Onderweg naar meer ervaring!

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Onderweg naar meer ervaring!"

Transcriptie

1 Brochure voor nieuwe bestuurders Met bijlage speciaal voor ouders Onderweg naar meer ervaring! Rijbewijs op zak? Ontdek onze tips voor veilige trips. Met handige tips voor/over gemotoriseerde tweewielers

2 Inhoudsopgave Beginnende bestuurders en de wet Van het moment dat je je rijbewijs op zak hebt, ben je voor de wet de eerste 2 jaar een beginnende bestuurder. Wat betekent dat concreet? Indien je als beginnende bestuurder bepaalde overtredingen begaat, loop je het risico om jouw rijbewijs kwijt te spelen en je examen opnieuw te moeten afleggen. Als je bijvoorbeeld een inhaalverbod niet respecteert, zal je automatisch het theoretisch en/of het praktisch examen opnieuw moeten afleggen. In sommige gevallen kan de rechter de beginnende bestuurder een educatieve straf voorstellen. Die bestaat erin een opleiding te volgen bij het Belgisch Instituut voor de Verkeersveiligheid (BIVV). Dan spreken we van een alternatieve straf. Vergeet niet om de centrale bijlage voor ouders los te scheuren en die aan je ouders te geven! Tip 1 Ik doe ervaring op! 6 Tip 2 Ik laat me niet afleiden! 8 Tip 3 Ik ben verantwoordelijk achter het stuur! 10 Centrale bijlage: tips voor ouders Tip 4 Ik kruip nooit achter het stuur als ik niet in mijn normale doen ben! 11 Tip 5 Ik let op mijn rijstijl! 12 Tip 6 Wat er ook gebeurt, ik blijf kalm! 14 Tip 7 Ik ben geduldig en hou me aan de maximum toegelaten snelheid! 15 Tip 8 Ik heb de kit van de perfecte bestuurder bij me! 16 Tip 9 Ik heb mijn zaakjes op orde! 17 2 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 3

3 Je hebt net je rijbewijs behaald! Proficiat! We beginnen met enkele cijfers Jonge bestuurders* zijn betere leerlingen dan oudere bestuurders? Ze rijden minder vaak onder invloed van alcohol (echt waar!). Eindelijk ben je onafhankelijk, vrij en zelfstandig! Maar vooraleer je maximaal gaat profiteren van je nieuwe status als bestuurder neem je best even de tijd om deze brochure door te nemen. Je zal zeker enkele zaken ontdekken die je nog niet wist... 1,6% 2,5% 2,8% jaar jaar jaar Percentage positief bevonden chauffeurs in functie van de leeftijdscategorie Slechts 13% van de jonge bestuurders is nog nooit Bob geweest en ruim 40% van hen is vaak of altijd Bob. En toch Je rijbewijs halen is een belangrijke stap, maar bijleren kan nog altijd. Rijden leer je al doende en om met een goede basis te starten, vertrek je best met de juiste ingesteldheid! Je autorijbewijs geeft je ook de mogelijkheid om met scooters en bromfietsen tot 50cc en maximum 45 km/u te rijden. Zorg dat je ook de verkeersregels kent die hier van toepassing zijn. Twee jaar na het behalen van je autorijbewijs kan je ook met een scooter of lichte motor tot 125cc en 11kW rijden. Je moet dan wel 4 uur opleiding in een rijschool volgen en het verkregen attest voorleggen aan je gemeente. Als beginnende bestuurder loop je een hoger risico op een verkeersongeval. De eerste duizenden kilometers die je aflegt, na het behalen van je rijbewijs, zijn immers de gevaarlijkste. Je loopt 3 keer meer risico op een ongeval dan een bestuurder met meer dan km op de teller! Je moet je automatismen nog ontwikkelen, zodat je sneller en efficiënter kan reageren op allerhande situaties die zich kunnen voordoen op de weg. Pas nadat je km hebt afgelegd, mag je jezelf een ervaren bestuurder noemen. Stierven in jongeren en raakten jongeren verwond in een verkeersongeval. Daarmee zijn verkeersongevallen de eerste doodsoorzaak bij jongeren. * Jonge bestuurders = bestuurders tussen 18 en 24 jaar oud. Veel leesplezier en have a safe trip! (met de wagen natuurlijk ) 4 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 5

4 Tip 1 Ik doe ervaring op! Je hebt net je rijbewijs behaald en je hebt al wat geoefend. Maar je begint nu pas je eerste kilometers af te leggen als (een echte) bestuurder. Nu je in het bezit bent van het felbegeerde document - je rijbewijs -, kan je niets meer overkomen! Behalve dat je nog enige tijd door het leven moet als een onervaren bestuurder Een bestuurder wordt beschouwd als ervaren wanneer hij km heeft afgelegd. Ik volg extra opleidingen Er bestaan bepaalde technieken om defensief te rijden. Ze komen al aan bod tijdens de professionele opleiding in de erkende rijscholen, maar extra cursussen kunnen je helpen om dat verder te ontwikkelen en toe te passen in het verkeer! Vraag informatie bij je mutualiteit. Het gebeurt soms dat ze tussenkomen in de kosten voor dit type van aanvullende opleiding. Sommige verzekeraars geven je korting op je autoverzekeringspremie indien je een rijvaardigheidsstage volgt. Ethias verleent een tussenkomst van 50 in de kostprijs van de stage. Info en voorwaarden op Ik geef er de voorkeur aan om te rijden met een ervaren bestuurder Eens je rijbewijs op zak is het aan te raden om verder te oefenen met een ervaren bestuurder! Wie een lange en brede ervaring heeft, kan je het beste advies geven. Aarzel dus niet en kies ervoor om te rijden onder begeleiding als je de mogelijkheid hebt! En blijf steeds kritisch ingesteld, want sommige ervaren bestuurders kunnen zeer slechte gewoonten hebben. Neem als beginner enkel de goede voorbeelden over! Onervaren bestuurder? Je kent de uitdrukking: oefening baart kunst! Dat klinkt wat ouderwets, maar het klopt wel En dat geldt ook voor rijden! Al rijdend word je een echte crack achter het stuur. Hierna volgen enkele tips om dat zo constructief en efficiënt mogelijk te doen. Ik doe zoveel mogelijk ervaring op in de situaties waarin ik me op mijn gemak voel Om te leren rijden geldt net als voor al de rest dat het beter is om te oefenen in gemakkelijkere situaties (korte trajecten in een bekende omgeving, overdag rijden ) en geleidelijk meer moeilijkheden in te bouwen ( s nachts rijden, met meer passagiers aan boord, in de stad tijdens het spitsuur ). De eerste tip is dus doodeenvoudig: hou het simpel! Wat de scooters of bromfietsen betreft oefen je best eerst op een terrein buiten de openbare weg om goed het evenwicht te ervaren, het remvermogen te doseren en de specifieke kijktechnieken te oefenen. Bij een gemotoriseerde tweewieler heeft de kijkrichting heel veel invloed op jouw stuurgedrag. Als je een hindernis wil ontwijken, kijk dan niet naar de hindernis maar waar je naartoe wil sturen. Als je blijft focussen op de Een bestuurder met een brede ervaring = elke verantwoordelijke bestuurder die al minstens 8 jaar zijn rijbewijs heeft. Algemeen genomen is een ervaren bestuurder het gewoon om in verschillende omstandigheden te rijden en heeft hij/zij al meer dan km op de teller. Door deze regels te volgen en met een beetje geduld kan je een keigoede, verantwoordelijke en respectvolle bestuurder worden! hindernis stuur je steevast de verkeerde kant uit. 6 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 7

