De waarde van het BBP Onderzoek naar de consumptie van energie
|
|
- Saskia van der Berg
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 De waarde van het BBP Onderzoek naar de consumptie van energie Geschreven door: Lesley Huang en Pepijn Veldhuizen Vakken: Economie School en klas: Scholengemeenschap Were Di, vwo 6 Begeleider: De heer J. Smolders
2 Inhoudsopgave 1. Titel 1 2. Inhoudsopgave 2 3. Inleiding 3 4. Wat is de relatie tussen BBP en consumptie van energie in Nederland Relatie tussen BBP en consumptie van energie in Nederland 4.2 Wat is versterkte broeikaseffect? 4.3 Welke stoffen versterken het broeikaseffect en wat zijn hiervan de gevolgen? 4.4 Hoeveelheid CO 2 in fossiele brandstoffen 4.5 Consumptie van energie 4.6 Vergelijking 5. Conclusie Begrippenlijst Bronnenlijst 12 2
3 Inleiding Wij zijn Lesley Huang en Pepijn Veldhuizen. We zitten in 6 vwo en hebben een profielwerkstuk gemaakt. Voor ons profielwerkstuk hebben we gewerkt voor het ministerie van infrastructuur en milieu vanuit de organisatie Worldschool. Daar werden verschillende onderwerpen aangeboden, uiteindelijk kozen we voor De waarde van het BBP. Hier moesten we nog een hoofdvraag bij formuleren. We wouden echt iets onderzoeken en we moesten het natuurlijk ook interessant vinden. Aangezien we allebei het vak economie interessant vinden en we iets over het milieu gingen doen hebben we een hoofdvraag gekozen die hierover gaat. Uiteindelijk zijn we tot de volgende hoofdvraag gekomen: Wat is de relatie tussen BBP en consumptie van energie in Nederland en wat zijn de gevolgen hiervan? We hebben hier deelvragen bij gemaakt om de hoofdvraag te kunnen beantwoorden. Deze hebben we beantwoord door middel van literair onderzoek. 3
4 4. Wat is de relatie tussen BBP en consumptie van energie in Nederland? 4.1 Relatie tussen BBP en consumptie van energie in Nederland Grafiek 1 BBP in miljarden USD BBP in Nederland [1] 120,0 100,0 80,0 60,0 40,0 20,0 Consumptie van energie [2] Grafiek 2 Consumptie van energie in Mtoe (= miljoen ton olie equivalent) Energie bestaat uit : Olie, Gas, Kolen, Nuceaire Energie, Waterkracht, Zonne-energie, Windenergie, Geothermisch, Biomassa en overige Als je kijkt naar het verloop van de grafiek van BBP in Nederland en Consumptie van energie, vertonen ze veel overeenkomsten. Grofweg kun je zien dat beide grafieken stijgend zijn tot ongeveer Vervolgens zijn de grafieken BBP in Nederland en 4
5 Consumptie van energie dalend om daarna stijgend te zijn tot de kredietcrisis uitbreekt in Hoe kun je verklaren dat het verloop van beide grafieken overeenkomsten vertoont? Om het BBP te laten stijgen, moet er geproduceerd worden, want BBP is gelijk aan productie [3]. Je zult wel begrijpen dat consumptie van energie noodzakelijk is om te produceren. Maar wat betekent het dat het BBP in Nederland procentueel meer is gestegen dan de consumptie van energie sinds 1965? Het BBP in Nederland is gegroeid van 21 miljard USD in 1965 naar 800,2 miljard USD in 2013, een stijging van 3710,5%. De consumptie van energie is gegroeid van 36,1 miljoen ton olie equivalent naar 86,8 miljoen ton olie equivalent, een stijging van 140,8%. 2 Consumptie van energie [2] / miljard BBP [1] 1,5 1 0, Grafiek 3 BBP in USD Consumptie van energie in Mtoe (= miljoen ton olie equivalent) Energie bestaat uit : Olie, Gas, Kolen, Nuceaire Energie, Waterkracht, Zonne-energie, Windenergie, Geothermisch, Biomassa en overige Met de bovenstaande grafiek kun je concluderen dat: De consumptie van energie per miljard USD BBP is gedaald van ruim 1,7 miljoen ton olie equivalent per miljard BBP naar ruim 0,1 miljoen ton olie equivalent per miljard USD. Je kunt dus concluderen dat Nederland efficiënter omgaat met haar energie, ± 15,8 keer efficiënter. Dit geeft antwoord op de vraag wat het betekent dat het BBP in Nederland procentueel meer is gestegen dan de consumptie van energie sinds Dit zal constant blijven op korte termijn. Willen we namelijk nog efficiënter omgaan met ons energie, dan zullen we moeten innoveren en dit is niet te realiseren op korte termijn. De energieefficiëntie kan om verschillende redenen toegenomen zijn, we noemen er een paar op. Ten eerste zijn bedrijven efficiënter gaan werken met energie. Er is rond dit thema ook veel aandacht geweest, de overheid heeft er aandacht aan 5
6 besteed en dat heeft zijn uitwerking gehad. Ook is de secundaire sector in verhouding kleiner geworden en is de tertiaire sector in verhouding gegroeid. De tertiaire sector heeft een hogere productie per hoeveelheid energie dan de secundaire sector. Dat is logisch omdat er in de secundaire sector goederen worden geproduceerd en in de tertiaire diensten. Bovendien is de richtingscoëfficiënt het grootst tussen 1973 en Je kunt dus concluderen dat de efficiëntie het grootst is gestegen tussen 1973 en Wat is versterkte broeikaseffect? [4][5][6] De temperatuur op aarde wordt grotendeels bepaald door de atmosfeer. Die bestaat uit een mengsel van gassen die zonnestraling en dus warmte doorlaten naar de aarde. De aarde straalt deze warmte ook weer uit, echter wordt deze uitstraling door sommige gassen in de atmosfeer tegengehouden. Die gassen houden de warmte vast, het zijn de zogenaamde broeikasgassen. Die broeikasgassen zijn goed, zonder hen zou de temperatuur op aarde te laag zijn. Het probleem is echter dat er steeds meer broeikasgassen in de atmosfeer komen. Hierdoor stijgt de temperatuur op aarde omdat er de atmosfeer meer warmte vasthoudt dan dat de aarde uitstraalt. Dit heet het versterkte broeikaseffect. 