RAPPORT Monitor Kennismigranten

Transcriptie

1 RAPPORT Monitor Kennismigranten Periodieke weergave van de ontwikkeling van het aantal kennismigranten, de uitvoering en de regelgeving 2005 Ministerie van Justitie Immigratie- en Naturalisatiedienst Stafdirectie Uitvoeringsbeleid IND Informatie- en Analysecentrum (INDIAC)

2 Inhoud SAMENVATTING INLEIDING OPZET LEESWIJZER DE KENNISMIGRANTENREGELING VOOR- EN NADELEN DOELGROEP EN DOELSTELLING TOEZICHT EN HANDHAVING KETENPARTNERS DEELNEMERS DOORLOOPTIJDEN KLANTENONDERZOEK KENMERKEN VAN DE BEDRIJVEN VOORLICHTING AAN DE BEDRIJVEN GEBRUIK EN WAARDERING VAN DE REGELING HET BEHALEN VAN DE DOELSTELLING SLOTBESCHOUWINGEN EN AANBEVELINGEN DE KLANTEN DE BEDRIJFSVOERING DE KENNISMIGRANTENREGELING AANBEVELINGEN...30 BIJLAGE 1 ONDERZOEKSVRAGEN BIJLAGE 2 VERANTWOORDING BIJLAGE 3 LIJST MET GEÏNTERVIEWDE DESKUNDIGEN BIJLAGE 4 DEELNEMERS INTERDEPARTEMENTALE GROEPEN

3 Samenvatting Op 1 oktober 2004 is de kennismigrantenregeling van kracht geworden. Zowel bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) en de ketenpartners als bij de politiek leeft de behoefte om zicht te houden om de ontwikkeling, de uitvoering en de effecten van deze regeling. De Monitor Kennismigranten is een middel voor deze taak. De eerste editie richt zich op het eerste half jaar van het bestaan van de regeling. De regeling kent voor de deelnemers aan de regeling en de IND zowel een aantal voor- als nadelen. Eén van de voordelen voor de deelnemers is dat het gaat om een snelle, duidelijke en laagdrempelige procedure, waarbij geen tewerkstellingsvergunning (TWV) meer nodig is. Eén van de voordelen voor de IND is dat de aanvragen snelle productie leveren door de eenvoudige toetsingscriteria. Eén van de nadelen voor de deelnemers is dat de keten van aanvraag tot afgifte van het document dat recht geeft op arbeid nog niet in zijn geheel op orde is. Een nadeel voor de IND is de grotere afhankelijkheid van de stabiliteit van de geautomatiseerde systemen om de beslistermijn van twee weken te behalen. Voor de definiëring van kennismigranten heeft het Kabinet voor een salariscriterium gekozen. Onder de deskundigen die in het kader van deze Monitor zijn geïnterviewd zijn er verschillende opvattingen over of met dit criterium de groep wordt bereikt die bijdraagt tot het behalen van de doelstelling, namelijk het vergroten van de Nederlandse kenniseconomie. De overheersende opvatting onder de geïnterviewden is dat de kennismigrantenregeling zorgt voor een verbetering van het vestigingsklimaat in Nederland. Door de wens om tot een snelle invoering van de regeling te komen, kregen aspecten zoals bijvoorbeeld de uitvoering van de regeling prioriteit boven toezicht en handhaving. Hierdoor wordt de regeling in aanleg als fraudegevoelig beschouwd. Er bestond enkel toezicht vooraf door middel van de verklaringen die aan de regeling deelnemende bedrijven dienden te ondertekenen en dienden te voorzien van stukken. Naarmate de ontwikkeling van de regeling vorderde, werd er een toezichts- en handhavingskader gecreëerd waarbij in het toezicht achteraf voor de Arbeidsinspectie en de Belastingdienst een belangrijke rol is weggelegd. Door de invoering van de kennismigrantenregeling zijn de verschillende rollen en verantwoordelijkheden van de ketenpartners veranderd. In het bijzonder die van het Centrum voor Werk en Inkomen (CWI), de gemeenten, de Arbeidsinspectie en de Belastingdienst. Deze ketenpartners zijn, net zoals de deelnemers aan de kennismigrantenregeling, op allerlei manieren over de regeling voorgelicht. De meeste van deze ketenpartners zijn tevreden over de communicatie en de informatie-uitwisseling met de IND. De gemeenten zijn echter van mening dat de voorlichting meer pro-actief had mogen zijn. 3

4 Vanaf 1 oktober 2004 tot 1 juli 2005 hebben 685 bedrijven een verklaring naar de IND gestuurd om in aanmerking te komen voor de kennismigrantenregeling. Deze bedrijven hebben in deze periode in totaal verschillende procedures Kennismigranten (mvv, vvr, wijziging beperking) gestart. Van deze gestarte procedures zijn in voornoemde periode 705 vvr-procedures en wijzigingen beperking afgesloten. Van deze 705 procedures zijn 603 procedures ingewilligd. Dit betekent dat er in de periode vanaf de start van de regeling tot 1 juli personen in Nederland een verblijfsvergunning hebben verkregen om in Nederland als kennismigrant te gaan werken. Van de bedrijven die de verklaring tot deelname aan de kennismigrantenregeling hebben ondertekend, heeft 75% daadwerkelijk gebruik gemaakt van de regeling. De regeling is voornamelijk gebruikt voor medewerkers boven de 30 jaar, vallend in de functiecategorie manager. Van deze bedrijven is het grootste deel op de hoogte van het feit dat de kennismigrantenregeling beoogt voordelen te bieden aan de toelating van de gezinsleden van de kennismigrant. Meer dan de helft vindt dat de doelstelling (het vergemakkelijken van de toelating van gezinsleden door middel van een versnelde procedure voor gezinsleden die tegelijk met de kennismigrant een aanvraag indienen en het vrij kunnen bewegen op de arbeidsmarkt) in grote dan wel zeer grote mate behaald wordt. Als belangrijkste voordelen van de kennismigrantenregeling worden met name genoemd dat maar één document nodig is en de versnelde procedure. De bedrijven zijn positief over de voorlichting met betrekking tot de kennismigrantenregeling, maar minder positief over de snelheid van procedure. De indruk van het merendeel van de bedrijven is dat de procedure langer duurt dan de gestelde termijn van tien werkdagen (twee weken). Deze indruk van termijnoverschrijding wordt met de gegevens afkomstig uit het IND Informatiesysteem (INDIS) slechts ten dele bevestigd. Uit INDIS blijkt immers dat de IND in een redelijk percentage van de procedures de beslistermijn van twee weken weldegelijk haalt. De IND is daarna echter afhankelijk van de snelheid waarmee de gemeente de verblijfsdocumenten uitreikt. Het blijkt dat de periode dat de aanvrager na een positieve beslissing op de aanvraag moet wachten op zijn of haar verblijfsdocument langer duurt dan twee weken. 4

