Het grote infobouk, mor den in t klain

Transcriptie

1 Voorwoord Beste lezers, Hier is ie dan! Het infoboekje voor alle jongeren in de gemeente Winsum. Heel veel leuke en serieuze info van seks tot werk van school tot jeugdsoos, van samenwonen tot brommerverzekering en nog veel en veel meer. Jongerenwerk Vlagtwedde bedankt! Zij zijn begonnen met het boekje en de meeste algemene informatie is door hun verzameld. Het jongerenwerk Winsum wilde ook zo n boekje. Marije en Judith hebben daarom dit infoboekje aangepast voor alle jongeren in Winsum. Heb je een probleem dan hopen wij te kunnen helpen met het antwoord. Er staan erg veel sites in met extra en ook leuke info. Wil je snel surfen ga dan naar Daar staat dit ook allemaal op de site van het jongerenwerk, alle links staan dan bij elkaar op 1 pagina. Heb je ideeën of commentaar laat het ons dan weten via de mail. Heb je verder nog vragen neem dan gerust contact op met bijvoorbeeld info@jongerenwerk.com of met 1 van de adressen hieronder. Wij hebben de connecties en contacten om jouw mogelijk verder te helpen! Veel plezier, veel succes en hopelijk tot ziens Martino Haaima, Alexander Tjoelker, Ronald de Haan, Teye Barkema martino@jongerenwerk.com, alexander@jongerenwerk.com, ronald@jongerenwerk.com, teye@jongerenwerk.com. Graag willen we het jongerenwerk Vlagtwedde, alle sites en instanties bedanken voor hun informatie. De site waar in het verhaal naar verwezen wordt geldt vaak als bron van de informatie. In het bijzonder dank aan Rika Ringersma, gemeente Vlagtwedde, jongerenwerk uit de gemeente Vlagtwedde, de provincie Groningen en het CMO. Deze uitgave van Winsum is mogelijk gemaakt door de financiële steun van de gemeente Winsum. En de dappere arbeid van Judith de Vries en Marije Hertsenberg. Oorspronkelijke redactie: Albert Tilma. Jan Hebers, Teye Barkema Oorspronkelijke Titel: Breek ie de bek nait lös!!! Uitgegeven door: Jongerenwerk Barkema men de Haan Oorspronkelijke samenstellers: Albert Tilma, Jan Hebers en Teye Barkema Vormgeving: Rogier, Ronald, Teye. Oorspronkelijke uitgave: Jongerenwerk Stichting Welzijngemeente Vlagtwedde Opmaak: Patrick Wijninga Druk en bindwerk: Drukkerij Sikkema Warffum Oorspronkelijk ISBN nr.: ISBN nr.: Website oorspronkelijke uitgave: Stichting Welzijn Vlagtwedde De wijzigingen en aanvullingen in dit infoboekje zijn met toestemming van het jongerenwerk van Vlagtwedde. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van jongerenwerk Vlagtwedde (jongerenwaark@hotmail.com). Hoewel met de grootst mogelijke zorgvuldigheid is gewerkt aan de totstandkoming en samenstelling van het infobouk, kan geen aansprakelijkheid voor de juistheid van de gegevens worden geaccepteerd. Mocht jouw organisatie belangstelling hebben om dit boukie te gebruiken voor jongeren bij jou in de regio, neem dan contact op met het jongerenwerk van de gemeente Vlagtwedde. Commerciële verkoop wordt nooit toegestaan. Het boukie is en blijft gratis. t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 1

2 De hoofdstukken 1. Hoe kom ik op Internet Blz Vrije tijd Blz Vakantie Blz De leukste links Blz School Blz Hoe kom ik aan heroïne, cocaïne, en speed? Blz Werken Blz Geen werk/ ontslag/ uitkering aanvragen Blz Huisvesting Blz Samen wonen Blz Geld Blz Verzekeringen Blz Gezondheid Blz Seks Blz Verslavingen Blz Hulp nodig? Blz Heb ik dat? Blz Justitie Blz De gemeente Blz Vervoer Blz Mobieltje Blz Tatoeages, piercings en permanente make-up Blz Bienoamen Blz Hoe kom ik weg met moord en doodslag? Blz Websites voor jongeren Blz. 108 t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 2

