NEDERLAND ALS EUROPESE TALENT HUB ONGEKENDE KANSEN VOOR NEDERLANDSE UNIVERSITEITSSTEDEN.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "NEDERLAND ALS EUROPESE TALENT HUB ONGEKENDE KANSEN VOOR NEDERLANDSE UNIVERSITEITSSTEDEN."

Transcriptie

1 NEDERLAND ALS EUROPESE TALENT HUB ONGEKENDE KANSEN VOOR NEDERLANDSE UNIVERSITEITSSTEDEN. 2018

2 INDEX AANLEIDING 2 pag. 3-5 pag. 6 pag. 7 pag. 8 pag. 9 pag. 10 pag. 11 pag. 12 pag. 13 pag. 14 pag. 15 pag. 16 pag. 17 pag. 18 pag. 19 pag. 20 pag. 21 pag. 22 pag. 23 pag. AANLEIDING CONCLUSIES AANBEVELINGEN PROFIELEN Amsterdam Delft Den Haag Eindhoven Enschede Groningen Leiden Maastricht Nijmegen Rotterdam Utrecht Wageningen Tilburg NL TRENDS ENGLISH SUMMARY BRONNEN & CREDIT The Class of 2020 publiceerde in 2014 Amsterdam University Capital en concludeerde dat Amsterdam in Europees perspectief ver achter liep als study destination voor internationale studenten. Vier jaar later kijken we, nu voor 13 Nederlandse kennissteden, naar de huidige stand van zaken en hoe deze steden zich sneller kunnen ontwikkelen als magneten voor internationaal toptalent. Verdere internationalisering is essentieel voor iedere Nederlandse universiteitsstad omdat het duizenden banen oplevert en jaarlijks grote economische impuls. Hoewel Nederland op dit moment zo n internationale studenten telt - het grootste aantal ooit - blijven Nederlandse steden met gemiddeld zo n 15% internationals duidelijk achter bij toonaangevende Europese universiteitssteden. De verwachting is dat autonome groei in 2025 tot ca internationale voltijdstudenten zal leiden. De groeipotentie is echter vele malen groter, alleen al doordat Nederland na Brexit de grootste Engelstalige universiteitssector in de Europese Unie heeft. De urgentie om deze internationalisering te bevorderen is groot. In het licht van recente discussies over de voertaal op Nederlandse universiteiten moeten we constateren dat juist taal een essentiële voorwaarde is om verder te groeien. In historisch perspectief heeft de wetenschap altijd een lingua franca gehad, denk aan het Latijn of het Frans. In de huidige Europese realiteit is het nu de Engelse taal die het internationale speelveld van hoger onderwijs definieert. Het omdenken van het Nederlands hoger onderwijs is een belangrijk strategisch instrument. Hoger onderwijs is een katalysator van stedelijke ontwikkeling en regionale groei. De meest internationale universiteit van Nederland illustreert dat treffend. Maastricht University was het antwoord op sluiting van de kolenmijnen en veranderde het gezicht van de regio snel van een fossiele industrie naar kenniseconomie, met bijna internationale studenten. De groei die in deze studie wordt geschetst hoeft niet louter te worden gefinancierd met publieke middelen. De laatste jaren zien we een grote verscheidenheid aan private, internationale, hoger onderwijsinstellingen op de Nederlandse markt komen. Terugverwijzend naar Brexit ligt daar een enorme kans, nu Britse topinstellingen zich gaan focussen op branchcampuses op het Europese continent. Februari 2018, The Class of 2020 AANLEIDING - 2

3 60% 50% NL DRIE CONCLUSIES OP RIJ: 1. Het onderlinge verschil tussen Nederlandse universiteitssteden is zeer groot. Koplopers Maastricht (47%), Wageningen (24%), Delft (23%), en Den Haag (20%) slagen significant beter in het aantrekken van internationaal talent dan achterblijvers Leiden (7%), Utrecht (6%) en Tilburg (5%). Maastricht 46,6% LEGENDA: INTERNATIONALE STUDENTEN 40% % - AANDEEL # - TOTAAL 0-10% 10,1-20% >20% >40% 30% % INTERNATIONALE STUDENTEN 20% 10% Wageningen 23,9% TOTAAL AANTAL STUDENTEN Nijmegen 8,3% Delft 22,5% Den Haag 19,9% Leiden 6,7% Groningen Enschede 13,6% ,3% Eindhoven 10,4% Tilburg 5,4% Utrecht 5,9% Rotterdam 9,5% Amsterdam 9,6% CONCLUSIE - 3

4 60% NL VS EU, 2. Als het gaat om internationale studentenpopulaties blijven Nederlandse universiteitssteden als Amsterdam (9,6%), Rotterdam (9,5%), Leiden (6,7%) en Utrecht (5,9%) ver achter bij toonaangevende steden als Londen (30,6%), Wenen (27,5%), Praag (20,1%) en Berlijn (18,8%). LEGENDA: INTERNATIONALE STUDENTEN 50% % - AANDEEL 0-10% - NEDERLAND 0-10% - EUROPE Maastricht 46,6% # - TOTAAL 10,1-20% - NEDERLAND >20% - - NEDERLAND >40% - - NEDERLAND 10,1-20% - EUROPE >20% - - EUROPE 40% 30% London 30,6% % INTERNATIONALE STUDENTEN 20% 10% Wageningen 23,9% Delft 22,5% Den Haag 19,9% Groningen Enschede 13,6% ,3% Nijmegen 8,3% Leiden 6,7% Tilburg 5,4% TOTAAL AANTAL STUDENTEN Dublin 19,4% Eindhoven 10,4% Helsinki 7,5% Utrecht 5,9% Prague 20,1% Lisbon 16,4% Amsterdam 9,6% Rotterdam 9,5% Copenhagen 12,3% Warsaw 11% Vienna 27,5% Berlin 18,8% Madrid 15,7% CONCLUSIE - 4

5 60% 3. 50% Wageningen 50,5% Maastricht 74,9% GROEIPOTENTIE 2016 > LEGENDA: INTERNATIONALE STUDENTEN Met een zeer ambitieus landelijk internationaliseringsbeleid, een daadkrachtig actieplan studentenhuisvesting en slimme samenwerking tussen universiteiten en steden kan Nederland het aantal internationale studenten in verdrievoudigen. Zo n sterke groei verhoogt de kwaliteit van het hoger onderwijs, levert de schatkist geld op en versterkt de interculturele competenties van studenten. London 47% % 30% Delft 39% Prague Enschede 35% % Groningen 34,4% Den Haag 31,1% Vienna 34% % INTERNATIONALE STUDENTEN 20% 10% Tilburg 25,1% TOTAAL AANTAL STUDENTEN Utrecht 14,8% Eindhoven 26,4% Rotterdam 25,3% Lisbon 26% Warsaw 26% Berlin Madrid Leiden Nijmegen Amsterdam 21% % ,4% ,4% ,2% Helsinki 11% Dublin 19% Copenhagen 15% CONCLUSIE - 5

