Hoofdstuk B De opleiding. B.1. Duur De duur van de opleiding bedraagt zes jaar.

Transcriptie

1 KNMG Besluit neurologie Besluit van 10 mei 2004 houdende opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme neurologie Het Centraal College Medische Specialismen, Gelet op artikel 14, tweede lid, onder c, van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg en artikel 12, eerste lid, van de Regeling specialisten geneeskunst van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst; Gezien het advies van het Federatiebestuur van de Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst, de Orde van Medisch Specialisten, de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband, de Nederlandse Vereniging voor Neurologie, de Nederlandse Vereniging voor Klinische Neurofysiologie en de Medisch Specialisten Registratie Commissie; Besluit: Hoofdstuk A Algemene bepalingen A.1. Begripsomschrijvingen In dit besluit wordt verstaan onder: a. neurologie: het specialisme dat zich bezighoudt met de diagnostiek, het behandelen en het voorkomen van aandoeningen van de hersenen, ruggenmerg, zenuwen en spieren bij mensen van alle leeftijden; b. klinische neurofysiologie: dat deel van het specialisme neurologie, dat zich in het bijzonder bezighoudt met de diagnostiek van functiestoornissen van het centrale en perifere zenuwstelsel onder andere door middel van EEG, evoked potentials en EMG onderzoeken en de diagnostiek van stoornissen in de cerebrale circulatie door middel van ultrageluid; c. deelopleider KNF: een door de MSRC voor het onderdeel klinische neurofysiologie erkende neuroloog onder wiens verantwoordelijkheid het onderdeel klinische neurofysiologie van de opleiding tot neuroloog plaatsvindt. A.2. Toepassingsbereik besluit Op de opleiding voor het medisch specialisme neurologie zijn, naast de in dit besluit genoemde eisen, alle eisen van toepassing zoals opgenomen in het Kaderbesluit Hoofdstuk B De opleiding B.1. Duur De duur van de opleiding bedraagt zes jaar. B.2.1. Opleidingsschema en plichten van de aios 1. De opleiding bestaat uit twee delen: a. een basisgedeelte van vier jaar, zoals genoemd in artikel B.2.2.; b. een differentieel gedeelte van twee jaar, zoals genoemd in artikel B De aios behaalt voor de jaarlijkse toetsen onder auspiciën van de Nederlandse Vereniging voor Neurologie gemiddeld een voldoende, dan wel een cijfer dat niet meer dan 2 standaarddeviaties afwijkt van het gemiddelde cijfer van alle aios over de desbetreffende jaren. B.2.2. Opleidingsschema basisgedeelte 1. De aios volgt 24 maanden klinische, poliklinische en consultatieve neurologie in een opleidingsinrichting voor neurologie. 2. De aios volgt gedurende een periode van twaalf maanden drie stages, te weten intensieve of medium care neurologie, kinderneurologie en neurochirurgie, genoemd onder b tot en met d. a. de duur van elke stage bedraagt ten minste drie en ten hoogste zes maanden. De stages kunnen worden gecombineerd met elkaar of met de algemene neurologie; b. de stage intensieve of medium care neurologie voldoet aan de volgende i. de stage vindt plaats op een intensieve of medium care afdeling, voor zover deze laatste aanwezig is, in een opleidingsinrichting voor neurologie. De werkzaamheden op een medium care afdeling nemen niet meer dan de helft van de stagetijd in beslag; ii. de supervisie is in handen van neurologen of andere medisch specialisten met voldoende kennis en ervaring op het gebied van intensive care, medium care en acute neurologie; iii. de aios krijgt ervaring in de diagnostiek, monitoring en behandeling van patiënten met de volgende aandoeningen die intensieve zorg behoeven, in het bijzonder: traumata van hoofd en wervelkolom, intracraniële bloedingen en infarcten, infecties, tumoren, status epilepticus, intoxicaties, cerebrale anoxie en neuromusculaire ziekten; iv. de aios krijgt ervaring in het vaststellen van klinische hersendood en de procedure van orgaandonatie; c. de stage kinderneurologie voldoet aan de volgende