5 1. Inleiding Op1 oktober 2004 is de kennismigrantenregeling van kracht geworden. Gelet op deze voortvarendheid in de doorvoering van de regeling waren bij de betrokkenen op 1 oktober 2004 nog veel vraagstukken onbeantwoord met betrekking tot beleid en uitvoering van de regeling. Toch is de IND in staat gebleken in korte tijd de uitvoering van deze regeling op te zetten en succesvol te implementeren. Uiteraard blijven er altijd punten van verbetering. Zowel bij de IND en de ketenpartners als bij de politiek leeft de behoefte om zicht te houden op de ontwikkeling, de uitvoering en de effecten van de kennismigrantenregeling. De Monitor Kennismigranten is een middel voor deze taak. Een monitor is een periodieke rapportage met als doel op een aantal vastgestelde momenten gelijksoortige informatie te presenteren, zodat ontwikkelingen inzichtelijk gemaakt kunnen worden. Deze eerste editie is op verzoek van de Procesdirectie Regulier van de IND opgezet door het Informatie- en Analysecentrum van de IND (INDIAC). INDIAC is bij de uitvoering van de monitor ondersteund door het externe onderzoeksbureau B&A. De Monitor Kennismigranten richt zich op de periode vanaf het bestaan van de kennismigrantenregeling tot 1 juli Opzet Deze eerste Monitor Kennismigranten richt zich op drie onderdelen: de kennismigrantenregeling, de bedrijfsvoering (doorlooptijden en samenwerking met derden) en de klanten. De onderzoeksvragen van de monitor zijn gegroepeerd binnen deze drie delen. De precieze formulering van de onderzoeksvragen is te vinden in bijlage 1. De verantwoording met daarin de ten behoeve van de Monitor Kennismigranten gebruikte onderzoeksmethoden is te vinden in bijlage Leeswijzer In het tweede hoofdstuk wordt ingegaan op de eerste twee onderdelen van het onderzoek, de kennismigrantenregeling en de bedrijfsvoering, waarbij wordt gekeken naar de voor- en nadelen van de regeling voor zowel de deelnemers aan de regeling als de IND, de doelgroep en doelstelling van de regeling, het toezichts- en handhavingskader, de ketenpartners, de deelnemers aan de regeling en de doorlooptijden van de verblijfsprocedures. In het derde hoofdstuk wordt ingegaan op de klanten van de regeling en bestaat uit de uitwerking van de resultaten van een webenquête die is gehouden onder de aan de regeling deelnemende bedrijven. In het vierde hoofdstuk passeren de onderzoeksvragen de revue en worden aanbevelingen gedaan om bestaande knelpunten op te lossen. Tenslotte worden suggesties gegeven voor vervolgonderzoek en toekomstige monitors. 5

6 2. De kennismigrantenregeling De kennismigrantenregeling heeft betrekking op bepaalde groepen vreemdelingen die kunnen aantonen een arbeidsovereenkomst te hebben met een vastgesteld salarisniveau en daarnaast bij een werkgever werkzaam zijn die een verklaring heeft ondertekend en bepaalde stukken heeft overgelegd, waarmee door deze werkgever tot deelname aan de kennismigrantenregeling is overgegaan. De kennismigranten verkrijgen een verblijfsvergunning voor de duur van hun contract, met een maximum van vijf jaren Voor- en nadelen De regeling kent voor de deelnemers aan de regeling en de IND zowel een aantal voor- als nadelen. Een groot voordeel voor de deelnemers is dat het gaat om een snelle, duidelijke en laagdrempelige procedure, waarbij geen TWV meer nodig is. Een ander voordeel is dat de procedure ook voor de gezinsleden van de kennismigranten geldt. Als derde voordeel kan worden genoemd dat een verblijfsvergunning voor maximaal vijf jaar kan worden afgegeven, waardoor minder vaak periodiek verlengd hoeft te worden en bijgevolg minder leges hoeven te worden betaald. Tenslotte loopt de procedure via de werkgever, zodat de vreemdeling zelf weinig werk heeft. De regeling kent ook voordelen voor de IND. Zo leveren de aanvragen snelle productie door de eenvoudige toetsingscriteria en wordt de verantwoordelijkheid voor aan- en afmelding van de kennismigrant bij de werkgevers gelegd. Daarnaast heeft de IND de regeling kunnen aangrijpen om te experimenteren met nieuwe vormen van het behandelen van aanvragen, waarbij in het bijzonder de aandacht uitgaat naar de online-formulierenmodule die speciaal voor de regeling is ontwikkeld. Bij de nadelen voor de deelnemers aan de regeling kan onderscheid worden gemaakt tussen nadelen die zijn gerelateerd aan de wijze waarop de regeling thans in de praktijk wordt uitgevoerd en nadelen die zijn gerelateerd aan de regelgeving zoals die thans van kracht is. Een eerste uitvoeringsnadeel is dat de keten van IND tot en met gemeente, van het indienen van de aanvraag tot en met de afgifte van het verblijfsdocument, nog niet geheel op orde is. Hier doet zich een aantal verschillende problemen voor. Zo komen de gegevens van de gemeentelijke basisadministratie (GBA) en de IND niet altijd overeen. Dit komt omdat de IND het paspoort als bron gebruikt voor de identiteitsgegevens en de GBA een brondocument zoals de geboorteakte. Daarbij komt nog dat in geval van de zogenaamde probleemlanden 2 bij de IND geen verificatie-eis meer bestaat, maar bij de GBA wel. Dit probleem geldt voor de gehele IND, is gesignaleerd en wordt aangepakt. Een tweede nadeel is dat er slechts één loket is voor de procedure Kennismigranten, gevestigd in Rijswijk. Dit is onhandig voor de kennismigrant die ver van Rijswijk woonachtig is en een verblijfsaantekening algemeen in zijn paspoort wil laten plaatsen. In de overige reguliere procedures kan de vreemdeling hiervoor immers bij de gemeente terecht. Een derde nadeel is dat de snelle procedure alleen geldt voor gezinsleden 1 Voor een volledige beschrijving van de procedure Kennismigranten wordt verwezen naar hoofdstuk B15 van de Vreemdelingencirculaire India, Pakistan, Nigeria, Ghana en de Dominicaanse Republiek. 6

