DAKDEKKER DAKAFDICHTER

Transcriptie

1 Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid BEROEPSCOMPETENTIEPROFIELEN DAKDEKKER DAKAFDICHTER fvb ffc Constructiv Koningsstraat 132/ Brussel Tel.:

2 De beroepscompetentieprofielen zijn tot stand gekomen dankzij de bijdrage van de volgende organisaties : WTCB 2

3 BEROEPSCOMPETENTIEPROFIELEN DAKDEKKER - DAKAFDICHTER VOORWOORD Aangepaste beroepsprofielen uitwerken neemt een belangrijke plaats in binnen de problematiek van het aanpassen van de opleidingen aan de behoeften van de arbeidsmarkt. Beroepsprofielen zijn immers de belangrijkste inspiratiebron bij het uitwerken van opleidingsprofielen, zeker bij de start. In een latere fase komen daar de opleidingsprogramma s bij. Met deze gegevens in gedachten heeft het Fonds voor Vakopleiding in de Bouwnijverheid (fvb-ffc Constructiv) in samenwerking met het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) en het Nationaal Actiecomité voor Veiligheid en hygiëne in het Bouwbedrijf (navb-cnac Constructiv) de bestaande beroepsprofielen aangepast. Daarbij werd vooral rekening gehouden met de talrijke ontwikkelingen als gevolg van de eisen inzake duurzaam bouwen. De aangepaste beroepsprofielen hebben betrekking op een groot aantal materies, zowel uit de ruwbouw- als de afwerkingssector, en werden goedgekeurd door deskundigen uit de sector. Zo dragen ze bij aan het concretiseren van één van de belangrijkste aspecten van de opdracht van het fvb: ze vormen namelijk de link tussen de vraag naar en het aanbod van arbeidskrachten en opleiding in de bouwsector. Rik Hinnens Voorzitter fvb-ffc Constructiv 3

4 BEROEPSCOMPETENTIEPROFIELEN DAKDEKKER - DAKAFDICHTER Contact Voor opmerkingen, vragen en suggesties kunt u terecht bij: fvb ffc Constructiv Koningsstraat 132/ Brussel Tel.: Fax: website : fvb.constructiv.be fvb ffc Constructiv, Brussel, 2011 Alle rechten van reproductie, vertaling en aanpassing onder eender welke vorm, voorbehouden voor alle landen. 4

5 BEROEPSCOMPETENTIEPROFIELEN DAKDEKKER - DAKAFDICHTER EEN WOORDJE UITLEG Zoals u in het voorwoord kon lezen, was er nood aan een herwerking van de beroepscompetentieprofielen. Een aantal profielen zijn namelijk niet meer up-to-date. Daarnaast is er meer en meer vraag naar competenties in het kader van ecologisch en duurzaam bouwen. Maar ook veiligheid verdient de nodige aandacht. Bij de herwerking van de profielen vertrekken we vanuit het competentie-denken. Een competentie is een set van kennis, vaardigheden en attitudes die zich uiten in observeerbaar gedrag. In dit document wordt deze indeling steeds gehanteerd. Onder kennis verstaan we alles wat een dakdekker of een dakafdichter moet kennen om zijn beroep te kunnen uitoefenen. Bijvoorbeeld bij het leggen van een onderdak: de types, eigenschappen en handelsafmetingen van platen en materialen die gebruikt worden voor het onderdak, kennen. Onder vaardigheden verstaan we alles wat een dakdekker of een dakafdichter moet kunnen om zijn beroep te kunnen uitoefenen. Bijvoorbeeld bij het leggen van een onderdak: het correct plaatsen van een onderdak conform de normen en de technische instructies van de fabrikant. Attitude verwijst naar de houding, de denkwijze, het gedrag dat een dakdekker of een dakafdichter moet hebben om zijn beroep te kunnen uitvoeren. Bijvoorbeeld bij het leggen van een onderdak: nauwkeurigheid en zorgvuldigheid. De activiteiten binnen het beroepscompetentieprofiel worden in vier blokken opgedeeld. 1. Gemeenschappelijke activiteiten eigen aan alle bouwvakarbeiders, zoals bijvoorbeeld de werfinrichting. 2. Basisactiviteiten eigen aan het beroep, zoals bijvoorbeeld de diagnose van de staat van het dak. In het beroepscompetentieprofiel dakdekker/dakafdichter behoren deze activiteiten toe aan zowel de dakdekker als de dakafdichter. 3. Specifieke activiteiten eigen aan het beroep, zoals bijvoorbeeld het plaatsen van traditionele dakbedekkingsmaterialen voor de dakdekker. Of ook, het aanbrengen van bitumineuze afdichtingslagen voor de dakafdichter. 4. Transversale groene activiteiten, zoals bijvoorbeeld het plaatsen van isolatiemateriaal of het implementeren van het luchtdichtheidsscherm. Deze activiteiten zijn van groot belang voor een duurzaam bouwproces. Ze kunnen integraal in meerdere beroepsprofielen voorkomen. Het is echter niet zo dat deze competenties gemeenschappelijk zullen zijn voor alle bouwvakarbeiders. Voor sommige activiteiten werken we met een kleurencode. Groen staat voor ecologische en duurzame activiteiten, oranje staat voor activiteiten die handelen over veiligheid. Deze activiteitenblokken worden ook nog eens opgedeeld in sleutelactiviteiten. Per sleutelactiviteit worden de kennis, vaardigheden en attitudes benoemd. Zoals u kan lezen, bevat dit beroepscompetentieprofiel twee beroepen: dakdekker en dakafdichter. De specifieke activiteiten eigen aan de respectieve beroepen vindt u in blok drie. Het plaatsen van zonnepanelen is geen basisactiviteit, maar wel een specifieke activiteit die zowel op hellende als op platte daken gelijkaardige specifieke competenties vereist van dakdekkers én dakafdichters. Het volledige profiel voor een dakafdichter bestaat dus uit het hele document, met uitzondering van de specifieke activiteiten die enkel voor de dakdekker gelden (hoofdstuk 2.1). En voor het profiel van een dakdekker mag dan weer het hoofdstuk 2.2 met de specifieke activiteiten van de dakafdichter weggelaten worden. Het beroep van de daktimmerman werd niet mee opgenomen in dit profiel omdat er weinig overlap van competenties is tussen daktimmerlui enerzijds en dakdekkers/dakafdichters anderzijds. Het beroep daktimmerman vereist een eigen profiel. Binnen het profiel voor dakdekkers en dakafdichters wordt wel een klein gedeelte gewijd aan de competenties rond daktimmerwerken die beiden moeten beheersen. 5

