Pestprotocol. Obs De Boomhut, Arnhem

Transcriptie

1 Obs De Boomhut, Arnhem 1

2 Inhoudsopgave: Voorwoord blz. 3 Hoofdstuk 1 Pesten blz. 4 Hoofdstuk 2 Het pestprotocol blz. 6 Hoofdstuk 3 Het stappenplan na n melding van pesten blz. 7 Hoofdstuk 4 Methodes die de doelen ondersteunen blz. 10 Hoofdstuk 5 Borging blz. 11 Hoofdstuk 6 Digitaal pesten blz. 12 Bijlagen: Pesten op school signaallijsten blz. 14/15 Contract Veilig in school blz. 16 Wat kan ik als ouder doen als mijn kind gepest wordt? blz. 17 Wat kan ik als ouder doen als mijn kind pest? blz. 18 2

3 Voorwoord Iedere school hanteert bepaalde gedragsregels, zo zijn er afspraken over te laat komen, het roken op school, het gebruik van materialen, etc. De school hanteert daarbij richtlijnen, die passen binnen de schoolcultuur. Ook het opstellen van gedragsregels op het terrein van pesten hoort daarbij. De wijze van omgaan met elkaar (leerkracht leerkracht, leerkracht leerling, leerkracht ouders en leerling leerling) bepaalt mede de schoolcultuur. Een goed pedagogisch klimaat krijgt binnen deze cultuur pas echt vorm als er bij de verschillende aandachtsterreinen duidelijke afspraken worden gemaakt. Pesten is een probleem dat aandacht verdient. De cijfers liegen er niet om: Een op de drie kinderen tussen de 8 en 12 jaar zegt dat hij soms (25 procent) of regelmatig (10 procent) gepest wordt (Zeijl, 2005). Het aantal jongeren dat zegt wel eens gepest te worden ligt lager. In de hoogste klassen van het basisonderwijs en in het voortgezet onderwijs zegt ongeveer een op de tien jongeren gepest te worden. Het aantal jongeren dat gepest wordt, neemt bovendien af naarmate de leeftijd stijgt (Dorsselaer, 2007). Ruim een derde van de scholieren pest af en toe zelf. Het percentage leerlingen dat regelmatig, dat wil zeggen: minimaal twee keer per maand, een ander pest, ligt lager: 7 procent van de scholieren in het basisonderwijs en 9 procent van de leerlingen op het voortgezet onderwijs doet dat. Degenen die het meeste pesten zijn 13- en 14-jarigen. Jongens pesten op alle leeftijden vaker dan meisjes (Zeijl, 2005; Dorsselaer, 2007). 3

4 Hoofdstuk 1 PESTEN Wat is pesten? We spreken van pestgedrag als dezelfde leerling regelmatig en systematisch bedreigd en geïntimideerd wordt. Pesten is een vorm van geweld en daarmee grensoverschrijdend en zeer bedreigend. Over de redenen waarom mensen zich agressief gedragen, bestaan allerlei theorieën. Volgens de ene theorie is geweld een onontkoombaar verschijnsel, dat op zijn best op een acceptabele wijze kan worden gekanaliseerd, volgens een andere theorie komt geweld voort uit frustratie en kan dit worden voorkomen door ontevredenheid weg te nemen, de agressie opwekkende omgeving om te vormen en reflectie op het gedrag te stimuleren. Een klimaat waarin gepest wordt, tast iedereen aan. In een klas waar gepest wordt, kunnen alle leerlingen slachtoffer worden. Pestgedrag moet dan ook door iedereen serieus worden genomen. Het lastige is dat veel pestgedrag zich in het verborgene afspeelt, zodat het moeilijk is om er greep op te krijgen. En zelfs als het pestgedrag wordt opgemerkt, weten leerkrachten en anderen niet altijd hoe ze ermee om kunnen gaan. Docenten en onderwijsondersteunend personeel hebben echter een taak (samen met de ouders en de leerlingen zelf) bij het tegengaan van pesten. Leerlingen moeten weten dat ze hulp kunnen krijgen van volwassenen in de school en hierom durven vragen. Volwassenen dienen oog te hebben voor de signalen van leerlingen. Ze dienen interesse te tonen en te luisteren naar wat de leerlingen te vertellen hebben. Voor leerkrachten betekent het dat ze groepsgesprekken houden, aandacht hebben voor de groepssfeer en het functioneren van individuele leerlingen in de groep. Ze maken afspraken met de klas en zorgen ervoor dat deze afspraken nagekomen worden. Hoe wordt er gepest? Met woorden: Lichamelijk: Achtervolgen: Uitsluiting: Stelen en vernielen: Afpersing: vernederen, belachelijk maken schelden dreigen met bijnamen aanspreken gemene briefjes, mailtjes, sms-jes schrijven trekken aan kleding, duwen en sjorren schoppen en slaan krabben en aan haren trekken wapens gebruiken opjagen en achterna lopen in de val laten lopen, klem zetten of rijden opsluiten doodzwijgen en negeren uitsluiten van feestjes bij groepsopdrachten afpakken van kledingstukken, schooltas, schoolspullen kliederen op boeken banden lek prikken, fiets beschadigen dwingen om geld of spullen af te geven het afdwingen om iets voor de pestende leerling te doen. 4