7 van de kennismigrant die tegelijk met de kennismigrant een aanvraag indienen. De aanvragen van nareizende gezinsleden worden IND-breed afgehandeld en hier kan een snelle behandelduur niet worden gegarandeerd, omdat niet wordt gezien dat het gaat om familieleden van kennismigranten. Dat het Vreemdelingenbesluit verplicht voorschrijft dat bij de eerste verlening van de verblijfsvergunning aan de (huwelijks)partners van de kennismigrant de verblijfsvergunning wordt afgegeven met een geldigheidsduur van slechts één jaar wordt door een aantal deelnemers aan de regeling als een nadeel ervaren. Dit geldt ook voor het feit dat bepaalde groepen niet onder de huidige regeling vallen, zoals gedetacheerden 3 en zelfstandigen, maar ook bijvoorbeeld werknemers van instituten 4 die hun salaris vanuit het buitenland krijgen betaald. Een volgend nadeel is dat er door het ontbreken van een TWV minder binding bestaat tussen werkgever en werknemer, waardoor bij sommige werkgevers de procedure bij het CWI de voorkeur geniet. Werknemers kunnen immers met hun verblijf als kennismigrant jobhoppen tussen de bedrijven die deelnemen aan de kennismigrantenregeling. Een laatste nadeel is dat door kleine bedrijven de hoogte van het salariscriterium als een probleem wordt ervaren om gebruik te maken van de regeling. Het belangrijkste nadeel voor de IND is de grotere afhankelijkheid van de stabiliteit van de geautomatiseerde systemen om de beslistermijnen te behalen. Aan een oplossing om dit nadeel te overkomen wordt reeds gewerkt. 2.2 Doelgroep en doelstelling Voor de definiëring van kennismigranten heeft het Kabinet voor een salariscriterium gekozen. Dit is een duidelijk en uitvoerbaar criterium om een bepaalde categorie arbeidsmigranten naar Nederland te halen. Onder de geïnterviewden 5 zijn er verschillende opvattingen over of met dit criterium echter wel de beoogde doelgroep, de groep die bijdraagt tot het behalen van de doelstelling van de regeling - het vergroten van de Nederlandse kenniseconomie - wordt bereikt. De eerste opvatting is dat de beoogde doelgroep niet volledig wordt bereikt omdat het salariscriterium fraudegevoelig 6 zou zijn. Aanhangers van deze opvatting geven aan dat het enige criterium waarop een aanvraag beoordeeld wordt het salariscriterium is en dat een vals contract of een constructie waarbij salaris wordt terugbetaald door de werknemer eenvoudig is te creëren. 7 3 Dit zijn werknemers met een kort contract die door tussenbedrijven worden geplaatst bij in Nederland gevestigde onderneming. Deze werknemers hebben geen arbeidsovereenkomst met de onderneming, maar met een tussenbedrijf dat niet onder de regeling valt. Alleen als de werknemer zelf een arbeidsovereenkomst heeft met een onderneming dat meedoet aan de kennismigrantenregeling, kan de werknemer als kennismigrant worden aangemerkt. 4 Bijvoorbeeld de Japanse school. 5 Zie bijlage 3. 6 Dit is een letterlijk citaat gebruikt door meerdere geïnterviewden 7 Gesprekken met IND-medewerkers 7

8 De tweede opvatting verschilt met de eerste opvatting in zoverre dat geïnterviewden vinden dat de beoogde doelgroep wel degelijk wordt bereikt, maar dat in het kielzog van de grote en gespecialiseerde bedrijven ook bedrijven aan de regeling deel kunnen nemen waarvoor de regeling in eerste instantie niet bedoeld is. 8 De derde opvatting is dat de doelgroep niet wordt bereikt, aangezien er mensen naar Nederland worden gehaald die niet per definitie een bijdrage leveren aan de kenniseconomie. Het gaat hierbij, volgens de geïnterviewden, om mensen die enkel geld meebrengen. Hierbij moet onder meer worden gedacht aan de bedrijven die de regeling gebruiken om hun interne bedrijfsvoering soepel te laten verlopen. 9 Hiertegenover staat de opvatting dat de beoogde doelgroep wel wordt bereikt, maar dat er nog steeds mensen buiten de regeling vallen die wel een innovatieve bijdrage kunnen leveren aan de kenniseconomie. Hierbij moet, volgens de geïnterviewden worden gedacht aan bijvoorbeeld de zogenoemde gedetacheerden. Een ander voorbeeld is de groep van zelfstandige ondernemers. Een laatste groep is die van migranten die minder verdienen dan de norm van , maar wel de broodnodige specifieke kennis hebben voor een in Nederland gevestigd bedrijf. In het verlengde hiervan ligt dat voor bepaalde groepen onderzoekers en studenten het salariscriterium te hoog is, met name voor postdoctoralen van ouder dan dertig. 10 De vraag of de doelstelling van de Nederlandse regering het vergroten van de Nederlandse kenniseconomie met de huidige kennismigrantenregeling wordt gehaald blijft openstaan, aangezien er thans nog niet voldoende cijfermateriaal beschikbaar is op grond waarvan kan worden beoordeeld of er een verschuiving plaatsvindt van arbeidsmigrant naar kennismigrant en in welke sectoren van de economie de kennismigranten zich bevinden. De overheersende opvatting onder de geïnterviewden is dat de kennismigrantenregeling zorgt voor een verbetering van het vestigingsklimaat in Nederland. 2.3 Toezicht en handhaving Door de wens om tot een snelle invoering van de regeling te komen, kregen aspecten zoals bijvoorbeeld de uitvoering van de regeling prioriteit boven toezicht en handhaving. Hierdoor wordt de regeling in aanleg als fraudegevoelig beschouwd. Er bestond enkel toezicht vooraf door middel van de verklaringen die aan de regeling deelnemende werkgevers dienden te ondertekenen en dienden te voorzien van stukken. Naarmate de ontwikkeling van de regeling vorderde, werd er een toezichts- en handhavingskader gecreëerd waarbij in het toezicht achteraf voor de Arbeidsinspectie en de Belastingdienst een hoofdrol is weggelegd. De IND zal in samenwerking met de Belastingdienst waar nodig nagaan of het vereiste loon betaald is. Zodra zij signaleert dat dit niet het geval is zal de IND op grond van het door haar opgestelde risicoprofiel bij de Arbeidsinspectie aangeven dat het bedrijf in aanmerking komt voor inspectie. In 2005 zal de Arbeidsinspectie 8 Gesprekken met IND-medewerkers, SZW 9 Gesprekken met IND-medewerkers 10 Gesprekken met IND-medewerkers, Arbeidsinspectie, CWI, EZ, OCW 8