4.3 Welke stoffen versterken het broeikaseffect en wat zijn hiervan de gevolgen? [7][8][14] Er zijn een heleboel stoffen die het broeikaseffect versterken. Dit zijn broeikasgassen. De belangrijkste van deze stoffen zijn koolstofdioxide, methaan, en lachgas. Een andere is nog waterdamp, maar dit komt vooral extra in de atmosfeer als de aarde opwarmt. Dit is dus indirect. Koolstofdioxide, methaan en lachgas worden uitgestoten bij de verbranding van fossiele brandstoffen. Koolstofdioxide wordt bijna alleen maar veroorzaakt door fossiele brandstoffen, methaan deels en lachgas ook deels. De ene stof veroorzaakt per molecuul meer klimaatverandering dan de andere. Dit wordt uitgedrukt in co2-equivalent. Koolstofdioxide heeft per definitie een co2 equivalent van 1. Methaan heeft 28, lachgas 265. Deze waarden zijn moeilijk te meten en dus klopt het niet helemaal. De gevolgen van het versterkt broeikaseffect zijn ernstig. Het aantal overstromingen zal toenemen, er zal minder landbouwgrond beschikbaar zijn en honderden miljoenen mensen zullen moeilijker aan zoet water kunnen komen. Verder zullen ecosystemen uit balans raken en zullen er dus dieren uitsterven en meer bosbranden uitbreken. Kusten zullen sneller beschadigd raken en ziektes kunnen zich door de warmte makkelijker verspreiden. 6
7 4.4 Hoeveelheid CO 2 in fossiele brandstoffen [9] Zoals je ziet in de tabel hieronder zit er het meeste CO 2 per ton olie equivalent in kolen, dan heb je olie en daarna gas. Energietype Ton CO 2 /ton olie equivalent Olie 3,07 Gas 2,35 Kolen 3,96 Tabel Consumptie van energie Kijken we naar hoe de consumptie van energie is opgebouwd, dan levert dat de volgende grafiek en tabel op: 120,0 100,0 Consumptie van energie [2] Geothermal, Biomass and Other Wind 80,0 60,0 40,0 20,0 - Solar Hydroelectricity Nuclear Energy Coal Gas Oil Grafiek 4 Consumptie van energie in Mtoe (= miljoen ton olie equivalent) Cumulatie van Olie, Gas, Kolen, Nuceaire Energie, Waterkracht, Zonne-energie, Windenergie, Geothermisch, Biomassa en overige van een jaar geeft de totale consumptie van energie van dat jaar. 7
8 Aandeel (%) in de totale consumptie van energie [2] Oil 70,1 64,5 49,6 52,4 42,0 46,8 46,3 49,0 52,1 47,8 47,7 Gas 3,6 26,9 45,4 40,9 46,7 40,2 41,4 40,3 36,8 40,8 38,5 Coal 26,3 8,5 3,6 5,3 9,9 11,5 10,8 9,1 8,5 7,9 9,6 Nuclear Energy 0,0 0,2 1,0 1,2 1,3 1,0 1,1 1,0 0,9 0,9 0,7 Hydroelectricity 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Solar 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,1 Wind 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,5 0,9 1,5 Geothermal, 0,0 0,0 0,3 0,3 0,1 0,2 0,3 0,5 1,2 1,7 2,0 Biomass and Other Tabel 2 In sommige gevallen geeft cumulatie minder of meer dan 100%. Dit komt doordat het getal na de berekening is afgerond op één decimaal. Met de bovenstaande grafiek en tabel kun je concluderen dat: Het aandeel van Oil en Coal in de totale consumptie van energie is gedaald. Het grootste deel is vervangen door Gas. Dit is een positieve ontwikkeling, want de emissie van stoffen die het broeikaseffect versterken is minder bij consumptie van Gas dan bij consumptie van dezelfde hoeveelheid Oil en Coal ; Wat opvalt is dat het aandeel van Hydroelectricity in de totale consumptie van energie nog steeds 0% is in 2010; Verder is het aandeel van Nuclear Energy, Wind en Geothermal, Biomass and Other gestegen sinds Het aandeel van energietypen, die geen stoffen uitstoten die het broeikaseffect versterken, is momenteel 4,2% van de totale consumptie van energie; Wederom zijn de aandelen in de totale consumptie van energie op korte termijn constant. Willen we overstappen op energietypen die geen stoffen uitstoten die het broeikaseffect versterken, dan zullen we moeten innoveren en investeren in bijvoorbeeld zonnepanelen. Ook dit is niet te realiseren op korte termijn. Feit is wel dat de totale consumptie van energie van Nederland voor 95,8% bestaat uit de fossiele brandstoffen Oil, Gas en Coal. Ook is de totale consumptie van Oil, Gas, en Coal gestegen van 36,1 miljoen ton olie equivalent in 1965 naar 92,7 miljoen ton olie equivalent in 2010, een stijging van 156,8%! Dat betekent eveneens dat de emissie van CO 2 sinds het jaar 1965 moet zijn gestegen. Onderstaande grafiek ondersteunt dat. 8
9 300,0 Carbon Dioxide Emissions [2] 250,0 200,0 150,0 100,0 50, Grafiek 5 Koolstofdioxide uitstoot in miljoen ton CO Vergelijking Nederland Wereld Consumptie van energie [2] / 0,108 0,169 miljard BBP [1] Aandeel olie, gas en kolen in totale consumptie van energie [2] 95,8% 86,0% CO 2 -uitstoot [2] / miljard BBP [1] 0,298 0,466 Tabel 3 Vergelijking op basis van cijfers in 2013 Consumptie van energie in Mtoe (= miljoen ton olie equivalent) BBP in USD Koolstofdioxide-uitsoot in Mtoe (= miljoen ton olie equivalent) Zoals je kunt zien is Nederland aanzienlijk efficiënter dan het gemiddelde van de rest van de wereld. Wat opvalt is dat het aandeel van olie, gas en kolen in de totale consumptie van energie van Nederland veel groter is dan het gemiddelde van de rest van de wereld hoewel de CO 2 -uitstoot per miljard BBP van Nederland kleiner is dan het gemiddelde van de rest van de wereld. De veel meer schadelijke stoffen bevattende kolen spelen een veel prominentere rol in de totale consumptie van energie van de wereld (30,2%) dan in Nederland (9,6%) daardoor is dus ook de CO 2 -uitstoot per miljard BBP van de wereld groter. 9