5 De gepeste leerling Sommige leerlingen lopen meer kans gepest te worden dan anderen. Dat kan met hun uiterlijk, gedrag, gevoelens en sociale uitingsvormen te maken hebben. Bovendien worden kinderen pas gepest in situaties, waarin pesters de kans krijgen om een slachtoffer te pakken te nemen, dus in onveilige situaties. Leerlingen die gepest worden doen vaak andere dingen of hebben iets wat anders is dan de meeste van hun leeftijdgenoten: ze bespelen een ander instrument, doen een andere sport, zijn heel goed in bepaalde vakken of juist niet of ze praten een dialect in plaats van ABN. Een kind dat wordt gepest, praat er thuis niet altijd over. Redenen hiervoor kunnen zijn: schaamte angst dat de ouders met de school of met de pester gaan praten en dat het pesten dan nog erger wordt het probleem lijkt onoplosbaar het idee dat het niet mag klikken. De pester Pesters zijn vaak de sterkeren in hun groep. Zij zijn of lijken populair maar zijn dat uiteindelijk niet. Ze dwingen hun populariteit af door stoer en onkwetsbaar gedrag. Van binnen zijn ze vaak onzeker en ze proberen zichzelf groter te maken door een ander kleiner te maken. Pesters krijgen vaak andere kinderen mee, want wie meedoet, loopt zelf de minste kans om slachtoffer te worden. Doorgaans voelen pesters zich niet schuldig want het slachtoffer vraagt er immers om gepest te worden. Pestgedrag kan een aantal dieper liggende oorzaken hebben: Een problematische thuissituatie Een vaak gevoelde anonimiteit (ik besta niet); als een pester zich verloren voelt binnen een grote groep, kan hij zich belangrijker maken door een ander omlaag te drukken. Het moeten spelen van een niet-passende rol. Een voortdurende strijd om de macht in de klas Een niet-democratisch leefmilieu binnen de school; een docent is autoritair en laat op een onprettige wijze blijken dat hij de baas is. Dergelijke spanningen kunnen op een zondebok worden afgereageerd. Een gevoel van incompetentie op school (slechte cijfers of een laag niveau) Een zwak gevoel van autonomie (te weinig zelfstandigheid en verantwoordelijkheid) De meelopers en andere leerlingen Meelopers zijn leerlingen die incidenteel meedoen met het pesten. Dit gebeurt meestal uit angst om zelf in de slachtofferrol terecht te komen, maar het kan ook zo zijn dat meelopers stoer gedrag wel interessant vinden en dat ze denken in populariteit mee te liften met de pester. Verder kunnen leerlingen meelopen uit angst vrienden of vriendinnen te verliezen. De meeste leerlingen houden zich afzijdig als er wordt gepest. Ze voelen zich wel vaak schuldig over het feit dat ze niet in de bres springen voor het slachtoffer of hulp inschakelen. Het aanpakken van pesten Pesten is onacceptabel en vraagt om een duidelijke en krachtige reactie vanuit de school. De grote vraag is hoe dat het beste kan en vooral ook hoe we dat als team het beste kunnen aanpakken. 5

