GROEPSWERKING ORDE IN JE HUIS = ORDE IN JE HOOFD

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "GROEPSWERKING ORDE IN JE HUIS = ORDE IN JE HOOFD"

Transcriptie

1 GROEPSWERKING ORDE IN JE HUIS = ORDE IN JE HOOFD 1

2 INHOUDSOPGAVE 1 KENNISMAKING ONTHAAL AFSPRAKEN EN DATA OVERLOPEN KENNISMAKING BEPALING INHOUD AFRONDING OPRUIMEN PERSOONLIJKE DOELSTELLING HET HUISHOUDEN: KRACHTEN BENOEMEN ROMMELGEWOONTJES: HERKENBAAR SIMPLYFY LIFE - THEORIE DE GROTE OPRUIMTEST OPRUIMEN VERVOLG PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN VRAGENLIJST OEFENING: BEWAREN-TWIJFEL-WEGGOOIEN HOTSPOT COMMUNICATIE MET GEZINSLEDEN ROND TAKEN EN TAAKAFSPRAKEN PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN PERSOONLIJKE TIPS HOTSPOT COMMUNICATIE ROND TAKEN OPDRACHT OPRUIMNOTA PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN OPRUIMNOTA VERVOLG OPRUIMEN, BEWAREN, WEGGOOIEN, OPRUIMSYSTEMEN PERSOONLIJKE DOELSTELLING VERVOLG NOTA OPRUIMEN PERSOONLIJK ACTIE PLAN OPRUIMEN PLANNING HUISBEZOEKEN OPDRACHT

3 7 HUISBEZOEKEN OM PERSOONLIJKE DOELSTELLING NA TE GAAN PAPIERBERG PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN POST SYSTEEM BEWAARTERMIJNEN VAN DOCUMENTEN POETSEN PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN POETSEN: HOE? WAT? WAAR? MATERIAAL & PRODUCTEN SORTEREN EN RECYCLEREN/ ORGANISEREN HUISHOUDEN PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN SORTEREN EN RECYCLEREN ORGANISEREN HUISHOUDEN VERVOLG ORGANISATIE PERSOONLIJKE DOELSTELLING WEEKPLANNINGEN FASEN VAN GEDRAGSVERANDERING AFRONDING EVALUATIE GROEPSWERKING RECEPTIE

4 1 KENNISMAKING 1.1 ONTHAAL Hartelijk onthaal met hapjes en drankjes. Laat hen zijn wie ze zijn Laat leven Een bloem een bloem Een boom een boom Niet telkens: dwingen, trekken anders willen, Laat hen zijn wie ze zijn Niet telkens: meten, vergelijken en eisen wat niet kan Vissen blaffen niet Laat hen zijn wie ze zijn, Zichzelf. (An Goos) 1.2 AFSPRAKEN MAKEN EN DATA OVERLOPEN Overloop de data, uur, met de leden van de groep. Maak met de groep afspraken rond: groepsgeheim, inzet, gelijkwaardigheid,. 1.3 KENNISMAKING De deelnemers gaan per twee zitten. Ze proberen een aantal zaken van elkaar te weten te komen. Aan de hand van deze gegevens stellen ze elkaar voor in de groep. Deze items worden op het bord geschreven: voornaam gezinssituatie (alleenstaand, kinderen, gehuwd) leeftijd wat doe je graag en niet graag in het huishouden? wat ben je goed in? Wat kan je niet goed. 4

5 1.4 BEPALING INHOUD Opdracht 1 Volgende zin wordt op een flap-over geschreven Rust en ruimte in huis en hoofd? De deelnemers vertellen waar ze aan denken, wat hun verwachtingen zijn,. Opdracht 2 De deelnemers tekenen een plattegrond van hun huis, waarbij ze op volgende zaken moeten letten: Welke plaatsen moeten onderhouden worden? Is er een garage al dan niet aan huis? Is er een kelder of zolder? Voor wie moeten ze zorgen in hun gezin? Zijn er huisdieren? Kleur de kamer waar je het liefste bent. De deelnemers kiezen voor zichzelf iets dat ze gedurende de periode van de groepswerking willen aanpassen, veranderen,. Dit kan iets heel klein zijn. 1.5 AFRONDING Nagaan hoe de deelnemers de eerst bijeenkomst ervaren hebben. 5

6 2 OPRUIMEN 2.1 PERSOONLIJKE DOELSTELLING Vorige bijeenkomst bepaalde iedereen zijn persoonlijke doelstelling. Iedere deelnemer heeft vanaf nu een persoonlijke flap met daarop deze doelstelling. Het is de bedoeling dat we iedere week de stand van zaken bekijken. Vandaag bekijken we wat voor iedereen de eerste stap zal zijn in het behalen van deze doelstelling. Dit wordt op de flap genoteerd. 2.2 HET HUISHOUDEN: KRACHTEN BENOEMEN We willen zicht krijgen op wat het huishouden doen voor iedereen betekent, aan de hand van twee vragen: Wat betekent het huishouden doen voor jou? Wat gaat er goed in mijn huishouden? Iedereen vult deze vragen eerst voor zichzelf in en nadien worden ze besproken in groep. 2.3 ROMMELGEWOONTES: HERKENBAAR? Rommel heeft de hinderlijke gewoonte vanzelf te ontstaan en nooit spontaan te verdwijnen. Als je even niet oplet, liggen de stapels weer opgetast, bezwijkt de eettafel onder items die er beslist niet thuishoren en ligt er meer op en onder, dan ín je kasten. Op tafel liggen 5 kaartjes met op elk een slecht gewoonte: Dingen geen plek geven Uitstellen Geen beslissing nemen Teveel te lang bewaren Teveel kopen / teveel aannemen Om de beurt neemt iedere deelnemer een kaartje, leest dit voor en gaan na of dit ook in haar situatie van toepassing is en geeft hiervan een voorbeeld. Nadien mogen ook de andere deelnemers aanvullen. Bij iedere slechte gewoonte gaan we ook op zoek naar tips en oplossingen. 6

7 2.4 SIMPLYFY LIFE - THEORIE Simplyfy life theorie: de vijf belangrijkste rommelgewoontes, en hoe je ze doorbreekt. 1. Dingen geen plek geven Het is heel simpel: dingen die geen plek hebben kun je niet opruimen. Ze eindigen onder een kast of in een stapel, ergens. Rubriceer, categoriseer, koop mappen, opbergbakken, ordners, hangmappen en kasten. Weet wat waar thuishoort en stop het daar ook in. 2. Uitstellen Doe het NU. Als je boodschappen hebt gedaan, ruim dan alles meteen op. Maak je post meteen open en maak geen stapels. Pak je tassen uit zodra je van vakantie terug bent. Dan is het nog gemakkelijk. Als de dingen zich gaan opstapelen, wordt het steeds lastiger eraan te beginnen! 3. Geen beslissing nemen Als je niet weet wat te beslissen, is voor je uitschuiven een voor de hand liggende oplossing. Je weet niet wat je met een uitnodiging aan moet, dus laat je m dagen op je bureau liggen. Je weet niet zeker of een bepaalde broek nog ooit gaat passen, dus prop je m achterin de kast. Probeer een DEADLINE te stellen. Beslis. 4. Teveel te lang bewaren Vaak bewaar je dingen voor het geval dat. Op die manier hou je veel nutteloze dingen. Vuistregel: als je iets langer dan een jaar niet nodig gehad hebt, weg ermee. Zijn je interesses veranderd, dan kan er ook veel weg. En kinderen groeien. Hun boeken, speelgoed, fietsjes en andere spullen kun je weggeven/verkopen. 5. Teveel kopen / teveel aannemen Elke dag worden we continu aan verleidingen blootgesteld die ons uitdagen om nog meer te kopen, elke reclame vormt een belofte voor een nog beter leven. Bedenk of je iets wel echt nodig heb, en sta kritisch ten opzichte van de fraaie beloftes van commercie. Wees tevreden met wat je al hebt. 7

