Agendanummer: Registratienummer: Onderwerp: Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend 2011

Transcriptie

1 Agendanummer: Registratienummer: Onderwerp: Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend 2011 Purmerend, Aan de gemeenteraad van Purmerend, Inleiding en probleemstelling: Cliënten die gebruik maken van maatschappelijke opvang / vrouwenopvang (movo) betalen een eigen bijdrage in de kosten voor die opvang. Deze bijdrage is niet gebaseerd op een wettelijke grondslag. Het is een gegroeide praktijk uit de tijd van de Welzijnswet. De wetgever heeft er thans voor gekozen de eigen bijdrage wettelijk te regelen via een wijziging van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en het Besluit maatschappelijke ondersteuning (Bmo) (Staatsblad 2010, 260 van 6 juli jl.). Naast de wens om een wettelijke grondslag voor de eigen bijdrage te creëren speelt het voorkomen van cumulatie van eigen bijdragen een rol. Sinds 21 juni 2010 geldt een eigen bijdrageregeling voor AWBZ-begeleiding. Deze begeleiding wordt veelal gegeven door instellingen movo. Zonder wettelijke regeling, zouden cliënten in de movo, die tevens AWBZbegeleiding krijgen tegen de heffing van een dubbele eigen bijdrage aanlopen. Hetzelfde geldt als cliënten een eigen bijdrage in de kosten voor een Wmo-voorziening moeten betalen. Dit wordt voorkomen door eerdergenoemde wijzigingen van Wmo en Bmo in combinatie met het vaststellen van een gemeentelijke verordening. Oplossingsrichtingen: Wel of niet een verordening vaststellen? Het voorstel tot wijziging van de Wet Maatschappelijke ondersteuning, artikel 15 geeft de gemeenteraad de bevoegdheid een Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang vast te stellen. De keuze is dus wel of geen verordening vaststellen. Voordelen van het vaststellen van een verordening zijn: 1. De rechten van de cliënt worden wettelijk geregeld. In de huidige situatie heffen instellingen voor maatschappelijke opvang ook een eigen bijdrage. Door het ontbreken van een wettelijke regeling kan er hierbij sprake zijn van schrijnend lage eigen middelen. Na vaststelling van de verordening kan dit niet meer. Hieraan is de wettelijke plicht verbonden om bepaalde bedragen voor zak- en kleedgeld, kosten zorgverzekering en kosten voeding niet te betrekken in de berekening van de eigen bijdrage. 2. Cumulatie van eigen bijdragen wordt voorkomen. Nadeel van het vaststellen van een verordening is de mogelijke bureaucratische rompslomp. Voordeel van het niet vaststellen van een verordening is het vermijden van bureaucratische rompslomp. Nadelen van het niet vaststellen van een verordening zinj allereerst de tegenvoeters van de hiervoor genoemde twee voordelen. Daarnaast kan iedere cliënt zich dan met succes verzetten tegen het heffen van een eigen bijdrage door instellingen voor maatschappelijke opvang. Dit zal er toe leiden, dat er een tekort ontstaat in de exploitatie van het AOP van ca ,- (kosten huur en nutsbedrijven van de opvanglocaties). Vaststellen van de hoogte van de eigen bijdrage In de voorliggende verordening is een systeem opgenomen op basis van twee uitgangspunten:

