Een kijkje vanuit games naar geschiedenis en geloof

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een kijkje vanuit games naar geschiedenis en geloof"

Transcriptie

1 Een kijkje vanuit games naar geschiedenis en geloof

2 Het spel Deze eerste game in de Assassin's Creed-serie speelt zich af in 1191 na Christus. De derde kruistocht naar het Heilige Land heeft chaos veroorzaakt. Het is aan de Assassijnen de taak om het bloedvergieten te stoppen door beide partijen onder druk te zetten: de moslims en de kruisvaarders. In het spel neem je de rol van het één van deze Assassijnen: Altaïr. Als Altaïr moet je verscheidene smerige klussen opknappen met behulp van Middeleeuwse tactieken en wapens. In Assassin s Creed is het de kunst om iemand zo onopvallend mogelijk te doden en ervoor te zorgen dat je zelf niet gegrepen wordt. Je moet je aanvallen goed plannen, zonder genade toeslaan en ontsnappen. Dit is vaak moeilijker dan het klinkt, doordat je omgeving reageert op je acties. Als jij iemand in het openbaar vermoord, zullen de mensen in je omgeving bijvoorbeeld van je wegrennen. Je kunt deze mensen ook juist gebruiken door tussen ze te gaan lopen en zo onzichtbaar te worden voor je vijanden. In het spel zelf zijn er eigenlijk twee grote groepen vijanden. Langs de ene kant heb je de Assassin s met als voornaamste vijand de Tempeliers. Wat het spel zo leuk maakt is niet alleen de spanning en de actie, maar ook het realisme. Je vindt in het spel veel gebouwen, plaatsen en personen terug die in het echt eleven ook bestaan of bestaan hebben. Natuurlijk is het spelletje maar fictie. Het is niet echt gebeurd, maar wat is er dan wel echt? We zoeken het uit! De Kruistochten De kruistochten zijn oorlogen in de geschiedenis waarbij meestal christelijke ridders gingen vechten tegen de Moslims. Al sinds 732 hadden moslims geprobeerd Europa binnen te vallen, soms was hen dit gelukt (zoals in Spanje). De kruistochten begonnen pas echt nadat moslims ook de Heilige stad Jeruzalem bezet hadden. Christelijke gelovigen konden nu moeilijker de heilige plaatsen bezoeken. Door deze verovering, omwille van de eerdere moslimaanvallen en om verschillende politieke en religieuze redenen besloot Paus Urbanus II om ridders en boeren vanuit heel Europa op te roepen om ten strijde te trekken. Tijdens de eerste kruistocht speelde onder andere Godfried van Bouillon, de markgraaf van Antwerpen een belangrijke leidersrol. Het is in de derde kruistocht dat volgens het spel de twee vijanden elkaar ontmoeten.

3 1. Geef uit de bovenstaande teksten drie redenen waarom men op kruistocht ging? 2. Welke paus riep op tot kruistocht?

4 3. Wat was er zo speciaal aan Jeruzalem? 4. Hoe heetten de moslims die de Heilige stad hadden veroverd? 5. Hoe herken je de christelijke ridders op de afbeelding uit het spel? Assassins Het eerste spel uit de Assassin s creed reeks begint bij de jonge Altaïr Ibn-La'Ahad. Al snel wordt duidelijk dat hij behoord tot de groep van de Assassijnen. Tijdens het spel word duidelijk dat je de wereld moet beschermen tegen de Tempelier, een organisatie die de wereld in zijn macht wil krijgen door een voorwerp waarmee je de gedachten van anderen kan beïnvloeden. Om de wereld te kunnen beschermen maken ze gebruik van verschillende special wapens zoals een mes dat onder hun arm verborgen kan worden. De echte assassijnen, die waren echter minder vredelievend Hasan al-sabbah creëerde rond de eerste kruistocht (1080) een van de dodelijkste sjiitische vechtmachines ooit. Vanuit een geïsoleerde vesting in de bergen van Noord-Iran stuurde hij zijn mannen eropuit, die met gevaar voor eigen leven de ene sluipmoord na de andere begingen. Sabbah kreeg ze zover door ze een plekje in het paradijs te beloven. Ze zouden daarin komen als ze in opdracht van hem een sluipmoord zouden begaan, die bijna zeker tot hun dood leidde. Vorsten, ministers, rechters, generaals van de soennitische richting waren een paar eeuwen lang hun leven niet zeker. Alleen of met een klein groepje sloegen de moordenaars toe; bij voorkeur op een vrijdag in een moskee zodat meer mensen de moord zouden zien. Slechts af en toe werd ook

5 wel eens een kruisvaarder of tempelier vermoord, maar dat was eigenlijk eerder toevallig. In 1257 werd Alamut door de Mongolen verwoest, inclusief de waardevolle bibliotheek. Maar de groep leefde voort in het collectieve bewustzijn. De Assassijnen zouden later hun naam verlenen aan het Engelse woord voor sluipmoordenaar: assassin. 1. Welke twee soorten (stromingen) van Islam komen er in dit tekstje voor? 2. Tot welke stroming behoren je klasgenoten? 3. Ook het Christendom kent verschillende stromingen. Noem de grootste Waarom zijn er op vrijdag meer mensen in de moskee? 5. Hoe kon de leider van de Assassijnen jongelingen overtuigen om de moorden te plegen? 6. Gebeurt dit nu nog? Tempeliers In het spel Assassin s Creed zijn de grootste vijanden de Tempeliers. Zij willen zoals eerder gezegd immers de wereld veroveren door de gedachten van de mensen te beïnvloeden. Ze gebruiken daarvoor zowel de politiek,de Kerk en zwaar geweld. In werkelijkheid waren de Tempeliers echter helemaal iets anders dan wat in het spel getoond werd, dat kan je lezen in de tekst op de volgende bladzijde:

6 Een Tempelier uit het spel Assassins creed Een echte tempelier

7 1. Welke drie belangrijke ridderordes ontstonden na de oprichting van het koninkrijk Jeruzalem? 2. Geef de volledige naam van de tempeliers zoals die in de tekst staat. 3. Wat was de belangrijkste taak van de tempeliers? 4. Op welke manier leefden de tempeliers? 5. Vul de tijdslijn van de orde aan: Jaar: gebeurtenis: Beleg van Accra