3 1. Internet et Om er voor te zorgen dat je zonder problemen kunt Internetten hebben we een aantal tips voor je de op een rijtje gezet: 1. Wees voorzichtig online( op het Internet): jouw gedrag en de websites die je bezoekt bepalen in grote mate hoe veilig je online bent. Wees dus voorzichtig met het surfen over Internet. 2. Toon altijd respect voor anderen: behandel mensen online zoals je zou willen dat ze jou behandelen. Stuur geen gemene of vervelende s. Onthoud dat alles wat je online schrijft of doorstuurt, ook naar andere mensen kan worden doorgestuurd, dus ook naar je ouders of naar school. 3. Geef nooit persoonlijke informatie over jezelf of je familie door. Doe dit alleen als het echt belangrijk is. Dit geldt voor gegevens als je echte naam, adres, telefoonnummer of financiële gegevens, zoals een creditcardnummer of sofi-nummer. Zelfs als je iemand persoonlijk kent en die online 'tegenkomt'. Je weet nooit of er nog andere mensen zijn die die informatie ook bekijken. Je weet ook nooit zeker of iemand is wie die zegt dat hij/zij is. Pas ook op met het online gebruik van je echte (achter)naam. Geef ook niet de naam van je school, straat of buurt door. Ieder beetje informatie kan ervoor zorgen dat iemand kan achterhalen waar je woont. 4. Maak geen afspraak om een 'Internetvriend' persoonlijk te ontmoeten. Je weet nooit met wie je online te maken hebt. Natuurlijk is het leuk om met mensen te chatten die je nog nooit hebt ontmoet, maar vergeet niet dat iemand die je online hebt leren kennen altijd een vreemde blijft. Je weet verder niets over die persoon en je weet ook niet of alles wat die persoon je online verteld heeft ook waar is. Maak daarom geen afspraken om 'Internetvrienden' persoonlijk te ontmoeten. 5. Zet de computer uit als je je niet op je gemak voelt. Als iemand met wie je online praat of iets dat je online hebt gezien je een vervelend, naar of zelfs angstig gevoel geeft, zet je computer dan gewoon uit. Onthoud dat je zolang je mensen geen informatie over jezelf geeft ze je ook niet kunnen lastig vallen en kun je ze gewoon negeren (of blokkeren) in de toekomst. Zeg het altijd wel even tegen een ouder of een leraar, als je je online bedreigd of angstig hebt gevoeld. 6. Het klinkt allemaal erg gevaarlijk, maar Internet is natuurlijk ook een super mooi middel. Wees van de gevaren bewust, maar laat dit je niet tegenhouden om Internet te gebruiken. Mailen: Mailen is het versturen van een bericht via de computer, hiervoor heb je Internet nodig. Als je dit wilt gaan doen, meld je dan aan bij een site, zoals Hotmail, Yahoo, G-mail of andere Internetaanbieders. Het is handig om te hebben. Je hoeft niets meer met de post te versturen, en kan snel vragen stellen en antwoord krijgen. En dit allemaal vanuit je luie stoel. Als je een adres hebt dan is het mogelijk om je aan te melden bij MSN, hiermee is het mogelijk om met een ander iemand te communiceren. Het is een soort chatprogramma, je kunt zien of je vrienden online zijn. Met diegene kan je dan msn en, het is ook mogelijk om met een microfoon te communiceren. Nieuwsgierig? Ga eens naar t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 3

4 Hyves: Hier kan je een leuke space van jezelf aan maken maar houdt er rekening mee dat eigenlijk iedereen die space kan zien. Als je niet weet hoe je informatie kan opzoeken ga dan naar een zoekmachine. Je typt het onderwerp in waarnaar je op zoek bent en de zoekmachine zoekt de pagina s op waar die informatie op staat. Dit zijn er een aantal: TIP 1: typ je eigen naam eens in bij Google, en kijk wat er van jou of je familie op Internet staat. TIP 2: typ het dorp in waar je woont. Internet kan heel handig zijn, bijvoorbeeld voor: Het zoeken van informatie Zoeken van telefoonnummers Zoeken van bedrijven Kortom alles staat bijna op het Internet Ga gewoon eens een tijdje op het Internet, en bekijk de mogelijkheden eens. Links: t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 4

5 2. Vrije tijd Jeugdsozen Baflo Jeugdsoos De Kelder Bezoekadres: Wier PK Baflo Tel: Openingstijden: vr , za uur. Jeugdsoos Eagle Bezoekadres: Gebroeders gootjesstraat PK Baflo Tel: Openingstijden: vr , za uur. Winsum Jeugdsoos Amigo Bezoekadres: Borgweg BG Winsum Tel: Openingstijden: za uur. Jeugdsoos De Pluu Bezoekadres: Hoofdstraat W AA Winsum Tel: Openingstijden: vr, za , zo uur. Jeugdsoos De Zolder Bezoekadres: Hoofdstraat W AC Winsum Tel: t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 5

