Duurzaam Amerikaans hardhout

Transcriptie

1 Duurzaam Amerikaans hardhout Soortengids alder ash aspen basswood beech yellow birch cherry cottonwood elm gum hackberry hickory & pecan hard maple soft maple red oak white oak sycamore tulipwood walnut willow

2 Voorpagina Sclera, paviljoen van Amerikaans tulpenhout ontworpen door David Adjaye in het kader van het London Design Festival Ga voor meer informatie naar

3 Inhoud 2 Inleiding 4 American alder 6 American ash 8 American cherry 10 American hard maple 12 American soft maple 14 American red oak 16 American white oak 18 American tulipwood 20 American black walnut 22 American aspen 23 American basswood 24 American beech 25 American yellow birch 26 American cottonwood 27 American red elm 28 American gum 29 American hackberry 30 American hickory & pecan 31 American sycamore 32 American willow 33 Overige soorten 34 Vergelijkingstabellen & overige informatie 36 Verklarende woordenlijst 37 Technische contacten Deze publicatie geniet auteursrechtelijke bescherming. De in deze publicatie vervatte informatie wordt echter elektronisch opgeslagen en mag worden gereproduceerd. Reproductie van alle overige elementen van deze publicatie, met inbegrip van fotoʼs, is zonder voorafgaande toestemming van de AHEC verboden. De gegevens worden slechts ter informatie verstrekt. De AHEC kan hiervoor geen aansprakelijkheid aanvaarden, en evenmin voor de eventuele gevolgen van het gebruik hiervan.

4 Inleiding In de loofhoutbossen van de oostelijke Verenigde Staten groeit een grote verscheidenheid aan in de gematigde luchtstreken voorkomende hardhoutsoorten, die reeds sinds het begin van de twintigste eeuw zowel voor commerciële als niet commerciële doeleinden worden geëxploiteerd. Amerikaanse hardhoutsoorten bieden voorschrijvers, fabrikanten en eindgebruikers wereldwijd een verscheidenheid aan kleuren, structuur en uitstraling; van de warme, donkerder tonen van walnoot, rode els, iep, kers en rode eik naar de lichtere schakeringen van de witte eik, esdoorn en es. Veel van deze soorten bieden ook een interessant kleurverschil tussen kernhout en spinthout, waarbij soorten als de bitternoot, sapgum (amberboom) en de tulpenboom zelfs binnen het kernhout een enorme kleurvariatie kennen. De meeste soorten in deze publicatie kunnen voor een scala van toepassingen worden gebruikt, van klassiek meubilair en kasten tot binnentimmerwerk als deuren, trappen en lambrisering. Door de fysieke eigenschappen van sommige soorten, zoals de eik, suikeresdoorn, es, walnoot en bitternoot, zijn ze zeer geschikt als vloerdelen. Voor fabrikanten is het belangrijk dat zowel fineer als massief hout in de meeste soorten verkrijgbaar is, zodat er voor elk project een goede keus gemaakt kan worden. De beschikbaarheid en eigenschappen van Amerikaanse hardhoutsoorten variëren naar gelang hun groeigebied; de onderstaande tabel verschaft informatie over de herkomst. WA MT ND MINN OR CA NV ID UT WY CO SD NE KS IA MI WIS MICH IL IN OHIO WV KY NY PENN MD DE VA MAINE VM NH MASS CT AZ NM TEXAS OK AR LA MISS TENN AL GA NC SC FL Noorden Centraal Appalachians (gebergte in het noordoosten) Zuiden Noordwesten Lange winters, korte zomers. Met name geschikt voor langzaam groeiende hardhoutsoorten met een compacte draad, zoals de esdoorn en berk. Hete zomers, koude winters. Met name geschikt voor soorten als de walnoot en bitternoot. Variabel klimaat, als gevolg van verschillen in breedtegraad en hoogte. De meeste hardhoutsoorten doen het in die regio bijzonder goed. Korte winters en lange, hete zomers. Met name geschikt voor snelgroeiende, grotere soorten als de tulpenboom en amberboom. Maritiem klimaat. Geografisch afgescheiden van de belangrijkste hardhout producerende regioʼs in het oosten van de Verenigde Staten. Rode els en witte esdoorn komen uitsluitend hier voor. Opmerking Veel Amerikaanse hardhoutsoorten, zoals de es, tulpenboom, suikeresdoorn en de rode en witte eik, groeien in het noorden, het midden en zuiden van de Verenigde Staten, en in de Appalachians. Door de variatie in klimaat en hoogte kan het geproduceerde hout echter sterk verschillen qua kleur, draad en andere fysieke eigenschappen.

