Onderweg naar meer ervaring!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderweg naar meer ervaring!"

Transcriptie

1 Brochure voor nieuwe bestuurders Met bijlage speciaal voor ouders Onderweg naar meer ervaring! Rijbewijs op zak? Ontdek onze tips voor veilige trips.

2 Beginnende bestuurders en de wet Van het moment dat je je rijbewijs op zak hebt, ben je voor de wet de eerste 2 jaar een beginnende bestuurder. Wat betekent dat concreet? Indien je als beginnende bestuurder bepaalde overtredingen begaat, loop je het risico om jouw rijbewijs kwijt te spelen en je examen opnieuw te moeten afleggen. Als je bijvoorbeeld een inhaalverbod niet respecteert, zal je automatisch het theoretisch en/of het praktisch examen opnieuw moeten afleggen. In sommige gevallen kan de rechter de beginnende bestuurder een educatieve straf voorstellen. Die bestaat erin een opleiding te volgen bij het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV). Dan spreken we van een alternatieve straf. Vergeet niet om de centrale bijlage voor ouders los te scheuren en die aan je ouders te geven! 2 Nieuwe bestuurders

3 Inhoudsopgave Tip 1 Ik doe ervaring op! 6 Tip 2 Ik vermijd zaken die me afleiden! 8 Tip 3 Ik ben verantwoordelijk achter het stuur! 10 Centrale bijlage: speciaal voor ouders Tip 4 Ik kruip nooit achter het stuur als ik niet in mijn normale doen ben! 11 Tip 5 Ik let op mijn rijstijl! 12 Tip 6 Wat er ook gebeurt, ik blijf kalm! 14 Tip 7 Ik ben rustig en hou me aan de maximum toegelaten snelheid! 15 Tip 8 Ik heb de kit van de perfecte bestuurder bij me! 16 Tip 9 Ik heb mijn zaakjes op orde! 17 Nieuwe bestuurders 3

4 Je hebt net je rijbewijs behaald! Proficiat! Eindelijk ben je onafhankelijk, vrij en zelfstandig! Maar vooraleer je maximaal gaat profiteren van je nieuwe status als bestuurder neem je best even de tijd om deze brochure door te nemen. Je zal zeker enkele zaken ontdekken die je nog niet wist over rijden... Je rijbewijs halen is een belangrijke stap, maar bijleren kan nog altijd. Rijden leer je al doende en om met een goede basis te starten, vertrek je best met de juiste ingesteldheid! Als beginnende bestuurder loop je een hoger risico op een verkeersongeval. De eerste duizenden kilometers die je aflegt, na het behalen van je rijbewijs, zijn immers de gevaarlijkste. Je loopt 3 keer meer risico op een ongeval dan een bestuurder met meer dan km op de teller! Je moet je automatismen nog ontwikkelen, zodat je sneller en efficiënter kan reageren op allerhande situaties die zich kunnen voordoen op de weg. Pas nadat je km hebt afgelegd, mag je jezelf een ervaren bestuurder noemen. In deze brochure krijg je heel wat tips en tricks over rijden aangereikt. Elke zichzelf respecterende bestuurder moet die kennen! Om brokken te vermijden en het risico op een ongeval tot een minimum te beperken, stellen we voor om deze eenvoudige en efficiënte adviezen toe te passen. Lees ze aandachtig en hou ze in je achterhoofd voor de rest van je leven als bestuurder! Veel leesplezier en have a safe trip! 4 Nieuwe bestuurders

5 We beginnen met enkele cijfers. Jonge bestuurders* zijn betere leerlingen dan oudere bestuurders Ze rijden minder vaak onder invloed van alcohol (echt waar)! Percentage positief bevonden chauffeurs tijdens het weekend in functie van de leeftijdscategorie Negatief Positief 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 8,4% 12,3% 18,3% jaar jaar jaar Van de jonge bestuurders zijn er meer die minstens eenmaal in hun leven Bob zijn geweest. < 35 jaar: 85% jaar: 79% 55: 64% En toch Stierven in jongeren en raakten jongeren ernstig verwond in een verkeersongeval. Daarmee zijn verkeersongevallen de eerste doodsoorzaak bij jongeren. * Jonge bestuurders = bestuurders tussen 18 en 24 jaar oud. Nieuwe bestuurders 5

6 Tip 1 Ik doe ervaring op! Je hebt net je rijbewijs behaald en je hebt al wat geoefend. Maar je begint nu pas je eerste kilometers af te leggen als (een echte) bestuurder. Nu je in het bezit bent van het felbegeerde document - je rijbewijs -, kan je niets meer overkomen! Behalve dat je nog enige tijd door het leven moet als een onervaren bestuurder Een bestuurder wordt beschouwd als ervaren wanneer hij km heeft afgelegd. Onervaren bestuurder? Je kent de uitdrukking: oefening baart kunst! Dat klinkt wat ouderwets, maar het klopt wel En dat geldt ook voor rijden! Al rijdend word je een echte crack achter het stuur. Ik doe zoveel mogelijk ervaring op in de situaties waarin ik me op mijn gemak voel Om te leren rijden geldt net als voor al de rest dat het beter is om te oefenen in gemakkelijkere situaties (korte trajecten in een bekende omgeving, overdag rijden ) en geleidelijk meer moeilijkheden in te bouwen ( s nachts rijden, met meer passagiers aan boord, in de stad tijdens het spitsuur ). De eerste tip is dus doodeenvoudig: hou het simpel! 6 Nieuwe bestuurders

7 Ik volg extra opleidingen Er bestaan bepaalde technieken om defensief te rijden. Ze komen al aan bod tijdens de professionele opleiding in de erkende rijscholen, maar extra cursussen kunnen je helpen om dat verder te ontwikkelen en toe te passen in het verkeer! Sommige verzekeraars geven kortingen als je een extra opleiding rijvaardigheid volgt. Het is dus de moeite waard om je hierover in te lichten! Vraag informatie bij je mutualiteit. Het gebeurt soms dat ze tussenkomen in de kosten voor dit type van aanvullende opleiding. Ik geef er de voorkeur aan om te rijden met een ervaren chauffeur Eens je rijbewijs op zak is het aan te raden om verder te oefenen met een ervaren chauffeur! Wie een lange en brede ervaring heeft, kan je het beste advies geven. Aarzel dus niet en kies ervoor om te rijden onder begeleiding als je de mogelijkheid hebt! En blijf steeds kritisch ingesteld, want sommige ervaren bestuurders kunnen zeer slechte gewoonten hebben. Neem als beginner enkel de goede voorbeelden over! Een bestuurder met een brede ervaring = elke verantwoordelijke bestuurder die al minstens 8 jaar zijn rijbewijs heeft. Door deze regels te volgen en met een beetje geduld kan je een keigoede, verantwoordelijke en respectvolle bestuurder worden! Nieuwe bestuurders 7