8 Jeruzalem Het spel Assassin s creed,speelt zich in het begin vooral af in Jeruzalem. Volgens het verhaal ligt er ergens in de tempel een appel verborgen. Hiermee kan je de gedachten van mensen beïnvloeden om ze te laten doen wat jij wil. De appel ligt verborgen op de plaats waar de tempel van Salomon stond. Deze stond ooit op de tempelberg, de plaats waarop je nu de gouden koepel ziet staan De bedoeling is dat jij in het spel als Altaïr de appel in veiligheid brengt. Allemaal goed en wel, maar wat is nu precies die tempelberg? De Tempelberg of de berg Moria, door joden Har ha-bayit en door moslims Haram al- Sharif genoemd, is een heuvel in het oosten van de oude stad van Jeruzalem. De plaats is in de drie grote godsdiensten belangrijk omdat ze allemaal geloven omdat dat de plaats is waar Abraham zijn zoon bijna offerde op vraag van God, in de plaats daarvan kreeg hij echter een schaap aangeboden. Maar elke godsdienst heeft nog eens zijn aparte bijzondere redenen waarom de plaats zo belangrijk is. Voor het Jodendom is de tempelberg de heiligste plaats die er is,. Op deze plaats stond de Joodse Tempel van Salomon waarin de ark des verbond bewaard werd (de kist waarin de 10 geboden liggen). Volgens de Tenach moesten in de tempel de belangrijkste offers gebracht worden. De tempel is echter al ongeveer 1950 jaar verwoest. Het enige wat er nog van over blijft is de Westmuur, ook wel de klaagmuur genoemd. Joden gaan er nog steeds heen om te bidden en het lot van de tempel te betreuren. Strikt genomen mag de tempelberg niet door joden betreed worden als ze onrein zijn, daardoor geloven ze dat ze hem pas terug zullen kunnen betreden als hun Messias er is.

9 Voor het Christendom is de tempelberg om dezelfde redenen een belangrijke plaats, maar ook omdat het in deze tempel is dat Christus op twaalf jarige leeftijd in discussie ging met ander godsdienstleraars, terwijl zijn ouder hem kwijt waren. Wanneer ze hem terug vonden en Jezus vroegen waarom hij dit gedaan had, zij Hij volgens de Bijbel: Wist u dan niet dat ik moest zijn in het Huis van Mijn Vader. Het is ook de tempel waar Jezus de verkopers uitjoeg omdat ze er een marktplaats van hadden gemaakt. Tot slot zou Jezus zelf de tempel vervangen, Het lichaam van Christus, de heilige Kerk, zou vanaf dan het centrum van het geloof worden. Ook voor de Islam die de Koran als bron hebben, is de tempelberg heel belangrijk, al zijn de redenen hiervoor een beetje omstreden. Hier vertrok volgens de islamitische overlevering de profeet Mohammed op Buraq voor de Nachtelijke Hemelreis. Ook was de Tempelberg in het begin van de prediking door Mohammed de gebedsrichting voor moslims. Daarmee is het, na Mekka en Medina, de heiligste plek van de islam. De gouden koepel die er staat is trouwens een islamitisch bouwwerk. De tempelberg in het spel Assassins Creed De tempelberg in zoals hij er nu uitziet

10 1. Vul aan de hand van de informatie de volgende tabel aan: Symbool Assassin s Jodendom Christendom Islam Naam voor de tempelberg Waarom is deze belangrijk? Welke persoon is er belangrijk in dit verhaal? Temple mount Hier zou een geheim voorwerp liggen Altaïr Bron van dit verhaal of geloof Het spel Assassins Creed Naast de tempelberg is Jeruzalem nog heel belangrijk voor andere redenen zo is het ook de plaats waar de Heilige Graf-kerk ligt. Hier werd volgens de overlevering Jezus gekruisigd en begraven. Verder is het ook de plaats waar koning David zijn paleis had en is het de hoofdplaats geweest van het koninkrijk Israel, het beloofde land voor de Joden. Het is dan ook altijd een belangrijke bedevaartsplaats geweest. Vooral in de Middeleeuwen gingen vele christenen op bedevaart naar Jeruzalem om vergeving te krijgen voor hun zonden.

11 Rome De eeuwige stad, is naast Jeruzalem ongetwijfeld de belangrijkste plaats voor de Katholieke Kerk, vanwege zijn bijzondere geschiedenis

12 Waarom is Rome het centrum van de kerk en niet Jeruzalem, waar Jezus leefde? De Kerk wordt inderdaad bestuurd vanuit Rome, meer bepaald vanuit het Vaticaan. Dit terwijl Jezus nooit in Rome geweest is. Het lijkt daarom toch wel vreemd dat de Paus wel in Rome en niet in Jeruzalem woont en werkt. Hoe komt dit eigenlijk? Om te beginnen moet het natuurlijk duidelijk zijn dat Jeruzalem nog steeds heel belangrijk is voor katholieken. Het blijft de stad waarin Jezus leefde en voor ons zijn leven heeft gegeven zodat onze zonden vergeven konden worden. Vele gelovigen trekken nog steeds elk jaar naar het Heilige land om de plaatsen waar Jezus was te bezoeken en er te bidden. Helemaal in het begin van de kerkgeschiedenis was het ook de plaats van waaruit de kerk bestuurd werd. Zo vond de eerste kerkvergadering (concilie zeg maar) plaats in Jeruzalem. De apostelen kwamen toen samen met Paulus bijvoorbeeld tot het besluit dat niet-joodse christenen zich niet hoefden te laten besnijden. Jeruzalem bleef echter niet lang het bestuurscentrum van de Kerk. Alles veranderde toen Petrus naar Rome trok om er het geloof te verspreiden. Petrus is de apostel die door Jezus aangesteld werd als leider onder de apostelen, de eerste paus dus. Je kan dit lezen in het evangelie van Marcus (16:18-19) Ik zal je de sleutel van het koninkrijk van de hemel geven, en al wat je op aarde bindend verklaart zal ook in de hemel bindend zijn, en al wat je op aarde ontbindt zal ook in de hemel ontbonden zijn. Dat hij Rome koos om zijn geloof te verspreiden is niet toevallig. De Romeinen hadden het in die tijd voor het zeggen in een groot deel van de toen bekende wereld. Rome was dus ook de belangrijkste stad op politiek en cultureel vlak. Je kan het een beetje vergelijken met de stad New York vandaag. Toen Petrus aankwam in Rome, werd hij de eerste leider van de christenen van Rome en ook in die functie stierf hij er in het jaar 64. Volgens de traditie werd hij ondersteboven gekruisigd en begraven. Op dit graf bouwde men uiteindelijk de Basiliek in het Vaticaan die naar hem werd vernoemd. De christenen van Rome hadden na de dood van Petrus wel een nieuwe leider nodig, iemand die de apostel zou opvolgen. De opvolgers van de apostelen noemen we bisschoppen. De bisschop van Rome erfde dus niet alleen het bisschopsambt, maar ook het ambt (de functie) van paus, de leider van alle apostelen/bisschoppen en daarmee ook het leiderschap over de hele Kerk. Zo is het nu al bijna 2000 jaar en zo zit onze paus Franciscus als de 265ste opvolger van Petrus nog steeds in Rome.

