Persoverzicht - Kranten van 18/ Speciaal antibiotica campagne

Transcriptie

1 Persoverzicht - Kranten van 18/ Speciaal antibiotica campagne Marker FOD WIV HGR CODA FAVV BMM KCE FAGG Influenza FRDO/POD DO Artikels over onze FOD - Gezondheid Antwerpen - Standbeelden krijgen zwembandjes Heel wat Antwerpse standbeelden 'ontwaakten' gisterochtend voorzien van zwembandjes. De actie bleek het werk van de Federale Overheidsdienst Volksgezondheid en de Belgische Commissie voor de Coördinatie van het Antibioticabeleid. De zwembandjes zijn het symbool van hun nieuwe campagne om mensen erop te wijzen dat antibiotica alleen maar in bepaalde gevallen zin hebben. «Het gebruik van antibiotica bij griep, een bronchitis of een verkoudheid heeft evenveel zin als de hele dag met zwembandjes rondlopen», is de onderliggende boodschap. Onder meer beelden in het Stadspark, op de Suikerrui, de Wapper en de Lambermontplaats kregen een zwembandje om. (VSH) 2008 De Persgroep Publishing - Het Laatste Nieuws -, 19/11/2008, p. 18 We slikken 30% minder antibiotica Belgische artsen en patiënten nemen steeds minder vaak hun toevlucht tot antibiotica. Uit nieuwe cijfers blijkt dat er in de periode een daling was met maar liefst 36 procent. Dat is goed nieuws, want in België werd er lange tijd erg veel antibiotica gebruikt, wat resistentie voor bacteriën in de hand werkt. Nu bevinden we ons in de Europese middenmoot. Dinsdag wordt trouwens de eerste Europese 'Antibiotic Awareness Day' georganiseerd en wordt ook een nieuwe nationale campagne gelanceerd De Persgroep Publishing - Het Laatste Nieuws -, 19/11/2008, p. 5 De Standaard analyse - Waarom antibioticagebruik nog naar omlaag moet Uitzieken toegestaan Gebruik antibiotica is fors gedaald - Dokters schrijven ze nog te veel onnodig voor - Omdat patiënten erom vragen

2 Resistentie bij bacteriën loopt terug. Campagnes helpen dus Een koersbroek bij griep is even onzinnig als antibiotica. U kent het spotje wel. Met campagnes als deze probeert de overheid burgers en artsen er al jaren toe aan te zetten zuiniger en verstandiger met antibiotica om te gaan. En het lijkt te werken. Tussen 2000 en 2007 is het gebruik van antibiotica met 36 procent gedaald. We zitten nu aan 2,4 verpakkingen per inwoners per dag. Zeven jaar geleden was dat 3,6. Het gaat om de 'ambulante' geneeskunde, dus buiten de ziekenhuizen. De cijfers werden gisteren bekendgemaakt naar aanleiding van de eerste Europese Antibioticadag. België is de pionier in sensibilisering over dit thema. Al van 2000 lopen er campagnes in ons land. Andere landen nemen het idee over. Professor Herman Goossens van het UZ Antwerpen geldt als de grote voortrekker ervan. Om te beginnen: antibiotica zijn een zegen. Ze hebben de mens gewapend tegen vele, soms dodelijke, infecties. Maar er kwistig mee omspringen is gevaarlijk. Ze werken tegen bacteriën, bij virale infecties halen ze niets uit. De medische wereld huivert voor de groeiende resistentie van bacteriën. Bij onoordeelkundig gebruik ontstaan steeds meer ziektekiemen die immuun zijn voor het medicijn. En als de gangbare geneesmiddelen beginnen te falen, wordt een behandeling steeds moeilijker. De strijd tegen de resistentie lag precies aan de basis van de campagnes. En de resultaten zijn er. De daling van het gebruik van antibiotica heeft het aantal resistente bacteriën gevoelig teruggedrongen. Dat is sinds 2003 zichtbaar bij keelstreptokokken en pneumokokken. De beruchte ziekenhuisbacterie methicilline-resistente staphylococcus aureus (MRSA) is sinds 2004 met 35 procent teruggedrongen. Maar we zijn er nog niet. De daling van het gebruik mag niet verhullen dat de Belgen stevige antibiotica-consumenten blijven. We staan nu in de Europese middenmoot, tien jaar geleden stonden we op de tweede plaats. Bovenaan staan de Germaanse landen (Nederland, Scandinavië) met een erg rationeel gebruik. Onderaan bengelen de mediterrane landen, met Italië en Griekenland als grootverbruikers. Zuiderlingen zouden sneller naar de dokter stappen en naar paardenmiddelen grijpen. In het noorden is uitzieken wat meer ingeburgerd. Diezelfde scheidslijn loopt door België. Walen slikken meer antibiotica. In Nederland doen ze het met de helft van wat de Belgen slikken. En ze zijn er niet zieker dan wij. Gisteren werd de volgende campagne gelanceerd. Die heeft nog zin. 'Er zit zeker nog een daling van vijf procent per jaar in', gelooft Herman Goossens. 'De boodschap moet veelvuldig herhaald worden,' meent ook Jos De Smedt van de huisartsenvereniging Domus Medica, 'zodat er geen sleet op komt.' Er worden ondanks de gunstige trend nog altijd te vlot antibiotica voorgeschreven, met name voor keel- en oorontstekingen, zeker bij kinderen. En het zijn vaak de patiënten die er bij hun arts op aandringen om toch maar antibiotica voor te schrijven. 'Deze week had ik er nog twee', vertelt dokter

