Vakbondsvergadering (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Vakbondsvergadering (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)"

Transcriptie

1 Vakbondsvergadering (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) Dit is een simulatie van een vergadering tussen werkgevers en werknemers met hun vakbondsafgevaardigden om over lonen en voorwaarden te onderhandelen en tot een akkoord proberen te komen. Behandelende onderwerpen Recht op vakverenigingen Stakingsrecht (andere arbeidersrechten) De rol van vakbonden en onderhandeling met werkgevers Doelstellingen Noodzaak inzien van het recht op vakverenigingen en stakingsrecht Het belang inzien van arbeidersrechten Inzien dat arbeidsrechten niet vanzelfsprekend zijn voor iedereen en dit kunnen aantonen met voorbeelden. Tijd Totalde duur 1 uur en 40 minuten Fase 1: 20 minuten Fase 2: 60 minuten Fase 3: 20 minuten Groepsgrootte Materiaal Kopieën van bijlage 1, "De situatie", één per deelnemer Kopieën van bijlage 2, "Een kort overzicht van enkele termen i.v.m. arbeid", één per deelnemer Uitgeknipte kaartjes van bijlage 3 Papier en balpennen Twee lokalen (bij voorkeur, maar optioneel) Enkele tafels en een stoel voor elke deelnemer Voorbereiding Lees eerst de activiteit en de deelnemersbladen door om goed voorbereid te zijn zodat je tijdens de activiteit kan optreden als aanspreekpunt voor de deelnemers. Bereid het lokaal voor. Zet zeven stoelen in een kring. Deze stoelen zijn voor de vertegenwoordigers van de partijen en de voorzitter van de vergadering. Zet achter deze kring stoelen voor de andere deelnemers. Kopieer bijlage 1 en bijlage 2 voor elke deelnemer. Kopieer bijlage 3 en knip de kaartjes uit. 1 Vakbondsvergadering

2 Instructies Fase 1: voorbereiding 1. Leg uit dat het om een simulatie gaat van een vergadering tussen werkgevers aan de ene kant en werknemers en vakbondsafgevaardigden aan de andere kant. Het doel is een akkoord te bereiken over de lonen en de voorwaarden voor de werknemers door middel van onderhandelingen. 2. Lees samen met de deelnemers de situatie door (bijlage 1). Overloop elk puntje en vraag telkens of er vragen zijn. De deelnemers moeten goed op de hoogte zijn van de situatie en de voorstellen die reeds gedaan werden. 3. Verdeel de deelnemers nu in twee groepen in een verhouding van 2:1. De kleinste groep is de groep van werkgevers en de grootste groep die van de werknemers en hun vakbondsafgevaardigden. 4. Als opwarmer kan je de groep vragen te beslissen over de naam en de sector van het bedrijf waarin ze de scène willen spelen. Het mag zowel over een echt als over een fictief bedrijf gaan dat echte of fictieve producten maakt. Laat ze ook een naam kiezen voor de vakbond. Beide groepen (werkgevers en werknemers) proberen hierover tot een akkoord te komen. Fase 2: de stimulatie 1. Vertel eerst kort hoe de simulatie er gaat uitzien. "De werkgevers zijn de oproepers en één van hen zit de vergadering voor. Zij zullen hun voorstel eerst op tafel leggen. Dan zullen de vakbonds- en werknemers-vertegenwoordigers hun voorstel naar voren brengen. Daarna zullen alle partijen onderhandelen om te proberen een akkoord te bereiken. 2. Vraag de deelnemers om eerst afspraken te maken over de procedures voor de vergadering, enkele voorbeelden; o Een tijdslimiet voor hoelang ieder mag spreken (bvb. maximum 2 minuten) tijdens de vergadering. o De procedures voor korte pauzes zodat de vertegenwoordigers hun achterban kunnen raadplegen. o Wie er buiten de vertegenwoordigers nog mag spreken of is het enkel aan hen toegestaan? o Andere afspraken mogen ook gemaakt worden, werkgevers hakken uiteindelijk de knopen door bij het al dan niet vastleggen van een afspraak. 3. Vraag de deelnemers nu om in hun groep de vergadering voor te bereiden (30 minuten). De werkgevers kiezen 2 vertegenwoordigers en iemand om de vergadering voor te zitten, de werknemers/de vakbond kiezen 4 vakbondsafgevaardigden. Deel ondertussen de kaartjes uit bijlage 3 willekeurig uit aan de werknemers (zorg dat elk kaartje aan bod komt) en zeg dat ze de kaartjes niet aan elkaar mogen laten lezen. 4. Beide groepen moeten tijdens de voorbereiding: o een nieuw voorstel uitwerken voor de vergadering. De eerste voorstellen werden immers afgekeurd. o beslissen welke onderhandelingsbevoegdheden de vertegenwoordigers krijgen, wat ze mogen o beslissen zonder de achter-ban te raadplegen. o beslissen wat hun ondergrens is, dwz het slechtst mogelijke scenario en het minimum om mee akkoord te gaan. 5. Als de groepen klaar zijn, vraag dan de vertegenwoordigers en de voorzitter op de 7 stoelen in de binnenste kring plaats te nemen en de anderen achter hen. Vraag de voorzitter om de vergadering te openen. 2 Vakbondsvergadering

3 6. Als de vergadering gedaan is en er is (eventueel) een akkoord tot stand gekomen, neem dan een korte pauze om de deelnemers toe te laten uit hun rol te stappen en ga dan verder met de nabespreking en de evaluatie. 3 Vakbondsvergadering

4 Fase 3: nabespreking Begin met een korte bespreking van wat ze van de activiteit vonden, wat zich precies heeft voorgedaan en wat ze hieruit geleerd hebben: Hoe werkten de twee groepen samen om te komen tot hun eerste voorstellen? Was het gemakkelijk of juist moeilijk? Als de groepen hun oorspronkelijke voorstellen opstelden, namen de groepen dan hun eigen belangen of de belangen van het hele bedrijf in beschouwing? Hebben de groepen onderhandelingstactieken ontwikkeld? Hoe verliep de vergadering? Kreeg iedereen die wilde spreken hiervoor de kans? Konden de partijen tot een voor iedereen aanvaardbaar akkoord komen? Het recht om tot een vakbond te behoren is een erkend mensenrecht. Hoe belangrijk is dit recht? Wat zouden de gevolgen zijn als men dit recht niet zou hebben? Hoe belangrijk zijn vakbonden voor andere economische en sociale rechten? Welke rechten kunnen ze helpen verwezenlijken? Hoeveel weten mensen over vakbonden? Wat zijn ze en wat doen ze? Denk je dat vakbonden bij ons nodig zijn? Worden ze veel gebruikt? Kunnen alle werknemers in de wereld zich aansluiten bij een vakbond? Ken je voorbeelden waar dit niet kan of niet bestaat? Wat zijn de gevolgen hiervan voor de werknemers? Tips voor de begeleider Afhankelijk van de groep zal je meer leiding moeten geven bij het onderhandelingsproces. Misschien wil je de deelnemers ook wat tips geven over wat ze in overweging moeten nemen als ze hun positie en hun voorstellen opbouwen, bijvoorbeeld: Zou het voor werknemers aanvaardbaar zijn om afstand te doen van een loonopslag als alle werknemers daardoor in dienst kunnen blijven? Welke categorie werknemers zou moeten ontslaan worden als er dan toch ontslagen moeten vallen? Is het voorstel realistisch? Zou het bedrijf de economische last kunnen blijven dragen? Laat de vergadering en de onderhandelingen hun doel bereiken! Als tijdens de discussies de werknemers en de vakbond eraan denken om hun voorstel te ondersteunen met een staking, kan je hen van papier en balpennen voorzien om plakkaten te maken voor de stakingspost. Als de werkgevers de werknemers willen uitsluiten, bijv. met een lock-out, zorg er dan voor dat de werknemers naar een ander lokaal kunnen! 4 Vakbondsvergadering