i. de stage wordt gevolgd in een opleidingsinrichting voor kindergeneeskunde of voor neurologie onder de supervisie van ten minste één neuroloog of kinderarts met aandachtsgebied kinderneurologie; ii. de aios onderzoekt en behandelt kinderneurologische patiënten zowel klinisch, poliklinisch als consultatief; iii. de aios ziet tijdens deze stage ten minste 100 kinderneurologische patiënten van alle leeftijdscategorieën; iv. de aios krijgt ervaring in de diagnostiek en behandeling van de volgende aandoeningen: ontwikkelingsachterstand op basis van aanlegstoornissen, stofwisselingsziekten, heredodegeneratieve aandoeningen en chromosomale afwijkingen, ataxie, epilepsie, hoofdpijn, neuromusculaire ziekten en leer- en gedragsstoornissen; d. de stage neurochirurgie voldoet aan de volgende i. de stage vindt plaats op een afdeling waar de neurochirurgie in de volle breedte wordt uitgeoefend in een opleidingsinrichting voor neurologie; ii. op de neurochirurgische afdeling zijn ten minste twee neurochirurgen werkzaam; iii. de aios woont regelmatig operaties bij en is aanwezig bij de overdrachtsbesprekingen met de afdeling neurologie; Uit: Staatscourant 14 december 2004, nr. 241 / pag. 20 1

2 iv. de aios verwerft kennis en ervaring ten aanzien van de indicatiestelling voor en resultaten van alle gangbare neurochirurgische ingrepen, waaronder de operatieve behandeling van aneurysmata, arterioveneuze malformaties, maligne en benigne hersen- en ruggemergstumoren, metastasen, hematomen, liquorcirculatiestoornissen, traumatische aandoeningen van schedel en wervelkolom en compressie van wortels en perifere zenuwen. 3. De aios volgt twaalf maanden klinische neurofysiologie onder de volgende a. de periode vindt plaats in het derde of vierde opleidingsjaar; b. bij uitzondering is het mogelijk deze periode te volgen in het differentieel gedeelte, bedoeld in artikel B.2.3. Als uitzondering geldt dat sprake is van dringende logistieke problemen. In dat geval meldt de opleider dit onverwijld en met redenen omkleed aan de MSRC; c. de aios verwerft kennis over principes van en indicaties voor EEG, evoked potentials en EMG en ultrageluid; daarnaast ontwikkelt de aios vaardigheid in het zelfstandig uitvoeren van EMG en eenvoudig ultrageluidonderzoek, en bekwaamt zich in het zelfstandig beoordelen van EEGs, evoked potentials, EMGs en ultrageluid onderzoeken, zowel bij kinderen als volwassenen; d. de aios beoordeelt ten minste 500 EEG s, waaronder ten minste 150 bij kinderen jonger dan 12 jaar, 400 EMG s en 100 evoked potentials of 300 ultrageluid onderzoeken en, in het geval van EMG en ultrageluid onderzoek, verricht deze zelfstandig. 4. De aios heeft de zorg over ten minste 250 opgenomen patiënten. Hij onderzoekt deze patiënten bij opname, spreekt aanvullend onderzoek af en stelt de noodzakelijke behandeling in. Tijdens opname volgt en begeleidt hij de patiënten en na ontslag schrijft hij een ontslagbrief. 5. De aios onderzoekt ten minste 500 nieuwe poliklinische patiënten. De resultaten van dit onderzoek en een behandelingsadvies deelt hij schriftelijk aan andere behandelaars mee. Tevens ziet hij ten minste 500 controlepatiënten op de polikliniek. B.2.3. Opleidingsschema differentieel gedeelte 1. Het differentieel gedeelte kan naar keuze worden gevolgd in: a. de klinische neurologie, zoals genoemd in het tweede lid; b. de klinische neurofysiologie, zoals genoemd in het derde lid. 2. Het differentieel gedeelte in de klinische neurologie voldoet aan de volgende a. de aios volgt keuzestages, als bedoeld onder c, alle met een duur van ten minste drie maanden en ten hoogste 12 maanden; b. In afwijking van het bepaalde onder a bedraagt de duur van de stages genoemd onder c, sub i ten hoogste 24 maanden; c. de volgende stages kunnen worden gevolgd: i. klinische, poliklinische of consultatieve neurologie in een opleidingsinrichting voor neurologie; ii. wetenschappelijk onderzoek; iii. intensieve en medium care neurologie, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie; iv. epilepsie, te