3 De Smedt. 'Iemand die op reis moest, en een zelfstandige. Mensen die snel willen genezen. Het vergt wat overtuigingskracht om deze mensen uit te leggen dat het met antibiotica echt niet sneller gaat. Maar onze samenleving is niet ingesteld op een weekje uitzieken. Iedereen hoopt op dat supermedicijn.' Er speelt ook de concurrentie tussen huisartsen. Als de patiënt het gegeerde middel niet bij de ene krijgt, klopt hij bij de collega om de hoek aan. Al blijkt ook deze druk af te nemen. Voor een stuk blijven artsen ernaar grijpen omdat alternatieven niet voorhanden zijn. 'Ze zijn te goedkoop voor de farma-industrie om ze rendabel op de markt te brengen. Dus moet de apotheker ze zelf bereiden. Een doosje antibiotica is zoveel handiger en comfortabeler. Die middelen worden ook gepromoot door de industrie', aldus De Smedt. De apothekers bevestigen deze trend. Professor Goossens ziet geen probleem van gebrek aan alternatieven. De relatie arts-patiënt blijkt ook bepalend. 'Een patiënt met wie je een goede, langdurige band hebt, zal meer vatbaar zijn voor de uitleg waarom je een medicijn wel of niet geeft', zegt De Smedt. 'Maar wij merken dat in wachtdiensten dat wanneer er iemand voor hem zit die hij niet kent, een dokter geneigd is een sterker geneesmiddel voor te schrijven. Voor een stuk om gedekt te zijn. Er blijven nu eenmaal twijfelgevallen.' Het andere uiterste valt ook voor. Patiënten die zeggen: moet dat nu echt die antibiotica? Ja, soms moeten ze. Een hersenvliesontsteking of een longontsteking is levensbedreigend en moet met antibiotica bestreden worden. Ook de artsen hebben een evolutie doorgemaakt. Dertig jaar geleden was het voorschrijven van antibiotica heel gewoon. Vaak moest bij een keelinfectie de rest van het gezin preventief meeslikken. Dat is helemaal omgeslagen. Vandaag houden ze het vaak bij een koortswerend en pijnstillend middel. Tom Ysebaert is redacteur binnenland Elke dag beantwoordt De Standaard een actuele vraag Corelio - De Standaard -, 19/11/2008, p. 20