5 Bijlage 1: De situatie De situatie speelt zich af op een bedrijfsvergadering tussen werkgevers, werknemers en de vakbond, die in een impasse zit bij een poging een akkoord te bereiken over looneisen. De fabriek werkt 24 uur per dag, 365 dagen per jaar. Ze heeft in het totaal duizend werknemers, van de productie tot en met het management. Alle werknemers zijn lid van de vakbond. Het bedrijf heeft op dit moment financiële en economische moeilijkheden, maar het is nog niet failliet. Hoewel de winsten hoog zijn gebleven, zijn ze het laatste jaar gedaald omdat de sector in zijn geheel een daling kent. Gedurende de drie laatste jaren zijn de lonen met 3% gedaald en het personeelsbestand met 10%. De werknemers vragen een loonstijging in verhouding tot de stijging in andere industriesectoren. Eerste voorstel van management: Het management heeft geantwoord dat een daling van het personeelsbestand nodig zou zijn om een loonstijging te bekostigen. Hun voorstel is: een stijging binnen 12 maanden van 4% voor gewone lonen vast bedrag per maand, geen betaling van overuren. een personeelsinkrimping (10% van het personeel voornamelijk deeltijds, tijdelijke contracten en stageplaatsen volgens de regel "laatst in, eerst uit") en vrijwillige afvloeiingen. Het voorstel van het management werd door de algemene vergadering van de werknemers verworpen. Deze was bezorgd dat de voorstellen de situatie zouden verslechteren (op dit moment krijgt 40% van de werknemers een belangrijk deel van hun loon als betaling voor overuren). Tegenvoorstel van vakbond en werkgevers Een loonstijging van 9% over twee jaar. Overuren en bonussen worden behouden. Het huidige personeelsbestand wordt behouden en elke werknemer die afvloeit, krijgt herscholing op kosten van het bedrijf. Als deze eisen niet aanvaard worden, zal men overgaan tot staking. Het tegenvoorstel werd geweigerd door het management die beweerde dat de suggesties van de vakbond en de werknemers de problemen die het bedrijf nu tegemoet ziet, niet zouden oplossen. De onderhandelingen hebben nu al twee maanden geduurd. Het is de bedrijfspolitiek dat als een akkoord niet bereikt kan worden in een periode van twee maanden, er een speciale vergadering wordt bijeengeroepen met alle betrokken partijen. Aan beide zijden werd gevraagd om met een nieuw voorstel te komen dat moet dienen als een realistische basis om tot een bevredigend akkoord te komen. Rond de onderhandelingstafel moeten in het totaal zeven mensen zitten: twee vertegenwoordigers van het management, een voorzitter voor de vergadering (aangeduid door de werkgevers) en vier vakbonds-afgevaardigden. Aangezien het een buitengewone algemene vergadering is, zijn alle werknemers uitgenodigd om erbij te zijn. 5 Vakbondsvergadering

6 Bijlage 2: Kort overzicht van enkele termen ivm arbeid Collectieve onderhandelingen: Dit is een proces van onderhan-delingen waarin werkgevers- en werknemersvertegenwoordigers gezamenlijk zoeken naar akkoorden en oplossingen over verschillende onderwerpen, zoals salarissen en arbeidsomstandigheden. Lock-outs: Een lock-out is één van de meest radicale middelen van de werkgever om zijn macht uit te oefenen. De werkgever weigert aan de werknemers de toegang tot hun bedrijf (door hen uit te sluiten) en probeert zo af te dwingen dat ze de eisen van het management aanvaarden. Afvloeiing: Werknemers vloeien af als ze ontslagen worden omdat de werkgever beslist het bedrijf af te slanken. De werknemers kunnen als vergoeding afvloeiingspremies krijgen. Vertrekpremie: Als een vaste werknemer oneerlijk wordt ontslagen of op basis van een herstructurering van het bedrijf, heeft hij/zij recht op een vergoeding, m.n. een vertrekpremie. De waarde van de vertrekpremie wordt dikwijls berekend op basis van het loon dat de werknemer heeft verdiend, bijvoorbeeld het loon van een week voor elk jaar werk. Staking: Het recht op staken is een basisrecht, sociaal recht en een mensenrecht dat wordt aanzien als noodzakelijk voor succesvolle collectieve onderhandelingen en als een middel om de inherente ongelijkheid in de werkgever-werknemerrelatie te verminderen. Een staking is het weigeren van werk of het verhinderen van werk door werknemers. Werknemers kunnen niet zomaar gaan staken als ze dat willen! Er moet aan bepaalde voorwaarden voldaan worden die meestal door de wet bepaald zijn. Deze kunnen verschillen van staat tot staat. Vakbond: Een vakbond is een vereniging die dient om de belangen van werknemers te verdedigen, inclusief de loon- en arbeidsvoorwaarden. Over het algemeen vertegenwoordigt de vakbond de werknemers tijdens onderhandelingen met de werkgevers. In veel landen zijn vakbonden in confederaties georganiseerd. 6 Vakbondsvergadering

7 Bijlage 3: Kaartjes voor de werknemers (worden willekeurig verdeeld) Je hebt wel maar een tijdelijk contract. Je hebt wel maar een tijdelijk contract. Je werkt wel maar deeltijds. Je wordt al jaren onderbetaald. Je wordt al jaren onderbetaald. Je werkt al 20 jaar in het bedrijf. Je wordt al jaren onderbetaald. Je werkt al 10 jaar in het bedrijf. Dankzij dubbel betaalde overuren is je loon behoorlijk Dankzij dubbel betaalde overuren is je loon behoorlijk Dankzij dubbel betaalde overuren is je loon behoorlijk. Je werkt nog maar een jaar in het bedrijf. Je werkt nog maar een jaar in het bedrijf. Je hebt niet zo een hoog loon maar de bonussen maken dit goed. 7 Vakbondsvergadering

Maak je keuze (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)