6 Hoofdstuk 2 HET PESTPROTOCOL Het pestprotocol vormt de verklaring van de vertegenwoordiging van de school en de ouders waarin is vastgelegd dat we pestgedrag op school niet accepteren en volgens een vooraf bepaalde handelwijze gaan aanpakken. Uitgangspunten/Doelen Een dergelijk protocol kan alleen functioneren als aan bepaalde voorwaarden is voldaan: 1. Pesten moet als een probleem worden gezien door alle direct betrokken partijen; leerkrachten, onderwijsondersteunend personeel, ouders en leerlingen. 2. De school is actief in het scheppen van een veilig, pedagogisch klimaat waarbinnen pesten als onacceptabel gedrag wordt ervaren. 3. Docenten en onderwijsondersteunend personeel moeten pesten kunnen signaleren en vervolgens duidelijk stelling nemen tegen het pesten. 4. De school dient te beschikken over een directe aanpak wanneer het pesten de kop opsteekt (het pestprotocol). 5. De school ontplooit preventieve (les)activiteiten. De vijfsporenaanpak De school zich houdt zich aan de zogenaamde vijfsporenaanpak. Deze aanpak is gericht op de verschillende partijen die betrokken zijn bij pesten: het gepeste kind, de pester, de ouders, de klasgenoten en de school. Het bieden van steun aan het kind dat gepest wordt Het probleem wordt serieus genomen. Er wordt uitgezocht wat er precies is gebeurd. Er wordt overlegd over mogelijke oplossingen. Het aanbieden van hulp door de leerkracht Het bieden van steun aan de pester Het confronteren van de jongere met zijn gedrag en de gevolgen hiervan voor de pester. De achterliggende oorzaken boven tafel proberen te krijgen. Wijzen op het gebrek aan empathisch vermogen dat zichtbaar wordt in het gedrag. Het aanbieden van hulp door de leerkracht. Het bieden van steun aan de ouders Ouders die zich zorgen maken over pesten worden serieus genomen. De school werkt samen met de ouders om het pesten aan te pakken. De school geeft adviezen aan de ouders in het omgaan met hun gepeste of pestende kind. De school verwijst de ouders zo nodig naar deskundige hulpverleners. De ouders van leerlingen die gepest worden, hebben er soms moeite mee, dat hun kind aan zichzelf zou moeten werken. Hun kind wordt gepest en dat moet gewoon stoppen. Dat klopt, het pesten moet stoppen. Echter een gepest kind wil zich niet alleen veilig voelen op school; het wil ook geaccepteerd worden. Het verlangt ernaar om zich prettig en zelfverzekerder te voelen. Daar kan begeleiding of een training aan bijdragen. Het betrekken van de middengroep bij het probleem De leerkracht bespreekt met de klas het pesten en benoemt de rol van alle leerlingen hierin. Er wordt gesproken over mogelijke oplossingen en wat de klas kan bijdragen aan een verbetering van de situatie. De leerkracht komt hier in de toekomst op terug. De algemene verantwoordelijkheid van de school De directie zorgt er voor dat de leerkrachten en het ondersteunend personeel voldoende informatie hebben over het pesten in het algemeen en het aanpakken van pesten. De school werkt aan een goed beleid rond pesten, zodat de veiligheid van leerlingen binnen de school zo optimaal mogelijk is. 6