8 2.5 DE GROTE OPRUIMTEST Deelnemers vullen onderstaande test in en omcirkelen welk antwoord voor hun van toepassing is. Nadien wordt de test besproken in de groep. De grote opruimtest! 1. Welke stelling is het meest op jou van toepassing: A Ik wil best opruimen, maar al mijn kasten zitten bomvol. B Ik begin niet aan opruimen omdat het toch weer een rommeltje wordt. C Soms ruim ik spullen niet op omdat het me te veel moeite kost om ze op te bergen. D Ik besteed dagelijks een kwartier aan opruimen, zo blijft het netjes. 2. Kies de beste omschrijving van je kledingkast: A Volgepropt met tien jaar schoen- en kledinghistorie in drie maten. B De meeste kleding ligt in de wasmand of hangt over een stoel in de slaapkamer. C Een deel van de kleding hangt netjes op hangertjes, de rest ligt op de bodem van de kast of is in laden gepropt. D Kleding van dit seizoen hangt in setjes, schoenen, sokken en lingerie bewaar ik in dozen. 3. Hoe ga jij met je spullen om? A Ik bewaar vrijwel alles. Weggooien kan altijd nog. B Ik berg soms spullen niet op om mezelf eraan te herinneren dat ik nog iets moet doen. C Ik moet soms nieuwe spullen kopen omdat ik niet weet waar ik de oude heb gelaten. D Ik inventariseer mijn spullen regelmatig en geef of gooi weg wat ik niet meer nodig heb. 4. Dit doe ik met de dagelijkse post: A Die leg ik op de stapels bij andere papieren, kranten en folders die ik nog door moet nemen. B Ik open alleen de leuke brieven, rekeningen blijven weken op de keukentafel liggen. C Ik lees de belangrijke post en leg die op een stapel op het bureau. Eens per jaar prop ik alles in multomappen. D Ik gooi de reclame weg, leg de belangrijke post in een bakje en handel die eens per week af. 5. Wat doe je met kledingmiskopen? A Bewaren. Misschien komen ze ooit nog van pas. B Ik neem me voor om ze zo snel mogelijk terug te brengen, maar meestal kan ik tegen die tijd de bon niet meer vinden of is de ruiltermijn verstreken. C Die stop ik in een zak voor het Leger des Heils. Er staan inmiddels al jaren vijf zakken in de garage. D Miskopen breng ik de volgende dag terug naar de winkel. 6. Welke stelling is het meest op jou van toepassing: 8

9 A B C D Als ik begin met opruimen eindig ik meestal met een grotere bende dan waar ik mee begon. Ik schuif vervelende klusjes, zoals opruimen, liever voor me uit. Als ik iets nieuws koop weet ik soms niet waar ik het moet laten. Ik bedenk graag handige systemen om mijn spullen netjes op te ruimen. 7. Ik bewaar tijdschriften A Oneindig lang, ze liggen door het hele huis verspreid. Er staan vaak leuke recepten en artikelen in waar ik nog wat mee wil doen. B Een paar maanden, tot de stapels echt te hoog worden. C Een paar weken. Ik scheur de leuke artikelen eruit en die liggen verspreid over het huis. D Tot ik ze uitgelezen heb. Dan geef ik ze door aan een vriendin. 8. Wat doe jij met foto s? A Die bewaar ik, net als de rest van de souvenirs (suikerzakjes, bustickets, ijsparasolletjes) om er ooit een plakboek van te maken. B Ik heb ze nog steeds niet laten afdrukken. C Die verzamel ik in een oude schoenendoos. Die liggen te wachten om ingepakt te worden, net als de vakantiefoto s van vorig jaar. D Meteen afdrukken en inplakken na de vakantie; ik heb drie lege albums op voorraad. 9

10 Antwoorden op DE GROTE TEST! Voornamelijk A Jou levensmotto is waarschijnlijk je weet maar nooit waar je het nog voor kunt gebruiken. Je bent bang dat je spijt krijgt als je iets weggooit. Daarom bewaar je alles wat je ooit gekocht of gekregen hebt. Je hebt inmiddels vooral veel nutteloze spullen: plastic boodschappentassen, oude kranten, kapotte apparaten en kleding die je al jaren niet meer gedragen hebt. Opgeruimd! Helpt je onderscheid te maken zodat je alleen de nuttige zaken overhoudt. Voornamelijk B Je weet best hoe je moet opruimen, maar dagelijks bijhouden is niet je sterkste kant. Daardoor blijft de vaat te lang staan en heeft de stapel strijkwerk de afmetingen van Mount Everest. Je bent veel te druk met belangrijke zaken om je bezig te houden met zoiets onbenulligs als opruimen. Ontdek dat opruimen veel minder tijd (en frustratie) kost dan zoeken. Met een paar minuten per dag kom je al een heel eind. Voornamelijk C Hoewel je regelmatig opruimt slingeren er toch voortdurend spullen door huis. Je was ligt op de vloer in plaats van in de wasmand, je papieren stapelen zich op je bureau op en je kunt nooit een pen of blocnote vinden als je aan het telefoneren bent. Je opbergplekken en materialen sluiten blijkbaar niet goed aan bij je behoeftes. Voornamelijk D Opruimen en je huis opgeruimd houden is voor jou geen probleem. Je kledingkast is op kleur ingedeeld, je kunt binnen twee minuten je belastingsaangifte van 2001 tevoorschijn toveren en je kruiden staan waarschijnlijk op alfabetische volgorde. Hopelijk word je niet ongelukkig van. 10

11 3 OPRUIMEN VERVOLG 3.1 PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN Stand van zaken met de deelnemers overlopen. 3.2 VRAGENLIJST De deelnemers vullen onderstaande vragenlijst met individuele doelstellingen en evaluatieschaal in. Wat gaat er goed? 1. Wat loopt er goed in mijn huishouden en waarover ben ik tevreden? Met andere woorden: wat wil ik zeker behouden in mijn huidige organisatie? Waar ben ik goed in bij de organisatie van het huishouden, hoe komt dat en wat helpt me daarbij? Toekomstdromen 3. Is er iets wat ik zeer graag (het liefst) zou wil veranderen in de organisatie van mijn huishouden? Stel dat mijn droom uitkomt, hoe ziet dan de ideale gewenste situatie er volgens mij uit? VERTROUWEN: in hoeverre geloof ik erin dat ik deze gewenste verandering zal bekomen? (0 = ik geloof er helemaal niet in / 10 = ik heb er het volste vertrouwen in)

12 6. DOEL: hoever ben ik al geraakt in de verandering die ik wil? (0 = nog nergens / 10 = alles opgelost) NA 2 MAANDEN: waar sta ik nu op deze schaal? Hoe komt het dat ik nu hier sta? Wat is er gelukt? Hoe is me dat gelukt? Wat is er mislukt? Wanneer ging het al (iets) beter? Wanneer was het probleem (iets) minder? OEFENING: BEWAREN-TWIJFEL-WEGGOOIEN Volgende 3 bordjes worden omhoog gehangen in de ruimte: BEWAREN WEGGOOIEN TWIJFEL Op tafel liggen verschillende voorwerpen. Het is de bedoeling dat de deelnemers deze voorwerpen onder het juiste bordje leggen. Kindertekening Half kapot strijkijzer Verroeste nagels Overschot stof Winkelbonnetje kaas Handleiding Weekblad Lege confituurpot Mooi plastiek doosje Wenskaarten 12

13 3.4 HOTSPOT Flylady vergelijkt een hotspot met een bosbrand: als die niet geblust wordt, brandt het hele bos uiteindelijk af. Dit is hetzelfde als wat er in onze huizen gebeurt. Als je de hotspot niet opruimt, neemt die de hele kamer over en je huis ziet er daardoor niet uit. Loop je de kamer binnen dan is de hotspot het eerste wat je ziet. Je ogen blijven op de hotspot gefixeerd. Over de jaren heen is mijn hotspot verhuisd. Als kind was het een stoel in mijn slaapkamer. Ik propte hem vol tot aan het plafond. Op dit moment heb ik twee hotspots: de eettafel en het extra bed in de logeerkamer. De eettafel is een verzamelplek: ongeopende brieven leggen we daarop en spullen die in de kelder thuishoren. Soms is het tafelblad niet te zien. Dit is het eerste wat ik zie wanneer ik in de keuken kom. Goed, de hoop ligt er pas sinds gisteravond maar als ik het niet als eerste opruim in de ochtend is het vanavond een nog grotere troep. TROEP TREKT TROEP AAN!!! Het bed in de logeerkamer is precies hetzelfde. Ik leg daar alles neer dat geen vaste plaats heeft. Heb jij een hotspot in je huis die maar blijft groeien? Ziet de rest van het gezin dit als een plek waar ze alles kunnen neerkwakken, omdat ze geen zin hebben om het op te ruimen waar het hoort? Het is onze taak om dit probleem in de kiem te smoren. Ruim de stapels op, zoek de onderliggende oppervlakte en voorkom dat de hot spot een complete chaos wordt. Flylady Wat is je eigen hotspot? Opschrijven zodat wij tegen volgende keer persoonlijke tips kunnen formuleren. 13

