St. Achmea Gezondheidszorg

Transcriptie

1 RAPPORT Dellaertweg WZ Leiden Postbus AK LEIDEN Tel.: +31-(0) Meerjarig beleidsplan Stichting Achmea Auteur: Theo de Kok Co-auteur: Marjan Boekestijn Datum: december 2013 Versie/Kenmerk: 1 - definitief

2 INHOUDSOPGAVE 1 STICHTING ACHMEA GEZONDHEIDSZORG: EEN KENNISMAKING 3 2 DOELSTELLING 4 3 VOORWAARDEN VOOR FINANCIERING 5 4 VOORBEELDPROJECTEN 8 5 FINANCIEEL BESTUUR 11 6 GOVERNANCE 13 7 ANBI STATUS 14 2

3 1 STICHTING ACHMEA GEZONDHEIDSZORG: EEN KENNISMAKING De Stichting Achmea is in 1998 opgericht om ten behoeve van de toenmalige zorgverzekeringsbedrijven van Achmea de vermogens van de voormalige vrijwillige ziekenfondsverzekering te beheren. Als uitgangspunt hiervoor geldt het Convenant, dat in 1998 is gesloten tussen de beheerders van deze reserves om deze over een periode van 20 jaar te besteden voor: de verlening van zorg in de ruimste zin (met uitzondering van de reguliere zorg in het kader van de Zorgverzekeringswet en de AWBZ); maatregelen ter voorkoming van ziekten; onderzoek ter bevordering van de volksgezondheid en uitgaven ten behoeve van de bedrijfsvoering van de betrokken zorgverzekeraars ter bevordering van de kwaliteit en doelmatigheid van de dienstverlening aan de verzekerden. Ultimo 2012 bedroeg de RVVZ-reserve van Stichting Achmea 33,8 mln. Deze middelen worden besteed aan het realiseren van de in paragraaf 3. genoemde doelstellingen. Per 1 januari 2014 beheert de Stichting Achmea ook de reserves van het Agis Innovatiefonds, waarvan de RVVZ-reserve per ultimo ,8 mln. is. Het bestuur bestaat uit 4 personen en wordt per 1 juli 2013 gevormd door: De heer N.F.J. Hoogers (voorzitter) De heer O. Gerrits Mevrouw M.I. Verstappen Mevrouw A. Heijer. Het bestuur is zodanig samengesteld dat alle expertise aanwezig is, die nodig is om aanvragen voor te ondersteunen projecten te kunnen beoordelen. De bestuursleden vervullen hun functie op persoonlijke titel en ontvangen geen vergoeding voor hun werkzaamheden. Voor (potentiële) aanvragers is informatie over Stichting Achmea is te vinden op de website van Achmea Zorg & Gezondheid en Zilveren Kruis Achmea. Tevens wordt het netwerk van de aan de zorgverzekeraar verbonden relatiemanagers, inkopers en medisch adviseurs benut om aanvragen te genereren. De stichting krijgt daardoor aanvragen vanuit verschillende organisaties en disciplines uit de zorg. 3

4 2 DOELSTELLING De statutaire doelstelling van Stichting Achmea luidt: Het verstrekken van geldelijke en andere ondersteuning aan instellingen en ondernemingen die werkzaam zijn op het gebied van de volksgezondheid, waaronder in ieder geval is begrepen: de verlening van zorg in de ruimste zin van het woord, met uitzondering van de reguliere zorg in het kader van de Zorgverzekeringswet en de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten; uitgaven voor maatregelen ter voorkoming van ziekten; uitgaven ten behoeve van onderzoek gericht op de bevordering van de volksgezondheid; uitgaven ten behoeve van de bedrijfsvoering van zorgverzekeraars ter bevordering van de kwaliteit en doelmatigheid van de dienstverlening aan de verzekerden; al hetgeen dienstbaar kan zijn aan de bevordering van de volksgezondheid; en al datgene wat met het vorenstaande in verband staat of daartoe bevorderlijk kan zijn, alles in de meest ruime zin van het woord. Concreet houdt dit in dat Stichting Achmea zich inzet voor verbetering van de gezondheidszorg, zowel voor verbetering van patiëntenzorg en duurzaamheid van zorg en effectiviteit als efficiëntie van zorgprocessen. Dit tracht de Stichting Achmea te bewerkstelligen door het leveren van financiële bijdragen aan innovaties, die door de verschillende (zorg)organisaties, kenniscentra of branche- of patiëntenverenigingen worden vormgegeven. Stichting Achmea levert daarmee een belangrijke bijdrage aan het stimuleren van innovatieve en baanbrekende initiatieven in de zorg, het onderzoek naar nieuwe vormen van zorg (o.a. van aanbod-gestuurde zorg naar vraag-gestuurde zorg), e-health, kwaliteitsverbetering van zorg en het evalueren van bestaande zorgvormen en -processen. Toepassing van nieuwe technologieën is hierbij mogelijk, maar niet noodzakelijk. Voor potentiele aanvragers is een procedurebeschrijving beschikbaar. In dit document zijn de doelstellingen van de stichting opgenomen alsmede de criteria waarop aanvragen bij Stichting Achmea getoetst worden. Dit document bevat tevens de procedures voor: o het indienen van projectaanvragen, o goedgekeurde projecten o afgekeurde projecten. Hierbij zijn tevens voorbeelden opgenomen van het aanvraagformulier, de rapportageformulieren, de (model) controleverklaring en de procedure voor urenregistratie. 4