7 Van het personeel mag worden verwacht dat zij een voorbeeld functie vervullen in het uitdragen van beleid tegen pesten. Dat betekent voor het personeel van De Boomhut dat zij: Zichzelf niet schuldig maken aan pesten. Alert zijn op signalen die zouden kunnen wijzen op pesten. Op de hoogte zijn van afspraken en richtlijnen Zich zullen distantiëren van beelden en geschreven materiaal waarin pesten wordt uitgelokt of gepropagandeerd. Hoofdstuk 3 HET STAPPENPLAN NA EEN MELDING VAN PESTEN A. De leerkracht 1. Van iedere leerkracht mag worden verwacht dat hij/zij pesten kan signaleren. De leerkracht kan daarbij gebruik maken van: a. Relevante punten uit de signaallijsten (zie bladzijde 14 en 15) b. Informatie van ouders, collega s en medeleerlingen c. Website 2. Wanneer het pesten plaatsvindt in klassenverband, praat de leerkracht eerst met de gepeste en later met de pester apart. Vervolgens organiseert de leerkracht een gesprek tussen beide leerlingen en probeert tot goede afspraken te komen. 3. De leerkracht bespreekt direct het vervolgtraject indien het pesten zich herhaalt. 4. De leerkracht praat met de klas. Dit is belangrijk in verband met het herstellen van de groepssfeer en om te benadrukken welke verantwoordelijkheid ieder groepslid heeft. 5. Indien het probleem zich herhaalt, meldt de leerkracht het gedrag aan de directie. Hij overhandigt de directie het dossier met daarin de gebeurtenissen en de afspraken die zijn gemaakt. B. De directie 1. De directie neemt de rol van de leerkracht over, bij herhaling van het pestgedrag en wanneer het pesten, het klassenverband overstijgt. 2. Hij heeft zo nodig een gesprek met de gepeste en de pester apart of organiseert direct een gesprek tussen beiden. 3. In het contact met de pester is het doel drieledig, namelijk: - confronteren - mogelijke achterliggende problematiek op tafel krijgen - helderheid geven over het vervolgtraject bij herhaling van pesten. 4. In het contact met de gepeste wordt gekeken of hij sociaal gedrag vertoont, waardoor hij een gemakkelijk doelwit vormt voor pesters. 5. Hij adviseert zo nodig, zowel aan de pester als de gepeste, hulp op vrijwillige basis door de ib-er. 6. Hij stelt alle betrokken ouders op de hoogte wanneer er sprake is van recidief gedrag, verzoekt hen om met hun kind te praten en stelt hen op de hoogte van het vervolgtraject. 7. Hij bespreekt de mogelijkheden tot hulp met de ouders. 8. Hij koppelt alle informatie weer terug naar de leerkracht. C. Schorsing Wanneer ook het verplichte pestproject geen blijvende vruchten afwerpt, volgt een schorsing van een dag. Daarna krijgt de pestende leerling een lange schorsing. D. Schoolverwijdering Wanneer de leerling ondanks alle inspanningen van de betrokken partijen koppig blijft volharden in het ongewenste pestgedrag liggen er geen perspectieven meer tot verandering. De school kan en wil geen verantwoordelijkheid meer nemen voor de veiligheid van de overige leerlingen. Er rest de school niets anders dan schoolverwijdering. 7

8 De taak van vakdocenten De vakdocenten hebben vooral een signalerende rol. Wanneer zij pesten waarnemen of redenen hebben om pesten te vermoeden, wordt er van hen verwacht dat zij hierop adequaat reageren en dit melden bij de leerkracht om hulp en overleg in gang te zetten. De rol van de ib-er a. Zij ondersteunt waar nodig leerkrachten en coördinatoren tijdens de verschillende fasen in het proces b. Zij biedt op vrijwillige basis individuele begeleiding aan de pester en de gepeste. c. Zij kan waar nodig een inbreng hebben tijdens de leerkrachtlessen. d. Zij biedt kleinere trainingen aan bij specifieke hulpvragen, zoals bijvoorbeeld een assertiviteitstraining (hooguit vier keer). e. Zij vraagt regelmatig aandacht voor de problematiek via de nieuwsbrief aan de ouders en via de schoolkrant. De rol van de contactpersoon vertrouwenspersoon - klachtencommissie a. Indien de ouders van het gepeste kind vinden dat de leerkracht, respectievelijk de school onvoldoende of onjuist gehandeld heeft, of indien naar de mening van de ouders niet het gewenste resultaat is bereikt, kunnen zij een klacht indienen bij de vertrouwenspersoon/interne contactpersoon. b. Deze gaat na of door de leerkracht/school al het mogelijke is gedaan wat redelijkerwijs van een leerkracht/school mag worden verwacht. c. Hij/zij bemiddelt eventueel tussen ouders en school. d. Wordt voor de betrokken partijen geen bevredigende oplossing bereikt, dan legt de klager de klacht neer bij de klachtencommissie. e. De klachtencommissie behandelt de klacht en adviseert het bevoegde gezag. f. In de schoolgids staan de namen vermeld van de interne contactpersonen en het adres van de klachtencommissie. Preventieve maatregelen 1. Elke leerkracht bespreekt ergens aan het begin van het schooljaar de algemene afspraken en regels in de klas. Het onderling plagen en pesten wordt hierbij genoemd en onderscheiden. Tevens bespreekt de leerkracht in zijn klas het pestprotocol. Ook wordt duidelijk gesteld dat pesten altijd gemeld moet worden en niet als klikken maar als hulp bieden of vragen wordt beschouwd. 2. In de leerjaren 1 t/m 3 wordt aandacht besteed aan pesten in één of meerdere lessen. Indien mogelijk ondertekenen de leerlingen aantal samen gemaakte afspraken (het contract Veilig in school, zie bladzijde 16). 3. Indien een leerkracht daartoe aanleiding ziet, besteedt hij expliciet aandacht aan pestgedrag in een groepsgesprek. Hierbij worden de rol van de pester, het slachtoffer, de meelopers en de stille getuigen benoemd. 4. Van de gesprekken rond pesten worden aantekeningen gemaakt, die door de leerkracht worden bewaard van zowel de pester als het slachtoffer 8

