Docent Mr W. Römelingh Datum Woensdag 6 december 2013 Plaats Haagrecht Advocaten Uren 2 Uren (= 2 Punten) PE Juridisch

Transcriptie

1 STRAFBARE DEELNEMING Docent Mr W. Römelingh Datum Woensdag 6 december 2013 Plaats Haagrecht Advocaten Uren 2 Uren (= 2 Punten) PE Juridisch Cursus voor advocaten over daderschap en deelnemingsvormen. Er worden klassiekers opgehaald, zoals de Wormerveerse Brandstichting, het IJzerdraad-arrest en de Rijswijkse Stoeptegel. 2 uren PE juridisch. EUR 121 inclusief 21% BTW.

2 STRAFBARE DEELNEMING Tekenen bij aankomst Tekenen bij vertrek Evaluatie Graag mobiele telefoon(s) uit

3 STRAFBARE DEELNEMING College Cursus Aanmelden Annuleren Cursusaanbod Cursusmateriaal

4 STRAFBARE DEELNEMING Bestaat er een helder onderscheid tussen medeplegen en medeplichtig?

5 STRAFBARE DEELNEMING Mr J. de Hullu MATERIEEL STRAFRECHT Vijfde druk Over algemene leerstukken van strafrechtelijke aansprakelijkheid

6 STRAFBARE DEELNEMING Wetgever heeft invulling deelnemingsvormen overgelaten aan: - rechtspraktijk - wetenschap Wetenschap zoekt vooral grensgevallen op Cassatierechtspraak richt zich op motivering Deelnemingsvormen kunnen elkaar overlappen Medeplegen en medeplichtig sluiten elkaar niet uit

7 STRAFBARE DEELNEMING Casuïstisch leerstuk Medeplegen Dubbel opzet Medeplichtigheid Functioneel daderschap - IJzerdraad - Slavenburg Sociaal daderschap - Petanqueclub - Rijswijkse stoeptegel Hoe zit het ook al weer met...

8 CASUÏSTISCH LEERSTUK Artikel 47 Sr Medeplegen strafbaar feit Doen plegen strafbaar feit Uitlokken strafbaar feit Artikel 48 Sr Medeplichtigheid bij misdrijf (behulpzaam) Medeplichtigheid tot misdrijf (middelen) Artikel 52 Sr Medeplichtigheid overtreding niet strafbaar

9 CASUÏSTISCH LEERSTUK Doen plegen vereist straffeloosheid uitvoerder, anders kunnen vereisten uitlokkingsmiddelen worden omzeild. Vergelijk: De Hullu pagina 459. Voorbeeld Postbode bezorgt dreigbrief Uitgever van drukwerk (53 Sr) Drukker van dat drukwerk (54 Sr) Dienstverlener telecommunicatie (54a Sr)

10 CASUÏSTISCH LEERSTUK HR 27/06/1898 W 7146 (Pastoor) Vervolging voor doen plegen Amsterdam, 14 juni 1897 Vierde kanton arrondissement Amsterdam Zangles aan kinderen beneden 6 jaar 1e lokaal met meer dan 60 kinderen 2e lokaal met meer dan 65 kinderen Sanitaire voorzieningen

11 CASUÏSTISCH LEERSTUK Kantonrechter boete NLG 30 Arrondissementsrechtbank boete NLG 20 Onderwijzeressen zelf (ook) aansprakelijk Geen willoze werktuigen van pastoor Geen doen plegen, maar uitlokking Ontslag van rechtsvervolging voor pastoor

12 CASUÏSTISCH LEERSTUK Kan werkgever door werknemer ongestraft strafbare feiten doen plegen? Functioneel daderschap heeft doen plegen verdrongen Schaarse jurisprudentie over doen plegen betreft overwegend economische delicten en dan met name valsheidsdelicten Vergelijk: De Hullu pagina 459.