6 0 VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN WERKEN IN EEN BOUWONDERNEMING Teamwork Communicatie Zelfstandig werken Administratief beheer Een planning bijhouden. Invullen van de eventuele fiches/documenten die de ploegbaas overgemaakt heeft. In teamverband kunnen werken. Met anderen kunnen samenwerken en hen helpen met hun werk. Flexibiliteit. Zich kunnen aanpassen aan veranderende omstandigheden (andere gereedschappen, andere personen, andere procedures en taken). Contactvaardigheid: sociaal vaardig, contacten kunnen aanknopen Oog hebben voor de tevredenheid van de klant. Een professionele ingesteldheid bezitten, fouten identificeren en oplossingen suggereren. Op een constructieve en gebruiksvriendelijke wijze informatie uitwisselen met collega's en klanten. Leergierigheid - zelf situaties en kansen zoeken om de eigen kennis te verhogen. Doorzettingsvermogen - ondanks opduikende moeilijkheden een doel willen bereiken. Zin voor initiatief - Problemen en werk zelf aanpakken, zonder daarom gevraagd te moeten worden. Resultaatgerichtheid - het beoogde resultaat willen bereiken, ondanks tijd- en budgetbeperkingen; en zonder daarom de kwaliteitsnormen uit het oog te verliezen. Autonomie - een taak individueel uitvoeren, zonder hulp of toezicht. Anticipatie - de mogelijke gevolgen van een situatie overzien. Rekening houden met nog uit te voeren taken. Eventuele problemen opmerken die geen direct verband houden met de eigen taak. Stiptheid. Op tijd komen. Een taak in de voorgeschreven tijd uitvoeren. 6

7 VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN 0 MILIEUBEWUSTZIJN, KWALITEIT EN WELZIJN Energieprestatie gebouwen (EPB) Kwaliteitsbewaking Afvalbeheer Beheer van de veiligheid en gezondheid De algemene principes van de energieprestatie van gebouwen. De gevolgen van het slecht plaatsen van isolatie en ventilatie. Traceerbaarheid van producten, bewijsstukken van wat uitgevoerd werd. Onderscheid tussen gevaarlijke en niet gevaarlijke producten en afvalstoffen. De sorteercategorieën (recycleerbare producten, te storten producten - categorieën van storten en/of specifieke evacuatierichtingen, speciaal geval van asbest). Belang van de rol van de onderneming bij het sorteren en recycleren van sommige afvalstoffen, en de voordelen daarvan voor het bedrijf zelf en het milieu. De risico s van behandeling en de reglementaire bepalingen inzake de verwijdering van asbesthoudend en ander gevaarlijk afval. Eigenschappen en risico s van gevaarlijke producten. De veiligheidsregels voor het gebruikte gereedschap; de risico s die kunnen ontstaan bij het gebruik van een stelling, een ladder, een bouwplaatsmachine, etc. De etiketten en markering van de gebruikte materialen bijhouden. Het milieu beschermen tegen de schadelijkheid van bepaalde materialen en substanties. Zichzelf en collega's beschermen tegen de schadelijkheid van bepaalde materialen en substanties. Het sorteren organiseren (in bakken, containers, ) en het afval sorteren. Asbesthoudende en andere gevaarlijke afvalproducten identificeren, apart houden van de andere afvalstromen, op een veilige manier verpakken en verwijderen. Opslaan en veilig gebruiken van gevaarlijke producten. Gepaste maatregelen nemen bij ongelukken met gevaarlijke producten. In werking stellen van individuele en collectieve beschermingsmiddelen. De verplichte opleidingen volgen. Er zich van bewust zijn waarom elke tussenkomst in het gebouw belangrijk is voor het binnenklimaat en de globale energieprestatie van het gebouw. Met zorg en toewijding werken. Zin voor precisie. Oog voor detail bezitten en het geduld om detailwerk zorgvuldig uit te voeren. Economische ingesteldheid - op een economische wijze omgaan met materialen, gereedschappen en tijd. Verspilling vermijden. Zin voor esthetiek - wanneer mogelijk esthetische overwegingen laten meespelen bij de uitvoering van het werk. Zin voor zelfcontrole en kwaliteit. Professionele houding. Het melden als anderen werk van slechte kwaliteit afleveren. Zich bewust zijn van het ecologische belang en van de mogelijkheden tot dwangsommen als gevolg van een slecht afvalbeheer. Voorzichtig zijn. Systematisch verzamelen van afval. Motivatie om afvalstoffen te sorteren. Zich informeren in geval van twijfel over de bestemming van afvalstoffen. Zorgvuldig werken. Actie ondernemen wanneer container vol is. Zich informeren over risico's inherent aan de gebruikte producten. Aandacht voor alle gevaarlijke situaties. De moed hebben om de opmerkingen van collega's om veilig te werken te aanvaarden en zelf gevaarlijke situaties te signaleren. De middelen en technieken die gebruikt worden voor het verwijderen van asbesthoudende materialen. De asbesthoudende producten tijdens verschillende handelingen herkennen. Reageren ten opzichte van verschillende situaties, de juiste reacties als er asbest aanwezig is (bescherming, verwittigen chef), etc. 7

8 0 VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN MILIEUBEWUSTZIJN, KWALITEIT EN WELZIJN Ergonomisch werken Persoonlijke Beschermingsmiddelen Materialen / gereedschappen Kennis van tiltechnieken en tilhulpmiddelen. De veiligheidsuitrusting en de kledingvereisten die nodig zijn voor de uitoefening van het beroep (handschoenen, bril,...). De materialen en gereedschappen. Gebruiken van tilhulpmiddelen. De aanwezigheid van PBM's op de werf controleren. De specifieke voorschriften voor de PBM's toepassen (handschoenen, bril,...). PBM's gebruiken. Het materiaal en gereedschap controleren. Het correcte materiaal en gereedschap selecteren. Het verkeer naar en op de werf controleren. Gebruiken van machines die stofemissie beperken. Hulp aan collega's om ergonomisch werken mogelijk te maken. Aandacht voor ergonomisch correcte werkhoudingen. Aandachtig zijn voor alle situaties waarin het dragen van PBM's noodzakelijk is. PBM's met de nodige zorg behandelen. Waken over het gebruik van de PBM's. Een kritische blik hebben. Zin voor analyse hebben. WERFINRICHTING Opslag Signalisatie Voor elk soort aanvoer en gereedschap de plaats en opslagwijze. De geschikte beschermingsmiddelen tegen vallen van opgeslagen materiaal en gereedschap. De verschillende middelen om een werf af te sluiten. De verschillende veiligheidspictogrammen. Het goede gereedschap gebruiken en het op een veilige plaats bewaren, tijdens en na de werken. Geschikte beschermingsmiddelen tegen de val van gereedschappen en materiaal plaatsen. Materialen ook op hoogte met de nodige omzichtigheid behandelen en stapelen. Zin voor orde. Materialen en gereedschappen in goede en veilige omstandigheden bewaren. Effectief gebruiken van de beschermingsmiddelen. Niet werken als de bescherming afwezig is. De signalisatie respecteren. 8