5 Tip 2 Ik laat me niet afleiden! De gps instellen, vastzitten in een file, een omleiding op de weg, vrienden in de wagen Allemaal situaties die voor stress kunnen zorgen en je aandacht kunnen afleiden van wat echt belangrijk is als je achter het stuur zit: JE RIJSTIJL! Ik gebruik nooit mijn telefoon achter het stuur Twee seconden lang de weg uit het oog verliezen, verdubbelt het risico op een ongeval! Om dat te vermijden, schakel je het geluid van je gsm best uit als je achter het stuur zit. Als iemand je belt, kan hij altijd een bericht achterlaten op je voic . En als je echt niet aan de verleiding kan weerstaan om de oproep te beantwoorden, voorzie dan een handenvrije kit in je wagen. Maar weet dat zelfs met zo n toestel het risico op verstrooidheid altijd blijft bestaan door het telefoongesprek Ook als je in de file staat, gebruik je je gsm niet (tenzij eventueel handsfree). Hou ook dan altijd je achteruitkijkspiegels in de gaten, want motorrijders hebben dan vrije doorgang en je geeft hen best de nodige ruimte. Praten met een passagier die zich in de wagen bevindt, leidt minder af omdat hij ook de verkeerssituaties ziet. Hij/zij is dus geneigd om de stiltes van de bestuurder te respecteren en om hem/haar in zijn concentratie te laten wanneer dat nodig is. Wanneer ik achter het stuur zit, ben ik de enige die beslis Om je maximaal op de weg te kunnen concentreren, probeer je best de volgende regels te volgen: Ik plan mijn traject op voorhand Als je ergens heen moet waar je de weg niet goed kent, denk er dan aan om je route voor te bereiden en voorzie voldoende tijd om op je bestemming te geraken. Wil je weten of er wegenwerken zijn op jouw traject? Neem dan een kijkje op wegenenverkeer.be. Om te vermijden dat je blik afdwaalt van de weg, programmeer je de gps best voor je vertrekt. Een actueel overzicht van de verkeershinder vind je terug op verkeerscentrum.be. De passagiers hebben over het algemeen een positieve invloed op de bestuurder. Maar soms is dat niet het geval. Ze kunnen ervoor zorgen dat je risicovoller gaat rijden. Zorg ervoor dat jij het voor het zeggen hebt. Trouwens, who s the boss? Als jij achter het stuur zit, neem jij de beslissingen. Jij kiest de muziek en de temperatuur en je ziet erop toe dat iedereen zijn veiligheidsgordel om heeft vooraleer je vertrekt! 8 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 9

6 Tip 3 Ik ben verantwoordelijk achter het stuur! Ik respecteer het verkeersreglement Je kent het verkeersreglement vermoedelijk van buiten! Als je achter het stuur zit, vergeet het dan ook niet toe te passen. Ik voel me verantwoordelijk voor mijn passagiers Wanneer er mensen in je auto stappen, kan zelfs de kleinste fout die je maakt, ernstige gevolgen hebben voor hen. Wees dus extra voorzichtig als je passagiers vervoert. bijlage tips voor ouders Je kind heeft net een rijbewijs behaald! Het begin van hun onafhankelijkheid. Eindelijk hoef je niet langer taxi te spelen! En toch heeft hij of zij je nog een beetje nodig... Je hebt je kind al die jaren begeleid. Bij de eerste stapjes, leren fietsen, huiswerk maken Je kind is nu een jongvolwassene, maar jouw advies, steun en begeleiding blijven belangrijk. Zoals in alle leerfasen in het leven heeft een beginnende bestuurder begeleiding nodig, zodat de eerste rijervaring op de weg veilig kan verlopen. Ik ben hoffelijk en respectvol ten opzichte van de andere weggebruikers De voorrangsregels in acht nemen, niet bumperkleven als een wagen te traag rijdt, je niet ergeren aan een bestuurder die een onhandig manoeuvre uitvoert, niet vergeten dat gemotoriseerde tweewielers op elk moment onverwachts kunnen opduiken, Allemaal manieren om je geduldig en hoffelijk te tonen achter het stuur. Ik rust uit voordat ik vertrek Als je vermoeid bent, verhoogt het risico op een ongeval. Als je al 17 uur lang niet geslapen hebt, komt de vermoeidheid van je lichaam overeen met een alcoholgehalte van 0,5! Als je je moe voelt, is de enige oplossing dan ook om 15 minuten te slapen alvorens terug te vertrekken. Deze power nap zorgt ervoor dat je weer heel wat frisser bent. Als je langer slaapt, kom je in een diepe slaap terecht, wat natuurlijk verre van ideaal is. In deze brochure vind je 7 tips om je zoon/dochter te helpen die eerste kilometers in alle veiligheid af te leggen! 10 Nieuwe bestuurders Speciaal voor ouders 1

7 Beginnende bestuurder? De eerste kilometers die worden afgelegd na het behalen van het rijbewijs zijn de gevaarlijkste. Gedurende deze periode loopt de beginnende bestuurder 3 keer meer risico om een ongeval te hebben dan een bestuurder met meer dan km op de teller! De beginnende bestuurders moeten nog automatismen ontwikkelen om sneller en efficiënter te reageren op de situaties die zich op de weg kunnen voordoen. Het is dus van levensbelang om jouw kind te begeleiden tijdens de eerste maanden/jaren in het verkeer. Na de eerste km wordt aangenomen dat het een zekere ervaring heeft verworven. Maar je moet rekenen op ongeveer km voordat het de automatismen heeft verworven die noodzakelijk zijn om vlot te rijden. Geef steeds het goede voorbeeld! Uit verschillende studies blijkt dat de rijstijl van de kinderen op die van de ouders lijkt. Denk er dus aan om achter het stuur steeds het goede voorbeeld te geven: vooral wanneer je kind bij je in de wagen zit. Het autorijbewijs geeft ook de mogelijkheid om met scooters en bromfietsen tot 50cc en maximum 45 km/u te rijden. Twee jaar na het behalen van het rijbewijs mag men ook met een scooter of lichte motor tot 125cc en 11kW rijden. Dan is wel 4 uur opleiding in een rijschool verplicht. Hou dit goed voor ogen als je je kind zelf hebt leren rijden. Het zou kunnen dat hij/zij enkele van je minder goede gewoontes heeft overgenomen. Help je kind om het traject op voorhand te plannen Bespreek samen met je kind op voorhand het af te leggen traject. Stel vooraf ook enkele vragen. Waar ga je heen? Wie rijdt er mee of wie zal je bestuurder zijn? Hoe laat kom je terug? Laat weten dat je kind je altijd mag bellen Een bestuurder die onder invloed van alcohol achter het stuur zit, heeft over het algemeen een gevoel van almacht waardoor hij denkt dat hij zonder probleem kan rijden. Het ligt bij jongeren moeilijk om een vriend te zeggen dat je niet bij hem in de wagen wil stappen omdat hij te veel gedronken heeft. Het is belangrijk om je kind duidelijk te maken dat ze jou (of een andere volwassene) altijd kunnen bellen, als ze in zo n situatie terechtkomen. Laat je kind weten dat je liever midden in de nacht wakker wordt gebeld om hen op te halen dan dat hij/zij in de wagen stapt van een bestuurder die te veel alcohol gedronken heeft en/of drugs gebruikt heeft. Geef hem/haar raad om bepaalde gevaren te vermijden Een jongere die sinds kort in het bezit is van een rijbewijs, kan in al zijn enthousiasme soms het belang van de regels uit het oog verliezen. Het is belangrijk om je kind te begeleiden en de essentiële regels om veilig te rijden te herhalen. Rijden onder invloed van alcohol of drugs, sneller rijden dan toegestaan, s nachts rijden dat zijn allemaal risicovolle situaties. Het kan nooit kwaad om even op de gevaren te wijzen. Spoor je kind aan om het belangrijkste deel van deze brochure die speciaal voor je oogappel bestemd is, nog eens door te nemen, dat is al een goed begin! Slechts 36% van de jongeren (18-29 jaar) zegt geweigerd te hebben om in te stappen bij een bestuurder die vermoedelijk onder invloed van alcohol en/of drugs was. 2 Speciaal voor ouders Speciaal voor ouders 3