9 Hoofdstuk 4 METHODES DIE DE DOELEN ONDERSTEUNEN 1. De Boomhut heeft gekozen voor het Seo programma De vreedzame school De Vreedzame School wil: leerlingen leren op een andere manier met conflicten om te gaan; leerlingen meer verantwoordelijk maken, een stem geven, op eigen benen zetten; de klas en school tot een democratische gemeenschap maken, waarin iedereen zich betrokken en verantwoordelijk voelt. De lessen zijn hierbij niet meer dan een belangrijk hulpmiddel, en bieden een kapstok om de inhoud aan te bieden. Veel belangrijker is de toepassing van het gedachtegoed van De Vreedzame School door de groepsleerkracht (en alle andere volwassenen in de school die met leerlingen te maken hebben) op elk moment in elke situatie! Willen we dat leerlingen hun conflicten op een constructieve manier oplossen, dan zullen we als leerkracht dat zelf ook moeten doen. Willen we dat kinderen zich verantwoordelijk voelen, dan moeten we ze die verantwoordelijkheid wel geven! Kern van het programma zijn de lessen. De leraren geven elke week een les uit de lesmap, het hele jaar door. De lessen zijn een belangrijk hulpmiddel, maar van even groot belang is het gedrag en de overtuigingen van de leerkracht. 2. Daarnaast hangt er in ieder klas het contract Veilig in school Iedere leerkracht heeft een logboek waarin de regels en afspraken staan. (Voor de onderbouw bestaan deze uit pictogrammen). Ook het pestprotocol bevindt zich in het logboek. 9

10 BORGING In iedere bouw is een bouwcoördinator. Deze bespreekt en evalueert het pestprotocol 2 maal per jaar in de bouwvergadering en informeert of leerkrachten hun pestincidenten volgens de vijf-sporenaanpak behandeld hebben. De intern begeleider zorgt dat bij aanvang van het schooljaar, tijdens de informatieavond voor ouders, een pamflet wordt uitgedeeld met daarbij informatie en tips voor ouders en kinderen over het onderwerp pesten. De interne begeleider informeert, aan het begin van elk schooljaar, bij de collega s of ze het pestprotocol besproken hebben met hun klas. Mogelijke bijstelling van o.a het protocol vindt plaats n.a.v. bovenstaande evaluaties 10