5 3 VOORWAARDEN VOOR FINANCIERING Alle ingediende aanvragen voor subsidie worden getoetst door een adviescommissie en vervolgens voorzien van een advies ter beoordeling aan het bestuur van Stichting Achmea voorgelegd. Om voor financiering door SAG in aanmerking te komen moeten voorgestelde projecten aan een aantal criteria voldoen. Op basis van bovengenoemd convenant gelden de volgende criteria: de verlening van zorg in de ruimste zin van het woord, met uitzondering van de reguliere zorg in het kader van de Zvw en de AWBZ aan onze verzekerden; uitgaven voor maatregelen ter voorkoming van ziekten; uitgaven ten behoeve van onderzoek gericht op de bevordering van de volksgezondheid; uitgaven ten behoeve van onze bedrijfsvoering ter bevordering van kwaliteit en doelmatigheid van de dienstverlening aan onze verzekerden. Aanvullend gelden voor financiering van projecten door SAG de volgende criteria. Daarbij wordt onderscheid gemaakt naar: Minimale criteria: indien niet aan alle criteria wordt voldaan, wordt de aanvraag niet gehonoreerd. Aanvullende criteria: voldoen aan aanvullende criteria vergroot de kans op honorering van de aanvraag. Minimale criteria Om voor subsidie in aanmerking te komen, dienen projecten altijd aan alle navolgende criteria te voldoen. Het project: is vernieuwend, gericht op doorbraken in de zorg(infrastructuur) leidt tot aantoonbare verhoging van de kwaliteit van zorg (volgens de gangbare definitie van de zorgsector) levert op termijn een aantoonbare relevante bijdrage aan het verlagen van de zorgkosten is gericht op een bij in omvang relevante groep verzekerden met veel voorkomende zorgvraag of aandoening moet kwalitatief zodanig zijn dat het doel redelijkerwijs binnen de kaders van het project te realiseren is wordt voor minimaal 25% door een andere partij gefinancierd, bij voorkeur door de aanvragende partij zelf, indien de totale kosten van het project of meer bedragen heeft een eenmalig karakter en duurt maximaal drie jaar 5

6 betreft niet: - zuiver wetenschappelijk onderzoek; - medisch onderzoek dat zich in een dierexperimenteel stadium bevinden; - activiteiten die tot de exploitatie van een instelling horen; - een inrichting- of bouwproject; - activiteiten die kunnen worden gefinancierd uit reguliere geldstromen van AWBZ of Zorgverzekeringswet; - een project dat al is gestart of waarvoor al met de aanvraag overlappende financieringstoezeggingen zijn gedaan. Het bestuur kan in bijzondere gevallen een projectaanvraag accorderen die niet aan alle minimale criteria voldoet. Het bestuur zal deze afwijking in voorkomende gevallen motiveren. Aanvullende criteria De voorkeur wordt gegeven aan projecten die daarnaast voldoen aan één of meer van onderstaande aanvullende criteria. Het project: is primair gericht op één van de volgende speerpunten: - belangrijke chronische aandoeningen (waaronder chronisch hartfalen, diabetes, astma/copd, hart- en vaatziekten en depressie), - oncologie, - kraamzorg, - dementie, - zorg voor senioren, - e-health, - verbetering samenhang binnen de zorg (waaronder regionale aanpak), - gericht betrekken verzekerden bij hun zorgsituatie, - klantgerichte zorgarrangementen, - gezondheidsbevordering en preventie van werknemers, - versterking zelfstandigheid en zelfzorg bij verzekerden/patiënten. draagt bij aan het voor verzekerden inzichtelijk maken van de kwaliteit van zorg is potentieel imago-ondersteunend voor Achmea en, indien van toepassing, te koppelen aan een van onze labels wordt in eerste aanleg uitgevoerd in één of meer kernregio s van Achmea is landelijk uitrolbaar en kan geborgd worden binnen de reguliere zorgstructuren heeft de potentie van een positieve businesscase heeft de potentie van structurele financiering De aanvrager is bereid om aan te sluiten bij soortgelijke andere initiatieven, om zo synergie in aanpak te bewerkstellingen. 6