8 Spoor je kind aan om bij voorkeur onder begeleiding te rijden In het begin is het een goed idee om zo veel mogelijk te rijden met een bestuurder die al heel wat ervaring heeft (elke verantwoordelijke bestuurder uit zijn omgeving die meer dan 8 jaar een rijbewijs heeft, die het gewoon is om in verschillende omstandigheden te rijden en al meer dan km op de teller heeft). Breng je verzekeringspolis in orde Als je zoon/dochter met je wagen rijdt, meld hem/haar dan aan als bestuurder De verzekeraar moet weten wie de gebruikelijke bestuurder is van het voertuig (of de bestuurders als er meerdere zijn). Zo kan hij het te verzekeren risico inschatten en het bedrag van de premie berekenen. Stel je voor dat je kind, dat niet vermeld is als bestuurder in het verzekeringscontract, een ongeval veroorzaakt Je verzekeraar kan de volledige of gedeeltelijke terugbetaling eisen voor de vergoedingen die werden uitbetaald aan de slachtoffers! Bij de bepaling van het bedrag van de premie houden de verzekeraars rekening met de leeftijd en de rijervaring. Enkele jaren ervaring op de teller zonder een ongeval veroorzaakt te hebben, kan een positief effect hebben. Door vermeld te zijn als bestuurder kan je kind dus de rijervaring laten gelden en een minder hoge premie krijgen wanneer ze een verzekering afsluiten op eigen naam. Een verzekering voor een scooter of motor is voordeliger wanneer ze in combinatie met een polis voor een wagen wordt afgesloten, de zogenaamde 6-wielen verzekering. Zorg ervoor dat je kind met een wagen rijdt die in regel en in perfecte staat van onderhoud is Als je samen met je zoon/ dochter trajecten met de wagen aflegt, dring er dan op aan dat ze zelf rijden. Dat is een uitstekende manier om ervaring op te doen in ideale omstandigheden! Ethias biedt interessante tarieven aan jonge bestuurders. Info en voorwaarden op Zelfs de voorzichtigste, verstandigste en meest ervaren bestuurder is onverantwoord als hij/ zij met een wagen rijdt die technisch niet in orde is Als beginnende bestuurder bezit je kind niet alle rijautomatismen. Gevolg? Ze kunnen moeilijk de verkeersituaties ontcijferen want ze besteden nog te veel aandacht aan de mechanische handelingen van het rijden (schakelen bijvoorbeeld). Door andere afleidingsbronnen te vermijden (zoals een brandend controlelampje of stress wegens een panne die vermeden had kunnen worden), zal je ze helpen om alle aandacht aan het rijden te besteden! 4 Speciaal voor ouders Speciaal voor ouders 5

9 Hij/zij gebruikt je wagen? Let erop dat die goed onderhouden is. Onderdelen die zeker regelmatig nagekeken moeten worden: remmen, banden, schokdempers, ruitenwissers en lichten. Meer informatie nodig? Neem dan een kijkje op Tips & tricks voor de aankoop van een wagen of motor Let er op dat je zoon/dochter de wagen of motor gemakkelijk kan hanteren, want dat komt regelmatig handig van pas bij het parkeren, manoeuvreren, de motor uit een garage halen,... Maak altijd eerst een proefrit. Een wagen of motor mag nog zo comfortabel zitten in de showroom, pas als je er op de baan mee bent, voel je het zitcomfort, of dat het stuurgedrag je al dan niet ligt, enz. Je kind heeft een eigen wagen? Als je kind beslist om een tweedehandswagen te kopen, begeleid ze dan bij de aankoop. Het kan interessant zijn om je door een vriend(in) of een kennis te laten adviseren die met hetzelfde type wagen of motor rijdt. Met twee weet en zie je altijd meer dan alleen! Tips & tricks voor de aankoop van een motor Begeleid je kind zeker ook voor de aankoop van een scooter of motor. Zo bepaal je best eerst het budget dat je wil spenderen. Daarbij hou je niet alleen rekening met de kostprijs van de motor, maar ook met de aankoop van degelijke, beschermende motorkledij. Verlies ook de verzekeringspremie, de éénmalig te betalen belasting op inverkeerstelling (BIV) en de jaarlijks terugkomende wegenbelasting niet uit het oog. Goed om weten: motorvoertuigen met een cilinderinhoud kleiner dan 250cc zijn vrijgesteld van wegenbelasting. Qua vermogen en cilinderinhoud mik je als beginnende motorrijder best niet meteen te hoog. Met een lichte of middenklasmotor leert je kind de knepen van het vak sneller, beter en gemakkelijker dan op een zware, snelle motor. Vergeet ook niet dat een motor veel sneller optrekt dan een auto met hetzelfde motorvermogen. Vergelijk ook geen appelen met peren. Met ABS uitgeruste motoren kosten in regel meer dan motoren zonder. Daar tegenover staat dat de ABS-modellen een verhoogde veiligheid bieden in het verkeer. Een motor met ABS gaat niet slippen als de remmen vol aan het werk worden gezet. De kans dat je zoon of dochter ten val komt tijdens een noodstop is dan ook veel kleiner. 6 Speciaal voor ouders Speciaal voor ouders 7

10 Op welke garanties kan ik rekenen? De fabrieksgarantie op een nieuwe motor is minstens 2 jaar. Wat er in die garantie is opgenomen komt de dealer met de klant overeen in een geschreven overeenkomst. Bij een auto hangt dit af van het merk en het type wagen. Tip 4 Ik kruip nooit achter het stuur als ik niet in mijn normale doen ben! Bij een tweedehandswagen of motor, die je bij een erkende dealer koopt, is de wettelijke garantieperiode 12 maanden. Koop je een tweedehandswagen/motor van een particulier, dan heb je in regel geen enkel verhaal mocht het voertuig achteraf mankementen vertonen, tenzij anders overeengekomen. Vraag altijd de Car-Pass bij een tweedehandswagen. De Car-Pass is een document dat je een beeld geeft van de voorgeschiedenis van een wagen. Het bevat zijn kilometerstand op verschillende data. Om er zeker van te zijn dat er niet geknoeid is met de teller, moet de kilometerstand een logische evolutie in de tijd volgen. Laat je begeleiden door iemand die er iets van kent of vraag een auto/motor-expert om de wagen/motor na te kijken. Vraag ook altijd een waarborg aan de verkoper. Dit zijn onze adviezen, nu moeten ze enkel nog toegepast worden! Het belangrijkste dat je moet onthouden? Begeleid je kind zoveel mogelijk tijdens zijn eerste ervaringen als bestuurder. Geef het goede voorbeeld en spoor hem of haar aan om veilig te rijden. Zo zal je jouw zoon of dochter helpen om een verantwoordelijke en respectvolle bestuurder te worden! Met de medewerking van: 8 Speciaal voor ouders Verantwoordelijke Uitgever: Karin Genoe - BIVV vzw Haachtsesteenweg Brussel - Wettelijk depot nummer: D/2014/0779/47 Alcohol drinken en/of drugs gebruiken heeft negatieve gevolgen voor de rijstijl van alle bestuurders. Maar die gevolgen zijn nog groter bij beginnende bestuurders. Dat komt door het gebrek aan automatismen. alcoholgehalte 0,5 alcoholgehalte 0,8 Rijden onder invloed van alcohol kan je duur te staan komen! De boetes zijn niet mals, om nog maar te zwijgen over de intrekking van je rijbewijs, de verwijzing naar de rechtbank, de gevolgen van een ernstig ongeval Kortom, het loont de moeite twee keer na te denken alvorens je dat risico neemt, niet? Voor meer informatie: ikbob.be Als je drugs en alcohol combineert, wordt dat echt een explosieve cocktail! 2 keer meer kans op een ongeval! 2 keer meer kans op een ongeval! 100 keer meer kans op een ongeval! Effecten van alcohol op het gezichtsveld: hoe meer je drinkt, hoe kleiner je gezichtsveld wordt. 1,6 NUCHTER 0,8 Goed om weten: sommige geneesmiddelen kunnen ook een negatieve invloed hebben op je rijvermogen. Informeer je daarover als je geneesmiddelen neemt. Nieuwe bestuurders 11

11 Tip 5 Ik let op mijn rijstijl! Ik kan goed bochten nemen Een slecht genomen bocht is een frequente oorzaak van ongevallen. Dikwijls rijdt de bestuurder te snel. Maar een gebrek aan kennis van de techniek om een bocht te nemen, speelt eveneens een rol. Als beginnende bestuurder kan je dus maar best meteen de juiste techniek aanleren! Ik heb een juiste zithouding Let erop dat je goed op het achterste van je stoel zit, met de benen licht gebogen, de twee handen op het stuur en de armen lichtjes geplooid. Als je je hoofd naar achteren buigt, moet dit door de hoofdsteun ondersteund worden. En vergeet natuurlijk niet om je veiligheidsgordel vast te klikken voor je vertrekt. Er zijn 4 gouden regels die je bij het nemen van een bocht moet volgen: 1. Je snelheid minderen voor de bocht 2. In het midden van het baanvak blijven en dus geen andere rijstroken afsnijden 3. Vermijd om te remmen of te versnellen in de bocht 4. Versnellen als je uit de bocht komt. Ik kijk altijd wat er in de verte gebeurt Ik hou mijn dode hoek in de gaten! Beginnende bestuurders hebben de neiging om alleen maar enkele meters voor de motorkap van hun wagen te kijken. Maar het is net belangrijk om heel ver vooruit te kijken. Zo zie je het verkeer en anticipeer je op gevaar. Zo is het soms moeilijk om de afstand van een tegemoetkomende motorrijder in te schatten. Hou er rekening mee dat ze sneller ter hoogte van jou kunnen komen dan je misschien zou verwachten. De juiste techniek om dat klein beginnersprobleem te vermijden is te leren om met de ogen te zoeken. Kijk ook naar links en rechts om beter te zien wat er links en rechts gebeurt. En de achteruitkijkspiegels niet vergeten natuurlijk! Als je rijdt, is er altijd een zone onzichtbaar voor jou. Daarin kan zich een andere weggebruiker bevinden. Alvorens in te halen of links of rechts af te slaan, mag je nooit vergeten om over je schouder te kijken (links of rechts) om die zone in je gezichtsveld te hebben. Kijk extra uit voor motorrijders. Je komt hen steeds vaker tegen in het dagelijkse verkeer. Doordat ze snel en wendbaar zijn, kunnen ze je als automobilist verrassen. Om er zeker van te zijn dat je al het verkeer in je gezichtsveld hebt, moet je je achteruitkijkspiegels goed afstellen en ze iedere 5 à 8 seconden controleren. Bekijk de filmpjes over motorrijders op youtube.com/goforzero om de klassieke ongevalssituaties te leren vermijden. 12 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 13

