Plangebied Trapstraat/Zavel Zottegem )

Transcriptie

1 RAAP België - Rapport 32 Plangebied Trapstraat/Zavel Zottegem ) Archeologienota Archeologisch Vooronderzoek 2016 K 106 Nazareth 2016

2 Colofon Opdrachtgever: IP Invest bvba Varenstraat Zottegem Titel: Plangebied Trapstraat/Zavel te Zottegem, gemeente Zottegem Archeologienota Archeologisch vooronderzoek Bureauonderzoek 2016 K 106 Status: definitief Datum: december 2016 Auteur: A.E.M. Van de Water en N. Vanholme Projectcode: 2016 K 106 Bestandsnaam: ZOTR01 Projectmedewerker: C. Ryssaert Erkend archeoloog: RAAP België (OE/ERK/Archeoloog/2016/00154) Bewaarplaats documentatie: RAAP België, Steenweg Deinze 72, 9810 Nazareth Bevoegd gezag: agentschap Onroerend Erfgoed RAAP België BVBA Steenweg Deinze Nazareth telefoon: 09/ / raap@raap.be RAAP België bvba, 2016 RAAP België aanvaardt geen aansprakelijkheid voor eventuele schade voortvloeiend uit het gebruik van de resultaten van dit onderzoek of de toepassing van de adviezen. 1

3 1 Administratieve gegevens naam plangebied: Trapstraat/Zavel plaats: Zottegem gemeente: Zottegem provincie: Oost-Vlaanderen toponiem: Trapstraat/Zavel oppervlakte plangebied: ca. 900 m² bounding box in lambertcoördinaten (X/Y): X: Y: X: Y: Plangebied: Trapstraat/Zavel Topografische ligging OE-code: 2016K figuur 1 Situering van het totale plangebied op de topografische ondergrond. Het plangebied is paars omlijnd waarbij de bestaande kelders licht paars zijn ingekleurd. 2

4 2 Gemotiveerd advies 2.1 Volledigheid van het uitgevoerde vooronderzoek In het plangebied van de Trapstraat/Zavel te Zottegem, gemeente Zottegem wordt in opdracht van IP-Invest bvbva een herontwikkeling voorzien. Ten behoeve van het planvoornemen en het verkrijgen van een stedenbouwkundige vergunning heeft RAAP België een archeologisch vooronderzoek uitgevoerd. Door het planvoornemen kunnen immers archeologische vindplaatsen bedreigd worden. De archeologienota werd opgesteld oor middel van een bureaustudie. Door middel van de beschikbare bronnen was het mogelijk om zicht te krijgen in het archeologisch potentieel van het plangebied. De zone is gelegen in het centrum van Zottegem, vlakbij de OLV-Hemelvaartkerk. Er mag verondersteld dat het gebied steeds in de invloedsfeer was gelegen van de ontwikkeling van de stad, en dit vanaf de volle middeleeuwen. Omwille van de topografische gunstige ligging kunnen ook oudere sporen worden verwacht. De fundering van de nieuwe gebouwen zal bestaan uit een plaatfundering waarbij de afgraving van het terrein slechts ca. 50cm beslaat. Verwacht wordt dat hierbij de archeologische sporen niet zullen worden verstoord. Voor enkele zones echter zijn er diepere uitgravingen gepland. Dit is het geval voor: - de nutsleidingen - de water- en septische putten - de vorstrand van de funderingsplaat Omwille van de hoge verwachtingsgraad dient het bodemarchief eerst te worden geregistreerd. Omdat het om plaatselijke verstoringen gaat, wordt geadviseerd werfbegeleiding te voorzien. Voorafgaand proefputten en -proefsleuven aanleggen is niet mogelijk door de aanwezigheid van gebouwen op het terrein. Ook na de sloop lijkt een verder vooronderzoek met ingreep in de bodem niet noodzakelijk omwille van de baten-kostenanalyse. Het onderzoek zal slechts lokaal moeten worden uitgevoerd. De onderzoeksinspanning bij verder vooronderzoek met ingreep in de bodem staat dus niet in verhouding tot verwachte kennisvermeerdering in vergelijking met een onderzoek door middel van werfbegeleiding. 2.2 Aanwezigheid en waardering van de archeologische site Algemeen verwachtingsmodel In het kader van het bureauonderzoek zijn geologische, bodemkundige, historische en archeologische gegevens gecombineerd. Uit de analyse bleek algemeen het volgende: - Het plangebied ligt tussen het laaggelegen beekdal van de Bettelhovebeek en de hoger gelegen heuvelachtige gebied in het zuiden tussen o.a. Sint-Goriks-Oudenhove en Erwetegem. Deze specifieke ligging zorgt voor een relatief hoge trefkans voor bewoningsporen uit de verschillende archeologische periodes. 3