4 - Apothekers, geneesmiddelen, vaccinatie, medische apparatuur, onderzoek, ziekten, behandelingen, conferenties 12 - Gebruik antibiotica daalt in België met bijna 40 procent HASSELT - Tussen 2000 en 2007 is het gebruik van antibiotica in ons land met 36 procent gedaald. Dat becijferde professor Herman Goossens, bezieler van het Belgische antibioticabeleid. Vandaag start een Europese campagne om de overconsumptie van antibiotica tegen te gaan. De Europese instanties lieten zich daarvoor inspireren door de goede resultaten van ons land. Overconsumptie zorgt ervoor dat ziektekiemen moeilijk te bestrijden worden. p 13 We slikken nog te veel antibiotica HASSELT - Tussen 2000 en 2007 is het antibioticagebruik in ons land met 36 procent gedaald. De nieuwe cijfers worden vandaag gepresenteerd naar aanleiding van de eerste Europese Antibioticadag. "Toch mogen we niet op lauweren rusten," zegt professor Herman Goossens van het UZA. "In Nederland slikken ze de helft minder zonder dat ze er nadeel van ondervinden." Overconsumptie van antibiotica leidt ertoe dat ziektekiemen moeilijker te bestrijden worden. Eind jaren negentig stond België nog in de Europese top drie van het antibioticagebruik. "Maar vanaf 2000 zijn de cijfers beginnen dalen. De intensieve mediacampagnes die we jaarlijks opzetten om artsen en publiek te sensibiliseren, hebben duidelijk hun effect gehad," zegt Goossens, de bezieler van het Belgische antibioticabeleid. De daling van het gebruik heeft het aantal resistente bacteriën gevoelig terug gedrongen. Keelstreptokokken en pneumokokken zijn duidelijk minder weerbarstig dan enkele jaren geleden en de ziekenhuisbacterie is met 35 procent teruggedrongen sedert Bovendien zijn de uitgaven voor antibiotica teruggebracht van 220 miljoen euro in 2000 naar 150 miljoen in Europese middenmoot Volgens de professor bevindt België zich op dit moment in de Europese middenmoot, we slikken ongeveer evenveel als de Britten. Het antibioticagebruik in Europa is het laagst in Nederland. Ook in Scandinavië is er nauwelijks een resistentieprobleem. Griekenland en Italië daarentegen zijn de absolute grootverbruikers. "Het zijn vooral zuidelijke landen die te veel gebruiken. Ook wij behoren tot dat zuiden. Zuiderlingen zijn banger, ze stappen sneller naar de dokter. In het noorden heerst er meer een "uitziek"-mentaliteit. " Ook binnen België zijn er significante verschillen tussen Vlaanderen en Wallonië. "Walen slikken inderdaad meer antibiotica. Dat komt omdat het zuiden van ons land meer arme regio's telt. En het is bewezen dat armoede ziek maakt. Ook wonen er verhoudingsgewijs meer ex-mijnwerkers, en van hen is bekend dat ze regelmatig longproblemen hebben die met antibiotica behandeld worden." Campagnes