12 Tip 6 Wat er ook gebeurt, ik blijf kalm! Je hebt een conflict gehad met iemand? Je hebt slecht nieuws gekregen of je bent bijzonder gespannen? Je aandacht zal niet helemaal op het rijden gericht zijn Neem dus de tijd om rustig te worden alvorens je in het verkeer te begeven. Een kleine truc die kan helpen: Ik stel mijn playlist samen voordat ik vertrek De muziekstijl die je beluistert achter het stuur, kan ook een invloed hebben op je rijgedrag. Aarzel dus niet om muziek te kiezen die je helpt om je op je gemak te voelen en rustig te blijven in alle omstandigheden. Opgelet, te rustige muziek kan je misschien slaperig maken Tip 7 Ik ben geduldig en hou me aan de maximum toegelaten snelheid! Haast en spoed is zelden goed. Als je te snel rijdt, wordt je voertuig moeilijk te besturen en heb je meer tijd nodig om te stoppen Bovendien reageer je als beginnende bestuurder minder snel dan de gemiddelde bestuurder. In noodsituaties bepaalt de reactietijd voor een stuk de remafstand, wat soms het verschil maakt tussen een bijna-ongeval en een perte totale. Te snel... te laat? (met een reactietijd van één seconde en met een auto in perfecte staat op een droog wegdek). Op een nat wegdek is de stopafstand nog veel langer. (bijv. bij 120 km/u is dit 144m in plaats van 102m!). Hoe sneller je rijdt, hoe kleiner je gezichtsveld Het risico om in slaap te vallen is het hoogst tussen 13 en 15 uur en s nachts tussen 02 en 06 uur. Muziek beluisteren met oortjes achter het stuur kan heel gevaarlijk zijn. Het verhindert je om geluiden van buitenaf te horen. 1 dodelijk ongeval op 3 is te wijten aan een overdreven of onaangepaste snelheid 14 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 15

13 Tip 8 Ik heb de kit van de perfecte bestuurder bij me! Bepaalde zaken moet je altijd in je auto hebben liggen, zoals een gevarendriehoek, een brandblusapparaat, een verbandkist en een fluohesje. Het gaat hier om belangrijke voorwerpen die wettelijk verplicht aanwezig moeten zijn in de auto. Maar een bestuurder die naam waardig heeft bovendien ook zaken bij die het leven vereenvoudigen. Wat niet mag ontbreken in de kit van de perfecte bestuurder: Een zonnebril. Zo voorkom je verblind te worden achter het stuur. Een parkeerschijf. Vergeet nooit om die correct te plaatsen en zo boetes te vermijden. Een ijskrabber. Dat kan zeer nuttig blijken voor je voorruit! Een slaapzak. Zo kan je overnachten in je wagen of bij een kameraad, als je niet meer in staat bent om te rijden Een reservewiel en een autokrik. Je weet nooit wat er kan gebeuren! Vergeet niet om je documenten uit je wagen te nemen als je je parkeert, dat is altijd beter in geval van diefstal. Een paar werkhandschoenen. Als je een wiel moet vervangen of onder de motorkap moet kijken, kunnen die goed van pas komen. Een kleine zaklamp. Deze kan je een grote dienst bewijzen als je midden in de nacht een probleem hebt met je wagen en je hem moet oplappen. Je groene kaart (verzekeringsdocument) en een ongevallenformulier. Dat laatste kan je vooraf al gedeeltelijk invullen. Tip 9 Ik heb mijn zaakjes op orde! Om veel problemen te vermijden is er een essentiële regel die je best naleeft: bescherm je met een geschikte verzekering! Ik verzeker mijn wagen op mijn naam of op die van één van mijn ouders? Het is mogelijk dat één van je ouders eigenaar is van de wagen en de verzekering afsluit. Maar de verzekeraar moet weten wie de gebruikelijke bestuurder is van het voertuig (of bestuurders als er meerdere zijn). De verzekeraar kan zo het te verzekeren risico inschatten en het bedrag van de premie berekenen. Stel je voor Jij bent de gebruikelijke bestuurder, maar je staat niet vermeld in het verzekeringscontract en je veroorzaakt een ongeval. De autoverzekeraar kan de gedeeltelijke of volledige terugbetaling van je eisen voor de vergoedingen die werden uitbetaald aan de slachtoffers! Hoe kan ik mijn verzekeringskosten beperken? Ik kies de juiste wagen of motor! De eerste truc betreft de keuze van je wagen of motor. Hoe groter het vermogen, hoe hoger de verzekeringspremie en hoe duurder de belasting op inverkeerstelling en de verkeersbelasting. Je kunt de kosten ook beperken door te kiezen voor een tweedehandswagen of -motor. Dan is de nood aan een omniumverzekering ook kleiner. Goed om weten: Als je vermeld staat als bestuurder, dan kan je je rijervaring laten gelden en in sommige gevallen een minder hoge premie krijgen als je later een verzekering afsluit op jouw naam (op voorwaarde dat je geen brokken maakt als bestuurder natuurlijk ). Ethias biedt interessante tarieven aan jonge bestuurders. Info en voorwaarden op 16 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 17

14 Tips & tricks bij de aankoop van een tweedehandswagen of -motor Vraag altijd de Car-Pass van de wagen. Dat is een document waarmee je de voorgeschiedenis van een wagen leert kennen. Het bevat de kilometerstand op verschillende data. Om er zeker van te zijn dat er niet geknoeid is met de teller, moet de kilometerstand een logische evolutie in de tijd volgen. Laat je begeleiden door iemand die er iets van kent of vraag een auto/motor-expert om de wagen/motor na te kijken. Vraag een waarborg aan de verkoper. Ik volg enkele lessen Verzekeraars geven soms kortingen als je een extra opleiding rijvaardigheid volgt. Er bestaan ook voordelige formules voor mensen die weinig kilometers per jaar rijden. Vraag informatie bij je verzekeraar. Ik vermijd brokken Bij de bepaling van het premiebedrag houden de verzekeraars rekening met je leeftijd en je rijervaring. Zodra je een beetje ervaring hebt zonder dat je een ongeval veroorzaakt hebt, zal de premie dalen! Een goede reden dus om de goede voornemens van deze brochure in acht te nemen. Kortom, er bestaan heel wat mogelijkheden! De gouden regel is dus om je te informeren, de voorstellen van verschillende verzekeraars te onderzoeken, te vergelijken en ten slotte de juiste keuze te maken! 6-wielen verzekering De kilometerstanden moeten gestaag oplopen. Ben je niet zeker dat de Car-Pass dat de informatie die erop staat juist is? Check deze dan op car-pass.be. Sommige verzekeraars geven je korting op je autoverzekeringspremie indien je een rijvaardigheidsstage volgt. Ethias verleent een tussenkomst van 50 in de kostprijs van de stage. Info en voorwaarden op Een verzekering voor een scooter of motor is voordeliger wanneer ze in combinatie met een polis voor een wagen wordt afgesloten, de zogenaamde 6-wielen verzekering. Nu heb je alle troeven in handen om je eerste kilometers veilig af te leggen! Vergeet niet: oefening baart kunst! Het is de ervaring die je in staat zal stellen om een keigoede, verantwoordelijke en respectvolle bestuurder te worden. Dat is alles wat we je kunnen wensen. De bal (of liever het stuur ) ligt nu in jouw kamp! Redactie: Belinda Demattia, Jan Vandaele, Floris Merckx. Met dank voor de revisie aan: ASSURALIA, FEBIAC, FEDERDRIVE, GOCA, OVK, TOURING en VAB. Met dank aan: Anne-Valérie De Barba, Stefanie Janssen, Liesje Pauwels, Anne Salmon, Bénédicte Vereecke, Benoit Godart, Ludo Kluppels en Bram Verlinde. Illustraties: Marco Paulo. Layout: Mazy Graphic Design. Deze brochure werd gedrukt in juli 2014 en stemt overeen met de op die datum beschikbare gegevens. Alle vermelde cijfers dateren van 2012 tenzij anders vermeld. Ook verkrijgbaar in het Frans. Met de medewerking van: Verantwoordelijke Uitgever: Karin Genoe - BIVV vzw Haachtsesteenweg Brussel - Wettelijk depot nummer: D/2014/0779/47 18 Nieuwe bestuurders Nieuwe bestuurders 19

Onderweg naar meer ervaring!