volgen in een epilepsiecentrum erkend als opleidingsinrichting voor neurologie voor de stage epilepsie; v. gedragsneurologie, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie; vi. interne geneeskunde, te volgen in een opleidingsinrichting voor interne geneeskunde; vii. kindergeneeskunde, te volgen in een opleidingsinrichting voor kindergeneeskunde; viii. kinderneurologie, te volgen in een opleidingsinrichting voor kindergeneeskunde of neurologie onder de supervisie van ten minste één kinderarts of neuroloog met aandachtsgebied kinderneurologie; ix. klinische neurofysiologie, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie waar een deelopleider KNF is erkend. In de opleiding kan aandacht worden besteed aan verschillende deelgebieden van de klinische neurofysiologie. x. neurochirurgie, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie; xi. neurodegeneratieve ziekten, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie; xii. neurogenetica, te volgen in een opleidingsinrichting voor klinische genetica of neurologie; xiii. neuro-oncologie, te volgen in een opleidingsinrichting voor interne geneeskunde of neurologie, onder supervisie van ten minste één neuroloog met aandachtsgebied neurooncologie; xiv. neuromusculaire ziekten, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie onder supervisie van ten minste één neuroloog met aandachtsgebied neuromyologie; xv. neuropathologie, te volgen in een opleidingsinrichting voor pathologie onder supervisie van ten minste één patholoog met aandachtsgebied neuropathologie; xvi. neuroradiologie, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie en radiologie onder supervisie van ten minste één radioloog met aandachtsgebied neurologie; xvii. neurovasculaire ziekten, te volgen in een opleidingsinrichting voor neurologie; xviii. pijn, te volgen in een inrichting waar een multidisciplinair pijn team werkzaam is onder supervisie van ten minste één neuroloog met het aandachtsgebied pijn; xix. psychiatrie, te volgen in een opleidingsinrichting voor psychiatrie; xx. andere stages; d. De aios, die in het basisgedeelte de verplichte twaalf maanden klinische neurofysiologie niet heeft gevolgd om logistieke problemen, volgt een aanvullende stage klinische neurofysiologie van 12 maanden tijdens het differentieel gedeelte. 3. Het differentieel gedeelte in de klinische neurofysiologie voldoet aan de volgende a. de aios volgt een periode van ten minste 15 maanden keuzestages klinische neurofysiologie en een periode van ten hoogste 9 maanden keuzestages bedoeld in het tweede lid onder c, met uitzondering van de stage bedoeld in het tweede lid onder c, sub ix; b. de aios kan in overleg met en na goedkeuring van de opleider en de deelopleider keuzestages klinische neurofysiologie volgen buiten de eigen opleidingsinrichting. De aard van deze keuzestages wordt bepaald in een overleg van aios, deelopleider KNF en opleider neurologie. Keuzestages klinische neurofysiologie bedoeld onder a kunnen onder andere worden gevolgd in: i. geavanceerd EMG; ii. geavanceerd EEG; iii. klinische neurofysiologie van slaap; iv. geavanceerd ultrageluid; v. monitoring tijdens operaties; vi. klinische neurofysiologie van de speciële epilepsie-diagnostiek en zorg Uit: Staatscourant 14 december 2004, nr. 241 / pag. 20 2

3 onder andere in relatie tot epilepsiechirurgie; vii. magneto encefalografie; viii. overige specifieke onderwerpen, ook wetenschappelijk onderzoek op het gebied van de klinische neurofysiologie. c. naast de eindtermen, die gelden voor de twaalf maanden opleiding klinische neurofysiologie in het basisgedeelte voldoet de aios aan de eindtermen voor de gevolgde speciele stages in de klinische neurofysiologie. B.3. Eindtermen De aios voldoet aan de eindtermen, genoemd in de bijlage bij dit besluit. B.4. Geschiktheidsbeoordeling Bij de beoordeling aan het eind van het eerste jaar en halverwege de opleiding, bedoeld in artikel B.6. van het Kaderbesluit