5 Duurzaam hardhout De Amerikaanse hardhoutindustrie, die door de eerste Europese kolonisten werd opgezet, bezit een schat aan ervaring op het gebied van het verwerken van de inheemse hardhoutsoorten van Noord-Amerika. Het Amerikaanse hardhout is vooral te vinden in het oosten van de Verenigde Staten, van Maine in het noorden naar de Golf van Mexico in het zuiden, en vanaf die lijn westwaarts tot aan de Mississippi Valley. In de Verenigde Staten bevinden zich meer in gematigde luchtstreken voorkomende hardhoutsoorten dan waar ook ter wereld. Er zijn weinig landen zo succesvol als de Verenigde Staten bij het duurzaam beheer van hun hardhoutbestand. Dankzij nauwlettend doorgevoerde Best Management Practices (BMP) treft men in de Amerikaanse hardhoutbossen een gezond en krachtig bomenbestand aan, met daarnaast een grote en diverse populatie van in het wild levende dieren, schone rivieren en beken, en tal van recreatiemogelijkheden. Dankzij verbeterd bosbeheer en voorschriften op deelstaat- en federaal niveau enerzijds, en anderzijds een toenemend bosbouwkundig inzicht en de breed gedragen wens onder de bevolking om het bosbestand te verduurzamen, is er de laatste 80 jaar sprake van een opmerkelijk herstel en vernieuwing van het Amerikaanse hardhoutbestand. De hardhoutzagerijen in de Verenigde Staten vormen gezamenlijk de grootste producent van gezaagd hardhout ter wereld; de hardhout verwerkende industrie is ervan afhankelijk. De afgelopen jaren heeft de Verenigde Staten zijn export van hardhout beduidend kunnen opvoeren. Dankzij zorgvuldig bosbeheer en ondanks de kap groeit het hardhoutbestand bovendien elk jaar, waardoor ook op de lange termijn sprake is van leveringszekerheid. Nu de klimaatproblematiek een mondiale aangelegenheid is geworden, waarbij duurzaamheid als devies geldt voor natuurlijke materialen, is het goed te weten dat het geteelde hardhoutbestand in de Verenigde Staten is toegenomen van ruim miljoen m3 in 1953 tot ruim miljoen m3 in 2007 (Resource Planning Act Assessment 2007). Om de steeds vaker gestelde vraag te kunnen beantwoorden of Amerikaans hardhout afkomstig is van duurzame bronnen die aan de gestelde wettelijke voorschriften voldoen, heeft de American Hardwood Export Council (AHEC) de volgende publicatie uitgegeven: Assessment of Lawful Harvesting and Sustainability of U.S. Hardwood Exports. Dit rapport is door onafhankelijk adviseurs opgesteld en aan peer review onderworpen. Het onderzoek bevestigt dat het beheer van Amerikaanse hardhoutbossen aan de gestelde wettelijke voorschriften voldoet en duurzaam is. Voor het rapport en overige informatie ga naar Colofon Deze publicatie heeft als doel voorschrijvers, fabrikanten en eindgebruikers informatie te verschaffen over de fysische en mechanische eigenschappen en mogelijke toepassingen van de belangrijkste commercieel verkrijgbare Amerikaanse hardhoutsoorten, zodat zij een weloverwogen beslissing kunnen nemen. De in deze publicatie opgenomen fysieke en mechanische eigenschappen van de verschillende hardhoutsoorten zijn ontleend aan Hardwoods of North America van H. A. Alden. De betreffende waarden kunnen verkregen zijn op basis van uiteenlopende procedures voor het nemen van monsters en het uitvoeren van tests. Gezien de uitgestrektheid en diversiteit van het Amerikaanse bosbestand dienen deze waarden slechts als indicatief te worden beschouwd. Vertaling van soortnamen alder = elzen ash = essen aspen = elzenhout basswood = Amerikaanse linden beech = berken birch = berk cherry = kersen cottonwood = Americkaanse populier elm = iepen gum = amberboom hackberry = netelboom hickory = gladbladige bitternoot pecan = pecanoot hard maple = suikeresdoorn soft maple = rode esdoorn red oak = rood eiken white oak = wit eiken sycamore = westerse plataan tulipwood = tulpenboom walnut = walnoten willow = wilgen

6 American alder Alnus rubra Andere namen: Rode els, Western red alder, Western alder, red alder Groeigebied en verkrijgbaarheid Westkust van de Verenigde Staten, voornamelijk in het noordwesten, waar het de meest voorkomende houtsoort is. Beschikbaar in verschillende kwaliteitssoorten en met verschillende specificaties, zoals ruwhout en bezaagd hout, hoewel de productie van fineer beperkt is. Versgezaagd red alder is bijna wit, maar na blootgesteld te zijn geweest aan lucht en licht wordt het al snel lichtbruin met een gele of roodachtige tint. Er is geen zichtbare overgang tussen het spinthout en het kernhout, dat slechts in bomen van een bepaalde leeftijd voorkomt. Het hout heeft een tamelijk rechte draad met een gelijkmatige nerf. Fysische en mechanische eigenschappen Red alder is een relatief zachte soort hardhout met een gemiddelde dichtheid en een lage buigsterkte, schokbestendigheid en stijfheid. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.41 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 449 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 10.1% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 9515 MPa MPa 2624 N Bewerkbaarheid Red alder is gemakkelijk te bewerken en is zeer geschikt voor draaiwerk en polijsten. Het laat zich makkelijk spijkeren, schroeven en lijmen, en met schuren, verven en beitsen kan een uitstekende afwerking worden bereikt. Het droogt goed met gering droogverlies en heeft na het drogen een goede dimensionele stabiliteit. 4 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

7 Duurzaamheid Het hout is niet bestand tegen houtrot maar laat zich goed verduurzamen. Belangrijkste toepassingen Meubilair, keukenkasten, deuren, interieurlijsten, draaiwerk, snijwerk en keukengerei. De red alder wordt veel gebruikt door meubelmakers wereldwijd, omdat deze houtsoort door zijn kleur een ideale vervanger voor kersenhout is. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Stelen van gereedschappen Belangrijkste toepassingen Overige informatie De classificatierichtlijnen voor deze Amerikaanse hardhoutsoort zijn heel specifiek. Hier volgen de belangrijkste aspecten: Het ruwe hout wordt in een oven gedroogd, geschaafd, en vervolgens wordt de bewerkte zijde aan een inspectie onderworpen. Red alder heeft knoesten, maar die worden niet als onvolkomenheid gezien. Tot de beste kwaliteitssoorten horen Superior (Select & Better), Cabinet (No. 1 Common) en Frame (No. 2 Common), die dezelfde gebruikstoepassingen kennen als houtsoorten met een standaard NHLA-kwaliteit. Bij het bestellen van red alder is samenwerking met een leverancier aan te bevelen, om zo de beste kwaliteit voor het beoogde eindgebruik te kunnen vaststellen. 5

8 American ash Fraxinus spp. Andere namen: Amerikaans essen, Northern ash, Southern ash Groeigebied en beschikbaarheid Verspreid over het oosten van de Verenigde Staten. Goed verkrijgbaar als ruw hout en fineer. Het ruw hout wordt vaak geclassificeerd op basis van groeigebied en verhandeld als Northern ash en Southern ash. Het wordt soms op kleur geselecteerd en verkocht als white ash (blank essen) (spinthout) of brown ash (bruin essen) (kernhout). American ash wordt ook wel als aanduiding gebruikt voor een aantal commerciële ondersoorten. Deze houtsoort is verkrijgbaar in verschillende kwaliteitssoorten en met verschillende specificaties als ruw hout en fineer. White ash is de commerciële naam voor Fraxinus americana. Het uiterlijk van American ash komt overeen met dat van Europees essen. Het spinthout is licht, bijna wit van kleur en het kernhout varieert van grijsbruin tot lichtbruin, tot lichtgeel met bruine strepen. Het hout heeft over het algemeen een rechte draad met een grove, gelijkmatige nerf. De aanwezigheid van spinthout van een bepaalde helderheid van kleur en van andere eigenschappen verschilt naar gelang de groeigebieden. Zo groeit de Southern ash sneller, waardoor het ruw hout meer spinthout bevat en witter van kleur is. In vergelijking met de Northern ash heeft de Southern ash een meer open nerf en draad Fysische en mechanische eigenschappen American ash bezit zeer goede sterkte-eigenschappen in verhouding tot zijn gewicht. Het heeft een uitstekende schokvastheid en is geschikt voor stoombuigen. Meer informatie over sterkte is beschikbaar in Structural Design in American Hardwoods, een publicatie van de AHEC. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.60 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 673 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 6.2% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid Waarden gebaseerd op de Fraxinus americana MPa 11,997 MPa MPa 5871 N Bewerkbaarheid Amerikaans Essen is goed te bewerken, te schroeven, te spijkeren en te lijmen. Met beitsen en polijsten kan een bijzonder goede afwerking worden verkregen. Het droogt tamelijk gemakkelijk met minimaal droogverlies en bezit een goede dimensionale stabiliteit. 6 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

