SC-88Pro MIDI Sound GENERATOR

Transcriptie

1 SC-88Pro MIDI Sound GENERATOR Nederlandstalige handleiding Van harte bedankt voor uw aankoop van de SC-88Pro MIDI Sound Generator. Lees a.u.b. de volgende pagina als u graag in een oogopslag wilt weten wat u allemaal met uw SC-88Pro kunt doen.

2 SC-88Pro Handleiding 1. Inleiding 1.1 Opzienbarende kenmerken De SC-88Pro is een klankmodule die compatibel is met het GM systeem. U kunt er dus in de handel verkrijgbare Standard MIDI Files in het GM formaat mee afspelen. Aangezien het om een Roland gaat, is de SC-88Pro bovendien compatibel met het GS formaat. De SC-88Pro is 32-Parts multitimbraal en 64-stemmig polyfoon. Dit is dus eindelijk een module waar je echt mee kunt arrangeren. Om deze reden kunt u de SC-88Pro ook probleemloos met een computer of hardware sequencer gebruiken (zie blz. 98). De SC-88Pro biedt niet minder dan 1117 geluiden en 42 Drum Sets (waaronder twee groepen van geluidseffecten). Naast nieuwe geluiden bevat de SC-88Pro ook de klanken van de SC-55/ SC-55mkII en SC-88, zodat u ook oudere sequences kunt afspelen zonder raar op te kijken van de nieuwe gitaarklank enz. (zie blz. 10). Ook op effectenvlak scheert de SC-88Pro hoge toppen. Zo zijn er maar liefst 64 insertie-effecten, 8 soorten Reverb, 8 soorten Chorus en 10 soorten Delay. Bovendien zijn de effecten te editen. Op die manier zou u dus zonder moeite uw eigen professionele geluiden moeten kunnen maken (zie blz. 35 ff). Er zijn 256 geheugens voor uw eigen klankcreaties en ook twee User Drum Sets. Deze Sound Canvas kunt u dus naar uw hand zetten (wat bij de oudere modellen alleen via SysEx kon) (zie blz. 85, 88). De geluiden van de SC-88Pro kunnen worden bewerkt met behulp van de parameters Vibrato, Filter en Envelope (zie blz. 24). De SC-88Pro biedt natuurlijk ook een seriële aansluiting, zodat u hem rechtstreeks met een computer (Apple of IBM) kunt verbinden (zie blz. 98). Het grote display houdt u op de hoogte van alle belangrijke instellingen en vraagt u ook af en toe om het een of andere commando te bevestigen (zie blz. 91). Heel wat klankparameters kunt u rechtstreeks editen met de knoppen op het frontpaneel, wat de bediening van de SC-88Pro erg eenvoudig maakt (blz. 11, 24). Zoals u inmiddels van Roland verwacht, is de SC-88Pro ook uitgerust met lijningangen en een aparte volumeregelaar, zodat u niet noodezakelijk een mengpaneel nodig hebt (tenzij u natuurlijk meer dan twee elektronische muziekinstrumenten bezit). Bovendien zijn er nu twéé stereo-lijnuitgangen (zie blz. 9). 1.2 Opmerkingen omtrent deze handleiding De namen van parameters worden in het display vaak afgekort. Zo wordt Chorus Rate bijvoorbeeld Cho Rate. In deze handleiding gebruiken we meestal de volledige naam, om verwarring te vermijden. Is de waarde van een parameter continu variabel, dan wordt ze afgebeeld als bijvoorbeeld 0~127. Gaat het echter om een parameterwaarde waarbij u uit verschillende stappen kunt kiezen, dan worden deze stappen aangeduid als bijvoorbeeld 200, 400Hz. Namen van knoppen op het bedieningspaneel worden aangeduid tussen vierkante haakjes, bijvoorbeeld: [CHORUS]. Afbeeldingen van displays Als illustratie bij de uitleg in deze handleiding proberen we steeds het display af te beelden zoals dat er op uw SC-88Pro uit ziet. Dat neemt niet weg dat u er rekening mee moet houden dat, door de instellingen die u zelf maakt, de scherminhoud van uw SC-88Pro lichtjes kan afwijken van de afbeeldingen in deze handleiding. 1.3 GM en GS Wat is General MIDI System? General MIDI System (kortweg GM) is een aanvullende norm voor de MIDI-standaard, die door de Japanese MIDI Standards Committee en de Amerikaanse MMA (MIDI Manufacturers Association) officieel wordt ondersteund. 2

3 1. Inleiding GM en GS Maar MIDI is toch al een algemene norm, denkt u nu? Het antwoord hierop is ja en nee. Natuurlijk worden de opgenomen MIDI-data door gelijk welke klankbron aanvaard en uitgevoerd. Er is echter één belangrijk probleem. Tot voor kort hield iedere fabrikant van muziekinstrumenten er een eigen geheugenindeling op na, met als gevolg dat klankgeheugen 3 van het ene instrument een bas bevatte, terwijl dat bij een andere een trompet was. De specificaties van General MIDI zorgen echter dat u een sequence (een stuk dat u met een sequencer hebt opgenomen) op gelijk welk GM compatibel instrument kunt afspelen. Er zijn weliswaar nog verschillen tussen de geluiden onderling, maar er zijn geen (onaangename) verrassingen meer. Wat is het Roland GS formaat? Het GS formaat gaat nog iets verder dan GM. Ook de functies voor het wijzigen van de parameters worden namelijk gestandaardiseerd, net zoals de parameters voor het instellen van de effecten en de aard van de MIDI-commando s die een GS-compatibel instrument moet kunnen uitvoeren. In de regel kan een GS-compatibel instrument alle GM-commando s aan. Vandaar dat op de behuizing van een GS-instrument naast het GS logo ook het GM logo pronkt (dat is bv. het geval op de SC-88Pro). Bij de dingen die alleen in het GS formaat kunnen, horen parameters voor het editen van klanken en de effecten (Chorus en Reverb) en ook een aantal gegevens i.v.m. de manier waarop een klankbron op MIDI-commando s reageert. Elk instrument dat voorzien is van het GS logo, kan natuurlijk ook sequences in het GS formaat weergeven (sequences die speciaal voor GS-klankbronnen gemaakt zijn). Instrumenten die van beide logo s voorzien zijn (zoals de SC-88Pro) kunnen zowel GM als GS data zonder problemen weergeven. 3

4 SC-88Pro Handleiding 1.4 Voorzorgsmaatregelen Voeding Schakel de SC-88Pro en de overige instrumenten altijd uit voordat u ze op elkaar aansluit. Sluit het netsnoer SC-88Pro nooit aan op een stopcontact waar andere apparaten, die brom of ruis veroorzaken (b.v. dimmers, motoren enz.) of veel vermogen trekken op, zijn aangesloten. Let, bij het aansluiten van het netsnoer op het lichtnet, op het voltage. Plaats geen zware voorwerpen op het netsnoer en zorg dat er niemand over kan struikelen. Trek, bij het verbreken van de aansluiting op het lichtnet, altijd aan de stekker zelf en nooit aan het netsnoer om de draden niet te beschadigen. Als u de SC-88Pro lange tijd niet wenst te gebruiken, verbreekt u best de aansluiting op het lichtnet of verwijdert u de batterijen. Het zou kunnen gebeuren dat de SC-88Pro niet naar behoren werkt wanneer u hem onmiddellijk na uitschakelen weer inschakelt. Wacht dus telkens een paar seconden voordat u hem weer inschakelt. Onderhoud Gebruik, voor het reinigen van het instrument, enkel een zachte, droge of lichtjes bevochtigde doek. Om hardnekkig vuil te verwijderen, gebruikt u een neutraal reinigingsmiddel. Wrijf de SC-88Pro daarna droog met een zachte doek. Gebruik nooit oplosmiddelen zoals bv. verfverdunners want deze kunnen de behuizing beschadigen. Andere voorzorgsmaatregelen Behandel de SC-88Pro zachtjes. Laat geen voorwerpen (muntstukken, metalen draad enz.) of vloeistoffen (water, alcohol, sap enz.) in het inwendige terechtkomen. Neem contact op met de dichtstbijzijnde Roland hersteldienst voordat u de SC-88Pro in het buitenland gebruikt. Als de SC-88Pro niet naar behoren werkt, schakel hem dan onmiddellijk uit en neem contact op met uw dealer of de Roland hersteldienst. Plaatsing Om problemen te vermijden, dient u de SC-88Pro te beschermen tegen direct zonlicht, hitte, vochtigheid en stof. Plaats de SC-88Pro niet te dicht in de buurt van een neonlicht, een fluorescerende lamp, een TV-toestel of ander, gelijkaardig materiaal dat enerzijds ruis door interferentie, en anderzijds allerlei fouten kan veroorzaken. 1.5 Voorzieningen op de panelen Frontpaneel POWER VOLUME INSTRUMENT ALL INSTRUMENT LEVEL PAN LEVEL PAN MUTE PREVIEW (PUSH) REVERB CHORUS REVERB CHORUS MIDI IN B PHONES K SHIFT DELAY MIDI CH SC-55 MAP SC-88 MAP KEY SHIFT DELAY MIDI CH VIB RATE VIB DEPTH VIB DELAY USER INST SELECT ATTACK CUTOFF DECAY RESONANCE RELEASE EFX ON/OFF EFX TYPE EFX PARAM EFX VALUE 4