CCMS, hoort de opleider de deelopleider KNF. B.5. Eindoordeel Onverminderd het bepaalde in artikel B.9. van het Kaderbesluit CCMS, hoort de opleider bij de eindbeoordeling de deelopleider KNF. B.6. Goedkeuring opleidingsschema De opleider en de deelopleider KNF stellen in overleg met de aios bij het begin van de opleiding een overzicht op van de wijze waarop het differentiële gedeelte in de klinische neurofysiologie zal worden ingedeeld. Hoofdstuk C De erkenning tot opleider en opleidingsinrichting Titel I De deelopleider C.1. Eisen voor erkenning Voor de deelopleider KNF gelden de eisen voor erkenning als genoemd in artikel C.1. van het Kaderbesluit Daarbij geldt dat de deelopleider in de opleidingsinrichting voor ten minste 80% van een volledige werkweek werkzaam is op het gebied van de klinische neurofysiologie. C.2. Positie en verplichtingen van de deelopleider 1. De deelopleider KNF geeft een beoordeling aangaande het door de aios gevolgde gedeelte klinische neurofysiologie. 2. Bij beoordeling van de door het aios gevolgde gedeelte klinische neurofysiologie als onvoldoende kan de aios niet ingeschreven worden als neuroloog in het register voor medische specialisten. De deelopleider KNF biedt in overleg met de opleider neurologie aan de aios de mogelijkheid om een additionele periode klinisch neurofysiologische werkzaamheden te verrichten zodanig dat alsnog tot registratie overgegaan kan worden. 3. De deelopleider KNF wijst een waarnemer aan die ten minste 0,5 fte klinisch neurofysiologische werkzaamheden verricht. 4. Bij afwezigheid van de deelopleider KNF treedt de waarnemer in de rechten en plichten van de deelopleider KNF. De waarnemer breidt dan zijn klinisch neurofysiologische werkzaamheden uit tot 0,8 fte. Titel II De opleidingsinrichting C.3. Eisen voor erkenning Een inrichting voldoet aan de volgende a. de afdeling neurologie beschikt over specifieke hoofden en stafverpleegkundigen, die functioneren in nauw, regelmatig en wederzijds overleg met de aan de inrichting verbonden neurologen; b. de codering van neurologische diagnosen geschiedt systematisch en gelijktijdig met de verslaggeving. Er wordt voor gezorgd dat de aios in de gelegenheid worden gesteld om de codering zelf uit te voeren, respectievelijk om voldoende kennis te nemen van de wijze waarop de codering geschiedt; c. aan de inrichting is een afdeling radiologie verbonden, waar de gangbare onderzoeken plaats vinden en waar de aios gelegenheid wordt geboden om, in samenwerking met de desbetreffende medisch specialist, vertrouwd te raken met de uitvoering van het gangbare neuroradiologisch onderzoek en om kennis en ervaring te verwerven terzake van de interpretatie van de bevindingen; d. de afdeling klinische neurofysiologie in de opleidingsinrichting of verbonden aan de opleidingsinrichting beschikt over deugdelijke apparatuur voor het uitvoeren van de gangbare klinische neurofysiologische onderzoeken; e. naast de opleider en de deelopleider KNF zijn nog ten minste drie neurologen, evenals de opleider gedurende ten minste 80% van een volledige werkweek werkzaam en daadwerkelijk bij de opleiding betrokken; f. in de inrichting zijn medisch specialisten werkzaam die voor de medische specialismen interne geneeskunde en ten minste twee andere medische specialismen als opleider zijn erkend; g. in de inrichting zijn werkzaam een anesthesioloog, een cardioloog, een dermatoloog, een chirurg, een keelneus-oorarts, een kinderarts, een arts klinische chemie of een klinisch chemicus, een longarts, een arts-microbioloog, een neurochirurg, een oogarts, een orthopedisch chirurg, een patholoog, een plastisch chirurg, een psychiater, een radioloog, een radiotherapeut, een revalidatiearts, een uroloog en een gynaecoloog; h. in de inrichting is een klinisch fysicus werkzaam. Aan de afdeling klinische neurofysiologie staat een academisch gevormde fysicus of ingenieur ter beschikking voor ten minste 0,2 fte; i. in de inrichting zijn werkzaam een psycholoog, een