9 Duurzaamheid Niet bestand tegen houtrot. Het kernhout is matig bestand tegen verduurzaming, maar het spinthout is impregneerbaar. Belangrijkste toepassingen Meubilair, parket, deuren, binnenhuisarchitectuur, hoogwaardig timmerwerk en lijsten, keukenkasten, lambrisering, stelen van gereedschappen, sportartikelen en draaiwerk. Een veelzijdige houtsoort met een fraaie uitstraling, met veel toegevoegde waarde bij een scala van toepassingen op het gebied van timmerwerk en meubilair. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Stelen van gereedschappen Belangrijkste toepassingen Overige informatie Lichtbruine vlekken of mineraalstrepen, ook wel glasworm genoemd, komen veel voor. Deze hebben een natuurlijke oorsprong en worden niet als onvolkomenheid gezien. 7

10 American cherry Prunus serotina Andere namen: Amerikaanse vogelkers, Amerikaans kersen, American black cherry Groeigebied en verkrijgbaarheid De oostelijke Verenigde Staten. De voornaamste exploitatiegebieden zijn Pennsylvania, Virginia, West Virginia en New York. Hoewel het Amerikaans Kersen minder dan 2% van het geteelde hardhoutbestand uitmaakt, is het als ruw hout en fineer algemeen beschikbaar in alle kwaliteitsklassen en specificaties. Het kernhout van Amerikaans Kersen varieert van warm rood tot roodachtig bruin en wordt donkerder na blootgesteld te zijn geweest aan licht. Het spinthout daarentegen is romig wit. Cherry kan gestoomd om het spinthout donkerder te maken of ongestoomd geleverd worden. Het hout heeft een fijne en gelijkmatige rechte draad, een gladde nerf en kan van nature bruine mergvlekken en gomgangen bevatten. Fysische en mechanische eigenschappen Het hout heeft een middelmatige relatieve dichtheid en goede buigeigenschappen. Het bezit een geringe stijfheid en een middelmatige sterkte en schokvastheid. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.50 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 561 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 9.2% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 10,274 MPa MPa 4226 N Bewerkbaarheid Amerikaans Kersen is gemakkelijk te bewerken, te spijkeren en te lijmen en geeft een prachtig glad oppervlak wanneer het wordt geschuurd, gebeitst en gepolijst. Het droogt tamelijk snel met matig grote krimp, maar bezit een goede dimensionele stabiliteit na kunstmatige droging. Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend 8

11 Duurzaamheid Amerikaans Kersen wordt gekwalificeerd als bestand tegen houtrot. Het kernhout is matig bestand tegen verduurzaming. Belangrijkste toepassingen Meubilair en kasten, hoogwaardig timmerwerk, keukenkasten, lijsten, lambrisering, vloeren, deuren, bootinterieurs, muziekinstrumenten, draaiwerk en snijwerk. De vele, subtiele rode tonen in het kernhout maken deze houtsoort erg gewild voor veel hoogwaardige toepassingen. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Stelen van gereedschappen Belangrijkste toepassingen Overige informatie Bij blootstelling aan UV-licht worden natuurlijk afgewerkte producten van kersenhout na verloop van tijd over het algemeen donkerder van kleur. Deze hoogwaardige houtsoort heeft knoesten en gomgangen, die van nature voorkomen maar die niet als onvolkomenheid worden gezien. Spinthout wordt zonder beperking toegestaan. Op grond van dit NHLA-voorschrift wordt het ruw hout van de American cherry vaak verkocht met een kernhoutspecificatie van bijvoorbeeld 90/50, hetgeen betekent dat de ene zijde voor 90% en de andere zijde voor minstens 50% uit kernhout bestaat. Vraag uw leverancier met welke specificatie hij zijn kersenhout verkoopt. 9

12 American hard maple Acer saccharum, Acer nigrum Andere namen: Suikeresdoorn, sugar maple, black maple Groeigebied en verkrijgbaarheid De oostelijke Verenigde Staten, voornamelijk de staten aan de Atlantische kust en in het merengebied. Een boom die de voorkeur geeft aan koude weersomstandigheden en een noordelijk klimaat. Goed verkrijgbaar als ruw hout en fineer. De betere kwaliteiten ruw hout zijn geselecteerd op de blanke kleur (spinthout), hoewel dit de mate van verkrijgbaarheid kan beperken. Maple met een speciale tekening (bird's-eye, curly, fiddleback) is gewoonlijk alleen als fineer in handelshoeveelheden verkrijgbaar. Het spinthout is romig wit met een lichte roodachtig bruine gloed en het kernhout varieert van licht tot donker roodachtig bruin. De hoeveelheid donkerbruin kernhout kan aanzienlijk variëren naar gelang het groeigebied. Zowel het spinthout als het kernhout kan mergvlekken vertonen. Het hout heeft een dichte, fijne nerf en heeft gewoonlijk een rechte draad. De draad kan echter ook warrig (curly), golvend (fiddleback) of 'gemoest' (bird's-eye maple) zijn. Fysische en mechanische eigenschappen Het hout is hard en zwaar, met goede sterkte-eigenschappen, met name de hoge schuuren slijtageweerstand. Het is tevens goed geschikt voor stoombuigen. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.63 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 705 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 11.9% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid Waarden voor Acer saccharum MPa 12,618 MPa MPa 6450 N Bewerkbaarheid Hard maple droogt langzaam met een grote krimp, waardoor het onderhevig kan zijn aan variatie in volume. Voorboren wordt aanbevolen bij spijkeren en schroeven. Indien met zorg behandeld, laat het zich goed bewerken en draaien, geeft bevredigende resultaten bij lijmen. Met beitsen en polijsten kan een uitstekende afwerking worden verkregen. 10 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