5 1. Inleiding Voorzieningen op de panelen Achterpaneel MIDI OUT/THRU IN A IN B COMPUTER MIDI PC-2 Mac PC-1 R L R L R L INPUT VOLUME INPUT OUTPUT 1 OUTPUT 2 MIDI OUT/THRU connector: deze MIDI-connector kunt u hetzij als MIDI THRU, hetzij als MIDI OUT gebruiken. De functie kiest u met de gelijknamige parameter (zie Out/Thru op blz. 29). Vanuit de fabriek is deze connector als MIDI OUT geconfigureerd. MIDI IN A en B: aangezien die SC-88Pro 32-Parts multitimbraal is, terwijl MIDI op 16 kanalen zendt, is de SC-88Pro uitgerust met twee gescheiden MIDI-ingangen. COMPUTER aansluiting: door gebruik te maken van een los verkrijgbare seriële kabel kunt u de SC-88Pro rechtstreeks aansluiten op de seriële poort van een computer. Vergeet niet de juiste mode te kiezen met de keuzeschakelaar (zie SC-88Pro en uw computer op blz. 98). COMPUTER schakelaar: hiermee vertelt u de SC-88Pro hoe u hem wilt aansturen. Kies de MIDI stand als u hem via MIDI wilt aansturen, of PC-1, PC-2 of Mac als u de SC-88Pro rechtstreeks op de seriële poort van uw computer aansluit (RS-232C of RS-422). Schakel de SC-88Pro altijd uit voordat u de stand van deze schakelaar wijzigt! Audio OUTPUT 2 connectors: zolang u de fabrieksinstellingen ongemoeid laat, hoort u via deze uitgangen geen geluid. 5

6 SC-88Pro Handleiding Inhoudsopgave 1. Inleiding, Opzienbarende kenmerken, Opmerkingen omtrent deze handleiding, 2 Afbeeldingen van displays, GM en GS, Voorzorgsmaatregelen, Voorzieningen op de panelen, 4 Frontpaneel, 4 Achterpaneel, 5 2. Aan de slag, MIDI-klavier aansluiten, 9 Aansluiten, 9 In- en uitschakelen, 9 Hoort u iets?, Klanken kiezen, Functies uitproberen, 11 Klanken beluisteren zonder aangesloten klavier (Preview functie), 11 Volume regelen, 11 Stereopositie (Pan), 11 Transponeren (Key Shift), Effecten, 11 Reverb niveau, 12 Chorus niveau, 12 Delay niveau, Afstemmen op andere instrumenten (M.Tune), Hoofdtelefoon, Ingangen en ingangsvolume, Parts & parameters, Parts en geluiden, 14 Klank kiezen voor een Part, 14 Variaties kiezen, 15 Ontcijferen van de instrument- en variatienummers, 16 MIDI-kanalen van de Parts, 16 Welke Part ontvangt op welk MIDI-kanaal?, 17 Noten en stemmen (polyfonie), 17 Legato spelen, Parts individueel bewerken, 18 Parameters waartoe u rechtstreeks toegang hebt, 18 Parameters die u ook kunt editen, Klanken editen op Part niveau, 24 Werkwijze voor het editen, 24 Part Edit parameters, All: parameters voor alle Parts, 26 Werkwijze, Systeemparameters, Beschrijving van de systeemparameters, Werken met Patches en Drum Sets, Patch laden, 31 Patches kiezen met MIDI-commando s, Drum Sets (Drum Edit), 32 Chorus en Delay voor drums, 33 Assign groepen, Systeemeffecten, Hoe zijn de effecten van de SC-88Pro ingedeeld?, Effectinstellingen, 36 Equalizer instellen, 36 Effectdiepte, 37 Chorus, Reverb en Delay parameters instellen, 37 Effectparameters, Insertie-effecten (EFX), Insertie-effecten: voorstelling, Soorten insertie-effecten, 41 0: Thru [00H, 00H], Klankkleur, 42 1: Stereo-EQ (Equalizer)[01H, 00H], 42 2: Spectrum[01H, 01H], 42 3: Enhancer[01H, 02H], 43 4: Humanizer[01H, 03H], Vervorming, 44 5: Overdrive[01H, 10H], 44 6: Distortion[01H, 11H], Modulatie, 45 7: Phaser[01H, 20H], 45 8: Auto-Wah[01H, 21H], 45 9: Rotary[01H, 22H], 46 10: Stereo Flanger[01H, 23H], 46 11: Step Flanger[01H, 24H], 47 12: Tremolo[01H, 25H], 47 13: Auto Pan[01H, 26H], Effecten die het volume bewerken, 48 14: Compressor[01H, 30H], 48 15: Limiter[01H, 31H], 48 6

