Handelsovereenkomsten en arbeidsen milieuvoorwaarden: wat zegt de actualiteit?
|
|
- Adriaan van der Meer
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Handelsovereenkomsten en arbeidsen milieuvoorwaarden: wat zegt de actualiteit? dr. Eline Poelmans Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, KU Leuven - HUBrussel Center for Economic Studies, KU Leuven Leuven Centre for Irish Studies, KU Leuven
2 1. Inleiding 2. Wat zegt de actualiteit? 3. Vastleggen van wereldstandaarden: welk type standaarden? 4. Universele arbeidsvoorwaarden? 4.1. Het definiëren van arbeidsstandaarden 4.2. Handel en arbeidsvoorwaarden 5. Universele milieuvoorwaarden? 5.1. Het probleem van transboundary effects 5.2. Handel en milieustandaarden 2
3 6. Vier bezorgdheden omtrent het opnemen van arbeids- en milieuregels in handelsovereenkomsten 6.1. Doeltreffendheid 6.2. Protectionisme of bezorgdheid? 6.3. Hoe zien de juiste arbeidsvoorwaarden er uit? 6.4. De mogelijkheid van een handelsoorlog 7. Alternatieven voor het opleggen van arbeidsvoorwaarden en milieuregels via handelsovereenkomsten 8. Literatuur 9. Besluit 7.1. Labels voor Export 7.2. Home Country Standards 7.3. Meer internationale onderhandelingen 3
4 Doelstellingen: Wat zegt de actualiteit? Hier wordt nu 1 krant (De Standaard) gebruikt om het werkprincipe aan te tonen. Deze artikelen worden dus natuurlijk best aangevuld met andere artikelen uit andere kranten. Kunnen we wereldstandaarden opstellen? Zo ja, hoe zien die er dan uit? Is het goed om arbeids- en milieuregels op te nemen in handelsovereenkomsten om deze regels te kunnen afdwingen? Welke bezorgdheden zijn er indien arbeids- en milieuregels worden opgenomen in handelsovereenkomsten? Alternatieven voor het opleggen van arbeids- en milieuregels via handelsovereenkomsten.
5 1. Inleiding Sinds WOII zijn veel formele handelsbarrières verdwenen dankzij het GATT, de WHO, NAFTA, EU, enz. Een ongelimiteerde handelsflow wordt echter nog steeds verhinderd door verschillen in: nationale wetten en regels. nationale standaarden (m.b.t. gezondheid, milieu, arbeid, enz). 5
6 Onder welke condities zijn goedkope, geïmporteerde goederen die afkomstig zijn uit de ontwikkelingslanden gemaakt Kinderarbeid? Hebben de arbeiders enige rechten? Milieuvriendelijke productiemethoden? Enz... arbeidsgerelateerd milieugerelateerd Indien deze voorwaarden slecht zijn, kan dan het gebruik van handelsbarrières - tarieven, etc - druk zetten op het exporterende land om iets aan deze voorwaarden te veranderen? 6
7 7
8 8
9 Bron cartoons: De Standaard 9
10 10
11 11
12 12
13 13
14 3. Vastleggen van wereldstandaarden: welk type van standaarden? De meeste handelsovereenkomsten van de WHO combineren: Harmonisatie van standaarden: = Twee of meer landen gebruiken een gemeenschappelijke set van standaarden in een bepaald gebied. Wederzijdse erkenning van standaarden: = Landen behouden hun eigen standaarden, maar accepteren de standaarden van anderen als geldend en voldoende. Afzonderlijke standaarden: = Landen behouden hun eigen standaarden, en weigeren de standaarden van de andere landen te erkennen. 14
15 Er bestaat geen algemene regel die bepaalt welk van bovenstaande drie opties de beste is voor internationale handel. Elk van de drie mechanismen heeft voor- en nadelen: -een harmonisatie van technische standaarden zorgt bvb. voor een grotere markt en een grotere efficiëntie. - dit kan er echter ook voor zorgen dat inferieure standaarden blijven bestaan. Bij de wetgeving omtrent arbeids- en milieustandaarden is het vaak onduidelijk welk land nu de beste regels heeft. 15
16 Verschillen in arbeids- en milieustandaarden hebben echter geleid tot ongerustheid: Hoge-inkomenslanden vrezen vaak dat lagere standaarden in andere landen ertoe leiden dat hun binnenlandse bedrijven: (1) ook lagere standaarden zullen toepassen om internationaal competitief te blijven of (2) zullen verhuizen naar landen met lagere standaarden. Ze vrezen eveneens dat dit alles zal leiden tot een race to the bottom. 16
17 4. Universele arbeidsvoorwaarden? 4.1. Het definiëren van arbeidsstandaarden De International Labour Organization (ILO) heeft een aantal arbeidsvoorwaarden als basisrechten laten optekenen. Ze zijn gegroepeerd in 5 groepen: Verbod op dwangarbeid Vrijheid van vereniging Het recht op organisatie en collectieve onderhandeling Een einde aan de uitbuiting van kinderarbeid Niet-discriminatie in tewerkstelling Deze standaarden werden later bijgeschaafd door de OESO. 17
18 Over deze vijf standaardrechten is men het werelwijd eens, alhoewel deze rechten vrij ambigu en controversieel zijn: Wat wordt er bvb. bedoeld met uitbuiting? Een universeel loon voor hetzelfde werk, een wereldwijde beperking op het aantal werkuren, enz. klinken goed, maar zijn in werkelijkheid niet doenbaar door de grote verschillen in de inkomens en levensstandaarden wereldwijd. Daarenboven zijn lage-inkomenslanden afkerig van het betalen van hogere minimumlonen. Waarom? Het vastleggen van universele arbeidsvoorwaarden is dus praktisch onmogelijk. 18
19 4.2. Handel en arbeidsvoorwaarden Sommige groeperingen willen arbeidsvoorwaarden opnemen in handelsonderhandelingen (zodat ze nadien zeker zouden afgedwongen worden). Indien arbeidsvoorwaarden echter zouden opgelegd worden door de IL aan de OL zou dit tot sterk protest leiden bij de overheid van die OL. Standaarden die bepaald worden door de IL zullen immers waarschijnlijk zeer duur zijn voor de OL en bijna onmogelijk te implementeren. De OL en IL zijn immers onhevig aan andere economische beperkingen. Het volledig gelijk maken van de arbeidsvoorwaarden zou dus onmogelijk zijn. 19