10 5. Conclusie en advies Het verband tussen BBP in Nederland en consumptie van energie is positief, omdat consumptie van energie zal stijgen wanneer het BBP stijgt. Bovendien zijn er positieve ontwikkelingen voltrokken door de jaren heen. Zo is Nederland efficiënter omgegaan met haar energie, het aandeel van gas in de consumptie van energie ten koste van de meer vervuilende olie en kolen. Ook doet Nederland het niet slecht vergeleken met de rest van de wereld. Het Centraal Planbureau (CPB) rekent dit jaar op meer economische groei dan eerder verwacht. In de nieuwste ramingen groeit de economie dit jaar met 1,7 procent en volgend jaar met 1,8 procent [10]. Omdat consumptie van energie per miljard BBP en opbouw van consumptie van energie constant zijn op korte termijn, zal ook ons consumptie van energie met 1,7 procent dit jaar en volgend jaar met 1,8 procent toenemen waarvan 95,8% uit olie, gas en kolen. De koolstofdioxide-uitstoot zal dus stijgen op basis van de groei van de economie. Ons adviezen zijn innovatie stimuleren, het gebruik van kolen verder verminderen in Nederland en misschien kernenergie. Innovatie stimuleren lijkt ons een goed idee omdat er nog geen oplossingen zijn die het wereldwijde probleem snel en goed oplossen en dus lijkt het ons nuttig om daar onderzoek naar te doen. Kolen verminderen in Nederland omdat kolen het meest vervuilend zijn en dit dus op korte termijn al effect kan hebben. Kernenergie omdat dit zonder het klimaat te beïnvloeden veel energie levert, wij hebben echter niet gekeken naar de nadelen van kernenergie en die zijn er ongetwijfeld 10
11 6. Begrippenlijst Wat is BBP? [11] Omschrijving Het bruto binnenlands product (bbp) geldt als de belangrijkste graadmeter voor de economische ontwikkeling in ons land. De economische groei wordt namelijk afgemeten aan de volume-ontwikkeling van het bbp. Dit is de som van de in het binnenland gevormde toegevoegde waarde. Overige informatie De toegevoegde waarde is gelijk aan de waarde van de productie minus de waarde van het verbruik. Het gaat hier dus om de waarde die aan de in het productieproces aangewende goederen en/of diensten wordt toegevoegd. Tot het verbruik behoren niet de diensten van ingezette arbeid en kapitaal. De toegevoegde waarde kan gewaardeerd worden tegen basisprijzen en tegen marktprijzen. Als de indirecte belastingen en subsidies (met uitzondering van de niet-productgebonden belastingen en subsidies) geen onderdeel uitmaken van de toegevoegde waarde spreken we van de toegevoegde waarde tegen basisprijzen. Wanneer de indirecte belastingen en subsidies wel onderdeel zijn van de toegevoegde waarde spreken we van de toegevoegde waarde tegen marktprijzen. De term bruto geeft aan dat ook de afschrijvingen in de toegevoegde waarde, dus ook in het bruto binnenlands product, zijn opgenomen. Wat is Mtoe? [12] Er zijn verschillende definities in de literatuur van een ton olie equivalent (toe). In OECD (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) / IEA (Internationaal Energieagentschap) publicaties is het gelijk aan 10.0 kcal (kilocalorie), terwijl in ander publicaties het gelijk is aan 10,7 x 10 6 kcal (kilocalorie)(thermochermisch). Deze keuzes corresponderen respectievelijk met: 1 toe (ton olie equivalent) = 1,00 x cal (calorie) = GJ (gigajoule) = MBtu (Million Britisch thermal unit) en 1 toe (ton olie equivalent) = 1,07 x cal (calorie) (thermochemisch) = GJ (gigajoule) = (Million Britisch thermal unit). In OECD (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) / IEA (Internationaal Energieagentschap) tabellen, de miljoen ton olie equivalent (Mtoe), is gelijk aan x J (joule), worden deze tabellen gebruikt als de algemene eenheid om de energie inhoud van alle brandstoffen te beschrijven. Wat zijn fossiele brandstoffen? [13] Aardgas, steenkool, aardolie en daarvan afgeleide producten. 11
12 7. Bronnenlijst 1. Wereldbank, (2015). GDP (Current US$) BP, (2014). BP Statistical Review or Wolrd Energy June LWEO, (2013). Hoofdstuk 3 Inkomen hoe verdien je dat Rijksoverheid. Wat is het broeikaseffect en wat zijn broeikasgassen? KNMI. Klimaatverandering en Broeikaseffect Jolanda te Lindert en Piet Mooren, (2005). Biologie Voor Jou. Den Bosch: Malmberg 7. Lenntech. Broeikasgassen Milieuloket. Klimaatverandering, 9. BP, (2014). BP Statistical Review or Wolrd Energy June NOS, (2015).CPB: economie trekt verder aan CBS. Bbp. NL/menu/themas/dossiers/conjunctuur/publicaties/conjunctuurbericht/inhoud/conjunctuurkl ok/toelichtingen/ck-10.htm 12. American Physical Society. Energy Units Centraal bureau voor de statistiek. Fossiele brandstoffen. NL/menu/methoden/toelichtingen/alfabet/f/fossiele-brandstoffen.htm 14. Platform communication on climate change. Het IPCC-rapport en de betekenis voor Nederland. 12
Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect
Werkstuk Aardrijkskunde Broeikaseffect Werkstuk door een scholier 1310 woorden 20 juni 2006 6,2 45 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Het Broeikaseffect Inhoudsopgave Inleiding 1.0 Wat is het broeikaseffect?