7 7.7 Effecten die het geluid breder maken, 49 16: Hexa Chorus[01H, 40H], 49 17: Tremolo-Chorus[01H, 41H], 50 18: Stereo-Chorus[01H, 42H], 50 19: Space D[01H, 43H], 51 20: 3D Chorus[01H, 44H], Effecten die herhalingen aan het geluid toevoegen, 51 21: Stereo-Delay[01H, 50H], 51 22: Modulation-Delay[01H, 51H], 52 23: 3 Tap Delay[01H, 52H], 53 24: 4 Tap-Delay[01H, 53H], 53 25: Time Control Delay[01H, 54H], 54 26: Reverb[01H, 55H], 55 27: Gate-Reverb[01H, 56H], 55 28: 3D Delay[01H, 57H], Effecten die de toonhoogte bewerken, 56 29: 2-Voice Pitch Shifter[01H, 60H], 56 30: FBK Pitch Shifter[01H, 61H], Andere effecten, 57 31: 3D Auto[01H, 70H], 57 32: 3D Manual[01H, 71H], 58 33: Lo-Fi 1[01H, 72H], 58 34: Lo-Fi 2[01H, 73H], Effecten die twee types in serie verbinden, 59 35: Overdrive Chorus[02H, 00H], 59 36: Overdrive Flanger[02H, 01H], 60 37: Overdrive Delay[02H, 02H], 60 38: Distortion Chorus[02H, 03H], 61 39: Distortion Flanger[02H, 04H], 61 40: Distortion Delay[02H, 05H], 61 41: Enhancer Chorus[02H, 06H], 61 42: Enhancer Flanger[02H, 07H], 62 43: Enhancer Delay[02H, 08H], 62 44: Chorus Delay[02H, 09H], 63 45: Flanger Delay[02H, 0AH], 63 46: Chorus Flanger[02H, 0BH], Effecten die drie of meer types in serie verbinden, 64 47: Rotary Multi[03H, 00H], 64 48: GTR Multi 1[04H, 00H], 65 49: GTR Multi 2[04H, 01H], 66 50: GTR Multi 3[04H, 02H], 67 51: Clean Gt Multi 1[04H, 03H], 68 52: Clean Gt Multi 2[04H, 04H], 69 53: Bass Multi[04H, 05H], 70 54: Rhodes Multi[04H, 06H], 71 55: Keyboard Multi[05H, 00H], Effecten die twee types parallel verbinden, 73 56: Chorus/Delay[11H, 00H], 73 57: Flanger/Delay[11H, 01H], 74 58: Chorus/Flanger[11H, 02H], 75 59: OD1/OD2[11H, 03H], 75 60: OD/Rotary[11H, 04H], 76 61: OD/Phaser[11H, 05H], 77 62: OD/Auto Wah[11H, 06H], 78 63: PH/Rotary[11H, 07H], 78 64: PH/Auto Wah[11H, 08H], 79 Enkele tips in verband met 3D-effecten, Effectparameters wijzigen via controlecommando s, 81 Werkwijze, 81 Functie van de parameters, 81 Praktijkvoorbeelden van effectsturing, Zelf dingen programmeren, Eigen geluiden maken en opslaan, 85 Instrumenten opslaan, Eigen insertie-effecten opslaan, 86 User effect opslaan, 86 Eigen insertie-effecten laden, Eigen Patches maken en opslaan, 87 Naam geven aan een User Patch, 87 User Patch opslaan, 88 User Patch laden, Drum Sets opslaan, 88 Naam van een User Drum Set, 89 Drum Set/Drum Instrument opslaan, Instellingen van Parts kopiëren, uitwisselen of initialiseren, Instellingen extern opslaan (Bulk), 90 Bulk Dump, Tekenen in het display: Frame Draw, 91 Compatibiliteit kiezen, CM-64 Map, 94 Verschillen tussen de CM-64 en de SC-88Pro, Single en Double Module mode, 95 Double Module mode kiezen, Initialiseren, 97 Alle Parts initialiseren, 97 Init GM, Init GS, SC-88Pro en uw computer, Aansturen vanop een computer, 98 Aansluiten op een computer, 98 Computer via MIDI-interface aansluiten, 99 MIDI-dataoverdracht van en naar de computer, 100 SC-88Pro samen met andere klankbron gebruiken, 101 7

8 SC-88Pro Handleiding 10. SC-88Pro en MIDI, MIDI-commando s op de SC-88Pro, 103 MIDI-implementatieoverzicht, Klanken via MIDI kiezen, 106 Keuze (algemeen), 106 Drum Sets via MIDI kiezen, Adres van de SysEx-data, Device ID nummer instellen, Functies i.v.m. MIDI-commando s, 109 MIDI-schakelaars voor alle Parts, 110 De parameters, 110 Lock functies, 111 MIDI-schakelaars voor de individuele Parts, 112 NRPN s gebruiken met GS klankmodules, 112 Wat als u niet de juiste klanken hoort?, 114 Effectdiepte van een systeemeffect bepalen via MIDI, Appendix, Verhelpen van storingen, Foutmeldingen, Aansluitkabels voor de computer, Instrumenten, Effecten, MIDI-implementatie, Specificaties, Index, 153 8

9 2. Aan de slag MIDI-klavier aansluiten 2. Aan de slag 2.1 MIDI-klavier aansluiten Aansluiten Laten we beginnen met het aansluiten van de SC-88Pro op een MIDI-klavier (een toetseninstrument dat MIDI-commando s kan zenden). Zie SC-88Pro en uw computer op blz. 98 voor het aansluiten van de SC-88Pro op een computer. Opmerking: Om storingen of schade aan uw luidsprekers te vermijden raden we u aan alle apparaten uit te schakelen en hun volume in de minimumstand te zetten voordat u aansluitingen maakt. (1) Zet de COMPUTER schakelaar achterop de SC-88Pro op MIDI. (2) Sluit de instrumenten op de volgende manier aan: OUT/THRU INPUT VOLUME INPUT Actieve luidsprekers enz. Opmerking: Bij een SC-88Pro die recht uit de doos komt wordt er niets naar de OUTPUT 2 connectors gezonden (zie blz. 22). In- en uitschakelen R MIDI IN A INPUT L IN B R L OUTPUT1 PC-2 MIDI Links R Rechts COMPUTER Mac PC-1 L OUTPUT2 MIDI OUT LINE IN MIDI-klavier Computer-schakelaar: MIDI SC-88Pro HiFi-keten enz. Zodra u alles hebt aangesloten mag u de instrumenten inschakelen. Respecteer daarbij de volgorde die we hieronder aangeven, anders riskeert u storingen of schade aan uw luidsprekers en/of andere apparaten. Inschakelen (1) Controleer eerst het volgende: Controleer of de stroomkabels van ieder apparaat met een stopkontakt zijn verbonden. Controleer of u de SC-88Pro op de juiste manier hebt verbonden met de overige apparaten in uw systeem (zie de afbeelding hiernaast links). Controleer of het volume van uw instrumenten en de versterker in de minimumstand staan. (2) Schakel eerst het MIDI-klavier en daarna de SC-88Pro in. (3) Vervolgens kunt u de versterking (radio-cassettespeler, mengpaneel, versterker enz.) inschakelen. Opmerking: Na het inschakelen activeert de SC-88Pro automatisch een veiligheidscircuit. Dat betekent dat u enkele seconden niets hoort. Dit systeem moet beschadiging van uw luidsprekers voorkomen. Opmerking: Denk er ook aan dat een te pittig volume uw versterking finaal kan beschadigen. Zet de volumeregelaar van de SC-88Pro aanvankelijk dus zeker niet te hoog. Opmerking: Blijkt het display moeilijk leesbaar, pas dan het contrast aan (zie blz. 29). Opmerking: Wilt u opnieuw de fabrieksinstellingen laden, ga dan naar blz. 97. Het bijgeleverde audiosnoer is aan de ene kant uitgerust met een RCA jack verloopstuk. Dat kunt u verwijderen om de SC-88Pro bv. op de AUX ingangen van een HiFi-keten aan te sluiten. Uitschakelen (1) Zet het volume van uw versterker/luidspreker en van de SC-88Pro in de minimumstand. (2) Schakel de apparaten uit in de onderstaande volgorde: Versterkingsapparatuur SC-88Pro en andere MIDI-instrumenten Hoort u iets? Wanneer alles aangesloten en ingeschakeld is, moet u eerst controleren of de audioverbindingen kloppen. Druk daarom op de [VOLUME] regelaar 9