9 VOORAFGAAND: GEMEENSCHAPPELIJKE BASISBEGRIPPEN BOUW WAARMEE REKENING DIENT TE WORDEN GEHOUDEN 0 WERKEN OP HOOGTE Opbouw en demontage van steigers Gebruik van ladders Opbouw en zekering van goederenliften Installatie van een randbeveiliging De van kracht zijnde regels voor de opbouw en vrijgave van steigers. De juiste ladders, overeenkomstig de regelgevingen, normen en veiligheidsvoorschriften. De van kracht zijnde regels voor de demontage van steigers. De juiste ladders, overeenkomstig de regelgevingen, normen en veiligheidsvoorschriften. Voorwaarden voor gebruik van ladders: lichte werken van korte duur en op beperkte hoogte uitvoeren op een ladder. Voor langdurige werken op hoogte moeten andere arbeidsmiddelen voor werken op hoogte gebruikt worden (hoogwerker, schaarlift, ). De voorschriften voor het gebruik van een goederenlift en de instructies van de fabrikant (normen, klassen, stabiliteit). De verschillende soorten randbeveiliging in functie van de helling van het dak. De van kracht zijnde regels voor de opbouw en vrijgave van steigers toepassen. Een ladder correct opstellen. De van kracht zijnde regels voor de demontage van steigers toepassen. Een geschikte toegang tot het dak installeren. Een ladder correct opstellen. Bepalen wanneer ladders niet meer gebruikt mogen worden. De toestellen opstellen en de materialen correct stapelen. De goederenlift bedienen. De geschikte randbeveiliging installeren. Elke tekortkoming aan de beschermingsinrichtingen aan de rechtstreekse leidinggevende melden. Zich niet in gevaarlijke situaties brengen. Zichzelf en anderen niet in gevaarlijke situaties brengen. Voorwaarden voor het gebruik van ladders naleven. Verifiëren of het materieel in orde is met de certificatie. Aandacht hebben voor het valrisico. Persoonlijke Beschermingsmiddelen De persoonlijke beschermingsmiddelen die nodig zijn voor het werken op hoogte (levenslijn, veiligheidsharnas, etc.). De aanwezigheid van veiligheidsuitrusting op de werf controleren. ankers. De juiste uitrusting gebruiken. Waken over hun gebruik. Gebruik van een hoogtewerker De gevaren en opleidingsverplichtingen bij het gebruik van hoogwerkers of schaarliften. Een hoogwerker of schaarlift enkel laten bedienen door competente personen, die de vereiste opleiding hebben gevolgd. BEHEER VAN DE STROMEN EN GELUIDSHINDER Waterverbruik Energieverbruik Beperking van het lawaai De regels omtrent lozen van water. Eindigheid van drinkwater. Milieubewustzijn - eindigheid van fossiele energiebronnen. Energieverbruikers op de werf (generatoren, transport, machines, werfkeet). Oorzaken van lawaai voor omgeving (bronnen). Mogelijke preventie- en beschermingsmaatregelen tegen lawaai. Efficiënt gebruiken van water voor taken & schoonmaak. Efficiënt gebruik machines en gereedschappen. Persoonlijke beschermingsmiddelen gebruiken. Preventiemaatregelen voor omgeving kunnen implementeren. Economisch en ecologisch bewustzijn. Streven naar zuinigheid bij gebruik van water. Reflex & verantwoordelijkheidszin (uitschakelen energieverbruikers wanneer niet nodig: verlichting, verwarming, koeling, ; passief ipv actief koelen; ). Respectvolle houding tegenover omgeving en collega's. 9

10 1 BASISACTIVITEITEN DIE GEMEENSCHAPPELIJK ZIJN VOOR DE VERSCHILLENDE SPECIALISATIES VAN HET BEROEP DAKDEKKER/DAKAFDICHTER Analyse van de dakopbouw Verschillende types van dakopbouw. Identificeren van het type dakopbouw. DIAGNOSE VAN DE STAAT VAN HET DAK Diagnose van de dragende structuur Diagnose van de dakbedekking Hygrothermische eigenschappen Opbouw en plaatsing van de dakstructuren. Opbouw van het daktimmer. Schadefenomenen van hout (huisboktor, etc.). De verschillende materialen die op een dak worden toegepast (of aanwezig zijn). Goede uitvoering en staat van dragende structuur beoordelen. Rekening houden met mogelijke toekomstige accessoires (dakvensters, zonnepanelen,...). Goede uitvoering van het daktimmer nagaan. Reageren op diverse reacties, analyse, stand van zaken, diagnoses, etc. Inschatten van de bestaande toestand (type ondergrond, kwaliteit, stabiliteit, ). Diagnose van de kwaliteit van isolatie en andere samenstellende materialen. Niet werken op een dak alvorens de conformiteit van de samenstelling geanalyseerd (en, indien nodig, aangepast) is. Op de juiste manier opmerkingen formuleren. Verslag uitbrengen aan de hiërarchische lijn. Nieuwsgierig zijn. Voorzichtig zijn. Toegankelijkheid beoordelen Toegankelijkheid beoordelen. LEGGEN VAN EEN ONDERDAK Onderdak en zelfdragende dakplaten aanbrengen Het onderdak: types, eigenschappen en handelsafmetingen van platen en materialen die gebruikt worden voor het onderdak. Zelfdragende dakplaten. De normen en de technische instructies van de fabrikant. Correct plaatsen conform de normen en de technische instructies van de fabrikant. Nauwkeurigheid en zorgvuldigheid. WEGHALEN VAN ELEMENTEN Dakelementen verwijderen Elementen die een gespecialiseerde tussenkomst vereisen (HVAC, ). Oude of slechte dakafdichting verwijderen. Demonteren van elementen en afbreken van dakonderdelen. Dakgoten, hemelwaterafvoeren, zonnepanelen en andere daktoebehoren verwijderen. Herkennen van de elementen die een gespecialiseerde tussenkomst vragen. Respect voor materialen en de omgeving. Aandacht voor selectieve sloop (zorgvuldig demonteren zodat het element kan gerecupereerd worden). SCHOON- MAAK Schoonmaak De juiste reinigingswijze van elk dakbedekkingselement. Het dakoppervlak reinigen met borstels, stofen waterafzuigers, Milieu respecteren. Orde en netheid op de werf. 10