13 CASUÏSTISCH LEERSTUK Aandacht voor medeplegen Straf verhogend en komt veel voor Aandacht voor medeplichtigheid Straf verlagend en komt regelmatig voor Beetje aandacht voor doen plegen en uitlokken Komt weinig voor

14 MEDEPLEGEN Ideaaltype type medeplegen Min of meer innige, redelijk gelijkwaardige samenwerking bij vervullen bestanddelen strafbaar feit. Vergelijk: De Hullu pagina 435. HR 29/10/1934 NJ 1934, 1673 Wormerveerse brandstichting

15 MEDEPLEGEN Marktstraat 70 te Wormerveer

16 MEDEPLEGEN Nacht van 14 op 15 september 1933 Twee mannen Een op grond ander op berrie Gevaar voor goederen en personen Motief: onbekend Straf: 4 maanden Middel: geen medeplegen, maar medeplichtig

17 MEDEPLEGEN Samenwerking was "zoo volledig en zoo nauw" dat daarom geen sprake meer was van hulpverlening (ofwel medeplichtigheid) Volledige en nauwe samenwerking Bewuste en nauwe samenwerking Zonder inhoudelijk verschil Vergelijk: De Hullu pagina 437

18 MEDEPLEGEN Bewijs(voering) voor bewuste samenwerking - Is afspraak gemaakt? - Heeft overleg plaatsgevonden? - Blijkt van stilzwijgende overeenstemming? Vergelijk: De Hullu pagina 447 Zo ja, aanwijzing medeplegen Zo nee, aanwijzing medeplichtigheid

19 MEDEPLEGEN Bewijs(voering) voor nauwe samenwerking - Intensiteit van samenwerking - Taakverdeling tussen verdachten - Rol in voorbereiding en/of uitvoering - Aanwezigheid op belangrijke momenten - Niet distantiëren op geëigende momenten Vergelijk: De Hullu pagina 443 Zo ja, aanwijzing medeplegen Zo nee, aanwijzing medeplichtigheid

20 MEDEPLEGEN Verweer: er is geen sprake van deelname, want cliënt was lijfelijk afwezig bij uitvoering (zonder dat afwezigheid werd gecompenseerd) HR 17/11/1981 NJ 1983, 84 en 197 Containerdiefstal HR 15/04/1986 NJ 1986, 740 Moord op afstand

21 MEDEPLEGEN HR 17/11/1981 NJ 1983, 84 en 197 Containerdiefstal Mr G. Spong Container met auto-onderdelen (Opel) Container(?) met brandstof (Shell) Container met kalkoenvlees Vuurwapen Straf: 4 jaar

22 MEDEPLEGEN Regelen trekker Regelen loods Aanwijzen containers Vervalsen vrachtbrieven Aansturen twee medeverdachten Alleen niet lijfelijk aanwezig bij wegnemen...

23 MEDEPLEGEN 4 middelen op schrift 1 middel bij pleidooi NJ 1983, 84 en 197 Middel: "tezamen en in vereniging" is onbegrijpelijke motivering, want lijfelijk niet aanwezig Was "doen plegen" optie geweest?

24 MEDEPLEGEN HR 15/04/1986 NJ 1986, 740 Moord op afstand Mr I. de Vos (Amsterdam) Bekend met arrest containerdiefstal, maar dat betrof vermogensdelict en dit betreft geweldsdelict Amstelveen, 11 februari 1984 Handel in heroïne Gülbay

25 MEDEPLEGEN Beramen moord Ter beschikkingstellen wapen Ter beschikkingstellen auto Proefrijden route En... gedragingen na afloop... Klassieke alibi van chef-misdadiger die anderen vuile werk laat doen Straf: 9 jaar Was "doen plegen" optie geweest?

26 MEDEPLEGEN Bij lijfelijke afwezigheid dienen "kernelementen" krachtiger tot hun recht te komen. Vergelijk: De Hullu pagina 439. De Hullu: "compensatie"

27 MEDEPLEGEN HR 09/03/2010 LJN BJ7275 en NJ 2010, 194 Hamer op hoofd Gedragingen verdachte "after the fact" kunnen licht werpen op rol voorafgaande aan delict Vergelijk: conclusie procureur-generaal

28 MEDEPLEGEN Gezamenlijk plan Gezamenlijke uitvoering Gezamenlijk delen in voltooid feit? Deelname aan voltooid feit?

29 MEDEPLEGEN Voorbeeld 1 A neemt schilderij weg B neemt schilderij in ontvangst Medeplegen diefstal? Voorbeeld 2 A steekt slachtoffer dood B schopt dood slachtoffer Medeplegen doodslag?