14 4 COMMUNICATIE MET GEZINSLEDEN ROND TAKEN EN TAAKAFSPRAKEN 4.1 PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN Stand van zaken. 4.2 PERSOONLIJKE TIPS HOTSPOT Meegeven en eventueel met hun overlopen. 4.3 COMMUNICATIE ROND TAKEN Communicatie in het gezin rond taken We hebben het al heel wat gehad over opruimen. Hierbij hebben we gemerkt en gehoord dat wat en hoe opruimen voor iedereen anders is. Als we thuis willen opruimen en het daarna opgeruimd willen houden is dat niet alleen onze verantwoordelijkheid, maar de verantwoordelijkheid van heel het gezin. Daar zouden we willen toe komen, want we kennen allemaal de frustraties van iets op te ruimen wat door de anderen dan niet gerespecteerd wordt. Ook met onze partner kunnen we verschillen in wat we willen opruimen en wegdoen, en hoe en wanneer we dat doen. Hoe komt het dat we zo verschillen? Verschillen in persoonlijkheid: mensen die eerder chaotisch zijn, het moeilijk hebben om het dagelijks leven te structureren of mensen die heel perfectionistisch zijn. Het heeft te maken met onze eigen voorgeschiedenis = wat we thuis al of niet geleerd hebben dingen die we thuis ervaren hebben en ons een positief gevoel gegeven hebben kunnen we gaan kopiëren en overnemen; maar dingen die ons een negatief gevoel gegeven hebben, gaan we proberen anders te doen of te vermijden. Bijvoorbeeld als ik in een gezin ben opgegroeid waarin niks opgeruimd werd en alles verzameld werd, kan ik denken dat het zo moet en hetzelfde doen of juist het compleet tegenovergestelde gaan doen en pietje precies worden. Ook het rollenpatroon dat we van thuis uit meekrijgen, speelt hierin een belangrijke rol. Als ik thuis gezien heb dat mijn moeder heel het huishouden moest runnen dan kan ik als vrouw dat overnemen en als man dat normaal vinden of juist niet. Maar dit alles geldt ook voor onze partner. Hij/zij heeft ook zijn persoonlijkheid en zijn voorgeschiedenis. Op het moment dat wij gaan samenwonen komen de twee werelden samen en dat maakt het soms moeilijk. 14

15 Bijvoorbeeld: ik heb als vrouw reeds heel wat meegemaakt in mijn leven en mijn energie is op. Het lukt mij niet meer om mijn huishouden te runnen maar ik heb een partner die van thuis uit geleerd heeft dat huishouden een vrouwenzaak is, en dus niks voor hem = dit kan voor heel wat conflicten zorgen. Dingen kunnen wegdoen: ook dat kan voor conflicten zorgen tussen partners. Sommige dingen kunnen voor ons een speciale betekenis hebben, vb iets wat we gekregen hebben van iemand die wij graag hebben of juist niet wat we dus al of niet willen bewaren Maar ook voor onze partner kunnen dingen een betekenis hebben die wij niet kennen of begrijpen. Het gaat dus over de verschillen die er zijn en met wat dat allemaal kan te maken hebben. Het gaat niet over wie gelijk of ongelijk heeft, of wat goed of slecht is. Wat doen we met verschillen? Praten - zoals we kunnen leren opruimen, zo kunnen we ook leren om te praten. Praten over hoe wij al of niet willen opruimen. Praten over de taakverdeling. Praten over hoe het er vroeger bij mijn partner thuis aan toe ging en hoe hij/zij dat ervaren heeft. Praten over wat mag weggegooid worden en welke betekenis sommigen dingen voor ons hebben. Afspraken maken. Belangrijke regels hierbij zijn Iets vragen in plaats van te eisen of verwijten te maken. VB: Wilt ge dit of dat doen? Ik zou graag hebben dat ge dit of dat doet in plaats van ruim uw spullen op of het is altijd hetzelfde met u Als wij iets belangrijk vinden dit duidelijk maken aan de hand van ik-boodschappen in plaats van een algemene regel te stellen. VB ik wil deze tassen graag houden omdat ze van mijn moeder komen in plaats van dat is toch normaal dat ge dat niet weggooit Waardering geven erkenning geven voor hetgeen je partner voor jou doet aangeven dat je het gezien hebt! Anders speelt het gevoel: het is toch nooit goed het wordt toch niet gezien. Naar de kinderen Wat we zelf van thuis uit meegekregen hebben is heel belangrijk voor hoe wij later in het leven staan dat is dus ook voor onze kinderen zo. Belangrijk dat kinderen van kleinsaf leren dat ze hun eigen spullen moeten opruimen. Naargelang de leeftijd aangepaste taken geven. Voorbeeldfunctie van de ouders is heel belangrijk voor de kinderen. Met kleine kinderen beginnen we best met samen opruimen. Kinderen moeten leren hoe ze moeten opruimen. Je kan van een kind niet verwachten dat het iets gaat doen wat je als ouder zelf niet doet. Vb. jas aan de kapstok hangen of schoenen wegzetten als die van jou ook in de living hangt. Maar kinderen mogen van jou ook niet verwachten dat je alles voor hen blijft doen en dat zij niks moeten doen. Heel belangrijk 15

16 Erkenning geven waardering geven voor wat het kind doet: is heel belangrijk voor het zelfbeeld van je kind. Eerder het positief gedrag benoemen dan het negatieve: dat heb je al heel goed opgeruimd, als je nu ook nog die blokken in de doos doet is het heel goed opgeruimd in plaats van die blokken zijn nog niet opgeruimd Dezelfde regel als bij partner Vragen in plaats van eisen of verwijten Ik- boodschappen gebruiken Afspraken maken Bij grotere kinderen: gezinsafspraken een gezinsvergadering met een verslag rond de taakverdeling op zichtbare plaats ophangen. Reacties van deelnemers? Ze krijgen een kaartje en moeten opschrijven wat hun is bijgebleven. 4.4 OPDRACHT Iets uitproberen tegen volgende bijeenkomst van wat ze vandaag geleerd hebben. 16

17 5 OPRUIMNOTA 5.1 PERSOONLIJKE DOELSTELLINGEN Stand van zaken 5.2 OPRUIMNOTA Opruimen Organiseren, opruimen en ordenen: Dikwijls betekent het dat je spullen moet wegdoen en soms moet je er iets voor aanschaffen, een opbergdoos of kastje (maar dat kan gratis, het hoeft zeker niet veel geld te kosten). Niet alleen het huis, ook uw humeur knapt er van op. De basis Opruimen en bijhouden Misschien ben je altijd wel sloddervos geweest, maar nooit te oud om te leren. Ook perfectionisten kunnen verdrinken in de rommel. Ze lopen vast in het bedenken van systemen of willen er pas aan beginnen als alle omstandigheden perfect zijn. Soms kan een ingrijpende gebeurtenis in je leven oorzaak zijn van de wanorde: je huis weerspiegelt vaak je gemoedstoestand. Als je iets moeilijk hebt meegemaakt (scheiding, overlijden ) kan het opruimen en bijhouden van de rommel net iets teveel zijn. Dat is logisch, je hebt andere dingen aan je hoofd. Maar als je je leven weer een beetje op orde hebt, kan het heel fijn zijn om ook je huis weer op orde te maken. Een opgeruimd huis geeft namelijk rust in je hoofd. Behoud de mooie, nuttige en waardevolle spullen. De rest neemt alleen maar kastruimte in. Neem een beslissing! Organiseren dwingt je om na te denken. Denk eraan dat al de spullen die je verzameld hebt plaats, tijd en aandacht van je vragen. Je moet ze ergens opbergen, je verplaatst van de ene ruimte naar de andere, je moet ze proper maken, onderhouden en repareren. Hoe meer je hebt, hoe meer tijd en energie je er moet insteken. Het leven is veel eenvoudiger als je alleen maar bewaart wat je echt nodig hebt. welke dingen zijn echt belangrijk voor je? welke spullen gebruik je eigenlijk niet meer en hebben ook geen waarde? Over ieder voorwerp, iedere foto en ieder kledingstuk moet je een beslissing nemen. Dat is niet simpel, maar hoe meer je het doet hoe gemakkelijker het wordt. 17