6 VAN De groei van het aantal internationale studenten is een groot pluspunt voor Nederland. Internationale studenten leveren een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van het hoger onderwijs dat zij bij ons volgen. Analyse van EP-Nuffic laat zien dat internationals hogere cijfers halen, ze sneller afstuderen dan hun Nederlandse klasgenoten en zorgen voor een international classroom waarin ze hun kennis delen met anderen. Dit versterkt de interculturele competenties en de wereldwijde blik van alle studenten samen. De positieve invloed daarvan op het studiesucces van Nederlandse studenten wordt door velen in en erkend. + 0,251 Extra FTE 1 STUDENT Economische impact / jaar Daarnaast leveren internationale studenten die na hun afstuderen in Nederland blijven werken, de schatkist jaarlijks 1,57 miljard op (EP-Nuffic). De kennissector levert met kenniswerkers een substantiële bijdrage aan de werkgelegenheid en groei in de regionale economie in en rond de steden met universiteiten en hogescholen. Daarmee levert de sector jaarlijks een bijdrage van 14,5 miljard aan de Nederlandse economie. Daarvan komt in de 13 steden die zowel als aanbieden zo n 11 miljard terecht. Dat betekent een jaarlijkse meerwaarde van bijna per student Investering huisvesting Organisch zal het huidige aantal van internationale diploma studenten groeien naar in Ambitieuzere groeiscenario s zijn echter haalbaar, zeker wanneer we Canadese en Australische modellen implementeren. Een verdrievoudiging van het aantal internationale studenten naar in 2025 zal leiden tot 3.3 miljard aan extra economische impact per jaar. Voorts genereert dit zo n 1.2 miljard aan extra investeringen in (studenten)huisvesting en brengt dit mogelijkheden met zich mee die ontstaan bij de verdere bloei en ontwikkeling van campussen met start-ups en bedrijven. Verdere internationalisering is een impuls voor iedere Nederlandse universiteitsstad. Op de volgende pagina s is dit verder uitgewerkt op basis van ABF en StudentMarketing data. RATIO SPECIFIEK GEBOUWDE STUDENTENHUISVESTING, OP TOTAAL INTERNATIONALE STUDENTEN NEDERLAND 11% 12% 3% 11% 15% 16% 37% 9% 10% 5% BERLIN COPENHAGEN DUBLIN HELSINKI LISBON LONDON MADRID PRAGUE VIENNA - 6

7 AANBEVELINGEN 1. VERHOOG DE AMBITIE VOOR Om in de buurt te komen van Europese university capitals zal Nederland ambitieus moeten internationaliseren. Een verdrievoudiging van het aantal internationale voltijd studenten is realistisch mits zowel bestaande en nieuwe kennisinstellingen, bedrijfsleven als gemeenten zich committeren. 2. ONTWIKKEL VERNIEUWENDE ONDERWIJSCONCEPTEN Groei in het hoger onderwijs hoeft niet louter publiekelijk gefinancierd te worden. Faciliteer private, internationale, onderwijsinstellingen en trek internationale topuniversiteiten aan die vanwege Brexit zogenaamde branchcampuses openen in Europese hoofdsteden. 3. BIED STUDENTEN AANSLUITING OP ONDERNEMERSCHAP EN WERK De economische bijdrage van internationale studenten die na hun studie blijven wonen en werken in Nederland is 1,57 miljard op jaarbasis. Op dit moment blijft 42% van de internationale studenten tenminste vijf jaar in Nederland. Het koppelen van studenten aan bedrijven via stages, maar nog liever het promoten van ondernemerschap verhoogt de retentiegraad. 4. BENCHMARK PRESTATIES Gekwantificeerde doelstellingen en de gespecificeerde economische en maatschappelijke spin-off (meer banen, meer investeringen) zijn de basis voor doelgerichte samenwerking tussen stad, onderwijs en bedrijfsleven. 5. PROMOOT STEDEN ALS STUDY DESTINATION Citymarketing is de sleutel in het aantrekken van trend-savy jongeren. Als stad, maar zeker in hoger onderwijs moet je veel en vaak vertellen wat je te bieden hebt. Succesvolle campagnes in Canada & Australië laten zien dat goede campagnes steden daadwerkelijk op de kaart kunnen zetten. 6. MAAK HOGER ONDERWIJS PRIORITEIT VAN HET STADSBESTUUR De onderschatte economische potentie van hoger onderwijs vereist een bestuurlijke strategie en ondersteuning. Steden als Den Haag, Maastricht en Eindhoven hebben hoger onderwijs en de cross-over tussen educatie en innovatie duidelijk op de agenda gezet en plukken daar nu de vruchten van. 7. FOCUS OP PASSENDE ONRUIMTE Passende woonruimte is essentieel voor het aantrekken van internationale studenten. Dat gaat vanzelfsprekend over voldoende aanbod, maar ook om aanbod van hoge kwaliteit. Internationale studenten hebben specifieke wensen op het gebied van meubilering, veiligheid en residence life programmes. 8. DEREGULEER PRIVATE MARKT STUDENTEN- EN STARTERSNINGEN Internationaal jong talent is afhankelijk van ongesubsidieerde huisvesting. Private investeerders uit binnen- en buitenland staan klaar om in Nederland starterswoningen en studentenkamers te bouwen mits deze markt wordt gedereguleerd. De huidige overregulering houdt (internationale) investeerders onnodig buiten de deur. AANBEVELINGEN - 7

8 AMSTERDAM Diemen Zuid - Greystar AMSTERDAM MOET INTERNATIONALE POTENTIE NU WAAR GAAN MAKEN Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 7,1% ,5% ,3% ,6% >16% >22% ,2% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Met een keur aan sterke onderwijsinstellingen, een snelgroeiende start-up scene en een rijk cultureel leven heeft Amsterdam alles in huis om een magneet voor internationale studenten te zijn. Toch blijft de stad in zowel internationaal als nationaal perspectief achterlopen. Terwijl de UvA eerder dit jaar nog een veelbelovend aandeel van 25% internationale eerstejaars studenten rapporteerde, lijkt er recent in Amsterdam vooral een bestuurlijk sentiment te heersen tegen verdere instroom van internationaal talent. In Zuidoost, Nieuw West, Noord en Haven-stad is voldoende ruimte voor nieuwe stedelijke campussen en passende huisvesting. AMSTERDAM - 8

9 DELFT Delf Noord - Duwo EEN SOLIDE TOP 3 NOTERING MET GROEIPERSPECTIEF VOOR DELFT Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 19,2% ,6% ,6% ,5% >30% >39% ,8% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Delft is een van de meest internationale studentensteden in Nederland en dankt dat bij uitstek aan de excellente reputatie van de TU Delft, die in de afgelopen 5 jaar consequent stijgt op alle toonaangevende ranglijsten. Met de groeiende vraag naar tech talent in de Zuidvleugel heeft Delft een sterk groeiperspectief, niet alleen voor de Technische Universiteit maar ook voor de internationaal gepositioneerde Haagse Hogeschool en andere instellingen die het profiel van deze technology hub verder versterken. DELFT - 9

10 DEN HAAG Campus Den Haag WELK BRITS TOPINSTITUUT VESTIGT ZICH IN DE INTERNATIONALE STAD VAN VREDE EN VEILIGHEID? Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 15,5% ,6% ,3% ,9% >23% >31% ,2% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Hoewel slechts 6% van de inwoners van Den Haag studeert in het hoger onderwijs, scoort de stad qua internationalisering goed. De Haagse Hogeschool heeft een sterk internationaal profiel en de stad profiteert in dit opzicht ook sterk van de samenwerking met Universiteit Leiden, zeker nu dit manifest is geworden in de nieuwe Wijnhaven Campus. Het aanbod voor de huidige Leidse studenten richt zich vooral op specialistische Haagse studies in de Faculty of Governance and Global Affairs. In absolute zin heeft Den Haag veel groeipotentie, zowel als het gaat om Nederlandse als om internationale studenten, wat de stad zal helpen in het noodzakelijk diverser maken van haar toekomstige beroepsbevolking. DEN HAAG - 10

11 EINDHOVEN Vestide EXPLOSIEVE VRAAG NAAR TECH TALENT RECHTVAARDIGT EEN SNELLERE GROEI STUDIEPLEKKEN Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN [1] 9,1% ,5% ,1% ,4% >19% >26% ,9% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Eindhoven heeft zichzelf de laatste jaren succesvol op de kaart gezet als mondiale brainport. De groeiende vraag naar tech talent schept verwachtingen voor de verdere groei en internationalisering van deze universiteitsstad, met meer studieplekken op de TUE of middels een nieuwe internationale onderwijsinstelling. Eindhoven is een schoolvoorbeeld van hoe hoger onderwijs, ondernemerschap en stedelijke ontwikkeling elkaar kunnen versterken. Om verder te kunnen internationaliseren heeft de regio onlangs aangegeven een grotere Rijksbijdrage nodig te hebben, zodat het voorzieningenniveau op peil gebracht kan worden. EINDHOVEN - 11