Onderweg naar meer ervaring! Brochure voor nieuwe bestuurders Met bijlage speciaal voor ouders Onderweg naar meer ervaring! Rijbewijs op zak? Ontdek onze tips voor veilige trips. Beginnende bestuurders en de wet Van het moment dat

Nadere informatie

Dossier : snelheid 1

Dossier : snelheid 1 Dossier : snelheid 1 Overdreven of onaangepaste snelheid verhoogt het risico op en de ernst van verkeersongevallen aanzienlijk. Niets nieuws, aangezien het om een basisgegeven van de verkeersveiligheid

Nadere informatie

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - Kleuteronderwijs.

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - Kleuteronderwijs. 1 Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - Kleuteronderwijs. C Wat doen deze kinderen?? Zijn ze voorzichtig? Kleur het bolletje groen. oen ze iets gevaarlijks? Kleur het bolletje rood. Ontwerp:. Vereecke

Nadere informatie

Persvoorstelling 13 maart 2015 Jongeren en hun rijvaardigheid. Uw veiligheid, onze zorg.

Persvoorstelling 13 maart 2015 Jongeren en hun rijvaardigheid. Uw veiligheid, onze zorg. Persvoorstelling 13 maart 2015 Uw veiligheid, onze zorg. De Baloise Group heeft elke vrijdag de 13e uitgeroepen tot Safety Day. Ons engagement Iedere vrijdag de 13e een specifieke actie rond veiligheid

Nadere informatie

5.9 PARKEREN ACHTER EEN VOERTUIG

5.9 PARKEREN ACHTER EEN VOERTUIG 5.9 PARKEREN ACHTER EEN VOERTUIG Vooraf Een van de manoeuvres die je tijdens het praktijkexamen zult moeten doen, is het parkeren achter een geparkeerd (of stilstaand) voertuig. Over dit examenonderdeel

Nadere informatie

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - 1 ste en 2 de leerjaar lager onderwijs.

Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - 1 ste en 2 de leerjaar lager onderwijs. Veilig of gevaarlijk? Verkeersoefening - ste en de leerjaar lager onderwijs. 6 Zie je de kinderen op de tekening? Sommigen hebben een bolletje met een cijfer. Zijn ze voorzichtig? Kleur het bolletje groen.

Nadere informatie

INHOUD. Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder

INHOUD. Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder ON THE ROAD INHOUD Theorie Kennismaking Inleiding Ongevallen Snelheid Preventief rijden Rij- en kijktechnieken Hoe verbruik je minder Praktijk Rit op de weg Remproef Stuurtechniek INLEIDING Vragen om aan

Nadere informatie

Fiche Leerlingen. De plaats op de openbare weg binnen de bebouwde kom

Fiche Leerlingen. De plaats op de openbare weg binnen de bebouwde kom De plaats op de openbare weg binnen de bebouwde kom Kijk naar de fietsers. Kleur de nummers van de fietsers die de verkeersregels volgen en op de juiste plaats rijden groen. Kleur de nummers van de fietsers

Nadere informatie

LESFICHE sensibiliseringsfilmpje

LESFICHE sensibiliseringsfilmpje Lesonderwerp De leerlingen maken een sensibiliseringsfilmpje. Dit toont de risico s in het verkeer en de impact van een ongeval op het slachtoffer en zijn omgeving. De leerlingen stellen het filmpje op

Nadere informatie

Dossier: rijden onder invloed van alcohol

Dossier: rijden onder invloed van alcohol Dossier: rijden onder invloed van alcohol 1 1. Rijden onder invloed van alcohol bij de jongeren Bij nachtelijke weekendongevallen wordt alcoholgebruik vaak met de vinger gewezen. Er doen heel wat clichés

Nadere informatie

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Training Rijden onder specifieke omstandigheden

<<RIJOPLEIDING IN STAPPEN>> Training Rijden onder specifieke omstandigheden Training Rijden onder specifieke omstandigheden De belangrijkste leerpunten op een rij Als onderdeel van de Rijopleiding in Stappen heb je deelgenomen aan de training Rijden

Nadere informatie

20 geheime tips om snel je Rijbewijs te halen! Door Math Muijen

20 geheime tips om snel je Rijbewijs te halen! Door Math Muijen GRATIS E-BOOK 20 geheime tips om snel Welkom bij Het Rijhuis! Wil jij graag je rijbewijs halen? Dan ben je hier op het juiste adres! Wij zijn een kleine rijschool in Zuid-Limburg die gespecialiseerd is

Nadere informatie

Dossier : vermoeidheid

Dossier : vermoeidheid Dossier : vermoeidheid Inleiding In slaap vallen achter het stuur kan fataal zijn. Toch rijden heel wat bestuurders gewoon door, hoewel ze zich moe voelen. Ze denken dat ze door een raam te openen of door

Nadere informatie

RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A

RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A RIJVAARDIGHEID CATEGORIE A Manoeuvres op het privé-terrein vanaf 5/9/2005 Goca 01-05-05 Fol A-N Zijn voertuig beheersen is een noodzakelijke stap, maar dit is niet voldoende, men moet er de grenzen van

Nadere informatie

CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B

CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B CURRICULUM PRAKTIJKOPLEIDING CATEGORIE B INLEIDING Het Curriculum Praktijkopleiding Categorie B bundelt de essentiële kennis, vaardigheden en gedragsaspecten die een leerling tijdens de praktijkopleiding

Nadere informatie

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK

ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS. www.letopvoordedodehoek.be LET OP VOOR DE DODE HOEK ORGANISEER JOUW PRAKTIJKLES OVER DE DODE HOEK BIJ VRACHTWAGENS LET OP VOOR DE www.letopvoordedodehoek.be DODE HOEK INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding 2. Praktijkles in en rond een echte vrachtwagen Praktijk- en

Nadere informatie

Je rijbewijs. halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer

Je rijbewijs. halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer Je rijbewijs halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer Alles over je rijbewijs Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid tel. 02 244 15 11 www.bivv.be Groep van erkende Ondernemingen

Nadere informatie

Veilig onderweg met de e-bike

Veilig onderweg met de e-bike Veilig onderweg met de e-bike Wat kunt u doen om een valpartij te voorkomen? Pas uw snelheid aan Een elektrische fiets is sneller en comfortabeler dan een gewone fiets. Hij gaat echter sneller dan u denkt

Nadere informatie

Jonge chauffeurs worden gestigmatiseerd en zijn slecht geïnformeerd

Jonge chauffeurs worden gestigmatiseerd en zijn slecht geïnformeerd 14 oktober 2014 PERSBERICHT 14 oktober 2014 Ethias lanceert de 'Young Drivers Bonus', de verzekering die de situatie voor jonge chauffeurs helemaal omgooit door veilig en verantwoord rijden te belonen

Nadere informatie

HET bromfiets- en motorrijbewijs * (rijbewijs A)

HET bromfiets- en motorrijbewijs * (rijbewijs A) HET bromfiets- en motorrijbewijs * (rijbewijs A) * vanaf 1 mei 2013 Ervaring en vertrouwen Een ontspannen tochtje op zondag. Een weekendje weg. Elke dag vlot door de files. Er zijn redenen te over waarom

Nadere informatie

5 raadgevingen van. De Car-Pass staat garant voor de juiste kilometerstand. www.car-pass.be

5 raadgevingen van. De Car-Pass staat garant voor de juiste kilometerstand. www.car-pass.be 5 raadgevingen van De Car-Pass staat garant voor de juiste kilometerstand. www.car-pass.be 1. Check de kilometerstand op de factuur of het keuringsbewijs. Ga je met de auto of een lichte bestelwagen naar

Nadere informatie

Bromfiets SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOET'en. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie. Leerlingen van de tweede en de derde graad

Bromfiets SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOET'en. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie. Leerlingen van de tweede en de derde graad Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Bromfiets Doelgroep Leerlingen van de tweede en de derde graad VOET'en Gemeenschappelijke stam : 12, 13 Context 1 : 13, 14 Lesthema Vanaf 16

Nadere informatie

Bilan 2002 PERSDOSSIER

Bilan 2002 PERSDOSSIER Bilan 2002 PERSDOSSIER Responsible Young Drivers Stichting van openbaar nut Barricadenplein 9 1000 Brussel Tel. : 02/513.39.94 Fax : 02/502.43.50 www.ryd.be info@ryd.be Inleiding Al voor de negentiende

Nadere informatie

AUTORIJSCHOOL JOHN VAN DEN KIEBOOM VLAMINGVAART 49 4651 GR STEENBERGEN

AUTORIJSCHOOL JOHN VAN DEN KIEBOOM VLAMINGVAART 49 4651 GR STEENBERGEN Op het examen worden natuurlijk wel eens fouten gemaakt. In de loop der jaren hebben wij al verschillende fouten gezien en daarom hebben wij besloten deze fouten, samen met enkele tips, op papier te zetten.