6 Sauwerd Jeugdhaven Sauwerd Bezoekadres: Burchtweg BB Sauwerd Openingstijden: vr , za uur. Adorp Jeugdsoos Adorp Bezoekadres: Provincialeweg PA Adorp Tel: jaar en ouder! Openingstijden: vr en za uur. Kids avond: eerste zaterdag van de maand: uur. Den Andel Jeugdsoos Crusader Bezoekadres: Sagittariusweg PJ Den Andel Openingstijden: 1 e en 3 e vrijdag van de maand. Zwembaden Openlucht zwembad De Hoge Vier Winsum Wierdaweg 2b Manege LR/PC Reitdiepruiters Winsum Netlaan 1a Tennis Tennisclub Baflo Rasquert Meymaweg 9B Tennisclub Winsum Winsum Wierdaweg 2b Tennis vereniging Onstaborg Sauwerd Oosterstraat Tennisvereniging Streep Ezinge Terpstraat Judo t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 6

7 Judoschool Renshu Ezinge Allersmaweg Judovereniging Bushido Winsum Borgweg Sportvereniging Jupiter Winsum Hamrik Karate Karatevereniging Katsu Winsum Karatevereniging Za Kura Sauwerd Lindelaan Badminton Sportvereniging Jupiter Winsum Hamrik Fitness Fysio fitness gezondheidscentrum Winsum de Meeden 3a Atletiek Sportvereniging Jupiter Winsum Hamrik 4a Biljarten Biljartclub Adorp Adorp Spoorlaan Biljartclub Bol en Mank Feerwerd Klompenmakergang Biljartclub D.A.C. Ezinge Torenstraat Biljartclub Het Blauwe Krijtje Ezinge Torenstraat Biljartclub Feerwerd e.o. Ezinge Torenstraat Biljartclub K.O.T. Den Andel Boschweg Biljartclub Kets en Kruin Winsum Westerstraat Biljartclub Winsum e.o. Winsum Tuinbouwstraat Biljart vereniging Baflo Baflo Juffermarthastraat 32b Gymnastiek Chr. sportver. KDK Winsum Wierdaweg Gymnastiek vereniging Adorp Adorp Wierdestraat Gymnastiek vereniging Baflo Baflo Gebr. Gootjesstraat Gymnastiek vereniging E.F.G. Ezinge Oldijk Gymnastiek vereniging Wardeus Sauwerd Oosterstraat Sportvereniging Jupiter Winsum Hamrik Hardlopen Loopgroep Artemis Winsum George Martenslaan t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 7

8 Hockey Hockey club Winsum Winsum Garnwerderweg Tafeltennis Tafeltennis ver. Aktief Winsum Kerspel Voetbal c.v.v. VIBOA Winsum Schouwerzijlsterweg 7a Voetbalvereniging Adorp Adorp De Vang Voetbalvereniging Ezinge Feerwerd Valgeweg Voetbalvereniging Hunsingo Winsum Wierdaweg 2c Voetbalvereniging Rood Zwart Baflo Baflo Tinallingerweg Voetbalvereniging SIOS Sauwerd Oosterstraat Volleybal Volleybalvereniging Artharpe Adorp Torenweg Volleybalvereniging DIO Ezinge Nieuwe Peperweg Volleybalvereniging DOS Sauwerd Oosterstraat Volleybalvereniging Winkhem Winsum Hamrik Watersport Kanovereniging Winsum e.o. Winsum Schouwerzijlsterweg Wielersport Toer- en Fietsclub Winsum Winsum Zaalvoetbal Futsal Winsum Winsum Hamrik Zaalvoetbalvereniging Solo Winsum Dijkrechter t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 8

9 Bioscopen Wolff cinema groep Euroborg Pathe Groningen Bouwmaboulevard 53 Gedempte Zuiderdiep ZS Groningen 9711 HL Groningen Tel: Tel: Karten Paintball Euro Kartracing Groningen Outdoor international Kardingerweg 50 Friesstraatweg AH Groningen 9743 AA Groningen tel. (050) Tel: Lasergamen Target lasergamen Q-pit lasergame arena Oosterkade 6 Zwanenstraat RS Groningen 9712 CL Groningen Tel: Tel: Piccadilly Pioenstraat 185B (Oosterparkwijk) Groningen Tel: Wadlopen Dijkstra s Wadlooptochten Stichting Wadloopcentrum Pieterburen Hoofdstraat 118 Hoofdstraat AH Pieterburen 9968 AC Pieterburen Tel Tel dijkstra@wadloopdijkstra.nl info@wadlopen.com t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 9