2 Agendanr.: Registratienr: Onderwerp: Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend Een regeling met zo min mogelijk administratieve lasten. Om de regeling simpel te houden wordt uitgegaan van het netto maandinkomen zonder vakantietoeslag. Een basis waarvoor simpel het overleggen van een recent loonstrookje volstaat. 2. Zo veel mogelijk eigen verantwoordelijkheid voor de cliënt. Van het netto maandinkomen wordt alles boven de wettelijk vrij te laten bedragen voor zaken kleedgeld, kosten zorgverzekering en kosten voeding aangemerkt als eigen bijdrage. Dit tot maximaal de kosten voor de maatschappelijke opvang (huisvesting en begeleiding anders dan AWBZ-gefinancierd). Een andere optie is om inkomsten boven de bijstandsnorm slechts ten dele te betrekken in de heffing van een eigen bijdrage. Om een vergelijking te kunnen maken is er gerekend met een variant, waarbij inkomen boven de bijstandsnorm voor 60 procent aangemerkt wordt als eigen bijdrage. De verschillen bij doorrekening voor een deel van de populatie van het AOP bleken minimaal. De inkomens van cliënten van de maatschappelijke opvang zijn, uitzonderingen daargelaten, niet hoog. Er is meestal weinig of geen verschil met het bijstandsniveau. Om te kunnen ingrijpen bij niet verdedigbare, hoge eigen bijdragen is in de verordening een hardheidsclausule opgenomen. Wie voert de verordening uit. Voor de uitvoering van de verordening kiezen wij er voor aan te sluiten bij de huidige praktijk. Dit betekent dat het AOP de toegang tot de maatschappelijke opvang, de vaststelling van de eigen bijdrage en de inning hiervan blijft regelen. Om extra administratieve lasten hierbij te voorkomen is het simpele karakter van de gekozen invulling van de verordening van belang. Het gebruik van de hardheidsclausule willen wij mandateren aan de portefeuillehouder. Cliënten kunnen het niet eens zijn met het weigeren van toegang tot de maatschappelijke opvang of met de hoogte van de vastgestelde eigen bijdrage. In die gevallen kunnen zij op de gebruikelijke wijze hiertegen bezwaar (en beroep) aantekenen bij ons college. Meetbare doelstellingen: De uitvoering van de verordening op zich levert geen bijdrage aan concreet meetbare doelstellingen. Wel wordt hiermee een situatie gecreëerd waarin 1. de rechten van de cliënten vastgelegd en afdwingbaar worden; 2. naar verwachting voorkomen wordt dat er een tekort in de exploitatie van het AOP ontstaat. Financiële consequenties: De uitvoering van de conceptverordening leidt op basis van de eerdergenoemde gedeeltelijke doorrekening naar verwachting tot meerinkomsten bij het AOP. Na invoering moet het exploitatieresultaat van het AOP hierover meer duidelijkheid geven Er wordt van uit gegaan dat de uitvoering door het AOP nauwelijks tot een grotere administratieve last bij de instelling leidt. De praktijk moet uitwijzen of deze aanname juist is. Zo niet, dan kan dit een beperkt financieel risico zijn. Communicatie: Het concept van deze verordening is besproken met de Wmo cliëntenraad. Naar aanleiding van zijn reactie is de hoogte van de te innen eigen bijdrage in de verordening gemaximeerd. De Wmo-cliëntenraad was tevens van mening, dat rekening moet worden gehouden met hoge vaste lasten van cliënten bij de berekening van de eigen bijdrage. Als dit zou worden gedaan, dan wordt er voor de cliënt een situatie gecreëerd, waarin deze financieel beter af is dan in geval van zelfstandige huisvesting. Dit is niet de bedoeling van maatschappelijke opvang. Deze blz. 3 van 6

3 Agendanr.: Registratienr: Onderwerp: Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend 201 suggestie hebben wij dan ook niet overgenomen in de verordening. Als laatste punt geeft de Wmo-cliëntenraad aan de hardheidsclausule in de verordening een goede zaak te vinden. Maar voor de rechtszekerheid vindt de Wmo-cliëntenraad, dat in de verordening onbillijke verschillen in de feitelijke effecten concreet moeten worden uitgesloten. Dit is niet mogelijk. De hardheidsclausule is bedoeld voor onvoorziene onbillijkheden. Per geval moet dan kunnen worden beoordeeld of er sprake is van onbillijkheid. Als dit vooraf in de verordening kan worden geregeld, is er geen hardheidsclausule meer nodig. Na vaststelling van de verordening wordt deze op de gebruikelijke wijze in het Gemeenteblad gepubliceerd. Tevens wordt gecommuniceerd met het AOP gecommuniceerd. Voor de zittende cliënten heeft de invoering van de verordening geen gevolgen, zodat communicatie niet nodig is. Communicatie met toekomstige cliënten is de taak van het AOP. Monitoring/evaluatie: In het kader van de jaarlijkse verslaglegging door het AOP ten behoeve van de subsidievaststelling worden de effecten van de verordening zichtbaar. Als dit noopt tot beleidswijziging, komen wij hierop terug. Voorstel: Gelet op het voorgaande adviseren wij u middels bijgaand ontwerp raadsbesluit de Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend 2011 vast te stellen. 1. Advies Wmo-cliëntenraad 10093CR d.d. 3 januari Besluit maatschappelijke ondersteuning, artikel 4:7 blz. 4 van 6