5 - Binnen het plangebied zijn tot op heden geen archeologische vondsten gedaan. Noch zijn er tot op heden onderzoeken uitgevoerd die hieromtrent meer informatie kunnen opleveren. In de directe omgeving van het projectgebied zijn echter wel verschillende vondsten of waarnemingen bekend, grotendeels afkomstig van archeologische (nood)onderzoeken. De oudste vondsten die bekend zijn, dateren uit de midden bronstijd en ijzertijd. Het betreft losse sporen die mogelijk wijzen op een nederzetting. De meeste sporen dateren echter uit de periode vanaf de 10 de en 11 de eeuw. Ten noorden van de kerk bestaan deze sporen overwegend uit nederzettingsresten en resten van ambachtelijke activiteiten (o.a. pottenbakkers); ten zuiden van de kerk (zone waarbinnen voorliggend plangebied ligt) zijn uit deze periode overwegend landinrichtingssporen aangetroffen. Nederzettingsresten die in deze zone aangetroffen worden, dateren er vooral vanaf de 17 de eeuw en jonger. Volgend archeologisch verwachtingsmodel per periode kan worden vooropgesteld: In de Steentijd (Paleolithicum t/m Neolithicum) leefde de mens voornamelijk van de jacht, visvangst en het verzamelen van eetbare planten en vruchten. Deze zogenaamde jager-verzamelaars trokken door het landschap en verbleven alleen tijdelijk op één plaats. Uit een ruimtelijke analyse blijkt dat hun kampementen in vrijwel alle gevallen zijn gesitueerd op de overgang van nat naar droog en hoog naar laag en dat beek- en rivierdalen een bijzondere aantrekkingskracht uitoefenden. Nabij dergelijke gradiëntzones waren namelijk de meeste voedselbronnen voorhanden en was (drink)water bereikbaar. In deze periodes werd het plangebied en de omgeving gekenmerkt door een extreem koud klimaat en door een grote droogte. Tot het einde van de ijstijd (ca jaar geleden) kunnen mensen zich tijdelijk dan wel semi-permanent op lokale verhogingen in het landschap en/of kopjes en overgangen naar beek- en rivierdalen gesetteld hebben. In het plangebied zijn geen duidelijke landschappelijke situaties (gradiëntzones, kopjes, ) aanwezig waardoor er niet duidelijk sprake is van een gunstige vestigingslocatie. Hierdoor is de kans kleiner (doch niet onbestaand) dat in de periode van jager-verzamelaars het plangebied gebruikt is. Laat-Neoliticum/Metaaltijden/romeinse periode: Met de introductie van de landbouw (vanaf het neolithicum) werd de mate waarin gronden geschikt waren om te beakkeren een steeds belangrijkere factor in de locatiekeuze van de mens. De eerste akkergronden werden op de van nature vruchtbaarste gronden aangelegd. Bovendien moesten de gronden goed ontwaterd zijn. Het plangebied kenmerkt zich door het voorkomen van zandleem- of zandgronden. Deze kenmerken zich door een goede waterhuishouding, bodemgesteldheid en -vruchtbaarheid. Hierdoor is de kans aanwezig dat binnen het plangebied vindplaatsen voorkomen, daterend vanaf de late prehistorie. Vondsten uit de directe omgeving onderschrijven de aanwezigheid van aanwezigheid in de midden bronstijd, de ijzertijd en de Romeinse periode. Middeleeuwen: Vanaf de 10 de en 11 de eeuw ontwikkelt Zottegem zich steeds meer als een stedelijk centrum. Meer een meer aanwijzingen voor bewoning worden aangetroffen. De meeste aanwijzingen voor bewoning bevinden zicht tussen het kasteel en de Markt/kerk. Het is niet duidelijk vanaf wanneer Zottegem naar het zuiden toe uitbreidde. Ondanks er geen kaartmateriaal dit aantoont, wordt een geleidelijke toename veronderstelt vanaf het oprichten van de kerk. Tussen de huidige funderingen kunnen sporen worden aangetroffen van eerdere bewoning op deze percelen, en/of van ambachtelijke activiteiten die eerder buiten de bewoningskern plaatsvonden (zoals 4