Nadere informatie

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering.

Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. Bij SNAP leren we ouders en kinderen vaardigheden om problemen op te lossen en meer zelfcontrole te ontwikkelen. Deze folder legt uit hoe je SNAP kan gebruiken voor een blijvende verandering. SNAP (STOP

Nadere informatie

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden.

TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. TEST 1: Eerst denken of eerst doen? Kruis steeds het antwoord aan dat het best bij jou past. Probeer zo eerlijk mogelijk te antwoorden. 5. Onderweg naar een feestje doe je nog even snel een boodschap.

Nadere informatie

EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG

EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG EINDELIJK IS HET DAN ZO VER, JE MAG AFRIJDEN! MAAR WAT KUN JE NU EIGENLIJK VERWACHTEN OP EEN RIJEXAMEN? WAT ZIJN PUNTJES WAAR JE OP KUNT LETTEN? WAT MOET JE DOEN WANNEER JE ZO ZENUWACHTIG BENT DAT JE NIET

Nadere informatie

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen.

Snelweg invoegen, inhalen, uitvoegen. Het naderen van een autosnelweg. Door goed op te letten op de verkeersborden, wordt al snel duidelijk of je een autosnelweg of een autoweg nadert. Het type weg moet je ruim van te voren herkennen om te

Nadere informatie

Bijzondere manoeuvre: File parkeren

Bijzondere manoeuvre: File parkeren Auteursrecht informatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

Je rijbewijs. halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer

Je rijbewijs. halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer Je rijbewijs halen Verschillende wegen naar een rijbewijs voor auto en brommer Alles over je rijbewijs Belgisch Instituut voor Verkeersveiligheid tel. 02 244 15 11 www.bivv.be Groep van erkende Ondernemingen

Nadere informatie

Manoeuvres en bewegingen, struikelblok bij theoretisch proefexamen op www.vabrijbewijs.be

Manoeuvres en bewegingen, struikelblok bij theoretisch proefexamen op www.vabrijbewijs.be Manoeuvres en bewegingen, struikelblok bij theoretisch proefexamen op www.vabrijbewijs.be Dit is de belangrijkste conclusie van VAB-Rijschool die de resultaten evalueert van de 5000 laatst afgelegde proefexamens

Nadere informatie

verkeer veilige veiligheid verbindingen BIJLAGE 6: TAG CLOUDS MOBILITEIT staat stad stiptheid stress tijd tram trein treinen uur veilig

verkeer veilige veiligheid verbindingen BIJLAGE 6: TAG CLOUDS MOBILITEIT staat stad stiptheid stress tijd tram trein treinen uur veilig flexibiliteit genoeg geraken gezondheid goed goede goedkoop grote BIJLAGE 6: TAG CLOUDS MOBILITEIT Grafische voorstelling open antwoorden andere belangrijke zaken bij verplaatsingen aankomen aansluiting

Nadere informatie

Lesonderwerp. Doelstelling

Lesonderwerp. Doelstelling Lesonderwerp Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. Met behulp van post-its geven ze hun mening, op een schaal van helemaal akkoord tot helemaal niet akkoord. De leerlingen

Nadere informatie

uw autoverzekering op maat

uw autoverzekering op maat uw autoverzekering op maat Bij AXA stellen we u geen gewone autoverzekering voor, we bieden u een autoverzekering die op u persoonlijk is afgestemd. Sinds hoeveel jaar hebt u uw rijbewijs? Wanneer had

Nadere informatie

Mijn Autocoach Ebook

Mijn Autocoach Ebook Mijn Autocoach Ebook Even voorstellen 8 technische aankoop tips 6 onderhandel tips Voor wie is Mijn Autocoach Hoe werkt Mijn Autocoach Tarieven Onze partners 3 4 5 6 7 8 9 Dit Ebook is opgesteld door Mijn

Nadere informatie

Welkom 23/10/2014. Open WiFi netwerk: t Godshuis

Welkom 23/10/2014. Open WiFi netwerk: t Godshuis Welkom 23/10/2014 Open WiFi netwerk: t Godshuis Filip Van Alboom Test uw kennis van de wegcode Commercieel vantwoordelijke VAB Rijschool A. Ik heb voorrang B. Ik moet voorrang verlenen De bus verlaat de

Nadere informatie

Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. De leerlingen gaan in kleine groepen in gesprek over hun standpunten.

Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. De leerlingen gaan in kleine groepen in gesprek over hun standpunten. Lesonderwerp Aan de hand van stellingen denken de leerlingen na over verkeerssituaties. De leerlingen gaan in kleine groepen in gesprek over hun standpunten. Doelstelling De leerlingen denken na over bepaalde

Nadere informatie

3 Hoogbegaafdheid op school

3 Hoogbegaafdheid op school 3 Hoogbegaafdheid op school Ik laat op school zien wat ik kan ja soms nee Ik vind de lessen op school interessant meestal soms nooit Veel hoogbegaafde kinderen laten niet altijd zien wat ze kunnen. Dit

Nadere informatie

Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOETen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie

Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 SECUNDAIR ONDERWIJS. Doelgroep. VOETen. Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie Lesfiche verkeers- en mobiliteitseducatie SECUNDAIR ONDERWIJS Het verhaal van een veroorzaker van een verkeersongeval: les 2 Doelgroep Leerlingen van de derde graad secundair onderwijs VOETen Gemeenschappelijke

Nadere informatie

Opleidingscontract voor de bromfietsrijder

Opleidingscontract voor de bromfietsrijder Opleidingscontract voor de bromfietsrijder NAAM : INSCHRIJVINGSNUMMER: BELANGRIJKE INLEIDING: Leren rijden met een bromfiets moet niet lichtzinnig worden opgenomen! De bromfietser loopt een groter risico

Nadere informatie

Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat?

Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat? Vooruit kijken Vooruit denken Hoe gaat dat? Hoofdregel kijken gedrag Bij het kijkgedrag gaat het niet om die duizenden keren dat je voor niets denkt te kijken, maar om die ene (fatale) keer dat je niet

Nadere informatie

6.5. EVENWIJDIG TEN OPZICHTE VAN DE WEG RECHTS PARKEREN TUSSEN TWEE VOERTUIGEN

6.5. EVENWIJDIG TEN OPZICHTE VAN DE WEG RECHTS PARKEREN TUSSEN TWEE VOERTUIGEN 6.5. EVENWIJDIG TEN OPZICHTE VAN DE WEG RECHTS PARKEREN TUSSEN TWEE VOERTUIGEN Hoe verloopt dit manoeuvre tijdens het praktijkexamen Dit manoeuvre wordt uitgevoerd in een straat met rustig tot matig verkeer

Nadere informatie

Wegwijs na een ongeval: aanrijdingsformulier + aansprakelijkheid

Wegwijs na een ongeval: aanrijdingsformulier + aansprakelijkheid Wegwijs na een ongeval: aanrijdingsformulier + aansprakelijkheid VSV i.s.m. Ethias Verzekeringen Geert Van Aken 1 De ongevalsaangifte 2 Wat te doen na een ongeval BLIJF KALM WEES HOFFELIJK WORD NIET BOOS

Nadere informatie

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe?

Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg invoegen en uitvoegen hoe? Snelweg vast procedure Ga je naar een ander stad waarbij je stukje op de snelweg moet rijden? Denk dan aan: Je route tot je eind bestemming. Welke ANWB borden je moet

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Bijzondere manoeuvre: Straatje keren in 3 keer

Bijzondere manoeuvre: Straatje keren in 3 keer Auteursrecht informatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

AXA Rijgedragbarometer II

AXA Rijgedragbarometer II AXA Rijgedragbarometer II AXA Rijgedragbarometer Toelichting van de methodologie Onderzoek uitgevoerd door Ipsos in opdracht van AXA in 0 Europese landen Steekproef België: 802 respondenten Deze 802 bestuurders

Nadere informatie

Botsing >> Snelheid >> Kracht

Botsing >> Snelheid >> Kracht Botsing >> Snelheid >> Kracht Voorwoord; Allemaal hebben we wel eens na zitten denken. Hoe hard reed ik óf juist die ander nou? Hoe groot is de impact nou eigenlijk geweest? etc.etc. Dat is ook wel logisch

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Kruispunten met de borden

Kruispunten met de borden Auteursrechtinformatie Dit document is bedoeld voor eigen gebruik. In het algemeen geldt dat enig ander gebruik, daaronder begrepen het verveelvoudigen, verspreiden, verzenden, herpubliceren, vertonen

Nadere informatie

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG:

GESPREKKEN VOEREN NEDERLANDS AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters op een

Nadere informatie

Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht...

Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht... Inhoudstafel Leermeermoment Chicago Jongeren Lees dit alvorens te beginnen... 2 Doelstelling van de activiteit... 2 Overzicht... 2 Praktische voorbereiding... 2 Tijd (duur)... 2 Locatie... 2 Materiaal...

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

INBEGREPEN WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? Je bent de parkeerproblemen in je buurt beu.

INBEGREPEN WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? Je bent de parkeerproblemen in je buurt beu. www.cambio.be CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? WAT KOST HET JOU? Met cambio reserveer je je auto naar keuze, op het moment dat je hem nodig hebt. Het comfort van een eigen wagen, zonder de bijhorende kopzorgen

Nadere informatie

Waar gaan we het over hebben?

Waar gaan we het over hebben? Waar gaan we het over hebben? Onderwerp: Als je verliefd op iemand bent is dat vaak een fijn gevoel. Als de ander dan ook verliefd op jou is, wordt dit gevoel alleen maar sterker. Het is echter niet altijd

Nadere informatie

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten.

Deze gevoelens en emoties blijven bestaan totdat jij er aan toe bent om ze te uiten. Ik wil EmoKnallen. Sjoelen en uiten van emoties en gevoelens met jongeren en volwassenen. Benodigdheden: een sjoelbak en sjoelschijven. Te spelen op school, in jongeren en opvangcentra, in het gezin, bij

Nadere informatie

Attitudes van Belgische autobestuurders

Attitudes van Belgische autobestuurders Attitudes van Belgische autobestuurders Resultaten van de driejaarlijkse attitudemeting Uta Meesmann Onderzoeker, Kenniscentrum BIVV Methode 3-jaarlijkse attitudemeting van het BIVV sinds 2003 Veldwerk:

Nadere informatie

Organiseer je vooraf klaar om te bobben!

Organiseer je vooraf klaar om te bobben! PERSBERICHT Organiseer je vooraf klaar om te bobben! 11 juni 2013 Het Bob-concept krijgt een nieuwe dimensie De staatssecretaris voor Mobiliteit, Melchior Wathelet, en het BIVV presenteerden vandaag de

Nadere informatie

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht:

Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: Wie zijn jouw vrienden? Opdracht: 1. Maak een spinnenweb van jouw belangrijkste vrienden. 2. Schrijf er telkens bij waar je die vriend hebt leren kennen. 3. Schrijf de meest positieve eigenschap als vriend

Nadere informatie

Questions and answers

Questions and answers jaren Questions and answers Vertrouwelijk 1 Alleen voor intern gebruik Samenvatting Het systeem van schadevrije jaren gebruiken autoverzekeraars om het risico in te schatten van iemand die een autoverzekering

Nadere informatie

Enquête: Wel jong, niet gek 2016

Enquête: Wel jong, niet gek 2016 Enquête: Wel jong, niet gek 2016 Totaal aantal ingevulde enquêtes = 362 Vraag 1 Geslacht Geslacht Aantal % man 187 52% vrouw 175 48% Eindtotaal 362 100% Vraag 2 Studierichting ASO BSO BUSO TSO Totaal man

Nadere informatie

Ontdek je kracht voor de leerkracht

Ontdek je kracht voor de leerkracht Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Alcohol nuchter bekeken

Alcohol nuchter bekeken Alcohol nuchter bekeken Alcohol en kanker Vandaag zal kanker je misschien niet echt bezighouden. Het is wel een feit dat overdadig alcoholgebruik op termijn het risico op bepaalde soorten kanker verhoogt.

Nadere informatie

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren

JONG HOEZO ANDERS?! EN HOOGGEVOELIG. Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Ellen van den Ende in samenwerking met Mariëtte Verschure JONG EN HOOGGEVOELIG HOEZO ANDERS?! Informatie, oefeningen en tips voor hooggevoelige jongeren Uitgeverij Akasha Inhoud Hooggevoelig, hoezo anders?!

Nadere informatie

Een kruispunt. is geen jungle

Een kruispunt. is geen jungle Een kruispunt is geen jungle Bebouwde kommen bevatten allerhande kruispunten waar verschillende types weggebruikers elkaar ontmoeten. Door de drukte en de verscheidenheid van het verkeer is het gevaar

Nadere informatie

Oogcontact is zeer goed. Eens knikken ook. Men moet de klant laten merken dat men voor hem beschikbaar is.

Oogcontact is zeer goed. Eens knikken ook. Men moet de klant laten merken dat men voor hem beschikbaar is. 43. VERKOOPSTECHNIEKEN 43.1.Verloop van een verkoop ----------------------------------- 1.Begroeting van de klant Oogcontact is zeer goed. Eens knikken ook. Men moet de klant laten merken dat men voor

Nadere informatie

Enquête: Wel jong, niet gek 2017

Enquête: Wel jong, niet gek 2017 Enquête: Wel jong, niet gek 2017 Totaal aantal ingevulde enquêtes = 289 Vraag 1 Geslacht Geslacht Aantal % man 174 60% vrouw 115 40% Eindtotaal 289 100% Vraag 2 Studierichting ASO BSO BUSO TSO Totaal man

Nadere informatie

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule

1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule Werkboek Inhoudsopgave: 1.Inleiding: De Plug & Play Business Formule 2. Het H.A.R.T. model 2.1. H.A.R.T. staat voor: 2.1.1. Mijn verhaal over oprechte communicatie 2.1.1: Hoofd Gebruik de rest van deze

Nadere informatie

PRAKTIJKBOEK. GRATIS RIJBEWIJS ONLINE 2013 (versie 7 december 2013 157 pagina s)

PRAKTIJKBOEK. GRATIS RIJBEWIJS ONLINE 2013 (versie 7 december 2013 157 pagina s) PRAKTIJKBOEK GRATIS RIJBEWIJS ONLINE 2013 (versie 7 december 2013 157 pagina s) In dit praktijkboek staan verschillende checklists. Gebruik deze tijdens je opleiding. + VERWACHTE WETSWIJZIGINGEN IN 2014

Nadere informatie

Omgaan & Trainen met je hond Door: Jan van den Brand. (3 e druk) 2015, Jan van den Brand www.hondentraining adviescentrum.nl

Omgaan & Trainen met je hond Door: Jan van den Brand. (3 e druk) 2015, Jan van den Brand www.hondentraining adviescentrum.nl Door: Jan van den Brand Inleiding Ik krijg veel vragen van hondeneigenaren. Veel van die vragen gaan over de omgang met en de training van de hond. Deze vragen spitsen zich dan vooral toe op: Watt is belangrijk

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

Thema. Kernelementen. Oplossingsgericht taalgebruik Voorbeeld van communiceren 10 communicatie-tips

Thema. Kernelementen. Oplossingsgericht taalgebruik Voorbeeld van communiceren 10 communicatie-tips Thema Kernelementen Oplossingsgericht taalgebruik Voorbeeld van communiceren 10 communicatie-tips Tips voor de trainer: Doseer je informatie: less is more. Beoordeel wat je gymnasten doen, niet wie ze

Nadere informatie

Rijbewijs B Theorie-examen Praktijkopleiding

Rijbewijs B Theorie-examen Praktijkopleiding Om een rijbewijs te halen, moet je een traject doorlopen: theorieexamen, praktijkopleiding en praktijkexamen. Dat traject kan je op verschillende manieren tot een goed einde brengen. Informatie over de

Nadere informatie

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je:

Hasj en wiet zijn drugs. Dat heet blowen. In deze folder vind je: Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj of wiet. Dat heet blowen. In deze folder

Nadere informatie

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES.