20 5. Universele milieuvoorwaarden? 5.1. Het probleem van transboundary effects Het ene land veroorzaakt de milieuvervuiling. Een ander land voelt er (mee) de gevolgen van. Bijvoorbeeld: - 1 land veroorzaakt het milieuprobleem - Verscheidene landen veroorzaken het milieuprobleem - Het is het resultaat van soortgelijke activiteiten in meerdere landen Mogelijke acties ertegen? - Tarieven op de output van vervuilende industrieën - Embargo s - Onderhandelingen tussen meerdere landen of zelfs op wereldvlak 20
21 In de mate dat milieuvervuiling negatieve externaliteiten veroorzaakt voor andere landen, zullen die landen de vervuiling willen opnemen in internationale onderhandelingen. In vergelijking met rijke landen zijn milieunormen in lageloonlanden laks. De OL lijken het milieu dus veel meer te vervuilen dan de IL. Kunnen we dus zomaar universele milieuvoorwaarden implementeren? (= verwachten dat OL en IL nu direct dezelfde milieuregels kunnen en zullen volgen?) Hebben de IL niet zelf lange tijd hun zin kunnen doen wat het milieu betreft? Kunnen zij nu zomaar de strenge regels die zij willen voor het milieu opleggen aan de OL die hun groei nog moeten doormaken? 21
22 Figuur : Carbon Dioxide Emissions Bron: Krugman, Obstfeld and Melitz (2012), International Economics, chapter 11, p
23 Onderzoek heeft aangetoond dat vrijhandel groei kan aanzwengelen en zo op termijn indirect vervuiling kan verminderen. Dit wordt weergegeven door de Kuznets curve: Naarmate arme landen rijker worden mogelijk gedeeltelijk door handel gaan ze meer produceren en consumeren, wat zal leiden tot aantasting van het milieu. Naarmate deze landen echter nog rijker worden, zullen ze bereid zijn om te betalen voor strengere milieuregels. Er is dus een omgekeerde U-vormige relatie tussen vervuiling en inkomen per capita. Moeten we maw opkomende industrieën niet de tijd geven om te groeien? 23
24 Figuur : The Environmental Kuznets Curve Waar zouden we China en de VS kunnen situeren? China VS Bron: Krugman, Obstfeld and Melitz (2012), International Economics, chapter 11, p
25 5.2. Handel en milieustandaarden Sommige groeperingen willen milieuvoorwaarden opnemen in handelsonderhandelingen (zodat ze nadien zeker zouden afgedwongen worden). Indien milieuvoorwaarden echter zouden opgelegd worden door de IL aan de OL zou dit tot sterk protest leiden bij de overheid van die OL. Standaarden die bepaald worden door de IL zullen immers waarschijnlijk zeer duur zijn voor de OL en bijna onmogelijk te implementeren. De OL en IL zijn immers onhevig aan andere economische beperkingen. Het volledig gelijk maken van de milieuvoorwaarden zou dus onmogelijk zijn. 25
26 6. Vier bezorgdheden omtrent het opnemen van arbeidsen milieuregels in handelsovereenkomsten Doeltreffendheid (a) enkel grote landen of coalities van landen kunnen op een succesvolle manier handelsbarrières gebruiken om standaarden af te dwingen. Kleine landen hebben een te kleine impact op de wereldvraag. (b) het gebruik van sancties kan contra-productief werken om de arbeidsomstandigheden te verbeteren. 26
27 6.2. Protectionisme of bezorgdheid? = Wanneer betreft het protectionisme en wanneer is men echt bezorgd om de werknemers in OL? = sommige bedrijven willen m.b.v. allerlei sancties arbeidsvoorwaarden afdwingen in de OL, niet uit bezorgdheid voor de werknemers daar, maar eerder om zichzelf te beschermen tegen buitenlandse competitie van lageloonlanden. 27
28 6.3. Hoe zien de juiste arbeidsvoorwaarden er uit? = Er is geen internationale overeenkomst over de exacte inhoud en taal van de arbeidsvoorwaarden. Het afdwingen van een bepaalde set van standaarden kan dus voor conflicten zorgen met landen die er anders over denken De mogelijkheid van een handelsoorlog = Het gebruik van sancties is discriminerend en is een inbreuk op de regels van de WHO (want volgens de WHO regels moet elk lid al de andere leden op eenzelfde manier behandelen). Sancties kunnen dus leiden tot tegenmaatregelen van het geviseerde land. 28
29 7. Alternatieven voor het opleggen van arbeidsvoorwaarden en milieuregels via handelsovereenkomsten Zolang er grote inkomensverschillen zijn tussen N en Z is het weinig waarschijnlijk dat de verschillen in arbeidsvoorwaarden en milieuregels snel gaan verdwijnen. Daarenboven is meestal niet het verhandelen van het goed een probleem. De slechte arbeidsvoorwaarden en het gebrek aan naleving van milieuregels vinden we terug op het niveau van de productie. Het is dus beter om op dat niveau te zoeken naar oplossingen. Er zijn drie manieren om betere arbeidsvoorwaarden en milieuregels af te dwingen, zonder dat er daarvoor aan de handel geraakt moet worden. 29
30 7.1. Labels voor Export (labelen) = Een label wordt op het geëxporteerde goed geplakt (in het etiket vermeld, erin genaaid, enz) om aan de consumenten duidelijk te maken dat het goed onder menswaardige en/of milieuvriendelijke omstandigheden geproduceerd is. Voorbeelden: export van Cambodiaans textiel naar de VS, de Starbucks koffieproducten, Label voor schoon speelgoed (DS, 30/11/04), C&A met hun bio-katoenproducten, enz. 30