Nadere informatieKernenergie. kernenergie01 (1 min, 22 sec)
Kernenergie En dan is er nog de kernenergie! Kernenergie is energie opgewekt door kernreacties, de reacties waarbij atoomkernen zijn betrokken. In een kerncentrale splitst men uraniumkernen in kleinere
Nadere informatieBedreigingen. Broeikaseffect
Bedreigingen Vroeger gebeurde het nogal eens dat de zee een gat in de duinen sloeg en het land overspoelde. Tegenwoordig gebeurt dat niet meer. De mensen hebben de duinen met behulp van helm goed vastgelegd
Nadere informatieOpwarming van de aarde
Leerlingen Opwarming van de aarde 8 Naam: Klas: In dit onderdeel kom je onder andere te weten dat er niet alleen een broeikaseffect is, maar dat er ook een versterkt broeikaseffect is. Bovendien leer je
Nadere informatieBegrippen. Broeikasgas Gas in de atmosfeer dat de warmte van de aarde vasthoudt en zo bijdraagt aan het broeikaseffect.
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Informatieblad Begrippen Biobrandstof Brandstof die gemaakt wordt van biomassa. Als planten groeien, nemen ze CO 2 uit de lucht op. Bij verbranding van de biobrandstof komt
Nadere informatieTabellenbijlage. Michiel Hekkenberg (ECN) Martijn Verdonk (PBL) (projectcoördinatie) Oktober 2014 ECN-O--14-052
Tabellenbijlage Michiel Hekkenberg (ECN) Martijn Verdonk (PBL) (projectcoördinatie) Oktober 2014 ECN-O--14-052 Verantwoording Dit rapport is de tabellenbijlage bij de Nationale Energieverkenning 2014 verschenen
Nadere informatieNationale Energieverkenning 2014
Nationale Energieverkenning 2014 Remko Ybema en Pieter Boot Den Haag 7 oktober 2014 www.ecn.nl Inhoud Opzet van de Nationale Energieverkenning (NEV) Omgevingsfactoren Resultaten Energieverbruik Hernieuwbare
Nadere informatieCuraçao Carbon Footprint 2015
Willemstad, March 2017 Inhoudsopgave Inleiding 2 Methode 2 Dataverzameling 3 Uitstoot CO2 in 2010 3 Uitstoot CO2 in 2015 4 Vergelijking met andere landen 5 Central Bureau of Statistics Curaçao 1 Inleiding
Nadere informatieet broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces
H 2 et broeikaseffect een nuttig maar door de mens ontregeld natuurlijk proces Bij het ontstaan van de aarde, 4,6 miljard jaren geleden, was er geen atmosfeer. Enkele miljoenen jaren waren nodig voor de
Nadere informatie6,1. Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april keer beoordeeld. Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect?
Werkstuk door een scholier 1953 woorden 1 april 2004 6,1 365 keer beoordeeld Vak Biologie Hoofdvraag: Wat zijn de gevolgen van het versterkte broeikaseffect? Deelvragen: 1. Hoe werkt het broeikaseffect?
Nadere informatieVooraleer de leerlingen de teksten lezen, worden de belangrijkste tekststructuren overlopen (LB 265).
5.2.1 Lezen In het leerboek krijgen de leerlingen uiteenlopende teksten te lezen. Op die manier worden de verschillende tekstsoorten en tekststructuren nogmaals besproken. Het gaat om een herhaling van
Nadere informatieEnergie transitie. het grote plaatje. Prof.dr.ir. Vianney Koelman. Photo: Andrew Glaser
Energie transitie het grote plaatje Prof.dr.ir. Vianney Koelman Photo: Andrew Glaser Hoeveel kcal per persoon per dag moeten geproduceerd worden om onze samenleving draaiende te houden? a. 2 000 kcal b.