30 MEDEPLEGEN Wat na de voltooiing geschiedt blijft buiten algemene bepalingen en wordt geregeld in bijzondere delicten Vergelijk: De Hullu pagina 417 Diefstal 310 Sr > Heling 416 Sr Doodslag 287 Sr > Wegmaken 151 Sr

31 MEDEPLEGEN Verweer: er is geen sprake van deelname, want cliënt verscheen op toneel toen feit reeds was voltooid. Hulp aan daders van misdrijven (189 Sr)

32 MEDEPLEGEN HR 17/03/1998 NJ 1998, 515 Gecontroleerde aflevering Mr G.P. Hamer (Amsterdam) Schiphol, 8 januari 1995 Vliegtuig uit Aruba/Caracas Koffer/tassen 14 kilo cocaïne Cocaïne wordt door politie verruild

33 MEDEPLEGEN Telefoongesprek met K. in bagageruimte Semascript naar N. buiten Schiphol "Neem contact op met Sa" Medeplichtigheid aan doorvoer? Straf: 1 jaar Andere tenlastelegging?

34 MEDEPLEGEN Deelnemen na voltooien of afbreken van strafbaar feit is niet strafbaar, tenzij bijzonder delict strafbaarstelling van dergelijk gedrag bevat.

35 MEDEPLEGEN Verweer: lijfelijke afwezigheid is reden voor strafvermindering want minder dreigend Lijfelijke afwezigheid reden voor strafvermindering? Medeplegen kan reden voor strafverzwaring zijn: - wederspannigheid in vereniging (182 Sr) - diefstal in vereniging (310 Sr) - strafeis + 25% (BOS/Polaris) Vergelijk: De Hullu pagina 450

36 DUBBEL OPZET In oorspronkelijk ontwerp werd gesproken over opzettelijk tot het plegen van een strafbaar feit medewerken. Vergelijk: De Hullu pagina 434. Van expliciet opzetvereiste werd afgezien - culpoze misdrijven - overtredingen Vergelijk: De Hullu pagina 445.

37 DUBBEL OPZET Verweer: er is geen sprake van dubbel opzet. Rb Amsterdam 27/08/2012 LJN BX5755 Vrijspraak, want geen dubbel opzet Rb Leeuwarden 10/11/2011 LJN BU4089 Vrijspraak, want geen dubbel opzet Rb Roermond 15/04/2009 LJN BI1296 Vrijspraak, want geen dubbel opzet

38 DUBBEL OPZET Wat is dubbel opzet? Medeplegers moeten: 1 opzet op begaan grondfeit hebben 2 opzet op samenwerking hebben Term "dubbel opzet" niet zuiver ingeval delict geen "opzet" vereist

39 DUBBEL OPZET Waar begint en eindigt grondfeit? - zelfde wetsartikel? - zelfde afdeling? - zelfde titel? - beschermde rechtsgoed? Samenwerking kan zien op: - medeplegen - medeplichtigheid

40 DUBBEL OPZET Voorbeeld 1 A en B gaan woning binnen - A wil diefstal plegen ( Sr) - B wil brand stichten (157 Sr) Ander grondfeit. Geen dubbel opzet.

41 DUBBEL OPZET Voorbeeld 2 A en B gaan woning binnen - A wil diefstal plegen ( Sr) - B wil ook diefstal plegen ( Sr) Zelfde grondfeit. Wel dubbel opzet.

42 DUBBEL OPZET Voorbeeld 3 A en B gaan woning binnen - A wil diefstal plegen zonder geweld ( Sr) - B wil diefstal plegen met geweld (312 Sr) Zelfde grondfeit? Dubbel opzet?

43 DUBBEL OPZET Zo A en B een diefstal plegen, is A aansprakelijk voor alle strafverzwarende omstandigheden al heeft hij daar geen aandeel in gehad en al was zijn wil daar niet op gericht Vergelijk: De Hullu pagina 429. Opzet op grondfeit laat zich vervangen door voorwaardelijk opzet op grondfeit

44 DUBBEL OPZET Voorbeeld 4 A en B lopen over straat Ze worden door C uitgescholden A vraagt zakmes B te leen A steekt met zakmes C dood Opzet op samenwerking? Dubbel opzet?