9 50 bedrijven gaan controleren. In 2006 zullen dat er 100 zijn. 11 De geïnterviewden hebben aangegeven tevreden te zijn met deze oplossing voor toezicht en handhaving. 2.4 Ketenpartners De samenwerking met de ketenpartners in het kader van de kennismigrantenregeling verloopt via de interdepartementale werkgroep arbeidsmigratie en de interdepartementale stuurgroep kennis- en arbeidsmigratie. 12 Bij de ontwikkeling van de hoofdlijnen van de regeling en de hierbij behorende wijziging van het Vreemdelingenbesluit en het Besluit uitvoering Wet arbeid vreemdelingen (Buwav) was een hoofdrol weggelegd voor de Directie Vreemdelingenbeleid (DVB) en het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW). Voor de IND was in dit stadium een raadgevende taak weggelegd. Na 1 oktober 2004 was het aan de IND om in de lagere regelgeving te voorzien. Bij de ontwikkeling van het toezicht- en handhavingskader is een prominente rol voor de Arbeidsinspectie en de Belastingdienst weggelegd. Het Ministerie van Economische Zaken (EZ) is naar eigen zeggen lang buiten de ontwikkeling van de regeling gehouden en speelde pas een rol in het informatieve traject naar de deelnemers toe. De gemeenten werden als laatste betrokken bij de regeling. Voor die tijd werden zij alleen geïnformeerd en bestond er geen ruimte om mee te denken. De formele rol van het CWI is uitgeschakeld. De informele contacten met de IND zijn echter blijven bestaan. Dit om op ad hoc basis over individuele gevallen informatie uit te wisselen, maar ook omdat de IND het CWI verzocht om advies op het gebied van toezicht en handhaving en omdat het CWI op de hoogte wilde blijven van mogelijke optreden van verschuivingen van arbeidsmigratie naar kennismigratie. De meeste ketenpartners zijn tevreden over de communicatie en de informatieuitwisseling tussen hen en de IND. Deze communicatie ging via verschillende wegen zoals websites, , brieven, persoonlijk contact en overleg. Bij de gemeenten, die voornamelijk via het internet werden geïnformeerd, was er echter meer behoefte aan een pro-actieve manier van voorlichten. Door de invoering van de kennismigrantenregeling zijn dus de verschillende rollen en verantwoordelijkheden van de ketenpartners veranderd. In het bijzonder die van het CWI, de gemeenten, de Arbeidsinspectie en de Belastingdienst. 11 De Arbeidsinspectie heeft daarbij aangegeven dat dit richtgetallen zijn omdat gelet op de geringe ervaring met de kennismigrantenregeling nog niet duidelijk is hoeveel tijd onderzoeken kosten. (interview Arbeidsinspectie, SZW) 12 Zie bijlage 4 9

10 Ketenpartner CWI Gemeenten Arbeidsinspectie Belastingdienst 2.5 Deelnemers Kennismigrantenregel ing Geen tewerkstellingsvergunning meer nodig Indiening van aanvragen en plaatsing van verblijfsstickers gaan via de IND Toezicht- en handhavingskader Toezicht- en handhavingskader Rolwijziging Van formele rol naar informele rol Komt aan het einde van de keten in plaats van aan het begin Actieve rol in het uitvoeren van het toezicht- en handhavingskader Actieve rol bij informatieverstrekking voor toezicht- en handhavingskader De kennismigrantenregeling is gefaseerd 13 ingevoerd. Vanaf december 2004 zijn de eerste aanvragen om toelating als kennismigrant bij het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie binnengekomen. Het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie is vervolgens in januari 2005 met de afhandeling van de aanvragen begonnen. Tot 1 juli 2005 hebben 685 bedrijven een verklaring gestuurd naar de IND om in aanmerking te komen voor de kennismigrantenregeling. Hierbij dient te worden aangemerkt dat niet alle bedrijven al gebruik gemaakt hebben van de regeling en sommige bedrijven voor meer dan één persoon een aanvraag hebben ingediend. Deze bedrijven hebben tot 1 juli procedures gestart die betrekking hebben op deze regeling. Hierin zijn de mvv-procedure, vvr-procedure (met of zonder mvv) en de wijziging beperking bij elkaar genomen. Het aantal van is niet gelijk aan het aantal personen dat deelneemt aan de regeling, aangezien sommige personen wel en sommige personen geen mvv nodig hebben. In dit aantal komen dus bepaalde mensen meer dan één keer voor. Uit INDIS blijkt dat het voor 42% gaat om personen met een mvv en dat het voor 58% gaat om personen die geen mvv nodig hebben. Het totaal aantal kennismigranten dat zich heeft gemeld bij de IND is op deze manier niet vast te stellen, wel is aan te geven hoeveel vvr-procedures zijn afgesloten. Dit geeft aan hoeveel kennismigranten zijn toegelaten of afgewezen door de IND in deze periode. Het betreft in de genoemde periode 705 afgesloten vvr-procedures of wijzigingen in de beperking. Van deze 705 procedure zijn er Door de Minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie is gekozen voor een snelle start per 1 oktober 2004 en een gefaseerde invoering van de regeling. De fasering hield in dat werkgevers die reeds een convenant verkorte mvv-procedure hadden met de IND, als eersten de mogelijkheid zouden krijgen om een overeenkomst af te sluiten met de IND met betrekking tot de toelating van kennismigranten. Er waren derhalve voor de invoering van het kennismigrantenbeleid reeds intensieve contacten met bedrijven en instellingen die arbeidsmigranten naar Nederland halen. Werkgevers zonder convenant zijn in de fase daarna in de gelegenheid gesteld een overeenkomst met de IND te sluiten. 10

11 ingewilligd en deze personen zijn dus toegelaten tot Nederland als kennismigrant. Op basis van de gegevens van deze personen blijkt dat het voor 71% om mannen gaat en voor 29% om vrouwen. Hiervan is 37% gehuwd en 38% ongehuwd en niet samenwonend. Van de 603 toegelaten personen heeft 18% de Amerikaanse, 13% de Indiase, 8% de Australische, 6% de Chinese en 4% Canadese nationaliteit. De gemiddelde leeftijd van deze personen is 34 jaar, de jongste is 23 jaar en de oudste 63 jaar. 2.6 Doorlooptijden De toelatingsprocedure met betrekking tot de kennismigranten behelst een versnelde procedure. Dit betekent dat de IND in de regel binnen twee weken na ontvangst van een verzoek om advies of een aanvraag tot het verlenen van een verblijfsvergunning zal beslissen, mits het verzoek of de aanvraag op de voorgeschreven wijze is ingediend, is voorzien van alle vereiste stukken, en geen nader onderzoek is vereist. 14 Uit INDIS blijkt dat 21% van de aanvragen om een verblijfsvergunning zonder mvv binnen 14 dagen (tien werkdagen) wordt afgehandeld en dat 62% van deze aanvragen binnen 28 dagen wordt afgehandeld. Daarnaast blijkt uit INDIS dat 41% van de aanvragen om een verblijfsvergunning met mvv binnen 14 dagen wordt afgehandeld en dat 69% binnen 28 dagen wordt afgehandeld. Het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie merkt op dat deze uit INDIS afgeleide doorlooptijden langer zijn dan de daadwerkelijke doorlooptijden, aangezien de periode van de datum van het geven van herstelverzuim tot het complementeren van de aanvraag niet van de doorlooptijd is afgetrokken. 15 Dit geconstateerde probleem leidt tot de aanbeveling om in een vervolgmonitor een specifiek dossieronderzoek te doen om zo de zuivere doorlooptijden te kunnen berekenen. De IND haalt dus in een redelijk percentage van de procedures de beslistermijn van twee weken. De IND is daarna echter afhankelijk van de snelheid waarmee de gemeenten de verblijfsdocumenten uitreiken. De periode dat de kennismigrant moet wachten op zijn of haar verblijfsdocument duurt in ieder geval na de positieve beslissing door het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie langer dan twee weken. Uit data geleverd door Bureau Documenten van de IND blijkt immers dat voor 73% van de positieve beslissingen binnen een week de verblijfsdocumenten door de SDU zijn geproduceerd en dat voor 66% van de positieve beslissingen het langer dan twee weken duurt vanaf het moment van productie door de SDU tot het moment van uitreiken door de gemeente. Deze cijfers zijn niet hard. De reden ligt in het feit dat veel gemeenten batch-gewijs hun bevestiging van uitgifte aan de IND sturen, derhalve zijn de gegevens bij de IND niet compleet Hoofdstuk B15 van de Vreemdelingencirculaire In het gebruikte cijfermateriaal voor de data-analyse wordt de beslisbelemmering niet goed verwerkt. Ogenschijnlijk lijkt het dan dat deze zaken lang openstaan terwijl er gegronde redenen voor zijn, nl. dat er herstelverzuim is geboden. Dit probleem is bij een herstelverzuim inzake een incompleet automatische incassoformulier nog iets gecompliceerder. Zie ook de opmerkingen in het onderzoek van de Algemene Rekenkamer omtrent opschorten en verlengen, Kamerstukken II 2004/2005, nrs. 1-2, p In deze berekeningen zijn de gegevens van 182 van de 603 toegelaten kennismigranten bekend. 11