Nadere informatieCO 2 -uitstootrapportage 2011
Programmabureau Klimaat en Energie CO 2 -uitstootrapportage 2011 Auteurs: Frank Diependaal en Theun Koelemij Databewerking: CE Delft, Cor Leguijt en Lonneke Wielders Inhoud 1 Samenvatting 3 2 Inleiding
Nadere informatieEmissielekken in België
Milieu-economische analyses voor België, de Gewesten en Europa 13 september 2012 Emissielekken in België Guy Vandille Federaal Planbureau Wat is een emissielek? Emissielek = verschil tussen : emissies
Nadere informatieToets_Hfdst10_BronnenVanEnergie
Toets_Hfdst10_BronnenVanEnergie Vragen Samengesteld door: visign@hetnet.nl Datum: 31-1-2017 Tijd: 11:10 Samenstelling: Geowijzer Vraag: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19,
Nadere informatieLes Koolstofkringloop en broeikaseffect
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Basisles Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Les Koolstofkringloop en broeikaseffect Werkblad Zonlicht dat de aarde bereikt, zorgt ervoor dat het aardoppervlak warm
Nadere informatieAlternatieve energiebronnen
Alternatieve energiebronnen energie01 (1 min, 5 sec) energiebronnen01 (2 min, 12 sec) Windenergie Windmolens werden vroeger gebruikt om water te pompen of koren te malen. In het jaar 650 gebruikte de mensen
Nadere informatie1 Nederland is nog altijd voor 92 procent afhankelijk van fossiele brandstoffen
achtergrond Afscheid van fossiel kan Klimaatverandering is een wereldwijd probleem. Energie(on)zekerheid ook. Dat betekent dat een transitie naar een veel duurzamere economie noodzakelijk is. Het recept
Nadere informatieHERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË
HERNIEUWBARE ENERGIE IN ITALIË Overzicht 1 Hernieuwbare energiebronnen (hierna ook: HE) spelen een belangrijke rol in het kader van het Italiaanse energiesysteem. Ze worden uitvoerig gebruikt om elektriciteit
Nadere informatieWereldwijde uitstoot CO2 dit jaar
1 van 5 7-12-2018 06:32 volkskrant.nl Wereldwijde uitstoot CO2 dit jaar weer toegenomen 6-8 minuten IJsklif in West-Groenland. Beeld Credit: Sarah Das / Woods Hole Oceanographic Institution De stijging
Nadere informatieDe Energiezuinige Wijk - De opdracht
De Energiezuinige Wijk De Energiezuinige Wijk De opdracht In deze opdracht ga je van alles leren over energie en energiegebruik in de wijk. Je gaat nadenken over hoe jouw wijk of een wijk er uit kan zien
Nadere informatiePersbericht. Economie groeit 0,9 procent in eerste kwartaal Centraal Bureau voor de Statistiek. Kwartaal-op-kwartaalgroei aangetrokken
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB04-103 1 juli 2004 9.30 uur Economie groeit 0,9 procent in eerste kwartaal 2004 De Nederlandse economie is in het eerste kwartaal van 2004 met 0,9 procent
Nadere informatiePresenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014. Energie in Beweging
Presenta/e door Jan de Kraker - 5 mei 2014 Energie in Beweging Wat is Well to Wheel Met Well to Wheel wordt het totale rendement van brandstoffen voor wegtransport uitgedrukt Well to Wheel maakt duidelijk
Nadere informatieElektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto
Elektrische auto stoot evenveel CO 2 uit als gewone auto Bron 1: Elektrische auto s zijn duur en helpen vooralsnog niets. Zet liever in op zuinige auto s, zegt Guus Kroes. 1. De elektrische auto is in
Nadere informatie16% Energie van eigen bodem. 17 januari 2013
16% Energie van eigen bodem 17 januari 2013 Inhoud Klimaatverandering Energie in Nederland Duurzame doelen Wind in ontwikkeling Northsea Nearshore Wind Klimaatverandering Conclusie van het IPCC (AR4, 2007)
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieE85 rijdende flexifuel auto uitstoot ten gevolge van de aanwezigheid van benzine in de brandstof.
Energielabel auto Personenwagens moeten voorzien zijn van een zogenaamd energielabel. Deze maatregel is ingesteld om de consument de mogelijkheid te geven om op eenvoudige wijze het energieverbruik van
Nadere informatieDuurzaamheid. Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018
Duurzaamheid Openbare wijkraad vergadering 15 nov 2018 Duurzaamheid Duurzaamheid Duurzame ontwikkeling is de ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van de toekomstige
Nadere informatieLAAT DE WIND WAAIEN
LAAT DE WIND WAAIEN 2019 zal worden herinnerd als het jaar waarin iets veranderde, toen kinderen staakten om volwassenen te vragen actie te ondernemen om klimaatverandering tegen te gaan. Geïnspireerd
Nadere informatieEnergie: inleiding en beleid Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (
Indicator 11 augustus 2010 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Energiedragers De economie
Nadere informatieSamenvatting Biologie Thema 7
Samenvatting Biologie Thema 7 Samenvatting door een scholier 1416 woorden 5 juni 2012 6,8 19 keer beoordeeld Vak Methode Biologie Biologie voor jou Par. 1 De mens is afhankelijk van het milieu. De mens
Nadere informatieWindenergie in Wijk bij Duurstede
Windenergie in Wijk bij Duurstede J.H. Fred Jansen Nationaal Kritisch Platform Windenergie (NKPW) www.nkpw.nl Bruto opbrengst windenergie in Nederland en Wijk bij Duurstede Netto opbrengst Geluid windturbines
Nadere informatieIntersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting
Intersteno Ghent 2013- Correspondence and summary reporting DUTCH Wedstrijd Correspondentie en notuleren De wedstrijdtekst bevindt zich in de derde kolom van de lettergrepentabel in art. 19.1 van het Intersteno
Nadere informatieRol energiedragers binnen de Nederlandse energievoorziening
Indicator 12 februari 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Energie speelt een cruciale
Nadere informatie4 keer beoordeeld 4 maart Natuurkunde H6 Samenvatting
5,2 Samenvatting door Syb 763 woorden 4 keer beoordeeld 4 maart 2018 Vak Natuurkunde Methode Pulsar Natuurkunde H6 Samenvatting PARAGRAAF 1 Er zijn veel verschillende soorten energie: Bewegingsenergie
Nadere informatieOpwarming aarde niet de schuld van het vee
focus juni 219 Opwarming aarde niet de schuld van het vee Europese landbouwhuisdieren hebben vrijwel geen aandeel in de opwarming van de aarde. Dat blijkt uit data van het Amerikaanse Carbon Dioxide Information
Nadere informatieEnergie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 2030
IP/3/661 Brussel, 12 mei 23 Energie, technologie en milieuproblemen: Europees onderzoek schetst somber wereldbeeld in 23 In 23 zal het wereldenergieverbruik verdubbeld zijn; fossiele brandstoffen, voornamelijk
Nadere informatieStatistisch Magazine Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012
Internationale economische ontwikkelingen in de periode 2010 tot en met 2012 Inleiding Lorette Ford De economische ontwikkeling van een land kan door middel van drie belangrijke economische indicatoren
Nadere informatieBiomassa: brood of brandstof?