8 Tip 2 Ik laat me niet afleiden! De gps instellen, vastzitten in een file, een omleiding op je traject, vrienden in de wagen Allemaal situaties die voor stress kunnen zorgen en je aandacht kunnen afleiden van wat echt belangrijk is, als je achter het stuur zit: JE RIJSTIJL! Om maximaal geconcentreerd te zijn, probeer je best de volgende regels te volgen: Ik plan mijn route op voorhand Als je ergens heen moet waar je de weg niet goed kent, denk er dan aan om je route voor te bereiden en voorzie voldoende tijd om op je bestemming te geraken. Om te vermijden dat je blik afdwaalt van de weg, programmeer je de gps best voor je vertrekt. Wil je weten of er wegenwerken zijn op jouw traject? Neem dan een kijkje op wegenenverkeer.be 8 Nieuwe bestuurders

9 Ik gebruik nooit mijn telefoon achter het stuur Twee seconden lang de weg uit het oog verliezen verdubbelt het risico op een ongeval! Om dat te vermijden, schakel je het geluid van je gsm best uit als je achter het stuur zit. Als iemand je belt, kan hij altijd een bericht achterlaten op je voic . En als je echt niet aan de verleiding kan weerstaan om de oproep te beantwoorden, voorzie dan een handenvrije kit in je wagen. Maar weet dat zelfs met zo n toestel altijd het risico op verstrooidheid bestaat door het telefoongesprek Praten met een passagier die zich in de wagen bevindt, leidt minder af omdat hij/zij ook de verkeerssituaties ziet. Hij/zij is dus geneigd om de stiltes van de bestuurder te respecteren en om hem/haar in zijn concentratie te laten wanneer dat nodig is. Wanneer ik achter het stuur zit, ben ik de enige die beslis De passagiers hebben over het algemeen een positieve invloed op de bestuurder. Maar soms is dat niet het geval. Ze kunnen ervoor zorgen dat je risicovoller gaat rijden. Zorg ervoor dat jij het voor het zeggen hebt. Trouwens, who s the boss? Als jij achter het stuur zit, neem jij de beslissingen. Jij kiest de muziek en de temperatuur en je ziet erop toe dat iedereen zijn veiligheidsgordel om heeft vooraleer je vertrekt! Nieuwe bestuurders 9

10 Tip 3 Ik ben verantwoordelijk achter het stuur! Ik respecteer het verkeersreglement Je kent het verkeersreglement vermoedelijk van buiten! Als je achter het stuur zit, vergeet het dan ook niet toe te passen. Ik voel me verantwoordelijk voor mijn passagiers Wanneer er mensen in je auto stappen, kan zelfs de kleinste fout die je maakt, ernstige gevolgen hebben voor hen. Wees dus extra voorzichtig als je passagiers vervoert. Ik ben hoffelijk en respectvol ten opzichte van de andere weggebruikers De voorrangsregels in acht nemen, niet bumperkleven als een wagen te traag rijdt, je niet ergeren aan een bestuurder die een onhandig manoeuvre uitvoert Allemaal manieren om je geduldig en hoffelijk te tonen achter het stuur. Ik rust uit voordat ik vertrek Als je vermoeid bent, verhoogt het risico op een ongeval. Als je al 17 uur lang niet geslapen hebt, komt de vermoeidheid van je lichaam overeen met een alcoholgehalte van 0,5! Als je je moe voelt, is de enige oplossing dan ook om 15 minuten te slapen alvorens terug te vertrekken. Deze power nap zorgt ervoor dat je weer heel wat frisser bent. Als je langer slaapt, kom je in je diepe slaap terecht, wat natuurlijk verre van ideaal is. 10 Nieuwe bestuurders

11 bijlage Je kind heeft net een rijbewijs behaald! speciaal voor ouders Het begin van hun onafhankelijkheid. Eindelijk hoef je niet langer taxi te spelen! En toch heeft hij/zij je nog een beetje nodig... Je hebt je kind al die jaren begeleid. Bij de eerste stapjes, leren fietsen, huiswerk maken Je kind is nu een jongvolwassene, maar jouw advies, steun en begeleiding blijft belangrijk. Zoals in alle leerfasen in het leven heeft een beginnende bestuurder begeleiding nodig, zodat de eerste rijervaring op de weg veilig kan verlopen. Beginnende bestuurder? De eerste kilometers die worden afgelegd na het behalen van het rijbewijs zijn de gevaarlijkste. Gedurende deze periode loopt de beginnende bestuurder 3 keer meer risico om een ongeval te hebben dan een bestuurder met meer dan km op de teller! De beginnende bestuurders moeten nog automatismen ontwikkelen om sneller en efficiënter te reageren op de situaties die zich op de weg kunnen voordoen. Het is dus van levensbelang om jouw kind te begeleiden tijdens de eerste maanden/jaren in het verkeer. Na de eerste km wordt aangenomen dat het een zekere ervaring heeft verworven. Maar je moet rekenen op ongeveer km voordat het de automatismen heeft verworven die noodzakelijk zijn om vlot te rijden. In deze brochure vind je 7 tips om je zoon/dochter te helpen die eerste kilometers in alle veiligheid af te leggen! Speciaal voor ouders 1

12 Geef steeds het goede voorbeeld! Uit verschillende studies blijkt dat de rijstijl van de kinderen op die van de ouders lijkt. Denk er dus aan om achter het stuur steeds het goede voorbeeld te geven: vooral wanneer je kind bij je in de wagen zit. Hou dit goed voor ogen als je je kind zelf hebt leren rijden. Het zou kunnen dat hij/zij enkele van je slechte gewoontes heeft gekopieerd. Help je kind om de route op voorhand te organiseren Bespreek samen met je kind op voorhand de af te leggen route. Stel vooraf ook enkele vragen. Waar ga je heen? Wie rijdt er mee of wie zal je bestuurder zijn? Hoe laat kom je terug? Laat weten dat je kind je altijd mag bellen Een bestuurder die onder invloed van alcohol achter het stuur zit, heeft over het algemeen een gevoel van almacht waardoor hij denkt dat hij zonder probleem kan rijden. Het ligt bij jongeren moeilijk om een vriend te zeggen dat je niet bij hem in de wagen wil stappen omdat hij te veel gedronken heeft. Het is belangrijk om je kinderen duidelijk te maken dat ze jou (of een andere volwassene) altijd kunnen bellen, als ze in zo n situatie terechtkomen. Laat je kind weten dat je liever midden in de nacht wakker wordt gebeld om hen op te halen dan dat hij/zij in de wagen stapt van een bestuurder die te veel alcohol gedronken heeft en/of drugs gebruikt heeft. Slechts 36% van de jongeren (18-29 jaar) zegt geweigerd te hebben om in te stappen bij een bestuurder die vermoedelijk onder invloed van alcohol en/of drugs was. 2 Speciaal voor ouders

