Beste leerkracht/begeleider

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Beste leerkracht/begeleider"

Transcriptie

1 Beste leerkracht/begeleider In het herfsthol krijgen de kinderen het verhaal te horen van Dappertje, de duif. Bij één van zijn stunts heeft hij z n poot gebroken. Hierdoor kan hij de post niet meer rondbrengen in het bos. Aan de kinderen wordt er gevraagd of zij dit voor hem willen doen. Ze krijgen een tasje waarin 12 briefjes zitten die zij in het park mogen posten. Bij elke brievenbus is een educatieve opdracht voorzien. Wanneer een opdracht volbracht is, mogen ze een puzzelstuk meenemen. Na 12 opdrachten verzamelen de kinderen terug in het herfsthol. De puzzelstukken die ze uit het park meegenomen hebben, mogen ze nu op de grote tekening tegen de muur plakken. Daarna volgt een verrassing... Praktisch Er is materiaal voor 25 leerlingen. Je kan je klas in maximum 4 groepen indelen afhankelijk van het aantal natuurouders/begeleiders die meekomen. Er is GEEN begeleiding voorzien van ons. De duur van de wandeling bepaal je zelf, ze hangt af van hoe lang je bij elke opdracht blijft stilstaan. Elke opdracht is opgebouwd van gemakkelijk naar moeilijk, je bepaalt zelf het niveau van je groep. De spelletjes die aan elke opdracht gekoppeld zijn, kunnen met alle leeftijden gespeeld worden. Tip Breng een fototoestel mee. We wensen jullie veel educatief plezier! De boeren en boerinnen Schoolhoeve De Campagne

2 LEES DIT VERHAAL AAN DE KINDEREN VOOR Toon het eitje in het potje, weten de kinderen van wie dit eitje is? Het was een mooie lentedag toen in het duivenhok een eitje brak. (krak) Voorzichtig opende Dappertje zijn oogjes en pieptje zachtjes (piep piep). Kunnen jullie dat ook? Rond Dappertje lagen nog wat eitjes Overal begonnen ze open te breken en was er veel gepiep (alle kinderen samen) Het was daar een vrolijke tijd met veel kabaal. Dankzij al het lekkers dat papa en mama duif brachten, werden de kleine jongen snel groot. Het duurde niet lang of de duifjes droomden hoe het er buiten zou uitzien. Dappertje hoorde al veel geluiden, maar wist nog niet van wie ze waren. Hij hoorde: Kukeluku...Wie zou dat zijn? IA,IA;miauw, miauw ; mééeh, méééh; beuh, beuh.. De jonge duifjes konden niet wachten om alles te gaan ontdekken, en vooral Dappertje was bijzonder nieuwsgierig! Morgen is eindelijk dé grote dag, de eerste vliegles! De avond voordien moesten ze allemaal vroeg gaan slapen, maar Dappertje kon geen oog dicht doen. Hij dacht aan zijn nieuwe vriendjes die hij zou ontmoeten, de prachtige plekken die hij voor het eerst zou zien, en stiekem droomde hij ook al van verre landen. Daar had hij zijn oude ooms en tantes al over horen praten Dappertje droomde zaaaalig. De volgende morgen was het heel erg druk, de eerste vliegles verliep met vallen en opstaan. Maar het duurde niet lang of iedereen vloog sierlijk door de lucht. Hou je armen in de lucht, de kindjes mogen meedoen, eerst traag, dan snel, dan naar omhoog, dan naar beneden, weer naar omhoog. Wat was dat een leuk gevoel, Dappertje zweefde echt! Héééérlijk. De volgende dag mochten ze alleen op pad, en dat moest je geen twee keer tegen Dappertje zeggen. Dappertje stond heel vroeg op en vloog als eerste weg. (zoeeefffff) Terwijl hij door de lucht vliegt, haalt hij de gekste toeren uit. Eerst vliegt hij laag, dan pijlsnel naar omhoog, om daarna supersnel terug naar beneden te vliegen, maar eerst nog een achterwaartse koprol naar achteren De andere jonge duifjes keken bewonderend toe. Leerpad Dappertje de duif Schoolhoeve De Campagne Marian Samyn 09/ marian.samyn@gent.be

3 Papa en mama duif waren eerder een beetje bang als dat maar goed afloopt! Omdat Dappertje zo goed kan vliegen mag hij al snel de post in het bos rondbrengen. Dat vindt Dappertje heel leuk, want zo leert hij veel over de natuur en de dieren in het bos. Maar Dappertje weet van geen ophouden, het kriebelt in zijn buikje wanneer hij dubbele salto s maakt. (heeft iemand van jullie al eens kriebeltjes in zijn buik gevoeld?) Elke dag geniet Dappertje van zijn tochtjes. Die nacht kon Dappertje niet slapen, hij had van zijn ooms en tantes gehoord over verre warme landen Hebben jullie daar ook al van gehoord? Kennen jullie namen van deze landen? Dappertje is zo nieuwsgierig, dat hij beslist om s morgens vroeg te vertrekken terwijl iedereen nog aan het slapen is. Terwijl hij aan het vliegen is, droomt hij, en droomt hij, over het mooie strand, de zon, de kokosnoten...enz; Zijn oogjes zakken dicht en daardoor ziet hij de grote schoorsteen voor zich niet en wat gebeurt er. Hij vliegt er tegen... AUW, dat voelt niet zo fijn Dappertje krabbelt recht maar oei, hij kan niet meer zo goed op zijn pootje staan Wat nu gedaan? Toon de tekening van Dappertje (staat beneden aan de houten stoel) Dappertje zit een beetje sip voor zich uit te staren en wacht Gelukkig moet hij niet lang wachten, want daar vliegen zijn vriendjes al, die hem aan het zoeken zijn. Geschrokken komen ze naar hem toe en vragen wat er gebeurd is. Snel vliegt er één van zijn vriendjes naar het duivenhok om hulp te halen. Mama en papa duif komen bij Dappertje en merken al snel dat zijn poot gebroken is. Dat wordt een paar weken gips. Dappertje zal een paar weken in het duivenhok moeten rusten, maar wie zal nu zijn brieven rondbrengen?? Willen jullie dat doen voor hem???? Leerpad Dappertje de duif Schoolhoeve De Campagne Marian Samyn 09/ marian.samyn@gent.be