RUG3 Biomassa: brood of brandstof? Centrum voor Energie en Milieukunde dr ir Sanderine Nonhebel Dia 1 RUG3 To set the date: * >Insert >Date and Time * At Fixed: fill the date in format mm-dd-yy * >Apply
Nadere informatieDocentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa)
Docentenvel opdracht 19 (campagne voor een duurzame wereld en een samenwerkend Europa) Lees ter voorbereiding onderstaande teksten. Het milieu De Europese Unie werkt aan de bescherming en verbetering van
Nadere informatieDoor: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen
Door: Vincent Damen Ninja Hogenbirk Roel Theeuwen 31 mei 2012 INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 1. Totale resultaten... 4 1.1 Elektriciteitsverbruik... 4 1.2 Gasverbruik... 4 1.3 Warmteverbruik... 4 1.4 Totaalverbruik
Nadere informatieEnergievoorziening Rotterdam 2025
Energievoorziening Rotterdam 2025 Trends Issues Uitdagingen 9/14/2011 www.bollwerk.nl 1 Trends (1) Wereld energiemarkt: onzeker Toenemende druk op steeds schaarsere fossiele bronnen Energieprijzen onvoorspelbaar,
Nadere informatieWestvoorne CO 2 - uitstoot
Westvoorne CO 2 - uitstoot De grafiek geeft de CO 2-uitstoot verdeeld over de hoofdsectoren over de jaren 2010 tot en met 2013. Cijfers zijn afkomstig uit de Klimaatmonitor van RWS. Cijfers over 2014 zijn
Nadere informatieParagraaf 1: Fossiele brandstoffen
Scheikunde Hoofdstuk 2 Samenvatting Paragraaf 1: Fossiele brandstoffen Fossiele brandstof Koolwaterstof Onvolledige verbranding Broeikaseffect Brandstof ontstaan door het afsterven van levende organismen,
Nadere informatieBeleggen in de toekomst. de kansen van beleggen in klimaat en milieu
Beleggen in de toekomst de kansen van beleggen in klimaat en milieu Angst voor de gevolgen? Stijging van de zeespiegel Hollandse Delta, 6 miljoen Randstedelingen op de vlucht. Bedreiging van het Eco-systeem
Nadere informatieLes Kernenergie. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Kernenergie Werkblad Les Kernenergie Werkblad Wat is kernenergie? Het Griekse woord atomos betekent ondeelbaar. Het woord atoom is hiervan afgeleid. Ooit dachten wetenschappers
Nadere informatieBruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers,
Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, 1998-2017 Indicator 29 januari 2019 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens
Nadere informatieOverzicht lessenserie Energietransitie. Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les.
1 Lessen Energietransitie - Thema s en onderwerpen per les. 2 Colofon Dit is een uitgave van Quintel Intelligence in samenwerking met GasTerra en Uitleg & Tekst Meer informatie Kijk voor meer informatie
Nadere informatieLes Ons gas raakt op
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Ons gas raakt op Werkblad Les Ons gas raakt op Werkblad Aardgas bij Slochteren In 1959 deed de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM) in opdracht van de regering een proefboring
Nadere informatieLeerlingenhandleiding
Leerlingenhandleiding Afsluitende module De Beste Energiebron van Nederland Ontwikkeld door dr. T. Klop( naar idee van NPC en NBIC) Op alle lesmaterialen is de Creative Commons Naamsvermelding-Niet-commercieel-Gelijk
Nadere informatieFactsheet klimaatverandering
Factsheet klimaatverandering 1. Klimaatverandering - wereldwijd De aarde is sinds het eind van de negentiende eeuw opgewarmd met gemiddeld 0,9 graden (PBL, KNMI). Oorzaken van klimaatverandering - Het
Nadere informatieEconomie en milieu hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52456
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 02 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52456 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieHoofdstuk 3. en energieomzetting
Energie Hoofdstuk 3 Energie en energieomzetting Grootheid Energie; eenheid Joule afkorting volledig wetenschappelijke notatie 1 J 1 Joule 1 Joule 1 J 1 KJ 1 KiloJoule 10 3 Joule 1000 J 1 MJ 1 MegaJoule
Nadere informatieBROEIKASEFFECT HET BROEIKASEFFECT: FEIT OF FICTIE? Lees de teksten en beantwoord de daarop volgende vragen.
BROEIKASEFFECT Lees de teksten en beantwoord de daarop volgende vragen. HET BROEIKASEFFECT: FEIT OF FICTIE? Levende wezens hebben energie nodig om te overleven. De energie die het leven op aarde in stand
Nadere informatieBruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers,
Bruto elektriciteitsproductie en inzet energiedragers, 1998-2016 Indicator 6 juli 2017 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt
Nadere informatieLes Biomassa. Werkblad
LESSENSERIE ENERGIETRANSITIE Les Biomassa Werkblad Les Biomassa Werkblad Niet windenergie, niet zonne-energie maar biomassa is de belangrijkste bron van hernieuwbare energie in Nederland. Meer dan 50%
Nadere informatieEen overzicht van de hernieuwbare-energiesector in Roemenië
Een overzicht van de hernieuwbare-energiesector in Roemenië Roemenië ligt geografisch gezien in het midden van Europa (het zuidoostelijk deel van Midden-Europa). Het land telt 21,5 miljoen inwoners en
Nadere informatieSamenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari keer beoordeeld. Aardrijkskunde. H3 2 t/m t/m 10
Samenvatting door Julian 1714 woorden 27 februari 2019 0 keer beoordeeld Vak Methode Aardrijkskunde BuiteNLand H3 2 t/m 4 + 8 t/m 10 2 Aarde: de ecologische kringloop Ecosysteem: een natuursysteem waarbinnen
Nadere informatieBroeikasgasemissies in Nederland,
Indicator 19 mei 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De totale uitstoot van broeikasgassen
Nadere informatieWat is energie? Als een lichaam arbeid kan leveren bezit het energie Wet van het behoud van energie:
ENERGIE Wat is energie? Als een lichaam arbeid kan leveren bezit het energie Wet van het behoud van energie: energie kan noch ontstaan, noch verdwijnen (kan enkel omgevormd worden!) Energie en arbeid:
Nadere informatie[Samenvatting Energie]
[2014] [Samenvatting Energie] [NATUURKUNDE 3 VWO HOOFDSTUK 4 WESLEY VOS 0 Paragraaf 1 Energie omzetten Energiesoorten Elektrisch energie --> stroom Warmte --> vb. de centrale verwarming Bewegingsenergie
Nadere informatie28 november 2015. Onderzoek: Klimaattop Parijs
28 november 2015 Onderzoek: Over het EenVandaag Opiniepanel Het EenVandaag Opiniepanel bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de
Nadere informatieMondiale perspectieven voor energie, technologie en klimaatbeleid voor 2030 KERNPUNTEN
Mondiale perspectieven voor energie, technologie en klimaatbeleid voor 2030 KERNPUNTEN Referentiescenario De WETO-studie (World Energy, Technology and climate policy Outlook 2030) bevat een referentiescenario
Nadere informatiePersbericht. Economie groeit niet in eerste kwartaal Centraal Bureau voor de Statistiek. Net geen recessie.