13 Duurzaamheid Gekwalificeerd als weinig tot niet-bestand tegen houtrot. Het kernhout biedt weerstand tegen verduurzaming, maar het spinthout is impregneerbaar. Belangrijkste toepassingen Vloeren, meubilair, lambrisering, keukenkasten, werkbladen en tafelbladen, fijn timmerwerk: trappen, trapleuningen, lijsten en deuren. Door zijn slijtvastheid en gelijkmatige, rechte draad is deze soort ideaal voor vloeren waar veel over gelopen wordt, zoals in theaters, concertgebouwen en sporthallen en op basketbalvelden. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Stelen van gereedschappen Belangrijkste toepassingen Overige informatie Het lichtgekleurde spinthout zal bij blootstelling aan UV-licht na verloop van tijd donkerder kleuren. Dit ruw hout wordt vaak vanwege zijn blanke kleur (spinthout) geselecteerd. In de classificatierichtlijnen van de NHLA wordt deze soort beschreven als ʻwhite mapleʼ of ʻsap mapleʼ. Het hout wordt verkocht als kleuromschrijving ʻI/II whiteʼ, hetgeen betekent dat één brede zijde volledig wit is en en de andere zijde bruin kernhout kan bevatten. Bij de kleuromschrijving ʻ#1 whiteʼ zijn alle vier de zijden wit. Voor meer informatie zie The Illustrated Guide to American Hardwood Lumber Grades van de AHEC. 11

14 American soft maple Acer rubrum, Acer saccharinum Andere namen: Rode esdoorn, red maple, silver maple Groeigebied en verkrijgbaarheid De oostelijke Verenigde Staten en in mindere mate aan de westkust (Acer macrophyllum, grootbladige esdoorn). Steeds beter verkrijgbaar naarmate de vraag op de exportmarkten toeneemt. In de meeste opzichten lijkt het hout van soft maple sterk op dat van hard maple. Vanwege de grotere verspreiding kan het echter sterker onderhevig zijn aan regionale kleurvariaties. Het spinthout is gewoonlijk grijsachtig wit, soms met donkerder gekleurde mergvlekken. Het kernhout varieert van licht tot donker roodachtig bruin. Het hout heeft meestal een rechte draad. Het ruw hout wordt over het algemeen niet op kleur geselecteerd verkocht. Fysische en mechanische eigenschappen Soft maple is ongeveer 25% minder hard dan hard maple, heeft middelmatige buig- en knikweerstand. Het heeft een lage stijfheid en schokvastheid en goede buigeigenschappen. Het is tevens goed geschikt voor stoombuigen. Acer rubrum (red) Acer macrophyllum (Pacific coast / big leaf) Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 801 Kg/m Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 10.5% 9.3% Buigsterkte MPa MPa Elasticiteitsmodulus 11,308 MPa 9,998 MPa Druksterkte (evenwijdig aan de draad) MPa MPa Hardheid 4225 N 3780 N Bewerkbaarheid Soft maple is goed te bewerken en door beitsen en polijsten kan een uitstekende afwerking worden verkregen. Lijmen, schroeven en spijkeren leveren bevredigende resultaten. Het droogt langzaam met minimaal droogverlies en er is weinig variatie in volume. Duurzaamheid Niet bestand tegen houtrot. Het kernhout is matig bestand tegen verduurzaming, maar het spinthout is impregneerbaar. 12 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

15 Belangrijkste toepassingen Meubilair, lambrisering, fijn timmerwerk, keukenkasten, lijsten, deuren, muziekinstrumenten en draaiwerk. Soft maple wordt vaak gebruikt als vervanging voor hard maple of het wordt zo gebeitst dat het op een andere houtsoort lijkt, bijv. kersen. Door de fysische eigenschappen en bewerkbaarheid kan het ook als vervanging voor beuken worden gebruikt. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Belangrijkste toepassingen Stelen van gereedschappen Overige informatie Eastern soft maple: Meestal red maple in het noorden en silver maple verspreid over het middenwesten en het zuiden van de Verenigde Staten. U dient hierover contact met uw leverancier op te nemen, aangezien deze twee soorten er zeer verschillend uitzien. De red maple lijkt vaak op de hard maple en is veel gelijkmatiger qua kleur, terwijl de silver maple in allerlei kleuren voorkomt en een enigszins zachtere nerf kan hebben. Beide soorten kunnen getekend zijn door wormgaten, maar dit wordt niet als onvolkomenheid gezien. Ze worden dan ook verkocht met de aanduiding WHND (Worm Holes No Defect). Alle soorten van de soft maple kunnen op grond van de NHLA-specificaties in The Illustrated Guide to American Hardwood Lumber Grades op kleur worden geselecteerd. Pacific coast / big leaf maple: Bij deze noordwestelijke soort zijn dezelfde kwaliteitsvoorschriften van toepassing als bij de red alder. De belangrijkste kwaliteitsklassen voor ruw hout zijn Select & Better, No. 1 Common en Frame. Het wordt kunstmatig gedroogd, geschaafd, en vervolgens wordt de bewerkte zijde aan een inspectie onderworpen. Dit hout heeft van nature knoesten, maar die worden niet als onvolkomenheid gezien. Overleg met uw leverancier voor de kwaliteitsklasse die een optimaal resultaat garandeert. 13