31 Problemen: (1) Vele landen weigeren deze praktijk omdat ze het zien als een inbreuk op hun nationale soevereiniteit, aangezien buitenlandse inspecteurs dan in detail hun arbeids- en milieuvoorschriften mogen bestuderen. (2) De consumenten moeten er zelf van overtuigd zijn dat de labels accurate informatie verschaffen. (3) Het gaat hier enkel om de exportsectoren. Veel mensen in OL werken echter in sectoren die niet voor de export bestemd zijn. 31
32 7.2. De vereiste van Home Country Standards = Industrielanden kunnen eisen dat hun bedrijven de standaarden van het thuisland volgen wanneer ze in het buitenland werkzaam zijn. Dit betekent niet dat de lonen hetzelfde moeten zijn, aangezien de kost van arbeid verschilt in de twee landen. Dit betekent wel dat er dingen moeten nageleefd worden zoals mimimumlonen, een gezonde werkomgeving, wetten rond kinderarbeid, mimimum milieuvereisten, enz. 32
33 Voorstanders: - Op deze manier ligt de aantrekkingskracht van de OL bij hun comparatief voordeel en niet: - bij de mogelijkheid tot uitbuiting van werknemers. of - bij de mogelijkheid om zonder milieuregels te produceren. - Elk land kan zo haar eigen standaarden nastreven. Wanneer de bedrijven de nationale grenzen overschrijden, dan moeten ze voldoen aan de standaarden die het hoogst zijn. 33
34 Tegenstanders: - Deze vereiste is enkel van toepassing op bedrijven van industrielanden die werkzaam zijn in OL, maar niet op de andere bedrijven in die OL (die dus wel de arbeidsvoorwaarden en milieunormen kunnen negeren). - Een bedrijf in een industrieland kan haar productie via contracten outsourcen naar een producent in een OL die met lage standaarden voor arbeid en milieu werkt. - Ook deze bedrijven moeten niet gehoorzamen aan de regels van het industrieland, aangezien ze in het bezit zijn van iemand in het buitenland. 34
35 7.3. Meer internationale onderhandelingen over arbeidsvoorwaarden en milieuregels Meer onderhandelingen door bestaande internationale organisaties (bvb. het ILO) wat de arbeidsvoorwaarden betreft. Het publiceren van een lijst met landen / bedrijven die niet voldoen aan de basis arbeidsvoorwaarden van het ILO. Meer internationale onderhandelingen m.b.t. het milieu: Deze moeten echter multilateraal gebeuren. Als 1 land haar CO 2 wil terugdringen is dit een goede zaak, maar het haalt weinig uit als de andere landen niet hetzelfde doen. Het is heel belangrijk of grote vervuilers zoals de VS, China, enz meedoen of niet. 35
36 Recent voorbeeld: = de druk op een aantal grote textielconcerns om een charter te ondertekenen mbt betere, veiligere en meer gezonde arbeidsvoorwaarden in de textielindustrie in Bangladesh. H&M tekent akkoord voor 'schone kleren' in Bangladesh (DS, 13/5/13) Fabrieksramp Dhaka schudt bedrijven wakker (DS, 14/5/13) Topman H&M wil hogere lonen in Bangladesh (DS, 15/5/13) Druk om schone kleren verhoogt (DS, 24/5/13) Wordt H&M binnenkort duurder? (DS, 12/12/13) 36
37 8. Literatuur Interessante handboeken mbt internationale economie en internationale handel Gerber, J. International Economics, international edition, 6th edition, Husted, S. and Melvin, M. International Economics, 8th edition, Krugman, P., Obstfeld, M. and Melitz, M. International Economics: Theory & Policy, 9th edition, Van Marrewijk, C. International Economics, Feenstra, R. and Taylor, A. International Trade, 2nd edition, Feenstra, R. Advanced International Trade: Theory and Evidence,
38 9. Besluit De laatste 50 jaren, zijn veel binnenlandse regels ongewild barrières voor handel geworden (bvb. gezondheids- en veiligheidsstandaarden, enz ). Landen moeten niet noodzakelijk hun standaarden harmoniseren om te kunnen handelen. Wederzijdse erkenning of afzonderlijke standaarden zijn eveneens mogelijk. De OESO en de ILO hebben een aantal basis arbeidsvoorwaarden gedefinieerd. Er zijn voor- en tegenstanders voor het gebruik van handelsbarrières om arbeids- en milieuvoorwaarden af te dwingen. Er bestaan meerdere alternatieven voor het gebruik van handelsmaatregelen om betere arbeids- en milieustandaarden af te dwingen. 38
GEDRAGSCODE VOOR LEVERANCIERS
INHOUDSOPGAVE 1 INLEIDING 1.1 DOELSTELLING 1.2 STREKKING 1.3 NALEVING 1.4 ERKENNING 2 BEHANDELING VAN WERKNEMERS 2.1 ANTI-DISCRIMINATIE 2.2 VRIJHEID VAN VERENIGING EN COLLECTIEVE ONDERHANDELINGEN 2.3 DWANGARBEID
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag. Datum 13 november 2015 Betreft Impact van TTIP op lage-inkomenslanden
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Onze Referentie Minbuza 2015.594488 Bijlage(n)
Nadere informatieKU LEUVEN ONDERZOEKSEENHEID CENTRUM VOOR ECONOMISCHE STUDIËN LEUVENSE ECONOMISCHE STANDPUNTEN 2013/138
KU LEUVEN ONDERZOEKSEENHEID CENTRUM VOOR ECONOMISCHE STUDIËN LEUVENSE ECONOMISCHE STANDPUNTEN 2013/138 ZIN EN ONZIN VAN EEN VERLAGING VAN DE PATRONALE LASTEN Paul De Grauwe Departement Economie, KU Leuven
Nadere informatieALGEMENE ECONOMIE /07
HBO Algemene economie Raymond Reinhardt 3R Business Development raymond.reinhardt@3r-bdc.com 3R 1 M De werking van vrije internationale handel: Volgens de Schotse klassieke econoom Adam Smith (1723-1790)
Nadere informatieDe impact van concurrentie op de productmix van exporteurs
VIVES BRIEFING 2016/09 De impact van concurrentie op de productmix van exporteurs Koen Breemersch KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen, VIVES 1 DE IMPACT VAN CONCURRENTIE OP DE PRODUCTMIX
Nadere informatieTe weinig verschil Verschil tussen de hoogte van uitkeringen en loon is belangrijk. Het moet de moeite waard zijn om te gaan werken.