45 DUBBEL OPZET Voorbeeld 5 A en B zitten op uit misdrijf verkregen scooter - A is bestuurder en zit voorop - B is lifter en zit achterop Opzet op samenwerking? Dubbel opzet?

46 DUBBEL OPZET Voorbeeld 6 A en B gaan bij C langs, want A heeft van C geld tegoed (EUR 20) - A bewerkt uit het niet C met fles - B kijkt toe en vertrekt met A Opzet op samenwerking? Dubbel opzet?

47 DUBBEL OPZET Als er geen sprake is van dubbel opzet Gaan beide verdachten dan vrijuit? Mislukte deelneming Waar komen voorbeelden vandaan? - Zakmes - Scooter - Fles

48 DUBBEL OPZET HR 08/05/1979 NJ 1979, 481 Danszaal Soranus (omgeving Roermond) HR 08/05/2001 NJ 2001, 480 Muziekcafé Bacchus (Gorinchem) HR 12/12/2000 NJ 2002, 516 Honden Peter (Wageningen)

49 DUBBEL OPZET HR 21/06/1926 NJ 1926, 955 Magazijnbediende Najaar 1925 te Utrecht Elektrotechnische materialen A werkt in dienstbetrekking B werkt buiten bedrijf Kan B worden veroordeeld voor medeplegen verduistering in dienstbetrekking (322 Sr)?

50 DUBBEL OPZET Ja, voor zover B bekend met kwaliteit A en opzet B ook op die kwaliteit gericht Vergelijk: De Hullu pagina 449

51 MEDEPLICHTIGHEID Verweer 1: er is geen sprake van medeplegen, maar van medeplichtigheid dus lagere strafmaat Ideaaltype type medeplichtigheid Behulpzaam bij misdrijf dan wel middelen verschaffen tot misdrijf zonder wezenlijke bijdrage te leveren

52 MEDEPLICHTIGHEID Voorbeeld Op uitkijk staan Echter, op uitkijk staan kan naar huidig recht ook worden aangemerkt als medeplegen Vergelijk: De Hullu pagina 453 Heeft onderscheid tussen medeplegen en medeplichtigheid nog betekenis? Ja, met name wegens strafmaat!

53 MEDEPLICHTIGHEID Verweer 2: cliënt was niet lijfelijk aanwezig en evenmin auteur achter schermen Cliënt heeft niet één bestanddeel delictsomschrijving vervuld Verweer 3: bijdrage cliënt was niet substantieel Aandeel cliënt bescheiden in verhouding tot aandeel pleger (en dat mag tot uitdrukking komen)

54 MEDEPLICHTIGHEID Medepleger mag voor medeplichtigheid worden vervolg op grond van opportuniteitsbeginsel en daaruit voortvloeiende regel dat Voor het mindere mag worden vervolgd (doch niet voor het meerdere) Vergelijk: De Hullu pagina 477

55 MEDEPLICHTIGHEID Verweer 4: bijdrage cliënt was niet essentieel Zonder hulp verdachte was feit ook gepleegd (werd pleger alleen gemakkelijker gemaakt) Verweer 5: bijdrage cliënt was niet effectief Voor pleger reeds bekend gegeven heeft geen relevantie (en is niet strafbaar) HR 05/01/1982 NJ 1982, 339 Vergelijk: De Hullu pagina 476

56 MEDEPLICHTIGHEID Verweer 6: cliënt slechts behulpzaam bij voltooid misdrijf (levert ander feit op) Artikel 189 Sr Verweer 7: geen strafbaar feit, want sprake van medeplichtigheid aan overtreding Artikel 52 Sr

57 MEDEPLICHTIGHEID Verweer 8: geen strafbaar feit, want sprake van poging medeplichtigheid De Hullu pagina 476 Poging medeplichtigheid is iets anders dan medeplichtigheid aan poging Voorbeeld poging medeplichtigheid A en B gaan inbreken. C mag niet meedoen van A en B.