16 American red oak Quercus spp. Andere namen: Amerikaans Rood Eiken, Rode eik, Northern red oak, Southern red oak Groeigebied en verkrijgbaarheid Wijdverbreid in het oosten van de Verenigde Staten. De eiken zijn verreweg de meest voorkomende soortengroep in de hardhoutbossen in deze regio. De Amerikaanse red oak komt meer voor dan wit eiken. De red oak-groep omvat veel soorten, waarvan een achttal wordt geëxploiteerd. Zeer goed verkrijgbaar als ruw hout of fineer in een scala van kwaliteitsklassen en specificaties. Red oak wordt vaak geclassificeerd op basis van groeigebied en verhandeld als Northern red oak en Southern red oak. Het spinthout van de red oak is wit tot lichtbruin en het kernhout rozeroodachtig bruin. Het uiterlijk komt over het geheel genomen overeen met white oak, echter met een iets duidelijker tekening vanwege de meer poreuze draad. De draad is meestal recht, met een grove nerf. Fysische en mechanische eigenschappen Een harde, zware houtsoort met middelmatige buigsterkte en stijfheid, en hoge kniksterkte. Deze soort is tevens zeer geschikt voor stoombuigen. Meer informatie over sterkte is beschikbaar in Structural Design in American Hardwoods, een publicatie van de AHEC. Quercus rubra (Northern) Quercus falcata (Southern) Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 705 Kg/m Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 6.6% N/A Buigsterkte MPa MPa Elasticiteitsmodulus 12,549 MPa 10,274 MPa Druksterkte (evenwijdig aan de draad) MPa MPa Hardheid 5738 N 4715 N Bewerkbaarheid Red oak is goed machinaal te bewerken, spijkeren en schroeven, hoewel voorboren aanbeveling verdient. Beitsen en polijsten geven een goede afwerking. Het hout dient langzaam te worden gedroogd, waardoor het risico op splijten en kromtrekken wordt beperkt. Het vertoont een grote krimp en de dimensionale stabiliteit kan onder vochtige omstandigheden onderhevig zijn aan variatie. 14 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

17 Duurzaamheid Gekwalificeerd als in lichte mate niet bestand tegen houtrot, tamelijk gemakkelijk te behandelen met verduurzamingsmiddelen. Belangrijkste toepassingen Constructie, meubilair, vloeren, binnenhuisarchitectuur, fijn binnentimmerwerk, trappen en lijsten, deuren, keukenkasten, lambrisering en doodskisten. Niet geschikt voor kuiperswerk. De kleur, nerf, eigenschappen en kenmerken van red oak kunnen per groeigebied verschillen. Gebruikers en voorschrijvers wordt daarom aanbevolen met hun leveranciers te overleggen over een kwaliteitsklasse die een optimaal resultaat garandeert. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Stelen van gereedschappen Belangrijkste toepassingen Overige informatie Deze fraai ogende houtsoort, die zeer goed verkrijgbaar is, wordt steeds vaker door ontwerpers en architecten geselecteerd voor meubilair, timmerwerk en vloerdelen op exportmarkten wereldwijd. De Northern red oak is over het algemeen zeer blank van kleur en lijkt veel op white oak. De Southern red oak kan een opvallend paarse of rode kleur hebben. Dit is met name het geval na afwerking, waardoor het meer op een ʻmixed oakʼ-product gaat lijken. Het aanzienlijke productievolume aan red oak garandeert dat het goed verkrijgbaar is en dat er lange, brede planken met een gelijkmatige draad kunnen worden verkregen. Om diezelfde reden is red oak ook vaak gesorteerd op breedte en lengte voor specifieke toepassingen, zoals vloerdelen, verkrijgbaar. 15

18 American white oak Quercus spp. Andere namen: Amerikaans Wit Eiken, Witte eik, Northern white oak, Southern white oak Groeigebied en verkrijgbaarheid Wijdverbreid in het oosten van de Verenigde Staten. De white oak-groep omvat veel soorten, waarvan een achttal commercieel wordt geëxploiteerd. Zeer goed verkrijgbaar als ruw hout of fineer in een scala van kwaliteitsklassen en specificaties. De kleur en het uiterlijk van white oak komen overeen met dat van Europees eiken. Het spinthout van American white oak is lichtgekleurd en het kernhout is licht tot donkerbruin. White oak heeft meestal een rechte draad met een middelfijne tot grove nerf en met langere stralen dan rood eiken. White oak heeft daarom meer tekening. In tegenstelling tot Europees eiken is American white oak vaak dosse gezaagd, hetgeen altijd een aandeel spint met zich meebrengt. Fysische en mechanische eigenschappen Een harde, zware houtsoort met middelmatige buig- en kniksterkte en lage stijfheid. Uitstekend geschikt voor stoombuigen. Door de gelijkmatige sterkte wordt deze houtsoort steeds vaker door architecten en ontwerpers voor constructieve toepassingen gebruikt. Meer informatie is beschikbaar in Structural Design in American Hardwoods, een publicatie van de AHEC. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.68 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 769 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 12.6% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid Waarden voor Quercus alba MPa 12,273 MPa MPa 6049 N Bewerkbaarheid White oak is goed te bewerken, spijkeren en schroeven, hoewel voorboren aanbeveling verdient. Omdat het reageert met ijzer, wordt aanbevolen gegalvaniseerde of koperen spijkers te gebruiken. De eigenschappen met betrekking tot lijmen variëren. Met beitsen en polijsten kan een goede afwerking worden verkregen. Het hout droogt langzaam en moet met zorg behandeld worden om scheuren te voorkomen. Door de grote krimp kan het onderhevig zijn aan variatie in volume. 16 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

19 Duurzaamheid Het kernhout is bestand tegen rot maar uitermate moeilijk te verduurzamen, terwijl het spinthout matige weerstand biedt tegen verduurzaming. Deze houtsoort is van nature duurzaam, hetgeen inhoudt dat het kernhout van white oak geschikt is voor buitentoepassingen zonder verduurzaamd te hoeven worden. Of het hout aan de gestelde doelen kan voldoen, is echter afhankelijk van lokale weers- en andere invloeden. Belangrijkste toepassingen Constructie, meubilair, vloeren, binnenhuisarchitectuur, buitentimmerwerk, lijsten, deuren, keukenkasten, lambrisering, bielzen, houten bruggen, vaten, doodskisten. De kleur, nerf, eigenschappen en kenmerken van white oak kunnen per groeigebied verschillen. Gebruikers en voorschrijvers wordt daarom aanbevolen nauw met hun leveranciers samen te werken om zich ervan te verzekeren dat het hout dat zij bestellen aan hun specifieke voorwaarden voldoet. Northern en Southern white oak worden apart verkocht. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Stelen van gereedschappen Belangrijkste toepassingen Overige informatie White oak uit het hele noordelijke en zuidelijke groeigebied is vaak gelijkmatig van kleur. In bepaalde streken in de Appalachians komt een soort voor met een duidelijke tekening van wormgaten; deze wordt verhandeld als ʻSound Wormyʼ. De regels van de NHLA stellen geen beperking aan spinthout, maar voor de export wordt meestal als minimumeis gesteld dat er sprake moet zijn van één kernhoutzijde. Vraag uw leverancier welke kwaliteitseisen hij stelt aan spinthout. White oak wordt over de hele wereld gebruikt en vormt een aanvulling op Europees eiken, hoewel het door zijn kleurconsistentie en de omvangrijke productie van bekantrecht ruw hout zeer populair is bij veel fabrikanten van meubilair, vloeren en timmerwerk. 17