10 Horeca gemeente Winsum Kroegen & Disco s de Pub 69 Hoofdstraat O AH Winsum Toby s pub Hoofdtsraat W 5A 9951 AA Winsum de Hoogte Kerkpad EP Winsum t Witte Hoes Provincialeweg PA Adorp Café De Burcht Burchtweg BB Sauwerd Café Beuving Stationsweg RG Baflo Café Billard De Brug Torenstraat Ag Ezinge Café Hammingh Hunzeweg PC Garnwerd Restaurants Chin Ind Rest Golden House Havenstraat AE Winsum Chin Ind Spec Rest Happy Family Obergon HL Winsum Pizzeria La Sicilia Hoofdstraat Obergum AH Winsum Steakhouse Oase Obergum HL Winsum Croissanterie Winsum Hoofdstraat Obergum 36 A 9951 AH Winsum t Witte Hoes Provincialeweg PA Adorp De Pronkkoamer Saaxumhuizerweg NH Saaxumhuizen t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 10

11 Snackbars Snackbar t Centrum R Praediniusstraat CB Winsum Snackbar Beuving Stationsweg RG Baflo Snackbar Op Streek De Streekweg PN Den Andel Snackbar Dix Bar Provincialweg TB Sauwerd Snackbar t Anker Burmaniastraat PK Ferwerd Snackbar De Proankoamer Saaxumhuizerweg NH Saaxumhuizen Snackbar t Woaterborgje Hunzeweg PD Garnwerd Snackbar Ons Centrum Hoofdstraat W AB Winsum Snackbar De Smulpaap Hoofdstraat O 36b 9951 AH Winsum Hotels Zijlsterhoeve Zijlsterweg TE Aduarderzijl VVV VVV Lauwersland hoofdlocatie Hoofdstraat W AB Winsum t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 11

12 3. Vakantie Vakantie is een hele leuke manier om eens ergens anders te gaan kijken en om tot rust te komen. Je kunt ver weg, maar ook dichtbij op vakantie gaan. Het kan lopend, fietsend, met auto, vliegtuig of boot, relaxed of avontuurlijk enz. Omdat er zoveel mogelijkheden zijn om op vakantie te gaan willen we in dit hoofdstuk goede tips geven om goed voorbereid op vakantie te gaan. Ook staan er vele links in het hoofdstuk zodat je zelf een vakantie kan zoeken die bij jou past. Tips voor een goed georganiseerde vakantie. LET OP: neem geen (soft) drugs mee, in Nederland wordt softdrugs gedoogd. In andere landen niet, je kunt er een zware straf voor krijgen. Er staan hier vele tips voor een mooie vakantie, maar houd je niet alleen aan deze lijst. Documenten: Geldig paspoort ( maak ook kopieën van belangrijke documenten en bewaar die op een andere plek dan je paspoort) Visum Betaalpasjes Geldige toerist identiteitskaart Reispapieren Geldig rijbewijs Reisverzekeringpolis Geldige groene kaart Reserveringsbewijs Tickets Medisch paspoort Vaccinatieboekje Buitenlands geld(voor niet EU landen) Girobetaalkaarten De regels voor vloeistoffen in je handbagage: Je kunt alleen nog vloeistoffen en gels meenemen in verpakkingen van niet meer dan 100ml. De verpakkingen mogen alleen worden meegenomen in doorzichtige plastik zak. Per persoon mag 1 doorzichtige plastik zak worden meegenomen. De doorzichtige plastik zak mag niet groter zijn dan 1 liter. De doorzichtige plastik zak moet hersluitbaar zijn. Altijd toegestaan is babyvoedingen en medicijnen als je dit tijdens de reis nodig hebt. t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 12