4 1. De oude boomstronk In het bos staan heel veel bomen, soms groeien er nieuwe, soms vallen er weg. Op deze plaats stond ooit een hele oude, grote boom maar nu zien we slechts nog een klein stukje ervan. Toch is dit voor heel veel dieren de leukste plek van het bos. Waarom? Dit is een hele mooie plaats voor dieren om een nestje te maken. Waarom maken dieren een nestje? Welke dieren maken een nestje? Hoe maken dieren een nestje? Laat kinderen met één hand een snaveltje maken voor hun neus; de andere hand houden ze op hun rug. Met hun snaveltje verzamelen ze materiaal (takjes, blaadjes, sprietjes) om een nestje te maken. Hun voeten (pootjes) mogen ze ook gebruiken. Elk kind zoekt een eigen plekje voor zijn/haar nestje. Info : De koekoek maakt zelf geen nest, maar legt zijn eieren in de nesten van andere vogels. Het geluid dat hij maakt is : Koe koek, koe koek... Er is 1 vogel die zelf geen nest maakt! Ken je hem en kan je het geluid nadoen? 2. Wat horen we hier? Sluit allemaal de ogen en luister Wat horen we? Van waar komen de geluiden, wijs de richting aan. Welke geluiden komen van de dieren van de boerderij, welke geluiden komen van dieren uit het park? Kunnen jullie het geluid van een dier nadoen? Welke dieren horen we hier het meest? Waarom maken zij geluiden? Welke geluiden maken mensen? Mogen wij in de natuur lawaai maken? Horen wij de wind? Maak zelf eens wind! Maak eens geluid met de instrumenten. Vorm een orkest. De begeleider is dirigent. Instrumenten Tip: Je kan de kinderen ook zelf wind laten maken. Laat ze blazen op een blaadje en kijk wat er gebeurt. Info : De wind zelf kunnen we niet horen. We horen wel wat hij laat bewegen, bv. Blaadjes ritselen, deur die dicht waait, kier in het raam, takken die kraken...

5 3. Wat ligt hier op de grond? Hier staan heel veel beuken. Vinden jullie een blaadje van de beuk? Liggen er nog nootjes? Neem Erik, de eekhoorn uit de kist. Erik vraagt: Wat doet een eekhoorn allemaal? Spring op en neer als een eekhoorn. Wie durft, ga op de boomstronk staan en spring eraf. Eekhoorns verstoppen hun voorraden met eten, maar moeten goed onthouden waar ze die gelaten hadden. Dat is niet altijd gemakkelijk. Zoek nu zelf 5 voorwerpen (kleuters), of 10 voorwerpen (1ste -2de ljr). Bv. Takjes, bladeren, noten, Leg ze op een doek. Leg er vervolgens een ander doek over. De kinderen moeten proberen zoveel mogelijk dezelfde voorwerpen te vinden. (memoryspel) handpop eekhoorn prent beuk doeken In de herfst stopt de eekhoorn allerlei vruchten weg. In de grond, maar ook in holten van een boom. Als het winter is, zoekt hij die plekjes weer op, ook al vindt hij ze niet altijd terug. Hij eet vooral zaden, noten en bessen. 4. Wie zit hier verstopt? Ga allemaal voor de put staan voor de boom. Wat zien we? Neem een takje en draai eens in de aarde? Woont hier iemand? Doe een schep aarde in de witte bak, en kijk of er iets beweegt. Geef de kinderen een vergrootglas en laat hen zoeken naar kleine diertjes. Doe de diertjes voorzichtig in een loeppotje en bekijk ze aandachtig. Laat ze daarna weer vrij. Knijp eens in de aarde en ruik eraan. Neem Jerom de regenworm. Waar verstopt hij zich? Wat eet hij? loeppotjes, vergrootglazen, handpop regenworm schopjes, witte bakken Wriemelbeestjes die je kan vinden zijn: oorwormen, duizendpoten, miljoenpoten, regenwormen... Regenwormen zorgen voor verluchting van de grond en eten bladeren op.

6 .Verschillende vormen Neem de houten bladeren uit de kist. Leg ze op de grond. Zijn ze allemaal hetzelfde? Zoek blaadjes met dezelfde vorm. Voel eens aan de rand van de bladeren. Sommige bladeren hebben de vorm van een hand (esdoorn, wilde kastanje), anderen zijn net een veer (tamme kastanje) of een hartje (linde). Er zijn bladeren waarvan de rand stekels (hulst) of golfjes (eik) heeft. Het blad van de lijsterbes is samengesteld uit kleine blaadjes. Weet je van welke boom/struik deze bladeren zijn? houten vormen Hulst verliest, net zoals naaldbomen, zijn bladeren niet tijdens de herfst. Hulstblaadjes worden vaak gebruikt als decoratie met Kerstmis. Bijvoorbeeld om kerststukjes mee te maken. Vind je een struik waarvan de blaadjes prikken? Ken je zijn naam? 6. Rarara, wie ben ik? Laat de kinderen voorzichtig aan een bolster voelen. Open hem en kijk wat erin zit. Wie lust graag kastanjes? Hoe ziet de kastanje eruit? Welke kleur heeft hij? Neem een wilde kastanje uit de kist en vergelijk hem met de tamme. Hoe zien we nu welke we mogen opeten. Snij een kastanje in stukjes en laat de kinderen proeven. Zoek het blad van de tamme kastanje. Voel aan de rand. Vergelijk het met het blad van de wilde kastanje (zie kist). Het woord tam betekent het tegenovergestelde van wild. Laat de kinderen afwisselend wild zijn (rondlopen, springen) en vervolgens tam (stil, niet bewegen) ) mes blad van wilde kastanje + vrucht Een tamme kastanje herken je gemakkelijk aan het witte puntje.