Hoofdstuk 4 Inkomen Paragraaf 4.1 De inkomensverschillen Waardoor ontstaan inkomens verschillen. Inkomensverschillen ontstaan door: Opleiding Verantwoordelijkheid Machtspositie Onregelmatigheid of gevaar
Nadere informatiede kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding 1
De kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding de kortste weg naar eerlijke bedrijfskleding 1 waarom deze campagne? zit er een luchtje aan uw bedrijfskleding? Met deze campagne willen wij u de werknemers
Nadere informatieMN Supplier Code of Conduct
MN Supplier Code of Conduct Visie Maatschappelijk Verantwoorde Bedrijfsvoering Een duurzame uitvoering van de pensioen- en sociale regelingen en verzekeringen van onze opdrachtgevers geven wij vorm door
Nadere informatieVerklaring omtrent de sociale rechten en de industriële betrekkingen bij LEONI
Verklaring omtrent de sociale rechten en de industriële betrekkingen bij LEONI Preambule LEONI legt aan de hand van deze verklaring de principiële sociale rechten en beginselen vast. Deze vormen de basis
Nadere informatieLeveranciersgedragscode
Leveranciersgedragscode 1. Achtergrond en uitgangspunten Het Ronald McDonald Kinderfonds vangt gezinnen op van ernstig zieke kinderen. In onze bedrijfsvoering streven wij naar optimaal en verantwoord rendement
Nadere informatieDe bouwstenen van een geglobaliseerde economie
De bouwstenen van een geglobaliseerde economie BTC Informatiecyclus Lodewijk Smets (KUL, UA) Overzicht KISS: de gesloten economie economische kringloop met huishoudens en ondernemingen Arbeidsverdeling
Nadere informatieBuitenlandse handel. Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010.
Buitenlandse handel Europese Schoolagenda De volgende pagina s zijn afkomstig uit de Europese Schoolagenda 2009/2010. Link naar editie 2008/2009 van de Europese Schoolagenda: www.ec.europa.eu/consumers/empowerment/cons_education_en.htm#diary
Nadere informatieH1: Economie gaat over..
H1: Economie gaat over.. 1: Belangen Geld is voor de economie een smeermiddel, door het gebruik van geld kunnen we handelen, sparen en goederen prijzen. Belangengroep Belang = Ze komen op voor belangen
Nadere informatieING ENVIRONMENTAL APPROACH
ING ENVIRONMENTAL APPROACH Mensenrechten op de werkplek 3 De uitgangspunten 4 Vrijheid van organisatie en het recht op collectieve onderhandeling 5 TABLE OF CONTENTS Dwangarbeid 6 Kinderarbeid 7 Discriminatie
Nadere informatieDatum 16 november 2018 Betreft Beantwoording vragen van de leden Geurts en Amhaouch over toename import in de EU van legbatterijeieren
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Rijnstraat 8 2515 XP Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 16 november 2018 Betreft Beantwoording vragen
Nadere informatieInternationale handel H7 1. Internationale handel. Waarom importeren: 25-2-2013. Waar komt het vandaan?
Internationale handel H7 1 Waar komt het vandaan? Economie voor het vmbo (tot 8,35 m.) Internationale handel Importeren = invoeren (betalen) Exporteren = uitvoeren (verdienen) Waarom importeren: Meer keuze
Nadere informatieMeer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie!
POSITION PAPER 1 Meer transparantie in de wereldwijde kledingindustrie! Zou Rana Plaza vandaag zijn ingestort, zouden we weer tussen het puin op zoek moeten naar labels No. 1 Juni 2017 2 Inleiding. De
Nadere informatieGedragsregels van GEA AG
Gedragsregels van GEA AG Bochum 05.06.2003 Overeenkomst over de principes van sociale verantwoording / Gedragsregels van GEA AG Preambule GEA AG verklaart nadrukkelijk als wereldwijd actieve onderneming
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Directie Duurzame Economische Ontwikkeling Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl
Nadere informatieCodex voor leveranciers. Imperial Logistics International B.V. & Co. KG
Codex voor leveranciers Imperial Logistics International B.V. & Co. KG www.imperiallogistics.com 2 Als wereldwijd opererende onderneming dragen wij een bijzondere verantwoordelijkheid voor de naleving
Nadere informatieSamenvatting Economie Internationale Handel
Samenvatting Economie Internationale Handel Samenvatting door een scholier 1611 woorden 9 september 2001 6,5 169 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel Hoofdstuk 1 Nederland is erg
Nadere informatieInternationale Handel Woordenlijst
Internationale Handel Woordenlijst Luc Hens Vrije Universiteit Brussel Dit zijn de kernbegrippen uit Krugman et al. (2015) die je moet studeren voor het examen. In vraag 1 van het examen moet je enkele
Nadere informatieUIT externe effecten
Externe effecten van de productie. Als bedrijven produceren is er vaak sprake van bijkomende effecten die niet in de prijs van het product zijn opgenomen. Als een bedrijf auto s produceert dan put het
Nadere informatieAntwoorden Economie Handel
Antwoorden Economie Handel Antwoorden door een scholier 973 woorden 14 april 2004 4,8 61 keer beoordeeld Vak Economie Begrippen: Open Economie: Bijvoorbeeld: Nederland exporteert veel goederen en diensten