Centraal Bureau voor de Statistiek Persbericht PB02-095 17 mei 2002 9.30 uur Economie groeit niet in eerste kwartaal 2002 De Nederlandse economie is in het eerste kwartaal van 2002 niet gegroeid. Dit blijkt
Nadere informatieIndexcijfers. - We rekenen volumes van allerlei zaken om naar procenten - We vergelijken vervolgens die cijfers om conclusies te trekken
Wat is een? Binnen de economie vergelijken we vaak procentuele ontwikkelingen. Die ontwikkelingen zijn in geld uitgedrukt soms lastig te doorzien. Zo wordt de economische groei van een land uitgedrukt
Nadere informatieCO2-monitor 2013 s-hertogenbosch
CO2-monitor 2013 s-hertogenbosch Afdeling Onderzoek & Statistiek Maart 2013 2 Samenvatting In deze monitor staat de CO2-uitstoot beschreven in de gemeente s-hertogenbosch. Een gebruikelijke manier om de
Nadere informatieLessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW. Groep 6, 7, 8
Lessuggesties energie Ter voorbereiding van GLOW Groep 6, 7, 8 Eindhoven, 8 september 2011 In het kort In deze lesbrief vind je een aantal uitgewerkte lessen waarvan je er één of meerdere kunt uitvoeren.
Nadere informatieProf. Jos Uyttenhove. E21UKort
Historisch perspectief 1945-1970 Keerpunten in de jaren 70 oliecrisis en milieu Tsjernobyl (1986) ramp door menselijke fouten Kyoto protocol (1997) (CO 2 en global warming problematiek) Start alternatieven
Nadere informatieEen mengsel van lucht, hete verbrandingsgassen en kleine deeltjes vaste stof In rook zitten ook soms vonken
Hoofdstuk 5 In vuur en vlam 5.1 Brand! Voorwaarden voor verbranding Ontbrandingstemperatuur De temperatuur waarbij een stof gaat branden De ontbrandingstemperatuur is ook een stofeigenschap. Er zijn drie
Nadere informatieCaseQuest 2: Kunnen de VS en China zich onttrekken aan een mondiaal klimaatbeleid?
CaseQuest 2: Kunnen de VS en China zich onttrekken aan een mondiaal klimaatbeleid? Door Rik Lo & Lisa Gerrits 15-03-13 Inhoud: Inleiding Deelvraag 1 Deelvraag 2 Deelvraag 3 Deelvraag 4 Hoofdvraag & Conclusie
Nadere informatieVergelijking tussen sectoren (In (Aandeel procenten) arbeidsplaatsen in procenten)
Staat van 2014 Sectorstructuur In welke sectoren is sterker vertegenwoordigd dan het s gemiddelde? Zakelijke diensten (16,5%), Informatie en Communicatie (6,5%), Financiële instellingen (4,5%) Vergelijking
Nadere informatieDuurzame energie in balans
Duurzame energie in balans Duurzame energie produceren en leveren binnen Colruyt Group I. Globale energievraag staat onder druk II. Bewuste keuze van Colruyt Group III. Wat doet WE- Power? I. Globale energievraag
Nadere informatieDuorsume enerzjy yn Fryslân. Energiegebruik en productie van duurzame energie
Duorsume enerzjy yn Fryslân Energiegebruik en productie van duurzame energie 1 15 11 oktober 1 Inhoud Management Essay...3 1 Management Essay De conclusies op één A4 De provincie Fryslân heeft hoge ambities
Nadere informatieHernieuwbare elektriciteit,
Indicator 17 juli 2013 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. De productie van hernieuwbare elektriciteit
Nadere informatie5.6 Het Nederlands hoger onderwijs in internationaal perspectief
5.6 Het s hoger onderwijs in internationaal perspectief In de meeste landen van de is de vraag naar hoger onderwijs tussen 1995 en 2002 fors gegroeid. Ook in gaat een steeds groter deel van de bevolking
Nadere informatieExamen HAVO. economie. tijdvak 2 woensdag 23 juni 13.30-16.00 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen HAVO 2010 tijdvak 2 woensdag 23 juni 13.30-16.00 uur economie tevens oud programma economie 1,2 Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieDe Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA DEN HAAG
> Retouradres Postbus 20401 2500 EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 4 2513 AA DEN HAAG Bezoekadres Bezuidenhoutseweg 73 2594 AC Den Haag Postadres Postbus 20401
Nadere informatieVerbruik van duurzame energie,
Indicator 15 december 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het
Nadere informatieWATER- SCHAPPEN & ENERGIE
WATER- SCHAPPEN & ENERGIE Resultaten Klimaatmonitor Waterschappen 2014 Waterschappen willen een bijdrage leveren aan een duurzame economie en samenleving. Hiervoor hebben zij zichzelf hoge ambities gesteld
Nadere informatieTariefontwikkeling Energie 08 2015
In dit bericht geeft Ploos Energieverlening (Ploos) haar visie op verschenen nieuwsberichten aangaande ontwikkelingen energietarieven van de afgelopen maand. Het betreft de analyses van verschillende partijen
Nadere informatieHet milieu is rechtstreeks verantwoordelijk voor onze gezondheid (zuivere lucht, zuiver water zijn nodig om te overleven.)