12 ENSCHEDE Box, De Veste - Twente MIDDENMOTOR, DIE IN DE AFGELOPEN 4 JAAR MINDER INTERNATIONAAL IS GERDEN Totaal studenten : LOKALE GROEISCENARIO GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN [1] 14,8% ,9% ,2% ,3% >27% >36% ,7% ABSOLUUT Ondanks dat de TU Twente klimt op mondiale onderwijslijstjes neemt het aantal internationale studenten in Enschede zowel absoluut als relatief af. Met een pop-up universiteit aan de Amsterdamse Herengracht slaagt de TU Twente er weliswaar in om de drempel te verlagen voor aankomende studenten, maar richt zich daarbij vooral op Nederlandstalige aanwas mil ENSCHEDE - 12

13 GRONINGEN The Student Hotel INHAALRACE: AFGELOPEN JAAR 17% MEER INTERNATIONALE STUDENTEN IN GRONINGEN Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 10,5% ,2% % ,6% >26% >34% ,8% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Groningen weet zichzelf uitstekend te profileren als studenten hoofdstad van het Noorden, zowel voor Nederlandse als internationale studenten op zoek naar een Masteropleiding of Erasmus trip. De Hanzehogeschool Groningen heeft een sterk international karakter en de RUG heeft een uitstekend profiel als brede klassieke universiteit, met opleidingen als international law en European studies. Nu plannen voor een branch campus in China zijn afgeblazen, kan de universiteit zich wellicht richten op post- Brexit partnerships met Britse universiteiten. GRONINGEN - 13

14 LEIDEN Xior Student Living ONDANKS ENORME POTENTIE IS LEIDEN IN 4 JAAR NAUWELIJKS INTERNATIONALER GERDEN Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 5,8% ,9% ,4% ,7% >16% >22% ,5% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Leiden is al jaren een achterblijver op het gebied van internationalisering. Verrassend, gezien de reputatie van de universiteit, de charme van de Leidse binnenstad en de centrale positie tussen Rotterdam en Amsterdam iets waar Leiden in tegenstelling tot Delft dus niet van lijkt te profiteren. Zelfs ambitieuze groeiscenario s laten zien dat Leiden deze achterstand niet snel inhaalt. De sleutel lijkt een meer herkenbaar specialistisch profiel, bijvoorbeeld rondom het Bio Science Park, plus de benodigde bestuurlijke focus. LEIDEN - 14

15 MAASTRICHT The Student Hotel HOE GROEIT DE MEEST INTERNATIONALE STUDENTENSTAD VAN NEDERLAND VERDER? Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 42,1% ,8% ,6% ,6% >67% >75% ,3% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Maastricht is met straatlengte voorsprong de meest internationale studentenstad van Nederland, en dat is niet alleen te danken aan haar gunstige ligging tussen Aken en Luik. Maastricht University maakt al jarenlang een bewuste keuze voor Engelstalig onderwijs en laat zien dat internationalisering in de kern van haar profiel ligt. Volgens de LSVB scoort Maastricht echter niet goed op het gebied van studentenhuisvesting, doordat strenge lokale regelgeving zorgt voor een kamertekort. De vraag is nu hoe Maastricht University gaat groeien. Bijvoorbeeld door een breder profiel in combinatie met meer regionale campussen? MAASTRICHT - 15

16 NIJMEGEN SSHN WISSELENDE INTERESSE VOOR NIJMEGEN ONDER INTERNATIONALE STUDENTEN Totaal studenten : LOKALE GROEISCENARIO GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 7,7% ,6% ,8% ,3% >16% >22% ,5% ABSOLUUT Nijmegen scoort een goede plek in het linkerrijtje van internationale Nederlandse universiteiten. Hoewel in Nijmegen relatief weinig studenten wonen, groeit dat aandeel stapsgewijs. De huidige beperkte voorziening in specifiek gebouwde studentenhuisvesting maakt Nijmegen mogelijk een interessante stad voor ontwikkeling van studentenhuisvesting mil NIJMEGEN - 16

17 ROTTERDAM SHH - Woudestein 25% GROEI IN DE LAASTE 4 JAAR, MAAR NOG EEN GROTE STAP TE MAKEN Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN [1] 7,7% ,9% ,6% ,5% >18% >25% ,8% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Ondanks dat Rotterdam een renaissance beleeft als aantrekkelijke woonstad en wereldwijd hoog op de toeristenlijstjes staat, presteert de stad niet goed als het gaat om het aantrekken en vasthouden van internationale studenten. De vraag is of start-up inclubators als CIC dit in de komende 4 jaar kunnen bespoedigen. Dankzij sterke instellingen als het University College en de Rotterdam School of Management groeit het percentage internationals. De vraag is nu wanneer de lokale Hogescholen verder gaan internationaliseren, en zo de potentie van de havenstad echt wordt benut. ROTTERDAM - 17

18 UTRECHT Casa Confetti SSH TELEURSTELLEND LAAG AANDEEL INTERNATIONALS IN STUDENTENSTAD UTRECHT Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN [1] 4,8% ,9% ,3% ,9% >10% >15% ,1% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Utrecht is, op Tilburg na, de minst internationale studentenstad van Nederland. En dat is wel verrassend gezien de populariteit van de binnenstad, de uitstekende bereikbaarheid van de stad en de kwaliteit van haar universiteit. Waar de QS ranking een dalende trend laat zien, is Utrecht op de Shanghai-ranking nog de beste van Nederland, met een mondiale 47ste plek. Utrecht moet dus werk maken van zijn internationaliseringspotentie; nieuwe Engelstalige opleidingen en betere voorzieningen voor internationale studenten zijn daarbij hard nodig. De succesvolle Utrecht Summer School kan hierbij de drijvende kracht zijn. UTRECHT - 18

19 WAGENINGEN Lombardi Idealis WAGENINGEN HANDHAAFT UNIEKE POSITIE ALS MONDIALE TALENTMAGNEET Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN 24,3% ,9% ,6% ,7% >41% >51% ,8% ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Nederlands kleinste universiteitsstad is een absolute wereldleider op het gebied van landbouw en life sciences en dat vertaalt zich in klinkende internationaliseringcijfers. Haar specifieke profiel, dat urgente mondiale vraagstukken adresseert, geeft de universiteit een enorme internationale groeipotentie. De huidige krapte op de huisvestingsmarkt zal met de ontwikkeling van Diedenoort en Koortenoord begin 2019 ingelopen zijn, waardoor ook dat geen rem op de verdere groei zet. WAGENINGEN - 19

20 TILBURG Talentsquare SSH HEKKENSLUITER TILBURG MAAKT JAARLIJKS STAPJES VOORUIT Totaal studenten : GROEIPOTENTIE INTERNATIONALE STUDENTEN [1] 4% ,5% % ,8% >18% >25% % ABSOLUUT LOKALE GROEISCENARIO mil Tilburg staat met circa 5% internationale studenten op de laatste plaats in deze vergelijking van Nederlandse universiteitssteden. Met plek 357 op de QS ranking is het internationaal promoten van Tilburg University niet eenvoudig en ook TIAS zakt weg op de Financial Times business school ranking. Afgelopen zomer zagen we dat zelfs in Tilburg een kamertekort was, dus stad en universiteit zullen hard moeten trekken aan destination marketing en een passend kameraanbod, als ze toekomstige groei wil faciliteren. TILBURG - 20