12 3. Klantenonderzoek In dit hoofdstuk komen de resultaten van de webenquête Klantenonderzoek Kennismigrantenregeling aan de orde. Door middel van de webenquête is antwoord gezocht op de vraag op welke wijze de deelnemende bedrijven de voorlichting met betrekking tot de kennismigrantenregeling en de werking van deze regeling beoordelen. Daarnaast is gevraagd naar het aantal en soort werknemers dat de bedrijven in dienst willen nemen of hebben genomen in het kader van de regeling. De uitkomsten van dit onderzoek zullen gebruikt worden om te kijken in hoeverre de IND de dienstverlening richting haar klanten kan verbeteren. 3.1 Kenmerken van de bedrijven In totaal hebben 47 bedrijven meegewerkt aan het klantenonderzoek. Van deze bedrijven heeft iets meer dan de helft (53%) tussen de 1 en 50 medewerkers. 19% van de bedrijven heeft meer dan 500 werknemers. 17 Tabel Aantal medewerkers Aantal werknemers in het bedrijf 1-10 medewerkers medewerkers medewerkers medewerkers medewekers Meer dan 500 medewerkers aantal % 7 14, ,7 5 10,6 7 14,9 6 12,8 9 19, ,0 Het overgrote deel van de bedrijven (94%) opereert zowel nationaal als internationaal. Op de vraag in welke sector de bedrijven opereerden gaf 40% aan in de sector ICT en overige zakelijke diensten te werken. Andere sectoren die eruit sprongen waren de sectoren industrie (17%), handel (11%) en onderwijs (11%). 17 De Europese Unie en zo ook de Nederlandse overheid deelt het bedrijfsleven in drie categorieën in: grootbedrijf, middenbedrijf en kleinbedrijf. Het midden- en kleinbedrijf (mkb) bestaat uit bedrijven met maximaal 250 medewerkers. Het kleinbedrijf heeft hooguit 50 personeelsleden. Van alle Nederlandse ondernemingen heeft 1 procent meer dan 250 werknemers (bron: 12

13 Tabel Sectoren 18 In welke sector opereert uw organisatie? IT en overig zakelijke diensten Industrie Handel Onderwijs Financiele diensten Gezondheidszorg en welzijnszorg Anders namelijk: Delfstoffen Openbaar nut Bouw en bouwinstallatie Vervoer en telecom Total aantal % 19 40,4 8 17,0 5 10,6 5 10,6 2 4,3 2 4,3 2 4,3 1 2,1 1 2,1 1 2,1 1 2, ,0 Uit de webenquête komt naar voren dat van de bedrijven die al gebruik gemaakt hebben van de kennismigrantenregeling 64% van de kennismigranten waarvoor een aanvraag is ingediend ouder is dan 30 jaar. Bedrijven die nog geen aanvraag hebben gedaan hebben ook de voorkeur voor werknemers boven de 30 jaar, dit percentage ligt zelfs nog iets hoger, namelijk 73%. Als gekeken wordt onder welke functiecategorie de kennismigranten vallen waarvoor al een aanvraag gedaan is, zijn vooral de manager (42%) en de ICT-er (22%) gewilde functies. Met name de functie van manager springt er duidelijk tussenuit in vergelijking tot de overige categorieën waarbij de percentages relatief gezien dicht bij elkaar liggen. 18 Voor de indeling in sectoren is gebruik gemaakt van de CBS-indeling, mogelijk zal in een volgende monitor een andere indeling gebruikt worden, afhankelijk van de sectoren die in de IND-systemen gebruikt wordt. 13

14 Tabel Functiecategorie 19 functie a Functiecategorien waar kennismigrant werkzaam in is Manager ICT-er Research & Development personeel Consulent Promovendus Post doctorale/universitair docent Anders, namelijk: aantal % 15 41,7% 8 22,2% 6 16,7% 4 11,1% 7 19,4% 7 19,4% 7 19,4% ,0% a. Aangezien meer dan één antwoord gegeven kon worden, komt het totaal % boven de 100% uit. De functies die betrekking hebben op het wetenschappelijk onderwijs (promovendus en post doctorale/universitair docent) vormen ook een grote groep, samen bijna 39%. Functies die genoemd zijn bij de categorie anders, nl. zijn creatieve functies, advocaten en engineers. Bij deze vraag waren meerdere antwoorden mogelijk (vandaar dat het totale percentage boven de 100% uitkomt), op de vraag wat de meest voorkomende categorie is springt wederom de functie van manager er met bijna 28% bovenuit. Bedrijven die nog geen gebruik gemaakt hebben van de kennismigrantenregeling geven aan dat hun voorkeur voor een functie voornamelijk die van ICT-er is (36%), gevolgd door Research & Development personeel (27%) en de manager (18%). Tabel Voorkeur functiecategorie Welke functiecategorie zou, in het algemeen, uw voorkeur hebben bij een verblijfsaanvraag voor een kennismigrant? ICT-er Research & Development personeel Manager Consulent Anders, namelijk: Heeft al gebruik gemaakt van de regeling aantal % 4 36,4 3 27,3 2 18,2 1 9,1 1 9, , De functiecategorie post doctorale/universitair docent is hier als één functiecategorie genomen, in de praktijk wordt er wel onderscheid gemaakt tussen promovendi, post doctorale en universitair docent en vormen zij dus aparte functiecategorieën. 14

