Ze draagt gewone kleren en ze heeft een horloge om. Ook staat er een stoel en een prullenbak en ligt er een pluisje op de grond. Ik denk altijs
Nadere informatieIn 2016 komt mijn boek uit: Leidinggeven is een werkwoord! Hoe creëer je (meer) ruimte voor jezelf?
In 2016 komt mijn boek uit: Leidinggeven is een werkwoord! Hoe creëer je (meer) ruimte voor jezelf? Het gaat om doen, om zichtbaar en hoorbaar gedrag. Gedrag is waar de omgeving op reageert en wat aanspreekt,
Nadere informatieTimemanagement Kerngebieden onderscheiden
Timemanagement Als manager heb je veel verschillende werkzaamheden: je geeft leiding aan je medewerkers, maar je hebt ook je eigen taken. Je hebt met je medewerkers te maken, met andere collega s en afdelingen
Nadere informatieAlle ins and outs over Lucette & Nazorg Borstkanker
Alle ins and outs over Lucette & Nazorg Borstkanker Alle ins and outs over Lucette & Nazorg Borstkanker Naam: Lucette Vermeijden Leeftijd: 28 jaar Mobiel nummer: E-mail: lucette@nazorgborstkanker.nl Blog:
Nadere informatieHoe gaat het in z n werk daar? Wat is er anders dan een gewone poli?
INTERVIEW d.d. 28 december 2009 Coeliakiepoli Op het interview-wenslijstje van Nynke en Zara staat Dr. Luisa Mearin. Zij is kinderarts MDL in het LUMC te Leiden en heeft als eerste met haar collega s in
Nadere informatie[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster
[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9
Nadere informatieONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE
Exact Online CASE STUDY ONLINE SAMENWERKEN IN HET DNA VAN ACCOUNTANTSKANTOOR JOINSON & SPICE www.exactonline.nl 2 EXACT ONLINE CASE STUDY ACCOUNTANCY INZICHT DELEN OM TE GROEIEN JOINSON & SPICE is druk.
Nadere informatieGastles: Hoe word ik rijk?
Gastles: Hoe word ik rijk? Hoe word je rijk? Dat willen we natuurlijk allemaal weten. In deze presentatie krijg je veel tips. Eerst een quiz om te kijken hoe veel jullie weten. Wie weet er veel? Pak je
Nadere informatieVoorbereiding assessment
Voorbereiding assessment 1. Zelfportret gemaakt door malou... 1 2. Samenvatting... 3 3. Zelfportret door een docent... 5 4. Zelfportret door Slc er... Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd. 5. Aanvullende
Nadere informatieJaarverslag 2013-2014
NOVA Voorzitter Anthony Matthijsen 24-9-2014 Inhoud Voorwoord... 2 Inleiding... 3 Mijn taken... 3 Externe contacten... 4 Vergaderingen... 4 Administratie... 4 Commissies... 5 Eerstejaarsfeest... 5 De club...
Nadere informatieInfo. Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten. Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde
Info Aanraken, knuffelen en meer... Informatie voor cliënten Expertisecentrum voor epilepsie en slaapgeneeskunde Inhoud INHOUD 1. Waar gaat het over 3 2. Aanraken 4 3. Hoe noem jij dat? 5 4. Baas over
Nadere informatieWelkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen. Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel
Welkom bij Sociaal Succesvol Ondernemen Week 2: je bedrijf op orde Les 2: een goed businessmodel Pen en papier? Wat is een businessmodel? Jouw businessmodel is de manier waarop jij in business bent Twee
Nadere informatieReflectiegesprekken met kinderen
Reflectiegesprekken met kinderen Hierbij een samenvatting van allerlei soorten vragen die je kunt stellen bij het voeren van (reflectie)gesprekken met kinderen. 1. Van gesloten vragen naar open vragen
Nadere informatieIk-Wijzer Ik ben wie ik ben
Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,
Nadere informatiePreek Psalm 78:1-8 20 september 2015 In het spoor van Opening winterwerk Spiegelbeeld I
Preek Gemeente van Christus, De mooiste dingen in het leven kun je niet als erfernis wegschenken Let er maar eens op. De belangrijkste dingen zijn geen erfstuk. Zeker, je kunt mooie spulletjes erven. Of
Nadere informatiePresentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A
Presentatie Tekst Top plan (talentontwikkelingsplan) Amy Kouwenberg OABCE1A INLEIDING Ik heb vandaag een cadeautje meegenomen. Niet voor jullie, maar voor mijzelf. Het cadeautje staat voor de verrassingen
Nadere informatieOnkundig en onaangepast: eenzaamheid en sociaal isolement
Onderwerpen Onkundig en onaangepast: eenzaamheid en sociaal isolement Wat is sociaal isolement? Oorzaken en gevolgen De leefsituatie van sociaal geïsoleerden Wat kunnen we doen aan sociaal isolement? Conclusies
Nadere informatieWaar toezicht opduikt daar zijn of daar komen problemen zullen veel mensen denken.
Dames en heren, De uitnodiging om hier op het lustrumsymposium te komen spreken grijp ik graag aan om mij als toezichthouder nu eens een keer niet te richten op problemen. Waar toezicht opduikt daar zijn
Nadere informatieJa hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna de links. Het postkantoor is aan rechterhand.
Thema 5 Woonomgeving Oefening 2 Situatie 1 Pardon meneer, mag ik iets vragen? Jazeker, wat kan ik voor doen? Weet u het postkantoor is? Ja hoor. Dan moet je rechtdoor. Bij de moet je naar rechts en daarna
Nadere informatie1 Is er uit jouw huishouden in de afgelopen vijf jaar wel eens een fiets gestolen?
Fietsendiefstal Onderzoeksresultaten TIPHorstaandeMaas.nl Fietsendiefstal Fietsendiefstal is in Nederland de meest voorkomende vorm van criminaliteit (bron: politie). 8 7 6 1 Is er uit jouw huishouden
Nadere informatieFamilie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie.
Familie aan tafel. Een werkvorm voor individuele coaching of intervisie. De cliënt krijgt een groot vel papier en kleurkrijt. De opdracht is: Teken je gezin van herkomst rond de etenstafel. Een werkvorm
Nadere informatie1.1 Ik weet precies hoe ik verzekerd ben
Verzekeringen In hoeverre ben je het (on)eens met de volgende stellingen? 7 6 1.1 Ik weet precies hoe ik verzekerd ben 57% (n=535) 5 4 3 14% 1 Zeer mee eens Mee eens Neutraal Mee Zeer mee Zeer mee Ja,dat
Nadere informatieTuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5
Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich
Nadere informatieID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.
ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling
Nadere informatieMeten van mediawijsheid. Bijlage 6. Interview. terug naar meten van mediawijsheid
Meten van mediawijsheid Bijlage 6 Interview terug naar meten van mediawijsheid Bijlage 6: Het interview Individueel interview Uitleg interview Ik zal je uitleggen wat de bedoeling is vandaag. Ik ben heel
Nadere informatieEr zijn mensen nodig met nieuwe fantasie
Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl
Nadere informatieEr was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig
Nadere informatie