7 7. Hoeveel kleuren vinden we in het bos? Kijk eens goed rond. Welke kleuren zien we allemaal? Raap allerlei dingen op zonder iets af te kraken of kapot te maken. Leg dit allemaal samen en probeer dezelfde kleuren bij elkaar te leggen. Wanneer alles samen ligt gaan we er rond staan en kijken we naar het kleurenpallet. Was het gemakkelijk om dezelfde kleuren bij elkaar te leggen? Zijn alle groene, gele, bruine... kleuren hetzelfde? Maak samen met de kinderen een kunstwerk van blaadjes en takjes. Tip: Loofbomen verliezen hun blaadjes in de herfst. Er bestaan ook bomen die hun blaadjes niet verliezen. Kijk eens in de omgeving (hulst, naaldbomen) Maak eerst een kader van takken om het kunstwerk in te leggen. 8. Wat kunnen we voelen? In dit stuk van het bos staan heel veel verschillende soorten bomen. Zijn alle stammen gelijk? Wat voelen en zien we? Laat de kinderen nu aan de stammen van de bomen voelen. Het voelt (glad, hard, ruw ). Ruik er ook eens aan. Maak samen met de kinderen een afdruk van de stam met een vetkrijtje. Blinddoek een kind bij de bank. Een ander kind laat hem/ haar voelen aan de schors van 2 bomen. Ga terug naar de bank, doe de blinddoek af en vraag of het de boom kan terugvinden. papier, vetkrijt Tip: blinddoek eventueel ook eens de begeleider De schorsafdrukken mag je meenemen naar de klas.

8 9. De spin Wat zien we hier? Wie heeft dit gemaakt? Hoeveel pootjes hebben spinnen? Toon dit op je vingers? Waarom maken spinnen een web? Wat eten ze? Spinnen kriebelen. Kriebel eens in je hand, kriebel eens naar elkaar. Zoek iets waarmee je kan kriebelen. Kijk eens goed rond. Vind je in de buurt een echt spinnenweb? Speel spin: laat de kinderen door het web kruipen zonder de draden te raken. Wie een draad raakt, wordt opgegeten door de spin. Spinnenweb, spinnen Spinnen zijn geen insecten. Ze hebben 8 poten (insecten hebben er maar 6). Spinnen maken een web van kleverige draden, spinrag genaamd. Ze gebruiken hun web om insecten te vangen. 10. Op een grote paddenstoel Wat vinden we hier op en naast deze boomstronk? Welke kleuren hebben ze? Ruik er eens aan. Mogen wij deze zomaar plukken? Geef een spiegeltje aan de kinderen en laat ze eens naar zichzelf kijken. Vergelijk met de andere kinderen en de paddenstoelen. Kijk eens met een spiegeltje naar de onderkant van de paddenstoel, wat zie je? Zing samen het liedje: Op een grote paddenstoel. spiegeltjes, tekst van het lied Paddenstoelen zijn de vuilnismannen van het bos. Zij ruimen dode takken en blaadjes op. Praat met de kinderen over kabouters. Waarom denken we dat kabouters in paddenstoelen wonen. Is dat zo? Kunnen we ze zien?

9 11. Hoe sterk zijn bomen? Ga naar de plek met de oude beuken. Neem dit kaartje mee. Probeer de boom maar eens om te duwen. Probeer maar eens, lukt het? Vallen bomen snel om? Wie van jullie is zo sterk als een boom? Zoek de dikste beuk. Hoeveel kinderen zijn er nodig om volledig rond de boom te kunnen? Meet eens met jullie handen. Bomen staan stevig in de grond dankzij hun wortels. Via deze wortels halen zij water uit de grond waardoor de boom kan groeien. Nu gaan we boom spelen. Eerst is er weinig wind, maar daarna begint de wind harder en harder te waaien. Laat de kinderen op het einde zoveel mogelijk blaadjes verzamelen in hun handen en door de lucht gooien. 12. Winterslaap Sommige dieren starten in de herfst met een winterslaap. Weten jullie wat dit is? De egel, de vleermuis, de schildpad, al deze dieren slapen ongeveer van oktober tot en met maart. Op het einde van de zomer eten deze dieren heel veel, zodat ze een hele lange tijd geen honger hebben. Nu gaan wij een winterslaap houden. Leg de jute open. Eerst mag je iets lekkers zoeken in de kist en opeten (zodat ze geen honger krijgen tijdens hun winterslaap) Laat de kinderen nu heel hard lopen. Wanneer ze stilstaan, klopt hun hart zeer snel. Om aan je winterslaap te beginnen, moet je heel rustig zijn. Ga allemaal op de jute zitten en kom tot rust. Laat de kinderen in slaap vallen, maak ze wakker, laat ze slapen, maak ze wakker, enz... Materiaal Jute koekjes Bij een winterslaap slapen dieren voor een langere periode. Sommige dieren houden een winterrust. Deze dieren doen het gewoon kalmer aan en slapen veel, maar niet aan één stuk door. Bv. de eekhoorn

Beste leerkracht/begeleider

Beste leerkracht/begeleider Beste leerkracht/begeleider Dank je omdat je hebt gekozen om deel te nemen aan ons natuurleerpad van Dappertje de duif. Graag sturen wij u deze informatie door zodat je het bezoek zo goed mogelijk kan

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark

NME-leerroute Kabouters in het Westerpark NME-leerroute Kabouters in het Westerpark 1 Groep Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen In het Westerpark woont een kaboutervolk. Dat weten niet zoveel mensen, maar voor deze ene keer hebben

Nadere informatie

12 spits je oren eekhoorntjes, ga in een kring zitten met de ogen dicht. spits je eekhoorn-oortjes en luister goed. wat hoor je allemaal? ritselt er e

12 spits je oren eekhoorntjes, ga in een kring zitten met de ogen dicht. spits je eekhoorn-oortjes en luister goed. wat hoor je allemaal? ritselt er e 14 raadsel 8 versierde poot! met mijn poot pak ik van alles vast. pak de poot van de eekhoorn en strijk ermee langs deze planten. blijven er zaadjes aan mijn poot hangen? blijven ze ook aan jullie eekhoornjas

Nadere informatie

Themawandeling Herfst

Themawandeling Herfst Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier

Nadere informatie

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon

Nadere informatie

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur Geluiden Wees 1 minuut helemaal stil. Luister naar de geluiden om je heen. Hoeveel geluiden heb je gehoord? Welke geluiden heb je herkend? Je eigen geur maken Verzamel verschillende soorten blaadjes, mos,

Nadere informatie

Op pad met. kabouter Wouter en kabouter Lilly. Ik heb ook een dochter. Zij heet Lilly en woont in hetzelfde bos.