10 SC-88Pro Handleiding om telkens één noot te spelen. Beweegt de LCD VU meter? VOLUME PREVIEW (PUSH) Dan weet u dat de SC-88Pro de MIDI-commando s ontvangt. Hoort u nog steeds niets, dan is de versterking misschien niet ingeschakeld of hebt u de audiokabels niet aangesloten. Slaat zelfs het metertje niet uit, controleer dan de MIDI-instellingen op uw klavier en de aansluitingen van de MIDIkabels. Tussen haakjes: het drukken op de [VOLUME] regelaar heet op de SC-88Pro Preview. Dit is een handige voorziening dit u toelaat om klanken te editen zonder telkens naar uw MIDI-klavier te hollen om te horen hoe het allemaal klinkt. Maar terug naar de voorbereiding. Als de Preview functie het doet, dan speelt u het best een paar noten op het MIDI-klavier. Als u wel iets hoort, terwijl het metertje niet uitslaat, druk dan op de [ALL] knop (bijbehorende indicator moet oplichten). Het display beeldt nu het volume van alle Parts af (zie ook blz. 26). Bij levering ontvangt de SC-88Pro op alle 16 MIDI-kanalen, waarbij het Part nummer telkens beantwoordt aan het ontvangstkanaal (zo ontvangt Part 8 bv. op MIDI-kanaal 8). Onderaan in het display ziet u kleine cijfertjes die telkens op het Part nummer slaan. 2.2 Klanken kiezen Als dit beweegt worden er MIDI-commando's ontvangen. Druk hierop om een noot weer te geven. Zoals al in de inleiding gezegd, bevat de SC-88Pro een indrukwekkend aantal geluiden die tot het beste behoren wat je kunt krijgen. Er zijn zowel piano s, gitaren en orgels als geluidseffecten en slagwerkklanken en zelfs een rinkelende telefoon. Elke klank van de SC-88Pro noemen we een Instrument. En een groep van instrumenten heet op haar beurt Map. De SC-88Pro biedt drie dergelijke Maps: De Native Map, die originele SC-88Pro geluiden bevat. De SC-55 Map, die exact dezelfde geluiden bevat als de gelijknamige Sound Canvas. Een en ander houdt verband met het feit dat de SC-88Pro een groot aantal SC-55 klanken vervangt, zodat u de SC-55 klanken in de Native en Pro mode onder een variatie moet zoeken. Omdat dat nogal omslachtig is voor de weergave van SMF s in het SC-55 formaat, biedt de SC-88Pro die bewuste SC-55 Map. De SC-88 Map, die de klankverdeling van de SC-88 bevat. Laten we nu eens een paar klanken kiezen: (1) Zorg dat de indicator van de [ALL] knop niet oplicht. Druk dus, indien nodig, op de [ALL] knop. (2) Kies een klank met de INSTRUMENT [ ] en [ ] knoppen. Vergeet niet op het MIDI-klavier te spelen om de klanken ook te horen. Door op INSTRUMENT [ ] te drukken kiest u telkens het voorgaande instrument, terwijl u met INSTRUMENT [ ] telkens de volgende klank kiest. U kunt deze knoppen ook samen gebruiken om snel naar een ver verwijderde klank te gaan. (3) Om de SC-55 Map of de SC-88 Map te kiezen, moet u op de [SC-55 MAP] of [SC-88 MAP] knop drukken (bijbehorende indicator moet oplichten). Ook hier dient u de klanken dan weer met INSTRUMENT [ ] en [ ] te kiezen. Als de SC-55 Map geactiveerd is, verschijnt er telkens een " symbool vóór de naam van het gekozen instrument: A01 LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 DELAY INSTRUMENT 001 "Piano 1 PAN 0 CHORUS MIDI CH 01 Activeert u de SC-88 Map, dan worden de klanknamen voorafgegaan door een symbool: A01 LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 DELAY INSTRUMENT PAN 0 CHORUS MIDI CH 'Piano

11 LEVEL REVERB K SHIFT PAN CHORUS MIDI CH Aan de slag Functies uitproberen U zou de klanken van de SC-88Pro ook op het aangesloten MIDI-klavier kunnen kiezen (met behulp van programmakeuze-commando s). 2.3 Functies uitproberen Klanken beluisteren zonder aangesloten klavier (Preview functie) Telkens als u op de VOLUME regelaar drukt, wordt er één noot weergegeven met de klank van het gekozen instrument. Het staat u vrij de toonhoogte en het volume van deze noot te specifiëren (zie Prevw Note op blz. 28). Het spreekt voor zich dat deze functie zijn beste diensten bewijst wanneer u geen MIDI-klavier (of andere stuurbron) op de SC-88Pro hebt aangesloten of wanneer dat klavier zich wat te ver uit de buurt bevindt. OWER Bij de onderstaande functies mag de indicator op de [ALL] knop niet oplichten. Is dat toch het geval, druk dan op de [ALL] knop zodat de indicator dooft. Volume regelen VOLUME PREVIEW (PUSH) MIDI-klavier LEVEL REVERB K SHIFT INSTRUM Het volume kunt u op twee manieren regelen: enerzijds met de VOLUME regelaar, maar dan verandert u het algemene volume (van alle Parts) van de SC-88Pro. Als u het volume van één bepaalde Part wilt veranderen, moet u beroep doen op de LEVEL [ ] en [ ] knoppen. Vergeet niet eerst op [ ] en [ ] te drukken om de Part te selecteren waarvoor u het volume wilt instellen. PAN CHORUS MIDI CH Stereopositie (Pan) Met de PAN [ ] en [ ] knoppen kunt u de stereopositie van een Part bepalen. Het panorama is heel belangrijk voor de duidelijkheid van uw arrangementen. Zorg dus altijd voor een gelijkmatige verdeling tussen het linker- en het rechterkanaal. Plaats alleen de belangrijke partijen pal in het midden. Alle andere partijen zet u het best een beetje naar links en rechts, om het stereobeeld opener te maken. Laten we even kijken wat de waarden in het display betekenen: L63 Linker luidspreker Keyboard Transponeren (Key Shift) De SC-88Pro biedt een KEY SHIFT functie, waarmee u een Part of alle Parts in stappen van een halve toon kunt transponeren. Met KEY SHIFT [ ] transponeert u de Part/SC-88Pro telkens een halve toon lager. Met KEY SHIFT [ ] daarentegen transponeert u hoger. Het veld in het display waarin de Key Shift waarde te zien is dient ook voor de afbeelding van de Delay waarde. Om deze laatste in beeld te halen moet u op [SC-88 MAP]+[DELAY] drukken. Zodra u op één van de [KEY SHIFT] knoppen drukt, wordt echter opnieuw de Key Shift waarde afgebeeld. Dat het om een Key Shift waarde gaat kunt u overigens ook merken aan het +/- (plus of min) teken dat de waarde voorafgaat. POWER MIDI IN B VOLUME PREVIEW (PUSH) PHONES DELAY 2.4 Effecten INSTRUMENT Key Shift en Delay Bas Drums 0 Midden Gitaar R63 Rechter luidspreker INSTRUMENT Heel belangrijk voor een afgewerkt geheel zijn ook de effecten. De effecten van de SC-88Pro kunnen we onderverdelen in systeemeffecten (zie blz. 35) en insertie-effecten (zie blz. 41). Bij de systeemeffecten treffen we 8 verschillende Reverb types en ALL MUTE SC-55 MAP SC-88 MAP Volume van de Parts LEVEL REVERB KEY SHIFT DELAY Key shift instellen Panorama PAN CHORUS MIDI CH 11