18 TIP Als het langer dan 60 seconden duurt om te beslissen of je iets wilt houden, heb je het waarschijnlijk niet nodig. Waar en wanneer begin ik? Het maakt niet uit waar je begint! De meeste bevrediging haal je uit het opruimen van de ruimte waar je de meeste tijd spendeert of als je begint aan je grootste ergernis. Het is gemakkelijker om met kleine doelen te beginnen, zoals een (kleine) kast of plank. Smoes: ik heb geen tijd om op te ruimen. Maak jezelf niets wijs! Met 10 minuten per dag kom je al heel ver! Heb je geen goesting om alle dagen op te ruimen spreek dan met jezelf af om drie keer per week een half uur hiervoor tijd te maken. Zorg dat wat je wil doen realistisch en haalbaar is. Maak een plan! Loop eens door het huis en noteer in iedere kamer wat er volgens jou moet gebeuren. Zo maak je een TE DOEN lijst (keuken opruimen, papieren ordenen, medicijnkastje uitmesten, foto s uitzoeken, kledingkasten opruimen). Kies vervolgens waar je wil mee beginnen en maak het te-doen wat kleiner: VB: Keuken: kastje per kastje, de frigo, de diepvries, de losliggende recepten) TIP opruimen gaat veel sneller als je het samen doet. Spreek met je huisgenoten af om allemaal een kwartier op te ruimen (iedereen zijn eigen spullen) en trakteer daarna op iets lekkers. Handige tijdstippen Plan het opruimen van garage of kelder vlak voor het grofvuil wordt opgehaald. Ruim de frigo of keukenkastjes uit op de avond voordat de vuilnis wordt opgehaald. Ruim je slaapkamer, keuken, zolder of garage op in de weken voor een rommelmarkt De veranderingen van seizoenen (bv. Herfst en lente) is een prima moment om de kleren te sorteren en kleren die je lang niet hebt gedragen weg te doen. Sorteer de foto s,cd s, dvd s op een druilerige vakantiedag. Zet een leuk muziekje op, schenk jezelf iets lekkers in en begin gewoon. Januari is een goede tijd om eens na te kijken of er sommige oude spullen niet weg kunnen. Waarschijnlijk heb je cadeautjes gekregen die weer een plaats moeten krijgen. April/mei: is een goed moment om de papieren op orde te krijgen. In juni moet de belastingsaangifte verstuurd worden en daar worden heel wat stukken bij gevraagd (attest invaliditeit, kadastraal inkomen, onderhoudsgeld, levensverzekering, pensioensparen ). 18

19 Hoe maak ik een selectie? Uitmesten! Wist je dat je slechts twintig procent van alles wat je in huis hebt, daadwerkelijk gebruikt? Om maar te zeggen dat je heel veel spullen bewaart waar je eigenlijk niks aan hebt. Bewaren Spullen die belangrijk of nuttig voor je zijn en die je zeker wilt bewaren. Dit zijn dingen die je vaak gebruikt, die nuttig zijn of een grote (emotionele) waarde hebben. Die verdienen een vaste plek in huis. Weggooien Alles wat kapot is en waarvan je niet van plan bent om het te laten repareren. Alles wat over vervaldatum is, zoals voedingswaren, medicijnen, make-up. Oude kranten, weekbladen ouder dan een week, Als je er iets uit wil bewaren, scheur het dan onmiddellijk uit en geef het een vaste plaats. Alle rommel waarvan je veel te veel hebt: plastic zakken, pennen die niet meer schrijven, elastiekjes die je overal in alle schuiven hebt verzameld. Weggeven of verkopen Dan heb je nog de spullen die niet absoluut weggegooid hoeven worden, maar ook niet noodzakelijk bij jou in huis moeten blijven. Volgende vragen kunnen je hierbij helpen : Is dit voorwerp de moeite waard om het te verhuizen? Heb ik (of iemand anders in huis) dit in het afgelopen jaar nog gebruikt Heeft dit voorwerp een grote (emotionele) waarde voor mij? Kan ik dit voorwerp op korte termijn gebruiken? Gebeurt er iets verschrikkelijks als ik dit voorwerp weggeef? Is het moeilijk of heel duur om het te vervangen? Als je een aantal van deze vragen nee hebt beantwoord,dan heb je niet veel redenen om het voorwerp te bewaren. Misschien kan je het weggeven aan iemand die het beter kan gebruiken als jij of kan je het verkopen. Voorbeelden Spullen die veel ruimte innemen maar die je bijna nooit gebruikt. Kleding en schoenen die je twee jaar niet aan hebt gehad. Miskopen. Iedereen koopt wel eens iets wat tegenvalt. Maak er iemand anders blij mee of probeer er nog wat aan te verdienen. Cadeautjes die je lelijk vindt of waar je niks mee kunt. Zorg er dan wel voor dat je het niet teruggeeft aan degene waarvan je ze hebt gekregen! Spullen waar een dikke laag stof op zit. Blijkbaar gebruik je ze al heel lang niet meer en vind je het ook niet de moeite waard om ze proper te houden. Bedenk wie je er blij kunt mee maken en geef weg of breng het naar de Kringloopwinkel. 19

20 De perfecte opruimmethode Troost u! De perfecte methode bestaat niet. Er is maar één gouden regel: houd het zo simpel mogelijk! Eigenlijk is opruimen niks anders dan alles een vaste en vooral logische plek in je huis geven. Vraag je bij alles af: in welke ruimte gebruik ik dit voorwerp het meest en waar zou ik dit voorwerp het eerst zoeken? Je kunt je ook afvragen hoe dikwijls je dit voorwerp gebruikt. Veelvuldig gebruikte voorwerpen moeten voor het grijpen staan. Methode 1: 10 minuten tijd Begin met een plank of lade. Haal alles eruit zodat je kunt zien wat er allemaal inzit. Denk na over alles of je het wilt bewaren, weggeven/verkopen of weggooien. Zet de vuilniszak klaar en zet de spullen apart die je wilt weggeven of verkopen. Je kunt de ik weet het nog niet spullen apart houden. Als je de ik weet het nog niet spullen apart houdt en je hebt ze na een half jaar niet gemist kan je ze misschien toch weggeven of verkopen. Als je iedere dag een la uitmest heb je binnen een paar dagen je kast gereorganiseerd. Methode 2: uur tijd Een andere aanpak is het verzamelen van spullen die niet in een bepaalde kamer thuishoren. Neem hiervoor een wasmand of een doos en verzamel alle spullen die ergens anders horen, ook de rommel die in de vuilnisbak mag. Leg vervolgens die spullen op hun plek of gooi ze in de vuilnisbak. Als je zo iedere kamer doorwerkt liggen in ieder geval alle spullen in de juiste ruimte. Nadien kun je de spullen sorteren en er een logische plek voor bedenken. Methode 3: (halve) dag tijd Plan een opruim(mid)dag met je huisgenoten. Bedenk welke plaats je wilt aanpakken en stort je samen op die taak. Bedenk samen per kamer van alles of je het wilt bewaren, weggeven/verkopen of weggooien. Zet een vuilnisbak klaar en een doos voor de spullen die je wilt weggeven of verkopen. Maak niet de fout om spullen van een ander weg te gooien: laat iedereen zijn eigen spullen sorteren. Geef kinderen overzichtelijke taken: geef ze een doos en laat ze een speelgoedkast opruimen. Alles wat in de doos past mag blijven, de rest gaat weg. Als je alleen woont, kun je misschien afspreken met vrienden. Spreek afwisselend af eerst bij de ene dan bij de andere Samen gaat het sneller en anderen kunnen objectiever inschatten of een voorwerp nog bruikbaar is dan jij. 20