Op pad met. kabouter Wouter en kabouter Lilly. Ik heb ook een dochter. Zij heet Lilly en woont in hetzelfde bos. Op pad met kabouter Wouter en kabouter Lilly. Dag kaboutertjes! Ik ben kabouter Wouter. Ik ben 250 jaar. Oud hé? Maar ik kan nog veel ouder worden! Ik heb ook een dochter. Zij heet Lilly en woont in hetzelfde

Nadere informatie

Krak de eekhoorn, mag naar het verjaardagsfeestje van zijn vriendinnetje Friedel.

Krak de eekhoorn, mag naar het verjaardagsfeestje van zijn vriendinnetje Friedel. Van tak naar tak......met Friedel en Krak Natuurbelevingspad voor kleuters Krak de eekhoorn neemt de kleuters mee naar het verjaardagsfeestje van zijn vriendinnetje Friedel. Onderweg voeren de kinderen

Nadere informatie

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam.

2. Maak met de 4 buizen een vierkant op de grond. Dit is het zoekraam. Opdracht 1. Gebruik je ogen goed. In het bos kun je van alles ontdekken! Komen er onder de bomen verschillende soorten insecten en of bodemdiertjes voor? Het beste bos 1. Materiaal tas 1: zoekraam, 1 schepje,

Nadere informatie

4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje.

4-7 jaar Scharrelavontuur. 4-7 jaar Scharrelavontuur. Sterke geuren. Aardegeuren. Pluk een blaadje van een plantje. Sterke geuren Pluk een blaadje van een plantje. Wrijf erover met je vingers, en verkreukel het blaadje een beetje. Ruik nu eens. Laat elkaar je blaadje ruiken. Waar ruikt het naar? Aardegeuren Ga op de

Nadere informatie

Auditieve oefeningen herfst. Hakken en plakken

Auditieve oefeningen herfst. Hakken en plakken Auditieve oefeningen herfst Hakken en plakken (hak de woorden in stukken, laat de kinderen het hele woord zeggen) eek-hoorn vlie-gen-zwam ka-stan-jes pad-den-stoel ka-bou-ter beu-ken-noot e-gel spin-nen

Nadere informatie

VOEL! KLEUTERS. Vlinderen. --> in zijvak hand

VOEL! KLEUTERS. Vlinderen. --> in zijvak hand VOEL! KLEUTERS Vlinderen kaart zon/wolk --> in zijvak hand De begeleider kiest een open plek met bloemen. De kinderen zijn vlinders die rondfladderen in het grasland. Vlinders hebben de warmte van de zon

Nadere informatie

Auditieve oefeningen thema het bos

Auditieve oefeningen thema het bos Auditieve oefeningen thema het bos Boek van de week: 1; In het bos 2; 3; 4; Verhaalbegrip: Bij elk boek stel ik de volgende vragen: Wat staat er op de voorkant Hoe zou het boek heten Waarom denk je dat?

Nadere informatie

H1 en 1+ Eekhoorn-herfsttocht. Suggesties voor inleiding en afsluiting:

H1 en 1+ Eekhoorn-herfsttocht. Suggesties voor inleiding en afsluiting: H1 en 1+ Eekhoorn-herfsttocht Suggesties voor inleiding en afsluiting: Heeft iemand wel eens een eekhoorn gezien? Heb je ook gezien wat hij deed? Kun je hem nadoen? In de herfst gaan eekhoorns voedsel

Nadere informatie

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Kijk goed naar deze boom om te zien of het

Nadere informatie

Ontdekkingstocht voor gezinnen

Ontdekkingstocht voor gezinnen Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen Tjakkie de specht ontdekt de herfst INLEIDING TJAKKIE HERFST Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen het

Nadere informatie

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9.

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9. Dieren in de winter inhoud 1. Dieren in de winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. De koe 11 10. Filmpjes 12 Pluskaarten

Nadere informatie

Herfst in de kleuterklas

Herfst in de kleuterklas Herfst in de kleuterklas Versjes, woordenschat, voelspelletje Tekst en idee Rian Visser In de herfst kun je in het bos van alles vinden. Welke dingen ken je? Walnoot Eikels Hazelnoten Herfstbladeren Beukennootjes

Nadere informatie

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen.

Dino en het ei. Duur activiteit: 30 minuten Lesdoelen: De kleuters: kunnen een prent linken aan een tekst; kunnen het verhaal navertellen. Dino en het ei Bibliografie: Demyttenaere, B. (2004). Dino en het ei. Antwerpen: Standaard. Thema: niet alles is steeds wat het lijkt, illusies Korte inhoud: Elke nacht staat er een groot wit ei tussen

Nadere informatie

Met Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur.

Met Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur. Met Pim en Pientje op stap... PWN. Puur water en natuur. Met Pim en Pientje op stap... Naar het beginpunt van de route Vanuit de hoofdingang van de Hoep gaat u meteen linksaf langs de drie vlaggen. U volgt

Nadere informatie

Kabouterpad herfst. www.jufanke.nl. - www.jufanke.nl -

Kabouterpad herfst. www.jufanke.nl. - www.jufanke.nl - Kabouterpad herfst www.jufanke.nl Uitleg van het kabouterpad Dit kabouterpad is gemaakt voor een herfstwandeling door het bos. De wandeling kan met kleine groepjes of de hele klas tegelijk gelopen worden.