ergotherapeut, een fysiotherapeut, een logopedist en een maatschappelijk werkende; j. het aantal opnames per jaar is zodanig dat iedere aios tijdens de opleiding in totaal ten minste 250 nieuwe patiënten kan opnemen; k. een polikliniek staat ter beschikking van de opleider met voorzieningen ten behoeve van de opleiding conform de landelijk ter zake bestaande regelingen, met een aantal nieuwe poliklinische patiënten zodanig dat iedere aios tijdens de opleiding in totaal ten minste 500 nieuwe patiënten kan zien. De organisatie van de polikliniek is zodanig, dat hij in staat wordt gesteld chronische patiënten ten minste een jaar te volgen en dat hij kan participeren in specialistische poliklinieken; l. de klinische en de poliklinische patiëntenpopulatie zijn gespreid over het gehele neurologische arbeidsterrein zoals omschreven in de eindtermen; m. de bibliotheek bedoeld in artikel C.10, eerste lid, onder b van het Kaderbesluit CCMS beschikt over ten minste tien tijdschriften op het gebied van de neurowetenschappen en over ten minste vijf vaktijdschriften en de meest gangbare recente handboeken op klinisch neurofysiologisch gebied; n. aan de inrichting zijn verbonden een klinische en een poliklinische afdeling neurochirurgie, waar opera- Uit: Staatscourant 14 december 2004, nr. 241 / pag. 20 3

4 ties aan het centrale en perifere zenuwstelsel plaatsvinden; o. in de inrichting is werkzaam een medisch specialist met expertise op het gebied van de kinderneurologie; p. in het pathologisch laboratorium genoemd in artikel C.10., eerste lid, onder d, van het Kaderbesluit CCMS wordt neuropathologisch onderzoek verricht onder leiding van een patholoog met aandachtsgebied neuropathologie; q. aan de inrichting is verbonden een afdeling voor intensieve bewaking en behandeling, met inbegrip van beademing, op welke afdeling de daarvoor in aanmerking komende patiënten door de neuroloog, in samenwerking met andere medisch specialisten, kunnen worden behandeld; r. de inrichting beschikt over een staf van laboranten klinische neurofysiologie die functioneren in nauw, regelmatig en wederzijds overleg met de aan de inrichting verbonden neurologen die klinisch neurofysiologische werkzaamheden verrichten; s. de codering van de klinisch neurofysiologische diagnose geschiedt systematisch en gelijktijdig met verslaggeving. Er wordt voor gezorgd dat de aios in de gelegenheid wordt gesteld om de codering zelf uit te voeren respectievelijk om voldoende kennis te nemen van de wijze waarop de codering geschiedt; t. in de inrichting bestaat het aantal klinisch neurofysiologische onderzoeken per jaar uit ten minste 4000 onderzoeken betrekking hebbende op onder andere EEG-onderzoeken, EMG-onderzoeken en EP-onderzoeken. Voor al deze onderzoeken geldt, dat zij met een voldoende spreiding zowel wat betreft de ziektebeelden als wat betreft leeftijdscategorieën van de patiënten plaatsvinden. Voor de EEG-onderzoeken geldt dat zij ook onder speciale omstandigheden, o.a. slaapregistraties, registraties bij prematuren en neonaten in de couveuse en op andere afdelingen plaatsvinden. Daarnaast wordt ultrageluid onderzoek van de cerebropetale vaten gedaan; u. het aantal verrichtingen is gevarieerd; v. in de inrichting worden dagelijks patiëntgebondenbesprekingen gehouden onder verantwoordelijkheid van de opleider; op de afdeling KNF worden dagelijks patiëntgebondenbesprekingen gehouden door de deelopleider KNF; w. de inrichting is erkend als opleidingsinrichting voor de opleiding voor laboranten klinische neurofysiologie. C.4. Eisen voor de erkenning gedeelte opleiding Een inrichting die een gedeelte van de opleiding verzorgt, voldoet aan de volgende a. artikel C.3 onder a tot en met d is van overeenkomstige toepassing; b. naast de opleider zijn nog ten minste twee neurologen, evenals de opleider gedurende ten minste 80% van een volledige werkweek werkzaam en daadwerkelijk bij de opleiding betrokken; c. indien de opleidingsinrichting het gedeelte van de opleiding neurologie in