6 vuurgerelateerde activiteiten. Op de achtererven is er daarnaast ook een hoge trefkans op archeologisch gezien interessante structuren zoals afvalkuilen, beerputten en waterputten. Vanaf het begin van de 18 de eeuw zijn er duidelijke bewijzen dat het gebied ten zuiden van de kerk tot de stadskern behoorde. Het voorkomen van historische bebouwing (daterend tot minimaal de late 17 de / vroege 18 de eeuw) kan op basis van de studie van kaartmateriaal verwacht worden Verstoorde zones De kans tot het treffen van bovenstaande sporen uit de verschillende periodes hangt sterk af van de verstoringsgraad. - Mogelijk zijn archeologische sporen bij de aanleg van de kelders van de huidige bebouwing weggeraven. Het is echter niet gezegd dat onder de vloer van de kelders geen archeologische gegevens kunnen bewaard zijn. 1 - er is kans op verstoring door de bouw van 19 de -eeuwse en 20 ste -eeuwse volumes. Onderzoek in stadscontexten hebben vaak genoeg aangetoond dat oudere sporen onder de meer recente gebouwen kunnen zijn bewaard Erosie Er dient rekening te worden gehouden met erosie van de toplaag in de periode vóór de permanente bewoning vanaf de(late?) middeleeuwen. Erosie kan ertoe hebben geleid dat sporen die hogerop waren gelegen zijn verdwenen zijn, en deze die aanwezig waren op het lager gelegen deel bedekt geraakten Diepteligging Het plangebied ligt binnen de oude stadskern van Zottegem. Het is aannemelijk dat door het eeuwenlang gebruiken van deze omgeving er een ophoogpakket is ontstaan met puinlagen of zelfs brandlagen. Het blijft een open vraag of ook hier net zoals is de Wolvenstraat een ophogingspakket van ca. 1m aanwezig. Omwille van de hogere ligging van het plangebied lijkt de kans eerder klein. Algemeen moet rekening gehouden worden met een hoge verwachtingsgraad en een eerder complexe stratigrafie waarbij enerzijds zich grondsporen kunnen manifesteren, zoals eerder kenmerkend is voor landelijke sites. Daarnaast is er sprake van een lange bewoningsevolutie waarbij wellicht eerst houtbouw verschijnt, en deze daarna vervangen wordt door steenbouw. Verwacht wordt ook dat zich op de achtererven van de huizen heel wat structuren kunnen worden aangetroffen, zoals afvalkuilen, beerputten en mogelijk waterputten uit verschillende peridoes. Dergelijk structuren bevatten vaak heel wat archeologische vondsten die wetenschappelijk interessant zijn in functie van onderzoek naar de leefgewoontes van de bewoners toe. 1 Tijdens een archeologisch onderzoek in 1913 in de Kattestraat te Aalst werd onder de 15 de /16 de -eeuwse kelders nog een oude akkerlaag en een Romeins spoor aangetroffen. (Vanholme & Dalle, in voorbereiding) 5