Nadere informatieVoorbeeld-Examenvragen (+ Antwoorden) DEEL INTERNATIONALE HANDEL
Internationale Economie KU Leuven 2016-2017 Prof. Dr. Jan Van Hove Voorbeeld-Examenvragen (+ Antwoorden) DEEL INTERNATIONALE HANDEL Vraag 1: Handelseffecten van Migratie (50 % van het puntentotaal van
Nadere informatieHoofdstuk 3. 3.1 De grens over. www.jooplengkeek.nl. Wat is export? Wat is import? Vraag1
www.jooplengkeek.nl 3.1 De grens over Hoofdstuk 3 Wat is export? Wat is import? Vraag1 1 Vraag 2 a) 1) (Meer) personeel in het hotel. 2) Meer werk bij leveranciers, bijvoorbeeld bij een bakker die brood
Nadere informatieVattenfall Gedragscode voor leveranciers
Vattenfall Gedragscode voor leveranciers Introductie Vattenfall levert energie voor de maatschappij van vandaag en draagt bij aan het energiesysteem van morgen. Bij de uitvoering van onze bedrijfsactiviteiten
Nadere informatieGEDRAGSCODE VOOR KLEDING-EN SPORTSCHOENENINDUSTRIE I. INLEIDING
GEDRAGSCODE VOOR KLEDING-EN SPORTSCHOENENINDUSTRIE I. INLEIDING Doelstelling De Schone Kleren Campagne zet zich in voor de belangen van werknemers in de kleding-en sportschoenenindustrie en de bekommernissen
Nadere informatieGoede tijden, slechte tijden. Soms zit het mee, soms zit het tegen
Slides en video s op www.jooplengkeek.nl Goede tijden, slechte tijden Soms zit het mee, soms zit het tegen 1 De toegevoegde waarde De toegevoegde waarde is de verkoopprijs van een product min de ingekochte
Nadere informatieInleiding tot de bedrijfskunde
Master Organisatie & Managment Inleiding tot de bedrijfskunde slides + notities : prof Van Andel Q www.quickprinter.be uickprinter Koningstraat 13 2000 Antwerpen 209 6,80 Inleiding tot de bedrijfskunde
Nadere informatieCode VINCI Leveranciers Global Performance Commitment
Code VINCI Leveranciers Global Performance Commitment Contents P. 2 Introductie P. 2 VINCI s commitments P. 4 Leveranciers commitments P. 6 Implementatie 1 15 april 2012 Introductie Deze Code «Global Performance
Nadere informatieSamenvatting Economie Lesbrief Internationale handel
Samenvatting Economie Lesbrief Internationale handel Samenvatting door een scholier 1819 woorden 4 mei 2004 8,2 97 keer beoordeeld Vak Economie INTERNATIONALE HANDEL COMPLETE SAMENVATTING: H 1 T/M 3 Hoofdstuk
Nadere informatieSamenvatting door een scholier 1310 woorden 17 februari keer beoordeeld
Samenvatting door een scholier 1310 woorden 17 februari 2009 8 3 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 11 Arbeidsmarkt = geheel vraag naar en aanbod van arbeid. Ondoorzichtige markt = werknemers+werkgevers
Nadere informatieDe mening van de Nederlandse burger over TTIP
De mening van de Nederlandse burger over TTIP Dit onderzoek is uitgevoerd door onderzoeksbureau Multiscope in opdracht van: Wat is uw geslacht? Wat is uw leeftijd? 25,5% 49,6% 50,4% 43% 31,5% Mannen Vrouw
Nadere informatieILO-VERKLARING BETREFFENDE DE FUNDAMENTELE PRINCIPES EN RECHTEN OP HET WERK
Toelichting In het onderstaande zijn de afzonderlijke elementen van het normatieve kader integraal opgenomen en worden ze nader toegelicht en beschreven. Daarbij wordt aandacht besteed aan de volgende
Nadere informatieACV-standpunt TTIP Informatiesessie VLEVA 16 maart 2016. Renaat Hanssens ACV-Studiedienst
ACV-standpunt TTIP Informatiesessie VLEVA 16 maart 2016 Renaat Hanssens ACV-Studiedienst ACV-standpunt TTIP : voordelen? ACV ziet mogelijke voordelen : Uniforme standaarden voor EU- en VS-markt / mondiale
Nadere informatieBruto binnenlands product
Bruto binnenlands product Binnenlands = nationaal Productie bedrijven Individuele goederen Omzet Inkoop van grond- en hulpstoffen - Bruto toegevoegde waarde Afschrijvingen- Netto toegevoegde waarde = Beloningen
Nadere informatieDierenwelzijn in de wereldhandel
Dierenwelzijn in de wereldhandel Studium Generale, Gluren bij de buren, VHL Leeuwarden 12 maart 2014, Robert Hoste, Econoom Varkensproductie Agenda WTO Internationale vergelijking welzijnsregelgeving Oplossingsrichtingen
Nadere informatieover een krachtdadig Vlaams beleid tegen de ergste vormen van kinderarbeid
stuk ingediend op 667 (2010-2011) Nr. 1 5 oktober 2010 (2010-2011) Verzoekschrift over een krachtdadig Vlaams beleid tegen de ergste vormen van kinderarbeid Advies van het Kinderrechtencommissariaat verzendcode:
Nadere informatieA B Het staat in ieders geheugen gegrift. De beelden van de instorting van Textielfabriek Rana Plaza in Bangladesh lieten niemand onberoerd. Meer dan 1100 mensen overleefden de ramp niet en de wereld stond
Nadere informatieWij streven naar doorlopende verbetering van duurzaamheid als kernpunt in alle activiteiten waarin wij betrokken zijn.
WERKPLEKREGELS VOOR DE LEVERANCIER VAN ELECTROLUX Let op: dit is een vertaling van de originele Engelstalige Werkplekregels voor de Leverancier. De vertaling dient uitsluitend voor informatieve doeleinden.
Nadere informatieXylem Inc. Ombudsmanprogramma voor leveranciers.