13 Rodrico Borgia - Paus Alexander VI Het spel Assassin s draait niet alleen rond moordenaars en tempeliers, er komen ook koningen, priesters en zelfs een paus in voor. De paus die we in het spel Assassin s creed II zien heeft zelfs echt bestaan, maar de manier waarop deze zich in het spel gedraagt is niet echt een voorbeeld van hoe een goede paus zich zou moeten gedragen. Hij staat er aan het hoofd van de tempeliers, wordt paus doorat hij kardinalen omkoopt, hij gebruikt leugens en bedrog om aan macht te komen, wil macht over alle mensen en volgt heidense feesten. Hij heeft in het spel zelfs een zoon (Ceasare) en een dochter ( Lucrezia) die hem uiteindelijke zelfs zullen vermoorden. Let op, dit is natuurlijk het verhaal dat over deze paus wordt verteld in het spel. In de tekst hieronder, afkomstig uit het boek katholicisme voor dummies lees je wat voor paus Alexander VI werkelijk was

14 1. Wie wordt beschouwd als de eerste Paus? 2. De hoeveelste paus hebben we nu ongeveer? 3. Hoeveel pausen zijn er heilig verklaard? Geef er een voorbeeld van, (denk aan een bekende school in Antwerpen Kiel) 4. Toon aan met een voorbeeld dat al vanaf het begin duidelijk was dat de apostelen ook niet allemaal perfect waren. 5. Geef drie gelijkenissen tussen de Alexander VI in het echte leven en in het spel Extra: Volgens de tekst zijn er al 10 pausen zalig verklaard, ondertussen zijn dat er al 11. Wie is dan die nieuwe? Je kent hem vast wel, je leest het in dit korte artikel: Rome 01/05/2011 Tijdens een plechtigheid op het Sint-Pietersplein in Rome heeft de huidige paus Benedictus XVI zijn voorganger paus Johannes Paulus II zalig verklaard. Zo'n miljoen gelovigen woonden de ceremonie bij. Met onze apostolische autoriteit verklaren we vanaf nu paus Johannes Paulus II zalig en vieren we, daarop heeft hij recht, zijn feestdag elk jaar op 22 oktober." Met deze woorden verklaarde Benedictus XVI zijn voorganger zalig. Er werd een overzicht geschetst van het leven van de populaire paus, die de kerk leidde van 1978 tot zijn dood in Nooit eerder is iemand zo snel na zijn dood zalig verklaard als de in 1920 in Polen geboren Karol Wojtyla. De huidige paus Benedictus XVI had de toestemming gegeven om de procedure te versnellen. Een van de argumenten voor de zaligverklaring is de miraculeuze genezing van de Franse non Marie Simon-Pierre die aan de ziekte van Parkinson leed. Ze zou genezen zijn nadat ze tot paus Johannes Paulus II had gebeden. Ze woonde zelf ook de zaligverklaring bij.

15 De pauselijke lijfwacht. In het spel Assassins Creed: Brotherhood, maakt de speler voor het eerst kennis met de pauselijke wacht. Een groep tot in de tanden bewapende elite soldaten die moeilijk te verslaan zijn. Het is vooral hun taak om de paus te beschermen. Veel is er over hen niet bekend, behalve dat ze groot en sterk zijn, Duits spreken en dat hun belangrijke wapens de hellebaard en hun zwaard zijn. De hellebaard is een soort lange bijl met een zwaard. Je ziet het gedragen worden door de meest linkse soldaat op de prent. Het is een uiterst veelzijdig wapen, gemaakt om vijandelijke paarden uit te schakenen, op vijanden in te hakken en hen langs hun harnas dood te steken. Allemaal heel indrukwekkend, maar bestond deze pauselijke wacht wel echt...? Wel... eigenlijk wel, Paus Alexander maakte wel degelijk gebruik van Zwitserse huurlingen om hem bij te staan in gevechten. Of ze ook wel degelijk zijn lijfwacht vormden is minder zeker. Maar enkele jaren na de dood van Alexander VI, in 1505 was dat zeker wel het geval. Vanaf dan werden door paus Julius II en zijn opvolgers 150 Zwitsers ingezet als Pauselijke lijfwachten. Zwitsers stonden doen zeer bekend als huursoldaten, omdat ze zo sterk en betrouwbaar waren. Ze mochten zich vrij snel gaan bewijzen want in 1527 hadden de Kerkelijke Staten (een soort voorloper van het Vaticaan) te kampen met de Duitse Keizer die plunderend door de straten van Rome trok. Tijdens een verbeten strijd gaven 142 Zwitsers op 6 mei van dat jaar hun leven voor paus Clemens VIII. Iets wat ze vandaag nog steeds beloven van te zullen doen als ze op 6 mei hun eed afleggen.

16 Vandaag de dag bestaat de Zwitserse garde uit 120 soldaten. Je kan ze vooral herkennen aan hun kleurrijke uniformen. Ze zien er misschien wel best grappig uit, maar vergis je niet, deze mannen zijn gewapend en zullen niet aarzelen om hun kracht te gebruiken als het nodig is. Naast de gardisten in het kleurrijke uniform zijn er natuurlijk ook gardisten in gewoon kostuum, ook dragen ze pistolen bij zich. De garde in uniform zijn uitgerust met zwaard en hellebaard. Als je bij dit kleine, maar wel wereldbekende leger wil horen, moet je natuurlijk wel aan een paar voorwaarden voldoen. Dit zijn daarbij de belangrijkste: De Zwitserse nationaliteit hebben Katholiek zijn een goed gedrag hebben een militaire opleiding hebben gekregen in Zwitserland tussen 19 en 30 jaar oud zijn ten minste 1, 74 meter zijn niet getrouwd zijn een diploma hebben 1. Hoelang bestaat de Zwitsere wacht al? 2. Waaraan hebben ze hun naam te danken? 3. Waarom werden ze gesticht en door wie? 4. Vergelijk de pauselijke wacht uit het spel en de echte leden van de wacht. Zie je gelijkenissen?

Godsdienst en geschiedenis

Godsdienst en geschiedenis Godsdienst en geschiedenis Het spel Deze eerste game in de Assassin's Creed-serie speelt zich af in 1191 na Christus. De derde Kruistocht naar het Heilige Land heeft chaos veroorzaakt. Het is aan de Assassijnen

Nadere informatie

Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten?

Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Onderzoeksvraag; welke motieven leidden in de middeleeuwen tot de kruistochten? Rond 1080 bedreigen de minder tolerante Seldjoeken Constantinopel. Het werd voor christelijke pelgrims steeds moeilijker

Nadere informatie

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen

Toetsvragen Geschiedenis Toelatingstoets Pabo. Tijdvak 3 Toetsvragen Tijdvak 3 Toetsvragen 1 Op veel afbeeldingen wordt de Romeinse keizer Constantijn als een heilige afgebeeld met een stralenkrans om zijn hoofd. Welke reden was er om Constantijn als christelijke heilige

Nadere informatie

Samenvattingen Geloof ABC

Samenvattingen Geloof ABC Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden

Nadere informatie

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK

Brandaan. Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK 7 Brandaan Geschiedenis WERKBOEK THEMA 4 Eindredactie: Monique Goris Leerlijnen: Hans Bulthuis Auteurs: Juul Lelieveld, Frederike Pals, Jacques van der Pijl Controle historische