Nadere informatie

Dieren in de winter 3

Dieren in de winter 3 Dieren in de winter 3 inhoud blz. 1. Winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. Filmpjes 11 Bronnen en foto s 12 Colofon

Nadere informatie

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8. De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Totaal materialen heide Materialen per groepje 1A Sporen van grazers 3 Witte bakken 3 Pincetten Zoekkaart bos- en heideplanten 1B Dennen trekken Handschoenen voor elk kind Zoekkaart bos- en heideplanten

Nadere informatie

Naam:...

Naam:... Naam:... Wil je meer over paddestoelen weten? Vul de woorden in op de goede plaats. Kies uit: hoed herfst eetbaar steel giftig grotten In de... vind je in het bos veel paddestoelen. Ze groeien op dode

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Verjaardagsfeestje. Materiaal: Het nodige materiaal wordt uitgeleend aan de balie van het bosinfocentrum.

Verjaardagsfeestje. Materiaal: Het nodige materiaal wordt uitgeleend aan de balie van het bosinfocentrum. Doel van de activiteit Deze activiteit laat een kleine groep kinderen: buiten spelen de natuur ervaren op speelse wijze knutselen periode Verjaardagsfeestjes zijn mogelijk op woensdagnamiddag en in het

Nadere informatie

WORD EEN ECHTE bomenkenner!

WORD EEN ECHTE bomenkenner! WORD EEN ECHTE bomenkenner! In dit boek kun je bladeren van loofbomen plakken die je vindt tijdens je wandelingen in het bos of het park. Maar voor je een echte bomenkenner kunt worden, moet je nog een

Nadere informatie

COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24. Duizendpoot in bed

COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24. Duizendpoot in bed COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 24 Duizendpoot in bed COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 25 Twaalf groepen dieren COMPOSTEREN MET KINDEREN WERKBLAD 26 Instructieblad Jerom knutselen sok stokje prop papier

Nadere informatie

Bewegingsactiviteit : spelles thema Pasen - de kip

Bewegingsactiviteit : spelles thema Pasen - de kip Bewegingsactiviteit : spelles thema Pasen - de kip Activiteit 1:bewegingsverhaal: Een dag uit het leven van een kip De kls verzamelen allemaal in het kippenhok. Ik maak afspraken i.v.m. orde, veiligheid

Nadere informatie

Prik de Egel. Maak kennis met Prik de Egel.

Prik de Egel. Maak kennis met Prik de Egel. Prik de Egel Maak kennis met Prik de Egel. De leergierige egel is geen fan van de koude wintermaanden: hij zoekt een knusse plek en slaapt daar gezellig de winter uit. Hij houdt van plekjes waar hij zich

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

KRIEBELENDE KRUIPERTJES

KRIEBELENDE KRUIPERTJES 13 Plattegrond dreuzelpad KRIEBELENDE KRUIPERTJES Dit boekje is onderdeel van het eindproject van de IVN natuurgidsencursus van Henriëtte Beers, Fred van Hoof en Afke Schoo. Maart 2003. IVN afd. Bergeijk-Eersel

Nadere informatie

KRIEBELENDE KRUIPERTJES

KRIEBELENDE KRUIPERTJES KRIEBELENDE KRUIPERTJES Een insectenwandeling over het dreuzelpad door natuurtuin 't Loo voor kinderen van groep 1-4 onder leiding van een volwassene. 2 Een insectentocht over het dreuzelpad door natuurtuin

Nadere informatie

Loof-en naaldbomen. Naam :

Loof-en naaldbomen. Naam : Loof-en naaldbomen Naam : Veel bomen maken een bos In een boomgaard staan soms honderden bomen, en toch is een boomgaard geen bos. Ook in een park kun je veel bomen zien, maar een park is beslist geen

Nadere informatie

Regen. ( 20 oktober 14 november)

Regen. ( 20 oktober 14 november) Regen ( 20 oktober 14 november) In Nederland regent het vaak. Kinderen komen dus van jongs af aan in aanraking met regen. In het thema leren de kinderen allerlei begrippen die met regen te maken hebben.

Nadere informatie

Speel mee met de dieren in het bos

Speel mee met de dieren in het bos bij het boek Een muis om van te houden van Ans Heij-de Boer Tien dieren voor op je vingers Vingerpoppetjes maken en hoe speel je ermee? * Liedje bij de vingerpoppetjes * Doe de dieren na * Speel mee met

Nadere informatie

Wriemelbeestjes. Aanwijzingen begeleider: Laat gevangen diertjes naderhand weer los.

Wriemelbeestjes. Aanwijzingen begeleider: Laat gevangen diertjes naderhand weer los. Spits je lepeloren Ga zitten en doe je ogen dicht. Draai je lepeloren naar alle kanten. Wat kun je allemaal horen? Hoor je andere konijnen? Sluipt daar een vos door de struiken? Of is het de wind? Laat

Nadere informatie

Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a

Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a Leerpad Natuurbeleving kleuters Lesduur: ca 60 minuten Bestemd voor groep 1/2/3 Sluit aan bij kerndoel: 39, 40a Inleiding Korte omschrijving van de les: In groepjes van 4 kinderen lopen ze begeleid de

Nadere informatie

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4

Raar, maar waar! deel 1. groep 3 en 4 Raar, maar waar! deel 1 Natuur groep 3 en 4 Inhoud 1 Raar, maar waar! 3 2 Een vreemd ei 4 3 Spring er maar uit 5 4 Verstopt 6 5 Slim 7 6 Vlieg er niet in 8 7 Een kever met een luchtje 9 8 Een zware hap

Nadere informatie

Introductie: Brom en Bram

Introductie: Brom en Bram ! Activiteit 43 Brom, Bram en Brim Ontwikkelingsaspecten De kleuters doen ervaringen op met het onderscheiden van klanken (auditieve discriminatie). Materiaal kopies van de tekeningen van Brom en Bram

Nadere informatie

De eekhoorn. œ œ œ œ œ. Ó Œ œ œ. œ œ œ œ. œ j. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ. œ J. - hoorn, de eek - hoorn eet.