21 NL TRENDS: Wat weten we over actuele ontwikkelingen en hoe vormen die mogelijkheden voor de toekomst? 1. Volgens EP-Nuffic groeit de instroom van internationale studenten hard. Studiejaar had zowel het hoogste aantal studenten ooit, als de grootste relatieve groei ooit. Deze groei is vrijwel geheel terug te leiden naar -instellingen en beperkt naar het. 2. De groei van het aantal internationale studenten is hoger dan die van het aantal Nederlandse studenten. Het aandeel internationale studenten is over heel Nederland circa 15%, maar de percentages verschillen sterk per stad. 5. De Global Talent Competitiveness Index 2018 van INSEAD plaatst Nederland op de 9 e plaats en laat zien dat Nederland een snelle groeier is. Dit komt volgens INSEAD door een sterke combinatie van hoger onderwijs, lifelong learning en toegang tot ontwikkelingsmogelijkheden. 3. Internationale studenten in Nederland hadden in maar liefst 164 verschillende nationaliteiten. Top 5 herkomstlanden zijn Duitsland, China, Italië, België en het Verenigd Koninkrijk. Cijfers van EP-Nuffic laten zien dat voor een wereldwijde instroom zowel business opleidingen als bèta-techniek trekkers zijn, evenals de kunstopleidingen binnen het. 4. De Landelijke Studentenhuisvestingsmonitor 2017 verwacht een groei van 39% studiepuntmobiele studenten en 40%internationale diplomastudenten (6.400 en studenten) voor de komende acht jaar. Brexit zal deze groeispurt nog verder versnellen. 6. International Community Platform (ICP) en EP-Nuffic bevestigen dat reputatie en kwaliteit tot de meest significante redenen behoren bij het kiezen van een studieland. Daarnaast is Nederland koploper in het aanbieden van Engelstalige programma s, wat vanzelfsprekend een groot pluspunt is. 7. Passende woonruimte is essentieel voor internationale studenten om zich (tijdelijk of langdurig) in Nederland te vestigen. Deze studenten hebben specifieke wensen, op het gebied van meubilering, veiligheid en residence life programmes. [1] JLL European Student Housing Report Waar investeerders tot nu toe vooral gericht waren op de Engelse en Amerikaanse studentenhuisvestingsmarkt, verschuift de focus volgens het European Student Housing Report 2017 [1] steeds meer naar het Europese vasteland. NL TRENDS - 21

22 ENGLISH SUMMARY HOW DOES THE DUTCH HIGHER EDUCATION LANDSCAPE COMPARE? THE CLASS OF 2020 MAPPED OUT 13 DUTCH UNIVERSITY CITIES AND OUTLINED HOW THEY PERFORM AS HOTBEDS FOR INTERNATIONAL TALENT. RECOMMENDATIONS FOR DUTCH CITIES: First of all, we see vast differences among Dutch universities when it comes to attracting international students. Cities like Maastricht (47%), Wageningen (24%), Delft (23%), and Den Haag (20%) have substantially higher international student rates compared to cities like Utrecht (6%), Leiden (7%) and Tilburg (5%). Secondly, we see that Dutch cities are underperforming as international university capitals. The share of international students in Amsterdam (9,6%), Rotterdam (9,5%), Leiden (6,7%) and Utrecht (5,9%) are far behind leading university cities such as London (30,6%), Prague (20,1%), Vienna (27,5%) and Berlin (18,8%). With an ambitious national internationalization policy, a concrete action plan for student housing, and an improved collaboration between universities and cities, The Netherlands has the capacity to triple its number of international students by An increase from international degree seeking students to would create a pool of much needed young talent, would generate more than new jobs, and would inject over 3 billion Euros into the national economy annually as well as lead to potentially hundreds of new start-ups COMMIT TO A VERY AMBITIOUS VISION FOR ACADEMIC INTERNATIONALISATION; ATTRACT NEW HIGHER EDUCATION INSTITUTIONS AND DEVELOP NOVEL EDUCATIONAL CONCEPTS; SUPPORT STUDENTS IN THE TRANSITION FROM STUDIES TO RK & ENTREPRENEURSHIP BENCHMARK RESULTS (IN EUROPEAN CONTEXT) MARKET THE NETHERLANDS AS A STUDY DESTINATION MAKE HIGHER EDUCATION A PRIORITY FOR CITY GOVERNMENTS; CATER TO THE HOUSING NEEDS OF INTERNATIONAL STUDENTS REREGULATE THE PRIVATE RESIDENTIAL MARKET FOR STUDENTS AND YOUNG PROFESSIONALS. One major bottleneck must be resolved: overregulation of the housing market prevents investors from building rooms and small studios for students, entrepreneurs and young professionals. SUMMARY - 22

23 BRONNEN Voor de verschillende profielen van Nederlandse en internationale universiteitssteden zijn de volgende bronnen gecombineerd. Voor Tilburg, Eindhoven, Enschede, Rotterdam and Utrecht laten de groeiscenario s van ABF andere brongegevens zien, waardoor ze afwijken van de DUO data met betrekking tot totale studentenpopulaties. Studentenpopulatie: DUO en Nuffic Groeipotentie international studenten : ABF en Apollo 2016 Internationale vergelijking & impact data: StudentMarketing Huisvesting bedden bij sociale studentenhuisvesters: Kences Huisvesting bedden bij private studentenhuisvesters: The Class of 2020 Ranking Hoger Onderwijs: QS World University Rankings CREDITS De volgende bronnen zijn geraadpleegd voor illustraties. Alle rechten zijn en blijven eigendom van de oorspronkelijke auteur. Den Haag Campus Credit to Municipality s digital brand book Delft Noord Credit DU Amsterdam Diemen Zuid Credit Greystar Eindhoven Vestide Credit Woon bedrijf Enschede - Credit University Twente Groningen Credit The Student Hotel Xior Leiden Credit VastgoedBerigten.nl Student Hotel Maastricht Credit The Student Hotel Talia Nijmegen Credit SSH& Rotterdam Woudestein Credit SSH Utrecht Casa Confetti Credit SSH Wageningen Credit Idealis Tilburg Credit SSH

24 The Class of 2020 is the leading think tank on the future of living, learning and working in Europe. As higher education is becoming a global industry, the way in which universities, cities and countries attract talent fundamentally changes. Our foundation connects thought leaders in the communities of student housing, higher education and city development. We do this by developing and sharing knowledge through research projects, publications and events. DISCLAIMER: This research has been conducted with great care. Should you however identify any inaccuracies in this report, please let us know. This report does not necessarily reflect the opinion of individual partners and sponsors of The Class of A production of The Class of 2020 Concept & Editing: Jorick Beijer Text & Research: Manu Moritz, Andreas Chrysanthou Design: Christian Pappalardo International Research: StudentMarketing More information:

Wordt Amsterdam de University Capital van Europa? Internationaal Hoger Onderwijs als Economische Motor

Wordt Amsterdam de University Capital van Europa? Internationaal Hoger Onderwijs als Economische Motor Wordt Amsterdam de University Capital van Europa? Internationaal Hoger Onderwijs als Economische Motor AANBEVELINGEN VAN THE CLASS OF 2020 CONFERENTIE AAN DE STAD AMSTERDAM FEBRUARI 2014 Wordt Amsterdam

Nadere informatie

Kennis als economische motor ONDERZOEK NAAR HET RUIMTELIJK-ECONOMISCH EFFECT VAN HOGER ONDERWIJS

Kennis als economische motor ONDERZOEK NAAR HET RUIMTELIJK-ECONOMISCH EFFECT VAN HOGER ONDERWIJS Kennis als economische motor ONDERZOEK NAAR HET RUIMTELIJK-ECONOMISCH EFFECT VAN HOGER ONDERWIJS ST UD E NT E N ST E D E N IN NE D E R L A ND B E T E R EC O N O MI S C H K L IM A AT R O ND K N A P P E

Nadere informatie

ALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt

ALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt ALLES WORDT ANDERS De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt 1 MIJN ACHTERGROND 2 ALLES WORDT STEEDS SNELLER ANDERS - Ontwikkelingen volgen zich in een steeds hoger tempo op - Studenten

Nadere informatie

Studeren in Nederland

Studeren in Nederland Studeren in Nederland Annekee de Jager Kaj Temme Nederlandse Ambassade Brussel Leuven, 27 oktober 2015 Inhoud 1. Nederland 2. Waarom studeren in Nederland? 3. Onderwijs in Nederland 4. Nederlandse studentensteden

Nadere informatie

De campus van de toekomst is een stad

De campus van de toekomst is een stad De campus van de toekomst is een stad Alexandra den Heijer universitair docent TU Delft Faculteit Bouwkunde, projectteam BK city BNA Gebouw van het Jaar 2011 regio Noord donderdag 31 maart 2011 :::;3'%'

Nadere informatie

Hoe ontwikkel je een regionale economy?