21 Doe het met aandacht: Hou je aan één ding. Als je een kast opruimt, hou je daar dan mee bezig en ga ondertussen niet nog wat anders doen. Laat je tijdens het opruimen niet afleiden door de spullen die je tegenkomt. Als je je laat afleiden is de kans groot dat de rommel groter is dan voor je ging opruimen. (Leg de foto s die je tegenkomt apart en bekijk ze na het opruimwerk!) Logische opbergplekken Doorgrond je gewoontes Slingeren er voortdurend spullen los door het huis? Door goed rond te kijken, ontdek waar het schoentje wringt. Als er altijd een berg vuile was op de vloer van de slaapkamer ligt, dan staat de wasmand blijkbaar niet handig in de badkamer. Ligt er altijd een hoop oude kranten in de keuken, dan is dat blijkbaar een logische plaats voor de papierbak. Het is nog altijd makkelijker om je opbergmogelijkheden te verplaatsen dan je gedrag (en dat van anderen) aan te passen. Groepeer je spullen Bewaar spullen die bij elkaar horen dicht bij elkaar. Bijvoorbeeld rekeningen, enveloppen, pennen en postzegels, of alle spullen die je nodig hebt voor te strijken. Groepeer de spullen op een manier die logisch is voor jou. Neem een voorbeeld aan je besteklade, waarin je bestek netjes geordend bij elkaar ligt, en pas dit systeem ook toe op kleine spullen. Verzamel alle scharen, pennen, batterijen, flesopeners in huis en leg ze bij elkaar. Zo kan je ook meteen zien wat je (drie)dubbel hebt. Bewaar alleen de nieuwste of beste zaken en doe de rest weg. Als je weet wat je hebt en waar het ligt hoef je niet steeds onnodig nieuwe spullen aan te schaffen. Leg het voor het grijpen De spullen die je regelmatig gebruikt bewaar je tussen nek- en kniehoogte, vooraan op de plank of in de kast. Spullen die je minder vaak nodig hebt kunnen achterin de kast en op de hoge of lage planken. Denk hierbij aan seizoensspullen zoals kerst- en paasversiering, zomerkleding in de winter). Misschien heb je een goede kelder, garage of andere plek waar je deze spullen kunt opslaan. Heb je niet genoeg ruimte in je kasten, kijk dan of er nog plaats is onder je bed (rollende plastieken doos met deksel voor de stof!) of de trap. OPBERGEN KOST MINDER TIJD DAN ZOEKEN! Opbergmaterialen 21

BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING

BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING BIJEENKOMST 1- KENNISMAKING kennismaken met groepswerker en groepsleden afspraken maken in groep een eerste gevoel van rust, vertrouwen en veiligheid creëren kennismaken met het thema budgetteren aanzetten

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Efficiënte Garderobe Actieplan

Efficiënte Garderobe Actieplan Efficiënte Garderobe Actieplan Wat leuk dat je mijn Efficiënte Garderobe Actieplan hebt aangevraagd. Soms sta je voor je kledingkast en ben je totaal het overzicht kwijt. Dat is het juiste moment om de

Nadere informatie

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag

Thema Op het werk. Demet TV. Lesbrief 8. De eerste werkdag Thema Op het werk. Demet TV Lesbrief 8. De eerste werkdag Deze les gaat over de eerste werkdag. gaat voor het eerst werken bij een snoepfabriek. Hij komt binnen en maakt kennis met de chef. De chef vertelt

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Hoe lang moeten documenten bewaard worden?

Hoe lang moeten documenten bewaard worden? Hoe klasseer je best je administratie? Hoe lang moeten documenten bewaard worden? Dagelijks ontvangen we allerhande papieren in de brievenbus: allerhande facturen, bankberichten, gepersonaliseerde reclame,

Nadere informatie

Kledingkast opruimen. Weg met alles wat niet meer bij je past. m i n d e r s p u l l e n, m e e r r u i m t e

Kledingkast opruimen. Weg met alles wat niet meer bij je past. m i n d e r s p u l l e n, m e e r r u i m t e Kledingkast opruimen Weg met alles wat niet meer bij je past m i n d e r s p u l l e n, m e e r r u i m t e professional organizer 06-30874147 www.ruimjelevenop.nl W A A R O M J E K L E D I N G O P R U

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

Hoe gaat het in groep 1/2 b

Hoe gaat het in groep 1/2 b Hoe gaat het in groep 1/2 b Binnenkomst: - Als je op school komt hang je je jas op je eigen haakje onder je tent. Je tas zet je op de plank. - In de klas geef je de juf een hand en je pakt een spelletje

Nadere informatie

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar

Bijeenkomst over geloofsopvoeding Communiceren met je puber Deze bijeenkomst sluit aan bij Moments, magazine voor ouders van jongeren van 12-18 jaar DOELSTELLINGEN Ouders zijn zich ervan bewust dat je altijd en overal communiceert Ouders wisselen ervaringen met elkaar uit over hoe de communicatie met hun pubers verloopt Ouders verwerven meer inzicht

Nadere informatie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie

SAMEN DELEN. een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie SAMEN DELEN een lesbrief in het kader van de schoenendoosactie INHOUD LESBRIEF 1. Introductie 2. De SAMEN DELEN Lesinhoud 3. De SAMEN DELEN Quizzz 4. Het SAMEN DELEN Diploma 5. De SAMEN DELEN Activiteiten

Nadere informatie

Afval Anne en de Sorteerbrigade

Afval Anne en de Sorteerbrigade Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.

Nadere informatie

Checklist samenwonen voor partners waarvan alleen de man kinderen heeft

Checklist samenwonen voor partners waarvan alleen de man kinderen heeft Checklist samenwonen voor partners waarvan alleen de man kinderen heeft Vul afzonderlijk van elkaar allebei de vragen in. Bij elke vraag moet je een antwoord kiezen. Als je niet kunt kiezen, kies dan het

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik regel mijn geldzaken

Inhoud. Mijn leven. ik regel mijn geldzaken Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Bewaren...5 Hoofdstuk 2 Administratie...7 Hoofdstuk 3 Inkomsten... 8 Hoofdstuk 4 Uitgaven... 10 Hoofdstuk 5 Sparen... 12 Hoofdstuk 6 Verzekeringen...15 Hoofdstuk 7 Begroting...

Nadere informatie

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES.

EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. 3 1 2 EN ALS HIJ KAN LEZEN, STUUR IK M NAAR DE CHINESE LES. Realistisch kijken naar wat kinderen wel en niet kunnen. WAT KAN JE KIND (AL)? Natuurlijk verwacht je veel van je kind. Dat het snel nieuwe dingen

Nadere informatie

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk?

Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Wat is verantwoordelijkheid en waarom is het belangrijk? Verantwoordelijkheid. Ja, ook heel belangrijk voor school!!! Het lijkt veel op zelfstandigheid, maar toch is het net iets anders. Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

Draaiboek vorming oudercontact

Draaiboek vorming oudercontact Draaiboek vorming oudercontact Doel van de avond: - De juiste informatie over uw kind uit het oudercontact kunnen halen en zelf de juiste informatie aan de leerkracht tijdens het oudercontact kunnen geven

Nadere informatie

U denkt: Dit kan niet langer zo!! Hoe kan ik deze negatieve spiraal doorbreken?

U denkt: Dit kan niet langer zo!! Hoe kan ik deze negatieve spiraal doorbreken? Zo-doen-we-het-kaart Informatie voor ouders Het kan gebeuren dat in de loop van de tijd het toedienen van het groeihormoon problemen oplevert. Uw kind wil niet meer. Iedere avond probeert uw kind tijd

Nadere informatie

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt

In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt In 7 stappen naar een opgeruimd huis Hoe je op een makkelijke manier je opruimachterstanden inloopt Ben jij zo iemand die actief is en veel interesses heeft en daardoor ook veel bezigheden en spullen heeft?

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik doe mijn administratie

Inhoud. Mijn leven. ik doe mijn administratie Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Administratie... 4 Hoofdstuk 2 Bewaren... 6 Hoofdstuk 3 Sorteren... 8 Hoofdstuk 4 Post... 10 Hoofdstuk 5 Doen... 12 Hoofdstuk 6 Formulier... 14 Hoofdstuk 7 Hulp... 16 Hoofdstuk

Nadere informatie

Leren (kan je ) leren!