de klinische neurofysiologie verzorgt is tevens een deelopleider KNF als bedoeld in artikel C.1., werkzaam; d. in de inrichting zijn medische specialisten werkzaam, die voor het medisch specialisme interne geneeskunde en ten minste één ander medisch specialisme als opleider zijn erkend; e. artikel C.3, onder g is van overeenkomstige toepassing met uitzondering van een neurochirurg, een radiotherapeut en een revalidatiearts; f. in de inrichting kan regelmatig een neurochirurg als consulent kunnen worden geraadpleegd; g. in de inrichting zijn beschikbaar een psycholoog, een ergotherapeut, een fysiotherapeut, een logopedist en een maatschappelijk werkende; h. het aantal opnamen per jaar is zodanig dat een aios in een jaar 100 nieuwe patiënten kan opnemen; i. een polikliniek staat ter beschikking van de opleider met voorzieningen ten behoeve van de opleiding, conform de landelijk ter zake bestaande regelingen, met een aantal nieuwe poliklinische patiënten zodanig dat een aios in een jaar 200 nieuwe patiënten kan zien; j. artikel C.3, onder l is van overeenkomstige toepassing; k. de bibliotheek bedoeld in artikel C.10., eerste lid, onder b, van het Kaderbesluit CCMS beschikt ten minste over vijf tijdschriften op het gebied van de neurowetenschappen; l. de patiëntenbesprekingen bedoeld in artikel B.5., eerste lid, onder p, van het Kaderbesluit CCMS betreffen ten minste die met de neurochirurg en de neuropathologische besprekingen onder leiding van een ervaren neuroloog of patholoog; m. aan de inrichting is verbonden een afdeling klinische neurofysiologie. Hoofdstuk D Slotbepalingen D.1. Overgangsbepaling Artikel E.1. van het Kaderbesluit CCMS is van overeenkomstige toepassing. D.2. Publicatie 1. Dit besluit wordt, met uitzondering van de bijlage als bedoeld in artikel B.3., gelijktijdig met het besluit van de Minister, inhoudende de goedkeuring van dit besluit, gepubliceerd in de Staatscourant. 2. In het officiële orgaan van de KNMG wordt mededeling gedaan van dit besluit. D.3. Inwerkingtreding 1. Dit besluit treedt in werking met ingang van 1 januari Indien de Staatscourant waarin dit besluit en het goedkeuringsbesluit, bedoeld in artikel D.2., eerste lid, worden geplaatst, wordt uitgegeven na 31 december 2004, treedt dit besluit in werking met ingang van de dag na de datum van uitgifte van de Staatscourant waarin zij wordt geplaatst, en werkt zij terug tot en met 1 januari D.4. Geldigheidsduur Het besluit is van kracht tot 1 januari D.5. Citeertitel Dit besluit wordt aangehaald als: Besluit neurologie. Utrecht, 25 juni 2004 C.M.T. Plasmans, voorzitter V.J. Schelfhout-van Deventer, secretaris colleges. Toelichting Algemeen Dit besluit bevat de aanvullende en afwijkende opleidings- en erkenningseisen voor het medisch specialisme neurologie. Bij de voorbereiding van het besluit zijn de adviezen omtrent dit besluit uitgebracht door het Federatiebestuur Uit: Staatscourant 14 december 2004, nr. 241 / pag. 20 4

5 van de KNMG, de Orde van Medisch Specialisten, de Landelijke vereniging van Artsen in Dienstverband en de Medisch Specialisten Registratie Commissie. De opleiding neurologie is fundamenteel veranderd. Voorheen bestond de opleiding uit twee hoofdvakken, te weten het hoofdvak klinische neurologie en het hoofdvak klinische neurofysiologie. Voor deze hoofdvakken werden aparte opleidingsinrichtingen en opleiders erkend. Het systeem van hoofdvakken binnen het specialisme neurologie is verlaten. Al geruime tijd heeft het CCMS bij de NVN en de NVKNF aangedrongen op het verlaten van deze van andere specialismen afwijkende structuur en verzocht de opleiding zo te organiseren dat er voor de opleiding neurologie een soort opleidingsinrichting en een soort opleider kan worden erkend. De klinische neurofysiologie (KNF) is een onderdeel van het specialisme neurologie en dient als zodanig in de opleiding te worden geregeld. Als laatste aspect voor verandering van de opleidingseisen is voor het CCMS geweest het verlaten van de aantekening