11 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN DAKBEDEKKING - Hellende daken Traditionele dakbedekking (dakpannen, leien) VOORBE- REIDING Uitlijnen en uitzetten De verschillende gegevens voor het uitzetten. Correct uitlijnen en uitzetten van het dak in functie van het dakoppervlak, de helling en de te gebruiken dakbedekking. In acht nemen van de juiste overlappingen. Net en precies werken. Rekening houden met de lokale architecturale tradities. PLAATSEN VAN TRADITIONELE DAKBEDEKKINGSMATERIALEN Algemene plaatsing pannen natuur- en kunstleien golfplaten in vezelcement houten daken Invloed van de minimale dakhelling op de keuze van de dakbedekkingsmaterialen. Gebruik van luchtin- en uitgangen, verluchtings- en ventilatieaccessoires. Een efficiënte plaatsings- en bevestigingsmethode. De eigenschappen, verwerkingsvoorschriften en bevestigingstechnieken van verschillende soorten leien. De eigenschappen, verwerkingsvoorschriften en bevestigingstechnieken van verschillende soorten golfplaten. De richtlijnen ter bescherming van het hout. De technieken voor het plaatsen van een bebording. Controleren of de juiste dakbedekking is gekozen. Uitvoeren van luchtin- en uitgangen, verluchtings- en ventilatieaccessoires. Plaatsing van veiligheidshaken. de pannen. Aanmaken en aanbrengen van de geschikte mortel (kalkmortels, cementmortels). leien volgens het toegepaste spijker- of haaksysteem. Correct uitvoeren van overlappingen. Aanhouden van de vereiste legrichting. Kiezen van de bevestigingsmiddelen. Leggen van shingles op een dak. Correct uitvoeren van bebordingen. Net en precies werken. Rekening houden met de lokale architecturale tradities. prefabelementen De technieken voor het plaatsen van prefabelementen. Toepassen van de plaatsingstechnieken. Zich informeren bij de fabrikant. AFWERKING Afwerken van de rand, aansluiting, de nok, de kielgoot, veiligheidsaccessoires, De systemen van waterafvoer op en van het dak. De technische details (dakrand, nokafwerking, verluchtingspannen). De werkwijze voor het uitsnijden en aanbrengen van afwerkingen. Aanbrengen van afwerkingsdetails en versieringen. Uitsnijden van metalen afwerkingen en aanbrengen rond openingen, dakdoorbrekingen en andere accessoires. Net en precies werken. Oog voor detail. 11

12 2 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN 2.1. DAKBEDEKKING - Hellende daken Metalen dakbedekking Analyse dakopbouw De samenstelling: onderzijde: houtsoorten (kastanje, eik, tropisch hout, ), houtveredelingsproducten, beton, cement, plaaster, bovenzijde: bitumen, roetuitval, boven- en onderzijde: galvanisch koppel Identificeren van het type dakopbouw. Niet werken aan een dak zonder eerst de opbouw te zijn nagegaan. Verslag uitbrengen aan de hiërarchische lijn. Nieuwsgierig zijn. Voorzichtig zijn. Leggen van het onderdak De verschillende daktypes. VOORBEREIDING Het metaal kiezen overeenkomstig de uit te voeren werken Het dak opmeten rekening houdende met overlappingen Meten en aanduiden van de lengte van het bladmetaal en het metaal op spoelen Voor- en nadelen, eigenschappen en bewerkingsmogelijkheden van zink, koper, aluminium, lood, verzinkt staal, inox. Compatibiliteit van metalen onderling (galvanisch koppel). De eigenschappen en plaatsingsprincipes van metaalstroken, banden, metalen ruiten, pannen en gegolfde of geprofileerde metaalstroken. Bepalen diktes van de metaalsoort in functie van het te vervaardigen gedeelte. Handelsmaten: nummers, maten, gewichten van bladmetaal. De uitzettingsproblematiek. Instructies van de architect volgen. Bepalen welke metaalsoort gebruikt moet worden in functie van het uit te voeren dakdeel. Maken van maatschetsen. Het meetmateriaal correct gebruiken. Gebruik maken van aangepaste informaticatoepassingen. Eenvoudige rekensommen maken. Het meetmateriaal correct gebruiken. Eenvoudige rekensommen maken. Een kritische houding ten opzichte van de reële werksituatie. Net en precies werken. Uittekenen van de verdeling van de metaalstroken op het dak Aftekenen van de banen op het dak. Het meetmateriaal correct gebruiken. Rekening houden met het uit te voeren naadtype (staande naad, roefnaad). 12

13 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN DAKBEDEKKING - Hellende daken Metalen dakbedekking METALEN DAKBEDEKKING VERVAARDIGEN, VERBINDEN EN AANBRENGEN Aanbrengen tussenlaag Snijden en bewerken van het metaal Vervaardigen van de metalen dakbedekking Verbindingen met staande naad Verbindingen met roefnaad De eigenschappen van materialen die gebruikt worden voor de tussenlaag. Voorschriften van de fabrikant bij verschillende uitvoeringen. Het gereedschap voor de bewerking van het metaal: buigmachine, rolmachine, kraalmachine, kartelmachine, boordmachine. De verschillende verbindingen van bladen (staande naad, roefnaad, solderingen, klangverbindingen, ). De normen inzake de samenstelling van soldeersel. Risico's bij het gebruik van lasbranders en brandbestrijding. De verschillende types daken (geventileerd of niet) en de verschillende onderlagen. Aandachtspunten bij het gebruik van gevaarlijke stoffen (lasmiddelen en andere). De werkwijze voor het opkanten en felsen van de bladen, hetzij manueel, hetzij met een elektrische machine. De verschillende types roeflatten. Nagaan of de ondergrond of de structuur waarop men de tussenlaag aanbrengt, voldoet. De materialen van de tussenlaag (scheidingslaag, structuurmat, onderdak) soepel of strak plaatsen. Gebruiken van gereedschappen voor de bewerking van het metaal: buigmachine, rolmachine, kraalmachine, kartelmachine, boordmachine. Rekening houden met de obstakels en ornamenten op het dak. Verschillende verbindingen maken (staande naad, roefnaad, solderingen, klangverbindingen, ). Respecteren van de normen inzake soldeersel. Gebruik van lasbranders en brandbestrijding. Erover waken dat de dakbedekking niet in aanraking komt met stoffen die het metaal kunnen beschadigen. Veilig hanteren van gevaarlijke stoffen (lasmiddelen en andere). Felsen (verticale aanhaking met dubbele vouwnaad). Bevestigen vaste en schuifklangen met spijkers of schroeven, rekening houdende met bijkomende druk (zonnepanelen, ) en natuurlijke elementen (wind, ) waaraan het dak blootstaat. Metalen banen langs de langszijden verbinden met staande naad. Bevestigen van roeflatten d.m.v. een spijker of schroef die loodrecht én door de klang én door de roeflat wordt gedreven. Verstevigen van de bevestiging. Net en precies werken. Oog voor detail. Dakbedekking met lood De technieken bij werken met lood. Risico's bij het werken met lood. Autogeen lassen. Kraaiverbinding maken. 13