20 American tulipwood Liriodendron tulipifera Andere namen: Tulpenboom, magnolia, yellow poplar, tulip poplar Groeigebied en verkrijgbaarheid Wijdverbreid in het oosten van de Verenigde Staten. Ruim verkrijgbaar in een compleet assortiment standaard diktes. Zeer ruim verkrijgbaar als ruw hout en fineer. Tulipwood is een van de grootste bomen in het Amerikaanse bosareaal en levert brede en lange producten met relatief weinig knoesten. Tulipwood maakt ongeveer 9% van het staande Amerikaanse hardhout uit, hetgeen een constante toevoer van voldoende omvang naar de exportmarkten betekent. Het spinthout van deze soort, in Europa bekend onder de naam magnolia, is romig wit en soms gestreept, terwijl het kernhout varieert van licht geelachtig bruin tot olijfgroen. Bij blootstelling aan UV-licht heeft de groene kleur van het kernhout de neiging donkerder te worden en bruin te kleuren. Het hout heeft een middelfijne tot fijne nerf met rechte draad. De breedte van het spinthout en een aantal fysische eigenschappen variëren per groeigebied. Het hout heeft vele gunstige eigenschappen en is geschikt voor een grote verscheidenheid aan toepassingen. De tulpenboom is geen populier (Populus) en heeft een groot aantal hoogwaardige eigenschappen. De tulpenboom lijkt in vorm op de Europese populier, vandaar de Amerikaanse benaming. Fysische en mechanische eigenschappen Het hout heeft een middelmatige relatieve dichtheid met lage waarden voor buigsterkte, schokvastheid, stijfheid en druksterkte. De geschiktheid voor stoombuigen wordt als middelmatig geclassificeerd. Tulipwood is, gezien het gewicht, erg sterk en is ideaal voor het maken van gelamineerde draagbalken en constructies. Meer informatie over sterkte is beschikbaar in Structural Design in American Hardwoods, een publicatie van de AHEC. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.42 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 449 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 9.8% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 10,894 MPa MPa 2402 N Bewerkbaarheid Een veelzijdig meubel- en ruw hout, dat zich gemakkelijk laat verwerken, schaven, frezen, lijmen en boren. Het droogt gemakkelijk met minimaal droogverlies. Er treedt minimale variatie in volume op en het hout heeft slechts een geringe neiging tot splijten bij spijkeren. Het geeft uitstekende resultaten bij verven, vernissen en beitsen. 18 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

21 Duurzaamheid Niet bestand tegen houtrot. Het kernhout is matig bestand tegen verduurzaming, maar het spinthout is impregneerbaar. Het absorberend vermogen van tulipwood maakt het zeer geschikt voor verduurzaming. Recent Europees onderzoek heeft uitgewezen dat traditionele en nieuwe verduurzamingsmethoden met succes op tulipwood kunnen worden toegepast. Voor meer informatie: Belangrijkste toepassingen Constructiewerk, meubilair, fijn binnentimmerwerk, keukenkasten, deuren, lambrisering, lijsten, bekantrechte, gelijmde panelen, triplex (Verenigde Staten), draaiwerk en snijwerk. Overige informatie Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Belangrijkste toepassingen Fineerplaat Deze ruim verkrijgbare, goedkope en veelzijdige Amerikaanse hardhoutsoort Sportartikelen wordt op exportmarkten wereldwijd verhandeld. Veel ontwerpers en architecten Stelen van gereedschappen experimenteren met de spectaculaire kleurenvariatie van tulipwood. Knoesten en kwasten komen vaak voor en worden niet als onvolkomenheid gezien. Bij de hoogste kwaliteitsklassen ruw hout komt in beperkte mate een paars-blauwe mineraalkleur voor; bij de kwaliteitsklasse ʻCommonʼ is dit een algemeen verschijnsel. Aangezien hout in de kwaliteitsklasse ʻCommonʼ meestal wordt gebeitst of geverfd, is het geen probleem als na het schaven een grijze kleur ontstaat. Tulipwood komt steeds vaker beschikbaar in vaste breedtematen. Overigens is tulipwood in de Verenigde Staten ook bekend onder de naam ʻyellow poplarʼ of ʻtulip poplarʼ. 19

22 American black walnut Juglans nigra Andere namen: Amerikaans Noten, Zwarte walnoot, American walnut, black walnut Groeigebied en verkrijgbaarheid De oostelijke Verenigde Staten, maar hoofdzakelijk geëxploiteerd in de centraal gelegen staten. Een van de weinige Amerikaanse soorten die zowel aangeplant worden als zich op natuurlijke wijze voortplanten. Redelijk goed verkrijgbaar als ruw hout en fineer. Het spinthout van black walnut is romig wit, terwijl het kernhout lichtbruin tot donker chocoladebruin is, soms met een paarsachtige gloed en donkerder strepen. Het Amerikaans Noten wordt doorgaans gestoomd om het spinthout donkerder te maken en de kleur van het kernhout bruin te egaliseren. De draad is gewoonlijk recht en soms golvend of warrig, hetgeen een aantrekkelijke en decoratieve tekening geeft. Het donkere kernhout zal bij blootstelling aan UV-licht na verloop van tijd lichter kleuren. Fysische en mechanische eigenschappen Walnut is een taai, hard ruw hout met een middelmatige relatieve dichtheid, een matige buig- en kniksterkte en een lage stijfheidwaarde. Het is tevens geschikt voor stoombuigen. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.55 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 609 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 10.2% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 11,584 MPa MPa 4492 N Bewerkbaarheid Black walnut is met de hand en machinaal gemakkelijk te verwerken. Het laat zich goed spijkeren, schroeven en lijmen. Het is goed te beitsen en te verven en kan tot een uitstekende afwerking worden gepolijst. Het dient langzaam te worden gedroogd en vereist een zorgvuldige behandeling om droogverlies door kunstmatig drogen te voorkomen. Walnut heeft een goede dimensionele stabiliteit. 20 Zagen Schaven Boren Voorboren Draaien Snijden Frezen Spijkeren Schroeven Lijmen Afwerken Slecht Redelijk Goed Uitstekend