58 MEDEPLICHTIGHEID Voorbeeld medeplichtigheid aan poging A en B gaan inbreken. A gaat naar binnen en B staat op uitkijk. A schrikt zo van hond, dat hij hazenpad kiest. Jeugdstrafrecht maakt geen onderscheid tussen poging en voltooid delict in strafmaat (77gg Sr)

59 FUNCTIONEEL DADERSCHAP Wat is functioneel daderschap? Vorm van (doen) plegen Overwegend economische delicten Geen "buiten wettelijke" deelnemingsvorm HR 19/12/1910 W 9122 Terpen Het is de eigenaar van een terp ("vluchtheuvel") niet toegestaan om de terp af te graven Britsum (nabij Leeuwarden)

60 FUNCTIONEEL DADERSCHAP Werknemer pleegt strafbaar feit: - expliciet in opdracht van werkgever - uit zich zelf en werkgever staat dat toe - uit zich zelf en werkgever weet nergens van IJzerdraad Slavenburg I Slavenburg II Vrijspraak Piet S. Discotheek Babylon

61 FUNCTIONEEL DADERSCHAP HR 23/02/1954 NJ 1954, 370 IJzerdraad Eenmanszaak Exportbedrijf X - Eigenaar - Exportmanager tevens chef inkoop Verzinkt ijzerdraad ( kg) Ingekocht in België en verkocht in Finland Vervalsen douaneformulieren

62 FUNCTIONEEL DADERSCHAP Ik ben eigenaar van Exportbedrijf X en als zodanig verantwoordelijk voor wat mijn exportmanager tevens chef inkoop heeft gedaan door... Civielrechtelijk aansprakelijk voor ondergeschikte? Strafrechtelijk aansprakelijk voor ondergeschikte? Profiteerde er aanvankelijk wel van...

63 FUNCTIONEEL DADERSCHAP IJzerdraad + Slavenburg Had verdachte zeggenschap over gedraging? Behoorde gedraging tot gewone bedrijfsvoering? Werd gedraging gewoonlijk ook toegestaan? Waren maatregelen ter voorkoming getroffen? HR 14/01/1992 NJ 1992, 413 Discotheek Babylon

64 FUNCTIONEEL DADERSCHAP Rb Amsterdam 27/06/2008 LJN BF1083 Functioneel daderschap bij opkoper Rb Rotterdam 31/01/2005 LJN AS4414 Functioneel daderschap bij kinderdagverblijf Liliane Fonds en War Child Rb Rotterdam 14/12/2007 LJN BC0274 Functioneel daderschap bij Gemeente Spijkenisse

65 FUNCTIONEEL DADERSCHAP Vervolging publiekrechtelijke rechtspersoon Falend toezicht door toezichthouder Rb Den Haag 16/09/2009 LJN BJ8974 Mr M.F. Laning (Den Haag) Nederlandse Orde van Advocaten Orde van Advocaten Haarlem EUR derdengelden

66 SOCIAAL DADERSCHAP Sociaal daderschap? Verantwoordelijkheid voor fysieke gedragingen - in functionele zin - in sociale zin Vergelijk: De Hullu pagina 453 Je was erbij, dus je bent erbij Groepsaansprakelijkheid Niet distantiëren

67 SOCIAAL DADERSCHAP Drugsbende (11a Opiumwet) Criminele organisatie (140 Sr) Terroristische organisatie (140a Sr) Openlijke geweldpleging (141 Sr)

68 SOCIAAL DADERSCHAP Openlijke geweldpleging (141 Sr) 1 Zij die openlijk in vereniging geweld plegen... 2 Schuldige wordt gestraft met... indien hij Delict kan niet door één individu worden gepleegd Vergelijk: De Hullu pagina 451 OM kan ene verdachte wel vervolgen en andere verdachte niet vervolgen op grond van beleidsvrijheid

69 SOCIAAL DADERSCHAP TEKST & COMMENTAAR Strafrecht Net als bij medeplegen is het zich niet distantiëren van de geweldpleging een argument om van een significante en wezenlijke bijdrage te spreken (HR 20/06/2006 LJN AV Anja Joos). Significante en wezenlijke bijdrage?