13 Andere benodigdheden: - Genoeg kleding - Schoeisel - Zonnebrandcrème - Shampoo - Deodorant - Scheerspullen - Aspirine - Muggenzalf - Anticonceptie (condooms+pil) - Ontsmettingsmiddel - Slaapgerei - Wasgerei - Toiletpapier - Fotorolletjes - Zakdoeken - Schrijfgerei - Adresboekje - Woordenboek - Familie en buren inlichten - Vakantieadres achterlaten - Krant en post regelen, zien inbrekers veel post dan weten ze dat je weg bent. - Legen van brievenbus - Verzorging huisdieren - Vuilnis - Verzorging planten/huis/tuin - Koelkast legen - CV/kachel uit - Kostbaarheden opbergen - Ramen en deuren goed afsluiten - Voldoende luchtverversing - Sleutels niet vergeten - Stekkers uit stopcontacten - Radio/tv antenne uit - Inenting tegen ziektes - Wegenkaart - Medicijnen - Tandpasta - Tandenborstel - Zonnebril - Internationale stekkers - Tentharingen - Afvalzakken - Theedoeken - Pannen/glazen/borden/bestek - Schaar/gereedschap - Zaklamp - Barbecue - Luchtbed+pomp - Slaapzak - Goede controle auto - Tent - Blikopener - Gasbrander - Lees een boekje over het vakantieland ( kan je bijvoorbeeld wel euroloodvrij gebruiken in Turkije, en hoe is het klimaat?) - Kijk wat allemaal inbegrepen is in de vakantie, zoals keukenspullen, gas, water, schoonmaak, beddengoed, toeristenbelasting, huisdieren, enz. t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 13

14 Deze tips zullen niet voor iedereen van toepassing zijn, het is een groot verschil of je op vakantie gaat met een tent of in een hotel. Als je wel op vakantie wil naar het buitenland maar je hebt niet zoveel geld, kijk dan eens bij last-minute reizen. Dit zijn goedkope reizen, wel moet je dan snel je spullen pakken want last-minutes zijn reizen die snel gedaan worden. Meestal binnen een paar uur tot een paar dagen. Ook kan je een goedkope busvakantie nemen, je gaat dan met de bus naar je bestemming. Kijk hiervoor eens op Denk er ook aan om je goed te verzekeren, denk aan een annuleringsverzekering, diefstal van spullen of motorvoertuig, verzekering bij ongelukken, rechtsbijstandverzekering. Vraag altijd advies bij het reisbureau waar jij je vakantie boekt. Handige links: (leeftijd 7 t/m 19 jaar) (leeftijd 16 t/m 32 jaar) (leeftijd 16 t/m 28 jaar) Is dit niet genoeg kijk dan eens via en zoek op de trefwoorden vakantie of reizen, of bijvoorbeeld fietsvakantie. t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 14

15 4. De Leukste Links Het grote infobouk, mor den in t klain (Blue) (Guns and roses) (limp Bizkit) (Live) (POD) (Race against the machine) (Michael Jackson) t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 15

16 Andere leuke sites Leuke games Leuke foto s, spellen, screensavers, ringtones, enz De allerleukste moppen, over Belgen, auto s, kroeg en dieren. allerlei ringtones Moppen, ringtones, foto s, horoscoop en vele links Leuke plaatjes, links en nog veel meer. ringtones, en veel spellen. games, links, gastenboek en forum wallpapers, animatiefilmpjes, games, moppen t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 16

17 bureau bestrijding rassendiscriminatie! (dagblad v/h noorden) Voorlichtingssite (lake-side) (motorcross) kijk bij de links, alle rijders, teams, circuits, superbike, evenementen, check deze site! t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 17