7 2.3 Impactbepaling Geplande ingreep Ter plaatse van het plangebied wil de initiatiefnemer een herontwikkeling realiseren. De herontwikkeling bestaat uit het slopen van de bestaande bebouwing en het realiseren van nieuwbouw. De nieuwbouw zal bestaan uit een blok met garageboxen en twee gebouwen met op de gelijkvloerse verdieping handelsruimte/kantoor en op de verdiepingen verschillende wooneenheden. De grondwerken in het kader van het planvoornemen houden de volgende handelingen in: 1. slopen van de bestaande bebouwing; 2. bouwrijp maken van het plangebied met de aanleg van nutsvoorzieningen, riolering en aansluiting op de openbare wegen; 3. optrekken van de gebouwen. 1. slopen van de bestaande bebouwing Ten aanzien van de bestaande bebouwing is zowel bij de opdrachtgever als de huidige eigenaren als in het gemeentelijk archief 2 geïnformeerd naar bouwtekeningen van de huidige volumes. Deze zijn - helaas- niet voorhanden. Op basis van de vereenvoudigde plattegronden en snedes kan herleid worden dat aan de voorzijde van straten (zowel de Trapstraat als de Zavel) kelders, al dan niet gedempt onder de woningen aanwezig zijn. Onder de huidige woning van Trapstraat 4-6 ligt tevens een regenwaterput. De achterzijde van het plangebied is niet onderkelderd, de vloeren liggen op volle grond en de gebouwen zijn licht gefundeerd op funderingssloven en -poeren. De combinatie van de vereenvoudigde tekeningen en de beschikbare hoogte- en oppervlaktegegevens van geopunt.be, levert de volgende huidige verstoringen op: - Zavel 11-13: Kelders: ca. 100 m² tot een diepte van 1,5 à 2,0 m beneden peil (vloerniveau gelijkvloers). Uitgaande van een TAW-hoogte van Zavel van +62,4 m TAW komt dit neer op een huidige verstoring tot +60,9 tot 60,4 m TAW. - Trapstraat 4-6: Kelders en regenwaterput: ca. 95 m² tot een diepte van 1,5 à 2,0 m beneden peil (vloerniveau gelijkvloers). Uitgaande van een TAW-hoogte van Zavel van +62,8 m TAW, is dit een verstoring tot +61,3 tot 60,8 m TAW. - Trapstraat 8: Kelder: ca. 50 m² tot een diepte van ca. 2,00 m. Uitgaande van een TAW-hoogte van Zavel van +62,8 m TAW, is dit een verstoring tot +60, 8 m TAW. Tijdens de sloopfase worden de kelders niet uitgegraven. Deze aan de zijde van de Zavel zijn reeds gedempt, de kelders in de Trapstraat zullen worden opgevuld. Hier overheen wordt de vloerplaat gelegd. 2 Het archief is bevraagd. Dhr. R. Glorieux (dienst Ruimte, Stad Zottegem) gaf aan van de gevraagde gebouwen (trapstraat/zavel) in het archief geen vergunningen terug te vinden. Mail d.d

8 figuur 2. Inplantingsplan van het plangebied. Boven de bestaande toestand, onder de nieuwe toestand. Bron: Architectenbureau Ivan Michiels, dossier , tekening 3/5 d.d

9 Nr. 13 Nr. 11 Nr. 4 Nr. 6 Nr. 8 figuur 3. Plattegrond bestaande toestand: kelder en funderingen. Bron: Architectenbureau Ivan Michiels d.d figuur 4. Dwarsdoorsnedes over de bestaande bebouwing. Bron: Architectenbureau Ivan Michiels d.d

10 2. bouwrijp maken van het plangebied: fundering en de aanleg van nutsvoorzieningen Langsheen de Zavel en de Trapstraat worden nieuwe woningen voorzien. Het achterliggende gedeelte zal dienst doen als parkeerruimte. De nieuwe panden worden aangezet op een plaatfundering. Door het gebouw op een plaat aan te zetten wordt de belasting maximaal gespreid. Het funderingssysteem werd bepaald op basis van ervaring met gelijkaardige constructies in de buurt. Aangezien er geen ondergrondse ruimten worden gemaakt is het niet nodig om een vormvast scherm, zoals een palenwand, te plaatsen. Het afgraven van het huidig niveau wordt beperkt tot ca. 50cm. Wegens het natuurlijk hoogteverschil zal gewerkt worden met twee niveaus. Zo komt het niveau van de garage ca. 40cm hoger te liggen dan de overige volumes. 3. optrekken nieuwbouw Binnen het plangebied zijn twee gebouwblokken en een blok met garageboxen voorzien. Het gebouw aan de Zavel zal een oppervlakte krijgen van ca. 220m², het gebouw aan de Trapstraat bedraagt ca. 320m² en de garageboxen ca. 130m². Boven de garage komt een open ruimte (binnenplein). De geplande gebouwblokken worden niet onderkelderd. Er worden aansluiting voorzien op de bestaande riolering. Daarnaast zullen er nieuwe kabels en leidingen worden aangelegd. De impact op de bodem ter plaatse van kabels en leidingen bestaat uit het vergraven van de bodem ten behoeve van een leidingsleuf. Deze zal naar verwachting ca. 60 cm breed zijn en een diepte bereiken van maximaal 80 tot 100cm. De aansluitingen op de riolering dienen rekening te houden met het gewenste verval en de aankoppelpunten. Deze informatie is momenteel nog niet beschikbaar, maar naar verwachting zal de nieuwe riolering komen te liggen in rioolsleuven van 1m breed en maximaal 1 m diep. Ieder gebouwblok zal haar eigen aansluiting krijgen op het bestaande rioleringsnet. De verstoring zal vermoedelijk reiken tot +61,4 à 61,8m TAW. Naast de aanleg van leidingen worden ook waterputten en septische putten voorzien van 5000 tot 6000 liter. Hiervoor worden uitgravingen voorzien van minstens 2 op 2m. In het totaal gaat het om 6 van deze putten. Voor de fundering wordt een funderingsplaat voorzien van ca. 30cm. Rondom het plangebied wordt een vorstrand voorzien die iets dieper wordt aangelegd (ca. 80cm). Dit zal lokaal een diepere verstoring in de bodem teweeg brengen. 4. Algemeen Bij de werkzaamheden moet rekening worden gehouden met volgende verstoringen: - Aanleg van allerlei nutsleidingen over het hele terrein: diepe uitvoering ca. 1m, breedte ca. 60 cm - Aanleg van 6 putten: diepte ca. 2 m, oppervlak ca. 6 x 3,6m² = 21,6m² - Aanleg van plaatfundering: diepte ca. 30cm, met vorstrand rondom het plangebied (ca. 80cm) - Afgraven van het oppervlak tot het gewenste niveau (ca. 50 cm) 9