14 2 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN 2.1. DAKBEDEKKING - Hellende daken Metalen dakbedekking AANSLUITINGEN Aansluitingen met diverse doorbouwen Aansluitingen met bovenrand van het dak Aansluitingen met onderrand van het dak Aansluitingen met de flank Eenvoudige overlapping om de verticale naad tussen twee stukken slabbe tot stand te brengen. Oplossingen om uitzettingskrimp te vermijden. Hoogtes van roeflatten in relatie tot de helling van het dak. Structuur van de doorbouwen controleren en beoordelen. Elementair metselwerk uitvoeren. Opplooien van bladen. Slabben maken en bevestigen. Uitvoeren van aansluitingen met diverse doorbouwen (schoorstenen, lichtkoepels, liftschachten, verluchtingselementen, dakvensters,...). Trapsgewijze uitvoering van de slabben bij schoorstenen op hellende daken. Aansluiting met staande naad uitvoeren. Aansluiting met roeflatten uitvoeren. Aansluiting met verlengde roeflatten uitvoeren. Versnijden van bladen. Waterdichte vouwnaad zonder soldeerwerk vormen. Inwerken van de slabbe in een groef van het metselwerk of het beton. Vervaardigen van een opgaande boord. Bevestigen van een slabbe. Plaatsing van luchttoevoer/ventilatie. Uitvoeren van de aansluiting, afhankelijk van de metaalsoort. Solderen. Uitvoeren van kilaansluitingen. Plaatsing van luchttoevoer / dakvoetventilatie. Overlappingen en dubbele aanhakingen maken. Opplooien van bladen. Afdekken van de opkant met een slabbe. Trapsgewijs uitvoeren van verschillende types slabben. Uitvoeren van een zijrandaansluiting. Bevestigen van een randplank of roeflat. Net en precies werken. Oog voor detail. 14

15 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN DAKBEDEKKING - Hellende daken Hemelwaterafvoer en recuperatie DAKGOTEN EN HEMELWATERAFVOEREN MAKEN EN AANBRENGEN Vervaardigen van bakgoten Vervaardigen van bakgootdetails Aanbrengen en bevestigen van bak- en hanggoten Hemelwaterafvoer vervaardigen Aanbrengen van hemelwaterafvoer en aansluiten op het rioleringssysteem Verbindingselementen maken en aanbrengen Verschillen tussen bak- en hanggoten. De kenmerken van diverse types bakgoten. De werkwijze voor het vervaardigen van metalen bakgoten. Technische normen en plaatsingsregels. Compatibiliteit van dak- en gootmaterialen. De functies en karakteristieken van de diverse bakgootdetails. De werkwijze en de werkvolgorde bij het vervaardigen van bakgootdetails. De werkwijze voor aanbrengen. Het aangepaste gereedschap en hulpmiddelen voor de plaatsing. Bakgoten in metaal vervaardigen. Berekenen van afmetingen en een uitzettingssnede uitvoeren. Vervaardigen van bakgootonderdelen en bakgootdetails. Aanbrengen en bevestigen van bakgoten op hun draagconstructie. Vastmaken van de boeiboord. Plaatsing van haken en vasthechting van een hanggoot. Verzekeren van de hellingsgraad. Uitvoeren van hemelwaterafvoeren met verschillende doorsneden (rond, vierkant, rechthoek of combinatie van de drie). Plaatsen en bevestigen van hemelwaterafvoer. Water- en geurdicht aansluiten van leidingen. Plaatsen en bevestigen van de verbindingselementen. Net en precies werken. Oog voor detail. 15

16 2 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN 2.2. DAKAFDICHTING - Platte daken VOORBEREIDING Reinigen draagvloer en verwijderen van afval Voorbereiden van de ondergrond bij nieuwbouw en renovatie De geldende milieureglementeringen inzake afvalverwijdering. Verschillen tussen dakafdichting bij nieuwbouw en bij renovatie. Veilig omgaan met dit afval. Dakvloer reinigen met geschikt gereedschap bij nieuwbouw. Daksnijmachine en/of dakschraapmachine gebruiken bij renovatie. Met hamer en beitel afbreken van dakranden en kraallatten bij renovatie. Bij renovatie daktoebehoren en regenwaterafvoeren die vernieuwd of verbeterd moeten worden, wegnemen. Stof- en waterzuigers gebruiken. Plooien en blazen verwijderen. Droogmaken van vochtige zones. Corrigeren van hellingen van draagvloeren bij renovatie. Aandacht hebben voor het milieu en het sorteren van afval. Aandacht voor de waterdichtheid van het dak tijdens de voorbereidingswerken. MATERIALEN EN MATERIEEL OP DE WERKPLEK Aanvoer van materiaal & materieel Gebruik van materieel Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van de gebruikte materialen (volgens fabrikant, ATG s). Aangepaste persoonlijke beschermingsmiddelen (doodgewicht anker, levenslijn, ). Veiligheidsvoorschriften inzake gebruik van smeltketels, branders, gasflessen toepassen. Types blustoestellen in functie van de gebruikte materialen. Oordeelkundig ordenen van materiaal, rekening houdend met de draagkracht van de vloer. De dakrollen op de juiste plaats en de juiste manier klaarzetten, rekening houdend met het draagvermogen van: - de ondergrond (draagvloer) - het isolatiemateriaal (niet alle isolatiematerialen kunnen belast worden) Aanbrengen van materialen in de geschikte volgorde, de installatie en veiligheidsvoorschriften i.v.m. het materiaal naleven. Beschermingsmiddelen correct gebruiken. Veilig gebruiken van smeltketels, branders, gasflessen. Een blustoestel op een correcte manier gebruiken. Reduceerventielen op gasflessen correct gebruiken. Methodisch werken en de organisatie bewaren. Aandacht hebben voor risico s en voorzichtig te werk gaan. De veiligheidsvoorschriften volgen. PRIMERS Aanbrengen van een primer of hechtvernis Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van verschillende primers (volgens fabrikant, ATG's). Wisselwerking met andere producten. Plaatsingsvoorschriften respecteren. Verschillende primers kunnen onderscheiden. Gelijkmatig aanbrengen van hechtvernis met een rol, borstel, trekker, spuit- of sproeimachine op een gereinigde ondergrond. 16 Het ontploffingsrisico. Aanpassen van de arbeidsomstandigheden bij risico op ontploffing.

17 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN DAKAFDICHTING - Platte daken DAMPSCHERM een dampscherm Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van verschillende types dampschermen (volgens fabrikant, ATG's). Uitrollen van de rollen zonder plooien, rekening houdend met de door de fabrikant voorgeschreven overlappingen. Op maat snijden van het materiaal. Onderscheid maken tussen de verschillende types dampschermen. Losliggend plaatsen en overlappingen hechten volgens voorschriften. Kleven van een dampscherm op de ondergrond. Hechten van de overlappingen volgens de voorschriften (met kleefmethode of de lasmethode - afhankelijk van het gebruikte materiaal). Zorgvuldig werken. ISOLATIE de isolatie Losliggend plaatsen van isolatie Gekleefd plaatsen van isolatie Mechanisch bevestigen van isolatie Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van verschillende types isolatie (volgens fabrikant, ATG s). Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van verschillende types lijm (volgens fabrikant, ATG's). De atmosferische omstandigheden waarbij de lijm mag gebruikt worden. De verschillende types schroeven voor de verschillende types isolatie op verschillende types ondergronden. Lezen van een legplan van (afschot)isolatie. Op maat snijden van het materiaal. Plaatsingsregels en materiaalkeuze volgens de regels van de fabrikant respecteren. Vermijden dat isolatie vochtig wordt bij het aanbrengen of bij de stockage. Aangepaste bevestigingstechnieken voor de isolatie gebruiken. Doorboringen van de isolatieschil vermijden. Onderscheid maken tussen de verschillende types isolatie. Losliggend plaatsen van isolatie volgens voorschriften. Kleven van isolatie met bitumen door een warme laag bitumen uit te gieten en de isolatieplaten erin te drukken voor het bitumen opstijft. Kleven met koudlijm of met synthetische lijm. Volvlakkig (volkleven), met kleefpunten of streepsgewijs (deelkleven) kunnen aanbrengen op de ondergrond en de isolatie erop aanbrengen. Schroeven van verschillende types isolatie op verschillende ondergronden. Los leggen en bevestigen met bevestigingsplaatjes van isolatie op de ondergrond. Op basis van het legplan de verschillende zones (hoekzone, middenzone, randzone, ) van elkaar kunnen onderscheiden. Zorgvuldig werken. 17

