Bril- of refractie-afwijking

Transcriptie

1 Bril- of refractie-afwijking Uw kind is naar de orthoptist verwezen wegens een verminderde gezichtsscherpte (visus) van een of beide ogen. Een orthoptist onderzoekt en behandelt de oogstand, de samenwerking tussen de ogen en de ontwikkeling van het zien. Als er iets mankeert aan de samenwerking tussen de ogen of de oogstand dan wordt een orthoptist ingeschakeld. Het orthoptisch onderzoek De orthoptist onderzoekt eerst uitgebreid de oogstand, de oogbewegingen en het stereoscopisch zien van uw kind. Hierbij vraagt de orthoptist uw kind om steeds naar een lampje te kijken. Daarnaast wordt de gezichtsscherpte van beide ogen apart getest bij kinderen die oud genoeg zijn plaatjes- of letterkaart te benoemen. Vervolgens

2 krijgt uw kind druppels in beide ogen. Deze druppels ontspannen de accommodatie. Dit is het vermogen van de lens zich boller te maken en de pupil wijder te maken. Deze druppels prikken een klein beetje. Door deze druppels krijgt uw kind grote pupillen en gaat het wazig zien. Dit effect kan de hele dag aanhouden. Soms hebben kinderen wat last van het zonlicht. Nadat de druppels ongeveer een half uur hebben ingewerkt, bepaalt de orthoptist met speciale apparatuur objectief de brilsterkte van uw kind. Refractie-afwijking (brekingsafwijking of brilafwijking) Een afwijking ontstaat doordat het beeld dat het oog binnenkomt niet precies op het netvlies valt. Dit geeft een onscherp beeld. Er bestaan verschillende soorten correcties. 2

3 Hypermetropie Deze vorm van brilafwijking wordt ook wel verziendheid of een plussterkte genoemd. Hierbij is het oog in verhouding te klein, waardoor het licht verhoudingsgewijs te weinig wordt afgebogen. Deze brilafwijking komt veel bij kinderen voor. Soms wordt deze brilsterkte pas wat later ontdekt, doordat kinderen een zeer soepele lens hebben en deze brilsterkte zelf kunnen corrigeren door de lens bij te stellen. Een gevolg hiervan kan zijn dat er hoofdpijnklachten ontstaan. Deze hoofdpijn treedt in de loop van de dag op. Een ander gevolg van hypermetropie kan zijn dat er een lui oog ontstaat indien deze brilsterkte niet gecorrigeerd wordt, of dat er een vorm van scheelzien (convergent scheelzien) ontstaat, waarbij het afwijkende oog naar de neus is gericht. Een plusbrilcorrectie heeft in dit geval vaak een 3

4 gunstig effect op de afwijkende oogstand. Een plusbril is niet alleen voor dichtbij, maar ook voor kijken op afstand. Deze bril is niet te vergelijken met een leesbril voor oudere mensen, die gebaseerd is op een veroudering van de lens waardoor deze minder soepel is. Myopie Deze vorm van brilsterkte wordt ook wel bijziendheid of een minsterkte genoemd. Hierbij is het oog in verhouding te groot, waardoor het binnenkomende beeld verhoudingsgewijs teveel wordt afgebogen. Bijziende mensen zien in de verte slechter dan dichtbij; echter dichtbij kunnen zij ook problemen hebben met scherp kijken. 4

5 Astigmatisme Deze vorm van een brilafwijking wordt ook wel een cilinderafwijking genoemd. Astigmatisme houdt in dat het oog niet helemaal bolvormig is, maar in verhouding iets ovaal. Daardoor komt het beeld niet in zijn geheel scherp op het netvlies. Het licht wordt in één richting (bijvoorbeeld horizontaal) sterker afgebogen dan in een andere richting (bijvoorbeeld verticaal). Daardoor ontstaat er op geen enkele kijkafstand een scherp beeld op het netvlies. Vaak komt astigmatisme voor in combinatie met hypermetropie of myopie. Anisometropie Anisometropie houdt in dat de brilafwijking voor beide ogen verschilt, bijvoorbeeld het ene oog is veel myoper dan het ander, of het ene oog heeft 5

6 een cilindersterkte en het ander niet. Doordat er hierbij twee verschillende beelden aan de hersenen doorgegeven worden, kan het zo zijn dat één oog dominant wordt en het andere oog wordt uitgeschakeld. Hierdoor bestaat er een grote kans op een lui oog. Lui oog (amblyopie) Wanneer een brilsterkte bij een kind niet of niet goed gecorrigeerd wordt, kan één of beide ogen lui (amblyoop) worden. Een lui oog houdt in dat het oog een verminderde gezichtsscherpte heeft (ondanks dat het een brilcorrectie draagt). Het luie oog dient gestimuleerd te worden om beter te gaan zien. Dit gebeurt onder andere door het eventueel voorschrijven van de juiste brilcorrectie. Indien de gezichtsscherpte van een oog dan nog achterblijft, wordt het goede oog afgeplakt met een oogpleister (occlusie). De eventuele bril wordt hier overheen gedragen. Deze behandeling van het luie oog heeft géén invloed op de brilsterkte. De volgende controle Indien uw kind een brilafwijking heeft en een bril draagt, zal hij/zij regelmatig op controle komen bij de orthoptist. Deze controleert onder 6

7 andere de gezichtsscherpte en de bril. Daarnaast wordt af en toe de druppeltest herhaald, waarbij de brilsterkte opnieuw wordt vastgesteld omdat deze door de groei kan veranderen. De orthoptist bepaalt vervolgens of de glazen aangepast moeten worden. Bij alle vormen van brilafwijkingen geldt, dat indien deze niet (goed) op jonge leeftijd gecorrigeerd worden, er een lui oog kan ontstaan. Vragen Als u nog vragen heeft kunt u contact opnemen met: polikliniek oogheelkunde, receptie R telefoon (020)

8 VUmc november