Leren (kan je ) leren! Leren (kan je ) leren! Leertips op maat van de middenschool Beste leerlingen en ouders, Het begrip leren leren klinkt jullie waarschijnlijk niet onbekend in de oren. We hopen dat er in de basisschool al

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten

Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten Thema Op het werk. Lesbrief 14. Opdrachten Kofi is op het werk. De chef geeft opdrachten: zij zegt wat Kofi moet doen. De eerste opdracht is de rommel opruimen. Kofi moet de vloer vegen. Het is weer netjes

Nadere informatie

OOST WEST THUIS BEST

OOST WEST THUIS BEST Lesmateriaal horend bij de theatrale dansvoorstelling OOST WEST THUIS BEST van Rauher Engel Foto: Kees van Putten Rauher Engel Concept & idee: Dagmar Chittka Auteur: Marleen Weijman 5 nov 09 Inleiding

Nadere informatie

Activiteiten bij 'De tovenaar die vergat te toveren'

Activiteiten bij 'De tovenaar die vergat te toveren' Toversteen, ketting, Interne krachtbronnen zoals kracht, slim zijn, moed, sleutelhanger maken zelfvertrouwen enzovoort versterken (zie ZMN pagina 28 Interne krachtbronnen). Bespreek met jouw kind welke

Nadere informatie

Het houden van een spreekbeurt

Het houden van een spreekbeurt Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Ga een boodschap doen in een Nederlandse winkel. Je moet wachten tot je aan de beurt bent. Als je wacht, luister je goed als andere mensen praten.

Ga een boodschap doen in een Nederlandse winkel. Je moet wachten tot je aan de beurt bent. Als je wacht, luister je goed als andere mensen praten. Bij hoofdstuk 16 - vragen. : Ga een boodschap doen in een Nederlandse winkel. Je moet wachten tot je aan de beurt bent. Als je wacht, luister je goed als andere mensen praten. Hoor je mensen vragen stellen?

Nadere informatie

Inhoud. Mijn leven. ik ga verhuizen

Inhoud. Mijn leven. ik ga verhuizen Inhoud Inleiding...3 Hoofdstuk 1 Plannen... 4 Hoofdstuk 2 Meubels enzo... 6 Hoofdstuk 3 Geld... 8 Hoofdstuk 4 Winkelen... 10 Hoofdstuk 5 Adreswijziging... 12 Hoofdstuk 6 De sleutel!... 14 Hoofdstuk 7 Voorbereiden...

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

De 5 stappen om goede voornemens te laten slagen

De 5 stappen om goede voornemens te laten slagen De 5 stappen om goede voornemens te laten slagen Op 1 januari worden volop goede voornemens gemaakt. We willen stoppen met roken, afvallen, meer bewegen, gezonder leven en ga zo maar door. Afvallen is

Nadere informatie

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van:

NASCHOOLSE DAGBEHANDELING. Figaro. Welkom! Waarom kom jij naar de groep? Informatieboekje voor kinderen die komen kennismaken. Dit boekje is van: NASCHOOLSE DAGBEHANDELING Figaro Welkom! Binnenkort kom je kennismaken op Figaro. In dit boekje leggen we je alvast wat dingen uit. Het boekje is gemaakt voor kinderen die hier voor de eerste keer komen,

Nadere informatie

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164

RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 R.K. Basisschool De Vlinder RV 07 R.K. Basisschool de Vlinder groep 8 Stockholm 3 / 8 3124 SG Schiedam Tel.: 010-4717036 / 010-2470164 GOEDE STUDIEGEWOONTEN Bij goed studeren (leren) of huiswerk maken

Nadere informatie

Gezond met geld. Zo doe je dat. Uitkomen met je inkomen in duidelijke stappen

Gezond met geld. Zo doe je dat. Uitkomen met je inkomen in duidelijke stappen Gezond met geld Zo doe je dat Uitkomen met je inkomen in duidelijke stappen Gezond met geld Zo doe je dat Tineke Post Uitgeverij Gelderland Voorwoord Crisis in Europa crisis in Nederland. Bezuinigen, bezuinigen.

Nadere informatie

Kern 3: doos-poes-koek-ijs

Kern 3: doos-poes-koek-ijs Kern 3: doos-poes-koek-ijs In deze kern leert uw kind: Letters: d - oe - k - ij z Woorden: doos, poes, koek, ijs, zeep Herhaling van de letters van kern 1 en 2 Deze nieuwe woorden en letters worden aangeboden

Nadere informatie

Wil jij minderen met social media?

Wil jij minderen met social media? Wil jij minderen met social media? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2016 Hulpboekje social media 1 Hoe sociaal zijn social media eigenlijk? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt op social media.

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

De Keukentafel Uitdaging

De Keukentafel Uitdaging De Keukentafel Uitdaging MAG HET WAT RUSTIGER AAN DE KEUKENTAFEL Gemaakt in het kader van het Swing project Een cliëntproces; tools voor samenwerking Door Nic Drion Aan de keukentafel Aan de keukentafel

Nadere informatie

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A

DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A DE BIBLIOTHEEK VAN JE DROMEN? groep A 4 opdrachten! 60 minuten! Bij iedere opdracht zet iemand zijn wekker/ chronometer (op gsm of uurwerk), zodat je zeker niet veel langer dan een kwartier bezig bent.

Nadere informatie

Maak van je kind een maker!

Maak van je kind een maker! Maak van je kind een maker! En word er zelf ook één. Zes regels waarmee dat waarschijnlijk best wel lukt. 1 Welkom In dit boekje vertellen we over maken. Het is speciaal gemaakt voor ouders die samen met

Nadere informatie

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd

Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd Mijn ouders zijn gescheiden en nu? Een folder voor jongeren met gescheiden ouders over de OTS en de gezinsvoogd 1 Joppe (13): Mijn ouders vertelden alle twee verschillende verhalen over waarom ze gingen

Nadere informatie

10 tips voor een overzichtelijke kledingkast!!

10 tips voor een overzichtelijke kledingkast!! 10 tips voor een overzichtelijke kledingkast!! 1 Kledingcombinaties samenstellen? Het lukt me niet! HELP!!! Al denk je dat je het nooit zult leren, IK GA JE HELPEN! In de praktijk hoor ik heel veel dat

Nadere informatie

Instructieboek: Schoonmaken. Voor de Mpower - coach

Instructieboek: Schoonmaken. Voor de Mpower - coach Instructieboek: Schoonmaken Voor de Mpower - coach Juni 2014 Mpower - coach Instructieboek Versie 0.1 Bladzijde 2 Inhoud: Inhoud blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema schoonmaken blz. 6, 7 Module 0: Beginnen

Nadere informatie

Thema 1: Wie zijn wij?

Thema 1: Wie zijn wij? Thema 1: Wie zijn wij? Verhaallijn We zitten in een nieuwe groep en we moeten allemaal nog een beetje aan elkaar wennen. Op een ochtend vinden we een brief van een wezentje. Hij vraagt of hij in onze klas

Nadere informatie

Ontwikkelingskansen voor ieder kind! Boodschappen. Kansen in kinderen. Boodschappen. voor ouders. Kansen in kinderen

Ontwikkelingskansen voor ieder kind! Boodschappen. Kansen in kinderen. Boodschappen. voor ouders. Kansen in kinderen Ontwikkelingskansen voor ieder kind! voor ouders Voorwoord doen met kinderen in de supermarkt is heel leuk. Je moet alleen geen haast hebben! In het thema staat de supermarkt en alles wat je daar kunt

Nadere informatie

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang

Thema Kinderen en school. Demet TV. Lesbrief 9. De kinderopvang Thema Kinderen en school. Demet TV Lesbrief 9. De kinderopvang zoekt opvang voor haar kind. belt naar een kinderdagverblijf. Is er plaats? Is de peuterspeelzaal misschien een oplossing? Gaat inschrijven

Nadere informatie

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN.