Hoe ontwikkel je een regionale economy? 1 Hoe ontwikkel je een regionale economy? Model van 5 elementen Excellent Science World leading and accessible positions in sciences People make the difference Attracting world class scientists and talented

Nadere informatie

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030 Rotterdam HET APOLLO MODEL Het Apollo Model is tot stand gekomen op initiatief van Kences en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Met dit model

Nadere informatie

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030

HET APOLLO MODEL. Figuur 1: Ontwikkeling aantal studenten HBO en WO, Nederland, 2013-2030 Amersfoort HET APOLLO MODEL Het Apollo Model is tot stand gekomen op initiatief van Kences en de ministeries van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Met dit model

Nadere informatie

Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen

Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen Welkom bij het programmaonderdeel: Smart Cities Optimaliseren van

Nadere informatie

Understanding and being understood begins with speaking Dutch

Understanding and being understood begins with speaking Dutch Understanding and being understood begins with speaking Dutch Begrijpen en begrepen worden begint met het spreken van de Nederlandse taal The Dutch language links us all Wat leest u in deze folder? 1.

Nadere informatie

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven

Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven Europa: Uitdagingen? Prof. Hylke Vandenbussche Departement Economie- International Trade 26 April 2018 Leuven America First! Wat is het potentiële banenverlies voor België en Europa? VIVES discussion paper

Nadere informatie

Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010

Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010 Studentenhuisvesting Feiten en trends 2010 Studentenhuisvesting - Feiten en trends 2010-1- Studenten Aantal ingeschreven voltijd studenten in bekostigde HBO- en WO-instellingen in Nederland 2009-2010 2008-2009

Nadere informatie

Ondersteuning van impact door Hogescholen

Ondersteuning van impact door Hogescholen Ondersteuning van impact door Hogescholen Ronald Mooijer 27 juni 2017 Agenda IXA Impact Het belang van netwerken Directe ondersteuning aan onderzoekers driehoek Probleem Stakeholders Product Financiering

Nadere informatie

Onderzoek naar Chinese bedrijven sinds 2007

Onderzoek naar Chinese bedrijven sinds 2007 Bijlage 2 Onderzoek naar Chinese bedrijven sinds 2007 In opdracht van: WestHolland Foreign Investment Agency 11-11-2013 1. Opdrachtformulering en totstandkoming opdracht ScoutOut is door WFIA benaderd

Nadere informatie

House of Robotics op TU/e Campus Eindhoven

House of Robotics op TU/e Campus Eindhoven House of Robotics op TU/e Campus Eindhoven 1 Historic Timeline Kadans is established in 1997 by Wim Boers and his former partner, focused on the logistics and light-industrial market Development focus

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Reflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht

Reflectie. Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO. EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Reflectie Dr. Mark Frederiks Coördinator internationalisering NVAO EP-Nuffic Studenten internationaliseren in eigen land 5 februari 2015, Utrecht Inleiding IaH studies zijn belangrijke bijdrage aan discussie

Nadere informatie

Universiteit Leiden. John Kroes 12 mei 2017

Universiteit Leiden. John Kroes 12 mei 2017 Universiteit Leiden John Kroes 12 mei 2017 In Leiden en Den Haag Leiden Nederland Amsterdam Den Haag Eerste Universiteit van Nederland Opgericht door Willem van Oranje in 1575 Als beloning voor verzet

Nadere informatie

Global TV Canada s Pulse 2011

Global TV Canada s Pulse 2011 Global TV Canada s Pulse 2011 Winnipeg Nobody s Unpredictable Methodology These are the findings of an Ipsos Reid poll conducted between August 26 to September 1, 2011 on behalf of Global Television. For

Nadere informatie

Arbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde

Arbeidsmarkt. Bedrijfskunde. Technische bedrijfskunde wo bedrijfskunde Goede managers komen altijd aan de bak, ook in tijden van crisis. Maar nu het herstel tegen lijkt te vallen moet je wel voorbereid zijn op verrassingen. Veel bedrijfskunde-opleidingen

Nadere informatie

FONTYS INTERNATIONALISERINGSVISIE

FONTYS INTERNATIONALISERINGSVISIE 3 FONTYS INTERNATIONALISERINGSVISIE 2016-2020 Fontys zorgt ervoor dat het aangeboden onderwijs het internationale karakter van de regio weerspiegelt en dat afgestudeerden optimaal voorbereid zijn om zich

Nadere informatie

Bijlage 1: Gekozen regio s en hun sterke kanten. Meest innovatieve regio s

Bijlage 1: Gekozen regio s en hun sterke kanten. Meest innovatieve regio s Bijlage 1: Gekozen regio s en hun sterke kanten Meest innovatieve regio s Het Europese Innovatie Scoreboord op regionaal schaalniveau geeft in 2003 zes regio s aan als de leiders van Europa. Deze zijn

Nadere informatie

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015

Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Programma Open dag zaterdag 28 februari 2015 Program Open Day Saturday 28 February 2015 Tijd 09.15 09.45 Je bent op de Open dag, wat nu? Personal welcome international visitors 10.00 10.45 Je bent op de

Nadere informatie

Participantenbijeenkomst 29 september Jurgen Moors

Participantenbijeenkomst 29 september Jurgen Moors Participantenbijeenkomst 29 september 2016 Jurgen Moors Agenda Terugblik eerste helft 2016 Werving van congressen Marketing Definieer de doelgroep De essentie van de juiste propositie Positie claimen voor

Nadere informatie

Wat Chinese studenten willen

Wat Chinese studenten willen Wat Chinese studenten willen Kansen en uitdagingen voor het Nederlandse HO in China Charles Hoedt Robert van Kan Kees Kouwenaar 2 Openingsvraag: Bent u tevreden over de bestaande relatie van uw instelling

Nadere informatie

Samenwerking met buitenlandse universiteiten

Samenwerking met buitenlandse universiteiten Samenwerking met buitenlandse universiteiten INSPIRATIE- EN KENNISDAG PLANT & FOOD, 25 november 2014 Rik Eweg Lector Duurzame Agribusiness in Metropolitane Gebieden Opzet workshop 1. Ervaringen binnen

Nadere informatie

BRAND NEW ID UTRECHT COMMUNICATIEPLATFORM CONCEPT UTRECHT COMMUNICATIEPLATFORM

BRAND NEW ID UTRECHT COMMUNICATIEPLATFORM CONCEPT UTRECHT COMMUNICATIEPLATFORM CONCEPT UTRECHT COMMUNICATIEPLATFORM 30.11.2016 THEMA STORY MERKWAARDEN Ons Utrecht DNA. Wat ons gedrag bepaalt. Bright Inspiring Welcoming Connecting slim, smart vitaal persoonlijk verbinden innovatief

Nadere informatie

Wat is het Heerbeeck International College?

Wat is het Heerbeeck International College? Wat is het Heerbeeck International College? Het HIC is een onderwijsstroom in ons havo en vwo waarin we leerlingen voorbereiden op studeren, leven en werken in een internationaal georiënteerde wereld.