15 De bedrijven die al gebruik gemaakt hebben van de regeling omschrijven de kwaliteiten van de kennismigrant, die werkzaam is binnen het bedrijf, op een zelfde wijze als de bedrijven die nog geen gebruik gemaakt hebben van de regeling, namelijk als deskundig, specialistische kennis, technische kwaliteiten, internationale kennis, internationale uitwisseling en innovatief. Veruit het overgrote gedeelte van de bedrijven (95%) die gebruik gemaakt hebben van de kennismigrantenregeling nemen een kennismigrant voor een periode langer dan een jaar in dienst, 53% neemt de kennismigrant zelfs voor een periode van 3-5 jaar (5 jaar is het maximum) in dienst. Tabel In dienst nemen kennismigrant Voor hoe lang neemt u gemiddeld een kennismigrant in dienst? 6 maanden-1 jaar 1-3 jaar 3-5 jaar Nog geen gebruik gemaakt van de regeling aantal % 2 5, , , , Ook de voorkeur van de bedrijven die nog geen gebruik gemaakt hebben van de regeling gaat uit naar een dienstverband langer dan een jaar (82%), waarvan 46% graag een kennismigrant 3-5 jaar aan zich zou willen binden. 3.2 Voorlichting aan de bedrijven Het grootste gedeelte van de bedrijven (51%) geeft aan voor het eerst via het eigen netwerk kennisgenomen te hebben van het bestaan van de kennismigrantenregeling. Ruim 27% van de bedrijven heeft via de website van de IND voor het eerst van de kennismigrantenregeling kennisgenomen. Slechts een klein gedeelte van de bedrijven is via de folder of via het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie (beiden 2%) op de hoogte gesteld. Tabel Wijze kennisgenomen kennismigrantenregeling Op welke wijze heeft u voor het eerst kennisgenomen van de kennismigrantenregeling? Via mijn netwerk Via de website van de IND ( Anders, namelijk: Via de folder "Als u een werknemer uit het buitenland wilt Via het arbeidsloket aantal % 24 51, ,7 8 17,0 1 2,1 1 2, ,0 15

16 Andere bronnen die de bedrijven noemen zijn de media (dagbladen, krant). Ruim 89% van de bedrijven heeft gebruik gemaakt van de website van de IND om (verdere) informatie inzake kennismigranten in te winnen. Daarvan beoordeelt bijna 67% de website goed (60%) tot zeer goed (7%). Tabel Oordeel info via IND-site Wat is uw oordeel over de informatie over de kennismigranten(regeling) op deze website? Zeer goed Goed Noch goed, noch slecht Slecht (geen gebruik gemaakt van website) aantal % 3 7, , ,8 4 9, , b. De categorie 'Zeer slecht' is door geen van de respondenten gebruikt. Goede punten van de website vindt men de duidelijkheid en de compleetheid van de informatie. Van de bedrijven vindt 24% de informatie op de site noch goed, noch slecht, 10% beoordeelt de informatie op de website als slecht. Negatieve punten die genoemd zijn met betrekking tot de informatie op de website zijn onvoldoende informatie, ingewikkelde materie en termen, realiteit minder mooi dan op de site wordt voorgesteld. Van de voorlichting over kennismigranten door het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie heeft 34% van de bedrijven gebruik gemaakt. Opvallend is dat ongeveer 13% van de bedrijven zegt niet te weten of ze het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie geraadpleegd hebben voor informatie over de regeling. Het oordeel over deze voorlichting beoordeelt bijna 20% als goed, 69% vindt de beoordeling noch goed, noch slecht en 13% beoordeelt de voorlichting door het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie over kennismigranten als slecht. 16

17 Tabel Oordeel info via Loket Kennis- en Arbeidsmigratie Wat is uw oordeel over de voorlichting door het arbeidsloket? Goed Noch goed, noch slecht Slecht a (geen gebruik gemaakt van arbeidsloket voor informatie) aantal % 3 18, ,8 2 12, , a. De scores "Zeer goed" en "Zeer slecht" zijn door geen van de respondenten gebruikt. Als goede punten worden de vriendelijkheid en de mate waarop de werknemer op de hoogte is genoemd, als kanttekening kan hierbij geplaatst worden dat sommige bedrijven aangeven dat de mate waarop men op de hoogte is afhankelijk is van de persoon die men te spreken krijgt en dat de informatie per persoon nog wel eens kan verschillen. Negatieve punten hebben met name betrekking op dat sommige bedrijven het gevoel hebben heen en weer gestuurd te worden of het niet goed op de hoogte zijn van de medewerker. Meer dan de helft van de bedrijven (52%) heeft voor de voorlichting over kennismigranten gebruik gemaakt van de folder Als u een werknemer uit het buitenland wilt laten overkomen. Ruim 65% beoordeelt deze folder goed (61%) tot zeer goed (4%). Tabel Oordeel info via folder Wat is uw oordeel over deze folder? Zeer goed Goed Noch goed, noch slecht Slecht a Weet niet/geen mening (Heeft de folder niet gelezen) aantal % 1 4, ,9 6 26,1 2 8, , a. De score "Zeer slecht" is door geen van de respondenten gebruikt. 47 Als goede punten van de voorlichting via de folder worden genoemd de helderheid en duidelijkheid en de stapsgewijze opbouw van de folder. Van de bedrijven beoordeelt 26% de folder als noch goed, noch slecht en 9% als slecht. Negatieve punten die genoemd zijn met betrekking tot de voorlichting door middel van de folder is dat de folder te weinig concreet is. 17

18 De bedrijven is ook de vraag gesteld op welke wijze zij de voorlichting in het algemeen genomen beoordelen, 50% van de bedrijven beoordelen daarbij de voorlichting als goed (46%) tot zeer goed (5%), 14% vindt de voorlichting slecht (9%) tot zeer slecht (5%) en de overige 36% vindt de voorlichting noch goed, noch slecht. Tabel Oordeel voorlichting algemeen Hoe vindt u, in het algemeen, de voorlichting over de kennismigranten(regeling)? Zeer goed Goed Noch goed, noch slecht Slecht Zeer slecht Weet niet/geen mening aantal % 2 4, , ,4 4 9,1 2 4, , Hierbij worden vaak dezelfde goede en slechte punten benoemd als bij de verschillende voorlichtingsonderdelen afzonderlijk. Andere goede punten die genoemd worden zijn de proactieve houding van de IND en de beschikbaarheid van de informatie in de Engelse taal. Andere slechte punten die genoemd worden zijn dat het beleid continu verandert en dat de informatie hier niet tijdig op wordt afgestemd, het langs elkaar heen werken van de verschillende organisaties. 3.3 Gebruik en waardering van de regeling Bijna 77% van de bedrijven geeft aan al gebruik gemaakt te hebben van de kennismigrantenregeling, dat wil zeggen dat het bedrijf ook daadwerkelijk een aanvraag voor een kennismigrant heeft ingediend. Als reden voor het gebruik maken van deze regeling geeft de respondent aan de snelheid van de procedure, het niet nodig zijn van een TWV, het nodig hebben van bepaalde expertise. Tabel Wel / niet gebruik gemaakt van regeling Heeft u al gebruik gemaakt van de kennismigrantenregeling? Ja Nee aantal % 36 76, , ,0 18