STELLING HET SOCIALE LEVEN VAN JONGEREN ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE JEZELF OP MSN TE ZETTEN. HET IS NIET GEVAARLIJK OM JE EMAILADRES DOOR TE GEVEN. ER IS NIKS MIS MEE OM VEEL OVER JEZELF OP MSN TE ZETTEN. IK ZOU, NAAST MIJN NAAM OOK DE STRAAT WAAR IK WOON DOORGEVEN. DAT IS GEEN GEHEIM! IK VIND

Nadere informatie

Sneller, Leuker en Makkelijker : Plannen. Pauline Jonker Maak Mij Wat Wijs!

Sneller, Leuker en Makkelijker : Plannen. Pauline Jonker Maak Mij Wat Wijs! Sneller, Leuker en Makkelijker : Plannen Pauline Jonker Maak Mij Wat Wijs! Welkom! Allereerst bedankt voor het downloaden van deze planner! Deze planner gaat jou helpen om SLiM te plannen. Je gaat leren

Nadere informatie

Tips voor Timemanagement

Tips voor Timemanagement Tips voor Timemanagement Vaak kun je tijd winnen én minder druk ervaren door efficiënter te werken. Hieronder een aantal tips. Werk aan je werkplek Chaos op je werkplek brengt chaos in je hoofd. In het

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Ouderinfo donderdag 3 december 2015

Ouderinfo donderdag 3 december 2015 Ouderinfo donderdag 3 december 2015 Geplande evenementen 4-12-2015 Sinterklaasviering www.antoniusbest.nl 0499-371250 Beste ouders, verzorgers, 1. Pepernoten bakken Afgelopen maandag begon de Sinterklaasweek

Nadere informatie

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen

In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen 14 In de eeuwigheid van het leven waarin ik ben is alles volmaakt, heel en compleet en toch verandert het leven voortdurend. Er is geen begin en geen einde, alleen een voortdurende kringloop van materie

Nadere informatie

POWERTOOL 8 DE REGEL VAN 1. De antiheld van verwoed en vruchteloos multitasken. Gedaan met een spoor van halfafgewerkte klusjes en taken op je pad.

POWERTOOL 8 DE REGEL VAN 1. De antiheld van verwoed en vruchteloos multitasken. Gedaan met een spoor van halfafgewerkte klusjes en taken op je pad. POWERTOOL 8 De antiheld van verwoed en vruchteloos multitasken. Gedaan met een spoor van halfafgewerkte klusjes en taken op je pad. 1 De antiheld van verwoed en vruchteloos multitasken. Gedaan met een

Nadere informatie

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou!

DEEL 1. WERKBOEK 5 Eigen keuze. 2015 Monique van Dam YOU: De keuze is aan jou! DEEL 1 1 WERKBOEK 5 Eigen keuze Inhoud 2 1. Hoe zit het met je keuzes? 3 2. Hoe stap je uit je automatische piloot? 7 3. Juiste keuzes maken doe je met 3 vragen 9 4. Vervolg & afronding 11 1. Hoe zit het

Nadere informatie

1. Probleemstelling. Hoe kunnen we dit probleem oplossen?

1. Probleemstelling. Hoe kunnen we dit probleem oplossen? 1. Probleemstelling 1. Als we in de zomer buiten in de tuin spelen of een lekkere barbecue organiseren hebben we wel eens last van opdringerige wespen. De wespen worden aangetrokken door zoetigheid zoals

Nadere informatie

Positief Huishouden met Kinderen

Positief Huishouden met Kinderen Positief Huishouden met Kinderen Deel 3: Opruimen met kinderen Dit werkboek is van: Datum: 1 Copyright Drukke Moeders Marijke Minten Welkom Dit is een werkboek dat hoort bij de videotraining Positief Huishouden

Nadere informatie

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK?

I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? I LOVE AFVAL SCHEIDEN! JIJ OOK? Hoi, ik ben Maarten Milieu. Ik werk voor Cyclus en haal bij jou thuis het afval op. De ene dag leeg ik groene minicontainers met een zijlader. De andere dag zie je me zakken

Nadere informatie

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou!

Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou! Hallo Ben jij een kind van gescheiden ouders? Dit werkboekje is speciaal voor jou Als je ouders uit elkaar zijn kan dat lastig en verdrietig zijn. Misschien ben je er boos over of denk je dat het jouw

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen.

Tijdens de video- hometraining worden verschillende begrippen gebruikt. In de bijlage geven we een korte omschrijving van deze begrippen. Bijlage 11 Voorbeeld informatie VHT: Bouwstenen voor geslaagd contact Informatie Video - hometraining Belangrijke begrippen initiatieven herkennen volgen ontvangstbevestiging beurt verdelen leidinggeven

Nadere informatie

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar

Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Kinderverhoor Je ouders gaan uit elkaar Als je ouders uit elkaar gaan is dat heel ingrijpend. Vaak verandert er nogal wat in je leven. Een rechter wil hierover met je praten tijdens een kinderverhoor.

Nadere informatie

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA

OPA EN OMA DE OMA VAN OMA Hotel Hallo - Thema 4 Hallo opdrachten OPA EN OMA 1. Knip de strip. Strip Knip de strip los langs de stippellijntjes. Leg de stukken omgekeerd en door elkaar heen op tafel. Draai de stukken weer om en

Nadere informatie

januari 2018 De herinneringen die je later wilt hebben moet je nu maken Mooie herinneringen potje maken:

januari 2018 De herinneringen die je later wilt hebben moet je nu maken Mooie herinneringen potje maken: januari 2018 Mooie herinneringen potje maken: Maak samen met je kinderen een mooi potje of doosje. Schilder, versier Stop er een memo blokje in en maak er een potlood aan vast. Alle mooie momenten van

Nadere informatie

10 tips om je partner zo goed mogelijk te ondersteunen.

10 tips om je partner zo goed mogelijk te ondersteunen. 10 tips om je partner zo goed mogelijk te ondersteunen. Omdat het automatische gedrag is uitgeschakeld kosten onderstaande handelingen je partner al veel energie (hier denk je zo snel niet aan, omdat het

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach

Instructieboek Koken. Voor de Mpower-coach Instructieboek Koken Voor de Mpower-coach juni 2014 Mpower-coach Instructieboek Versie 1.2014 blz. 2 Inhoud: Inhoudsopgave blz. 3 Mpower-coach blz. 5 Thema koken : blz. 7 Module 0: Beginnen met koken blz.

Nadere informatie

Luisteren, hoe leren kinderen dat?

Luisteren, hoe leren kinderen dat? Leren luisteren Luisteren, hoe leren kinderen dat? Kinderen hebben grenzen en regels nodig. Ze zorgen voor duidelijkheid en veiligheid en ze leren hen omgaan met anderen. Verwacht niet van kinderen dat

Nadere informatie

Gebruik de juiste doos

Gebruik de juiste doos Inpaktips 1 Tips waar je blij van wordt - Inpakken Gebruik de juiste doos Voor elke grote doos heb je vier kleine tot middelgrote dozen nodig. Gebruik de kleinere dozen voor zware voorwerpen zoals boeken

Nadere informatie

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar?

Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Spel: Wat heb ik geleerd dit jaar? Inleiding Traditioneel staat de decembermaand in het teken van jaaroverzichten en top 100 of top 2000 lijstjes. Allemaal bedoeld om terug te kijken op het afgelopen jaar.

Nadere informatie

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af.

Alles onder de knie? 1 Herhalen. Intro. Met de docent. 1 Werk samen. Lees het begin van de gesprekjes. Maak samen de gesprekjes af. Intro Met de docent Wat ga je doen in dit hoofdstuk? 1 Herhalen: je gaat herhalen wat je hebt geleerd in hoofdstuk 7, 8 en 9. 2 Toepassen: je gaat wat je hebt geleerd gebruiken in een situatie over werk.

Nadere informatie

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO

Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Mijn lichaam is goed! Doe-opdrachten rond lichaamsbeeld voor 5-6 BaO Hieronder vind je een lesvoorbereiding voor twee lesuren rond lichaamsbeeld bij kinderen van 10 tot 12 jaar. Het bevat verschillende

Nadere informatie

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma

BE HAPPY. 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma BE HAPPY 90-dagen Goed Gevoel conditionering programma Alle rechten voorbehouden. Geen deel van dit boek mag worden gereproduceerd op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande toestemming van de uitgever.