Nadere informatie

IenM & INTERREG: Circulaire economie

IenM & INTERREG: Circulaire economie IenM & INTERREG: Circulaire economie Inhoud INTERREG t.o.v. andere fondsen context INTERREG zelf De programma s: verschillend en hetzelfde Toegevoegde waarde Succesvol project Deelname INTERREG 2007-2013

Nadere informatie

The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017

The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017 The next Erasmus+ Lem van Eupen Director Nationaal Agentschap Erasmus+ 7 december 2017 Het huidige Erasmus+ Erasmus+ helps European countries to modernise and improve their education and training systems

Nadere informatie

Hier komt tekst Trenddag Slimme en Gezonde Stad Hier komt ook tekst

Hier komt tekst Trenddag Slimme en Gezonde Stad Hier komt ook tekst Hier komt tekst Trenddag Slimme en Gezonde Stad Hier komt ook tekst 22 juni 2017 - Peter Steijn Utrecht.nl Utrecht en Gezond Stedelijk Leven Trends: Demografie: Steden groeien, Utrecht groeit het snelst.

Nadere informatie

Saxion University of Applied Sciences

Saxion University of Applied Sciences Saxion University of Applied Sciences Frans Pol, Directeur Saxion Research & Graduate School 27 Juni 2018 Stelling: Regionale Impact van Hogescholen start bij een goede vraagstelling bij de klant A few

Nadere informatie

(Big) Data in het sociaal domein

(Big) Data in het sociaal domein (Big) Data in het sociaal domein Congres Sociaal: sturen op gemeentelijke ambities 03-11-2016 Even voorstellen Laudy Konings Lkonings@deloitte.nl 06 1100 3917 Romain Dohmen rdohmen@deloitte.nl 06 2078

Nadere informatie

De Nederlandse wetenschap in internationaal perspectief

De Nederlandse wetenschap in internationaal perspectief De Nederlandse wetenschap in internationaal perspectief Robbert Dijkgraaf Koninklijke Nederlandse Akademie van Wetenschappen, Universiteit van Amsterdam Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke Wijsbegeerte

Nadere informatie

ScaleUp Dashboard 2015

ScaleUp Dashboard 2015 Rapportage ScaleUp Dashboard 2015 ScaleUp Dashboard 2015 Prof. dr. Justin Jansen Lotte de Vos Rotterdam School of Management Erasmus Centre for Entrepreneurship Conclusies Nederland staat aan de Europese

Nadere informatie

Bas Pulles, Commissaris NFIA. NDL/HIDC seminar NL = logistieke kracht Duiven, 28 november 2013

Bas Pulles, Commissaris NFIA. NDL/HIDC seminar NL = logistieke kracht Duiven, 28 november 2013 Delen is Bas Pulles, Commissaris NFIA NDL/HIDC seminar NL = logistieke kracht Duiven, 28 november 213 Agenda Agenda Directe Buitenlandse Investeringen (DBI) wereldwijd NFIA resultaten 24-213 (t/m 31-1-213)

Nadere informatie

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015

Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 Highlights Nationale Studenten Enquête 2015 De Nationale Studenten Enquête (NSE) is een grootschalig landelijk onderzoek waarin jaarlijks alle Bachelor en Master studenten in het hoger onderwijs gevraagd

Nadere informatie

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant

Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering. Berry Roelofs Principal Consultant Naar meer scherpte in de Rijk-Regio agenda voor innovatiestimulering Berry Roelofs Principal Consultant Utrecht, 17 december 2015 Goede uitgangssituatie, maar Nederland doet het goed 16 e economie van

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta BZW Bijeenkomst Middelburg, 4 april 2017 Inhoudsopgave 1. Campus Zeeland 2. Bèta College 3. Kennis & Innovatie Netwerken

Nadere informatie

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois

Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wij beloven je te motiveren en verbinden met andere studenten op de fiets, om zo leuk en veilig te fietsen. Benoit Dubois Wat mij gelijk opviel is dat iedereen hier fietst. Ik vind het jammer dat iedereen

Nadere informatie

It s time for us to do something about the health of our nation

It s time for us to do something about the health of our nation It s time for us to do something about the health of our nation april 2013 Aanleiding We maken ons zorgen over de verslechterende gezondheid van onze jeugd Percentage overgewicht jongeren blijft stijgen

Nadere informatie

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl

Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria. Jeff Gielen, 28 oktober 2014. www.biofacilities.nl Nieuwe kansen in de verhouding tussen huurder en verhuurder van laboratoria Jeff Gielen, 28 oktober 2014 www.biofacilities.nl Inhoud 1. Kadans Biofacilities 2. Expertise en support + services 3. Lessons

Nadere informatie

Investeringsstrategie MRDH

Investeringsstrategie MRDH Investeringsstrategie MRDH Aanleiding De economische ontwikkeling van de MRDH blijft achter bij die van Amsterdam en Eindhoven en zeker bij die van andere Europese metropolitane regio s Agenda Economisch

Nadere informatie

Business as an engine for change.

Business as an engine for change. Business as an engine for change. In the end, the success of our efforts will be measured against how we answered what we have found to be the fundamental question: how do we love all the children, of

Nadere informatie

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch

Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Knelpunten in Zelfstandig Leren: Zelfregulerend leren, Stress en Uitstelgedrag bij HRM- Studenten van Avans Hogeschool s-hertogenbosch Bottlenecks in Independent Learning: Self-Regulated Learning, Stress

Nadere informatie

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING 10 e EDITIE BRAINPORT EINDHOVEN CREËERT TOEKOMSTIG SUCCES

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING 10 e EDITIE BRAINPORT EINDHOVEN CREËERT TOEKOMSTIG SUCCES BRAINPORT MONITOR 2017 - SAMENVATTING 10 e EDITIE BRAINPORT EINDHOVEN CREËERT TOEKOMSTIG SUCCES TOTAALBEELD Brainport Eindhoven heeft zich het afgelopen decennium succesvol ontwikkeld. In deze tiende editie

Nadere informatie

Bedrijfsleven en Universiteit Best Practices: T-Labs & LTN

Bedrijfsleven en Universiteit Best Practices: T-Labs & LTN Bedrijfsleven en Universiteit Best Practices: T-Labs & LTN Deutsche Telekom Laboratories: T- Labs One of the largest university-industry research centers London Technology Network LTN helps a company define

Nadere informatie

South Holland. AngloINFO. 2015 (Dutch) Media Pack AngloINFO. Angloinfo.com

South Holland. AngloINFO. 2015 (Dutch) Media Pack AngloINFO. Angloinfo.com Angloinfo.com AngloINFO Media Pack AngloINFO Media 2015 (Dutch) Pack 2013 Over AngloINFO AngloINFO is a global expat network: 90+ regional websites 45+ countries 20 million monthly page views Over 3 million

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel Fractie Front Verhogen bedrag bestuursbeurzen

Initiatiefvoorstel Fractie Front Verhogen bedrag bestuursbeurzen Fractie Front Warandelaan 2 5037 AB Tilburg E: info@fractiefront.nl T: 013 466 8780 I: www.fractiefront.nl To: University Council From: Fractie Front Date: 11 th of December 2015 Reference: Higher the

Nadere informatie

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES

BRAINPORT MONITOR SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES BRAINPORT MONITOR 2016 - SAMENVATTING - 9 E EDITIE BRAINPORT BLIJVEND SUCCES BRAINPORT NEXT GENERATION Meedoen MEER MENSEN DIE MEE DOEN Concurreren DIE SAMEN MEER CREËREN Verdienen EN SAMEN MEER VERDIENEN!