12 SC-88Pro Handleiding evenveel Chorus types. Bovendien kunt u tegelijk beroep doen op één van de 10 Delay types en op een tweebands-eq (equalizer). Bij de insertieeffecten vinden we maar liefst 64 types. Heel wat effectparameters zijn instelbaar, zodat u precies het geluid kunt instellen dat u voor ogen hebt. Reverb niveau Reverb (of galm) is een effect dat een geluid meer ruimte geeft en dus de indruk wekt dat er in een kerk, zaal e.d. wordt gemusiceerd. Met de REVERB [ ] en [ ] knoppen kunt u voor elke Part instellen hoe sterk hij van galm wordt voorzien. Het heeft weinig zin (tenzij voor speciale effecten) om galm toe te voegen aan de baspartij omdat het geluidsbeeld dan onduidelijk wordt. Opmerking: Vergeet niet op [ ] en [ ] te drukken om de juiste Part te selecteren voordat u het Reverb niveau wijzigt. Chorus niveau Chorus is een effect waarmee u een geluid voller kunt maken. Dit effect zorgt er bv. voor dat een klank stereo wordt, terwijl hij eigenlijk mono is. Goed te gebruiken voor strijkers, elektronische piano s, gitaren, synthesizers enz. Met CHORUS [ ] en [ ] stelt u de intensiteit van de Chorus in voor de Parts. Opmerking: Als de EFX indicator niet oplicht, kunt u de Delay waarde ook instellen met de EFX TYPE [ ] en [ ] knoppen. Hiermee past u de hoeveelheid delay aan Hiermee past u de hoeveelheid reverb aan ALL MUTE SC-55 MAP SC-88 MAP INSTRUMENT 2.5 Afstemmen op andere instrumenten (M.Tune) Soms is het nodig dat alle Parts van de SC-88Pro lichtjes hoger of lager worden gestemd. Meestal houdt dat verband met de weergavesnelheid van uw cassettespeler of met het akoestische instrument dat u begeleidt (sommige instrumenten zijn heel lastig te stemmen). In voorkomend geval kunt u gebruik maken van de M.Tune functie van de SC-88Pro. Als u de waarde van deze parameter niet wijzigt, is de stemming van de A4 gelijk aan 440Hz, maar u kunt gelijk welke waarde tussen 415,3 (veel lager) en 466,2Hz (veel hoger) kiezen. (1) Druk op de [ALL] knop (bijbehorende indicator moet oplichten). LEVEL REVERB KEY SHIFT DELAY PAN CHORUS MIDI CH Hiermee past u de hoeveelheid chorus aan Delay niveau Delay is het vaak gebruikte woord voor echo. Maar u hoeft een Delay niet noodzakelijk als echo te gebruiken. Door namelijk een heel korte tijd in te stellen, verkrijgt u een soort galm, die iets dikker is dan een Reverb. Zolang u de [SC-88 MAP] knop ingedrukt houdt kunt u met de DELAY [ ] en [ ] knoppen de hoeveelheid Delay voor de Parts instellen. Opmerking: De hoeveelheid Delay is niet altijd even duidelijk af te lezen in het display omdat de betreffende info soms samenvalt met de Key Shift parameter. Wanneer u op een DELAY knop drukt, terwijl u de [SC-88] knop ingedrukt houdt, wordt echter altijd de hoeveelheid Delay afgebeeld, terwijl de Key Shift waarde in het display verschijnt, wanneer u op de KEY SHIFT knoppen drukt (dat kunt u echter wel zien aan het ± symbool dat dan in het K. SHIFT veld verschijnt). 3 ALL MUTE SC-55 MAP SC-88 MAP LEVEL REVERB KEY SHIFT DELAY INSTRUMENT (2) Druk [ ] en [ ] tegelijkertijd in. (3) Kies vervolgens de M.Tune parameter met behulp van de [ ] [ ] knoppen. A LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 DELAY INSTRUMENT PAN CHORUS MIDI CH >M. Tune: PAN 0 CHORUS MIDI CH

13 2. Aan de slag Hoofdtelefoon Stel deze parameter zodanig in dat er geen zweving meer optreedt tussen de SC-88Pro en de externe bron/instrument. Voor het stemmen kiest u het best een neutrale klank (bv. een piano) met zo weinig mogelijk Chorus. Dan verloopt deze taak namelijk beduidend sneller. (4) Voor het stemmen gebruikt u de INSTRU- MENT [ ] en [ ] knoppen. (5) Zodra de stemming klopt, drukt u op [ ] en [ ] om de parameter mode weer te verlaten. Opmerking: U kunt de Parts ook afzonderlijk stemmen. Zie hiervoor Fine Tune op blz. 20. het volume te verminderen en naar rechts om het te verhogen. OUT/THRU INPUT VOLUME R MIDI IN A INPUT L IN B R L OUTPUT1 MIDI PC-2 R COMPUTER Mac PC-1 L OUTPUT2 SC-88Pro rechts links 2.6 Hoofdtelefoon klankmodule OUTPUT U kunt ook een hoofdtelefoon (8~150Ω) op de SC-88Pro aansluiten. Door dit te doen schakelt u de audio-uitgangen (achterop) echter niet uit. POWER VOLUME Stereo hoofdtelefoon PREVIEW (PUSH) MIDI IN B PHONES 2.7 Ingangen en ingangsvolume Zoals eerder gezegd, kunt u de audio-uitgangen van een ander instrument (bv. een synthesizer) aansluiten op de INPUT connectors achterop de SC-88Pro. Op die manier kunt u namelijk twee instrumenten versterken (de SC-88Pro en een ander instrument), ook al bezit u geen mengpaneel. Als het tweede instrument niet toelaat het uitgangsvolume te regelen, dan kunt u het ingangsvolume met de INPUT VOLUME regelaar achterop de SC-88Pro instellen. Draai de regelaar naar links om 13

14 SC-88Pro Handleiding 3. Parts & parameters 3.1 Parts en geluiden De SC-88Pro is 32-Parts multitimbraal. Dat betekent dat hij 32 verschillende geluiden tegelijk kan weergeven, wat ruimschoots voldoende zou moeten zijn voor orkestarrangementen e.d. Om één en ander in goede banen te leiden, dient u aan elke Part (waarvan de SC-88Pro er dus 32 heeft) een instrument toe te wijzen. Dat kent u al van Klanken kiezen op blz. 10. De SC-88Pro werkt met twee soorten Parts: melodische Parts en Drum Parts. Verderop gaan we daar dieper op in, maar het komt erop neer dat u met bepaalde Parts kunt drummen, terwijl u met de overige Parts melodieën en akkoorden kunt spelen. U kunt kiezen uit drie klankverzamelingen ( Maps ): een Native Map met originele SC-88Pro klanken en een SC-55/SC-55mkII en SC-88 Map met klanken uit de gelijknamige Sound Canvas modules. Opmerking: Meer details over de Part Mode vindt u op blz. 20. Klank kiezen voor een Part (1) Zorg dat de indicator van de [ALL] knop niet oplicht. (2) Druk op [ ] en [ ] om de Part te selecteren waarvoor u een klank wilt kiezen. We willen er wel even op wijzen dat de Parts op de volgende manier genummerd zijn: A01~A16 en B01~B16. Als u even kijkt naar de MIDI-aansluitingen van de SC-88Pro, dan weet u dat de A-groep via MIDI IN A moet worden aangestuurd, terwijl de B-groep aan de MIDI IN B connector toegewezen is. Wanneer u een Drum Part kiest, dan beeldt het display links van de naam een * af. Opmerking: Om tussen groep A en B te kiezen moet u tegelijk op [ALL] en [ ]drukken. A01 LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 DELAY INSTRUMENT 026*TR-808 PAN 0 CHORUS MIDI CH (3) Kies met de INSTRUMENT [ ] en [ ] knoppen de gewenste klank (Instrument) voor iedere Part. Voor de Drum Part wordt er een Drum Set gekozen (zie ook Part Mode op blz. 20 voor het bepalen van de functie van een Part). INSTRUMENT Klanken van de SC-55/SC-55mkII kiezen (4-1) Druk op [SC-55 MAP] om voor de geselecteerde Part (zie (2)) een SC-55/SC-55mkII klank te kiezen. De instrumentnaam wordt nu voorafgegaan door een " om aan te geven dat het om een SC-55 klank gaat. A01 LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 DELAY ALL MUTE SC-55 MAP SC-88 MAP INSTRUMENT LEVEL REVERB KEY SHIFT DELAY 001 "Piano 1 PAN 0 CHORUS MIDI CH 01 PAN CHORUS MIDI CH