13 Geef hem/haar raad om bepaalde gevaren te vermijden Een jongere die sinds kort in het bezit is van een rijbewijs, kan in al zijn enthousiasme soms het belang van de regels uit het oog verliezen. Het is belangrijk om je kind te begeleiden en de essentiële regels om veilig te rijden te herhalen. Rijden onder invloed van alcohol of drugs, sneller rijden dan toegestaan, s nachts rijden dat zijn allemaal risicovolle situaties. Het kan nooit kwaad om even op de gevaren te wijzen. Spoor je kind aan om het belangrijkste deel van deze brochure die speciaal voor je oogappel bestemd is, nog eens door te nemen, dat is al een goed begin! Spoor je kind aan om bij voorkeur onder begeleiding te rijden In het begin is het een goed idee om zo veel mogelijk te rijden met een bestuurder die al heel wat ervaring heeft (elke verantwoordelijke bestuurder uit zijn omgeving die meer dan 8 jaar een rijbewijs heeft). Als je samen met je zoon/ dochter trajecten met de wagen aflegt, dring er dan op aan dat ze zelf rijden. Dat is een uitstekende manier om ervaring op te doen in ideale omstandigheden! Zorg ervoor dat je kind met een wagen rijdt die in regel en perfect onderhouden is Zelfs de voorzichtigste, verstandigste en meest ervaren bestuurder is onverantwoord als hij/ zij met een wagen rijdt die technisch niet in orde is Als beginnende bestuurder bezit je kind niet alle rijautomatismen. Gevolg? Ze kunnen moeilijk de verkeersituaties ontcijferen want ze besteden nog te veel aandacht aan de mechanische handelingen van het rijden (schakelen bijvoorbeeld). Door andere afleidingsbronnen te vermijden (zoals een brandend controlelampje of stress wegens een panne die vermeden had kunnen worden), zal je ze helpen om alle aandacht aan het rijden te besteden! Speciaal voor ouders 3

14 Hij/zij gebruikt je wagen? Let erop dat die goed onderhouden is. Onderdelen die zeker regelmatig nagekeken moeten worden: remmen, banden, schokdempers, ruitenwissers en lichten. Meer informatie nodig? Neem dan een kijkje op hij/zij heeft een eigen wagen? Als je kind beslist om een tweedehandswagen te kopen, begeleid ze dan bij de aankoop. Breng je verzekeringspolis in orde Als je zoon/dochter met je wagen rijdt, meld hem/haar dan aan als bestuurder De verzekeraar moet weten wie de gebruikelijke bestuurder is van het voertuig (of de bestuurders als er meerdere zijn). Zo kan hij het te verzekeren risico inschatten en het bedrag van de premie berekenen. Er bestaan verschillende mogelijkheden om de verzekeringskosten te beperken. Het is nuttig om de voorstellen van verschillende verzekeraars te vergelijken en pas daarna een keuze te maken! 4 Speciaal voor ouders Tips & tricks voor de aankoop van een tweedehandswagen Vraag de verkoper altijd de Car-Pass van de wagen. Hij is wettelijk verplicht u deze te geven. De Car-Pass is een document dat je een beeld geeft van de voorgeschiedenis van een wagen. Het bevat zijn kilometerstand op verschillende data. Om er zeker van te zijn dat er niet geknoeid is met de teller, moet de kilometerstand een logische evolutie in de tijd volgen. Laat je begeleiden door iemand die er iets van kent of vraag een auto-expert om de wagen na te kijken. Vraag een waarborg aan de verkoper. Stel je voor dat je kind, dat niet vermeld is als bestuurder in het verzekeringscontract, een ongeval veroorzaakt Je verzekeraar kan de volledige of gedeeltelijke terugbetaling eisen voor de vergoedingen die werden uitbetaald aan de slachtoffers! Dit zijn onze adviezen, nu moeten ze enkel nog toegepast worden! Het belangrijkste dat je moet onthouden? Begeleid je kind zoveel mogelijk tijdens zijn eerste ervaringen als bestuurder. Geef het goede voorbeeld en spoor hem of haar aan om veilig te rijden. Zo zal je jouw zoon of dochter helpen om een verantwoordelijke en respectvolle bestuurder te worden! Bij de bepaling van het bedrag van de premie houden de verzekeraars rekening met de leeftijd en de rijervaring. Enkele jaren ervaring op de teller zonder een ongeval veroorzaakt te hebben, kan een positief effect hebben. Door vermeld te zijn als bestuurder kan je kind dus de rijervaring laten gelden en een minder hoge premie krijgen wanneer ze later een verzekering afsluiten op eigen naam. Verantwoordelijke Uitgever: Karin Genoe - BIVV vzw Haachtsesteenweg Brussel - Wettelijk depot nummer: D/2013/0779/36

15 Tip 4 Ik kruip nooit achter het stuur als ik niet in mijn normale doen ben! Alcohol drinken en/of drugs gebruiken heeft negatieve gevolgen voor de rijstijl van alle bestuurders. Maar die gevolgen zijn nog groter bij beginnende bestuurders. Dat komt door het gebrek aan automatismen. Als je drugs en alcohol combineert, wordt dat echt een explosieve cocktail! alcoholgehalte 0,5 2 keer meer kans op een ongeval! 2 keer meer kans op een ongeval! alcoholgehalte 0,8 100 keer meer kans op een ongeval! Rijden onder invloed van alcohol kan je duur te staan komen! De boetes zijn niet mals, om nog maar te zwijgen over de intrekking van je rijbewijs, de verwijzing naar de rechtbank en de gevolgen van een ernstige ongeval Kortom, het loont de moeite twee keer na te denken alvorens je dat risico neemt, niet? Voor meer informatie: ikbob.be Effecten van alcohol op het gezichtsveld. 1,6 NUCHTER 0,8 Goed om weten: sommige geneesmiddelen kunnen ook een negatieve invloed hebben op je rijvermogen. Informeer je daarover als je geneesmiddelen neemt. Nieuwe bestuurders 11

16 Tip 5 Ik let op mijn rijstijl! Ik heb een juiste zithouding Let erop dat je goed op het achterste van je stoel zit, met de benen licht gebogen, de twee handen op het stuur en de armen lichtjes geplooid. Als je je hoofd naar achteren buigt, moet dit door de hoofdsteun ondersteund worden. En vergeet natuurlijk niet om je veiligheidsgordel vast te klikken voor vertrek. Ik kijk altijd wat er in de verte gebeurt Beginnende bestuurders hebben de neiging om alleen maar enkele meters voor de motorkap van hun wagen te kijken. Maar het is net belangrijk om heel ver vooruit te kijken. Zo zie je het verkeer en anticipeer je op gevaar. De juiste techniek om dat klein beginnersprobleem te vermijden is te leren om met de ogen te zoeken. Kijk naar links en rechts om beter te zien wat er gebeurt. En de achteruitkijkspiegels niet vergeten natuurlijk! Om er zeker van te zijn dat je al het verkeer in je gezichtsveld hebt, moet je je achteruitkijkspiegels goed afstellen en ze iedere 5 à 8 seconden controleren. 12 Nieuwe bestuurders

17 Ik kan goed bochten nemen Een slecht genomen bocht is een frequente oorzaak van ongevallen. Dikwijls rijdt de bestuurder te snel. Maar een gebrek aan kennis van de techniek om een bocht te nemen, speelt eveneens een rol. Als beginnende bestuurder kan je dus maar best meteen de juiste techniek aanleren! Er zijn 4 gouden regels: 1. Je snelheid minderen voor de bocht 2. In het midden van het baanvak blijven en dus geen andere rijstroken afsnijden 3. Vermijd om te remmen of te versnellen in de bocht 4. Versnellen als je uit de bocht komt Ik hou mijn dode hoek in de gaten Als je rijdt, is er altijd een zone onzichtbaar voor jou. Daarin kan zich een andere weggebruiker bevinden. Alvorens in te halen of links of rechts af te draaien, mag je nooit vergeten om over je schouder te kijken (links of rechts) om die zone in je gezichtsveld te hebben. Nieuwe bestuurders 13