Nadere informatie

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS

ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS ANTWERP A GREAT EUROPEAN PORT CITY WHERE INNOVATION MEETS BUSINESS Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht Antwerpse economie Werking Business & Innovatie Studieopdracht 5 stuwmotoren

Nadere informatie

The Dutch mortgage market at a cross road? The problematic relationship between supply of and demand for residential mortgages

The Dutch mortgage market at a cross road? The problematic relationship between supply of and demand for residential mortgages The Dutch mortgage market at a cross road? The problematic relationship between supply of and demand for residential mortgages 22/03/2013 Housing market in crisis House prices down Number of transactions

Nadere informatie

Manifest Circulair Onderwijs

Manifest Circulair Onderwijs Manifest Circulair Onderwijs de rol van onderwijs in verantwoord innoveren 2 Waarom urgentie De jeugd heeft de toekomst. Wij maken de toekomst. Wij brengen kinderen en jong volwassenen het gedachtengoed

Nadere informatie

Profileren met open en online onderwijs

Profileren met open en online onderwijs Profileren met open en online onderwijs Keuze MOOC platform - op weg naar succes Ulrike Wild, WageningenUR If we will speak of MOOCs over 5 years, we don't know. But there will be a legacy and lasting

Nadere informatie

Buitenlandse investeringen maken de Nederlandse economie sterk

Buitenlandse investeringen maken de Nederlandse economie sterk Buitenlandse investeringen maken de Nederlandse economie sterk Buitenlandse investeringen maken de Nederlandse economie sterk Investeringen door buitenlandse bedrijven hebben een belangrijke toe gevoegde

Nadere informatie

Geachte voorzitter, DSO/ RIS Aan de voorzitter van de Commissie Ruimte. H. Berendsen. Dienst Stedelijke Ontwikkeling

Geachte voorzitter, DSO/ RIS Aan de voorzitter van de Commissie Ruimte. H. Berendsen. Dienst Stedelijke Ontwikkeling Typ teksttyp teksttyp tekst J. Wijsmuller Wethouder van Stadsontwikkeling, Wonen, Duurzaamheid en Cultuur 040 Retouradres: Postbus 12600, 2500 DJ Den Haag Aan de voorzitter van de Commissie Ruimte Datum

Nadere informatie

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente?

Enterprise Architectuur. een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Enterprise Architectuur een duur begrip, maar wat kan het betekenen voor mijn gemeente? Wie zijn we? > Frederik Baert Director Professional Services ICT @frederikbaert feb@ferranti.be Werkt aan een Master

Nadere informatie

PSO bij Ericsson. Loet Pessers Head of HR Netherlands

PSO bij Ericsson. Loet Pessers Head of HR Netherlands PSO bij Ericsson Loet Pessers Head of HR Netherlands AGENDA 1 2 3 4 Introductie van Ericsson PSO bij Ericsson De lokale praktijk En nu verder. PSO within Ericsson Ericsson Internal Ericsson AB 2017 2017-06-07

Nadere informatie

Nextport International community Zwolle Region

Nextport International community Zwolle Region Nextport International community Zwolle Region December 2014 1 Ideaalbeeld Zwolle 2020 Wat hebben we bereikt? We schrijven 2020. Regio Zwolle heeft een transitie doorgemaakt en wordt internationaal gezien

Nadere informatie

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.

Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing. Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet. Expert at a distance Creating a marketplace where expertise is made available through videoconferencing Roland Staring Community Support Manager roland.staring@surfnet.nl Working together for education

Nadere informatie

Programmaoverzicht Bachelor Open dag

Programmaoverzicht Bachelor Open dag Programmaoverzicht Bachelor Open dag 11 2017 Ronde en tijd Openingsronde 09.00-09.30 uur Sessies en activiteiten Waarom Tilburg University? Informatiesessie met de rector magnificus en een student van

Nadere informatie

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht

Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Programma Open dag Tilburg University Zaterdag 8 oktober 2016 Toelichting en overzicht Toelichting programmaonderdelen Informatiesessie Kennismakingscollege Minicollege Campus Tour Sports Center Tour Q&A

Nadere informatie

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub 2016 in een oogopslag Groeiende en 1 2016 was opnieuw een bijzonder jaar voor de farmaceutische sector in België. Ons land versterkte haar positie als speler

Nadere informatie

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub

Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub Farmacijfers 2016 België, een groeiende farmahub 2016 in een oogopslag 2016 was opnieuw een bijzonder jaar voor de farmaceutische sector in België. Ons land versterkte haar positie als speler van wereldformaat

Nadere informatie

SharePoint intranet bij Barco Beter (samen)werken en communiceren

SharePoint intranet bij Barco Beter (samen)werken en communiceren SharePoint intranet bij Barco Beter (samen)werken en communiceren Els De Paepe Hans Vandenberghe 1 OVER BARCO 90+ 3,250 +1 billion Presence in more than 90 countries Employees Sales for 4 consecutive years

Nadere informatie

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development

Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Linco Nieuwenhuyzen Adviseur Strategie Brainport Development Brainport Development ontwikkelingsmaatschappij nieuwe stijl Bedrijfsleven, kennisinstellingen en overheid Strategie-ontwikkeling-uitvoering

Nadere informatie

Meer waarde met hbo door internationale samenwerking!

Meer waarde met hbo door internationale samenwerking! Meer waarde met hbo door internationale samenwerking! 19.04.2018 Wie zijn wij? Anne Klaas Schilder Senior lecturer NHL-Stenden Hogeschool Inge Broekman Institutional Erasmus Coordinator University of Twente

Nadere informatie

Aantal ingeschreven studenten per universiteit naar onderwijstaal, studiejaar

Aantal ingeschreven studenten per universiteit naar onderwijstaal, studiejaar Aantal per universiteit naar onderwijstaal, studiejaar 2015-2016 Bron: VSNU 1. Per instelling bachelor, studiejaar 2015-2016 +ENG Erasmus Universiteit Rotterdam 27,27% 3658 54,55% 7184 18,18% 3184 14026

Nadere informatie

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen

Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen SMART CITY UTRECHT Healthy Urban Living Slim, Gezond en Groen Brigitte Hulscher Program Manager Smart Cities, Marketing & Innovation Utrecht Jong en hoog opgeleid 334.862 inwoners, 20 % < 17, 18% 18-26,

Nadere informatie

Understanding Society

Understanding Society Understanding Society Understanding Society Onze onderwijsprogramma s voor excellente en ambitieuze studenten Joop Vianen Conferentie Studiesucces in het hoger onderwijs 3 maart 2010 Onze onderwijsprogramma

Nadere informatie

Building the next economy met Blockchain en real estate. Lelystad Airport, 2 november 2017 BT Event

Building the next economy met Blockchain en real estate. Lelystad Airport, 2 november 2017 BT Event Building the next economy met Blockchain en real estate Lelystad Airport, 2 november 2017 Blockchain en real estate Programma Wat is blockchain en waarvoor wordt het gebruikt? BlockchaininRealEstate Blockchain

Nadere informatie

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven

RDM Centre of Expertise. Innovatie motor voor Stad en Haven RDM Centre of Expertise Innovatie motor voor Stad en Haven https://www.youtube.com/watch?v=ubghpqsittc RDM Centre of Expertise RDM Centre of Expertise is een broedplaats waar studenten, onderzoekers/lectoren

Nadere informatie

FEITEN & TRENDS STUDENTENHUISVESTING. Kengetallen Kences

FEITEN & TRENDS STUDENTENHUISVESTING. Kengetallen Kences FEITEN & TRENDS STUDENTENHUISVESTING 2012 :: Kengetallen Kences Voorwoord Onrust Feiten & Trends Studentenhuisvesting 2012 wordt door Kences gepubliceerd in een roerige tijd. Er is onrust ontstaan door

Nadere informatie

Memo Academic Skills; the basis for better writers

Memo Academic Skills; the basis for better writers Memo Academic Skills; the basis for better writers With the rise of broader bachelor degrees and the University College, Dutch universities are paying more attention to essays and other written assignments.