Nadere informatie

Agenda deze week. Afwezig. Beste ouders,

Agenda deze week. Afwezig. Beste ouders, Nieuwsbrief 7 maandag 28 september vrijdag 2 oktober Beste ouders, Alweer zit er een week onderwijs op. Zoals u op de facebook site hebt kunnen lezen, was deze week de week tegen pesten. Ook bij ons op

Nadere informatie

Dit boekje is van:..

Dit boekje is van:.. Ik en mijn plan Dit boekje is van:.. Hallo, Jij bent cliënt bij SOVAK. Je hebt bij SOVAK een persoonlijk begeleider. Samen maak je afspraken over wat jij zelf doet en wat SOVAK doet. Die afspraken staan

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen

Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Feedback Project Ergonomisch Ontwerpen Competenties Sociaal en communicatief functioneren (P9) Initiatief (P10) Reflectie (P11) Afgelopen module heb je met een groepje gewerkt aan je project. In week 7

Nadere informatie

REKENEN MET AFLATOUN HOEVEEL MUNTJES? (15 MINUTEN) MUNTJES!! (15 MINUTEN) MEL & JOL OP DE MARKT (30 MINUTEN) VAN GROOT NAAR KLEIN (15 MINUTEN)

REKENEN MET AFLATOUN HOEVEEL MUNTJES? (15 MINUTEN) MUNTJES!! (15 MINUTEN) MEL & JOL OP DE MARKT (30 MINUTEN) VAN GROOT NAAR KLEIN (15 MINUTEN) REKENEN MET AFLATOUN De leerlingen ontdekken dat er verschillende soorten munten zijn. Ze leren dat bepaalde voorwerpen verschillende waarden kunnen hebben. Ze leren sorteren op grootte, kleur en materiaal.

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Thema Gezondheid. Lesbrief 5. De tandarts

Thema Gezondheid. Lesbrief 5. De tandarts Thema Gezondheid Lesbrief 5. De tandarts Inleiding Deze les gaat over praten bij de tandarts. Meneer Wong komt voor controle bij de tandarts. De tandarts kijkt of alle tanden en kiezen goed zijn. Wat leert

Nadere informatie

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden.

Wanneer vertel je het de kinderen? Kies een moment uit waarop je zelf en de kinderen niet gestoord kunnen worden. Hoe vertel je het de kinderen? Op een gegeven moment moet je de kinderen vertellen dat jullie gaan scheiden. Belangrijk is hoe en wat je hen vertelt. Houd rekening daarbij rekening met de leeftijd van

Nadere informatie

het archiefsysteem: Enkele tips om op langere termijn orde op zaken te houden

het archiefsysteem: Enkele tips om op langere termijn orde op zaken te houden 2 het archiefsysteem: Enkele tips om op langere termijn orde op zaken te houden We hebben er al eerder op gewezen dat het regelmatig bijhouden en sorteren van de inkomende post, het opvolgen en klasseren

Nadere informatie

Verzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath. Presentatie

Verzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath. Presentatie Verzamelstoornis Marjolijn Korteweg, Danielle Cath Presentatie 11-10-2017 Protocol verzamelstoornis Cliëntenwerkboek Handleiding Voor behandelaren cognitieve gedragstherapie Voor thuisbegeleiders Taakverdeling

Nadere informatie

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten

TOETS NT2-1 schrijven. Goed voorbereid slagen. voor het staatsexamen NT2 programma 1. Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN. niveau B1. tijdsduur: 120 minuten Goed voorbereid slagen voor het staatsexamen NT2 programma 1 Opgavenboekje nr. 1 SCHRIJVEN niveau B1 tijdsduur: 120 minuten Deel 1: Zinnen afmaken 15 opdrachten Maak de zinnen af: 1. Het is in de vakantie

Nadere informatie

Tafel met laatje en stoel Etui en papieren op tafel, evt. speelgoed/mooi blaadje o.i.d. Schilderstape Lege dozen Lege jerrycan o.i.d.

Tafel met laatje en stoel Etui en papieren op tafel, evt. speelgoed/mooi blaadje o.i.d. Schilderstape Lege dozen Lege jerrycan o.i.d. Titel van deze les: De piloot, dat ben jij! Uitdaging: Zelfstandig werken Denkwolk onderwerp: Zelfstandig werken blz. 22 Vakgebied(en): Psycho-educatie, drama Doelgroep (OB/MB/BB): MB/BB Maker: Marloes

Nadere informatie

Veelgestelde vragen Wet WIJ

Veelgestelde vragen Wet WIJ Veelgestelde vragen Wet WIJ Wat is de WIJ? WIJ staat voor Wet investeren in jongeren (WIJ). Deze nieuwe wet gaat in per 1 oktober 2009 en moet ervoor zorgen dat alle jongeren tot 27 jaar een opleiding

Nadere informatie

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen?

Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Wat kan de orthopedagoog of psycholoog voor jou doen? Samenwerkingsverband NIP-NVO zorg voor mensen met een verstandelijke beperking 2014 1 Inhoud Voorwoord 3 Wat doet de psycholoog of orthopedagoog? 5

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine?

Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? Thema Op het werk. Lesbrief 13. Hoe werkt de machine? is op het werk. moet aan de machine werken. De chef vertelt eerst hoe de machine werkt. Dan werkt met de machine. De machine doet het niet. roept een

Nadere informatie

geweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Marieke Anthonisse 2011 www.efficiencyfactor.nl https://twitter.com/trainencoachen

geweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Marieke Anthonisse 2011 www.efficiencyfactor.nl https://twitter.com/trainencoachen 27 geweldig efficiënte tips voor werk en thuis! Inhoudsopgave Time Management 3 Email Management 3 Werkplekorganisatie 3 Gewoontevorming 4 Teambuilding 4 Gezinnen met kinderen 5 Administratie en Financiën

Nadere informatie

U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies.

U leert in deze les om raad vragen. Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. OM RAAD VRAGEN les 3 spreken inleiding en doel U leert in deze les "om raad vragen". Als u niet weet wat u moet doen, kunt u iemand om raad vragen. U vraagt of iemand u kan helpen met advies. Het is belangrijk

Nadere informatie

Thema Op het werk. Les 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? Veel succes! www.edusom.nl

Thema Op het werk. Les 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? Veel succes! www.edusom.nl www.edusom.nl Thema Op het werk. Les 16. Herhaling thema Dit is een herhalingsles. U heeft vier gesprekken van Kofi gelezen. In deze gesprekken was Kofi op zijn werk. U heeft in les 12, 13, 14 en 15 veel

Nadere informatie

Verzamelen. Les 1. Verzamelen. Opdracht. Lesbrief groep 7 en 8. Van: Heb jij een verzameling? JA / NEE

Verzamelen. Les 1. Verzamelen. Opdracht. Lesbrief groep 7 en 8. Van: Heb jij een verzameling? JA / NEE Regionaal Historisch Centrum Eindhoven Postbus 191, 5600 AD Eindhoven www.rhc-eindhoven.nl Lesbrief groep 7 en 8 Verzamelen Van: Les 1 Verzamelen Heel veel mensen sparen iets. Als je iets spaart, dan krijg

Nadere informatie

Schoolbrede start (15 min) Zie hoofdstuk Schoolbrede start.

Schoolbrede start (15 min) Zie hoofdstuk Schoolbrede start. EERLIJK DELEN EN OPRUIMEN In dit hoofdstuk zijn de activiteiten voor beschreven. Voor begint de Grote Rekendag met een gesprek over de meubels en materialen die in iedere kleutergroep te vinden zijn. Iedere

Nadere informatie

Thema Gezondheid. Lesbrief 5. De tandarts

Thema Gezondheid. Lesbrief 5. De tandarts Thema Gezondheid Lesbrief 5. De tandarts Inleiding Deze les gaat over praten bij de tandarts. De man (meneer Onuso / Bashir) komt voor controle bij de tandarts. De tandarts kijkt of alle tanden en kiezen

Nadere informatie

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6 We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet

Nadere informatie

Wat staat er in dit boekje?

Wat staat er in dit boekje? Wat staat er in dit boekje? Informatie voor ouders (scheur t maar uit voor ze!) 7 Even uitleggen 11 Ik & Zo! Dit ben ik! 15 Ik & Zo! Handig om te weten 17 Weekschema co-ouderschap 29 Planning weekenden,

Nadere informatie