19 Bedrijven waarvan het bedrijf nog geen aanvraag ingediend hebben geven aan dat zij hiermee bezig zijn, op dit moment nog niemand nodig hebben, maar dit in de toekomst wel het geval is, een enkeling geeft aan het salariscriterium te hoog te vinden. Van de bedrijven die al een aanvraag hebben ingediend valt op dat de sector IT en overige diensten met 36% het grootste gedeelte voor haar rekening neemt, aan de andere kant is dit ook de sector waar ook de meeste bedrijven nog geen gebruik gemaakt hebben van de regeling (55%). Overige sectoren die eruit springen qua het gebruik van de regeling zijn industrie (19%) en onderwijs (14%). Hierbij moet opgemerkt worden dat de meeste bedrijven zich in deze sectoren bevinden. Wat opvalt is als naar de grootte van de bedrijven gekeken wordt in combinatie met het wel of niet gebruik maken van de regeling, is dat hoe groter het bedrijf hoe vaker men al gebruik gemaakt heeft van de regeling. Uitzondering hierbij is de groep tussen de medewerkers die met 25% het hoogste percentage heeft wat betreft het gebruik maken van de regeling, de meeste bedrijven bevinden zich echter ook in deze groep. De meerderheid van de bedrijven (58%) die heeft aangegeven gebruik te hebben gemaakt van de kennismigrantenregeling geeft aan inmiddels één kennismigrant in dienst te hebben. Ruim 33% geeft aan al meerdere personen in dienst te hebben. Als gekeken wordt naar het aantal kennismigranten dat het bedrijf in dienst heeft, als de respondent heeft aangegeven meerdere kennismigranten in dienst te hebben valt op dat twee kennismigranten in dienst (17%) en tien kennismigranten in dienst (33%) eruit springen. Tabel 3.12 Aantal kennismigranten werkzaam Dat bedrijven al 10 kennismigranten in dienst hebben, een vrij groot aantal gezien de tot nu toe korte looptijd van de regeling, zou verklaard kunnen worden door het feit dat de meeste bedrijven die al gebruik gemaakt hebben van de regeling juist vallen in de categorieën en 500 en meer werknemers en waarschijnlijk meerdere aanvragen tegelijk indienen. 19

20 Op de vraag of het aantrekken van de kennismigrant met name betrekking heeft op overplaatsingen binnen concernverband geeft 63% aan dat dit niet het geval is, er wordt dus expertise van buiten aangetrokken. Ruim de helft van de bedrijven (55%) geeft aan op dit moment (ook) werknemers uit het buitenland in dienst te hebben die niet vallen onder de kennismigrantenregeling, te denken valt dan aan de arbeidsmigrant. Een ruime meerderheid van de bedrijven (67%) geeft aan de verklaring die ondertekend moet worden om toegang te krijgen tot de kennismigrantenregeling een duidelijke (58%) tot zeer duidelijke (9%) verklaring te vinden, 21% vindt de verklaring deels duidelijk, deels onduidelijk en 12% van de bedrijven vindt de regeling onduidelijk (5%) tot zeer onduidelijk (7%). Tabel Waardering verklaring Waardering verklaring Zeer duidelijk Duidelijk Deels duidelijk, deels onduidelijk Onduidelijk Zeer onduidelijk Weet niet/geen mening aantal % 4 9, ,1 9 20,9 2 4,7 3 7, , Duidelijke punten van de verklaring hebben met name betrekking op de helderheid en overzichtelijkheid van de verklaring. Onduidelijkheden aan de verklaring hebben met name betrekking op de aan te leveren stukken onduidelijkheid over welke documenten aangeleverd dienen te worden en teveel documenten die aangeleverd dienen te worden. Ook gaven sommigen aan dat het heel moeilijk was om aan de benodigde in te leveren documenten te komen. Na ondertekening en indiening van de juiste en volledig ingevulde verklaring krijgt het bedrijf een ontvangstbevestiging met daarbij een inlognaam en wachtwoord om toegang te krijgen tot de online aanvraagformulieren. Men vindt het gebruiksgemak van deze online-formulieren goed tot zeer goed (50%), 39% vindt de formulieren noch goed noch slecht, 11% vond de formulieren slecht. 20

21 Tabel 3.14 Waardering online-formulieren Wat is uw oordeel over deze online-formulieren? Zeer goed Goed Noch goed, noch slecht Slecht a Weet niet/geen mening Nog geen gebruik gemaakt van deze formulieren aantal % 3 8, , ,9 4 11, , a. De score "Zeer slecht" is door geen van de respondenten gebruikt. Goede punten zijn dat de formulieren duidelijk, makkelijk en overzichtelijk zijn. Als slechte punten worden genoemd dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met verschillende gezinssituaties, niet altijd een afdoende helpfunctie beschikbaar is, een hoop papierwerk en dat na het digitaal invullen en uitprinten een deel van de ingevulde velden wegvalt en deze opnieuw handmatig ingevuld moeten worden. Als het bedrijf vervolgens een aanvraag voor een kennismigrant indient, geeft ruim 83% aan dat het verzoek voor het aantrekken van een kennismigrant tot nu altijd is goedgekeurd, slechts 3% geeft aan dat een verzoek nog nooit is goedgekeurd. Tabel 3.15 Toewijzing verzoeken Worden de verzoeken van uw organisatie voor het aantrekken van een kennismigrant over het algemeen toegewezen? Ja, tot nu toe altijd Ja, meestal wel Gaat ongeveer gelijk op Nee, tot nu toe nooit Nog geen gebruik gemaakt van de regeling aantal % 30 83,3 3 8,3 2 5,6 1 2, ,

22 Tabel MVV De kennismigrantenregeling kent een versnelde mvv-procedure, dat wil zeggen dat de IND binnen 10 werkdagen (twee weken) na indiening van een (juist en volledig ingediend) verzoek om advies voor afgifte van een mvv, een positief of negatief advies geeft. 56% van de bedrijven die in het kader van de kennismigranten-regeling een dergelijk verzoek om advies ingediend hebben geven aan dat deze termijn langer was dan 10 werkdagen. Na hoeveel werkdagen ontving u een positief of negatief advies voor afgifte van de MVV? Minder dan of gelijk aan 10 werkdagen Langer dan 10 werkdagen Weet niet/geen mening Total Nog geen gebruik gemaakt van de regeling aantal % 5 13, , , , Tabel VVR Als belangrijkste reden voor het langer duren van de vastgestelde termijn wordt genoemd dat de IND zelf te laat was (75%), een andere belangrijke reden is het ontbreken van bepaalde documenten aan de kant van de aanvrager (25%). De kennismigrantenregeling kent ook een versnelde vvr-procedure. De IND dient ook hier (mits de aanvraag juist en volledig is ingevuld) binnen 10 werkdagen (twee weken) een besluit te nemen. 31% van de bedrijven geeft aan dat deze termijn niet binnen 10 werkdagen gehaald wordt (50% van de bedrijven kan niet aangeven of de termijn gehaald wordt of heeft geen mening). 20 Na hoeveel werkdagen ontving u een positief of negatief besluit over de VVR? Minder dan of gelijk aan 10 werkdagen Langer dan 10 werkdagen Weet niet/geen mening Nog geen gebruik gemaakt van de regeling aantal % 7 19, , , ,0 11 Total Voor de doorlooptijden afkomstig uit INDIS m.b.t. de vvr-procedures wordt verwezen naar paragraaf 2.6 van deze Monitor. 22