18 Tip 6 Wat er ook gebeurt, ik blijf kalm! Je hebt een conflict gehad met iemand? Je hebt slecht nieuws gekregen of je bent bijzonder gespannen? Je aandacht zal niet helemaal op het rijden gericht zijn Neem dus de tijd om rustig te worden alvorens je in het verkeer te begeven. Een kleine tip die kan helpen: Ik stel mijn playlist samen voordat ik vertrek De muziekstijl die je beluistert achter het stuur, kan ook een invloed hebben op je rijgedrag. Aarzel dus niet om muziek te kiezen die je helpt om je op je gemak te voelen en rustig te blijven in alle omstandigheden. Opgelet, te rustige muziek kan je misschien slaperig maken Het risico om in slaap te vallen is het hoogst tussen 13 en 15 uur en s nachts tussen 2 en 6 uur. Muziek beluisteren met oortjes achter het stuur kan heel gevaarlijk zijn. Het verhindert je om geluiden van buitenaf te horen. 14 Nieuwe bestuurders

19 Tip 7 Ik ben geduldig en hou me aan de maximum toegelaten snelheid! Haast en spoed is zelden goed. Als je te snel rijdt, wordt je voertuig moeilijk te besturen en heb je meer tijd nodig om te stoppen Bovendien reageer je als beginnende bestuurder minder snel dan de gemiddelde bestuurder. In noodsituaties bepaalt de reactietijd voor een stuk de remafstand, wat soms het verschil maakt tussen een bijna-ongeval en een perte totale. Te snel... te laat? (met een reactietijd van één seconde en met een auto in perfecte staat op een droog wegdek) Op een nat wegdek is de stopafstand nog veel langer. (bijv. bij 120 km/u is dit 144m in plaats van 102m!) Hoe sneller je rijdt, hoe kleiner je gezichtsveld wordt Te snel rijden verhoogt het risico op een dodelijk ongeval sterk Nieuwe bestuurders 15

20 Tip 8 Ik heb de kit van de perfecte bestuurder bij me! Bepaalde zaken moet je altijd in je auto liggen hebben, zoals een gevarendriehoek, een brandblusapparaat, een verbandkist en een fluohesje. Het gaat hier om belangrijke voorwerpen die wettelijk verplicht aanwezig moeten zijn in de auto. Maar een bestuurder die naam waardig heeft bovendien ook zaken bij die het leven vereenvoudigen. Vergeet niet om die documenten uit je wagen te nemen als je je parkeert, dat is altijd beter in geval van diefstal. Wat niet mag ontbreken in de kit van de perfecte bestuurder: Een zonnebril. Zo voorkom je verblind te worden achter het stuur. Een parkeerschijf. Vergeet nooit om die correct te plaatsen en zo boetes te vermijden. Een ijskrabber. Dat kan zeer nuttig blijken voor je voorruit! Een slaapzak. Zo kan je overnachten in je wagen of bij een kameraad, als je niet meer in staat bent om te rijden Een reservewiel en een autokrik. Je weet nooit wat er kan gebeuren! Een paar werkhandschoenen. Als je een wiel moet vervangen of onder de motorkap moet kijken, kunnen die goed van pas komen. Een kleine zaklamp. Deze kan je een grote dienst bewijzen als je midden in de nacht een probleem hebt met je wagen en je hem moet oplappen. Je groene kaart (verzekeringsdocument) en een ongevallenformulier. Dat laatste kan je vooraf al gedeeltelijk invullen. 16 Nieuwe bestuurders

21 Tip 9 Ik heb mijn zaakjes op orde! Om veel problemen te vermijden is er een essentiële regel die je best naleeft: bescherm je met een geschikte verzekering! Ik verzeker mijn wagen op mijn naam of op die van één van mijn ouders? Het is mogelijk dat één van je ouders eigenaar is van de wagen en de verzekering afsluit. Maar de verzekeraar moet weten wie de gebruikelijke bestuurder is van het voertuig (of bestuurders als er meerdere zijn). De verzekeraar kan zo het te verzekeren risico inschatten en het bedrag van de premie berekenen. Stel je voor Jij bent de gebruikelijke bestuurder, maar je staat niet vermeld in het verzekeringscontract en je veroorzaakt een ongeval. De autoverzekeraar kan de gedeeltelijke of volledige terugbetaling van je eisen voor de vergoedingen die werden uitbetaald aan de slachtoffers! Goed om weten: Als je vermeld staat als bestuurder, dan kan je je rijervaring laten gelden en in sommige gevallen een minder hoge premie krijgen als je later een verzekering afsluit op jouw naam (op voorwaarde dat je geen brokken maakt als bestuurder natuurlijk ). Hoe kan ik mijn verzekeringskosten beperken? Ik kies de juiste wagen! De eerste truc betreft de keuze van je wagen. Hoe groter het vermogen, hoe hoger de verzekeringspremie en hoe duurder de belasting op inverkeerstelling en de verkeersbelasting. Je kunt de kosten ook beperken door te kiezen voor een tweedehandswagen. Dan is de nood aan een omniumverzekering ook kleiner. Nieuwe bestuurders 17

22 Tips & tricks bij de aankoop van een tweedehandswagen Vraag de verkoper altijd de Car-Pass van de wagen. Hij is wettelijk verplicht je deze te geven. Dat is een document waarmee je de voorgeschiedenis van een wagen leert kennen. Het bevat de kilometerstand op verschillende data. Om er zeker van te zijn dat er niet geknoeid is met de teller, moet de kilometerstand een logische evolutie in de tijd volgen. Laat je begeleiden door iemand die er iets van kent of vraag een auto-expert om de wagen na te kijken. Vraag een waarborg aan de verkoper. Ik vermijd brokken Bij de bepaling van het premiebedrag houden de verzekeraars rekening met je leeftijd en je rijervaring. Zodra je een beetje ervaring hebt zonder dat je een ongeval veroorzaakt hebt, zal de premie dalen! Een goede reden dus om de goede voornemens van deze brochure in acht te nemen. Ik volg enkele lessen Verzekeraars geven soms kortingen als je een extra opleiding rijvaardigheid volgt. Er bestaan ook voordelige formules voor mensen die weinig kilometers per jaar rijden. Vraag dus zeker informatie bij je verzekeraar. Kortom, er bestaan heel wat mogelijkheden! De gouden regel is dus om je te informeren, de voorstellen van verschillende verzekeraars te bestuderen, te vergelijken en ten slotte de juiste keuze te maken! 18 Nieuwe bestuurders