De eekhoorn. œ œ œ œ œ. Ó Œ œ œ. œ œ œ œ. œ j. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ. œ J. - hoorn, de eek - hoorn eet. oktober 2010 tekst: Joke de Klerck muziek: Ton Kerkhof De eekhoorn Refrein Intro Ó Œ œ œ J œ œ œ œ eek stapelen: œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ Al - hoorn, de eek - hoorn eet zich vol en rond. œ œ œ œ

Nadere informatie

Doos der wijzen: opdracht één

Doos der wijzen: opdracht één Doos der wijzen: opdracht één Zet de schoenendoos voor je voet, en bekijk alle kanten goed. De bodem zie je nu helemaal niet, heb daarover geen verdriet. Neem het deksel er eens van, hoeveel kanten zie

Nadere informatie

Spel 0 Adam woont in het paradijs. God praat elke dag met Adam. Hij mag alle dieren een naam geven. Wij gaan Adam helpen.

Spel 0 Adam woont in het paradijs. God praat elke dag met Adam. Hij mag alle dieren een naam geven. Wij gaan Adam helpen. Genesis 2:18-20 0 Leeftijd: 4-8 jaar Wat heb je nodig? 0 Lied: Adam geeft de dieren namen 0 Estafette: touw en attributen, bijvoorbeeld: pionnen, emmers, tafel 0 Speel het spel in 2 groepen Spel 0 Adam

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg

Doe- pad Watertorenweg Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 1-2 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Milieu in opdracht van gemeente Harderwijk. Wij hebben

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

Wriemelbeestjes. Als je een holletje gaat graven kom je kleine beestjes tegen. Kun jij kleine beestjes vinden als je in de bladhoop graaft?

Wriemelbeestjes. Als je een holletje gaat graven kom je kleine beestjes tegen. Kun jij kleine beestjes vinden als je in de bladhoop graaft? Spits je lepeloren Ga zitten en doe je ogen dicht. Draai je lepeloren naar alle kanten. Wat kun je allemaal horen? Hoor je andere konijnen? Sluipt daar een vos door de struiken? Of is het de wind? Laat

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie

Een dagje zeilen (groep 4)

Een dagje zeilen (groep 4) Een dagje zeilen (groep 4) Doelstelling: Tactiele stimulatie en samenwerking. Er wordt gewerkt in tweetallen. 1 kind zit op een stoel, met de leuning naar de zijkant, zodat de rug helemaal beschikbaar

Nadere informatie

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst

Rivierenhof. Handleiding. Opgesteld door de domeinwachters. >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar. Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst Rivierenhof Handleiding Opgesteld door de domeinwachters >> Ontdekkingstocht voor het 4, 5 en 6 leerjaar Tjakkie de specht Ontdekt de Herfst INLEIDING Het zelf -doe pakket bestaat uit een bewegwijzerde

Nadere informatie

Geachte ouders/verzorgers,

Geachte ouders/verzorgers, Geachte ouders/verzorgers, In onze groep zijn we bezig met het thema Herfst van Peuterplein. We praten, lezen, zingen en spelen over allerlei dingen die met herfst te maken hebben. De herfst brengt veel

Nadere informatie

NME-leerroute Bomen in het Wandelbos

NME-leerroute Bomen in het Wandelbos NME-leerroute Bomen in het Wandelbos 5 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen De oudste, dikste en hoogste levende wezens op aarde zijn bomen. In het Wandelbos gaan we bomen onderzoeken,

Nadere informatie

Noach. moest een ark gaan bouwen. 2009 Ans Heij - de Boer / www.bijbelidee.nl

Noach. moest een ark gaan bouwen. 2009 Ans Heij - de Boer / www.bijbelidee.nl Noach moest een ark gaan bouwen 2009 Ans Heij - de Boer / www.bijbelidee.nl 1 2 De ark van Noach Vouw een ( bruin) vel karton dubbel. Vouw de beide zijkanten 3 cm om. Plak deze plakstroken (A) tegen de

Nadere informatie

Limburgs Landschap. natuurboekje van

Limburgs Landschap. natuurboekje van Limburgs Landschap natuurboekje van herfst 2008 Hoi! De ene kastanjeboom is de andere niet. Er zijn wilde en tamme kastanjebomen. Vanaf oktober gaan mensen kastanjes rapen. Zakken vol! Zijn dat nu wilde

Nadere informatie

1 Actief in de natuur. Bodemgespuis en kriebeldiertjes

1 Actief in de natuur. Bodemgespuis en kriebeldiertjes Bodemgespuis en kriebeldiertjes Overal vind je kriebeldiertjes, als je maar goed kijkt. Zullen we eens samen gaan kijken of er hier ook diertjes zijn? Als je een diertje gevonden hebt, mag je roepen. Dan

Nadere informatie

Expeditie Boswachterscode

Expeditie Boswachterscode Boswachterscode Ontdek jij je zesde zintuig? Kinderen tussen de 7 en 10 jaar opgelet! Zet je zintuigen op scherp. Volg het spoor van Benno Buitenpret. Speciaal voor jou heeft hij zijn persoonlijke en buitengewoon

Nadere informatie

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...

ONDERZOEKERS:...(vul je naam in) Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Als je naar de takken van de boom kijkt,

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN

DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN DE HERFST DE HERFST: KLEURRIJK SEIZOEN vanaf 2de graad lager onderwijs. x vak: muzische vorming x duur: halve dag GRIEZELBOS HET KLEINE VIEZE BEESTJES- ONDERZOEK! verloop: x verdeel de klas in verschillende

Nadere informatie

Nieuws uit groep 1/ 2 d.

Nieuws uit groep 1/ 2 d. Nieuws uit groep 1/ 2 d. Dit schooljaar begonnen we met 15 oudste kleuters en 9 jongste kleuters. In september kwamen Jake en Indy erbij. Ons eerste thema van schatkist was Erop uit: het verhaal van Kleine

Nadere informatie

Eekhoorn. Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt. Eekhoorn kennis. Woonplaats

Eekhoorn. Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt. Eekhoorn kennis. Woonplaats Kids for Animals Eekhoorn spreekbeurt Eekhoorn Eekhoorn kennis Natuurlijk ken je de eekhoorn al. Ikki is er een! Eekhoorns kun je herkennen aan hun roodbruine vacht en mooie grote pluimstaart. Ze hebben

Nadere informatie

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters,

Lesbrief Ezel en Beer. Beste kleuters, Lesbrief Beste kleuters, Binnenkort speelt de voorstelling op jullie school of in een theater in de buurt. De voorstelling is gebaseerd op de boeken Pas op voor de ezel en de beer en Dansen met de ezel

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Weekprogramma: 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen

Weekprogramma: 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen Dit ben ik! Weekprogramma: Week 1; 0 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken. 1 jaar Zichzelf in de spiegel bekijken en gezichtsuitdrukkingen nadoen 2 jaar Aanwijzen en benoemen delen van het gezicht. 3 jaar

Nadere informatie

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto.

Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. Schaapje Schaap en de Wolkjes Schaapje Schaap woont op de weide samen met Nina en Osto. De schaapjes hebben een mooie stal, met zacht stro om in te slapen. Kom, zegt Nina, we gaan slapen, ik ben moe. Maar

Nadere informatie

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.

Nadere informatie

Adam geeft de dieren namen

Adam geeft de dieren namen Adam geeft de dieren namen Adam geeft de dieren namen, alle dieren die er zijn. Help je mee, heb jij een idee hoe al die namen zijn? Spelvorm: Zing de raadsels, de laatste zin is een spreektekst. De kinderen

Nadere informatie

Ik laat je ontdekken hoe de mensen hier vroeger leefden. En je leert over de omgeving; over de grond, de bomen en de beestjes.

Ik laat je ontdekken hoe de mensen hier vroeger leefden. En je leert over de omgeving; over de grond, de bomen en de beestjes. HALLO! IK BEN EDDY DE EGEL. VANDAAG NEEM IK JE MEE OP ONTDEKKING IN DE SPITKEET! WIJ EGELS SCHARRELEN AL HEEL LANG TUSSEN DE MENSEN. MEESTAL ZIE JE ONS NIET MAAR WIJ ZIEN VAN ALLES! Ik laat je ontdekken

Nadere informatie

VERSJES: In de herfst zijn alle blaadjes rood en bruin en geel. Kijk, ze komen van de bomen. 't Zijn er lekker veel.

VERSJES: In de herfst zijn alle blaadjes rood en bruin en geel. Kijk, ze komen van de bomen. 't Zijn er lekker veel. VERSJES: Zie je de takken wiegen Alle blaadjes vliegen Kleine blaadjes bruin en geel Oei, oei, oei, wat zijn er veel! IN DE HERFST In de herfst zijn alle blaadjes rood en bruin en geel. Kijk, ze komen

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3

6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel

Nadere informatie

Toen ze buiten stond, knipperde Sabien met haar ogen. Overal zag ze sneeuw en ijs, zelfs op de vijver en op de heuvel.

Toen ze buiten stond, knipperde Sabien met haar ogen. Overal zag ze sneeuw en ijs, zelfs op de vijver en op de heuvel. Aaoh, gaapte meneer Schildpad. Het wordt winter. Vooruit Sabien, je moet naar bed. Maar ik heb helemaal geen slaap, zei Sabien. Belachelijk! riep meneer Schildpad uit. Alle schildpadden slapen in de winter.

Nadere informatie

Suzie, de slak. Praktische handleiding lentepad

Suzie, de slak. Praktische handleiding lentepad Praktische handleiding lentepad Suzie, de slak Voorbereiding Deze activiteit wordt NIET begeleid door een boer of boerin. Voorzie ouders om zo de kinderen in kleine groepjes op te delen. Meestal wordt

Nadere informatie

1. Als vroege vogels

1. Als vroege vogels 1. Als vroege vogels Dauwwandeling. Waar? Langs bospaden, langs bermen, in weide of akker. Wanneer? In de lente, de zomer of de herfst als er dauw hangt. In de winter is er bevroren dauw (rijp of rijm).

Nadere informatie

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter Lente Winter Lente Zomer Herfst De zon schijnt, de lucht is blauw, de vogeltjes fluiten en het wordt een mooie dag! Beer Juf zingt: La, la, la, ik ben vandaag zo vrolijk, zo vrolijk, zo vrolijk. Zo vrolijk

Nadere informatie

!!"#$%"&#'((&)"*%'+",-../!

!!#$%&#'((&)*%'+,-../! "#$%"&#'((&)"*%'+",-../ In 2004 vertaalde ik het in het Nederlands: Saskia Beverloo, muziekcentrum Harlekijntje saskia@harlekijntje.nl www.harlekijntje.nl illustraties en kleurplaten: Tineke Vlaming Inleiding

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs

Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs Planten voor de Prins Werkmap Tweede graad Basisonderwijs Tekeningen: Jowan De Saedeleer Inleiding Wil jij Prins Baldewijn helpen om terug in zijn kasteel te gaan wonen? Dan moet je op zoek gaan naar nuttige

Nadere informatie

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben

Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Werkblad Natuurlijk water in de Kwebben Droppie in de Kwebben Hallo allemaal! Wat fijn dat jullie straks naar de Kwebben in Vught gaan! Mijn naam is Droppie en ik weet alles over water. Wist je dat water

Nadere informatie

Het Beverpad. Handleiding voor ouders/begeleiders

Het Beverpad. Handleiding voor ouders/begeleiders Het Beverpad Handleiding voor ouders/begeleiders INLEIDING Enkele weken voor het bezoek aan de Biesbosch hebben de kinderen een brief gekregen van de familie Bever uit Duitsland. In de brief werd verteld

Nadere informatie

Jan Klaassen en Katrijn in Afrika door Nellie de Kok. Samenvatting

Jan Klaassen en Katrijn in Afrika door Nellie de Kok. Samenvatting Jan Klaassen en Katrijn in Afrika door Nellie de Kok Samenvatting Jan heeft een prijs gewonnen. Het is een voetreis door het oerwoud van Afrika. Ze komen allerlei dieren tegen. De dieren lopen gewoon met

Nadere informatie

NME-leerroute Aarde, lucht en water

NME-leerroute Aarde, lucht en water NME-leerroute Aarde, lucht en water 3 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Wat hoor ik daar, een steentje in het water? Deze is zwaar en zakt naar de bodem. Wat zie ik daar, een mooie