Maak je keuze (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) Maak je keuze (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) De deelnemers beslissen in kleine groepjes of ze akkoord gaan met stellingen over armoede in het Noorden. Onenigheid over bepaalde stellingen moet opgelost

Nadere informatie

Korte kennismaking met de verschillende thema s binnen de economische en sociale rechten:

Korte kennismaking met de verschillende thema s binnen de economische en sociale rechten: Ontwerp eens een land (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) De deelnemers ontwerpen een land waar het goed is om te leven. Ze beslissen in het ontwerp: hoe het landschap eruit ziet, waar de mensen leven in

Nadere informatie

Gevecht om geld en macht

Gevecht om geld en macht Gevecht om geld en macht (Uit: Kompas) (Uit: Mensenrechteneducatie in NCZ 2 de graad) Doelstellingen: Inzicht hebben in de onrechtvaardige verdeling van rijkdom in de wereld. Inzicht hebben in de onrechtvaardigheden

Nadere informatie

het recht op bescherming tegen schadelijke vormen van werk en uitbuiting het recht op onderwijs het recht op spelen en ontspanning

het recht op bescherming tegen schadelijke vormen van werk en uitbuiting het recht op onderwijs het recht op spelen en ontspanning Ashique s verhaal (Uit: Kompas) Kinderarbeid genereert noodzakelijk inkomen voor families en gemeenschappen. Door het af te schaffen zullen kinderen de grootste slachtoffers worden. Klopt dat? Bij deze

Nadere informatie

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas)

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Bij deze activiteit wordt een enquête gehouden bij mensen in de omgeving in verband met: het gaan stemmen bij verkiezingen, de deelname van burgers aan

Nadere informatie

Loon naar werk? (Uit: Kompas)

Loon naar werk? (Uit: Kompas) Loon naar werk? (Uit: Kompas) In deze simulatie worden mensen geconfronteerd met de realiteit van de arbeidsmarkt. De volgende thema s komen aan bod: verschillend loon voor dezelfde job, discriminatie

Nadere informatie

Aantal groepjes 2 3 3 3 Leerlingen per groepje 9 8 9 10. Werkgevers: 3 Werknemers: 3 Kabinet: 2

Aantal groepjes 2 3 3 3 Leerlingen per groepje 9 8 9 10. Werkgevers: 3 Werknemers: 3 Kabinet: 2 Belangen: Polderspel Korte omschrijving werkvorm: De leerlingen spelen in groepen een onderhandelingsspel. De onderhandelingen rondom een nieuw sociaal akkoord nemen vaak veel tijd in beslag. Er ontstaat

Nadere informatie

Naar de kern. Thema 1: De kern van het ondernemen ...

Naar de kern. Thema 1: De kern van het ondernemen ... Thema 1: De kern van het ondernemen overheid klanten leveranciers leefomgeving onderneming werknemers... mede-eigenaars drukkingsgroepen en actiecomités U Ondernemen doet iemand in de eerste plaats uit

Nadere informatie

Informatie over de gevolgen van het faillissement voor werknemers.

Informatie over de gevolgen van het faillissement voor werknemers. Informatie over de gevolgen van het faillissement voor werknemers. A Informatie over het faillissement van MC Slotervaart en MC IJsselmeerziekenhuizen Wanneer kan een bedrijf failliet gaan? Als een bedrijf

Nadere informatie

Meest gestelde vragen deeltijd-ww

Meest gestelde vragen deeltijd-ww Meest gestelde vragen deeltijd-ww De vragen zijn als volgt ingedeeld: 1. Gevolgen voor de WW 2. De uitvoering van de regeling 3. Pensioenen 4. Scholing 1. Deeltijd WW rechten en plichten Is er een volledige

Nadere informatie

Cao-onderhandelingen gaan beginnen.

Cao-onderhandelingen gaan beginnen. Zaterdag 28 maart 2015 Cao-onderhandelingen gaan beginnen. Beste FNV vrienden As maandag (30 maart) starten de onderhandelingen over jullie Collectieve Arbeidsvoorwaarden (Cao). Zoals bekend hebben de

Nadere informatie

Waar sta jij? (Uit: Kompas)

Waar sta jij? (Uit: Kompas) Waar sta jij? (Uit: Kompas) Dit is een discussieactiviteit over: de basisvoorwaarden van menselijke waardigheid, het respectievelijke belang van burgerlijke en politieke rechten en van sociale en economische

Nadere informatie

HET GEVECHT OM GELD EN MACHT VOOR WIE BESTEMD? DOEL DUUR

HET GEVECHT OM GELD EN MACHT VOOR WIE BESTEMD? DOEL DUUR HET GEVECHT OM GELD EN MACHT Als je op het einde van de maand geen geld meer hebt om je gsm terug op te laden of om een festivalticket te kopen, ben je dan arm? Neen! Want de maand nadien krijg je opnieuw

Nadere informatie

Veranderingen Arbeidsrecht 2015

Veranderingen Arbeidsrecht 2015 Veranderingen Arbeidsrecht 2015 De positie van de tijdelijke krachten (flexwerkers) Tijdelijke contracten, ketenbepaling Tot nu toe kon een medewerker op basis van een tijdelijk contract worden aangenomen.

Nadere informatie

URGERSCHAP ORGANISATIES. AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen.

URGERSCHAP ORGANISATIES. AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. AAN HET EINDE VAN DEZE UITLEG: - Kun je een verzorgde brief schrijven. - Kun je op een juiste manier werkwoorden vervoegen. URGERSCHAP - Schrijf je op een juiste manier in meervoud. - Gebruik je hoofdletters

Nadere informatie

Loon naar werk of Antonio en Ali (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) (Uit: Mensenrechteneducatie in NCZ)

Loon naar werk of Antonio en Ali (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) (Uit: Mensenrechteneducatie in NCZ) Loon naar werk of Antonio en Ali (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) (Uit: Mensenrechteneducatie in NCZ) Op onderstaande link vind je een leuk filmpje waarmee je deze methodiek over genderongelijkheid

Nadere informatie

2010, Noordhoff Uitgevers bv. Casus 12 Arme Henkie

2010, Noordhoff Uitgevers bv. Casus 12 Arme Henkie Casus 12 Arme Henkie Eén van de problemen rond het staken betreft de werknemers die zich verre van de staking willen houden en gewoon aan het werk willen. Soms is dat onmogelijk omdat de toegangspoorten

Nadere informatie

Arbeidsrecht (2bis): Herstructureringen

Arbeidsrecht (2bis): Herstructureringen Arbeidsrecht (2bis): Herstructureringen 1. ALGEMEEN... 2 2. COLLECTIEF ONTSLAG... 3 A. BEGRIP... 3 B. REGELING... 3 C. SANCTIE... 3 3. SLUITING VAN ONDERNEMING... 4 A. BEGRIP... 4 B. REGELING... 4 4. OVERDRACHT

Nadere informatie

WERKBAAR EN WENDBAAR WERK

WERKBAAR EN WENDBAAR WERK De ministerraad heeft vrijdag 28 oktober het plan Werkbaar en wendbaar werk goedgekeurd. De regering wil zo flexibiliteit voor ondernemers en werknemers versterken. De eerste stappen naar een Belgisch