18 5. School De leerplicht: Iedereen is verplicht om vanaf zijn 5 e jaar naar school te gaan, dit is in ieder geval verplicht tot het einde van het schooljaar waarin je 16 wordt. Vanaf dat jaar ben je nog verplicht om 1 jaar een gedeeltelijke opleiding te volgen. Dit betekent dat je 1 of 2 dagen per week naar school moet! Na dit jaar mag je zelf weten wat je doet, werken en/of doorleren ( Vaak vanaf 18 jaar) Vele soorten scholen: Vanaf je vijfde jaar kom je op de basisschool, in groep 8 kun je kiezen welke opleiding in het voortgezet onderwijs je gaat doen, dit hangt natuurlijk ook een beetje af van het feit hoe je de wel bekende Cito-toets hebt gemaakt. Hierna kun je kiezen uit VMBO, HAVO, Atheneum, en Gymnasium. De basisschool geeft je hierbij advies op grond van je resultaten en de Cito-toets. Als je een soort onderwijs hebt gekozen dan moet je zoeken naar een geschikte school. Hierbij is het handig om naar een open dag te gaan van de school en goed te overleggen met je ouders, opvoeders of vrienden. Het is na de 1 e ontmoeting moeilijk te zeggen of dit een leuke school. Belangrijk is te kijken hoe de school te bereiken is, met je fiets, auto, bus of trein. En naar welke school gaan je vrienden /vriendinnen. VMBO (voorbereidend middelbaar beroeps onderwijs) Deze opleiding is er nog niet zo lang en is een mengeling geworden tussen het oude VBO en MAVO. Deze nieuwe opleiding is een voorbereiding voor het MBO (middelbaar beroeps opleiding). In de eerste twee jaren van het VMBO volg je de basisvorming, hierna in het einde van het 2 e jaar kies je een leerweg en sector voor klas 3 en 4. Denk hier goed over na! De keuze die je maakt is van invloed op je latere werk en dus ook op je toekomst. Vraag je af welke vakken je leuk vindt en welke belangrijk zijn, hierbij moet je bekijken of de vakken op elkaar aansluiten. Er zijn verschillende leerwegen, kijk hieronder goed welke het best bij jou past: De theoretische leerweg: Deze weg is niet gericht op een bepaald beroep, hiermee stroom je in op het MBO of kan je naar de HAVO. Als je van plan bent om door te gaan leren, dan kan je het best deze leerweg kiezen Gemengde leerweg: Als je graag praktisch bezig bent en ook wel wil leren, kies dan deze leerweg. Hier wordt je gericht voorbereid op een beroep wat je zelf kiest. Hierna kan je doorstromen naar het MBO. Basisberoepsgerichte leerweg/kaderberoepsgerichteleerweg: Leer je niet zo gemakkelijk en wil je liever praktisch iets doen en het zo leren, kies dan deze weg. Na de opleiding kan je doorstromen naar het MBO. t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 18

19 Na het kiezen van je leerweg moet je een sector zoeken die bij je past. Er zijn 4 verschillende sectoren: Zorg en Welzijn Techniek Economie Landbouw Deze sectoren zijn weer onderverdeeld in verschillende afdelingen. Laat je altijd goed informeren wat er bij de verschillende sectoren komt kijken. Vakkenpakket: Na de keuze gemaakt te hebben van een leerweg en een sector, moet je kiezen welke vakken je gaat nemen. Je hebt in ieder geval 2 verplichte vakken ( o.a. Nederlands en Engels). Laat je bij je decaan goed voorlichten over welk pakket je neemt. Je vakkenpakket bepaald wat je later kan worden of welke opleiding en school je nog kan volgen.. HAVO (hoger algemeen voortgezet onderwijs) Na de basisschool kan je ook kiezen voor HAVO. Als je het diploma hiervan haalt dan kan je naar het HBO (hoger beroeps onderwijs), ook kun je ervoor kiezen om naar VWO 5 door te stromen. Deze opleiding duurt 5 jaar. VWO (voortgezet wetenschappelijk onderwijs) Deze studie duurt 6 jaar, hierna heb je de mogelijkheid om naar de universiteit te gaan, maar kun je ook HBO doen of een beroepsopleiding volgen. Bij de HAVO en het VWO kom je eerst in de onderbouw die 2 of 3 jaar duurt. Op het einde van de basisvorming word je soms getoetst. Denk eraan dat het niveau van het VWO hoger ligt dan dat van de HAVO. Op de HAVO en VWO moet je veel zelf doen; je moet zelfstandig werken, je moet het schema van de leraar proberen bij te houden en er komt bij dat de leraar weinig meer voor de klas staat en les geeft, hij begeleidt meer. Na het 2 e of 3 e jaar moet je je profiel kiezen, dit zijn de 4 profielen: Cultuur en maatschappij: Werken met talen, praten met mensen, sociaal zijn en media. Natuur en gezondheid: Advies geven bij natuur, landbouw, gezondheid, milieu, voeding of tuinbouw, of hier onderzoek in doen. Natuur en techniek: Stoffen onderzoeken, advies geven bij techniek of milieu. Interesse voor elektronica, machines, bouwkunde, computers en elektriciteit. Weten hoe iets in elkaar zit of ontwerpen. Economie en maatschappij: Adviseren bij financiën, begrotingen maken, leiding geven en adviseren, kantoorwerk, vergaderen en in en verkoop. Een profiel bestaat uit een verplicht deel, een vrij deel en een profieldeel. t jongerenwaark in de gemainte Winsum pagina 19