Nadere informatie

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013

Winterslaap. Met filmpjes, werkblad en puzzels. groep 5/6. uitgave januari 2013 uitgave januari 2013 Winterslaap Met filmpjes, werkblad en puzzels groep 5/6 inhoud blz. Inleiding 3 1. Wat is een winterslaap? 4 2. Lage hartslag 5 3. Lage temperatuur 6 4. Winterrust 7 5. Winterslapers

Nadere informatie

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram,

Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, Soms is er thuis ruzie Dan is mama boos en roept soms omdat ik mijn speelgoed niet opruim Maar ik heb daar helemaal niet mee gespeeld Dat was Bram, mijn kleine broer Dat is niet van mij mama Dan zegt ze

Nadere informatie

Het Verloren Ei. Geschreven door. Judie McEwen www.rogueartistsspeak.blogspot.com. Illustraties van. Dick Rink www.blog.dickrink.

Het Verloren Ei. Geschreven door. Judie McEwen www.rogueartistsspeak.blogspot.com. Illustraties van. Dick Rink www.blog.dickrink. Het Verloren Ei Geschreven door Judie McEwen www.rogueartistsspeak.blogspot.com Illustraties van Dick Rink www.blog.dickrink.nl Copyright 2011 Uil was net wakker geworden uit zijn dagelijkse middag dutje,

Nadere informatie

De paashaas schildert eieren

De paashaas schildert eieren april 2015 vanaf 4 jaar De paashaas schildert eieren tekst: Marian van Gog muziek: Ton Kerkhof De paashaas schildert eieren 1 In rood en groen en geel. Wat maakt hij er weer veel. Refrein: Paashaas, paashaas.

Nadere informatie

Poppenkast gaat open.

Poppenkast gaat open. POPPENKASTVERHAAL Lopke. Benodigdheden: Scéne 1: wekker dekentje (wieg) slaapkleed voor Lopke. Scéne2: schoenen voor Lopke (met velcro om op de pop te bevestigen) mandje - zakje met hierin 2 sandwichen.

Nadere informatie

Thema Wat zie ik? Wat hoor ik? Wat voel ik? (Zintuigen) Week 1 : Het gezicht

Thema Wat zie ik? Wat hoor ik? Wat voel ik? (Zintuigen) Week 1 : Het gezicht Thema Wat zie ik? Wat hoor ik? Wat voel ik? (Zintuigen) Week 1 : Het gezicht - Grote kring : Puk heeft spiegeltjes meegenomen, want hij vind dat hij er zo mooi uit ziet in de spiegel. Elk kind krijgt een

Nadere informatie

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

Herfstwerkboekje van

Herfstwerkboekje van Herfstwerkboekje van Herfst werkboekje groep 5 1 De bladeren aan de bomen worden bruin en rood en vallen naar beneden, het is weer herfst! September wordt herfstmaand genoemd, dit omdat op 22 september

Nadere informatie

Bosopdrachten. Praktijkopdrachten groep 7/8

Bosopdrachten. Praktijkopdrachten groep 7/8 Bosopdrachten Praktijkopdrachten groep 7/8 Inhoud..1 Determineren.2 Het bos van binnen naar buiten.5 Klimaat en sfeer in het bos 6 1) DOE JE OREN OPEN..6 2) VOEL EN RUIK..6 3) KLIMAAT..6 Boomdikte...7

Nadere informatie

Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter)

Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter) Ik weet wat een wintervoorraad is en waarom dieren dit verzamelen. (weinig verse voeding in de winter) Ik kan de sporen en poten van bepaalde dieren herkennen. (zie themaboekje pag. 2) Ik ken de 12 maanden

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Hé Joyce, ga je mee? Emma rent achter Joyce aan als ze van het schoolplein lopen. Joyce, wij gaan vanmiddag op bezoek bij mijn oom,

Nadere informatie

De familie schaap. Praat eens zoals een schaap Welke dierengeluiden ken je nog? Doe ze eens na?

De familie schaap. Praat eens zoals een schaap Welke dierengeluiden ken je nog? Doe ze eens na? Het schaap De familie schaap Schapen zijn bange dieren. Daarom leven ze met velen samen en blijven ze dicht bij elkaar. Een groepje schapen noemen we een kudde. Schapen praten met elkaar door te blaten.

Nadere informatie

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden

Oude bomen. Opdracht 1 - Bijzondere bomen. Opdracht 2 De leeftijd van een boom meten. Benodigdheden Oude bomen meetlint In Amsterdam staan veel bomen. Sommige van die bomen zijn al heel oud en hebben veel meegemaakt. Bomen kunnen veel betekenen voor mensen. Denk bijvoorbeeld aan de kastanjeboom in de

Nadere informatie

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen

Rivierenhof. Ontdekkingstocht voor gezinnen Rivierenhof Ontdekkingstocht voor gezinnen t pech s e d e i k k a j T e lente ontdekt d INLEIDING TJAKKIE LENTE Tjakkie de specht voor gezinnen is een ontdekkingstocht met een bewegwijzerde route doorheen

Nadere informatie

Gedicht over de Loonse en Drunense Duinen (Uit: Bergen Zand met hoedjes op van Elle van Lieshout en Erik van Os)

Gedicht over de Loonse en Drunense Duinen (Uit: Bergen Zand met hoedjes op van Elle van Lieshout en Erik van Os) Keutelgedichten Het konijntje Er was eens een konijntje en hij was echt niet dom hij keek wanneer hij drukken moest steeds even achterom Dan telde hij de keuteltjes die vielen in het gras zo wist hij elke

Nadere informatie

Nieuwsbrief Waalwijk centrum. Juli 2013

Nieuwsbrief Waalwijk centrum. Juli 2013 Nieuwsbrief Waalwijk centrum Juli 2013 De bladeren zijn weer aan het vallen: de herfst is begonnen. We genieten nog van een paar mooie zonnige najaarsdagen. Buiten valt er weer genoeg te ontdekken en beleven.

Nadere informatie