23 Duurzaamheid Gekwalificeerd als zeer goed bestand tegen houtrot. Het is een van de sterkste houtsoorten die er bestaan, zelfs onder omstandigheden die bevorderlijk zijn voor houtrot. Belangrijkste toepassingen Meubilair, kasten, binnenhuisarchitectuur, hoogwaardig timmerwerk, deuren, vloeren, geweerkolven en lambrisering. Veel gebruikt voor toepassing in contrast met lichter gekleurd hout. Toepassingen voor eindgebruik Deuren Vloeren Meubilair Timmerwerk Keukenkasten Lijsten en draaiwerk Fineerplaat Sportartikelen Stelen van gereedschappen Belangrijkste toepassingen Overige informatie Met het oog op de beschikbaarheid en de aanwas van black walnut (ongeveer 1% van het houtbestand) zijn de NHLArichtlijnen voor deze houtsoort aangepast. Ruw hout van de hoogste kwaliteitscategorie (FAS) dient minimaal een breedte van 5 inch (12,7 cm) en een lengte van 6 voet (1,524 m) te hebben. Bij stomen zal het spinthout, dat niet als een onvolkomenheid wordt gezien, donkerder worden, zodat in de afwerkfase een goede kleurafstemming ontstaat. Spinthout is onbeperkt toegestaan. Neem voor meer informatie contact op met uw leverancier. 21

24 American aspen Populus tremuloides Andere namen: Amerikaans Elzenhout, Ratelpopulier, white poplar, popple Groeigebied en verkrijgbaarheid Aspen is een echte populier, die vooral in het noordoosten van de Verenigde Staten commercieel wordt geëxploiteerd. Beperkt verkrijgbaar als massief ruw hout en fineer in alle afmetingen en kwaliteitsklassen. Het spinthout is wit en gaat over in lichtbruin kernhout. Het contrast tussen spinthout en kernhout is gering. Het hout heeft een fijne, egale nerf en een rechte draad. Fysische en mechanische eigenschappen Het hout is licht en zacht, met een lage buigsterkte en stijfheid, en middelmatige schokvastheid. Het heeft een zeer lage buigclassificatie. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.38 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 417 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 9.2% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 8,136 MPa MPa 1557 N Bewerkbaarheid American aspen splijt niet bij het spijkeren, is gemakkelijk te bewerken en heeft een enigszins wollig oppervlak. Het laat zich goed draaien, boren en schuren. Met verven en beitsen wordt een goede afwerking verkregen, hoewel de wollige plekken extra aandacht vereisen. Het vertoont lage tot middelmatige krimp en heeft een goede dimensionele stabiliteit. American aspen is een echte populier en heeft dezelfde kenmerken en eigenschappen als American cottonwood en de Europese populier. Duurzaamheid Niet bestand tegen houtrot en zeer moeilijk te verduurzamen. Belangrijkste toepassingen Meubelelementen (ladezijkanten), deuren, lijsten, schilderijlijsten, binnentimmerwerk, speelgoed, keukengerei. Lucifers (Verenigde Staten). Belangrijke gespecialiseerde toepassingen zijn o.a. sauna's, omdat deze houtsoort geur- en smaakloos is. Overige informatie Wordt regionaal ook wel ʻpoppleʼ genoemd. Niet te verwarren met American tulipwood (Liriodendron tulipifera), dat in de Verenigde Staten ook wel ʻyellow poplarʼ wordt genoemd. Lichtbruine mineraalstrepen komen van nature voor en worden niet als een onvolkomenheid gezien. 22

25 American basswood Tilia americana Andere namen: Amerikaanse linden, linden Groeigebied en verkrijgbaarheid De oostelijke Verenigde Staten, voornamelijk de noordelijke staten en in het merengebied. Ruw hout wordt in allerlei dikten en kwaliteitsklassen, en met een scala aan specificaties, geproduceerd, maar slechts in kleine hoeveelheden. Het spinthout van American basswood is gewoonlijk tamelijk breed en romig wit van kleur; het gaat over in het kernhout dat licht tot roodachtig bruin is, soms met donkerder strepen. Het hout heeft een fijne, gelijkmatige nerf en een ongedefinieerde, rechte draad. Fysische en mechanische eigenschappen Het hout is licht en zacht, met over het algemeen lage sterkteeigenschappen en een lage classificatie voor stoombuigen. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.37 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 417 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 12.6% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 10,067 MPa MPa 1824 N Bewerkbaarheid Basswood is goed te bewerken. Het laat zich gemakkelijk bewerken met handgereedschap, waardoor het uitstekend geschikt is voor snijwerk. Het laat zich tamelijk goed spijkeren, schroeven en lijmen en kan tot een goed gladde afwerking worden geschuurd, gebeitst en gepolijst. Het droogt snel met weinig vervorming of kwaliteitsverlies. Het heeft een tamelijk grote krimp maar goede dimensionele stabiliteit in droge toestand. Duurzaamheid Het hout is niet bestand tegen houtrot maar wel impregneerbaar, dus het kan geschikt zijn voor behandeling met verduurzamingsmiddelen. Belangrijkste toepassingen Snijwerk, draaiwerk, meubilair, gietmodellen, lijsten, fijn binnentimmerwerk en muziekinstrumenten. Een specifieke toepassing is de fabricage van jaloezieën. Overige informatie Vaak geproduceerd met een dikte van 9/4 inch (57,15 mm) voor jaloezieën. Knoesten en lichtbruine mineraalstrepen komen van nature voor en worden niet als een onvolkomenheid gezien. 23