70 SOCIAAL DADERSCHAP TEKST & COMMENTAAR Strafrecht... maar ook bij openlijke geweldpleging is de Hoge Raad aan het enkele zich niet distantiëren minder waarde gaan hechten (HR 01/11/2011 LJN BT1819 en NJ 2011, Jeugdzaak). Gedachte "je was erbij, dus je bent erbij" is in strijd met geachte achter artikel 141 Sr Vergelijk: De Hullu pagina 452

71 SOCIAAL DADERSCHAP Enkel omstandigheid dat iemand: - getalsmatige groep heeft versterkt - zich niet van groep heeft gedistantieerd is ontoereikend. Vergelijk: De Hullu pagina 452. Strafrecht kent wel individuele aansprakelijkheid, maar niet collectieve aansprakelijkheid Sippenhaftung

72 SOCIAAL DADERSCHAP HR 19/10/1993 NJ 1994, 50 Petanqueclub (ook wel Sportkantine) HR 18/03/2008 NJ 2008, 209 Rijswijkse stoeptegel

73 SOCIAAL DADERSCHAP HR 19/10/1993 NJ 1994, 50 Petanqueclub (ook wel Sportkantine) Mr B.G.J. de Rooij (Eindhoven) Op een avond in een weekeinde begin januari 1991 te Best P.C. Amitié ( Verdachte met enkele vrienden

74 SOCIAAL DADERSCHAP Ik wist dat ze gingen inbreken Mijn vrienden gingen naar binnen, maar ik bleef buiten Zij kwamen terug met - krat met drie flesjes Bavaria - bak met Marsen, Nutsen en Snickers Ik heb er van gedrongen en gegeten

75 SOCIAAL DADERSCHAP Verdachte wist dat eerder ingebroken was Verdachte stond niet op uitkijk Gerechtshof: diefstal in vereniging NLG 150 boete Je was erbij, dus je bent erbij, want je had moeten weglopen!

76 SOCIAAL DADERSCHAP Toelichting middel: Verdachte vervulde met meelopen geen functie, die in relatie tot geplande inbraak stond Verdachte deelde mee in buit op plaats die niet samenhangt met plaats delict

77 SOCIAAL DADERSCHAP Hoge Raad: middel slaagt Verdachte had mogelijk wel veroordeeld kunnen worden voor heling, maar dat lag niet ten laste.

78 SOCIAAL DADERSCHAP HR 18/03/2008 NJ 2008, 209 Rijswijkse stoeptegel Mr M.W. Stoet (Den Haag) OM-cassatie tegen vrijspraak voor medeplegen van moord Rijswijk, 9 januari 2005 Meerderjarige verdachte met drie vrienden in auto

79 SOCIAAL DADERSCHAP Zondagmiddag en jongens verveelden zich Eerst stokken op snelweg Toen elders puinzak op snelweg En toen weer elders stukken stoeptegel Stuk gooien stoeptegel Verdachte had gezien wat was gebeurd Verdachte kon voorzien wat weer ging gebeuren

80 SOCIAAL DADERSCHAP Volgens OM ligt ondergrens medeplegen bij: 1 Deel uit maken van groep en niet toevallig aanwezig zijn 2 Zich niet distantiëren van groep wanneer er foute dingen gebeuren die niet onverwacht of plotseling waren 3 Niet ingrijpen wanneer voorzienbaar wordt dat nieuwe strafbare feiten gepleegd worden

81 SOCIAAL DADERSCHAP Volgens OM staat verweer raadsman haaks op feiten en treft dus geen doel Conclusie procureur-generaal: In essentie gaat zaak om verhouding tussen moreel verwijtbaar handelen en strafbaar gedrag Verdachten speelden soort Russische roulette met leven van willekeurige automobiliste

82 SOCIAAL DADERSCHAP Oordeel gerechtshof is oordeel over feiten en laat zich dus niet in cassatie toetsen Motivering is toereikend, want vrijspraak berust eenmaal niet op redengevend bewijsmateriaal Bijdrage medepleger moet van dien aard zijn dat het op zijn minst de vraag is of feit zou zijn gepleegd indien hij niet op toneel was verschenen

83 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Kan slachtoffer ook deelnemen? Twee verdachten in een zaak Verklaring medeverdachte Duivenbloed-arrest

84 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Kan slachtoffer ook deelnemen? Diverse delicten vereisen twee personen - Openlijke geweldpleging - Ontucht minderjarige Gewoonlijk wordt slecht een van twee vervolgd De Hullu pagina 426

85 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... HR 12/05/2009 LJN BG7756 en NJ 2009, 238 Mr J. Kuijpers (Amsterdam) Hulp bij bevrijding gevangene is strafbaar (191 Sr) Zelf-bevrijding gevangene is niet strafbaar Is gevangene strafbaar als hij ander uitlokt tot hulp bij zelf-bevrijding?