23 Nu heb je alle troeven in handen om je eerste kilometers veilig af te leggen! Vergeet niet: oefening baart kunst! Het is de ervaring die je in staat zal stellen om een keigoede, verantwoordelijke en respectvolle bestuurder te worden. Dat is alles wat we je kunnen wensen. De bal (of liever het stuur) ligt nu in jouw kamp! Redactie: Belinda Demattia en Jan Vandaele. Met dank voor de revisie aan: ASSURALIA, FEDERDRIVE, GOCA, OVK, TOURING en VAB. Met dank aan: Anne-Valérie De Barba, Stefanie Janssen, Liesje Pauwels, Anne Salmon, Bénédicte Vereecke, Benoit Godart, Ludo Kluppels, Floris Merckx en Bram Verlinde. Illustraties: Marco Paulo. Layout: Mazy Graphic Design. Deze brochure werd gedrukt in september 2013 en stemt overeen met de op die datum beschikbare gegevens. Alle vermelde cijfers dateren van 2011 tenzij anders vermeld. Ook verkrijgbaar in het Frans. Met de medewerking van: Verantwoordelijke Uitgever: Karin Genoe - BIVV vzw Haachtsesteenweg Brussel - Wettelijk depot nummer: D/2013/0779/36 Nieuwe bestuurders 19

24 Feestje bouwen en toch veilig thuis raken? MNM Friends Taxi App: de carpool - oplossing voor feestbeesten Gratis applicatie

Onderweg naar meer ervaring!

Onderweg naar meer ervaring! Brochure voor nieuwe bestuurders Met bijlage speciaal voor ouders Onderweg naar meer ervaring! Rijbewijs op zak? Ontdek onze tips voor veilige trips. Met handige tips voor/over gemotoriseerde tweewielers

Nadere informatie

Dossier : snelheid 1

Dossier : snelheid 1 Dossier : snelheid 1 Overdreven of onaangepaste snelheid verhoogt het risico op en de ernst van verkeersongevallen aanzienlijk. Niets nieuws, aangezien het om een basisgegeven van de verkeersveiligheid

Nadere informatie

Persvoorstelling 13 maart 2015 Jongeren en hun rijvaardigheid. Uw veiligheid, onze zorg.

Persvoorstelling 13 maart 2015 Jongeren en hun rijvaardigheid. Uw veiligheid, onze zorg. Persvoorstelling 13 maart 2015 Uw veiligheid, onze zorg. De Baloise Group heeft elke vrijdag de 13e uitgeroepen tot Safety Day. Ons engagement Iedere vrijdag de 13e een specifieke actie rond veiligheid

Nadere informatie

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - Kleuteronderwijs.

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - Kleuteronderwijs. 1 Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - Kleuteronderwijs. C Wat doen deze kinderen?? Zijn ze voorzichtig? Kleur het bolletje groen. oen ze iets gevaarlijks? Kleur het bolletje rood. Ontwerp:. Vereecke

Nadere informatie

5.9 PARKEREN ACHTER EEN VOERTUIG

5.9 PARKEREN ACHTER EEN VOERTUIG 5.9 PARKEREN ACHTER EEN VOERTUIG Vooraf Een van de manoeuvres die je tijdens het praktijkexamen zult moeten doen, is het parkeren achter een geparkeerd (of stilstaand) voertuig. Over dit examenonderdeel

Nadere informatie

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Training Rijden onder specifieke omstandigheden

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Training Rijden onder specifieke omstandigheden Training Rijden onder specifieke omstandigheden De belangrijkste leerpunten op een rij Als onderdeel van de Rijopleiding in Stappen heb je deelgenomen aan de training Rijden

Nadere informatie

Dossier: rijden onder invloed van alcohol

Dossier: rijden onder invloed van alcohol Dossier: rijden onder invloed van alcohol 1 1. Rijden onder invloed van alcohol bij de jongeren Bij nachtelijke weekendongevallen wordt alcoholgebruik vaak met de vinger gewezen. Er doen heel wat clichés

Nadere informatie

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - 1 ste en 2 de leerjaar lager onderwijs.

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - 1 ste en 2 de leerjaar lager onderwijs. Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - ste en de leerjaar lager onderwijs. 6 Zie je de kinderen op de tekening? Sommigen hebben een bolletje met een cijfer. Zijn ze voorzichtig? Kleur het bolletje groen.

Nadere informatie

INHOUD. Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder

INHOUD. Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder ON THE ROAD INHOUD Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder Praktijk Rit op de weg Remproef Stuurtechniek INLEIDING Vragen om aan

Nadere informatie

Fiche Leerlingen. De plaats op de openbare weg binnen de bebouwde kom

Fiche Leerlingen. De plaats op de openbare weg binnen de bebouwde kom De plaats op de openbare weg binnen de bebouwde kom Kijk naar de fietsers. Kleur de nummers van de fietsers die de verkeersregels volgen en op de juiste plaats rijden groen. Kleur de nummers van de fietsers

Nadere informatie

Jonge chauffeurs worden gestigmatiseerd en zijn slecht geïnformeerd

Jonge chauffeurs worden gestigmatiseerd en zijn slecht geïnformeerd 14 oktober 2014 PERSBERICHT 14 oktober 2014 Ethias lanceert de 'Young Drivers Bonus', de verzekering die de situatie voor jonge chauffeurs helemaal omgooit door veilig en verantwoord rijden te belonen

Nadere informatie

Dossier : vermoeidheid

Dossier : vermoeidheid Dossier : vermoeidheid Inleiding In slaap vallen achter het stuur kan fataal zijn. Toch rijden heel wat bestuurders gewoon door, hoewel ze zich moe voelen. Ze denken dat ze door een raam te openen of door

Nadere informatie

Bilan 2002 PERSDOSSIER

Bilan 2002 PERSDOSSIER Bilan 2002 PERSDOSSIER Responsible Young Drivers Stichting van openbaar nut Barricadenplein 9 1000 Brussel Tel. : 02/513.39.94 Fax : 02/502.43.50 www.ryd.be info@ryd.be Inleiding Al voor de negentiende

Nadere informatie

LESFICHE sensibiliseringsfilmpje

LESFICHE sensibiliseringsfilmpje Lesonderwerp De leerlingen maken een sensibiliseringsfilmpje. Dit toont de risico s in het verkeer en de impact van een ongeval op het slachtoffer en zijn omgeving. De leerlingen stellen het filmpje op

Nadere informatie

6.5. EVENWIJDIG TEN OPZICHTE VAN DE WEG RECHTS PARKEREN TUSSEN TWEE VOERTUIGEN

6.5. EVENWIJDIG TEN OPZICHTE VAN DE WEG RECHTS PARKEREN TUSSEN TWEE VOERTUIGEN 6.5. EVENWIJDIG TEN OPZICHTE VAN DE WEG RECHTS PARKEREN TUSSEN TWEE VOERTUIGEN Hoe verloopt dit manoeuvre tijdens het praktijkexamen Dit manoeuvre wordt uitgevoerd in een straat met rustig tot matig verkeer

Nadere informatie

Bijzondere manoeuvre: File parkeren

Bijzondere manoeuvre: File parkeren Auteursrecht informatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.