11 figuur 5. Plattegrond fundering van de nieuwe situatie, met aanduiding van de leidingen en de putten. (Bron: Architectenbureau Ivan Michiels, dossier , tekening 1/5 d.d ) figuur 6. Plattegrond gelijkvloers van de nieuwe situatie. (Bron: Architectenbureau Ivan Michiels, dossier , tekening 2/5 d.d ) 10

12 figuur 7. Doorsnede van gebouw Zavel en de hoger gelegen garageboxen (links). Het detail van de fundering (rechts) is rood omcirkeld. (Bron: Architectenbureau Ivan Michiels, dossier , tekening 4/5 d.d ) Mogelijke effecten van werkzaamheden op archeologische vindplaatsen Volgende ingrepen in de bodem zullen plaatsvinden tijdens de realisatie van hetproject: - Aanleg van allerlei nutsleidingen over het hele terrein: diepe uitvoering ca. 1m, breedte ca. 60 cm - Aanleg van 6 putten: diepte ca. 2 m, oppervlak ca. 6 x 3,6m² = 21,6m² - Aanleg van plaatfundering: diepte ca. 30cm, met vorstrand rondom het plangebied (ca. 80cm) - Afgraven van het oppervlak tot het gewenste niveau (ca. 50 cm) Uit het beschreven verwachtingsmodel blijkt dat er sporen kunnen worden verwacht uit alle periodes en dit over het quasi volledige gebied. Enkel voor de kelders en de regenwaterput zijn de archeologische sporen vermoedelijk allemaal weggegraven. Al is behoud van oudere sporen zeker mogelijk. Omdat de kelders niet worden verwijderd dient hier geen rekening te worden gehouden met onderzoek onder de kelders Ondanks er bij de werkzaamheden geen sprake is van de aanleg van nieuwe kelderniveaus, zullen er verspreid over het volledige plangebied lokaal ingrepen in de bodem plaatsvinden. Verwacht wordt echter dat bij het algemeen bouwrijp maken en afgraven tot de gewenste diepte (ca. 50cm) geen grote verstoringen zullen worden aangebracht aan het archeologisch bodemarchief. Er wordt namelijk rekening gehouden met een bestaande verstoorde laag onder het maaiveld, wat meestal het geval is binnen stadscontexten. Bij het uitgraven van de diepere sleuven en putten is er echter wel een kans dat er archeologie wordt aangetroffen en vergraven. 2.4 Bepaling van de maatregelen Gezien de specifieke situatie kan het archeologisch onderzoek het meest efficiënt gebeuren via een werfbegeleiding. Dit traject is een specifiek vorm van een archeologische opgraving. Bijkomende 11