15 3. Parts & parameters Parts en geluiden Opmerking: Naast de SC-55(MkII) Map biedt de SC-88Pro ook een CM-64 toewijzing. De CM-64 is een module die zowel de geluiden van de MT-32 als de eerste PCM geluiden van Roland bevatte. Meer hierover op blz. 94. Klanken van de SC-88 kiezen (4-2) Druk op [SC-88 MAP] om voor de geselecteerde Part een SC-88 klank te kiezen. De instrumentnaam wordt nu voorafgegaan door een om aan te geven dat het om een SC-88 klank gaat. A01 LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 DELAY Opmerking: U kunt deze klankkeuze ook vanuit een extern MIDI-instrument maken (zie blz. 106). Opmerking: Sommige geluiden van de SC-88Pro hebben een beperkt bereik. Zo haalt bv. de contrabas niet dezelfde toonhoogte als een piccolo, wat ook vrij evident is. Maar we wilden u er toch even op wijzen dat het zou kunnen gebeuren dat een bepaald geluid vanaf een bepaalde noot niet meer klinkt. Opmerking: U kunt de instrumenten ook tot op zekere hoogte editen en die wijzigingen dan opslaan in de vorm van User instrumenten. Meer hierover op blz. 85. Variaties kiezen INSTRUMENT 001 'Piano 1 PAN 0 CHORUS MIDI CH Elk van de drie klankverzamelingen bestaat uit Capital klanken (dit zijn de basisklanken) en Variation klanken (varianten binnen de instrumentfamilie van een basisklank). De werkwijze die we op de vorige bladzijde hebben uitgelegd dient om Capital klanken te kiezen (128 klanken, zie blz. 120). Hieronder laten we zien hoe u Variaties kunt kiezen. (1) Zorg dat de indicator van de [ALL] knop niet oplicht. (2) Druk op [ ] en [ ] om de Part te selecteren waarvoor u een variatie wilt kiezen. (3) Druk tegelijk op de twee INSTRUMENT [ ] en [ ] knoppen om naar de variaties te gaan. In het display verschijnt dan een getal met een / erachter om u er attent op te maken dat u een variatie gekozen hebt. (4) Kies met de INSTRUMENT [ ] en [ ] knoppen het gewenste Variation nummer. (5) Om de variaties te verlaten drukt u nogmaals tegelijk op INSTRUMENT [ ] en [ ]. U krijgt nu opnieuw de naam van het Capital instrument te zien, maar wel met een + ervoor. Als u nu op de INSTRUMENT [ ] en [ ] knoppen drukt, kiest u een andere Capital. De nummers van de variaties lijken niet altijd in de juiste volgorde te staan. Dat komt omdat niet elk variatiegeheugen een klank bevat. Voor de Drum Sets zijn er geen variaties. Het heeft dan ook weinig zin om de VARIATION [ ] en [ ] knoppen in te drukken. De geluiden die compatibel zijn met de CM-64, bevinden zich in de SC-55 Map. Uw eigen creaties (de Users) bevinden zich in de Native en de SC-88 Map. Als de EFX indicator niet oplicht, kunt u ook de EFX PARAM [ ] en [ ] knoppen gebruiken om instrumenten te kiezen, en EFX VALUE [ ] en [ ] om variaties te kiezen. Laten we nu even kijken naar de symbolen en hun betekenis tijdens het kiezen van een variatie: blanco Capital (variatie nummer 000) + Variaties (001~125) SC-88 geluiden SC-55/SC-55MkII geluiden # Variatienummer INSTRUMENT Instrumentnaam (Variatie) A01 008/Piano 1w LEVEL PAN Instrumentnummer INSTRUMENT Instrumentnaam(Variatie) A Piano 1w LEVEL PAN CM-64 compatibele geluiden (variatienummers 126 en 127) 15

16 SC-88Pro Handleiding INSTRUMENT A Piano 1 LEVEL PAN INSTRUMENT A Piano 1w LEVEL PAN INSTRUMENT A01 008/Piano 1w LEVEL PAN INSTRUMENT A "Piano 1 LEVEL PAN INSTRUMENT A 'Piano 1 LEVEL PAN INSTRUMENT A01 001#"Piano 1 LEVEL PAN Capital klanken Variation klanken (Instrumentnummer wordt afgebeeld) Variation klanken (Variatienummer wordt afgebeeld) SC-88 klanken SC-55/55mkll klanken CM-64compatibele klanken Ontcijferen van de instrument- en variatienummers Elk geluid van de SC-88Pro heeft twee nummers: een instrumentnummer (MIDI-programmanummer) en een variatienummer. De geluiden die het variatienummer 000 dragen, zijn de hoofdinstrumenten, de zogenaamde Capitals. Alle andere variatienummers slaan op de variaties. In de meeste gevallen beeldt de SC-88Pro enkel het instrumentnummer af. Dat komt omdat er geen plaats is voor beide nummers. Maar dank zij de hierboven beschreven symbolen weet u tenminste of het al dan niet om een Capital gaat. Tijd nu voor een beetje theorie. Hierna vindt u een afbeelding van de geheugenstructuur van de drie Maps (Native Map, SC-55 Map en SC-88 Map). Let goed op de indeling en de variatienummers van de User Tones. Variatienummer Variatienummer Native Map User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone Syn Harpsi Piano + Str. Hard FM EP Harpsi.o 003 Explosion European Pf St.FM EP Harpsi.w 002 Lasergun 001 Piano 1w Detuned EP 2 Couple Hps. Machine Gun 000 Piano 1 E.Piano 2 Harpsichord Clav. Gun Shot Instrumentnummer Capital klanken SC-88 Map User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone User Tone Hard FM EP Harpsi.o 003 Explosion Piano 1d St.FM EP Harpsi.w 002 Lasergun Piano 1w Detuned EP 2 Couple Hps. 001 Machine Gun Piano 1 E.Piano 2 Harpsichord Clav. 000 Gun Shot Instrumentnummer Capital klanken Variatienummer SC-55 Map Acou Piano 1 Elec Piano 3 Elec Piano 4 Honkytonk Jungle Tune Harpsi.o 003 Explosion Piano 1d E.Piano 2v Harpsi.w 002 Lasergun 001 Piano 1w Detuned EP 1 Couple Hps. Machine Gun 000 Piano 1 E.Piano 2 Harpsichord Clav. Gun Shot Instrumentnummer MIDI-kanalen van de Parts Aan elke Part van de SC-88Pro kunt u enerzijds een Tone en anderzijds een MIDI-kanaal toewijzen. Het MIDI-kanaal is belangrijk om te zorgen dat de juiste partij met de juiste klank wordt weergegeven. In de regel kunt u gewoon de ingestelde toewijzing hanteren, volgens dewelke de MIDI-kanalen van de twee groepen (A en B) overeenkomen met het Part nummer. Als u dat echter niet handig vindt, dan kunt u andere MIDI-kanalen voor de Parts kiezen (bijvoorbeeld om twee klanken te stapelen; dat doet u door twee Parts aan hetzelfde MIDI-kanaal toe te wijzen). Opmerking: Een uitgebreide toelichting bij het fenomeen MIDI vindt u op blz MIDI-kanaal 1 klank 1 Capital klanken MIDI-kanaal 2 klank 2 MIDI IN MIDI-kanaal 15 klank 15 MIDI-kanaal 16 klank 16 (1) Zorg dat de indicator van de [ALL] knop niet oplicht. Druk zo nodig op de [ALL] knop. Als u de MIDI CH [ ] en [ ] knoppen indrukt, terwijl de indicator van de [ALL] knop oplicht, dan kiest u een Device ID nummer in plaats van een MIDI-kanaal. (2) Gebruik de [ ] en [ ] knoppen om de Part te kiezen waarvoor u een ander MIDIkanaal wilt instellen. Dat lukt ook voor de Parts B01~B88, alleen moet u [ ] dan lang genoeg ingedrukt houden. Telkens als u een Drum Part selecteert, beeldt het display een * af naast de naam. (3) Met de MIDI CH [ ] en [ ] knoppen kunt u nu een ander MIDI-kanaal voor de gekozen Part instellen. Ook de MIDI-kanalen worden volgens het A01 enz. formaat afgebeeld. Op die manier weet u meteen naar welke MIDI-ingang u de data moet zenden. U kunt ook A-- of B-- kiezen, wat betekent dat de betreffende Part geen MIDI-commando s ontvangt. 16