26 American beech Fagus grandifolia Andere namen: Amerikaanse berk, Amerikaans Berken Groeigebied en verkrijgbaarheid De oostelijke Verenigde Staten; de commerciële exploitatie is geconcentreerd in de centraal gelegen staten langs de Atlantische oceaan. De productie van hogere kwaliteitsklassen ruw hout en dikkere maten kan beperkt zijn. Het spinthout van American beech is wit met een rode gloed, terwijl het kernhout licht tot donker roodachtig bruin is. American beech is meestal iets donkerder en minder gelijkmatig dan Europees beuken. Het hout heeft over het algemeen een rechte draad met een dichte, gelijkmatige nerf. Fysische en mechanische eigenschappen American beech wordt gekwalificeerd als zwaar, hard en sterk hout met een hoge schokvastheid en zeer geschikt voor stoombuigen. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.64 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 741 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 13.0% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 11,859 MPa MPa 5782 N Bewerkbaarheid American beech is gemakkelijk te verwerken met het meeste handgereedschap en machinaal gereedschap. Het laat zich goed spijkeren en lijmen en kan tot een goede afwerking worden gebeitst of geverfd. Het hout droogt tamelijk snel, maar vertoont een sterke neiging tot kromtrekken, splijten en oppervlaktegebreken. Het vertoont een grote krimp en middelmatige dimensionele stabiliteit. Duurzaamheid Het hout wordt gekwalificeerd als niet bestand tegen houtrot, maar laat zich wel verduurzamen. Belangrijkste toepassingen Meubilair, deuren, vloeren, fijn timmerwerk, lambrisering, borstelstelen en draaiwerk. Het is bijzonder geschikt voor kisten voor levensmiddelen, omdat het geur- en smaakloos is. Overige informatie Enkele lichtbruine mineraalstrepen komen van nature in het kernhout voor; deze worden niet als een onvolkomenheid gezien. American beech wordt niet op dezelfde schaal als in Europa geproduceerd, maar er zijn Amerikaanse bedrijven die zich toeleggen op stomen en export. 24

27 American yellow birch Betula alleghaniensis Andere namen: Gele berk Groeigebied en verkrijgbaarheid De oostelijke Verenigde Staten, voornamelijk de noordelijke staten en het merengebied. In redelijke mate verkrijgbaar. De verkrijgbaarheid is echter beperkter indien geselecteerd wordt op kleur, bijv. red birch (rood berken) (kernhout) of white birch (blank berken) (spinthout). Wordt in toenemende mate geëxporteerd, ofschoon de geringe productieomvang beperkingen kan opleggen ten aanzien van afmeting en kwaliteit. Yellow birch heeft wit spinthout en licht tot roodachtig bruin kernhout. Het hout heeft over het algemeen een rechte draad met een fijne, gelijkmatige nerf. Fysische en mechanische eigenschappen Yellow birch hout is zwaar, hard en sterk. Het heeft zeer goede buigeigenschappen en een goede kniksterkte en schokvastheid. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.62 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 689 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 13.4% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 13,859 MPa MPa 5604 N Bewerkbaarheid Het hout is betrekkelijk gemakkelijk te bewerken en, met de nodige zorg, goed te lijmen. Het laat zich bijzonder goed beitsen en polijsten. Het geeft bevredigende resultaten bij spijkeren en schroeven, waarbij voorboren wordt aanbevolen. Het droogt nogal langzaam met weinig droogverlies; het vertoont echter een matig hoge krimp en is daarom onderhevig aan variaties in volume. Duurzaamheid Niet bestand tegen houtrot. Het kernhout is matig bestand tegen verduurzaming, het spinthout is echter impregneerbaar. Belangrijkste toepassingen Meubilair, fijn timmerwerk en lambrisering, deuren, parket, keukenkasten, draaiwerk en speelgoed. Overige informatie Vaak gesorteerd op spinthout of rood (kernhout). Indien gesorteerd op kleur dient het hout van de hoogste kwaliteitscategorie (FAS) minimaal een breedte van 5 inch (12,7 cm) te hebben. Voor specificaties ten aanzien van kleursortering raadpleeg de Rules for the Measurement & Inspection of Hardwood & Cypress van de NHLA. Paper birch (papierberk) heeft een veel zachtere nerf en is lichter van kleur, met verspreid bruine vlekken. Deze soort dient niet verward te worden met de yellow birch. 25

28 American cottonwood Populus deltoides Andere namen: Amerikaanse populier, Eastern cottonwood, Eastern poplar, Carolina poplar Groeigebied en verkrijgbaarheid Cottonwood is een echte populier en wordt voor exploitatie geteeld in de centraal gelegen en zuidelijke staten, waar de soort ruim verkrijgbaar is als ruw hout en fineer. Deze soort kan beperkt verkrijgbaar zijn op exportmarkten waar de vraag gering is. Het spinthout is wit en heeft soms bruine strepen, terwijl het kernhout heel licht tot lichtbruin kan zijn. Het ruw hout is diffuus en poreus met een grove nerf. Het hout heeft meestal een rechte draad en heeft betrekkelijk weinig gebreken. American cottonwood is een echte populier en heeft daarom dezelfde eigenschappen als de American aspen (Populus tremuloides) en de Europese populier. Fysische en mechanische eigenschappen American cottonwood is betrekkelijk licht in gewicht. Het hout is zacht, slecht bestand tegen buiging en druk en heeft een lage schokvastheid. In droge toestand is het reukloos en smaakloos. Relatieve dichtheid (vochtgehalte 12%) 0.40 Gemiddeld gewicht (vochtgehalte 12%) 449 Kg/m 3 Gemiddelde volumetrische krimp (vers tot 6% vochtgehalte) 11.3% Buigsterkte Elasticiteitsmodulus Druksterkte (evenwijdig aan de draad) Hardheid MPa 9,466 MPa MPa 1913 N Bewerkbaarheid De algehele bewerkbaarheid is redelijk, hoewel er vaak trekhout (reactiehout) aanwezig is, wat bij het zagen een wollig oppervlak kan geven, hetgeen weer extra aandacht vereist bij het afwerken. Het hout is goed te lijmen en heeft een goede splijtvastheid bij het spijkeren en schroeven. Het droogt gemakkelijk maar kan een neiging tot kromtrekken hebben, met kleine variaties in dimensionale stabiliteit. Duurzaamheid Niet bestand tegen houtrot. Belangrijkste toepassingen Meubilair, meubelelementen, fijn timmerwerk en lijsten, speelgoed en keukengerei. Een specifieke toepassing (Verenigde Staten) is de fabricage van jaloezieën en luiken. In sommige exportmarkten in Azië en Europa, met name in Italië, wordt deze goedkope en lichtgekleurde houtsoort gebruikt voor de behandeling van reproductiemeubelen met donkere beits. Overige informatie Wordt soms ook wel ʻwhite poplarʼ genoemd. Niet te verwarren met American tulipwood (Liriodendron tulipifera), dat in de Verenigde Staten ook wel ʻyellow poplarʼ wordt genoemd. Wordt soms op een dikte van 9/4 inch (57,15 mm) gezaagd voor jaloezieën. 26