Nadere informatie

4.1 De collectieve arbeidsovereenkomst

4.1 De collectieve arbeidsovereenkomst 4.1 De collectieve arbeidsovereenkomst De arbeidsvoorwaarden van veel werknemers zijn vastgelegd in een collectieve arbeidsovereenkomst. Dit is een overeenkomst die per bedrijf of bedrijfstak wordt afgesloten

Nadere informatie

GLOBALG.A.P. Risico-inventarisatie ten aanzien van sociale praktijken (GRASP)

GLOBALG.A.P. Risico-inventarisatie ten aanzien van sociale praktijken (GRASP) GLOBALG.A.P. Risico-inventarisatie ten aanzien van sociale praktijken (GRASP) GRASP Module V 1.3 Geldig vanaf: 01.07.2015 Verpflicht vanaf: 01.10.2015 Nederlandse Versie N Beheerspunt vereisten WERKNEMERSVERTEGENWOORDIGER(S)

Nadere informatie

Behandelde onderwerpen Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (eventueel: verbanden tussen kinderrechten)

Behandelde onderwerpen Internationaal Verdrag inzake de Rechten van het Kind (eventueel: verbanden tussen kinderrechten) Kennismaking met het IVRK (Uit: verzameling workshops kinderrechten) (Uit: Recht in de roos) Algemeen doel: kennismaken met de verschillende kinderrechten uit het Internationaal Verdrag inzake de Rechten

Nadere informatie

De positie van de tijdelijke krachten (flexwerkers):

De positie van de tijdelijke krachten (flexwerkers): VAN : Willem van Teeseling AAN : Bestuur en leden SNF BETREFT : Vernieuwingen in wetgeving in kader Wet werk en inkomen. DATUM : 13 juni 2014 C.C. : Op 11 juni 2014 is door de Eerste Kamer de wet aangenomen.

Nadere informatie

Jongerenverwerking Franciscus Spreekt (duur: 60 minuten)

Jongerenverwerking Franciscus Spreekt (duur: 60 minuten) Jongerenverwerking Franciscus Spreekt (duur: 60 minuten) Doelstellingen De deelnemers kunnen de leefwijze van Franciscus vergelijken met hun eigen leefwereld. De deelnemers hebben handvaten om zelf in

Nadere informatie

Er is sprake van een arbeidsovereenkomst wanneer aan de volgende drie voorwaarden is voldaan:

Er is sprake van een arbeidsovereenkomst wanneer aan de volgende drie voorwaarden is voldaan: Arbeidsovereenkomst Na het arbeidsvoorwaardengesprek stelt een werkgever meestal een arbeidsovereenkomst op. Klakkeloos ondertekenen is niet verstandig. Wat houdt een arbeidsovereenkomst in en wat hoort

Nadere informatie

Arbeidsvoorwaarden De OR als (goed) alternatief voor de vakbond?

Arbeidsvoorwaarden De OR als (goed) alternatief voor de vakbond? Arbeidsvoorwaarden De OR als (goed) alternatief voor de vakbond? mr. J.L. (Janka) Sintemaartensdijk 13 december 2018 1 2 Arbeidsvoorwaarden Primair, secundair of tertiair?? 3 1 Partijen Werkgevers Werknemers

Nadere informatie

keer beoordeeld 12 februari 2015

keer beoordeeld 12 februari 2015 0 Samenvatting door C. 919 woorden keer beoordeeld 12 februari 2015 Vak Economie Methode Economie in context Hoofdstuk 15 Markt en Welvaart Paragraaf 1 Arbeidsmarkt bestaat uit de totale vraag naar en

Nadere informatie

De kinderen ontdekken het proces van onderhandeling en vrede. De kinderen bespreken gelijke rechten. De kinderen onderzoeken systemen van armoede.

De kinderen ontdekken het proces van onderhandeling en vrede. De kinderen bespreken gelijke rechten. De kinderen onderzoeken systemen van armoede. Koekiemonster Uit: Compasito (Raad van Europa) Leeftijd: 9-12 jaar Duur: 45 tot 60 min. Doelen Kinderrechten De kinderen ontdekken het proces van onderhandeling en vrede. De kinderen bespreken gelijke

Nadere informatie

Wet Werk en Zekerheid. De belangrijkste wijzigingen en tips worden u aangeboden door

Wet Werk en Zekerheid. De belangrijkste wijzigingen en tips worden u aangeboden door Wet Werk en Zekerheid De belangrijkste wijzigingen en tips worden u aangeboden door WAT VERANDERT ER? WAAR KUN/MOET JE OP LETTEN? Arbeidsovereenkomst voor bepaalde tijd 1 januari 2015: Geen proeftijd voor

Nadere informatie

Ontslag met wederzijds goedvinden moet schriftelijk worden gedaan, mondeling is niet geldig.

Ontslag met wederzijds goedvinden moet schriftelijk worden gedaan, mondeling is niet geldig. Samenvatting Sharon 06-04-17 H9 Ontslag Het gaat in dit hoofdstuk over ontslag bij een vast contract. Er kan ontslag zijn door alleen de werknemer of werkgever maar het kan ook door beide(wederzijds goedvinden).

Nadere informatie

Persbericht. Anti-crisismaatregelen: goedkeuring van een tweede pakket maatregelen van de minister van Werk om ontslagen te vermijden

Persbericht. Anti-crisismaatregelen: goedkeuring van een tweede pakket maatregelen van de minister van Werk om ontslagen te vermijden Brussel, 30 april 2009 Persbericht Anti-crisismaatregelen: goedkeuring van een tweede pakket maatregelen van de minister van Werk om ontslagen te vermijden Vice-Eerste minister en minister van werk, Joëlle

Nadere informatie

MEMO BEDRIJF IN FALING WAT NU?

MEMO BEDRIJF IN FALING WAT NU? MEMO BEDRIJF IN FALING WAT NU? INHOUDSTAFEL BEDRIJF IN FALING. WAT NU? 5 Wat moet je doen? 5 Wat moet je meebrengen? 6 Wat gebeurt er na het opmaken van de schuldvordering? 7 Waarvoor komt het Fonds Sluiting

Nadere informatie

En de boerin uit Namibië? (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig)

En de boerin uit Namibië? (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) En de boerin uit Namibië? (Uit: RECHT-vaardig, menswaardig) In een rollenspel ervaren de deelnemers de invloed van beleidsbeslissingen in het ene land op het leven van mensen in een ander land. De meerderheid

Nadere informatie

Categoriale inkomensverdeling

Categoriale inkomensverdeling Categoriale inkomensverdeling - 1 van 5 Categoriale inkomensverdeling 1. Verdeling Het nationaal inkomen dat ontstaat wordt verdeeld over de productiefactoren arbeid, kapitaal en ondernemingsinitiatief.