13 duiding over dit traject werd opgenomen in een document opgesteld door het agentschap Onroerend Erfgoed (14 juli 2016). Een archeologisch onderzoek onder de vorm van een werfbegeleiding lijkt hier aangewezen omwille van: - de verstoring verspreidt over het terrein zal plaatsvinden - bijkomend vooronderzoek door middel van proefputten en -sleuven minder relevant zijn net door de slechts lokale voorziene verstoring. - Controle tijdens de werken volstaat om de nodige registratie te doen van de archeologische gegevens die zullen worden vergraven. Volgende methodes voor archeologisch vooronderzoeken zonder en met ingreep in de bodem zijn overwogen maar niet weerhouden: - veldkartering: dergelijk onderzoek levert in een stadscontext niet de gewenste resultaten - Een landschappelijk booronderzoek: dit onderzoek kan de gaafheid van de bodem aantonen en is de eerste stap naar onderzoek van steentijdsites. Op deze manier kunnen namelijk oude bodems worden waargenomen waarin er kans is tot het aantreffen van goed bewaarde steentijdvindplaatsen. Omwille van de ontwikkeling van dit perceel en de specifieke vraagstellingen is een onderzoek naar oude bewaarde bodems door middel van boringen niet relevant. - Geofysisch onderzoek: Geofysische methodes worden voornamelijk toegepast in het kader van het treffen van massieve structuren en kunnen worden ingezet indien het verschil in weerstand tussen deze structuren en de omliggende bodemgroot genoeg is. De vraagstelling naar de aanwezigheid van dergelijke structuren is echter niet van toepassing. - Een archeologisch booronderzoek heeft hier weinig zin. Deze techniek wordt toegepast voor het opsporen van steentijdsites, dewelke hier niet in het bijzonder worden verwacht. - proefputten en -sleuven: Voorafgaand proefputten en -proefsleuven aanleggen is niet mogelijk door de aanwezigheid van gebouwen op het terrein. Ook na de sloop lijkt een verder vooronderzoek met ingreep in de bodem niet noodzakelijk omwille van de baten-kostenanalyse. Het onderzoek zal slechts lokaal moeten worden uitgevoerd. De onderzoeksinspanning bij verder vooronderzoek met ingreep in de bodem staat dus niet in verhouding tot nodige kennisvermeerdering in vergelijking met een onderzoek door middel van werfbegeleiding. 12

14 3 Programma van maatregelen 3.1 Afbakening Het volledig plangebied wordt afgebakend voor de werfcontrole. De zones die effectief zullen worden begeleid zijn deze waar de putten en de leiding komen te liggen. Daarnaast dient er ook rekening te worden gehouden met de aanleg van een vorstwering rondom de funderingsplaat. Voor het plan met de putten en de leidingen wordt verwezen naar figuur 5. figuur 8: Afbakening van het plangebied waar werfcontrole wordt nodig geacht. 13

15 3.2 Wetenschappelijke doel- en vraagstelling Het bijkomend onderzoek wordt uitgevoerd in het kader van enkele specifieke doelstellingen: het verkrijgen van inzicht in de aanwezigheid van archeologische resten binnen het plangebied nagaan of er archeologische sporen aanwezig zijn, hoe diep deze gelegen zijn en wat hun aard is inzicht krijgen in de stratigrafie en achterhalen wat deze kan vertellen over de historiek is van het plangebied Volgende wetenschappelijke vraagstelling wordt hierbij aangehaald: Zijn er archeologische sporen bewaard? Wat is hun aard en hun bewaringstoestand? En op welke diepte zijn te gelegen? Wat is de invloed van 19 de - en 20 ste -eeuwse bebouwing op de archeologie en gaafheid van sporen en bodem? Werd door middel van de werfgeleding een beeld verkregen van de evolutie van het terrein doorheen de geschiedenis, en zo ja, wat zijn de algemene grote lijnen? Wat is de kennisvermeerdering van de gegevens voor de algemene geschiedenis van Zottegem en de omgeving van de stad? 3.3 Onderzoeksmethoden Het archeologisch onderzoek zal verlopen volgens een werfcontrole. Deze vinden plaats in samenspraak met de bouwheer, op de momenten dat er zich ingrepen in de bodem voordoen. 3.4 Onderzoekstechnieken Alle graafwerkzaamheden dienen permanent actief archeologisch te worden begeleid. De archeologisch uitvoerder stuurt de wijze van ontgraving aan (laagsgewijs, tijdelijke halt op eventuele archeologische vondst/leefvlakken, etc.). Uitgegaan wordt van meerder archeologisch vlakken. Deze worden allen geregistreerd. Boringen voorzien in aanvullende informatie, wanneer kijkgaten of coupes niet diep genoeg kunnen zijn. Documentatie van de profielen (voor zover deze niet door wandstabiliserende voorzieningen zoals een bekisting worden gehinderd) dient inzicht te geven in de landschappelijke opbouw en in de bodemstratigrafie. Documentatie van de vlakken dient inzicht te geven in de ruimtelijke geleding en in de spreiding en aard van sporen, structuren en vondsten. Documentatie van de sporen op het vlak en in coupes dient in samenhang met het verzamelen van vondsten en nemen van monsters inzicht te geven in de aard, datering en kwaliteit van sporen. Het onderzoek wordt uitgevoerd volgends de regels zoals ze omschreven worden in de Code van Goede praktijk. 14