18 2 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN 2.2. DAKAFDICHTING - Platte daken BITUMINEUZE AFDICHTINGSLAGEN AANBRENGEN Uitleggen van de dakrollen de afdichting Losliggend plaatsen van bitumineuze afdichting zelfklevende bitumineuze afdichting Hechten met de gietmethode Hechten met de lasmethode Hechten met lijm Mechanisch bevestigen van de bitumineuze afdichting Verbinden van overlappingen een lichte of zware schutlaag Uitvoeren van de naadverbinding Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van de gebruikte bitumineuze afdichtingsmaterialen (volgens fabrikant, ATG s). Invloed van temperatuursomstandigheden bij zelfklevende lagen. De evenwaardige en veiligere alternatieven voor de gevaarlijke gietmethode. De gevaren van de gietmethode. Veiligheidsvoorschriften bij gebruik van gietketels. De nodige hoeveelheid en kleefkracht van de lijm volgens de specifieke dakzone. Verschillen tussen een lichte schutlaag (UV-bestendig, brandbestendig, beloopbaar) en een zware schutlaag (bescherming tegen wind, ) in gebruik en toepassingsmogelijkheden. De verschillende uitvoeringstechnieken van naadverbindingen. Uitlijnen van de rollen op de ondergrond. Rollen plaatsen zodat tegennaden worden vermeden. De verschillende afdichtingsmaterialen van elkaar onderscheiden. Aanbrengen en afwerken van de afdichtingslaag volgens de voorschriften van de fabrikant. Verbinden van de overlappingen, rekening houdend met de wijze waarop de afdichting bevestigd wordt aan de ondergrond. Afdichting losliggend op de ondergrond plaatsen. Respecteren van de overlappingen van de membranen (volgens plaatsingsvoorschriften van de fabrikanten). zelfklevende bitumineuze afdichtingen. Respecteren van de plaatsingsvoorschriften van de fabrikant. Vasthechten van verschillende lagen met vloeibaar bitumen. Veiligheidsvoorschriften bij gebruik van gietketels toepassen. Bevestigen van afdichtingsrollen met een brander op de gepaste wijze (smelttemperatuur). Dichtingsmateriaal op de de koudlijm kleven. De laag bevestigen met schroeven en verdeelplaatjes volgens een bepaald bevestigingsschema. Een kimfixatie aanbrengen. Verbinden van zelfklevende overlappingen. Verbinden van overlappingen met hete lucht, een brander of koudlijm. Aanbrengen van contactlijm. Aanbrengen van voorgelijmde of zelfklevende banden en/of kleefstrippen. Zware schutlaag aanbrengen met rolkiezels of tegels. De nodige hoeveelheid ballast berekenen. Lichte schutlaag aanbrengen met leischilfers, verflaag of metaalfolie. Bij eenlaagse afdichtingssystemen de naadverbinding afzonderlijk en met bijkomende zorg behandelen. Methodisch zijn, de organisatie bewaren en zorgvuldig werken. 18

19 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN DAKAFDICHTING - Platte daken SYNTHETISCHE AFDICHTINGSLAGEN AANBRENGEN Uitleggen van de dakrollen losliggende lagen gekleefde lagen zelfklevende lagen mechanisch bevestigde lagen vloeistoflassen Afdichten van de naden met hete lucht Afdichten van de naden met contactlijm Afdichten van de naden met zelfklevende strip Plaatsing van een lichte of zware schutlaag Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van losliggende afdichtingsmaterialen (volgens fabrikant, ATG s). Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van gekleefde afdichtingsmaterialen (volgens fabrikant, ATG s). Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van zelfklevende afdichtingsmaterialen (volgens fabrikant, ATG's). Invloed van temperatuursomstandigheden bij zelfklevende lagen. Eigenschappen en toepassingsmogelijkheden van mechanisch te bevestigen afdichtingsmaterialen (volgens fabrikant, ATG s). Toepassingsmogelijkheden van de verschillende vloeibare afdichtingsmaterialen. Compatibiliteit van vloeibare afdichtingsmaterialen met andere types afdichtingen. Vochtigheid van de ondergrond. Veiligheidsvoorschriften. Verschillen tussen een lichte schutlaag (UVbestendig, brandbestendig, beloopbaar) en een zware schutlaag (bescherming tegen wind, ) in gebruik en toepassingsmogelijkheden. Uitlijnen van de dakrollen op de ondergrond. Rollen plaatsen zodat kruisnaden en tegennaden worden vermeden. De verschillende afdichtingsmaterialen van elkaar onderscheiden. Afhankelijk van de gebruikte folies, de overlappingen verbinden, rekening houdend met de voorschriften van de fabrikant. Losliggend plaatsen van de laag met een ballast. De verschillende afdichtingsmaterialen van elkaar onderscheiden. Afhankelijk van de gebruikte folies, de overlappingen verbinden, rekening houdend met de voorschriften van de fabrikant. Dichtingsmateriaal op de koudlijm kleven. De verschillende afdichtingsmaterialen van elkaar onderscheiden. Afhankelijk van de gebruikte folies, de overlappingen verbinden, rekening houdend met de voorschriften van de fabrikant. zelfklevende synthetische afdichtingen. De verschillende afdichtingsmaterialen van elkaar onderscheiden. Afhankelijk van de gebruikte folies, de overlappingen verbinden, rekening houdend met de voorschriften van de fabrikant. De laag bevestigen met schroeven en verdeelplaatjes volgens een bepaald bevestigingsschema. Een kimfixatie aanbrengen. Aanbrengen en afwerken van de afdichtingslaag volgens de voorschriften van de fabrikant. Uitrollen van de wapening. Aanbrengen van voldoende hoeveelheid afdichting. De instructies van de fabrikant i.v.m. de verbindingstechniek begrijpen en toepassen. Verbinden van overlappingen met hete lucht. De instructies van de fabrikant i.v.m. de verbindingstechniek begrijpen en toepassen. Aanbrengen van contactlijm. Verbinden van overlappingen met koudlijm. De instructies van de fabrikant i.v.m. de verbindingstechniek begrijpen en toepassen. Aanbrengen van voorgelijmde of zelfklevende banden en/of kleefstrippen. Zware schutlaag aanbrengen met rolkiezels of tegels. Lichte schutlaag aanbrengen met verflaag. De nodige hoeveelheid ballast berekenen. Zorgvuldig zijn en de technische richtlijn volgen. 19