Nadere informatie

6,4. Werkstuk door N woorden 24 februari keer beoordeeld. Geschiedenis

6,4. Werkstuk door N woorden 24 februari keer beoordeeld. Geschiedenis Werkstuk door N. 1928 woorden 24 februari 2012 6,4 61 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Voorwoord: Ik heb voor dit onderwerp gekozen omdat: ik meer wilde weten hoe de kruistochten zijn ontstaan. De hoofdstukken

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor het Christendom Naam: Het Christendom Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden

Nadere informatie

Samenvattingen Geloof ABC

Samenvattingen Geloof ABC Samenvattingen Geloof ABC Info 1ABC: Wat is geloof? Het gaat in dit project om de belangrijkste wereldgodsdiensten: jodendom, christendom, islam, hindoeïsme en boeddhisme. Deze godsdiensten geven antwoorden

Nadere informatie

3. Waarom zijn er zoveel mensen in het huis? 4. Wat wil Mohammed doen?

3. Waarom zijn er zoveel mensen in het huis? 4. Wat wil Mohammed doen? Lees het verhaal over de profeet Mohammed. Dit is het huis van Mohammed. Hij leefde rond het jaar 600. Mohammed woonde in Mekka. Mohammed was een profeet. Een profeet is een wijze man. Het is druk in het

Nadere informatie

Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling:

Werkbladen Voortgezet onderwijs. Naam leerling: Werkbladen Voortgezet onderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film Jerusalem. Een film die gaat over Jeruzalem, een van de oudste steden ter wereld. Ontdek waarom

Nadere informatie

21 februari 2012 mochten we samen vieren in de Basiliek van Sint Pieter

21 februari 2012 mochten we samen vieren in de Basiliek van Sint Pieter 3de aanzet Toen Jezus op zekere dag aan zijn leerlingen vroeg maar gij, wie zegt gij dat Ik ben?, was het Petrus die namens allen antwoordde: Gij zijt de Christus, de Zoon van de Levende God. Petrus sprak

Nadere informatie

Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus

Jezus zei tegen Petrus: En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders., vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus Les 6 voor 11 augustus 2018 Jezus zei tegen Petrus: "En u, als u eens tot inkeer gekomen bent, versterk dan uw broeders.", vlak voor zijn ontkenning (Lukas 22:32) Petrus vervulde die opdracht door naar

Nadere informatie

Zoals wij Jezus kennen, zo kennen zij de profeet Mohammed als verkondiger van het geloof.

Zoals wij Jezus kennen, zo kennen zij de profeet Mohammed als verkondiger van het geloof. Islam 1. Inhoud 1. Inleiding 2. Wat is Islam? 3. Het dagelijkse leven 4. Enkele rituelen 5. De dood 6. Feesten 7. Bibliografie 2. Wat is Islam? De Islam is één van de vijf wereldgodsdiensten. Hij is niet

Nadere informatie

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd

BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd BIJBELLEESROOSTER VOOR GEZINNEN met kinderen in de basisschoolleeftijd DAG 1: God is Koning Lees Psalm 24 Is koning Willem-Alexander belangrijk? Voor Nederland wel. Maar als je naar heel de wereld kijkt,

Nadere informatie

Spreekbeurt Levensbeschouwing Islam

Spreekbeurt Levensbeschouwing Islam Spreekbeurt Levensbeschouwing Islam Spreekbeurt door een scholier 1817 woorden 6 juni 2007 6,5 164 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing 1. Inleiding Ik doe mijn eindpresentatie over de Islam. Eerst wilde

Nadere informatie

3000 v. Chr v. Chr v. Chr v. Chr.

3000 v. Chr v. Chr v. Chr v. Chr. 18 prehistorie oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Romeinen Het Romeinse rijk Jos en Mirthe staan voor opa s boekenkast. Opa, vraagt Mirthe, heeft u ook boeken over de Romeinen?

Nadere informatie

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen

Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag Geschiedenis Tijdvakkendossier tijdvak 2: tijd van Grieken en Romeinen Verslag door Lotte 1570 woorden 19 juni 2017 3 4 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Feniks Tijdvak: Tijd van Grieken

Nadere informatie

Kennismakingsvragen:

Kennismakingsvragen: Kennismakingsvragen: 1. Als je op een onbewoond eiland belandde, welke 3 dingen zou je dan in ieder geval bij je willen hebben? 2. Wat is je vroegste jeugdherinnering? 3. Wat heeft je doen besluiten om

Nadere informatie

Inleiding Christendom

Inleiding Christendom Wie zijn de grondleggers van het christendom? Jezus zei: Ga dus op weg en maak alle volken tot mijn leerlingen, door hen te dopen in de naam van de Vader en de Zoon en de heilige Geest, en hun te leren

Nadere informatie

Een geopende hemel. Opb. 4:1 Hierna had ik een visioen. Er stond een deur open in de hemel.

Een geopende hemel. Opb. 4:1 Hierna had ik een visioen. Er stond een deur open in de hemel. Een geopende hemel Opb. 4:1 Hierna had ik een visioen. Er stond een deur open in de hemel. Opb. 14:13 Ik hoorde een stem uit de hemel zeggen: Schrijf op. Toen droomde hij, en zie, op de aarde stond een

Nadere informatie

Homilie Zo. 21 A 2017 Opening studiejaar Ariënsinstituut Maarssen, H. Hartkerk

Homilie Zo. 21 A 2017 Opening studiejaar Ariënsinstituut Maarssen, H. Hartkerk Homilie Zo. 21 A 2017 Opening studiejaar Ariënsinstituut Maarssen, H. Hartkerk Als je zijn of haar foto ziet, zijn of haar stem weer hoort, dan kan het je ziel diep beroeren, je diep raken, zelfs jaren

Nadere informatie

Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel

Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Naam: Met wie ben je gekomen: _ Hervormde Gemeente Ouderkerk aan den IJssel Naam: Met wie ben je gekomen: _ De kerkenraad komt binnen en de afkondigingen worden

Nadere informatie

Vol verwachting Full of expectation

Vol verwachting Full of expectation Vol verwachting Full of expectation Vol verwachting Full of expectation Ik weet bijna zeker dat de Nederlanders in de zaal in hun hoofd deze zin al hebben afgemaakt ( klopt ons hart.) Snap ik ook wel,

Nadere informatie

De Bijbel open op 3 augustus 2013; herhaling van 18 oktober 2008

De Bijbel open op 3 augustus 2013; herhaling van 18 oktober 2008 De Bijbel open op 3 augustus 2013; herhaling van 18 oktober 2008 Van een van de luisteraars ontving ik een vraag: wat betekent toch die uitdrukking in Openbaring 3: Zie, Ik heb een geopende deur voor u

Nadere informatie

Verspreiding christendom vmbo12

Verspreiding christendom vmbo12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 12 july 2018 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

De kruistochten. God wil het! Steden en Staten

De kruistochten. God wil het! Steden en Staten prehistorie 42 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Steden en Staten De kruistochten In de woonkamer van familie Vos hangt een klok met Romeinse cijfers. Jos en Mirthe willen graag

Nadere informatie

Verspreiding Christendom hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Verspreiding Christendom hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 15 December 2016 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62218 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