Nadere informatie

Je bent ziek en je kan niet gaan werken. Wat nu?

Je bent ziek en je kan niet gaan werken. Wat nu? Alles over ziekte Je bent ziek en je kan niet gaan werken. Wat nu? Breng je werkgever op de hoogte Eerst en vooral: verwittig je werkgever. Hoe dat precies moet staat niet in de wet: het kan via telefoon,

Nadere informatie

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8

Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Lesbrief bij Mijn broer is een boef van Netty van Kaathoven voor groep 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

Uitwerkingen bij 1_1 Lineaire vergelijkingen

Uitwerkingen bij 1_1 Lineaire vergelijkingen Uitwerkingen bij 1_1 Lineaire vergelijkingen!! "#$ #!%!& " %'!& " #!' " # ( # )' * # ' #*" # + '!#*" ' ' + + ' '!, %' &% &%& % -&. = / +. = / + * 0 #!*" 0 $! 1 = ' + 1 = - 0 " "!$ *# 2 1 = # '2 = ' + 2

Nadere informatie

WOORDZOEKER. ABVV Socialistische vakbond. ACV Christelijke vakbond. ACLVB Liberale vakbond

WOORDZOEKER. ABVV Socialistische vakbond. ACV Christelijke vakbond. ACLVB Liberale vakbond WOORDZOEKER Spel Alle kaarten worden omgekeerd op de tafel gelegd. De leerlingen mogen beurtelings twee kaartjes omdraaien. Als ze twee kaarten hebben die bij elkaar horen mogen ze deze kaarten houden.

Nadere informatie

De 7 belangrijkste vragen:

De 7 belangrijkste vragen: De Participatiewet en Wsw ers: Mensen die bij een Sociale Werkvoorziening werken hebben te maken met de Participatiewet. Misschien heeft u vragen over de wet. Hier kunt u de antwoorden vinden op vragen

Nadere informatie

1)Waaruit bestaat de vraag op de Werkenden en arbeidsmarkt? (openstaande)vacatures. 2)Noem een ander woord voor Werkenden werkgelegenheid.

1)Waaruit bestaat de vraag op de Werkenden en arbeidsmarkt? (openstaande)vacatures. 2)Noem een ander woord voor Werkenden werkgelegenheid. 1 1)Waaruit bestaat de vraag op de arbeidsmarkt? 2)Noem een ander woord voor werkgelegenheid. 3)Wie vragen arbeid? 4)Met welk woord wordt het aanbod van arbeid ook aangeduid? 5)Geef de omschrijving van

Nadere informatie

arbeidswet sociale partners sociaal overleg collectieve (cao) sector voor alle werknemers en werkgevers in een sector (bv. banken)

arbeidswet sociale partners sociaal overleg collectieve (cao) sector voor alle werknemers en werkgevers in een sector (bv. banken) SAMENVATTEN Schema Vul de kernwoorden aan in het schema. arbeidswet ACV VBO werknemersorganisaties ABVV ACLVB sociale partners werkgeversorganisaties Unizo... sociaal overleg collectieve (cao) interprofessioneel

Nadere informatie

WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1

WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 WERKBOEK AANBIEDERS RONDE 1 2 /16 Beschrijving van het spel Doel van het spel Het spel Op Stap is bedoeld om gemeentelijke beleidsmakers en aanbieders van zorg en welzijn te helpen bij de voorbereiding

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

FHI HRM Actualiteitenseminar 8 november 2007 Mr. Michiel van Dijk

FHI HRM Actualiteitenseminar 8 november 2007 Mr. Michiel van Dijk FHI HRM Actualiteitenseminar 8 november 2007 Mr. Michiel van Dijk ARBEIDSRECHT Actualiteiten: Ontslag Concurrentiebeding Gewijzigde wetgeving/rechtspraak 1. Wijziging Werkloosheidswet in relatie tot het

Nadere informatie

Toelichting op de nieuwe afspraken over ouderschapsverlof in de CAO Jeugdzorg. Nieuwe versie, februari 2015

Toelichting op de nieuwe afspraken over ouderschapsverlof in de CAO Jeugdzorg. Nieuwe versie, februari 2015 Toelichting op de nieuwe afspraken over ouderschapsverlof Nieuwe versie, februari 2015 Toelichting op de nieuwe afspraken over ouderschapsverlof Wijzig de titel van het artikel (Kop 5) In het cao-akkoord

Nadere informatie

1. Wat regering en werkgevers je niet vertellen... over het Herenakkoord (afspraken rond collectieve actie)

1. Wat regering en werkgevers je niet vertellen... over het Herenakkoord (afspraken rond collectieve actie) 1. Wat regering en werkgevers je niet vertellen... over het Herenakkoord (afspraken rond collectieve actie) dat vakbonden aansprakelijk worden gesteld en gesanctioneerd kunnen worden in geval van problemen

Nadere informatie

In onze flat (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk)

In onze flat (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) In onze flat (Uit: Allemaal anders, allemaal gelijk) Racistische houdingen leiden niet alleen tot gewelddadige aanvallen op vreemdelingen of vluchtelingen maar ook tot discriminatie op gebied van huisvesting,

Nadere informatie

online enquête acv-openbare diensten

online enquête acv-openbare diensten online enquête acv-openbare diensten actie voeren dienstverlening lidmaatschap opdracht taken Resultaten Mei 2015 waarden resultaten mei 2015 Naar aanleiding van het congres van ACV-Openbare Diensten in

Nadere informatie

Oefening 3 Luisteren Opdracht 4 1C, 2B, 3C, 4B. Oefening 4 Luisteren Opdracht 2 1A, 2B, 3C, 4C, 5B, 6B, 7B

Oefening 3 Luisteren Opdracht 4 1C, 2B, 3C, 4B. Oefening 4 Luisteren Opdracht 2 1A, 2B, 3C, 4C, 5B, 6B, 7B Hoofdstuk 5 - Sleutels Oefening 3 Luisteren Opdracht 4 1C, 2B, 3C, 4B Oefening 4 Luisteren Opdracht 2 1A, 2B, 3C, 4C, 5B, 6B, 7B Oefening 5 Luisteren Opdracht 2 1B, 2A, 3B, 4B, 5C, 6B Oefening 6 Luisteren

Nadere informatie

Scheiden? Uit elkaar? Wat dient er allemaal geregeld te worden?

Scheiden? Uit elkaar? Wat dient er allemaal geregeld te worden? Scheiden? Uit elkaar? Wat dient er allemaal geregeld te worden? Bij scheiden dient u samen afspraken te maken op welke wijze u uw bestaande gemeenschap wenst te verdelen. Ook als u onder huwelijkse voorwaarden

Nadere informatie

WET WERKBAAR WENDBAAR WERK

WET WERKBAAR WENDBAAR WERK WET WERKBAAR WENDBAAR WERK 07.03.2017 Inleiding 2 achtergrond volgens de minister nood aan maatwerk en flexibiliteit voor werkgever en werknemer want ingrijpende veranderingen in aantal sectoren huidig

Nadere informatie

Deontologische code - Commissie Projectsourcing

Deontologische code - Commissie Projectsourcing Deontologische code - Commissie Projectsourcing 1. Algemene bepalingen 1.1. Doel van deze gedragscode is het bepalen van de regels waartoe de leden zich verbinden ze na te leven. Ze moet bijdragen tot

Nadere informatie

Je bent je bewust van je eigen referentiekader en houdt er rekening mee dat anderen handelen vanuit hun referentiekader.