4 Agendanummer: Registratienummer: Onderwerp: Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend 2011 De raad van de gemeente Purmerend; gelezen het voorstel van burgemeester en wethouders d.d., nr. ; gelet op artikel 15 van de Wet maatschappelijke ondersteuning, artikel 4.7 van het Besluit maatschappelijke ondersteuning, artikel 5, aanhef en onder c, van de Wet werk en bijstand en artikel 5, eerste lid, aanhef en onder derde gedachtestreepje van de Wet investeren in jongeren; BESLUIT: Vast te stellen de HOOFDSTUK 1 Verordening eigen bijdrage maatschappelijk opvang voor de gemeente Purmerend 2011 ALGEMENE BEPALINGEN Artikel 1 Begripsomschrijvingen In deze verordening wordt verstaan onder: a. wet: de Wet maatschappelijke ondersteuning; b. college: het college van burgemeester en wethouders van Purmerend; c. opvang: 24-uurs verblijf maatschappelijke opvang, waaronder crisisopvang, zijnde een tijdelijk verblijf gedurende een volledig etmaal of langer, voor mensen die dakloos of thuisloos zijn. Het 24-uurs verblijf omvat onderdak, slaapgelegenheid, begeleiding op diverse aspecten en voeding. d. instelling: een organisatie, rechtspersoon zijnde, die opvang exploiteert of trajecten voor opvang uitvoert; e. cliënt: een natuurlijk persoon van 18 jaar of ouder die, eventueel met minderjarige kinderen, gebruik maakt van opvang; f. eigen bijdrage: de bijdrage die de cliënt verschuldigd is voor opvang; g. feitelijke kosten voor huisvesting: de huurkosten verhoogd met een doorrekening van de jaarkosten voor gebruik nutsbedrijven naar rato van de gebruiksperiode; h. feitelijke kosten voor begeleiding: de kosten voor maatschappelijke hulp die niet voor vergoeding op grond van de AWBZ in aanmerking komen. Artikel 2 Reikwijdte Deze verordening is van toepassing op de door het college aan te wijzen instellingen. HOOFDSTUK 2 EIGEN BIJDRAGE VOOR OPVANG Artikel 3 Verschuldigd zijn eigen bijdrage 1. De eigen bijdrage wordt bepaald per dag. 2. Een cliënt is een eigen bijdrage verschuldigd voor iedere dag, of een gedeelte van de dag, waarop hij gebruik maakt van opvang. blz. 5 van 6

5 Artikel 4 Hoogte eigen bijdrage 1. Onverminderd het gestelde in artikel 4.7, tweede lid, van het Besluit maatschappelijke ondersteuning, is de eigen bijdrage gelijk aan het bedrag voor de feitelijke kosten voor huisvesting en begeleiding van de cliënt. 2. a. Indien de instelling bij opvang aan een cliënt geen voeding verstrekt, wordt de hoogte van de eigen bijdrage verminderd met een bedrag voor voeding, b. Dit bedrag is gelijk aan het bedrag dat het Nibud berekent voor een verantwoord voedingspakket. Artikel 5 Inning eigen bijdrage 1. Het college int de eigen bijdrage. 2. Het college kan nadere regels vaststellen ten aanzien van de inning van de eigen bijdrage. HOOFDSTUK 3 SLOTBEPALINGEN Artikel 6 Hardheidsclausule Het college kan de bepalingen van deze verordening buiten toepassing laten of daarvan afwijken voor zover toepassing, gelet op het belang dat deze verordening beoogt te beschermen, zal leiden tot een onbillijkheid van overwegende aard. Artikel 7 Inwerkingtreding Deze verordening treedt in werking op de dag waarop de Wet waarbij artikel 15, eerste lid van de Wet maatschappelijke ondersteuning wordt gewijzigd (kamerstuk ) in werking treedt en werkt terug tot en met 19 april Artikel 8 Overgangsrecht Ten aanzien van personen die: a. in de periode tussen 19 april 2010 en de datum van inwerkingtreding van deze verordening cliënt zijn geweest; b. op de datum van inwerkingtreding van deze verordening cliënt zijn, wordt de hoogte van de eigen bijdrage niet bepaald op grond van artikel 4, maar blijft deze gehandhaafd op het bedrag dat voor de inwerkingtreding van deze verordening werd gehanteerd. Artikel 9 Citeertitel Deze verordening wordt aangehaald als: Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend blz. 6 van &

6 ADVIES COMMISSIE SAMENLEVING Datum vergadering: 10 maart 2011 Onderwerp: Verordening eigen bijdrage maatschappelijke opvang Purmerend 2011 Registratie nummer: Advies: De fractie van de SP adviseert om niet in te stemmen met het voorstel. Alle overige fracties adviseren om in te stemmen met het voorstel. Hamerpunt raad: Ja De voorzitter, namens deze, De raadsadviseur:

7 Wmo Cliëntenraad Purmerend Contactadres: Zorgbelang Noord-Holland, Schipholpoort 48, 2034 MB Haarlem Advies inzake concept Verordening Eigen bijdrage MO Kenmerk Datum 10093CR 3 januari 2011 Dit advies is opgesteld namens de Wmo-cliëntenraad Purmerend. Dit advies is besproken tijdens de vergadering van de Wmo-cliëntenraad op 20 december De Wmo-cliëntenraad Purmerend bestaat uit vertegenwoordigers voor de doelgroepen: Cliënten van de GGZ, cliënten van de OGGZ, chronisch zieken, jongeren, mantelzorgers, mensen met een lichamelijke beperking, mensen met een verstandelijke beperking, mensen met een niet- Westerse achtergrond en ouderen. Advies Op hoofdlijnen kan de Wmo Cliëntenraad zich vinden in de intentie van het concept Verordening Eigen bijdrage MO. Maar een kritische kanttekening wil de Wmo Cliëntenraad Purmerend maken bij de in het bestuursadvies beschreven hoogte van de eigen bijdrage (pagina 2 ad1.) Het verbaast de Wmo Cliëntenraad namelijk dat er niet gesproken wordt over een maximering van de hoogte van de eigen bijdrage. Het kan toch niet zo zijn dat die eigen bijdrage de werkelijke kosten per dag van onderdak, slaapgelegenheid en begeleiding overschrijdt? Ook de berekeningsgrondslag (laatst genoten netto maandinkomen) is niet geheel duidelijk. En hoe wordt rekening gehouden met hoge uitgavenposten van cliënten die van het aanbod gebruik moeten maken? Te denken valt aan betalings-verplichtingen rond hoge huren of hypotheken en/of alimentatie. De Wmo Cliëntenraad acht het een goede zaak dat er een hardheidsclausule is opgenomen in de conceptverordening (artikel 6 in het concept). Dat laat onverlet, dat los daarvan, de rechtszekerheid pas is gewaarborgd als de artikelen van de verordening op zich onbillijke verschillen in feitelijke effecten expliciet uitsluiten. De Wmo Cliëntenraad wil aangaande de uitvoering nog iets opmerken. In een mondelinge toelichting op dit onderwerp tijdens de vergadering is nog gesproken over de bestaande wachttijd voor deze vorm van opvang (6 maanden): [..] Gemeenten hebben wel een zorgplicht, maar geen plicht tot huisvesting. Dus het kan zijn, dat iemand weliswaar volgens de criteria toegang moet krijgen, maar als er geen plek is, dan is het niet anders. Overigens een probleem dat in de meeste centrumgemeenten speelt, niet alleen in Purmerend [...]. Gezien de toenemende vraag naar tijdelijke opvang acht de Wmo Cliëntenraad 6 maanden een onwenselijke en onacceptabele wachttijd. Aangaande de interpretatie van zorgplicht: dat is een ruim begrip, waar ons inziens ook de plicht tot het verschaffen van onderdak valt. Het gaat immers om de zorg die op dat moment nodig is. Dat kan van alles zijn. Ook huisvesting. Voorstelbaar is dat iemand in een extreem geval wordt ondergebracht in een hotel. In het verleden is dat ook wel gebeurd. De Wmo Cliëntenraad adviseert om dit concept ook voor te leggen aan de cliëntenraad WWI Purmerend. Reactie op advies De Wmo-cliëntenraad ontvangt graag binnen één maand een schriftelijke reactie op bovenstaand advies CR / Advies inzake concept Verordening Eigen bijdrage MO / pagina 1 van 1

8 wetten.nl - Wet-'en regelgeving printen - BWBR pagina 1 van 1 Besluit maatschappelijke ondersteuning, Artikel 4.7 (Tekst geldend op: ) Artikel 4.7 [Treedt in werking op een nader te bepalen tijdstip] 1. De artikelen 4.1 tot en met 4.6 zijn niet van toepassing op maatschappelijke opvang en vrouwenopvang. 2. Indien de gemeenteraad uitvoering heeft gegeven aan artikel 15, eerste lid, van de wet, mag de hoogte van de eigen bijdrage voor verblijf in een maatschappelijke opvang of vrouwenopvang niet zodanig zijn dat de persoon die verblijft in een zodanige opvang, na afdracht van de eigen bijdrage van zijn netto inkomen minder overhoudt dan een bedrag dat overeenkomt met het bedrag, vermeld in artikel 23, eerste lid, van de Wet werk en bijstand vermeerderd met de standaardpremie, bedoeld in artikel 1, eerste lid, onderdeel g, van de Wet op de zorgtoeslag. WBR /Hoofdstu^