Nadere informatie

EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG

EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG AFRIJDEN! MAAR WAT KUN JE NU EIGENLIJK VERWACHTEN OP EEN RIJEXAMEN? WAT ZIJN PUNTJES WAAR JE OP KUNT LETTEN? WAT MOET JE DOEN WANNEER JE ZO ZENUWACHTIG BENT DAT JE NIET

Nadere informatie

CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B

CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B INLEIDING Het Curriculum Praktijkopleiding Categorie B bundelt de essentiële kennis, vaardigheden en gedragsaspecten die een leerling tijdens de praktijkopleiding

Nadere informatie

Lesonderwerp. Doelstelling

Lesonderwerp. Doelstelling Lesonderwerp Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. Met behulp van post-its geven ze hun mening, op een schaal van helemaal akkoord tot helemaal niet akkoord. De leerlingen

Nadere informatie

verkeer veilige veiligheid verbindingen BIJLAGE 6: TAG CLOUDS MOBILITEIT staat stad stiptheid stress tijd tram trein treinen uur veilig

verkeer veilige veiligheid verbindingen BIJLAGE 6: TAG CLOUDS MOBILITEIT staat stad stiptheid stress tijd tram trein treinen uur veilig flexibiliteit genoeg geraken gezondheid goed goede goedkoop grote BIJLAGE 6: TAG CLOUDS MOBILITEIT Grafische voorstelling open antwoorden andere belangrijke zaken bij verplaatsingen aankomen aansluiting

Nadere informatie

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen.

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen. Het naderen van een autosnelweg. Door goed op te letten op de verkeersborden, wordt al snel duidelijk of je een autosnelweg of een autoweg nadert. Het type weg moet je ruim van te voren herkennen om te

Nadere informatie

Bijzondere manoeuvre: Straatje keren in 3 keer

Bijzondere manoeuvre: Straatje keren in 3 keer Auteursrecht informatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

Manoeuvres en bewegingen, struikelblok bij theoretisch proefexamen op www.vabrijbewijs.be

Manoeuvres en bewegingen, struikelblok bij theoretisch proefexamen op www.vabrijbewijs.be Manoeuvres en bewegingen, struikelblok bij theoretisch proefexamen op www.vabrijbewijs.be Dit is de belangrijkste conclusie van VAB-Rijschool die de resultaten evalueert van de 5000 laatst afgelegde proefexamens

Nadere informatie

Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. De leerlingen gaan in kleine groepen in gesprek over hun standpunten.

Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. De leerlingen gaan in kleine groepen in gesprek over hun standpunten. Lesonderwerp Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. De leerlingen gaan in kleine groepen in gesprek over hun standpunten. Doelstelling De leerlingen denken na over bepaalde

Nadere informatie

RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A

RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A Manoeuvres op het privé-terrein vanaf 5/9/2005 Goca 01-05-05 Fol A-N Zijn voertuig beheersen is een noodzakelijke stap, maar dit is niet voldoende, men moet er de grenzen van

Nadere informatie

uw autoverzekering op maat

uw autoverzekering op maat uw autoverzekering op maat Bij AXA stellen we u geen gewone autoverzekering voor, we bieden u een autoverzekering die op u persoonlijk is afgestemd. Sinds hoeveel jaar hebt u uw rijbewijs? Wanneer had

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze

Nadere informatie

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS LET OP VOOR DE www.letopvoordedodehoek.be DODE HOEK INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Praktijkles in en rond een echte vrachtwagen Praktijk- en

Nadere informatie

AUTORIJSCHOOL JOHN VAN DEN KIEBOOM VLAMINGVAART 49 4651 GR STEENBERGEN

AUTORIJSCHOOL JOHN VAN DEN KIEBOOM VLAMINGVAART 49 4651 GR STEENBERGEN Op het examen worden natuurlijk wel eens fouten gemaakt. In de loop der jaren hebben wij al verschillende fouten gezien en daarom hebben wij besloten deze fouten, samen met enkele tips, op papier te zetten.

Nadere informatie

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging

on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging on track again Opnieuw op weg na een zelfmoordpoging Ben je alles even moe? Zag je geen uitweg meer? Dacht je aan zelfmoord als een oplossing voor je problemen? Dit boekje laat jou zien dat je een heleboel

Nadere informatie

20 geheime tips om snel je Rijbewijs te halen! Door Math Muijen

20 geheime tips om snel je Rijbewijs te halen! Door Math Muijen GRATIS E-BOOK 20 geheime tips om snel Welkom bij Het Rijhuis! Wil jij graag je rijbewijs halen? Dan ben je hier op het juiste adres! Wij zijn een kleine rijschool in Zuid-Limburg die gespecialiseerd is

Nadere informatie

Bromfiets SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOET'en. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie. Leerlingen van de tweede en de derde graad

Bromfiets SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOET'en. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie. Leerlingen van de tweede en de derde graad Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Bromfiets Doelgroep Leerlingen van de tweede en de derde graad VOET'en Gemeenschappelijke stam : 12, 13 Context 1 : 13, 14 Lesthema Vanaf 16

Nadere informatie

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES.

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. 3 1 2 EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. Realistisch kijken naar wat kinderen wel en niet kunnen. WAT KAN JE KIND (AL)? Natuurlijk verwacht je veel van je kind. Dat het snel nieuwe dingen

Nadere informatie

Organiseer je vooraf klaar om te bobben!

Organiseer je vooraf klaar om te bobben! PERSBERICHT Organiseer je vooraf klaar om te bobben! 11 juni 2013 Het Bob-concept krijgt een nieuwe dimensie De staatssecretaris voor Mobiliteit, Melchior Wathelet, en het BIVV presenteerden vandaag de

Nadere informatie

Je rijbewijs. halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer

Je rijbewijs. halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer Je rijbewijs halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer Alles over je rijbewijs Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid tel. 02 244 15 11 www.bivv.be Groep van erkende Ondernemingen

Nadere informatie

Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat?

Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat? Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat? Hoofdregel kijken gedrag Bij het kijkgedrag gaat het niet om die duizenden keren dat je voor niets denkt te kijken, maar om die ene (fatale) keer dat je niet

Nadere informatie

ISS Handboek verkeersveiligheid Jouw route naar veiliger rijden ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 1

ISS Handboek verkeersveiligheid Jouw route naar veiliger rijden ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 1 ISS Handboek verkeersveiligheid Jouw route naar veiliger rijden ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 1 ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 3 Me & You ACHTERGROND Verkeersveiligheid is een van de onderwerpen van

Nadere informatie

Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOETen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie

Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOETen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 Doelgroep Leerlingen van de derde graad secundair onderwijs VOETen Gemeenschappelijke

Nadere informatie

RIJSCHOOL. Wat moet je doen?

RIJSCHOOL. Wat moet je doen? RIJSCHOOL Christina, Alfonso, Tai en Linda willen leren autorijden. Ze hebben het theoretische examen al afgelegd. Nu willen ze oefenen voor het praktijkexamen. Ze zoeken een rijschool. Jij helpt hen.