Je bent je bewust van je eigen referentiekader en houdt er rekening mee dat anderen handelen vanuit hun referentiekader. 3. Samen eten Een Afrikaanse vrouw nodigt de Vlaamse buurkinderen uit voor het eten. De buurvrouw komt thuis en vindt haar kinderen niet. Ze is ongerust en maakt zich kwaad. Je gaat toch niet zomaar bij

Nadere informatie

Diverse bepalingen om de tewerkstelling te beschermen

Diverse bepalingen om de tewerkstelling te beschermen Persbericht van de ministerraad van 30 april 2009 Diverse bepalingen om de tewerkstelling te beschermen Tijdelijke maatregelen tegen de crisis De ministerraad heeft op voorstel van minister van Werk Joëlle

Nadere informatie

Workshop Arbeidsrecht

Workshop Arbeidsrecht Workshop Arbeidsrecht 2 Augustus 2014 Amsterdam Amsterdam, 2 Augustus 2014 Overzicht 1. Arbeidsovereenkomsten 2. Arbeidsvoorwaarden 3. Ontslag 4. WW- uitkering By Stichting Sajaam 1 1. Soort contracten

Nadere informatie

Wetsvoorstel werk en zekerheid

Wetsvoorstel werk en zekerheid Wetsvoorstel werk en zekerheid De belangrijkste gevolgen op een rij Geachte relatie, Vrijdag 29 november jl. is het wetsvoorstel met betrekking tot de Wet werk en zekerheid ingediend. De voorstellen van

Nadere informatie

Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten.

Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Kan het anders? (Uit: Kompas) Dit is een rollenspel dat de volgende thema s behandelt: geweld tussen individuen, pesten. Behandelende onderwerpen het recht veilig in vrijheid te leven het recht op respect

Nadere informatie

het werk na langdurige ziekte

het werk na langdurige ziekte TERUG in het ZADEL OPNIEUW aan het werk na langdurige ziekte Wat? Sinds januari 2017 zijn er nieuwe wettelijke regelingen om langdurig zieken terug aan het werk te helpen. In deze folder vind je de belangrijkste

Nadere informatie

7,9. Samenvatting door een scholier 1248 woorden 29 september keer beoordeeld. Economie Samenvatting; de arbeidsmarkt

7,9. Samenvatting door een scholier 1248 woorden 29 september keer beoordeeld. Economie Samenvatting; de arbeidsmarkt Samenvatting door een scholier 1248 woorden 29 september 2004 7,9 28 keer beoordeeld Vak Economie Economie Samenvatting; de arbeidsmarkt Hoofdstuk 1. De arbeidsmarkt op. Een concrete arbeidsmarkt, is een

Nadere informatie

Overleg en onderhandelen over arbeidsvoorwaarden

Overleg en onderhandelen over arbeidsvoorwaarden Overleg en onderhandelen over arbeidsvoorwaarden Peter van Delden Februari 2017 Herman Kuijkstraat 14 4191 AK Geldermalsen +31 622 201 805 www.deldenadvies.nl Overleg over cao / arbeidsvoorwaarden (1)

Nadere informatie

Wel of geen dienstbetrekking? Duidelijkheid voor opdrachtgever en opdrachtnemer gewenst. De VAR verdwijnt, wat nu?

Wel of geen dienstbetrekking? Duidelijkheid voor opdrachtgever en opdrachtnemer gewenst. De VAR verdwijnt, wat nu? Wel of geen dienstbetrekking? Duidelijkheid voor opdrachtgever en opdrachtnemer gewenst De VAR verdwijnt, wat nu? Inleiding Wel of geen dienstbetrekking blijft vaak lastig te beantwoorden Mogelijkheid

Nadere informatie

KNIPPERLICHTEN Arbeidsrecht

KNIPPERLICHTEN Arbeidsrecht KNIPPERLICHTEN Arbeidsrecht Guido Lamal Advocaat-Vennoot Curia 1. RSZ op beëindigingsvergoedingen 2. Wet Eenheidsstatuut 3. CAO nr. 109 4. Opzeggingsvergoeding in geval van vermindering van arbeidsprestaties

Nadere informatie

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Besluit:

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Besluit: Regeling van de Minister van Sociale Zaken van 14 juli 2009,, tot wijziging van het Ontslagbesluit betreffende verruiming van de mogelijkheid tot afwijking van het afspiegelingsbeginsel De Minister van

Nadere informatie

7.6. Boekverslag door S woorden 18 januari keer beoordeeld. Vak Maatschappijleer 1. Maatschappijleer Werk. Paragraaf 1.

7.6. Boekverslag door S woorden 18 januari keer beoordeeld. Vak Maatschappijleer 1. Maatschappijleer Werk. Paragraaf 1. Boekverslag door S. 1058 woorden 18 januari 2015 7.6 3 keer beoordeeld Vak Maatschappijleer 1 Maatschappijleer Werk Paragraaf Werk: als je iets doet, omdat andere mensen daar behoefte aan hebben. Goed

Nadere informatie

Gemeenschappelijke verklaring betreffende telewerken door de Europese sociale partners in de verzekeringssector

Gemeenschappelijke verklaring betreffende telewerken door de Europese sociale partners in de verzekeringssector Gemeenschappelijke verklaring betreffende telewerken door de Europese sociale partners in de verzekeringssector I. Inleiding Sinds de Europese sociale partners meer dan tien jaar geleden, op 16 juli 2002,

Nadere informatie

Werkboek LINTSTAGE NAAM: KLAS:

Werkboek LINTSTAGE NAAM: KLAS: Werkboek LINTSTAGE NAAM: KLAS: Inhoudsopgave Gegevens van het talent, de school en het leerbedrijf... 1 Belangrijke regels... 3 Wat wordt er van je verwacht als je stageloopt?... 4 Verslagonderdeel A...