11 Hoofdstuk 6 DIGITAAL PESTEN Pesten in de werkelijke wereld is al vreselijk, bij digitaal pesten komt de pester ook nog eens de voorheen veilige omgeving binnen via computer of telefoon. Voor de pester is deze vorm van pesten veiliger. Hij of zij heeft minder kans op afkeuring van de groep of blijft anoniem. Daarom is het vaak niet mogelijk om een dader te achterhalen en zit er niets anders op dan het effect te minimaliseren. Vormen van digitaal pesten. Schelden en anoniem bedreigen via , MSN of via Sms jes. Virussen versturen naar de computer van de gepeste. Hacken van de computer. Vervelende foto s van de gepeste op de website plaatsen (soms zelfs via hacken op de website van de gepeste zelf). Wat doet de school aan preventie. De leerkrachten zijn op de hoogte van de verschillende manieren waarop digitaal pesten plaatsvindt. In het kader van De vreedzame school wordt digitaal pesten aan de orde gesteld. De gevolgen ervan worden bespreekbaar gemaakt. In de werkelijke wereld kun je zien hoe je opmerkingen vallen. Je kunt dan stoppen en eventueel excuses maken. Bij digitaal pesten kan de verzender de tekst als geintje bedoeld hebben, terwijl het bij de ontvanger keihard aankomt. De kinderen wordt op momenten die zich daarvoor lenen gevraagd of ze wel eens vervelende teksten krijgen toegestuurd. De kinderen krijgen tips hoe digitaal pesten zoveel mogelijk te voorkomen. De computers in school staan zo opgesteld dat het computergedrag van de kinderen gevolgd kan worden. Internet. Er zijn regels opgesteld voor het gebruik van internet door kinderen. Door middel van gerichte opdrachten probeert de school te voorkomen dat kinderen op ongewenste sites en/of programma s terecht komen. Ouders die niet willen dat foto s van hun kinderen op de website van de school worden geplaatst kunnen dit kenbaar maken. In de schoolgids staat deze mogelijkheid vermeld. Op de website van de school worden kinderen alleen met hun voornaam vermeld. Mobiele telefoon. Binnen de school en op het terrein van de school is het gebruik van mobiele telefoons door de leerlingen niet toegestaan. Alleen met toestemming van de schoolleiding kan op deze regel in incidentele gevallen een uitzondering worden gemaakt. Het maken van foto's en filmpjes met een mobiele telefoon is in en om de school niettoegestaan. Tips voor kinderen. Negeer pest-mails. Internet-pesters kunne gemakkelijk anoniem blijven. Daarom is het vaak niet mogelijk een dader te achterhalen, en zit er niets anders op dan het effect te minimaliseren. Dat kan het beste door niet te reageren op haat-mailtjes of andere ongewenste e- mail. Als de dader geen respons krijgt, gaat de lol er snel af. Blokkeer de afzender ( zowel als MSN) Het is heel simpel, dat kan zonder dat de degene die je blokkeert het door heeft. Als er iets vervelends gebeurt in de chat, ga dan weg. Log eventueel opnieuw in met een andere bijnaam. Vat scheldpartijen of beledigingen niet persoonlijk op. Meestal kun je er zeker van zijn dat de beledigingen niet persoonlijk gericht zijn. 11

12 Vooral als ze komen van iemand die je helemaal niet kent. Kinderen zeggen vaak zomaar iets, uit verveling. Als het pesten aanhoudt en je je ongemakkelijk of bedreigd voelt, praat er dan met iemand over. Ga dan naar je ouders, je leerkracht, een vriend of iemand anders die je vertrouwt. Erover praten is heel belangrijk. Heb het er met iemand over die veel van computers en internet weet en die niet meteen iedereen doorvertelt dat je gepest wordt. Als je wordt gepest via internet bewaar dan het bewijs. Bewaar alles waaruit blijkt dat je gepest wordt. Bewijs kan heel handig zijn bij het oplossen van het probleem. Voel je niet schuldig als er iets vervelends gebeurt. Het is niet jouw schuld en je hebt het niet zelf uitgelokt. Geef nooit zomaar privé-gegevens aan een ander, zoals je naam, adres, telefoonnummer, naam of adres van de school, sportclub, e.d. Overleg altijd eerst met je ouders of leerkracht. 12