Nadere informatie

Doe de persoonlijke APK voor ervaren rijders! Daag jezelf uit! Ervaren hoe veilig, duurzaam en zuinig jij echt rijdt? powered by

Doe de persoonlijke APK voor ervaren rijders! Daag jezelf uit! Ervaren hoe veilig, duurzaam en zuinig jij echt rijdt? powered by Doe de persoonlijke APK voor ervaren rijders! Daag jezelf uit! Ervaren hoe veilig, duurzaam en zuinig jij echt rijdt? powered by Even voorstellen: Veilig Verkeer Nederland en VVCR Europe Veilig Verkeer

Nadere informatie

Dossier : jongeren en het verkeer

Dossier : jongeren en het verkeer Dossier : jongeren en het verkeer 1 Nooit had ik gedacht dat mij zoiets kon overkomen, is een bedenking die wel meer jongeren die betrokken raakten in een ongeval zich maken. Nochtans, als de media op

Nadere informatie

ONDERZOEKSDOCUMENT: GEBRUIK VAN ALCOHOL ONDER JONGEREN, IN HET VERKEER

ONDERZOEKSDOCUMENT: GEBRUIK VAN ALCOHOL ONDER JONGEREN, IN HET VERKEER Gemeente Breda Claudius Prinsenlaan 10 4811 DJ Breda Postbus 90156, 4800 RH Breda N: Kenneth Wilson T: 06 30735070 E: k.wilson@breda.nl W: www.breda.nl ONDERZOEKSDOCUMENT: GEBRUIK VAN ALCOHOL ONDER JONGEREN,

Nadere informatie

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten.

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten. Ik wil EmoKnallen. Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met jongeren en volwassenen. Benodigdheden: een sjoelbak en sjoelschijven. Te spelen op school, in jongeren en opvangcentra, in het gezin, bij

Nadere informatie

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe?

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg vast procedure Ga je naar een ander stad waarbij je stukje op de snelweg moet rijden? Denk dan aan: Je route tot je eind bestemming. Welke ANWB borden je moet

Nadere informatie

Enquête: Wel jong, niet gek 2016

Enquête: Wel jong, niet gek 2016 Enquête: Wel jong, niet gek 2016 Totaal aantal ingevulde enquêtes = 362 Vraag 1 Geslacht Geslacht Aantal % man 187 52% vrouw 175 48% Eindtotaal 362 100% Vraag 2 Studierichting ASO BSO BUSO TSO Totaal man

Nadere informatie

AXA Rijgedragbarometer II

AXA Rijgedragbarometer II AXA Rijgedragbarometer II AXA Rijgedragbarometer Toelichting van de methodologie Onderzoek uitgevoerd door Ipsos in opdracht van AXA in 0 Europese landen Steekproef België: 802 respondenten Deze 802 bestuurders

Nadere informatie

Vier op de tien slaapt slecht Bijlage

Vier op de tien slaapt slecht Bijlage 1) Grafieken en tabellen Vier op de tien slaapt slecht Bijlage Grafiek 1: Stellingen over slaap (totale groep 3.297 personen) Kijk naar jezelf (op een gemiddelde dag) en duid aan in welke mate je het eens

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Enquête: Wel jong, niet gek 2017

Enquête: Wel jong, niet gek 2017 Enquête: Wel jong, niet gek 2017 Totaal aantal ingevulde enquêtes = 289 Vraag 1 Geslacht Geslacht Aantal % man 174 60% vrouw 115 40% Eindtotaal 289 100% Vraag 2 Studierichting ASO BSO BUSO TSO Totaal man

Nadere informatie

Kruispunten met de borden

Kruispunten met de borden Auteursrechtinformatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

HET bromfiets- en motorrijbewijs * (rijbewijs A)

HET bromfiets- en motorrijbewijs * (rijbewijs A) HET bromfiets- en motorrijbewijs * (rijbewijs A) * vanaf 1 mei 2013 Ervaring en vertrouwen Een ontspannen tochtje op zondag. Een weekendje weg. Elke dag vlot door de files. Er zijn redenen te over waarom

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Deze brochure werd gedrukt in augustus 2015 De inhoud stemt overeen met de op dat tijdstip beschikbare gegevens.

Deze brochure werd gedrukt in augustus 2015 De inhoud stemt overeen met de op dat tijdstip beschikbare gegevens. Deze brochure werd gedrukt in augustus 2015 De inhoud stemt overeen met de op dat tijdstip beschikbare gegevens. Verantwoordelijke uitgever : K. Genoe, Haachtsesteenweg 1405, 1130 Brussel D/2015/0779/27

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten

Weet wat je kan Samenvatting op kaarten Samenvatting op kaarten 16 kaarten met samenvattingen van de inhoud van de module, psychoeducatie over een Lichte verstandelijke Beperking (LVB) voor cliënten en hun naasten. De kaarten 1 14 volgen de

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling

Tijdschrift Kindermishandeling April 2013 Onderwijsspecial deel 2. 8 tips voor een goed gesprek met je leerling 8 tips voor een goed gesprek met je leerling Edith Geurts voor Tijdschrift Kindermishandeling Het kan zijn dat je als leerkracht vermoedt dat een kind thuis in de knel zit. Bijvoorbeeld doordat je signalen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Attitudes van Belgische autobestuurders

Attitudes van Belgische autobestuurders Attitudes van Belgische autobestuurders Resultaten van de driejaarlijkse attitudemeting Uta Meesmann Onderzoeker, Kenniscentrum BIVV Methode 3-jaarlijkse attitudemeting van het BIVV sinds 2003 Veldwerk:

Nadere informatie

Omgaan met spanning. Faalangst: waar komt het vandaan en wat ermee te doen

Omgaan met spanning. Faalangst: waar komt het vandaan en wat ermee te doen Omgaan met spanning Inleiding: Iedereen krijgt in het leven te maken met spanning. Bij competitiesporten komt dit extra tot uiting: er is de druk om te presteren, de tegenstander om te verslaan, de reactie

Nadere informatie

Welkom in de derde klas!

Welkom in de derde klas! Welkom in de derde klas! De meeste van jullie zijn twee jaar leerling van onze school geweest. Jullie weten wel hoe het hier werkt. Wat er van je verwacht wordt. Wat wel en niet geaccepteerd wordt. Dat

Nadere informatie

Oogcontact is zeer goed. Eens knikken ook. Men moet de klant laten merken dat men voor hem beschikbaar is.

Oogcontact is zeer goed. Eens knikken ook. Men moet de klant laten merken dat men voor hem beschikbaar is. 43. VERKOOPSTECHNIEKEN 43.1.Verloop van een verkoop ----------------------------------- 1.Begroeting van de klant Oogcontact is zeer goed. Eens knikken ook. Men moet de klant laten merken dat men voor

Nadere informatie

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je:

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je: Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj of wiet. Dat heet blowen. In deze folder

Nadere informatie

Botsing >> Snelheid >> Kracht

Botsing >> Snelheid >> Kracht Botsing >> Snelheid >> Kracht Voorwoord; Allemaal hebben we wel eens na zitten denken. Hoe hard reed ik óf juist die ander nou? Hoe groot is de impact nou eigenlijk geweest? etc.etc. Dat is ook wel logisch

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik

Inhoud. Mijn leven. de liefde en ik Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Gevoelens... 4 Hoofdstuk 2 Ontmoeten... 6 Hoofdstuk 3 Verliefd... 8 Hoofdstuk 4 Date... 10 Hoofdstuk 5 Verkering... 12 Hoofdstuk 6 Intimiteit... 14 Hoofdstuk 7 Seks...