Nadere informatie

PC Advocaten Nieuwsbrief. Gelijkschakeling opzeggingstermijnen Arbeiders - Bedienden? Contact. ZZDe IPA-wet: nieuwe opzeggingstermijnen

PC Advocaten Nieuwsbrief. Gelijkschakeling opzeggingstermijnen Arbeiders - Bedienden? Contact. ZZDe IPA-wet: nieuwe opzeggingstermijnen Gelijkschakeling opzeggingstermijnen Arbeiders - Bedienden? Voor wie personeel tewerkstelt staan er veranderingen op til betreffende de opzeggingstermijnen van zowel arbeiders als bedienden. Deze nieuwsbrief

Nadere informatie

Loonstarheid: lonen staan minimaal een jaar vastà vertraging à overschotten of tekorten niet meteen weggewerktà gevolg:

Loonstarheid: lonen staan minimaal een jaar vastà vertraging à overschotten of tekorten niet meteen weggewerktà gevolg: Samenvatting door K. 546 woorden 21 oktober 2013 9,5 4 keer beoordeeld Vak Methode Economie Economie in context 15.1 Arbeidsmarkt: Abstracte markt Aanbod: werkenden en werkzoekenden Vraag: vraag naar arbeidskrachten

Nadere informatie

Overleg en onderhandelen over arbeidsvoorwaarden

Overleg en onderhandelen over arbeidsvoorwaarden Overleg en onderhandelen over arbeidsvoorwaarden Peter van Delden April 2017 Herman Kuijkstraat 14 4191 AK Geldermalsen +31 622 201 805 www.deldenadvies.nl Overleg over cao / arbeidsvoorwaarden (1) Wat

Nadere informatie

FAQ s sociale maribel 329.01

FAQ s sociale maribel 329.01 FAQ s sociale maribel 329.01 Wat moet ik doen om in aanmerking te komen voor subsidies? Je organisatie dient te behoren tot de socioculturele sector van de Vlaamse Gemeenschap (PC 329.01) en minstens 5,5

Nadere informatie

De meest gestelde sollicitatievragen

De meest gestelde sollicitatievragen De meest gestelde sollicitatievragen Vertel eens iets meer over jezelf? Wat kan je vermelden: Naam Woonplaats Studies Werkervaring Motivatie Positieve eigenschappen Gebruik eventueel je cv als leidraad

Nadere informatie

Protocol: Voorkomen van verdringing en werken zonder loon

Protocol: Voorkomen van verdringing en werken zonder loon Protocol: Voorkomen van verdringing en werken zonder loon Tussen: De Federatie Nederlandse Vakverenigingen (FNV), vertegenwoordigd door Ruud Kuin, Vice-voorzitter FNV. en Gemeente Den Haag, vertegenwoordigd

Nadere informatie

Deeltijd-ww: wat betekent dat? Antwoorden op de meest gestelde vragen over de regeling deeltijd-ww tot behoud van vakkrachten

Deeltijd-ww: wat betekent dat? Antwoorden op de meest gestelde vragen over de regeling deeltijd-ww tot behoud van vakkrachten Bezuidenhoutseweg 60 postbus 90405 2509 LK Den Haag tel. 070-3499 577 fax 070-3499 796 e-mail: j.mooren@stvda.nl Aflevering 1, 21 april 2009 1 Deeltijd-ww: wat betekent dat? Antwoorden op de meest gestelde

Nadere informatie

Maak een eind aan de beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen.

Maak een eind aan de beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen. Maak een eind aan de beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen Samenvatting Wat wordt er bedoeld met beloningsverschillen tussen vrouwen en mannen? Waarom bestaan er nog steeds beloningsverschillen

Nadere informatie

OR en (onderhandelingen van) arbeidsvoorwaarden. mr. Lieke van den Eijnden mr. drs. Stefan Jansen

OR en (onderhandelingen van) arbeidsvoorwaarden. mr. Lieke van den Eijnden mr. drs. Stefan Jansen OR en (onderhandelingen van) arbeidsvoorwaarden mr. Lieke van den Eijnden mr. drs. Stefan Jansen Inhoud - Wat is een arbeidsvoorwaarde? - Discussie arbeidsvoorwaarden - Soorten arbeidsvoorwaarden - Wijziging

Nadere informatie

Jan Pieter Verkennis

Jan Pieter Verkennis Jan Pieter Verkennis Onderwerpen Kennismaking Waarheen Waarom naar het Juridisch Loket? Toegankelijkheid Feiten en cijfers Dreigend ontslag, wat nu? Proeftijd Ontslagvergunning Ontbinding Vaststellingsovereenkomst

Nadere informatie

Werknemers en insolventie Een rechtsvergelijkende studie naar de rechtspositie van werknemers bij insolventie van hun werkgever

Werknemers en insolventie Een rechtsvergelijkende studie naar de rechtspositie van werknemers bij insolventie van hun werkgever Werknemers en insolventie Een rechtsvergelijkende studie naar de rechtspositie van werknemers bij insolventie van hun werkgever Prof. dr. mr. Willem Bouwens Prof. dr. mr. Willemijn Roozendaal Dr. mr. Vivian

Nadere informatie

Ontslag simpeler na WW in deeltijd

Ontslag simpeler na WW in deeltijd DD-NR Regelingen en voorzieningen CODE 1.2.2.411 Ontslag simpeler na WW in deeltijd bronnen Brief vakbonden aan de Tweede Kamer d.d. 13.8.2009 over verlenging deeltijd WW Bedrijven kunnen werknemers makkelijker

Nadere informatie

RE-INTEGRATIETRAJECT VOOR ARBEIDSONGESCHIKTE WERKNEMERS EN WERKLOZEN

RE-INTEGRATIETRAJECT VOOR ARBEIDSONGESCHIKTE WERKNEMERS EN WERKLOZEN RE-INTEGRATIETRAJECT VOOR ARBEIDSONGESCHIKTE WERKNEMERS EN WERKLOZEN April 2018 Mensen met een chronische ziekte die een ziekte-uitkering ontvangen, maar die opnieuw aan de slag willen gaan, moeten goed

Nadere informatie

Op weg naar The Passion

Op weg naar The Passion Op weg naar The Passion Leeftijd: 16-25 jaar Soort bijeenkomst/werkvorm: programma en vesper Thema: Weg, waarheid en leven Tijdsduur: drie keer een uur Auteur: Dorien Keus, JOP The Passion is inmiddels

Nadere informatie

Paritair comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht Terugwinning van allerlei producten

Paritair comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht Terugwinning van allerlei producten Paritair comité voor de ondernemingen waar teruggewonnen grondstoffen opnieuw ter waarde worden gebracht 1420400 Terugwinning van allerlei producten Overgang naar contract van onbepaalde duur... 2 Collectieve

Nadere informatie

Halftijds brugpensioen

Halftijds brugpensioen Halftijds brugpensioen //dossier Eindeloopbaan Inhoud Wat verstaat men onder halftijds brugpensioen?... 01 Onder welke voorwaarden krijgt men toegang tot het halftijds brugpensioen?... 01 Welke procedure

Nadere informatie

Casus 10 Om ziek van te worden

Casus 10 Om ziek van te worden Casus 10 Om ziek van te worden De derde casus over ziekte, nu toegespitst op de vraag wanneer iemand recht heeft op een uitkering krachtens de Ziektewet, ervan uitgaande dat een thuiswerkster niet werkzaam

Nadere informatie

Avondje Legal. 3 Advocaten

Avondje Legal. 3 Advocaten Avondje Legal 3 Advocaten Wat gaan we doen? Werkkostenregeling en de wijziging van arbeidsvoorwaarden Wet werk en zekerheid Wijziging arbeidsvoorwaarden Werkostenregeling: Iedereen kosten arbeidsvoorwaarden

Nadere informatie

Vragen Hoe kan je veiligheid inbouwen zodat je alle leerlingen kan betrekken? Vraag Hoe kan je de ideeënbus actief en betekenisvol maken?