De Bijbel open 2013 24 (22-06)

De Bijbel open 2013 24 (22-06) 1 De Bijbel open 2013 24 (22-06) In Mattheus 16 komen we een bijzondere uitdrukking tegen. Jezus zegt daar tegen Petrus en de andere discipelen dat zij zullen binden en ontbinden. Dat roept bij iemand

Nadere informatie

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus

Tijdwijzer. Het begin. Voor en na Christus 138 Tijdwijzer Het begin Op deze tijdbalk past niet de hele geschiedenis van de mens. Er lopen namelijk al zo n 100.000 jaar mensen rond op aarde. Eigenlijk zou er dus nog 95.000 jaar bij moeten op de

Nadere informatie

De Bijbel Open 2013 18 (11-05)

De Bijbel Open 2013 18 (11-05) 1 De Bijbel Open 2013 18 (11-05) Op 14 mei is het precies 65 jaar geleden dat in 1948 de staat Israel werd uitgeroepen. U merkt wel dat daar op allerlei manieren publiciteit aan gegeven wordt, positief

Nadere informatie

Werkbladen basisonderwijs. Naam leerling:

Werkbladen basisonderwijs. Naam leerling: Werkbladen basisonderwijs Naam leerling: Inhoud: Uitleg werkbladen Deze werkbladen horen bij de film Jerusalem. Een film die gaat over Jeruzalem, een van de oudste steden ter wereld. Ontdek waarom Jeruzalem

Nadere informatie

3. Door de kruistochten werden de wegen naar het Oosten weer bekend en werd

3. Door de kruistochten werden de wegen naar het Oosten weer bekend en werd Samenvatting door M. 1059 woorden 9 december 2013 6 13 keer beoordeeld Vak Geschiedenis 3.2 Waardoor de handel herleeft in de hoge middeleeuwen 1. Handelaren gingen zicht weer organiseren en gingen samenwerken

Nadere informatie

De opkomst van het christendom

De opkomst van het christendom De opkomst van het christendom Goden in het Romeinse Rijk Net als de Egyptenaren, Grieken en Germanen geloofden de Romeinen in veel goden. Apollo De belangrijkste waren de staatsgoden zoals Jupiter en

Nadere informatie

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN

ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN STUDIONLINE JAARGANG 2, NR. 10 ONLINE BIJBELSTUDIE VOOR JONGEREN DL 2 D O M I N E E O N L I N E. O R G Vierhonderd jaar geleden vergaderde de synode in Dordrecht. Je weet inmiddels wat een synode is: een

Nadere informatie

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan?

Christendom. Wat uit dit geloof spreekt je aan? Christendom In Christendom zijn de Bijbel en Jezus het belangrijkste. In de wereld is het de grootste godsdienst, gevolgd door de Islam. In het Christendom geloven de mensen in één God, die uit Drie Personen

Nadere informatie

De geboorte van Jezus

De geboorte van Jezus Bible for Children stelt voor De geboorte van Jezus Geschreven door: Edward Hughes Geïllustreerd door: M. Maillot Bewerkt door: E. Frischbutter; Sarah S. Vertaald door: Christian Lingua Geproduceerd door:

Nadere informatie

Bible for Children stelt voor. De geboorte van Jezus

Bible for Children stelt voor. De geboorte van Jezus Bible for Children stelt voor De geboorte van Jezus Geschreven door: Edward Hughes Geïllustreerd door: M. Maillot Bewerkt door: E. Frischbutter; Sarah S. Vertaald door: Christian Lingua Geproduceerd door:

Nadere informatie

De Bijbel open (07-12)

De Bijbel open (07-12) 1 De Bijbel open 2013 48 (07-12) Stel je voor, bovenop een kerktoren zie je een zwaard, geen haan of een kruis, maar een zwaard. Dat zouden we wel vreemd vinden. Want wat heeft de kerk en het christelijk

Nadere informatie

Het Frankische rijk. Bedreigd door de islam. Monniken en Ridders

Het Frankische rijk. Bedreigd door de islam. Monniken en Ridders prehistorie 32 oudheid 3000 v. Chr. 2500 v. Chr. 2000 v. Chr. 1500 v. Chr. Monniken en Ridders Het Frankische rijk Jos staat in een hoek van de kringloopwinkel in een grote doos te grabbelen. Hij rommelt

Nadere informatie

De straf op de zonde 15

De straf op de zonde 15 A1 1 De straf op de zonde 15 Lezen en bespreken Romeinen 2:1-12 Wat is het gevolg van de zonden van de mens? (vers 3) Hoe komt het dat mensen zich niet bekeren tot de Heere? (vers 5) Welke mensen ontvangen

Nadere informatie

Sofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad

Sofie Van Butsele Scriptie Stadsvisioenen Les 7, 2 de graad TITEL ACTIVITEIT beschrijving: Wat geloof jij? 2 de graad Beginsituatie: De leerlingen hebben in eerdere lessen gewerkt rond geloven vroeger en nu. Daarin zijn hoogstwaarschijnlijk al verschillende godsdiensten

Nadere informatie

Wie is Jezus, deel 2. les 5b FOLLOW

Wie is Jezus, deel 2. les 5b FOLLOW Wie is Jezus, deel 2 les 5b DEEL 2B FOLLOW JEZUS, DE REDDER Joh 4:7-9,22 Jezus deed in dit verhaal een aantal dingen die niet gebruikelijk waren. Hij sprak alleen met een vrouw. Dit was ook nog eens een

Nadere informatie

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel

Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Naam: VAN WILLIBRORD tot Statenbijbel Willibrord Willibrord werd geboren als zoon van pas bekeerde ouders en werd als zevenjarige jongen door zijn vader Wilgis toevertrouwd aan het klooster van Ripon nabij

Nadere informatie

5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave:

5,6. Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober keer beoordeeld. Levensbeschouwing. Inhoudsopgave: Werkstuk door een scholier 1133 woorden 12 oktober 2004 5,6 36 keer beoordeeld Vak Levensbeschouwing Inhoudsopgave: Voorwoord Het Christendom Het ontstaan van het Christendom Christelijke stromingen Video

Nadere informatie

30. De koning wordt geboren 31. Blij met Jezus 32. Jezus, de koning die dient 33. Jezus sterft 34. Jezus leeft 35. Jezus en de Heilige Geest

30. De koning wordt geboren 31. Blij met Jezus 32. Jezus, de koning die dient 33. Jezus sterft 34. Jezus leeft 35. Jezus en de Heilige Geest Themaoverzicht Groep 1 1. In het begin 2. Noach 3. God belooft 4. Abraham 5. Isaak 6. Jakob en Esau 7. Jakob 8. Jozef 9. Dromen 10. Jozef de onderkoning 11. Mozes 12. Mozes naar de farao 13. God straft

Nadere informatie

Gemeentepraktijk & Werking Verantwoordelijkheid & Functie Gemeenteleiding Evangelisatiemethoden & Zendingsstrategie