Xylem Inc. Ombudsmanprogramma voor leveranciers. Het richtlijnprincipe bij Xylem Inc. is onze gedragscode (de Xylem gedragscode). De gedragscode geldt ook voor onze leveranciers bij hun zaken met Xylem
Nadere informatieVERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER
VERKLARING OMTRENT MENSENRECHTENBELEID VAN UNILEVER Wij zijn ervan overtuigd dat bedrijven alleen succesvol kunnen zijn in maatschappijen waarin mensenrechten beschermd en gerespecteerd worden. Wij erkennen
Nadere informatieHow Far Should EPR Reach? Exports of Used Goods to Developing Countries
How Far hould EPR Reach? Exports of Used Goods to Developing Countries Maarten Dubois EY Johan Eyckmans KU Leuven, campus Brussels, CEDO Belangrijkste inzichten Voorbeeld van academisch onderzoek naar
Nadere informatieA SOLIDARITEIT IN CENTRAAL AMERIKA
A SOLIDARITEIT IN CENTRAAL AMERIKA VOEDSELZEKKERHEID GARANDEREN Voedselzekerheid garanderen voor families in het zuiden, is één van de doelstellingen van de werknemers uit de voedingsnijverheid. De solidariteitsprojecten
Nadere informatieExamen HAVO. Economie 1
Economie 1 Examen HAVO Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 2 Woensdag 21 juni 13.30 16.00 uur 20 00 Dit examen bestaat uit 31 vragen. Voor elk vraagnummer is aangegeven hoeveel punten met een goed
Nadere informatieBasisverklaring inzake de naleving van de mensenrechten bij ALDI Nord
Basisverklaring inzake de naleving van de mensenrechten bij ALDI Nord Release: December 2018 Inhoud 1. Positie & toepassingsgebied 2. Normen, richtlijnen & organisaties 3. Uitvoering 4. Structuur & verantwoordelijkheden
Nadere informatiespeelkaart grondstoffen
speelkaart grondstoffen grondstoffen 100% biokatoen uit India. Bij de teelt komen geen pesticiden en kunstmest kijken. De oogst gebeurt handmatig. De katoenboer laat zijn arbeiders in goede omstandigheden
Nadere informatieVakbondsvergadering (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)
Vakbondsvergadering (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) Dit is een simulatie van een vergadering tussen werkgevers en werknemers met hun vakbondsafgevaardigden om over lonen en voorwaarden te onderhandelen
Nadere informatieGlobalisering en gender: privatisering en liberalisering van handel in diensten onder GATS
Globalisering en gender: privatisering en liberalisering van handel in diensten onder GATS door Myriam Vander Stichele (SOMO) Presentatie voor het Belgisch Sociaal Forum Brussel, 21 september 2002 1. Privatisering
Nadere informatieGedragscode leveranciers Beter Bed Holding NV
Gedragscode leveranciers Beter Bed Holding NV Versie 1.0 Inleiding Beter Bed 1 heeft als organisatie de verplichting op zich genomen om als verantwoordelijk lid van de maatschappij te handelen en in economisch,
Nadere informatieVoorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.3.2013 COM(2013) 152 final 2013/0085 (NLE) Voorstel voor een BESLUIT VAN DE RAAD waarbij de lidstaten worden gemachtigd om in het belang van de Europese Unie het verdrag
Nadere informatieCode of Conduct. ara Shoes AG 40764 Langenfeld Postfach 2161 Tel.: (+49)2173/105-0 www.ara-shoes.com
Code of Conduct ara Shoes AG 40764 Langenfeld Postfach 2161 Tel.: (+49)2173/105-0 www.ara-shoes.com Inhoud ara Code of Conduct...3 Regel 1: Geen kinderarbeid...4 Regel 2: Geen dwangarbeid...4 Regel 3:
Nadere informatieSamenvatting Economie H 6
Samenvatting Economie H 6 Samenvatting door een scholier 977 woorden 10 mei 2002 5,8 40 keer beoordeeld Vak Economie Hfst. 6 6.1 - Ideaaltypische omschrijving: omschrijving van het volmaakte model * Vrije
Nadere informatiePraktische opdracht Economie Wat voor rol heeft de opkomende economie van China in de wereldeconomie?
Praktische opdracht Economie Wat voor rol heeft de opkomende economie van China in de wereldeconomie? Praktische-opdracht door een scholier 2129 woorden 18 juni 2006 6,5 45 keer beoordeeld Vak Economie
Nadere informatieDomein GTST havo. 1) Gezinnen, bedrijven, overheid en buitenland; of anders geformuleerd: (C + I + O + E M)
1) Geef de omschrijving van trendmatige groei. 2) Wat houdt conjunctuurgolf in? 3) Noem 5 conjunctuurindicatoren. 4) Leg uit waarom bij hoogconjunctuur de bedrijfswinsten zullen stijgen. 5) Leg uit waarom
Nadere informatieContemplating Compliance. European Compliance Mechanisms in International Perspective C.E. Koops
Contemplating Compliance. European Compliance Mechanisms in International Perspective C.E. Koops CONTEMPLATING COMPLIANCE. EUROPEAN COMPLIANCE MECHANISMS IN INTERNATIONAL PERSPECTIVE. CATHARINA E. KOOPS
Nadere informatieInnovatie, modernisering, goede scholing - een land levert dan goede kwaliteit. Afnemers; goede verhouding prijs en kwaliteit
Samenvatting door een scholier 1633 woorden 8 juni 2007 6,5 4 keer beoordeeld Vak Economie Economie Internationale Handel. Hoofdstuk 1 Nederland handelsland. Nederland afhankelijk van handel omdat het
Nadere informatieZakelijke gedragscode. The Binding Site Group Limited. Maart 2017
Zakelijke gedragscode The Binding Site Group Limited Maart 2017 Deze Zakelijke Gedragscode is van toepassing op iedereen bij The Binding Site Group Limited, met inbegrip van de wereldwijde dochterondernemingen
Nadere informatieSamenvatting Economie Internationale handel
Samenvatting Economie Internationale handel Samenvatting door een scholier 1484 woorden 7 oktober 2003 5,5 44 keer beoordeeld Vak Economie Lesbrief Internationale handel HS 1 Nederland handelsland Par.
Nadere informatieVragen voor burgers die deelnemen aan WWViews
Vragen voor burgers die deelnemen aan WWViews WWViews C/o The Danish Board of Technology Antonigade 4 DK-1106 Copenhagen K Denemarken Tel +45 3332 0503 Fax +45 3391 0509 wwviews@wwviews.org www.wwviews.org
Nadere informatieBrexit domineert de beurs. Nederlandse bedrijven met hoogste blootstelling aan de UK
Brexit domineert de beurs Nederlandse bedrijven met hoogste blootstelling aan de UK Volgende week donderdag gaan de Britten naar de stembus om over een uittreding uit de Europese Unie te stemmen. Op dit
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 8 Over de grens?