17 3. Parts & parameters Parts en geluiden Om een Part van de A-groep aan een MIDI-kanaal van de B-groep toe te wijzen (en vice versa), moet u KEY SHIFT [ ] en MIDI CH [ ] samen indrukken. A01 LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 INSTRUMENT 001 Piano 1 PAN 0 CHORUS 64 MIDI CH A ES Als u op de [ALL] knop gedrukt hebt (bijbehorende indicator licht op), dan wordt het volume van de 32 Parts in het display afgebeeld zodra de SC-88Pro MIDI-data ontvangt. Op die manier kunt u dus controleren of alle betrokken Parts daadwerkelijk data ontvangen. ALL LEVEL 127 REVERB 64 K SHIFT ± 0 DELAY INSTRUMENT - SOUND Canvas - PAN 0 CHORUS 64 MIDI CH A Part groep B Part groep A ALL MUTE SC-55 MAP SC-88 MAP INSTRUMENT Welke Part ontvangt op welk MIDI-kanaal? Part groep A Part A01 MIDI IN A Part A02 Part A15 Part A16 R LEVEL REVERB KEY SHIFT OUTPUT DELAY Part groep B Part B01 De SC-88Pro biedt twee MIDI-ingangen (A en B), die volledig van elkaar gescheiden zijn. Dat is ook wel nodig, want tenslotte is hij 32-Parts multitimbraal, terwijl de MIDI-standaard maar toelaat om op 16 kanalen te zenden. Daarom zijn de Parts (en ook de MIDI-kanalen) onderverdeeld in twee groepen: A01~A16 en B01~B16. Bij levering beantwoordt het MIDIkanaal telkens aan het Part nummer, waarbij u dus ook rekening moet houden met de letter die ervóór staat (A of B). De A en de B slaan op hun beurt op de twee MIDIingangen achterop de SC-88Pro. Om even een voorbeeld te geven: hebt u de MIDI-kanalen nog niet gewijzigd, dan ontvangt Part B05 op MIDIkanaal 5 van MIDI-ingang B. Opmerking: Er schuilt echter een addertje onder het gras. De manier waarop de MIDI-data naar de Parts worden gezonden, hangt ook af van de System parameter In Mode op blz Naar gelang het adres van de data worden SysEx-data, die via MIDI IN A worden ontvangen, doorgezonden naar de Parts van de B-groep. L PAN CHORUS MIDI CH MIDI IN B 3 Part B02 Part B15 Part B16 Noten en stemmen (polyfonie) Elke noot van de SC-88Pro wordt voortgebracht door een toongenerator. Daarvan heeft de SC-88Pro er 64, dus is hij 64-stemmig polyfoon. Omdat toongenerator nogal een abstract woord is, gebruikt men in deze context liever het woord stem. De SC-88Pro heeft dus 64 stemmen, wat betekent dat hij telkens 64 noten tegelijk kan weergeven (verdeeld over de 32 Parts zou dit neerkomen op 2 noten per Part). Deze theorie klopt echter niet helemaal omdat sommige klanken van de SC-88Pro beroep doen op twee stemmen (zie hiervoor het overzicht op blz. 120). De reden om twee stemmen per klank te gebruiken houdt verband met een functie die Velocity Switch heet. Dat betekent dan weer dat een Tone gebruik maakt van twee samples, waarvan de ene alleen klinkt wanneer u betrekkelijk zacht aanslaat, terwijl de andere alleen klinkt wanneer u harder aanslaat. Het kan echter nog steeds gebeuren dat de SC-88Pro op een bepaald moment meer dan 64 stemmen moet weergeven en dan zijn er natuurlijk problemen. In voorkomend geval hebben de nieuwe noten voorrang t.o.v. de oudere. Misschien denkt u dat u nooit aan 64 stemmen komt, maar noten, die met een Hold (controlenummer 64) commando worden aangehouden of klanken met een trage Release (die dus langzaam uitsterven), leggen ook nog beslag op één of meer stemmen. Wanneer u sequences voor anderen programmeert, vergeet dan niet dat de SC-88Pro nog steeds één van de weinige modules is die een polyfonie van 64 stemmen heeft. Zo bieden de SC-55 en de SC-55MkII respectievelijk 24 en 28 stemmen. Als u voor eigen gebruik programmeert, dan is deze opmerking natuurlijk van weinig belang... 17

18 SC-88Pro Handleiding Legato spelen Een aantal instrumenten van de SC-88Pro klinken anders als u ze legato speelt. Dat hebben we bewust zo gedaan, om een realistische weergave mogelijk te maken van instrumenten waarbij deze speeltechniek vaak wordt gebruikt. Denk maar eens aan de manier waarop snaarinstrumenten klinken: de toon begint met een scherpe, percussieve aanzet, waarna hij met een zachtere klank blijft voortklinken. Zolang de snaar niet opnieuw wordt aangeslagen (of gestreken) volgt er geen nieuwe Attack (aanzet), wat niet wegneemt dat u met de linkerhand (op de hals van de viool/ gitaar) intussen naar een andere toonhoogte kunt gaan. Instrumenten die op de SC-88Pro de mogelijkheid tot legato-spelen bieden herkent u aan de : achter hun naam (bijvoorbeeld Violin: ). Stuurt u de SC-88Pro aan met een klavier, dan komt legato spelen erop neer dat u een noot speelt en, zonder de ingedrukte toets los te laten, de volgende noot speelt. Bij de eerste noot hoort u een duidelijke Attack, terwijl u die bij de tweede en volgende noten niet hoort (zolang u de toetsen niet loslaat). Als u op deze manier speelt, verschijnt er na de : van de instrumentnaam een. Opmerking: De legato-voorziening kunt u niet uitschakelen. Wilt u er geen gebruik van maken, dan moet u een instrument kiezen dat deze mogelijkheid niet biedt. 3.2 Parts individueel bewerken Parameters waartoe u rechtstreeks toegang hebt De SC-88Pro biedt een reeks parameters die bepalend zijn voor wat de Parts doen wanneer ze MIDIcommando s ontvangen. De hier beschreven parameters regelen o.a. de respons op de aanslagwaarden, Pitch Bend commando s, modulatie en aftertouch. Laten we eerst eens kijken naar de parameters die rechtstreeks kunnen worden ingesteld: LEVEL [ ] en [ ] PAN [ ] en [ ] KEY SHIFT [ ] en [ ] MUTE ALL*MUTE volume van de Parts panorama van de Parts transpositie van de Parts Parts in- of uitschakelen Part Monitor (afzonderlijk beluisteren van de Parts) SC-55 MAP SC-88 MAP toewijzen van de SC-55 Map aan de Parts toewijzen van de SC-88 Map aan de Parts Wilt u dat iedere noot met een duidelijke attack begint, laat dan na iedere gespeelde noot de toets los voordat u de volgende noot speelt. In dat geval wordt er geen afgebeeld achter de : van de instrumentnaam. Hierbij betekent * dat u beide knoppen tegelijk moet indrukken. (1) Zorg dat de [ALL] indicator niet oplicht. Druk zo nodig op de [ALL] knop om te zorgen dat de indicator dooft. Als u graag (bijvoorbeeld) het volume van alle Parts tegelijk wijzigt, moet de [ALL] indicator wel oplichten (zie All: parameters voor alle Parts op blz. 26). (2) Gebruik de [ ] en [ ] knoppen om de Part te kiezen waarvan u de instellingen wilt wijzigen. (3) Met de in bovenstaande tabel beschreven knoppen kunt u de gewenste parameterwaarde nu veranderen. Er zijn echter nog andere parameters (zie Parameters die u ook kunt editen ), die u niet rechtstreeks kunt wijzigen. 18