5 Wat België presteerde, bleef in Europa niet onopgemerkt, want vandaag is het de eerste Europese Antibioticadag. De goede resultaten die Goossens en zijn team konden voorleggen, deden het Europees centrum voor ziektepreventie (ECDC) beslissen dat doorgedreven sensibilisering het tij kan doen keren. "Toch mogen we niet op onze lauweren rusten," meent de professor "want het gebruik in ons land ligt nog steeds veel te hoog. In Nederland bijvoorbeeld slikken ze de helft minder zonder dat ze er nadeel van ondervinden. Vooral kinderen krijgen in België nog te veel antibiotica voorgeschreven voor keel-en oorontstekingen. Onze nationale campagne focust dit jaar op dat probleem." De Europese campagne, die net als de Belgische vandaag start, zoomt in op nog twee andere gevolgen van overmatig antibioticagebruik. Zo zijn urineweginfecties in de ziekenhuizen erg in opmars omdat antibiotica steeds minder effectief is tegen de E.colibacteriën die ze veroorzaken. Ook longontstekingen zouden over een paar jaar niet meer te bestrijden zijn, waardoor er opnieuw sterfgevallen zullen volgen. Kirsten BERTRAND 2008 Concentra - Het Belang van Limburg -, 18/11/2008, p. 1 en 13 / Gazet van Antwerpen -, 18/11/2008, p Antibioticagebruik daalt met een derde Brussel - Belgische artsen en patiënten nemen steeds minder vaak hun toevlucht tot antibiotica. Uit nieuwe cijfers blijkt dat er in de periode een daling met maar liefst 36 procent was. Dat is goed nieuws, want België was een veelverbruiker als het aankwam op antibiotica. Een daling is vooral belangrijk omdat een te hoog verbruik de resistentie voor bacteriën in de hand werkt. Momenteel bevinden we ons nog in de Europese middenmoot, zo weet professor Herman Goossens van het UZA. Vandaag is het de eerste Europese Antibiotic Awareness Day en wordt ook de nieuwe nationale campagne gelanceerd. >2 Eerste Europese Antibiotic Awareness Day moet verbruik doen dalen Belg slikt een derde minder antibiotica Het gaat verder de goede kant op met het antibioticaverbruik in ons land. Tussen 2000 en de zomer van 2007 is nu al een daling van 36 procent merkbaar. Door Kim Herbots Brussel - Dat blijkt uit cijfers die prof. dr. Herman Goossens van het UZA bekendmaakte naar aanleiding van de allereerste Europese Antibiotic Awareness Day. Een daling is belangrijk omdat door het hoge verbruik de resistentie almaar stijgt, met alle gevolgen van dien. De Antibiotic Awareness Day, die vandaag georganiseerd wordt, is een Europees initiatief met een Belgische oorsprong. Ons land begon immers in 2000 als allereerste Europese land met een nationale campagne. "En die heeft veel invloed gehad", aldus Herman Goossens. "Het aantal mensen dat ondertussen nog denkt dat je bij een banale

6 verkoudheid antibiotica moet nemen, daalt gelukkig. We hebben in het kader van een Europees onderzoek een rondvraag gedaan naar luchtwegeninfectie en Belgen blijken erg goed geïnformeerd te zijn: ze weten dat bij een virus antibiotica geen enkel nut heeft." Die kennis resulteert ook in een steeds verdere daling van het antibioticaverbruik. Tussen 2000 en 2006 was er een afname van het aantal antibioticakuren met 32 procent merkbaar. Bekeken tot en met de zomer van 2007 wordt dat 36 procent. Gemeten naar aantal dagelijkse dosissen staat België nu in Europa op de vijfde plaats. Nederland is de beste leerling van de klas, Griekenland doet het het slechtst. "Na het positieve effect van de campagne in ons land zijn ook Frankrijk, Spanje, Luxemburg en Noord-Ierland mee op de kar gesprongen", weet Goossens. "In Frankrijk is het aantal antibioticavoorschriften sinds 2002 al met bijna een kwart gedaald. Met die resultaten ben ik naar de Europees Commissie gestapt met dit initiatief als gevolg. Griekenland heeft hierdoor ook budget van Europa gekregen voor een eigen nationale campagne." Ook in ons land wordt vandaag het startschot gegeven van een nieuwe actie. Ondanks de daling in diverse landen blijft, algemeen bekeken, het verbruik toenemen én bijgevolg de resistentie voor verschillende soorten bacteriën stijgen. "En dat is een groot probleem", meent Goossens. "Temeer daar de farmaceutische bedrijven geen geneesmiddelen ter vervanging in de pijplijn zitten hebben." Het Europees Centrum voor Ziektepreventie wijst er zo op dat eenvoudige, bacteriële longontstekingen mogelijk over een paar jaar niet meer te bestrijden zullen zijn en weer dodelijk zullen worden. Dat het verbruik van antibiotica in ons land nog steeds aan de hoge kant is en tot voor een paar jaar geleden volkomen de spuigaten uitliep, heeft volgens Goossens verschillende oorzaken. "Uit sociologisch onderzoek naar dat thema is gebleken dat in landen met een sterk hiërarchische samenleving meer antibiotica genomen wordt. In Nederland, waar het verbruik erg laag ligt, heeft de patiënt een heel open relatie met zijn arts en gaan mensen snel in dialoog. Ze vinden hun arts een angsthaas als hij snel antibiotica voorschrijft en trekken het nut ook meteen in twijfel. Dat gebeurde tot voor kort in ons land veel minder." De Belgische patiënt was ook vaak zelf vragende partij om een paardenmiddel te krijgen. "Ook daar speelt het cultureel verschil een rol", meent Goossens. "Je ziet dat, gemiddeld genomen, hoe zuidelijker je gaat, hoe sneller mensen ongerust zijn en een pasklare oplossing voor hun medische probleem willen. In het noorden zijn de mensen veelal nuchterder en beslissen ze sneller om een ziekte gewoon uit te zweten." 2008 De Persgroep Publishing - De Morgen -, 18/11/2008, p. 1 en 2 Gebruik antibiotica met derde gedaald De campagnes tegen het onoordeelkundige gebruik van antibiotica werpen vruchten af. Uit cijfers van het RIZIV, dat euro ter beschikking stelde voor de campagne, blijkt dat het antibioticaverbruik in de ambulante praktijk sinds 2000 gedaald is met 36 procent. Naast het gezondheidsvoordeel heeft die daling ook gezorgd voor een besparing van 80 miljoen euro voor de sociale zekerheid.