Nadere informatie

5 raadgevingen van. De Car-Pass staat garant voor de juiste kilometerstand. www.car-pass.be

5 raadgevingen van. De Car-Pass staat garant voor de juiste kilometerstand. www.car-pass.be 5 raadgevingen van De Car-Pass staat garant voor de juiste kilometerstand. www.car-pass.be 1. Check de kilometerstand op de factuur of het keuringsbewijs. Ga je met de auto of een lichte bestelwagen naar

Nadere informatie

Wegwijs na een ongeval: aanrijdingsformulier + aansprakelijkheid

Wegwijs na een ongeval: aanrijdingsformulier + aansprakelijkheid Wegwijs na een ongeval: aanrijdingsformulier + aansprakelijkheid VSV i.s.m. Ethias Verzekeringen Geert Van Aken 1 De ongevalsaangifte 2 Wat te doen na een ongeval BLIJF KALM WEES HOFFELIJK WORD NIET BOOS

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Rijschool Amstelland 06 22115768

Rijschool Amstelland 06 22115768 De hellingproef (Hellingproef met de voetrem kan alleen bij een diesel motor worden toegepast) Voor dat je stopt ga je eerst kijken (binnen spiegel, rechterschouder en dan de richting). Als je eenmaal

Nadere informatie

Wat je moet weten over hasj en wiet

Wat je moet weten over hasj en wiet Wat je moet weten over hasj en wiet 1 2 Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj

Nadere informatie

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht:

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend

Nadere informatie

En hoe blijf jij Fit in je Hoofd?

En hoe blijf jij Fit in je Hoofd? En hoe blijf jij Fit in je Hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Fit in je Hoofd, Goed in je Vel. Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven

Nadere informatie

Bent u Elit3-cliënt bij Fidea? Lees dan verder wat de tijdelijke BOB-waarborg voor u kan betekenen.

Bent u Elit3-cliënt bij Fidea? Lees dan verder wat de tijdelijke BOB-waarborg voor u kan betekenen. 24 november 2017 Deze FAQ is louter ter informatie en houdt geen enkele contractuele verbintenis in. Voor de exacte modaliteiten verwijzen wij naar de Bijzondere of Algemene Voorwaarden. 1. Mijn verzekeringsbemiddelaar

Nadere informatie

Veilig onderweg met de e-bike

Veilig onderweg met de e-bike Veilig onderweg met de e-bike Wat kunt u doen om een valpartij te voorkomen? Pas uw snelheid aan Een elektrische fiets is sneller en comfortabeler dan een gewone fiets. Hij gaat echter sneller dan u denkt

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? boekje-105x105-def.indd 1 30-01-2009 12:05:22 1,2,3,..., 10 stappen boekje-105x105-def.indd 2 30-01-2009 12:05:23 Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees

Nadere informatie

INBEGREPEN WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? Je bent de parkeerproblemen in je buurt beu.

INBEGREPEN WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? Je bent de parkeerproblemen in je buurt beu. www.cambio.be CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? WAT KOST HET JOU? Met cambio reserveer je je auto naar keuze, op het moment dat je hem nodig hebt. Het comfort van een eigen wagen, zonder de bijhorende kopzorgen

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg

Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel en geestelijke gezondheidszorg Informatie voor cliënten Cliënten en geestelijke gezondheidszorg Slachtoffers van mensenhandel hebben vaak nare dingen meegemaakt. Ze zijn geschokt

Nadere informatie

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële

Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële Adinda Keizer - Copyright 2013 Niets uit deze uitgave mag zonder toestemming van Vindjeklant.nl worden gekopieerd of gebruikt in commerciële uitingen. Als startend ondernemer is alles nieuw. De boekhouding,

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Wees duidelijk tegen je klanten

Wees duidelijk tegen je klanten Ronald Dingerdis Wees duidelijk tegen je klanten 3 In onze training Klantgerichtheid en communicatie vroeg een cursist me onlangs of je tegen je klant kan zeggen dat hij extreem vervelend is. Dat hij onredelijk

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven in je hoofd en hebben al heel

Nadere informatie

Lou en Lena: NEE tegen geweld!

Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn prentenboek Prentenboek voor leerlingen 1 e en 2 e leerjaar Lou en Lena: NEE tegen geweld! Mijn naam:... Mijn klas:... Mondiale Vorming - Plan België Hallo, ik ben Lou. En dit is mijn zus Lena. We

Nadere informatie

De leerkracht voorziet papier, enveloppes en eventueel materiaal om de enveloppes te versieren.

De leerkracht voorziet papier, enveloppes en eventueel materiaal om de enveloppes te versieren. LESFICHE - Brief van de getuige Lesonderwerp De leerlingen schrijven een brief aan zichzelf om te openen op het moment dat ze hun rijbewijs behalen. Ze houden de brief zelf bij of geven hem aan hun ouders

Nadere informatie

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Ellen van den Ende in samenwerking met Mariëtte Verschure JONG EN HOOGGEVOELIG HOEZO ANDERS?! Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Uitgeverij Akasha Inhoud Hooggevoelig, hoezo anders?!

Nadere informatie

Hoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid

Hoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid Hersenschudding In deze folder vertellen we wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel. Ook geven we adviezen over wat u het beste wel en niet kunt

Nadere informatie

U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen.

U leert in deze les toestemming vragen. Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. TOESTEMMING VRAGEN les 1 spreken inleiding en doel U leert in deze les "toestemming vragen". Toestemming vragen is vragen of u iets mag doen. Bij toestemming vragen is het belangrijk dat je het op een

Nadere informatie

Mijn GSM? (niet) altijd even nuttig... praktische tips voor een gezond en verantwoord gebruik van je draagbare 11telefoon

Mijn GSM? (niet) altijd even nuttig... praktische tips voor een gezond en verantwoord gebruik van je draagbare 11telefoon Mijn GSM? (niet) altijd even nuttig... praktische tips voor een gezond en verantwoord gebruik van je draagbare 11telefoon Een uitgave van het gemeentebestuur van Watermaal-Bosvoorde, op voorstel van de

Nadere informatie

10. 11. 12. 13. 14. 15. 18.

10. 11. 12. 13. 14. 15. 18. 1. Op de fietspad en fietsstrook mogen alleen fietsers en snorfietsers rijden. 2. Alarmnummer is 112. 3. Rijbewijs is 10 jaar geldig. 4. Alle betrokkenen bij een aanrijding moeten blijven wachten. (Plaats

Nadere informatie

videosurveillance minder doden en gewonden

videosurveillance minder doden en gewonden videosurveillance Een groep automobilisten en motorrijders rijdt véél te hard op de Nederlandse wegen. Daar blijft het vaak niet bij. Ze maken zich vaak ook schuldig aan bumperkleven, agressief rijden,

Nadere informatie

Enquête: Wel jong, niet gek 2013

Enquête: Wel jong, niet gek 2013 Enquête: Wel jong, niet gek 2013 Totaal aantal ingevulde enquêtes = 344 Vraag 1 Geslacht Geslacht Aantal % man 136 54% vrouw 116 46% Eindtotaal 252 100% Vraag 2 Studierichting ASO TSO BSO Totaal man 23%

Nadere informatie