in het hoofdvak bij de registratie door de MSRC in het register van neurologen. Om aan de wensen van de NVN en de NVKNF tegemoet te komen om de KNF een eigenstandige positie te laten houden is een tijdelijke tussenoplossing van deelopleiderschap KNF geregeld. Dit is een afwijking van het beginsel in het Kaderbesluit CCMS dat er per opleidingsinrichting één opleider wordt erkend. Het CCMS heeft daarbij in overweging genomen dat: er thans een hoofdvakkenstructuur bestaat. Op basis van dit verworven recht ligt een overgangsregeling/tijdelijke tussenoplossing voor de hand. De NVN en de NVKNF wensen een tussenoplossing van deelopleiderschap en daarmee wordt de kans vergroot dat de vakken bij elkaar blijven, hetgeen inhoudelijk wenselijk wordt geacht. Neurologie is het enige specialisme dat een verplicht onderdeel van twaalf maanden in een specifiek deel van het specialisme kent. Aandachtsgebieden in andere vakken zijn niet voor zo n lange periode verplicht. Met het loslaten van de hoofdvakkenstructuur en deze tussenoplossing kan de jarenlang gegroeide praktijk van aantekening in het hoofdvak worden verlaten. Geen aparte registraties meer. Door het erkennen van één opleidingsinrichting met een opleider neurologie en een deelopleider KNF wordt één visitatie afgedwongen en dus de integratie tussen de vakgebieden gestimuleerd. Uitgangspunten van de regeling van deelopleiderschap zijn: 1. één opleidingsinrichting neurologie en derhalve één visitatie; 2. een opleider neurologie en een deelopleider KNF; 3. verhouding tussen opleider en deelopleider goed regelen; 4. besluit geldt voor overgangsperiode van drie jaar. Artikelsgewijs Artikel A.1. Conform de gegeven definitie van het specialisme biedt de opleiding neurologie na voltooiing ervan de bevoegdheid om het specialisme neurologie uit te oefenen in zijn hele omvang, daaronder inbegrepen de klinische neurofysiologie. De opleiding neurologie bestaat uit een aantal stages en een gedeelte klinische neurofysiologie. Artikel B.1. Dit is een nadere invulling van het bepaalde in artikel B.3., eerste lid, van het Kaderbesluit Deze duur is conform de aanbeveling van de Union Européenne des Médecins Spécialistes (UEMS) en is conform de minimale duur zoals bedoeld in bijlage C bij Richtlijn 93/16/EEG. Artikel B.2.1. tot en met artikel B.2.3. in artikel B.5. van het Kaderbesluit Of de aios voldoet aan de opleidingseisen en de gestelde eindtermen, moet blijken uit het portfolio dat hij op grond van artikel B.5., eerste lid, onder g, van het Kaderbesluit CCMS bijhoudt. De in het vierde en vijfde lid van artikel B.2.2 genoemde aantallen moeten zijn behaald aan het einde van de totale opleiding van zes jaar. In artikel B.2.3. is de inhoud van het differentieel gedeelte bepaald. Het differentieel gedeelte heeft een duur van 24 maanden en kan worden gevolgd in de klinische neurologie of de klinische neurofysiologie. In het differentieel gedeelte klinische neurologie kunnen stages worden gevolgd zoals opgesomd in het tweede lid onder c. Een aios die het differentieel gedeelte klinische neurologie volgt kan echter een stage van ten minste drie en ten hoogste zes maanden in de klinische neurofysiologie volgen. Bij het differentieel gedeelte in de klinische neurologie geldt dat het de voorkeur verdient om een stage van ten minste zes maanden in een andere opleidingsinrichting voor neurologie te volgen. Indien een aios in het differentieel gedeelte ten minste 15 maanden klinische neurofysiologie volgt, zijn de eisen genoemd in het derde lid van toepassing. In het differentieel gedeelte klinische neurofysiologie omvat de stage bedoeld in het derde lid, onder b, sub: i. single fibre EMG; kwantitatief EMG; oppervlakte EMG e.d.; ii. kwantitatieve analyse, inclusief bronlokalisatie; EEG bij neonaten; iii. verschillende vormen van polysomnografie; slaaplaboratorium; slaappathologie, ook klinisch; iv. TCD; uitgebreid Duplex; transcraniële duplex; emboliedetectie; echografisch onderzoek spieren / zenuwen; v. MEP / SSEP tijdens ruggenmergsoperaties en ingrepen aan de grote vaten; bewaking hersenzenuwen tijdens ingrepen rond hersenstam; bewaking tijdens selectieve dorsale rhisotomie en plexusoperaties; vi. Wada testen; acute en chronische corticografie; aanvalsregistraties met video monitoring; Naast de periode in de klinische neurofysiologie vult de aios de resterende periode in het differentieel gedeelte van 24 maanden aan met stages klinische neurologie bedoeld in het tweede lid, onder c. In de resterende periode kan dan echter niet nogmaals een stage klinische neurofysiologie worden gevolgd als bedoeld in het tweede lid, onder c, sub ix. Artikel B.3. Dit is een nadere invulling van het bepaalde in artikel B.2., tweede lid, van het Kaderbesluit De integrale tekst van de bijlage bij dit besluit is bij de tekst van dit besluit terug te vinden op Artikel B.4. en artikel B.5. Uit: Staatscourant 14 december 2004, nr. 241 / pag. 20 5

6 in artikel B.6. en B.9. van het Kaderbesluit De aanvulling is ingegeven door de betrokkenheid van de deelopleider KNF bij de beoordeling van de opleiding en de verplichte spreiding van de opleiding over opleidingsinrichtingen die de gehele opleiding neurologie verzorgen en opleidingsinrichtingen die een gedeelte van de opleiding verzorgen. Bij de uiteindelijke geschiktheidbeoordeling voor het zelfstandig beoefenen van het vak neurologie aan het einde van de zesjarige opleiding dient de aios een voldoende beoordeling gekregen te hebben voor alle stages en voor het gedeelte klinische neurofysiologie. De beoordeling van het gedeelte klinische neurofysiologie en de verschillende stages wordt gedaan door de deelopleider KNF respectievelijk de stagebegeleiders. Artikel B.6. in artikel B.10. van het Kaderbesluit In afwijking van opleiding in andere specialismen wordt bij de opleiding neurologie het opleidingsschema altijd bekeken door twee opleiders, namelijk de opleider neurologie en de deelopleider voor de KNF. Dit is inherent aan de tijdelijke regeling van deelopleiderschap KNF. Artikel C.1. in artikel C.1. van het Kaderbesluit De aanvulling is ingegeven doordat de deelopleider een bijzondere positie inneemt en slechts op een gedeelte van het specialisme neurologie werkzaam is. Dit aspect komt tot uitdrukking in deze bepaling. Een deelopleider dient zich derhalve voornamelijk bezig te houden met het gedeelte klinische neurofysiologie. Artikel C.3. in artikel C.10. van het Kaderbesluit Het bepaalde genoemd onder a tot en met d betreffen de eisen voor zowel de opleidingsinrichting die de totale opleiding verzorgt als de opleidingsinrichting die een gedeelte van de opleiding verzorgt als bedoeld in artikel C.4. Onder a, worden stafverpleegkundigen en hoofden (of hoofdverpleegkundigen) genoemd. In het algemeen begeleiden, adviseren en ondersteunen stafverpleegkundigen de verpleegafdeling en het verpleegkundig management ten aanzien van beleidsontwikkelingen en uitvoering binnen het ziekenhuis. Hoofdverpleegkundigen zijn eindverantwoordelijk voor de organisatie van de verpleegafdeling en voor de kwaliteit van de verpleegkundige patiëntenzorg op de verpleegafdeling. Onder b, wordt verstaan het Coderingssysteem Neurologie of ICD 9. De erkenning, genoemd onder w, als opleidingsinrichting voor de opleiding van laboranten klinische neurofysiologie geschiedt door de SRBOLKNF (Stichting Raad Beroepsopleiding Laboranten Klinische Neurofysiologie). Deze erkenning wordt jaarlijks vernieuwd, en wordt schriftelijk bevestigd door de secretaris van de raad. De tijdschriften bedoeld onder m dienen op papier of in elektronische vorm beschikbaar te zijn. Artikel C.4. in artikel C.16. van het Kaderbesluit Artikel C.2. in artikel C.3. van het Kaderbesluit De aanvulling is ingegeven door het feit dat één opleider uiteindelijk een beslissing dient te nemen in conflictsituaties. Om die reden is het wenselijk de verhouding tussen de opleider en de deelopleider KNF te regelen. Uit: Staatscourant 14 december 2004, nr. 241 / pag. 20 6