7 (belga) 2008 Corelio - Het Nieuwsblad -, 19/11/2008, p. 20 Piet Huysentruyt op de sofa bij Frieda Omdat het nog steeds de Week van de Smaak is, nodigen Frieda Van Wijck en haar bijzitter Ramsey Nasr tv-kok Piet Huysentruyt (foto) uit. Ook te gast zijn de Nederlandse fotografen Ari Versluis en Ellie Uyttenbroek. In hun project Exactitudes tonen ze aan dat iedere mens minstens elf dubbelgangers heeft. Jan De Smet komt naar De laatste show met eigen versies van de beroemdste sinterklaasliedjes. Dokter Cammu legt uit waarom het een goede zaak is dat we steeds minder antibiotica gebruiken. (dkc) DE LAATSTE SHOW 2008 Corelio - Het Nieuwsblad -, 19/11/2008, p. 66 Past u nu beter op met het gebruik van antibiotica? Op kan u elke dag meestemmen over een actueel onderwerp JA NEE 2008 Concentra - Het Belang van Limburg -, 19/11/2008, p. 13 Wat zijn antibiotica? "We slikken nog te veel antibiotica", lazen we. Wat zijn nu precies die stoffen die we met z'n allen zoveel nemen? "Antibioticum betekent letterlijk: tegen het leven. Vandaar de antibiotica (meervoudsvorm): stoffen die het leven, in dit geval van bacteriën, doden", zegt professor Herman Goossens van het UZA. "De antibiotica op zich genezen geen infecties, maar doden wel de bacteriën die ervoor verantwoordelijk zijn." Er bestaan verschillende types van antibiotica. Professor Goossens: "Sommige zijn actief tegen een beperkt aantal bacteriën. Daarom noemen we die 'smalspectrum antibiotica'. Andere antibiotica

8 zijn actief tegen meerdere bacteriën, vandaar: 'breedspectrum antibiotica'. Soms zijn die noodzakelijk omdat we de precieze ziekteverwekker niet kennen of omdat er meerdere ziekteverwekkers in het spel zijn." Antibiotica werken niet tegen virussen. "Niet tegen een verkoudheid of tegen griep dus." GhT 2008 Concentra - Het Belang van Limburg -, 19/11/2008, p. 55