Samenvatting door een scholier 988 woorden 20 mei 2015 0 keer beoordeeld Vak Biologie Welke soorten verontreiniging van het milieu kennen we? Lucht verontreiniging Water verontreiniging Bodem verontreiniging
Nadere informatieKlimaatverandering: beleid Gepubliceerd op Compendium voor de Leefomgeving (
Indicator 14 november 2006 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. In het Kyoto-protocol en het
Nadere informatieSamenvatting NaSk 1 Hoofdstuk 5
Samenvatting NaSk 1 Hoofdstuk 5 Samenvatting door R. 956 woorden 12 oktober 2015 7,4 4 keer beoordeeld Vak NaSk 1 Paragraaf 1 De belangrijkste energiebronnen in huis zijn elektriciteit en aardgas. De meeste
Nadere informatieVerbruik van duurzame energie,
Indicator 28 april 2009 U bekijkt op dit moment een archiefversie van deze indicator. De actuele indicatorversie met recentere gegevens kunt u via deze link [1] bekijken. Het aandeel duurzaam in het binnenlandse
Nadere informatieOverheid en economie
Overheid en economie Overheid en economie Het aandeel van de overheid in de economie, de overheid als actor en de overheid op regionaal niveau, een verkenning Inleiding Het begrip economische groei komt
Nadere informatieOpwarming van de aarde hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/52494
Auteur VO-content Laatst gewijzigd 03 May 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/52494 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatien e i ergi n Jouw E
Jouw Energie in 2030 RUG Werkboekje2 Energym A5.indd 1 30-01-2012 15:52:42 w w w.jou wener g ievanmor gen.nl Tekst: Mirthe Niehoff RUG Werkboekje2 Energym A5.indd 2 30-01-2012 15:52:53 Informatie over
Nadere informatieGroei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2
Groei of krimp? bij Pincode 5e ed. 4GT Hoofdstuk 7 en 4K Hoofdstuk 5 aanvullend lesmateriaal n.a.v. vernieuwde syllabus EC/K/5A: 2 Als je moet kiezen welk plaatje je op je cijferlijst zou willen hebben,
Nadere informatieDuurzame stroom in het EcoNexis huis
Groepsopdracht 1 Duurzame stroom in het EcoNexis huis Inleiding De wereldbevolking groeit, en de welvaart stijgt ook steeds meer. Daarom neemt de vraag naar energie (elektriciteit, gas, warmte) wereldwijd
Nadere informatieBijlage 1: Berekening realisatie 9% duurzaam in 2010
Bijlage 1: Berekening realisatie 9% duurzaam in 2010 Toelichting bij de doelstelling van 9% duurzame elektriciteit: - De definitie van de 9% doelstelling is conform de EU richtlijn duurzame elektriciteit
Nadere informatie6,4. Werkstuk door een scholier 2086 woorden 22 juni keer beoordeeld. Aardrijkskunde
Werkstuk door een scholier 2086 woorden 22 juni 2011 6,4 37 keer beoordeeld Vak Aardrijkskunde Inhoudsopgave Voorpagina Blz.1 Inhoud Blz.2 Inleiding Blz.3 Klimaatverandering Blz.4 Zeespiegelstijging Blz.5
Nadere informatieOnderneming en omgeving - Economisch gereedschap
Onderneming en omgeving - Economisch gereedschap 1 Rekenen met procenten, basispunten en procentpunten... 1 2 Werken met indexcijfers... 3 3 Grafieken maken en lezen... 5 4a Tweedegraads functie: de parabool...
Nadere informatieDE ENERGIE[R]EVOLUTIE
DE LEERLINGENHANDLEIDING HAVO/VWO Naam: Klas: Datum: Pagina 2 INLEIDING De mens maakt op grote schaal gebruik van fossiele brandstoffen. Dit zijn bijvoorbeeld aardolie, aardgas en steenkool. Fossiele brandstoffen
Nadere informatieVERANDEREN VAN KLIMAAT?
VERANDEREN VAN KLIMAAT? Tropisch klimaat, gematigd klimaat, klimaatopwarming, klimaatfactoren...misschien heb je al gehoord van deze uitdrukkingen. Maar weet je wat ze echt betekenen? Nova, wat bedoelen
Nadere informatiePraktische opdracht Economie De economische groei in Nederland in jaren-90
Praktische opdracht Economie De economische groei in Nederland in jaren-90 Praktische-opdracht door een scholier 3697 woorden 29 juni 2004 4,7 54 keer beoordeeld Vak Economie Inleiding Deze praktische
Nadere informatie7. Klimaatkwis. Wie heeft de meeste vragen goed? De prijs: Plan van Aanpak van Kies Groen Licht
7. Klimaatkwis Wie heeft de meeste vragen goed? De prijs: Plan van Aanpak van Kies Groen Licht Werkwijze: allen staan, groene en rode kaartjes, fout = zitten 1. Wie maakte de film An inconvenient truth,
Nadere informatieFlipping the classroom
In dit projectje krijg je geen les, maar GEEF je zelf les. De leerkracht zal jullie natuurlijk ondersteunen. Dit zelf les noemen we: Flipping the classroom 2 Hoe gaan we te werk? 1. Je krijgt of kiest
Nadere informatieDE TOEKOMST VAN DE AARDE
10 DE TOEKOMST VAN DE AARDE Het broeikaseffect Je zult in het nieuws misschien al horen spreken hebben over het broeikaseffect. Heb je er nog nooit van gehoord? Geen nood, in deze edukit leggen we op een
Nadere informatieImpact van efficiënte openbare verlichting op de CO 2 uitstoot
Impact van efficiënte openbare verlichting op de CO 2 uitstoot CE4 N35N 13.5.29 Samenvatting Drie scenario s om de hoeveelheid CO 2 te berekenen, die niet uitgestoten wordt als er energie bespaard wordt
Nadere informatie