Samenvatting Economie Hoofdstuk 8 Over de grens? 8.1 Waarom handel met het buitenland? Importeren = het kopen van goederen en diensten uit het buitenland. Waarom? -Goedkoper of van betere kwaliteit -Bepaalde
Nadere informatieAls lokaal bestuur kiezen voor eerlijke aankopen? VVSG en Stad Gent helpen met praktische toolbox
Als lokaal bestuur kiezen voor eerlijke aankopen? VVSG en Stad Gent helpen met praktische toolbox Wereldwijd worden heel wat goederen verhandeld die niet altijd op een eerlijke manier geproduceerd worden
Nadere informatieTITEL I TOEPASSINGSGEBIED
1/6 Collectieve arbeidsovereenkomst van 11 maart 2014, gesloten in de schoot van het Paritair Comité voor het Glasbedrijf, betreffende de arbeids en loonvoorwaarden in 2013 en 2014 Artikel 1. TITEL I TOEPASSINGSGEBIED
Nadere informatieEconomie Pincode klas 3 vmbo-gt 6 e editie Samenvatting Hoofdstuk 5: Aan de slag! Exameneenheid: Arbeid en productie
5.1 Aan de slag! Arbeid = werk Vacature = een advertentie voor een baan geplaatst door een werkgever Solliciteren = jezelf voorstellen / presenteren aan een werkgever Sollicitatiebrief = jezelf voorstellen
Nadere informatieWERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING. bij
EUROPESE COMMISSIE Brussel, 21.12.2017 SWD(2017) 479 final WERKDOCUMENT VAN DE DIENSTEN VAN DE COMMISSIE SAMENVATTING VAN DE EFFECTBEOORDELING bij Voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement
Nadere informatieVERKLARING VAN RENAULT INZAKE FUNDAMENTELE ARBEIDSRECHTEN
VERKLARING VAN RENAULT INZAKE FUNDAMENTELE ARBEIDSRECHTEN De groei- en concurrentiestrategie van RENAULT is gebaseerd op vakmanschap, kwaliteit en aantrekkelijkheid van producten, tevredenheid van klanten,
Nadere informatieKANSDOSSIER LANDBOUWMACHINES Australië. September 2015
KANSDOSSIER LANDBOUWMACHINES Australië September 2015 Disclaimer Dit rapport is opgesteld door de Economische Afdeling van het. Het is tot stand gekomen door persoonlijke contacten met overheidsinstanties
Nadere informatieVraag Antwoord Scores
Algemene regel 3.6 is ook van toepassing als gevraagd wordt een gegeven antwoord toe te lichten, te beschrijven en dergelijke. Opgave 1 Rek in het arbeidsaanbod 1 maximumscore 2 Doordat het aanbod van
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 Den Haag Bezuidenhoutseweg 67 2594 AC Den Haag Postbus 20061 Nederland www.rijksoverheid.nl Datum 4 oktober 2016 Betreft Beantwoording
Nadere informatieAb Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO
Ab Arbo-advisering i en duurzaamheid + MVO Esther Loozen Atze Boerstra (Stanley Kurvers) NvvA Symposium 2010 1 Programma Introductie door Esther Loozen Korte inleiding over duurzaamheid+ MVO door Atze
Nadere informatieFair Trade in Openbare Aanbestedingen
Fair Trade in Openbare Aanbestedingen Workshop Duurzame voeding en catering, 22/11/2011 Inhoud workshop 1. Waarom een workshop van Max Havelaar? 2. Wat is Fair Trade en hoe herken je het? 3. Verschil met
Nadere informatiePresentatie onderdirecteur Handel, Mw. Mr. H. Djosetiko voor de ASFA workshop op 20 oktober 2004. Lokatie: Ballroom Hotel Torarica
Presentatie onderdirecteur Handel, Mw. Mr. H. Djosetiko voor de ASFA workshop op 20 oktober 2004. Lokatie: Ballroom Hotel Torarica Voorzitter ASFA, dagvoorzitter Etc, Dames en heren,.. Goedemorgen, Met
Nadere informatieGedragscode. SCA Gedragscode
SCA Gedragscode 1 Gedragscode SCA Gedragscode SCA wil op sociaal- en milieutechnisch verantwoorde wijze omgaan met haar belanghebbenden en op basis van respect, verantwoordelijkheid en uitmuntendheid een
Nadere informatieBoodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010
Boodschap uit Gent voor Biodiversiteit na 2010 Belgisch voorzitterschap van de Europese Unie: Conferentie over Biodiversiteit in een veranderende wereld 8-9 september 2010 Internationaal Conventiecentrum
Nadere informatieDe echte macht van de EU als global actor. Video boodschap van de heer Koen Geens, Minister van Justitie
De echte macht van de EU als global actor Video boodschap van de heer Koen Geens, Minister van Justitie voor het Colloquium De invloed van het Europees beleid op de internationale handel en transportrecht
Nadere informatieDe rol van emoties in duurzame keuzes , Marleen Onwezen
De rol van emoties in duurzame keuzes 06-06-2018, Marleen Onwezen Meer bewustzijn MAAR we consumeren teveel Ons dieet is niet duurzaam Hoe kunnen emoties duurzaam gedrag stimuleren? Milieuproblemen 2 Emoties
Nadere informatieDEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus BRUSSEL T F
DEPARTEMENT LANDBOUW & VISSERIJ Vlaamse overheid Koning Albert II-laan 35 bus 40 1030 BRUSSEL T 02 552 77 05 F 02 552 77 01 www.vlaanderen.be VERSLAG BEHEERSCOMITÉ VARKENS 18 OKTOBER 2018 ////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
Nadere informatieDe impact van supersterbedrijven op de inkomensverdeling
VIVES BRIEFING 2018/05 De impact van supersterbedrijven op de inkomensverdeling Relatief verlies, absolute winst voor werknemers Yannick Bormans KU Leuven, Faculteit Economie en Bedrijfswetenschappen,
Nadere informatieWilly Borsus : 76% van de respondenten willen de solden behouden
Willy BORSUS Minister van Middenstand, Zelfstandigen, KMO s, Landbouw en Maatschappelijke Integratie Contact: Pauline Bievez 0477/38.45.01 pauline.bievez@borsus.fgov.be Enquête bij consumenten en winkeliers
Nadere informatiePW - Detachering: Verzoek om informatie over arbeidsvoorwaarden
[F1] Algemene vragen over de kernvoorwaarden (artikel 3, lid 1) [F101] Zijn de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden wettelijk geregeld? [F102] Zijn de arbeidsvoorwaarden en -omstandigheden alleen wettelijk
Nadere informatieTruStone Stakeholders werken samen aan een verantwoorde natuursteensector
TruStone Stakeholders werken samen aan een verantwoorde natuursteensector Introductie Internationaal maatschappelijk verantwoord ondernemen (IMVO), dat wil zeggen ondernemen met oog voor mens, dier en
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V.
MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 600 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het belangrijkste kenmerk waarmee
Nadere informatieDe groei van de wereldeconomie wordt gemeten aan de hand van de groei van de nationale productie van alle landen in de wereld
Samenvatting door een scholier 1909 woorden 17 april 2007 4,8 30 keer beoordeeld Vak Economie Hoofdstuk 1 Import: goederen uit het buitenland kopen Export: producten aan het buitenland verkopen Uitvoersaldo:
Nadere informatieHieronder vindt u een samenvatting van de onderwerpen van de Transportraad van 6 oktober 2011.
GEANNOTEERDE AGENDA EU TRANSPORTRAAD 6 OKTOBER 2011 Hieronder vindt u een samenvatting van de onderwerpen van de Transportraad van 6 oktober 2011. De Raad zal een eerste debat voeren over de digitale tachograaf.
Nadere informatieWONEN MET EEN GROEN WOONT ENERGIE NEUTRAAL COMFORTABEL WONEN EN TOCH GELD BESPAREN. Lodewijk Hoekstra NIEUW! DE ENERGIE-EXPERT Steeds meer
ELEKTRISCH RIJDEN ZONNEPANELEN DE ENERGIE-EXPERT 64 39 26 Steeds meer Kosten, opbrengst & Nul-op-de-meter in betaalbare modellen salderingsregeling een jaren 80-woning NIEUW! Lodewijk Hoekstra WOONT ENERGIE
Nadere informatieGedragscode MGG Netherlands B.V
Gedragscode MGG Netherlands B.V. MGG Netherlands B.V. is een van de grootste zandgieterijen in Europa en biedt aan zo n 700 mensen een arbeidsplek. Onze mensen vormen het hart van ons bedrijf en zijn het
Nadere informatieOntwikkelingshulp = geven van geld, goederen of diensten aan ontwikkelingslanden om de welvaart en het welzijn in die landen te bevorderen
Aantekening door een scholier 936 woorden 24 januari 2016 10 1 keer beoordeeld Vak Maatschappijwetenschappen 3.1 Helpen of samenwerken? Ontwikkelingssamenwerking = het geheel van activiteiten waarbij welvarende
Nadere informatieFAIRTRADE. Een beter leven. Wat is Fairtrade
Wat is Fairtrade EERLIJKE HANDEL STAAT VOOROP KEURMERK INTERNATIONALE SAMENWERKING HANDEL GEMEENTE DUURZAAMHEID Een beter leven Met Fairtrade krijgen boeren en arbeiders in ontwikkelingslanden een eerlijke
Nadere informatieAmerica First! Wat is het banenverlies voor België en Europa?
VIVES BRIEFING 2017/01 America First! Wat is het banenverlies voor België en Europa? Professor Hylke Vandenbussche, in samenwerking met doctoraatsonderzoekers William Connell, Wouter Simons en Elena Zaurino
Nadere informatieDe kloof wordt breder. Boekverslag door H woorden 15 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Boekverslag door H. 1034 woorden 15 februari 2007 6.6 80 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand Hoofdstuk 2 het Noorden tegenover het Zuiden 2 Noord- Zuidverhoudingen 2.1 De kloof wordt
Nadere informatieDe impact van CETA op
De impact van CETA op tewerkstelling en arbeidsvoorwaarden De impact van het CETA op de groei, de lonen en de tewerkstelling De studie van de Europese Commissie voorspelt een toename van het BBP met 0,02%
Nadere informatieGEDRAGSCODE. voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1
GEDRAGSCODE voor de leveranciers en aannemers van Infrabel // 1 VOORWOORD Als één van de belangrijkste spelers op het gebied van duurzame mobiliteit in België wil Infrabel een verantwoord aankoopbeleid
Nadere informatieDe Relatie Tussen de OESO Richtlijnen voor Multinationale Bedrijven en de Sustainable Development Goals verwachting vs uitnodiging
De Relatie Tussen de OESO Richtlijnen voor Multinationale Bedrijven en de Sustainable Development Goals verwachting vs uitnodiging Alexandra van Selm, Programma-directeur internationaal MVO bij de SER
Nadere informatieNL In verscheidenheid verenigd NL B8-0163/1. Amendement. Tiziana Beghin, Rosa D Amato namens de EFDD-Fractie
12.3.2019 B8-0163/1 1 Overweging H H. overwegende dat de regering- Trump nu ook de mogelijkheden onderzoekt om de importtarieven voor motorvoertuigen en auto-onderdelen te verhogen, hetgeen ertoe kan leiden
Nadere informatieExamen Economie 30 januari 2012 Professor Koen Schoors
Naam: Richting: Examen Economie 30 januari 2012 Professor Koen Schoors Algemeen 1. U hebt tijd van 13.30 tot 15.30 2. Dit examen bestaat uit 25 meerkeuzevragen (20 punten). 3. Beantwoord de meerkeuzevragen
Nadere informatieSamenvatting Economie Hoofdstuk 5 en 6
Samenvatting Economie Hoofdstuk 5 en 6 Samenvatting door een scholier 2147 woorden 20 juni 2007 6,9 20 keer beoordeeld Vak Methode Economie Percent Hoofdstuk 5 Productie over de grenzen:internationale
Nadere informatieHoofdstuk 5: Internationale betrekkingen
Hoofdstuk 5: Internationale betrekkingen Economie VWO 2011/2012 www.lyceo.nl H5: Internationale betrekkingen Economie 1. Inkomen 2. Consument 3. Producenten 4. Markt en Overheid 5. Internationale betrekkingen
Nadere informatie