Vragen Hoe kan je veiligheid inbouwen zodat je alle leerlingen kan betrekken? Vraag Hoe kan je de ideeënbus actief en betekenisvol maken? Methodiek Kringgesprek Beter samen leven en meer leren in de klas. Een participatieve sfeer in de klas of op de school kan men op verschillende manieren bewerkstelligen. Werken met kringgesprekken is hierbij

Nadere informatie

www.weerwerkpremie.be

www.weerwerkpremie.be www.weerwerkpremie.be Handleiding bij het besluit van de Vlaamse Regering van 24 juni 2005 Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap 6/2005 Inhoud Woord vooraf 2 1. Op wie is de maatregel van toepassing? 3

Nadere informatie

Handleiding voor schoolbesturen bij de prikactie

Handleiding voor schoolbesturen bij de prikactie Handleiding voor schoolbesturen bij de prikactie Op dinsdag 27 juni zullen veel leerkrachten in Nederland een uur later starten met hun les dan normaal. De organisaties die verenigd zijn in het PO-front

Nadere informatie

Samenvatting. SOCIAAL PLAN `van werk naar werk` DUTCHMEDIA PUBLICATIE

Samenvatting. SOCIAAL PLAN `van werk naar werk` DUTCHMEDIA PUBLICATIE van versienummer Versie 2.0 atum 11 juni 2007 Samenvatting SOCIAAL PLAN `van werk naar werk` DUTCHMEDIA PUBLICATIE 1 Inleiding In de periode van medio maart tot medio juni zijn vakbonden en werkgever met

Nadere informatie

1)Waaruit bestaat de vraag op de Werkenden en (openstaande)vacatures. arbeidsmarkt? Werkenden 2)Noem een ander woord voor

1)Waaruit bestaat de vraag op de Werkenden en (openstaande)vacatures. arbeidsmarkt? Werkenden 2)Noem een ander woord voor 1)Waaruit bestaat de vraag op de arbeidsmarkt? 2)Noem een ander woord voor werkgelegenheid. 3)Wat houdt het arbeidsvolume in? 4)Met welk woord wordt het aanbod van arbeid ook aangeduid? 5)Geef de omschrijving

Nadere informatie

Ik geloof dus ik ben?

Ik geloof dus ik ben? Ik geloof dus ik ben? Naar: Bord vol kinderrechten Oh my god (UNICEF België) Leeftijd: 6 tot 9 jaar Duur: 2x 50 min. Doelen De kinderen weten dat er verschillende soorten geloof in de wereld zijn De kinderen

Nadere informatie

Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5, Arbeidsmarkt

Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5, Arbeidsmarkt Samenvatting Economie Hoofdstuk 1 t/m 5, Arbeidsmarkt Samenvatting door een scholier 1500 woorden 30 mei 2006 6,8 66 keer beoordeeld Vak Methode Economie LWEO H1, de arbeidsmarkt op. Aanbod van arbeid

Nadere informatie

Hoofdstuk 9. Rechtsvormen. Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting

Hoofdstuk 9. Rechtsvormen. Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting www.jooplengkeek.nl Rechtsvormen Voorbeelden: Eenmanszaak Vennootschap Onder Firma Besloten vennootschap Naamloze vennootschap Vereniging Stichting 1 Rechtsvormen Natuurlijk persoon Een mens met rechten

Nadere informatie

het grote kerstdobbelspel

het grote kerstdobbelspel het grote kerstdobbelspel leuk dat je dit leest Het grote kerstdobbelspel Een avondvullend programma vol actie, spanning en vooral plezier Dit spel is tot stand gekomen in samenwerking met dobbelspel.nl

Nadere informatie

Een job als werkervaringsklant? Wat je zeker moet weten

Een job als werkervaringsklant? Wat je zeker moet weten Published on Sociale Centra (https://www.antwerpen.be/socialecentra) Startpagina > Ik zoek hulp > Werk en opleiding > 1. voor werkervaringsklanten > Wat je moet weten Een job als werkervaringsklant? Wat

Nadere informatie

Zin-obelisk. De uitvoering van de opdracht. Groepsinstructie. Materiaal

Zin-obelisk. De uitvoering van de opdracht. Groepsinstructie. Materiaal Zin-obelisk Met de oefening De zin-obelisk', ervaren de teamleden dat ze van elkaar afhankelijk zijn om tot een goed resultaat te komen. Naast het feit dat de oefening leuk en verassend is om te doen,

Nadere informatie

Overgangsregeling SBF55. Op weg naar een definitief resultaat

Overgangsregeling SBF55. Op weg naar een definitief resultaat Overgangsregeling SBF55 Op weg naar een definitief resultaat Wat hebben we tot nu toe gedaan? 2006: SBF60 gewijzigd, SBF55 in stand gebleven 2014: SBF60 en SBF55 opgegaan in één nieuwe regeling (SBF-nieuw).

Nadere informatie

Inleefspel: Van plantage tot atelier (Uit: Rechtvaardig, menswaardig) (Uit: mensenrechteneducatie in NCZ 1 ste graad)

Inleefspel: Van plantage tot atelier (Uit: Rechtvaardig, menswaardig) (Uit: mensenrechteneducatie in NCZ 1 ste graad) Inleefspel: Van plantage tot atelier (Uit: Rechtvaardig, menswaardig) (Uit: mensenrechteneducatie in NCZ 1 ste graad) Doelstellingen: Zich kunnen inleven in de werkomstandigheden van kinderen in het Zuiden.

Nadere informatie

1. Outplacement, waarover gaat het?

1. Outplacement, waarover gaat het? Generatiepact Uitvoering Doc nr 3 Koninklijk besluit van 9 mars 2006 Outplacement en sancties 1. Outplacement, waarover gaat het? «Outplacement», ook wel beroepsherklassering genoemd, bestaat uit een reeks

Nadere informatie

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Aantal banen in Nederland daalt. Banenverlies bedrijfsleven loopt steeds sterker op

Centraal Bureau voor de Statistiek. Persbericht. Aantal banen in Nederland daalt. Banenverlies bedrijfsleven loopt steeds sterker op Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB03-161 3 september 2003 9.30 uur Aantal banen in Nederland daalt Het aantal banen van werknemers in Nederland in het tweede kwartaal van 2003 is 22 duizend

Nadere informatie

DE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

DE BAAN OP! Een interessant bedrijf kiezen. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS DE BAAN OP! De jongeren organiseren zelf één of meerdere bedrijfsbezoeken. Ze verzamelen informatie over verschillende bedrijven en op basis hiervan kiezen ze met de hele klas het meest interessante bedrijf

Nadere informatie