86 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Arnhem, 29 januari 2003 Paleis van Justitie Voorgeleiding van verdachte A trekt alarmpistool A neemt dienstwapen af A gijzelt officier van justitie A vordert dat B naar zaal komt En zo komt B in beeld...

87 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Is A door B uitgelokt? Bedoeling om zelfbevrijding straffeloos te doen zijn wordt geweld aangedaan als gevangene via buitenbocht van deelneming strafbaar wordt geacht Uitgangspunt neemt niet weg dat middelen die ter zelfbevrijding worden aangewend, wel strafbaar zijn als ze in termen strafwet vallen

88 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Regel 7 gedragsregels Geen bijstand aan twee partijen, indien belangen tegenstrijdig zijn of daarop uitlopende ontwikkeling aannemelijk is Tegenstrijdige Belangen in Strafzaken "De zaak Moszkowicz" Mr E. Prakken en mr T.N.M.B. Spronken NJB 19/03/1999 pagina

89 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Moszkowicz staat bij: - Mevrouw M 52 kilo cocaïne - Ronnie Brunswijk Officier klaagt bij deken Deken neemt klacht over Moszkowicz krijgt berisping

90 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Commentaar Prakken en Spronken: 1 Meeste verdachten weten wat ze willen 2 Verdachten mogen voor zelfde advocaat kiezen, om gezamenlijk statement te maken 3 Belastende verklaring van een over andere hoeft nog geen tegenstrijdig belang op te leveren 4 Verdachten kunnen belang hebben bij gecoördineerde verdediging om schade te beperken

91 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Advocaten maken eigen gedragsregels Gemeenschappelijke echtscheidingen Pas op ingeval van beperkingen! EHRM 28/11/ /87 S v Zwitserland There is nothing extraordinary in a number of defence counsel collaborating with a view to co-ordinating their defence strategy

92 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Verklaring medeverdachte, want... Feit waarover cliënt wenst te zwijgen, wordt door medeverdachte onthult. "Zijne opgave kunnen alleen te zijnen aanzien gelden." Vergelijk: artikel 341 lid 3 Sv. Verklaring medeverdachte geldt voor eigen zaak en dus niet in zaak van cliënt.

93 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... 1 Verklaring medeverdachte onbetrouwbaar 2 Zwijgrecht cliënt wordt (anders) illusie Zwijgrecht cliënt mag niet door spreekrecht medeverdachte worden gefrustreerd en omgekeerd geldt dat Spreekrecht medeverdachte mag niet door zwijgrecht cliënt worden gefrustreerd

94 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Uw zaak wordt gelijktijdig, doch niet gevoegd behandeld Corstens: processuele truc Geldt niet alleen voor verklaringen op zitting, maar ook voor "buitengerechtelijke" verklaringen Corstens pagina 687 (zevende druk) HR 21/11/1978 NJ 1979, 92

95 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Koningin Julianalaan nabij Jan ten Brinkstraat Voorburg, 21 december 1958 in de avond

96 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... HR 18/10/1960 NJ 1961, 415 Duivenbloed Bestelbus met drie mannen... Is er een strafbaar feit gepleegd? Doen plegen? Uitlokken?

97 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Rechtbank: feit bewezen, maar verdachten niet strafbaar Verdachten hoopten dat iemand aangifte zou doen, maar er was geen enkel contact tussen verdachten en aangever. Geen doen plegen.

98 HOE ZIT HET OOK AL WEER MET... Gerechtshof: feit bewezen, medeplegen van doen plegen van doen aangifte van strafbaar feit, wetende dat dit strafbare feit niet gepleegd is NLG 100 boete 1 maand voorwaardelijk Doen plegen vereist geen persoonlijke relatie tussen hem die doet plegen en hem die uitvoert

99 STRAFBARE DEELNEMING Vragen en/of opmerkingen? Over cursus of over iets belangwekkends? Vrijdag 10 en 17 januari 2014 Haagse Strafrechtspraak 2013 Misslag van het jaar Uitspraak van het jaar Advocaat van het jaar

100 STRAFBARE DEELNEMING College Cursus Aanmelden Annuleren Cursusaanbod Cursusmateriaal