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. 3 1 2 EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. Realistisch kijken naar wat kinderen wel en niet kunnen. WAT KAN JE KIND (AL)? Natuurlijk verwacht je veel van je kind. Dat het snel nieuwe dingen

Nadere informatie

Bent u Elit3-cliënt bij Fidea? Lees dan verder wat de tijdelijke BOB-waarborg voor u kan betekenen.

Bent u Elit3-cliënt bij Fidea? Lees dan verder wat de tijdelijke BOB-waarborg voor u kan betekenen. 24 november 2017 Deze FAQ is louter ter informatie en houdt geen enkele contractuele verbintenis in. Voor de exacte modaliteiten verwijzen wij naar de Bijzondere of Algemene Voorwaarden. 1. Mijn verzekeringsbemiddelaar

Nadere informatie

Informatie voor ouders

Informatie voor ouders Weerbaarheid Informatie voor ouders Het Centrum voor Jeugd en Gezin ondersteunt met deskundig advies, tips en begeleiding. Een centraal punt voor al je vragen over opvoeden en opgroeien, dat is handig!

Nadere informatie

Even vooraf.. Motorrijden heeft veel voordelen, echter het heeft ook veel nadelen..

Even vooraf.. Motorrijden heeft veel voordelen, echter het heeft ook veel nadelen.. Even vooraf.. Als je 18 jaar of ouder bent, dan mag je motorrijlessen nemen. Kies je ervoor om op je 18e, 19e of 20e jaar examen te doen, dan zul je een rijbewijs ontvangen voor de lichte categorie motor.

Nadere informatie

De verkeersborden voor kinderen

De verkeersborden voor kinderen De verkeersborden voor kinderen Veel kinderen verplaatsen zich vanaf de leeftijd van 10 à 11 jaar alleen en onafhankelijk als voetganger en fietser. Vanaf dat moment is het dus belangrijk dat zij de verkeerstekens

Nadere informatie

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014

! LERAREN HANDBOEK!!! 1e Editie, 2014 LERAREN HANDBOEK 1e Editie, 2014 1. Je eerste Workshop Om te beginnen In dit Leraren Handboek vind je een paar tips en tricks die je kunnen helpen bij het voorbereiden van je workshop. Als je nog nooit

Nadere informatie

2. Hebben ze ooit al een geheim van je rondverteld via internet? 3. Hebben ze al eens een geheim doorvertelt dat jij iemand had toevertrouwd?

2. Hebben ze ooit al een geheim van je rondverteld via internet? 3. Hebben ze al eens een geheim doorvertelt dat jij iemand had toevertrouwd? Bijlage 1 Ben jij ooit gecyberpest? Cyberpesten kan iedereen overkomen. De meeste mensen weten niet wat cyberpesten is. Misschien ben zelfs jij ooit gecyberpest zonder dat je het zelf weet. Er zijn 2 reeksen

Nadere informatie

Doe de persoonlijke APK voor ervaren rijders! Daag jezelf uit! Ervaren hoe veilig, duurzaam en zuinig jij echt rijdt? powered by

Doe de persoonlijke APK voor ervaren rijders! Daag jezelf uit! Ervaren hoe veilig, duurzaam en zuinig jij echt rijdt? powered by Doe de persoonlijke APK voor ervaren rijders! Daag jezelf uit! Ervaren hoe veilig, duurzaam en zuinig jij echt rijdt? powered by Even voorstellen: Veilig Verkeer Nederland en VVCR Europe Veilig Verkeer

Nadere informatie

De verkeersborden voor kinderen

De verkeersborden voor kinderen De verkeersborden voor kinderen Veel kinderen verplaatsen zich vanaf de leeftijd van 10 à 11 jaar alleen en onafhankelijk als voetganger en fietser. Vanaf dat moment is het dus belangrijk dat zij de verkeerstekens

Nadere informatie

Dossier : jongeren en het verkeer

Dossier : jongeren en het verkeer Dossier : jongeren en het verkeer 1 Nooit had ik gedacht dat mij zoiets kon overkomen, is een bedenking die wel meer jongeren die betrokken raakten in een ongeval zich maken. Nochtans, als de media op

Nadere informatie

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou.

JUST BE YOU.NL. Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen. Marian Palsgraaf - www.justbeyou. JUST BE YOU.NL Het mooiste wat je kunt worden is jezelf! 23 tips voor direct meer zelfvertrouwen Marian Palsgraaf - www.justbeyou.nl Het mooiste wat je kunt worden is jezelf. Mijn passie is mensen te helpen

Nadere informatie

Vluchtelingen op bivak. Tips & Tricks

Vluchtelingen op bivak. Tips & Tricks Vluchtelingen op bivak Tips & Tricks Bespreek het in je leidingsploeg Als je een dergelijk project aanpakt, is het belangrijk dat iedereen van je leidingsploeg weet waarom je ervoor kiest. Het is goed

Nadere informatie

Wat je moet weten over hasj en wiet

Wat je moet weten over hasj en wiet Wat je moet weten over hasj en wiet 1 2 Je hebt vast wel eens van hasj of wiet gehoord. Hasj en wiet zijn drugs. Hasj en wiet worden meestal gerookt. Er wordt een soort sigaret gedraaid met tabak en hasj

Nadere informatie

videosurveillance minder doden en gewonden

videosurveillance minder doden en gewonden videosurveillance Een groep automobilisten en motorrijders rijdt véél te hard op de Nederlandse wegen. Daar blijft het vaak niet bij. Ze maken zich vaak ook schuldig aan bumperkleven, agressief rijden,

Nadere informatie

UW EERSTE ELEKTRISCHE FIETS? WIJ GEVEN U EEN DUWTJE IN DE BENEN.

UW EERSTE ELEKTRISCHE FIETS? WIJ GEVEN U EEN DUWTJE IN DE BENEN. UW EERSTE ELEKTRISCHE FIETS? WIJ GEVEN U EEN DUWTJE IN DE BENEN. In 2015 werden er voor het eerst meer elektrische fietsen verkocht dan stadsfietsen: maar liefst 31,4 % van alle verkochte fietsen - pakweg

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Johan Vosbergen Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Johan Vosbergen... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Johan,

Nadere informatie

ISS Handboek verkeersveiligheid Jouw route naar veiliger rijden ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 1

ISS Handboek verkeersveiligheid Jouw route naar veiliger rijden ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 1 ISS Handboek verkeersveiligheid Jouw route naar veiliger rijden ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 1 ISS HANDBOEK VERKEERSVEILIGHEID 3 Me & You ACHTERGROND Verkeersveiligheid is een van de onderwerpen van

Nadere informatie

INBEGREPEN. VOORBEELD! Ik gebruik een auto gedurende 4 uur WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER?

INBEGREPEN. VOORBEELD! Ik gebruik een auto gedurende 4 uur WAT KOST HET JOU? CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? CAMBIO AUTODELEN, WANNEER? www.cambio.be CAMBIO AUTODELEN, VOOR WIE? WAT KOST HET JOU? Met cambio reserveer je je auto naar keuze, op het moment dat je hem nodig hebt. Het comfort van een eigen wagen, zonder de bijhorende kopzorgen

Nadere informatie

Seksualiteit: Grenzen en Wensen

Seksualiteit: Grenzen en Wensen IJBURGCOLLEGE.NL Seksualiteit: Grenzen en Wensen Leerlingen handleiding Michiel Kroon Lieve leerling, Het is belangrijk om op een open en goede manier over seks te kunnen praten. De lessenserie die in

Nadere informatie

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op.

Zelfmoordgedachten. Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Zelfmoordgedachten Praat over wat je denkt, voelt, ervaart. Praten lucht op. Alles over zelfmoordgedachten Zelfmoordlijn 1813 Die kan je bellen, chatten of mailen als je aan zelfdoding denkt. Op de website

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Top Omnium. Volledige bescherming voor uw nieuwe wagen!

Top Omnium. Volledige bescherming voor uw nieuwe wagen! Top Omnium Volledige bescherming voor uw nieuwe wagen! Met Top Omnium kiest u de volledige bescherming voor uw nieuwe wagen Uw verplichte verzekering Burgerlijke Aansprakelijkheid Auto zorgt ervoor dat

Nadere informatie