20 2 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN 2.2. DAKAFDICHTING - Platte daken AFDICHTING VAN DAKTOEBEHOREN Afdichten van dakgoten Plaatsen en afdichten van tapbuizen en spuwers Plaatsen en afdichten van andere daktoebehoren Afdichten van goten met de verschillende uitvoeringstechnieken en materialen die er gebruikt worden. Rekening houden met de compatibiliteit van verschillende materialen. Bevestigen van verschillende types tapbuizen en spuwers en ze verbinden met de verschillende afdichtingssystemen d.m.v. de respectievelijke specifieke technieken. Met schroeven of met speciale lijm of bitumen aanbrengen en bevestigen van regenwaterslikkers, verluchting, koepels, schouwen, Afdichtingsmateriaal zodanig snijden dat er zo weinig mogeijk naden ontstaan. Toebehoren afdichten met synthetische technieken. Toebehoren afdichten met vloeibare afdichtingslagen. Insmeren met bitumineuze pasta en aanbrengen van een bekledingslaag door middel van vlamlassen. Aansluiten met behulp van metaalfolie/ metaalplaat bij pvc-daken. Herstel van de integriteit van de isolatieschil (doorboringen bij plaatsing van accessoires vermijden). Zorgvuldig zijn. AFDICHTING VAN OPKANTEN EN DAKRANDEN 20 Afdichten van opkanten Afwerken van opstanden Afdichten van dakranden De functie van de verschillende opstanden (bv.: spouwmuren, dorpels, koepels en lichtstraten, beklede muren, ). De technische voorschriften. Welk type opstand op welke wijze dient afgewerkt te worden (slabben bij dorpels en gemetselde muren, schroven van profielen bij betonwanden, gebruiken van voorgevormde hulpstukken, ). Factoren die de afdichting van opstanden beinvloeden: bv.: uitvoering ruwbouw, corrosie, hoogte van de opstand, ). Opkant insmeren met bitumineus vernis. Afdichten van de opkant van de opstand met mechanische bevestiging, lasmethode of kleefmethode. Bepalen of een bijkomende mechanische bevestiging noodzakelijk is. Aanbrengen van afzonderlijke stroken afdichtingsmateriaal. Aanbrengen van de aangepaste kleefvernissen, bitumen en mechanische bevestigingen. Afwerken van de dakranden met profielen (die rechtstreeks met de afdichting verbonden zijn), met muurkappen, met dekstenen, met samengestelde dakrandprofielen, of met profielen waarop de afdichting rechtstreeks geschroefd wordt. Zorgvuldig zijn en de technische richtlijn respecteren.

21 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN DAKAFDICHTING - Platte daken UITZET- TINGS- VOEGEN uitzettingsvoegen Types uitzettingsvoegen. Eigenschappen en voorschriften van de fabrikant bij verschillende uitzettingsvoegen. Uitvoeren van uitzettingsvoegen bij verschillende afdichtingsmaterialen. Zorgvuldig zijn. HEMELWATERAFVOEREN MAKEN EN AANBRENGEN Hemelwaterafvoer vervaardigen Aanbrengen van hemelwaterafvoer en aansluiten op het rioleringssysteem Verbindingselementen maken en aanbrengen Uitvoeren van hemelwaterafvoeren met verschillende doorsneden (rond, vierkant, rechthoek of combinatie van de drie). Plaatsen en bevestigen van hemelwaterafvoer. Water- en geurdicht aansluiten van leidingen. Plaatsen en bevestigen van de verbindingselementen. Net en precies werken. Oog voor detail. Indien nodig inschakelen van groendakspecialisten. GROEN- DAKEN Plaatsing van groendaken Compatibiliteit van afdichting en scheidingslagen bij groendaktoepassingen. Bij de keuze van de daksamenstelling rekening houden met aanwezigheid of latere plaatsing van een groendak. Plaatsing van extensieve groendaken. 21

22 2 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN 2.3. ZONNEPANELEN - Hellende en platte daken Diagnose van de staat van de draagstructuur De voornaamste oorzaken van instabiliteit van een dragende structuur. Zich verzekeren van de goede staat van de bestaande structuur: opsporen van scheuren, schimmel, steungebreken, De werfleider waarschuwen bij problemen met de stabiliteit van de draagstructuur. Versterking van schrijnwerk en/ of dakbedekking De technieken om het schrijnwerk te versterken (verdubbeling van de hoofdstukken of steunstukken, versterking met metalen delen, herstelling van de steunstukken en/of vervanging door paalschoenen, ). De prestaties evalueren: - van het onderdak (algemene staat, verbindingen, dampdichtheid, capillaire eigenschappen, ) - van het isolatiemateriaal (thermische prestatie + uitvoering) - van het dampwerende scherm (algemene staat, verbindingen, doorbrekingen, dampdichtheid,...) Het schrijnwerk of de dakbedekking versterken. Zich ervan verzekeren een permanente installatie te monteren. MONTAGE VAN DE INSTALLATIE Diagnose van de hygrothermische eigenschappen van het dakcomplex Diagnose van de invloed van het type installatie Afbraak/heropbouw van de dakbedekking - organisatie van de overgangsfase Montage van zonnecollectoren De verschillende systemen waarop collectorsystemen geplaatst kunnen worden. De veiligheidsregels voor het bewerken van zonnepanelen. Waar te staan/te bewegen op het dak tijdens de werken. Soorten plaatsing: Bij een plat dak: - Stabilisatie door verzwaring - Stabilisatie door mechanische verankering - In het dichtingsmembraan geïntegreerde zonnemodules Bij een hellend dak: - Uitgestelde plaatsing - Halfgeïntegreerde plaatsing - Volledig geïntegreerde plaatsing - Membraan (op metalen dakbedekking) De verschillende soorten bevestigingstoebehoren. Beoordelen van de invloed die het gekozen systeem zal hebben op het dak: - perforaties - beloopbaarheid - onderhoud van het dak De dakelementen demonteren zodat de pannen geplaatst en/of verankerd kunnen worden. Deze elementen en het dak beveiligen tegen onweer tijdens de fase van de werken. De nodige elementen voor het behoud van de integriteit van het dakcomplex na de werken opnieuw monteren. Een montageplan lezen en toepassen. De bestaande dakelementen die niet beschadigd mogen worden bij de montage, beschermen. Waterdichte doorbrekingen realiseren in het dak. De bevestigingen verankeren en/of de collectoren verzwaren. De sensoren waterdicht aansluiten en erover waken dat ze gemakkelijk gedemonteerd kunnen worden. De waterdichtheid van de verbindingen tussen de sensoren en de dakbedekking verzekeren met compatibele materialen. Het isolatiemateriaal van de hydraulische buitenleidingen beschermen tegen zonnestraling, knaagdieren en onweer. Nieuwsgierig zijn en een kritische geest hebben. Oplettend zijn. Zorgvuldig en precies zijn. Zich ervan verzekeren het werk van de elektricien en/of de installateur die de installatie in dienst zal stellen, correct voorbereid te hebben. 22