13 13

14 14

15 Contract veilig in school Ik vind dat iedereen zich veilig moet voelen in school. Daarom houd ik me aan de volgende afspraken: Ik accepteer de ander zoals hij is en ik discrimineer niet. Ik scheld niet en doe niet mee aan uitlachen en roddelen. Ik blijf van de spullen van een ander af. Als er ruzie is speel ik niet voor eigen rechter. Ik bedreig niemand, ook niet met woorden. Ik gebruik geen geweld. Als iemand mij hindert vraag ik hem of haar duidelijk daarmee te stoppen. Als dat niet helpt, vraag ik een meester of juf om hulp Ik neem geen wapens of drugs mee naar school 15

16 Wat kan ik als ouder doen als mijn kind gepest wordt? Neem serieus wat je kind zegt! Geef je kind steun en begrip. Kinderen vinden het moeilijk om te vertellen dat ze gepest worden. Probeer je mening voor jezelf te houden. Voorkom uitspraken als: "Het zijn ook rotmeiden", of "Je moet beter voor jezelf opkomen". Vraag door, luister: Waar is het gebeurd, wat deed jij toen, wat zou je willen, hoe voelde je je, wat deden de anderen?". Onderzoek samen wat je kind zelf kan doen om uit de situatie te komen. Steun hem of haar hierin. Geef vertrouwen. Onderneem alleen in overleg met je kind actie. De ouders van de pester opzoeken is een mogelijkheid. In de praktijk blijkt dit echter niet altijd effectief te zijn. Meestal kiezen de ouders de kant van hun kind of zeggen: je kind moet meer voor zichzelf opkomen. Geef je kind zelfvertrouwen door complimenten te geven. Kijk samen waar je kind goed in is en moedig je kind aan. Lees samen boeken over pesten. Je kunt je kind ook een weerbaarheidsheidstraining laten volgen. Praat met de leerkracht en vraag wat op school gedaan kan worden. Geef de school niet de schuld. Bespreek de verantwoordelijkheden van de school en ga samen op zoek naar een oplossing voor het pestprobleem. 16

17 Wat kan ik als ouder doen als mijn kind pest? Hoe kun je reageren? Je hebt ontdekt dat jouw kind pest of meepest. Schrik, ongeloof en ontkenning zijn heel begrijpelijke reacties als ouder. Als je bekomen bent van de schrik wat kun je dan doen? Ontken niet meteen wat je kind doet. "Zo is mijn kind niet". Kinderen laten heel verschillend gedrag zien in verschillende situaties. Pestkoppen gedragen zich thuis anders dan op school. Ga het gepeste kind niet beschuldigen; "Ze gedraagt zich ook raar". Praat met je kind over wat er gebeurt. Je kind zal zijn gedrag waarschijnlijk goedpraten: "Het was maar een geintje". "Zij vraagt er ook om met die stomme kleren". "Hij heeft mijn spullen ook kapotgemaakt". Je kunt aangeven dat hoe een ander kind zich ook gedraagt of eruit ziet, dit is nooit een reden om gepest te worden. Praat met je kind over de gevolgen: een gepest kind heeft verdriet en pijn van het pesten. Gepeste kinderen worden bang en ontwikkelen faalangst. Soms hebben gepeste kinderen de rest van hun leven last van de gevolgen van het pesten. Maak je kind gevoelig voor wat het anderen aandoet. Pestkoppen hebben vaak geen idee wat zij anderen aandoen. Laat je kind merken dat je het pesten serieus neemt en dat je vindt dat pesten niet mag. Neem contact op met de school, zeker als je merkt dat het pesten doorgaat. Bespreek met je kind dat je dit gaat doen. Pestkoppen hebben het niet makkelijk om een andere rol te krijgen in de klas. Soms kan het helpen om lid te worden van een hobby -of sportclub Als je hoort of ziet dat er kinderen worden gepest op school, ook al hebben je eigen kinderen er niet mee te maken, zoek dan contact met de school. Voor de school is het moeilijk om pesten te signaleren. De leerkrachten hebben de hulp van de ouders hierbij nodig. Een aantal andere algemene tips 17

18 Als je de leerkracht vraagt om je kind niet naast bepaalde kinderen te zetten, dan geef je een signaal dat uitsluiten mag. Leer je kinderen zich in te leven in anderen en rekening te houden met anderen. Vertel hoe belangrijk je het vindt dat kinderen met elkaar samenwerken en dat alle kinderen zich veilig moeten kunnen voelen! 18