23 Als belangrijkste reden voor het niet halen van de termijn van 10 werkdagen geeft de respondent aan dat in 73% van de gevallen de IND zelf te laat was, een andere belangrijke reden is het ontbreken van bepaalde documenten aan de kant van de aanvrager (27%). In afwachting van een verblijfsvergunning dient de kennismigrant een verblijfssticker algemeen in zijn paspoort te hebben. Om de duur van het verkrijgen van deze sticker te verkorten is ervoor gekozen de sticker via het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie te verstrekken, 62% vond dit in grote (54%) tot zeer grote mate (8%) bijdragen aan het verkorten van de tijd om een sticker te krijgen, 23% was het hier niet mee eens en vindt dit maar in kleine (15%) tot zeer kleine mate (8%) daartoe bijdragen. De helft van de bedrijven geeft aan de verblijfssticker via het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie verkregen te hebben. Hoewel men voor de sticker met betrekking tot de kennismigrantenregeling alleen bij het Loket Kennis- en Arbeidsmigratie terecht kan geeft 31% van de bedrijven aan de sticker via de gemeente te hebben verkregen, 6% had geen sticker nodig en de overige bedrijven gaven aan het niet te weten, of dat de aanvraag nog in behandeling was. Als eenmaal de verblijfsvergunning verleend is, duurt het volgens 39% van de bedrijven twee tot vier weken voor het verblijfsdocument bij de gemeente afgehaald kan worden, bij 31% van de bedrijven duurt dit vier weken of langer. Slechts 8% kan de vergunning binnen twee weken bij de gemeente afhalen. Tabel Duur verlening-afhalen Hoeveel weken zat er tussen de verlening van de verblijfsvergunning en het afhalen van het verblijfsdocument bij de gemeente? Binnen 2 weken Tussen de 2-4 weken 4 weken of langer Niet van toepassing, de aanvraag is nog in behandeling Nog geen gebruik gemaakt van de regeling aantal % 3 8, , ,6 8 22, , Bijna 49% van de bedrijven vindt de tijd die de procedure Kennismigranten in beslag neemt van de eerste aanvraag tot het ontvangen van het verblijfsdocument lang (30%) tot zeer lang (18%) duren, ruim 30% vindt die periode juist kort (27%) tot zeer kort (3%). Dit zou te maken kunnen hebben met het feit dat de bedrijven mogelijk arbeidsmigranten (die hun sticker wel bij de gemeenten afhalen) verwarren met de kennismigrant. Een andere mogelijkheid is dat er nog steeds gemeenten zijn die deze sticker ook aan de kennismigranten zijn blijven verstrekken. 23

24 De van de bedrijven afkomstige informatie kan niet met objectieve cijfers worden gestaafd, aangezien de feitelijke doorlooptijd van aanmelding tot beslissing en uitreiking van de verblijfsdocumenten door de gemeente niet is te leveren. Uit het in paragraaf 2.6 gepresenteerde cijfermateriaal blijkt wel dat de periode dat de aanvrager moet wachten op zijn of haar verblijfsdocument langer duurt dan twee weken. Van de bedrijven is het overgrote deel (91%) op de hoogte van het feit dat de kennismigrantenregeling beoogt voordelen te bieden aan de toelating van de gezinsleden van de kennismigrant. Meer dan de helft (54%) vindt dat de deze doelstelling (het vergemakkelijken van de toelating van gezinsleden door middel van een versnelde procedure voor gezinsleden die tegelijk met de kennismigrant een aanvraag indienen en het vrij kunnen bewegen op de arbeidsmarkt) in grote (42%) dan wel zeer grote mate (12%) behaald wordt, 12% vindt dat deze doelstelling slechts in kleine mate gehaald wordt. Als argumenten waarom de doelstelling wel gehaald wordt, wordt aangegeven dat met name de versnelde procedure en het vrij bewegen op de arbeidsmarkt hiertoe bijdragen. Argumenten tegen zijn dat familieleden vaak later inreizen en de aanvragen niet tegelijk worden ingediend waardoor ze buiten de versnelde procedure komen te vallen, ook wordt aangegeven dat het legaliseren van bijvoorbeeld de huwelijksakte, wat een voorwaarde is, als zeer problematisch wordt ervaren. Als belangrijkste voordelen van de kennismigrantenregeling worden met name genoemd dat maar één document nodig is, er is dus geen TWV meer nodig, (72%) en de versnelde procedure (68%). Alle overige voordelen worden ook in ruime mate onderkend door de bedrijven; de 1-loket gedachte (45%), voordelen voor de gezinsleden (32%). Slechts een enkeling ziet geen voordelen in de kennismigrantenregeling (6%). De voordelen worden door de bedrijven in hoge mate gewaardeerd, elk voordeel heeft een hoog rapportcijfer te gekregen (8 of 8,5). 3.4 Het behalen van de doelstelling Op de vraag of met de kennismigrantenregeling de doelstelling het vergroten van de kenniseconomie gehaald wordt, geeft 60% van de bedrijven aan dat dit in grote (46%) dan wel zeer grote mate (14%) het geval is, 28% vindt dat dit noch in grote noch in kleine mate gehaald wordt en 12% vindt dat de doelstelling in kleine (6%) dan wel zeer kleine mate (6%) gehaald wordt. De bedrijven die aangegeven hebben dat de doelstelling gehaald wordt geven als argumenten dat zij vinden dat de doelstelling met deze regeling inderdaad gehaald wordt omdat de mensen die uit het buitenland gehaald worden over specifieke kennis en vaardigheden beschikken die in Nederland (of Europa) schaars zijn. Door de voordelen die deze regeling biedt wordt het voor zowel het bedrijf als de kennismigrant, volgens de respondent, om naar Nederland te komen. De bedrijven die vinden dat de doelstelling niet behaald wordt beargumenteren dit door aan te geven dat de procedure zelf te omslachtig en tegenstrijdig is dat zij zich afvragen of het inderdaad makkelijker wordt om kennismigranten naar Nederland te halen. Anderen geven aan dat er veel groepen die ook bijdragen aan het vergroten van de kenniseconomie er buiten vallen. Op de open vraag op welke wijze de kennismigrantenregeling verbetering behoeft, geven een aantal bedrijven aan dat de definitie van de kennismigrant 24