23 SPECIFIEKE / GESPECIALISEERDE ACTIVITEITEN ZONNEPANELEN - Hellende en platte daken INDIENSTSTELLING / ONTVANGST VAN INSTALLATIES Voorbereiden van ontvangst installatie / indienststelling De waterdichtheid van de verbindingen en de globale waterdichtheid van het dak controleren. Zich verzekeren van het behoud van de integriteit van de functies van het dakcomplex. De aanbevelingen volgen van een checklist die bij een kwaliteitsprocedure hoort. Nieuwsgierig zijn en een kritische geest hebben. DIAGNOSE/ OPSPORING VAN TEKORTKOMINGEN Controle Lekken in luchtdichting en problemen met waterdichtheid opsporen. De stevigheid van de verankeringen controleren. De staat van de bedekkingsmaterialen controleren (onderdaken, bitumenmembranen, ) Nieuwsgierig zijn en een kritische geest hebben. ONDER- HOUD Onderhoud De zonnepanelen reinigen zonder hun stabiliteit en/of hun werking in gevaar te brengen. Zorgvuldig zijn. 23

24 3 TRANSVERSALE GROENE ACTIVITEITEN 3.1. ISOLATIE KEUZE VAN HET ISOLATIEMATERIAAL Materiaalkeuze Basisprincipes van thermische isolatie - Complementariteit van isoleren, luchtdichting & ventilatie - Koudebruggen & bouwknopen (bv. overgang dak en gevel): verliezen en risico op schimmelvorming - Convectielekken De verschillende soorten isolatiematerialen en hun thermische (geleiding λ) en mechanische (soepele, starre isolatoren,...) eigenschappen, hun brandwerendheid, duurzaamheid en stabiliteit in de tijd, milieu-impact, invloed op de gezondheid,... De basisprincipes van waterdampdiffusie: - Klimaatklasses - Verspreiding/convectie - Rol van de dampwerende laag - Rol en aard van het onderdak De verschillende soorten materialen voor het onderdak (pannen, membranen, ) en hun eigenschappen (S D -waarde). De gezondheidsrisico's van de verschillende isolatiematerialen. Het vereiste onderdak kiezen in een catalogus en/of identificeren op de werf. Zich ervan verzekeren dat het onderdak waterdampdoorlatender is dan de dampwerende laag. Het belang van een goede keuze en correcte plaatsing van de isolatie begrijpen. De isolatie analyseren Bij de plaatsing de volgorde van de dakbedekkingslagen kunnen evalueren voor de realisatie van een dak met meerdere lagen. De plaatsings- en bevestigingsmethodes van isolatiematerialen: Volgens het type isolatiemateriaal: - soepel isolatiemateriaal - halfstar isolatiemateriaal - al dan niet getand-gegroefd star isolatiemateriaal - sandwichpanelen Volgens de plaatsing in het dak: - isolatie in of op de zoldervloer - isolatie onder de ribben - isolatie tussen de ribben - isolatie boven de ribben (sarking-dak) - isolatie tussen en boven de ribben - isolatie onder, tussen en boven de ribben De eventuele gevolgen van een koudebrug begrijpen: - Risico op thermische verliezen - Risico op schimmelvorming Het belang van een correcte plaatsing van de isolatie begrijpen. PLAATSING VAN HET ISOLATIEMATERIAAL Het isolatiemateriaal plaatsen De aansluitingsstukken beheren De technische eisen i.v.m. brandveiligheid. Het isolatiemateriaal op uniforme en continue wijze plaatsen. - Erover waken geen luchtkamers te creëren in het dakcomplex. - Aandacht besteden aan de continuïteit van de isolatie. Bouwknopen analyseren en zich verzekeren van de continuïteit van de isolatie. Technische voorschriften i.v.m. brandveiligheid respecteren. Erg zorgvuldig zijn. Zich ervan bewust zijn dat een goede coördinatie met de andere vakgebieden nodig is. 24

25 TRANSVERSALE GROENE ACTIVITEITEN LUCHTDICHTHEID ONTWERP VAN HET LUCHTSCHERM Prestaties Keuze van het dampwerende materiaal Keuze van het materiaal voor het onderdak Weten hoe de luchtdichtheid van een gebouw uitgedrukt wordt (v50, n50, ), hoe deze prestatie gemeten wordt (blowerdoor test) en wat de grootte-ordes zijn volgens de energieprestatie van het gebouw. Het relatieve belang van de verschillende soorten lekken. Weten hoe ze geïdentificeerd kunnen worden (infrarood, rooktest). De klimaatklasses (I tot IV). Het principe van waterdampdiffusie. De verschillende soorten dampwerend materiaal (pannen, membranen, ) en hun eigenschappen (S D -waarde - klasses E1 tot E4, weerstand tegen scheuren, weerstand tegen hoge temperaturen,...). De verschillende soorten materiaal voor een onderdak (pannen, membranen, ) en hun eigenschappen (S D -waarde - klasses E1 tot E4, weerstand tegen scheuren, weerstand tegen hoge temperaturen,...). De vereiste dampdichte laag in een catalogus kiezen en/of identificeren op de werf. Het vereiste onderdak in een catalogus kiezen en/of identificeren op de werf. Zich ervan verzekeren dat het onderdak waterdampdoorlatender is dan de dampwerende laag. Het belang van een goede keuze en correcte plaatsing van het luchtscherm begrijpen. IMPLEMENTATIE VAN HET LUCHTDICHTHEIDSSCHERM Uitvoering van de banen Doorbrekingen en integratie van dakelementen Afwerkingen Weten waar het luchtscherm geplaatst moet worden. De snijmethodes en benodigdheden (fittings, onderdakkragen,...) waarmee door de verschillende lagen van het dakcomplex gegaan kan worden. De verschillende afdichtingsproducten (kleefbanden, lijmen, stopverven, coatings, ) en hun duurzaamheid in de tijd. De voorbereidingswijze van de draagconstructies. - Een dampwerende laag plaatsen langs boven, op de draagconstructie of de ribben. - Een dampwerende laag plaatsen langs onder de draagstructuur of de ribben. De doorbrekingen luchtdicht uitvoeren om plaats te maken voor de installatiekanalen en de integratie van elementen als ramen etc. De verbinding maken tussen banen van de dampwerende laag, tussen dakelementen (dakvensters, dakramen,...) en tussen de andere delen van het gebouw ( (dakvoet, gevelmuren, etc.). Erg zorgvuldig zijn. Zich ervan bewust zijn dat een goede coördinatie met de andere vakgebieden nodig is. 25