Nadere informatie

BSc Tourism. De volgende presentatie start hier om 9:30 uur

BSc Tourism. De volgende presentatie start hier om 9:30 uur BSc Tourism De volgende presentatie start hier om 9:30 uur waarom? academische studie van toerisme Toerisme in cijfers Toerisme in cijfers Toerisme in cijfers Nederland 35 miljard bestedingen 3% Bruto

Nadere informatie

Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen

Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Optimaliseren van Impact door Alfa- en Gammawetenschappen Aantonen en stimuleren van Societal Impact in synergie met andere wetenschappen Welkom bij het programmaonderdeel: Ondernemerschap Optimaliseren

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 04 November 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s:

Nadere informatie

Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk. Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015

Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk. Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015 Internationaliseren van leeruitkomsten: vier voorbeelden uit de praktijk Jos Beelen Utrecht, 5 februari 2015 Case 1: add on Universiteit van Tilburg Link Class Collaborative Online International Learning

Nadere informatie

RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & SURF

RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & SURF RESEARCH DATA MANAGEMENT INNOVATIE & DIENSTONTWIKKELING @ SURF Wat is Research Management? Research data management is an explicit process covering the creation and stewardship of research materials to

Nadere informatie

Onderwijs en Kennisoverdracht

Onderwijs en Kennisoverdracht Onderwijs en Kennisoverdracht Ontwikkelingen in de duurzame landbouw in Suriname Prof. Tiny van Boekel, Decaan voor Onderwijs/Vice-rector, Wageningen University & Research Centre, NL Inhoud lezing Ontwikkelingen

Nadere informatie

Sportopleidingen in Internationaal perspectief

Sportopleidingen in Internationaal perspectief Sportopleidingen in Internationaal perspectief Platform kader Den Haag, 29 maart 2010 Danny Meuken Jan Minkhorst 967 LONDEN DAGEN Het internationale Speelveld GAISF IOC VN (UNESCO) Internationale Sportfederaties

Nadere informatie

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta

Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Campus Zeeland Investeren in economische structuurversterking in de Zuidwestelijke Delta Bijpraten Raadsleden Vlissingen, 10 april 2017 Agenda > Welkom: Harry van der Maas (voorzitter stuurgroep) > Stand

Nadere informatie

Kennismanagement en innovatie. Gorinchem, 13 december 2011

Kennismanagement en innovatie. Gorinchem, 13 december 2011 Kennismanagement en innovatie Hans Berends (TU Eindhoven) Gorinchem, 13 december 2011 Innovation, Technology Entrepreneurship & Marketing Group School of Industrial Engineering (TU/e) Research: one of

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel Flexibele Taalcursus

Initiatiefvoorstel Flexibele Taalcursus Initiatiefvoorstel Flexibele Taalcursus 8 juni 2018 English summary It is no secret that the active student has a busy schedule and wants to keep on developing and challenging him- or herself. This often

Nadere informatie

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015

Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 Rapportage Enquête StudieKeuze 2015 www.qompas.nl Februari 2016 Surrounded by Talent Inleiding In deze rapportage laten we de resultaten zien van een enquête onder eerstejaars studenten welke met de Qompas

Nadere informatie

Van student housing naar co-housing, een weloverwogen stap?

Van student housing naar co-housing, een weloverwogen stap? Van student housing naar co-housing, een weloverwogen stap? 17 nov 2018 Agenda 1. Evolutie studentenpopulatie België 2. Markttrends historiek 3. Huidige trends 4. Co-housing 5. Quares uw partner 6. Quares

Nadere informatie

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017

DE INDUSTRIE: MOTOR VAN VERNIEUWING. Drie acties voor een nieuw Kabinet. Manifest 2017 DE INDUSTRIE: Drie acties voor een nieuw Kabinet MOTOR VAN Manifest 2017 VERNIEUWING Nederlandse industriële bedrijven behoren tot de top van de wereld. We zijn wereldmarktleider in chipmachines en medische

Nadere informatie

DE IMPACT VAN SAMENWERKING

DE IMPACT VAN SAMENWERKING DE IMPACT VAN SAMENWERKING Ir. Marcel Kloosterman 16 mei 2017 Programma Ontwikkelingen Voorbeelden van samenwerking IXA Polifysiek Amsterdam Data Science Playgrounds Projectaanvraag Smart Culture Leerpunten

Nadere informatie

BSc Tourism. René van der Duim en Martijn van Santen

BSc Tourism. René van der Duim en Martijn van Santen BSc Tourism René van der Duim en Martijn van Santen waarom? academische studie van toerisme Toerisme in cijfers meer dan een miljard internationale toeristische aankomsten wereldwijd Toerisme in cijfers

Nadere informatie

Initiatiefvoorstel Studentenwelzijn

Initiatiefvoorstel Studentenwelzijn Initiatiefvoorstel Studentenwelzijn 13 april 2018 English summary Front would like to see more attention for student well-being at Tilburg University, in the first place by expanding the amount of studentdeans

Nadere informatie

Overzicht opleidingen

Overzicht opleidingen Overzicht opleidingen Stand van zaken oktober 2013 Opleiding Onderwijsinstelling Deeltijd Voltijd Duur Kosten Overig Leegstand Post-MA NRP Academie (transformatie) NRP, ism TU Delft, Nyenrode en Hogeschool

Nadere informatie

SOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014

SOC Maakindustrie & Made Different. Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014 SOC Maakindustrie & Made Different Wilson De Pril, Directeur-generaal Agoria Vlaanderen 15 mei 2014 Agoria: federatie van de technologische industrie 1.700 ondernemingen 10 domeinen Information and Communication

Nadere informatie

Position paper binnenstad Eindhoven

Position paper binnenstad Eindhoven 18-5-2015 Position paper binnenstad Eindhoven Commissie Economie en Mobiliteit 19 mei 2015 Bureau voor Economische Argumentatie Herbert ter Beek i.s.m. Cees-Jan Pen, lectoraat Brainport Fontys Hogescholen

Nadere informatie

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus

Wageningen University & Research. Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus Wageningen University & Research Wageningen, 14 Oktober 2017 Prof. dr Arthur Mol, Rector Magnificus 2017 Het begon in 1918 Van Landbouwhogeschool tot University & Research of the Life Sciences 1960s: primair

Nadere informatie

Herbestemming in het onderwijs

Herbestemming in het onderwijs Herbestemming in het onderwijs Overzicht opleidingen e s- f een sch 'Logo omgeving derden' op witte achtergrond 'Logo omgeving derden' op gekleurde of fotografisch achtergrond r oed alleen Uitzondering;

Nadere informatie

General info on using shopping carts with Ingenico epayments

General info on using shopping carts with Ingenico epayments Inhoudsopgave 1. Disclaimer 2. What is a PSPID? 3. What is an API user? How is it different from other users? 4. What is an operation code? And should I choose "Authorisation" or "Sale"? 5. What is an

Nadere informatie

BREED Geïntegreerd Interdisciplinair INNOVATIEF

BREED Geïntegreerd Interdisciplinair INNOVATIEF De Faculteit der Geesteswetenschappen van de UvA BREED Geïntegreerd Interdisciplinair INNOVATIEF Geesteswetenschappen Geesteswetenschappen in Amsterdam 1 Voorbeelden van structurele samenwerkingsverbanden

Nadere informatie

Japans-Nederlandse wetenschappelijke publicaties. Paul op den Brouw, 3 juli 2014, meer informatie: www.ianetwerk.nl

Japans-Nederlandse wetenschappelijke publicaties. Paul op den Brouw, 3 juli 2014, meer informatie: www.ianetwerk.nl Japans-Nederlandse wetenschappelijke publicaties Paul op den Brouw, 3 juli 2014, meer informatie: www.ianetwerk.nl Samenvatting Elf Japanse top-onderzoeksuniversiteiten spraken tijdens zijn bezoek aan

Nadere informatie

Het creëren van een innovatieklimaat

Het creëren van een innovatieklimaat Het creëren van een innovatieklimaat Bertholt Leeftink Directeur- Generaal Bedrijfsleven & Innovatie Inhoud 1. Waarom bedrijven- en topsectorenbeleid? 2. Verdienvermogen en oplossingen voor maatschappelijke

Nadere informatie