16 3.5 Inschatting van de aard en de hoeveelheid vondsten Omdat er op dit moment geen concrete archeologische gegevens voorhanden zijn, is het onmogelijk om voor (eventuele) sites die binnen het plangebied aanwezig zijn, een accurate inschatting te maken van de aard en het aantal vondsten. Er kan alleen gesteld worden dat vondsten uit alle perioden kunnen voorkomen. Dit kunnen zowel losse vondsten zijn als vondsten die deel uitmaken van een bepaalde context. 3.6 Inschatting totale duur van de werfbegeleiding De termijn voor de werfbegeleiding wordt op 5 werkdagen geschat. Dit aantal kan echter nog variëren, afhankelijk van de wijzigende bouwplannen. 3.7 Kostenraming Omschrijving Aard Aantal Eenheid eenheidsprijs totaal Voorbereiding en TP 1-500,00 EUR 500,00 EUR coördinatie Veldwerk: inzet VH 15 mandagen 440,00 EUR 6.600,00 EUR archeologisch team (3 pers.) Verwerking assessment (2 VH 10 mandagen 440,00 EUR 4.400,00 EUR pers.) Rapportering en TP 1-500,00 EUR 500,00 EUR revisiekosten TOTAAL ,00 EUR In deze raming zitten geen kosten vervat voor werfinrichting, grondverzet en grondwaterverlaging. Aangezien de werken parallel of net voorafgaand aan de bouwwerkzaamheden zullen gebeuren, worden deze voorzien door de aannemer van de werken. Ook de aanlevering van de vondsten en de rest van het opgravingsarchief aan een depot (en de verpakkingskosten die daarmee gepaard gaan) zitten hier niet mee in. 3.8 Competenties van de uitvoerder van het archeologisch onderzoek De dagelijkse uitvoering van opgravingen ligt in handen van minstens: - één archeoloog projectleider. Hij/zij dient houder te zijn van een diploma zoals omschreven in het archeologiebesluit (artikel 12, 1 ) en heeft minstens: 10 opgravingen of prospecties met ingreep in de bodem uitgevoerd, waarvan 5 opgravingen of prospecties in stedelijke context, aangetoond met CV - één archeoloog assistent. Hij/zij dient houder te zijn van een diploma zoals omschreven in het archeologiebesluit (artikel 12, 1 ) en heeft minstens: 5 opgravingen of prospecties met 15

17 ingreep in de bodem uitgevoerd, waarvan 1 opgraving of prospectie in stedelijke context, aangetoond met CV. Daarnaast wordt conform de Code van Goede Praktijk een aardwetenschapper betrokken bij het veldwerk, deze dient echter niet permanent op het terrein aanwezig te zijn. 3.9 Risicofactoren bij de uitvoering van het archeologisch onderzoek Alle archeologisch veldonderzoek moet worden uitgevoerd in goede omstandigheden. Dit betekent o.m. dat: - Er een veiligheids- en gezondheidsplan is opgemaakt conform de vigerende wetgeving. - Alle medewerkers in het veld de vereiste PBM s dragen en de vereiste veiligheidsopleidingen gevolgd hebben. - De werf is ingericht conform de vigerende arbeidswetgeving, wat onder ander inhoud dat er voorzien is in voldoende signalisatie en eventuele omheiningen, conform de vigerende wetgeving. - De uitvoerder van de graafwerken een duidelijk zicht heeft op eventueel aanwezige leidingen Bewaring van het archeologisch ensemble Voor het bewaren en deponeren van het archeologisch ensemble dat voortvloeit uit deze werfbegeleiding, wordt het voorstel gedaan voor het Pam te Velzeke (Provinciaal Archeologisch Museum). In de aanloop van de werfbegeleiding dient met de nodige instanties contact opgenomen te worden om hieromtrent concrete afspraken te maken. 16