Gemeentepraktijk & Werking Verantwoordelijkheid & Functie Gemeenteleiding Evangelisatiemethoden & Zendingsstrategie De Handelingen van de verrezen Heer Jezus Leven tussen vroeger & wat komen gaat: Het Koninkrijk van God Waar het boek Handelingen voor bekend staat: Gemeentewerking Gemeentepraktijk & Werking Verantwoordelijkheid

Nadere informatie

De Bijbel open (19-10)

De Bijbel open (19-10) 1 De Bijbel open 2013 41 (19-10) Hoe kan het nu dat mensen in de tijd van het Oude Testament God hoorden spreken, maar dat wij dat nu niet meer meemaken? Waarom gebeurt dat nu niet meer? Dat vraagt iemand

Nadere informatie

December-januari Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid. Maandag 28 december. Gedane zaken nemen geen keer. Lezen: Hebreeën 9: 23-28

December-januari Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid. Maandag 28 december. Gedane zaken nemen geen keer. Lezen: Hebreeën 9: 23-28 December-januari 205-206 Weekthema: Op reis naar de eeuwigheid Maandag 28 december Gedane zaken nemen geen keer Lezen: Hebreeën 9: 23-28 Bij het abc van het christelijk geloof hoort dat een mens éénmaal

Nadere informatie

Ze zoeken troost bij elkaar door te vertellen wat ze beleefd hebben.

Ze zoeken troost bij elkaar door te vertellen wat ze beleefd hebben. Lezingen: Genesis 28 Jacob te Betel Lucas 24: 13-35 Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Wij zijn mensen na Pasen. Niet alleen sinds een week, maar ons hele leven al. Hoe gaat het met u, nu het Pasen

Nadere informatie

Verspreiding christendom vmbo12

Verspreiding christendom vmbo12 banner Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/62161 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van

Nadere informatie

Ontstaan islam vmbo12

Ontstaan islam vmbo12 Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres VO-content 19 juni 2017 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie https://maken.wikiwijs.nl/63409 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet.

Nadere informatie

Liturgie voor de vierde zondag van Advent en bevestigingsdienst

Liturgie voor de vierde zondag van Advent en bevestigingsdienst Liturgie voor de vierde zondag van Advent en bevestigingsdienst 18-12-2016 Voorganger: Organist: Locatie: Bevestiging van: Thema: ds. Nita van der Horst - Kattenberg Marco 't Hart Dorpskerk te Oostvoorne

Nadere informatie

Verspreiding Christendom - HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62218

Verspreiding Christendom - HV 1. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. http://maken.wikiwijs.nl/62218 Verspreiding Christendom - HV 1 Auteur VO-content Laatst gewijzigd Licentie Webadres 25 June 2015 CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/62218 Dit lesmateriaal is

Nadere informatie

Geloven in Jezus Christus

Geloven in Jezus Christus Geloven in Jezus Christus Zoon van God Jezus krijgt God een menselijk gezicht. Immanuel wordt Hij genoemd: God met ons. Het is de naam die Hij bij zijn geboorte krijgt. ZIn Daar begint zijn bijzondere

Nadere informatie

E.G. White (The Story of Redemption, hoofdstuk 32, blz. 242)

E.G. White (The Story of Redemption, hoofdstuk 32, blz. 242) Les 2 voor 14 juli 2018 1. Handelingen 2: 1-3. De vroege regen. 2. Handelingen 2: 4-13. De gave van tongen. 3. Handelingen 2: 14-32. De eerste preek. 4. Handelingen 2: 33-36. De verheerlijking van Jezus.

Nadere informatie

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN

JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN Bijbel voor Kinderen presenteert JEREMIA, DE MAN VAN TRANEN Geschreven door: Edward Hughes Illustraties door: Jonathan Hay Aangepast door: Mary-Anne S. Vertaald door: Erna van Barneveld Geproduceerd door:

Nadere informatie

Galaten 1. Begin van de brief

Galaten 1. Begin van de brief Galaten 1 Begin van de brief Paulus groet de christenen in Galatië 1-3 Dit is een brief van Paulus aan de christenen in de provincie Galatië. Allereerst dit: Ik ben niet door mensen aangesteld als apostel,

Nadere informatie

Zondag 6 januari 2019 Waar koers je op in het nieuwe jaar? Voorganger: ds. Pieter van Winden Organist: Anneke Jansen

Zondag 6 januari 2019 Waar koers je op in het nieuwe jaar? Voorganger: ds. Pieter van Winden Organist: Anneke Jansen Zondag 6 januari 2019 Waar koers je op in het nieuwe jaar? Voorganger: ds. Pieter van Winden Organist: Anneke Jansen 1 2 Orgelspel Welkom Bemoediging v. Onze hulp is in de naam van de Heer g. die hemel

Nadere informatie

3. Jezus is een Jood Romeinen 15:7-13, Mattheüs 5: De verwachting van de Messias in het Oude Testament...

3. Jezus is een Jood Romeinen 15:7-13, Mattheüs 5: De verwachting van de Messias in het Oude Testament... Inhoud Pagina Voorwoord... 7 1. Israël, Gods eerstgeboren zoon... 9 Exodus 4:21-23; 19:5-6 2. Jezus, Gods eniggeboren Zoon... 15 Johannes 1:1-18, Romeinen 1:1-7 3. Jezus is een Jood... 21 Romeinen 15:7-13,

Nadere informatie

De geboorte van Jezus

De geboorte van Jezus Bible for Children stelt voor De geboorte van Jezus Geschreven door: Edward Hughes Vertaald door: Christian Lingua Geïllustreerd door: M. Maillot Bewerkt door: E. Frischbutter; Sarah S. Verhaal 36 van

Nadere informatie

Goede vrijdag Zie Het Lam!

Goede vrijdag Zie Het Lam! Goede vrijdag 2019 Zie Het Lam! Voorganger: Organist: ds. A. Baas Arjen van Vliet Orgelspel In stilte komen we de kerk binnen. We groeten elkaar en denken aan dat wat de Heere Jezus op die Vrijdag lang

Nadere informatie

Ontstaan islam vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Ontstaan islam vmbo12. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 05 August 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/63409 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken van

Nadere informatie

Tijd van monniken en ridders (500 1000 n. Chr.) 3.4 De islam in Europa. Allah. Het ontstaan en de verspreiding van de islam.

Tijd van monniken en ridders (500 1000 n. Chr.) 3.4 De islam in Europa. Allah. Het ontstaan en de verspreiding van de islam. 570 n Chr Profeet Mohammed geboren in Mekka 610 n Chr Openbaringen Allah via de aartsengel Gabriël, De woorden worden opgeschreven in de Koran 622 n Chr Vlucht Mohammed naar Medina, begin islamitische

Nadere informatie

Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? MASTERCLASS RENAISSANCE 12 SEPTEMBER 2016 STEDELIJK GYMNASIUM SCHIEDAM

Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? MASTERCLASS RENAISSANCE 12 SEPTEMBER 2016 STEDELIJK GYMNASIUM SCHIEDAM Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? MASTERCLASS RENAISSANCE 12 SEPTEMBER 2016 STEDELIJK GYMNASIUM SCHIEDAM Paus Alexander VI: maffioso of Maecenas? Doel van vandaag: feest van herkenning 1. De pausen

Nadere informatie

Bijbelstudie Door het geloof I

Bijbelstudie Door het geloof I Bijbelstudie 1 Bijbelstudie Door het geloof I Kaïn en Abel Genesis 4:1-16 Wat voor werk deed Kaïn? Een welk beroep deed zijn broer Abel? Kain- landbouwer Abel- schaapherder a. Waarom niet, denk je? De

Nadere informatie

Leeftijd: 9-12 Thema: erbij horen, kerk Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over het ontstaan van de Kerk.