19 3. Parts & parameters Parts individueel bewerken Als u de LEVEL, PAN of KEY SHIFT [ ] en [ ] knoppen samen indrukt, roept u een grafische weergave van de instellingen op. Parts beluisteren SC-55/55mkll klanken kiezen voor de Parts SC-88 klanken kiezen voor de Parts ALL MUTE SC-55 MAP SC-88 MAP 1 2 Volume van iedere Part instellen Parts uitschakelen LEVEL REVERB KEY SHIFT DELAY INSTRUMENT Level (0~127) Door op de LEVEL [ ] en [ ] knoppen te drukken, kunt u het volume van de gekozen Part verhogen of verminderen. Pan (Rnd, L63~0~R63) Deze parameter heeft betrekking op de stereopositie van de Parts. Deze kan vast zijn (ergens tussen links en rechts), maar ook op willekeurige manier variëren (Rnd of Random). Hoe groter een waarde (bv. L63), hoe verder de Part naar de betreffende kant gepand wordt. Het heeft weinig zin om een stereopositie voor een Drum Part in te stellen omdat elke klank van een Drum Set een eigen Pan waarde heeft. Met deze Pan waarde zou u de Drum Set in z n geheel naar links of rechts verschuiven, wat niet bijster professioneel is. Opmerking: Sommige instrumenten (of Tones) kunt u nooit helemaal naar één kant pannen. Opmerking: De Pan parameter heeft alleen zin wanneer u de SC-88Pro op een stereo versterker aansluit. Key Shift (-24~0+24, in stappen van een halve toon) Met deze parameter transponeert u de betreffende Part. De waarde ±12 betekent dat de Part een octaaf hoger of lager getransponeerd wordt. Kies de waarde 0 wanneer u de Part niet wilt transponeren. Mute Als u een bepaalde Part op een gegeven moment liever niet hoort, druk dan op de [MUTE] knop. In voorkomend geval licht de indicator van de [MUTE] knop op. Tegelijk verdwijnt het onderste streepje uit het display. Als u alle Parts uitschakelt, dan staan er helemaal geen streepjes meer in het display. PAN CHORUS MIDI CH Parts transponeren Stereopositie van iedere Part aanpassen Opmerking: Als de SC-88Pro een GM System On of GS Reset commando van een sequencer ontvangt, dan worden alle Parts weer ingeschakeld, tenzij u gebruik maakt van de Mute Lock functie blz SC-55 Map Met de gelijknamige knop kiest u de SC-55 Map (indicator licht op) voor de betreffende Part. In deze mode is de geheugenindeling dezelfde als voor de SC-55/SC-55MkII. Er wordt dan een afgebeeld vóór de instrumentnaam. SC-88 Map Met de gelijknamige knop kiest u de SC-88 Map (indicator licht op) voor de betreffende Part. In deze mode is de geheugenindeling dezelfde als voor de SC-88. Er wordt dan een afgebeeld vóór de instrumentnaam. Part Monitor (Solo) Part Monitor is het tegenovergestelde van Mute. Hier schakelt u namelijk alle Parts, met uitzondering van de geselecteerde Part, uit. Om deze functie te activeren, moet u tegelijk op [ALL] en [MUTE] drukken. De indicator van de [MUTE] knop begint dan te knipperen. Bovendien knippert het onderste zwarte streepje van de geselecteerde Part. Eens de Part Monitor functie ingeschakeld is, kunt u met EFX PARAM [ ] naar een andere Part gaan die u wilt beluisteren. Als de Part Monitor functie ingeschakeld is, kunt u ook met [ ] en [ ] naar een andere Part gaan. Als u naast de in solo geplaatste partij nog graag een andere hoort, breng de cursor dan met [ ] en [ ] naar de betreffende Part en druk op EFX VALUE [ ]. Om die tweede Part dan weer uit te schakelen, drukt u op EFX VALUE [ ]. RATE ACK TYPE VIB DEPTH CUTOFF DECAY EFX PARAM VIB DELAY RESONANCE RELEASE EFX VALUE Parameters die u ook kunt editen Om deze parameters te kiezen en in te stellen, moet u het volgende doen: (1) Zorg eerst dat de [ALL] indicator niet oplicht. (2) Druk tegelijkertijd op [ ] en [ ]. 19

20 SC-88Pro Handleiding (3) Gebruik nu de [ ] en [ ] knoppen om de Part te kiezen wiens parameters u wilt editen. (4) Met [ ] [ ] kunt u nu de te editen parameter kiezen. Zolang u [SELECT] ingedrukt houdt kunt u op de [ ] [ ] knoppen drukken om naar de Part EQ, S.Tune C, Mod Range, Bnd Range, CAf Range, CC1Range en CC1 LOF TVA parameters te gaan. A01 LEVEL 100 REVERB 40 K SHIFT ± 0 DELAY INSTRUMENT >Part Mode: Norm PAN 0 CHORUS MIDI CH 01 (5) Stel de gewenste waarde in met de INSTRU- MENT [ ] en [ ] knoppen. Part EQ Met de Part EQ functie kunt u zorgen (aan) of voorkomen (uit) dat de betreffende Part de tweebandsequalizer passeert. Op blz. 36 komt u te weten hoe u de equalizer kunt instellen. Net zoals voor de effecten, is er maar één equalizer voor alle Parts. Maar u kunt wel kiezen of een Part er al dan niet beroep op moet doen. Opmerking: Bij levering staan alle equalizer-parameters op 0. Het in- of uitschakelen van de Part EQ levert in dat geval geen hoorbare verschillen op. Als u klaar bent, drukt u [ ] en [ ] nog een keer tegelijkertijd in. 4 USER INST EFX SELECT ON/OFF ALL MUTE SC-55 MAP SC-88 MAP VIB RATE ATTACK EFX TYPE INSTRUMENT LEVEL REVERB KEY SHIFT DELAY VIB DEPTH CUTOFF DECAY EFX PARAM 6 PAN CHORUS MIDI CH VIB DELAY RESONANCE RELEASE EFX VALUE 5 Part Mode (Norm, Drum1, Drum2) Hier bepaalt u de functie van de Parts. Kies Norm wanneer de betreffende Part een melodie of akkoordenschema moet spelen. Als u Drum1 of Drum2 kiest, dan doet de betreffende Part dienst als Drum Part. Het verschil tussen een normale en een Drum Part is dat normale Parts slechts één klank aansturen, maar wel toelaten om melodieën te spelen, terwijl Drum Parts aan elke noot een andere percussieklank toewijzen, zodat u kunt drummen. Zo is aan de C2 (volgens Roland, maar C1 volgens bv. Cubase) een basdrum toegewezen. Het idee achter Drum1 en Drum2 is dat u telkens twee verschillende Drum Sets tegelijk kunt gebruiken. Dat is handig voor mensen als Phil Collins die enerzijds beroep willen doen op een beatbox (kies hiervoor de TR-808/909 of Electronic Set) en dan in of na het eerste refrein ook loeiharde toms van echte drums willen inschakelen. Hoe u een Drum Set aan een Part kunt toewijzen leggen we uit op blz. 14. Let wel: u kunt telkens maar twee verschillende Drum Sets gebruiken, maar u kunt ze wel aan meer dan twee Parts toewijzen. Dat betekent dat, als u aan één Part van een Drum groep een andere Set toewijst, die Set ook automatisch aan de andere Parts van die Drum groep toegewezen wordt. Chinees? Kijk even naar onderstaande tabel: Part Drum groep Drum Set A10 Drum1 Standard1 A11 Drum2 Jazz A12 Drum1 Standard1 Als u nu een andere Set aan A12 toewijst, dan wordt die ook automatisch voor A10 gekozen. Opmerking: In de regel wordt Part 10 als Drum Part gebruikt (zowel in het GM systeem als in het GS formaat). Dus is het misschien een goed idee dat u dat ook doet. M/P Mode Met deze parameter bepaalt u of een Part akkoorden (Poly) kan weergeven of enkel een eenstemmige melodie (Mono). Mono staat trouwens voor monofoon, terwijl Poly voor polyfoon staat. De Mono mode kan handig zijn voor solo s van bv. een trompet of saxofoon, instrumenten dus die telkens maar één noot kunnen spelen. Deze instelling geldt echter niet voor Drum Parts, die per definitie altijd polyfoon moeten zijn. Fine Tune ( 100.0~ cent) Deze parameter dient voor het ontstemmen van een Part. Dat heeft alleen zin wanneer een andere Part een gelijkaardige klank aanstuurt. Op die manier kunt u dan namelijk voor een natuurlijke zweving (lees: Chorus) zorgen. Beide Parts kunnen op hetzelfde MIDI-kanaal ontvangen. 20