Leeftijd: 9-12 Thema: erbij horen, kerk Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over het ontstaan van de Kerk. Anders en toch hetzelfde Leeftijd: 9-12 Thema: erbij horen, kerk Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over het ontstaan van de Kerk. Doelen van deze bijeenkomst: De kinderen leren hoe en wanneer de

Nadere informatie

Matteüs 1,18-2,12 - Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders

Matteüs 1,18-2,12 - Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders Matteüs 1,18-2,12 - Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders Eerste Kerstdag Liturgie Zingen - LB 138,1.3.4 Komt allen te zamen - LB 139 Komt verwondert u hier mensen - LB 145,1.3 Nu zijt wellekome

Nadere informatie

Matteüs 1,18-2,12 Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders

Matteüs 1,18-2,12 Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders Matteüs 1,18-2,12 Kerst: God verrast gelovigen en buitenstaanders Eerste Kerstdag Liturgie Zingen - LB 138,1.3.4 Komt allen te zamen - LB 139 Komt verwondert u hier mensen - LB 145,1.3 Nu zijt wellekome

Nadere informatie

Kerk en staat hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Kerk en staat hv123. CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Auteur VO-content Laatst gewijzigd 15 December 2016 Licentie CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie Webadres http://maken.wikiwijs.nl/62235 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs Maken

Nadere informatie

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor de islam. Naam:

Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor de islam. Naam: Een weg door de geestelijke stromingen vragenlijst voor de islam Naam: De islam Hallo, dit is de vragenlijst die hoort bij de website over geestelijke stromingen. Je kunt de website vinden op www.geloofik.nl.

Nadere informatie

Geloven is vertrouwen. Ik geloof het wel. de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het

Geloven is vertrouwen. Ik geloof het wel. de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het Geloven Geloven is vertrouwen GGeloven is ten diepste je vertrouwen hechten aan iets of iemand, de waarheid omtrent iets of iemand aannemen. Over het geloven in God zegt de Bijbel: Het geloof is de vaste

Nadere informatie

DE ERVARING VAN DE EENHEID IN DE VROEGE KERK

DE ERVARING VAN DE EENHEID IN DE VROEGE KERK DE ERVARING VAN DE EENHEID IN DE VROEGE KERK Les 5 voor 3 november 2018 De vroege kerk is een geweldig voorbeeld van eenheid. Hoe bereikten ze die eenheid? Kunnen we dezelfde eenheid hebben in de kerk

Nadere informatie

Hoe heette de reus die door David verslagen werd? Hoe heet de vrouw van Adam?

Hoe heette de reus die door David verslagen werd? Hoe heet de vrouw van Adam? Hoe heette de reus die door David verslagen werd? Hoe heet de vrouw van Adam? Wie is de huidige paus? Ken je namen van pausen? Hoe heette de man die het volk van Israël uit de slavernij van Egypte bevrijdde

Nadere informatie

In deze dienst wordt de doop bediend aan Fleur Elisabeth Josefien -Fleur- (van Bennekom)

In deze dienst wordt de doop bediend aan Fleur Elisabeth Josefien -Fleur- (van Bennekom) Orde voor de tweede zondag van Epifanie 22 januari 2017 in de Emmaüskerk te Middelharnis 10.00 uur Voorganger: Ds. Leen Jan Lingen Organist: Dhr. Peter Jordaan Soliste: Sanne Jordaan Thema: Levend water

Nadere informatie

Voorbereidende les Cool in Sjoel!

Voorbereidende les Cool in Sjoel! Voorbereidende les Cool in Sjoel! Voor de docent Tijdens het bezoek aan de Folkingestraat Synagoge zullen de leerlingen kennis maken met verschillende facetten van het Jodendom. Het beleven van gebruiken,

Nadere informatie

DAG 1: Voorbeelden Lees Johannes 13:12-17 Als je van lego iets gaat bouwen, gebruikt je vaak een voorbeeld. Dat voorbeeld maak je na. Ook op school gebruik je vaak voorbeelden. Bij schrijven, bij knutselen

Nadere informatie

Paulus brief aan de Romeinen. #1 voorbereiding

Paulus brief aan de Romeinen. #1 voorbereiding 1 Paulus brief aan de Romeinen #1 voorbereiding Inhoudsopgave Paulus brief aan de Romeinen - #1 voorbereiding... 1 1. Inleiding... 2 2. Thema van de brief... 3 3. De vijf grote thesen van de brief... 4

Nadere informatie

Een klein beginsel 40

Een klein beginsel 40 C3 1 Een klein beginsel 40 Bespreken Romeinen 7:7-19 Hoe is Paulus erachter gekomen dat begeerlijkheid zonde is? (vers 7) Welke werking heeft Gods wet in zijn leven gehad? (vers 8, 9) Waaruit bestaat de

Nadere informatie

3 Ten aanzien van Zijn Zoon, Die wat het vlees betreft geboren is uit het geslacht van David. De boekenlegger in het Boek

3 Ten aanzien van Zijn Zoon, Die wat het vlees betreft geboren is uit het geslacht van David. De boekenlegger in het Boek - 1 - De boekenlegger in het Boek We vergelijken in deze uitleg de Heere Jezus met het Boek en de mens (onszelf) als de boekenlegger. Onze bevrijding van de zonde is niet gebaseerd op wat wij kunnen doen

Nadere informatie

Samenvatting Geschiedenis De Romeinen

Samenvatting Geschiedenis De Romeinen Samenvatting Geschiedenis De Romeinen Samenvatting door Esmee 1641 woorden 18 februari 217 6,5 68 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Geschiedenis samenvatting hoofdstuk 3 2 De verovering van

Nadere informatie

Getuigen onder Moslims

Getuigen onder Moslims Getuigen onder Moslims Het Evangelie gaat over Gods Zoon Zendingswerkers onder moslims volgen deze eerste training om te leren getuigen naar Moslims. Het is een laagdrempelige manier van evangeliseren

Nadere informatie

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten

De gelijkenis van de twee zonen. Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten De gelijkenis van de twee zonen Lees : Mattheüs 21:28-32 Eerst lezen Daarna volgen er vragen en opdrachten Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel

Nadere informatie

BIJBELROOSTER GROEP 8

BIJBELROOSTER GROEP 8 BIJBELROOSTER GROEP 8 HOOFDSTUK 1 HET ONTSTAAN VAN DE BIJBEL Dag 1 Schatgraven Matteüs 13 : 44 46 Dag 2 Van kleitablet tot CD-Rom Lesboek p. 4 & 5 Dag 3 De vaststelling van de canon Lesboek p. 6 Dag 4

Nadere informatie

Les 3 Religie(s) in Nederland

Les 3 Religie(s) in Nederland Les 3 Religie(s) in Nederland? 16 Les 3 Religie(s) in Nederland 1. De spirituele supermarkt rooms-katholieke kerk islam boeddhisme meditatie U bent één van de sprekers op een cursusdag over religies en

Nadere informatie

Mensen en Regels. Hoofdstuk 1B5

Mensen en Regels. Hoofdstuk 1B5 Mensen en Regels Hoofdstuk 1B5 Cursus 5.1 Doen wat gezegd wordt Wat leer je in cursus 5.1? hoe ons land bestuurd wordt en door wie welke drie bestuurslagen er zijn hoe democratie werkt hoe wetten gemaakt

Nadere informatie

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn

Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Naam: DE BEELDENSTORM Ketters Luther en Calvijn Filips II In 1566, meer dan vierhonderd jaar geleden, zijn veel mensen boos. Er is onrust in de Nederlanden. Er zijn spanningen over het geloof, veel mensen

Nadere informatie

waarom doet meneer pastoor de afwas tijdens de mis?

waarom doet meneer pastoor de afwas tijdens de mis? Bart Giedts Bart Giedts waarom doet meneer pastoor de afwas tijdens de mis? Mijnheer Pastoor druk.indd 3 14/01/14 15:26 Inhoud Voorwoord 9 Mogen nonnekes buiten hun klooster komen? 11 Waarom kiezen ze

Nadere informatie

Hervormde gemeente Brandwijk. Naam: Zondag 4 december 2011 Ds Blenk. Waar gaat de preek over? Zingen: Stil gebed. Votum en Groet. Zingen: Tien Geboden

Hervormde gemeente Brandwijk. Naam: Zondag 4 december 2011 Ds Blenk. Waar gaat de preek over? Zingen: Stil gebed. Votum en Groet. Zingen: Tien Geboden Kerkboekje ADVENT EN KERST Hervormde gemeente Brandwijk Naam: Dit kerkboekje is speciaal gemaakt voor de morgendiensten van 7 november t/m 5 december 0. Iedere week krijg je één blad dat speciaal voor

Nadere informatie

Tijd van Grieken en Romeinen. 2.4 De late oudheid. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen

Tijd van Grieken en Romeinen. 2.4 De late oudheid. Romeinen. Romeinen. 1. Invallen door Germaanse stammen De ontwikkeling van het jodendom en het christendom als de eerste monotheïstische godsdiensten Pax Romana = Romeinse vrede, in 3 e eeuw n. Chr. onder druk door: 1. Invallen door Germaanse stammen 2. Conflicten

Nadere informatie

Het Christendom in Rome

Het Christendom in Rome Het Christendom in Rome Paragraaf 1: De weg van het Christendom naar Rome Het Christendom is ontstaan doordat men ging geloven dat jezus uit de dood opstond en de zoons van god was. De laatste woorden

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, Vorige week, op de eerste zondag van advent, zijn we begonnen met de lezingen uit het evangelie van Lukas. En ik heb toen gezegd dat het bij Lukas gaat

Nadere informatie

Het oude verhaal. Het oude verhaal

Het oude verhaal. Het oude verhaal Het oude verhaal In De Gereformeerde Kerken worden een drietal kenmerken beleden (zuivere prediking, sacramentsbediening en tuchtuitoefening) waaraan de ware kerk te herkennen is (zie bijv. art. 29 NGB).

Nadere informatie

Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4

Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4. Dag 1. Dag 2. Dag 3. Dag 4 HOOFDSTUK 1 HET ONTSTAAN VAN DE BIJBEL Schatgraven Matteüs 13 : 44 46 Van kleitablet tot CD-Rom Lesboek p. 4 & 5 De vaststelling van de canon Lesboek p. 6 Het ontstaan van de Bijbel Lesboek p. 7 Werkboek

Nadere informatie

Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom

Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom Frederik Smekens Vak:Godsdienst Opdracht: de 7 deugden in het Christendom De zeven deugden bestaan al heel lang. Al sinds het begin van de mensheid. Adam zat alleen in het hemelse rijk. Hij verveelde zich

Nadere informatie

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO

Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Leerplan Orthodoxe Godsdienst Secundair Onderwijs - 2 e jaar BSO Historische benadering: 4 lessen De Primitieve Kerk: De kenmerken van de eerste christenen. Het Apostolisch Concilie (begrip, aanvaarding).

Nadere informatie

Vraag 6 Moeder van de dode baby zegt: dat is goed Moeder van de levende baby zegt: nee, geef hem dan maar aan haar

Vraag 6 Moeder van de dode baby zegt: dat is goed Moeder van de levende baby zegt: nee, geef hem dan maar aan haar Antwoorden 22.1: Gods geschenk aan koning Salomo a. Eigen antwoord b. Dat we het aan de Heere vragen. Hij voelt zich (te) jong om leiding te geven aan dit grote volk. Hij erkent en belijdt dat hij de hulp

Nadere informatie

God dus we kunnen zeggen dat het Woord er altijd is geweest. Johannes 1:1/18

God dus we kunnen zeggen dat het Woord er altijd is geweest. Johannes 1:1/18 - 1 - Johannes 1:1/18 1 In den beginne was het Woord en het Woord was bij God en het Woord was God. De apostel Johannes begint zijn evangelie met dezelfde drie woorden die in Genesis 1 staan, namelijk:

Nadere informatie

Spreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom

Spreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom Spreekbeurt Levensbeschouwing Levensbeschouwing Christendom Spreekbeurt door M. 2040 woorden 21 juni 2013 1,4 11 keer beoordeeld Vak Methode Levensbeschouwing Zin leren De bijbel is geschreven met verschillende

Nadere informatie

Kom tot ons, de wereld wacht. Kalender voor Advent en Kerst 2013

Kom tot ons, de wereld wacht. Kalender voor Advent en Kerst 2013 Kalender voor Advent en Kerst 2013 Kom tot ons, de wereld wacht Deze adventskalender heeft de vorm van een wereldbol. Want Jezus is de Redder voor de hele wereld. De meeste voorouders van Jezus kwamen

Nadere informatie

Eén eeuwig verbond. Verbond. Verbond. Discussie. Twee manieren van bijbellezen. blok F - nivo 3 - avond 7

Eén eeuwig verbond. Verbond. Verbond. Discussie. Twee manieren van bijbellezen. blok F - nivo 3 - avond 7 Eén eeuwig verbond blok F - nivo 3 - avond 7 Tijd Wat gaan we doen 19.00 Mentorkwartiertje 19.15 Terugblik, herhaling 19.20 Discussie over de positie van Israël 19.30 Twee manieren van bijbellezen 19.35

Nadere informatie