7 Aan een goedkeuring wordt de voorwaarde verbonden dat een eindrapportage inclusief een financiële verantwoording wordt ingediend. Bij projecten die een jaar of langer duren worden tussenrapportages gevraagd en in voorkomende gevallen wordt vervolgfinanciering afhankelijk gesteld van de resultaten van de tussenrapportages. Bij goedgekeurde projecten met een financiering > , moet aan het einde van het project een goedkeurende controleverklaring van de accountant worden opgeleverd, waaruit blijkt dat de verstrekte middelen zijn besteed aan het onderhavige project. Betaling van de laatste subsidietermijn is te allen tijde verbonden aan oplevering (en goedkeuring) van de eindrapportage plus de controleverklaring. Deze controleverklaring dient uiterlijk op 31 oktober van het jaar nadat het project is afgerond beschikbaar te zijn. Indien niet aan deze vereisten wordt voldaan, dan kan de subsidie niet ten laste van de RVVZ-gelden worden gebracht en kan de verstrekte subsidie worden teruggevorderd.. Ten behoeve van het opstellen van de controleverklaring is een model controleverklaring alsmede een controleprotocol beschikbaar. Voordat een projectaanvraag wordt ingediend, bestaat de mogelijkheid om eventueel gebruik te maken van een quick scan. Hierbij kan een projectplan met een begroting worden aangeboden aan het secretariaat van de stichting. Op basis van deze informatie wordt beoordeeld of het project eventueel in aanmerking komt voor subsidiering. Hierbij wordt expliciet vermeld dat dit slechts een advies is en dat hieraan geen rechten kunnen worden verleend. Slechts het bestuur is bevoegd tot besluitvorming over subsidietoekenning. 7

8 4 VOORBEELDPROJECTEN Met behulp van Stichting Achmea zijn o.a. de volgende projecten gerealiseerd. De onderstaande voorbeelden zijn slechts een beperkte weergave. Eventueel is een overzicht goedgekeurde bestedingsdoelen per jaar beschikbaar. Serious Game huisartsen Elke huisartsenpraktijk kent een groep patiënten met vermijdbaar langdurige zorgconsumptie. De bestaande nascholing voor huisartsen blijkt in de praktijk onvoldoende resultaat te geven in het effectief stimuleren van zelfredzaamheid bij juist deze doelgroep doordat er geen fundamentele verandering in het gedrag van de huisarts tot stand wordt gebracht. Het antwoord dat op bovenstaande probleemstelling is gevonden is een serious game voor huisartsen. Deze game richt zich op gedragsverandering bij huisartsen in plaats van inhoudelijke kennis of gesprekstechnieken. Doelstelling in een pilot is een zo optimaal mogelijke aansluiting van deze game bij de dagelijkse realiteit in de spreekkamer van de huisarts. Daarnaast levert de pilot de praktijkinformatie op met behulp waarvan tot een implementatieplan kan worden gekomen voor de toepassing van de game bij huisartsen in heel Nederland. Voor de resultaatmeting is een onderzoeksopzet gemaakt waarbij wordt gekeken naar zowel de resultaten gerelateerd aan zorggebruik door frequent attenders, als ook naar tevredenheid bij huisartsen en patiënten. mirro In samenwerking met GGZ Drenthe, GGZ InGeest, Parnassia Groep en AZmn initieerde de Divisie Zorg & Gezondheid van Achmea in 2012 de Stichting mirro. De Stichting werkt vanuit de ambitie dat mensen met psychische klachten moeten kunnen vertrouwen op optimale zorg en ondersteuning. Zorg die vroegtijdig, eenduidig en doelmatig is, zoveel mogelijk in een vertrouwde omgeving plaatsvindt en past bij de individuele klachten, behoeften en vaardigheden. Om dat te bereiken ondersteunt Stichting mirro de GGZ in en om de huisartsenpraktijk; zowel om ziekte te voorkomen als te behandelen. Dat doet de Stichting met producten: online zelfhulp voor consumenten en een screeningsinstrument en een behandelprotocol ter ondersteuning van zorg. En er is het mirro-keurmerk, waarmee zorgaanbieders kunnen laten zien dat ze zich inspannen om kwalitatief hoogwaardige en passende zorg te bieden. De juiste zorg op het juiste moment, dichtbij de patiënt; dat is waar mirro voor staat. Begin 2013 zijn de eerste thematische websites met online zelfhulp gelanceerd: burnout.mirro.nl, rouwverwerking.mirro.nl, gezondzorgen.mirro.nl en game-check.mirro.nl. De sites zijn zeer positief ontvangen door zorgprofessionals, consumenten en bijvoorbeeld ook werkgevers. Het screeningsinstrument en behandelprotocol zijn in 2012 en 2013 ontwikkeld en getest in de praktijk door de betrokken instellingen, met goede resultaten. Achmea stimuleert in haar GGZinkoop voor 2014 het werken volgens het mirro-concept. De belangstelling om in 2014 te gaan werken met de mirro-producten en/of het mirro-keurmerk is groot; sinds de brede openstelling in september 2013 hebben al rond de 200 GGZ-instellingen, vrijgevestigden en huisartsvoorzieningen hier interesse in getoond of een aanvraag ingediend. Begin 2014 komen er daarnaast voor zeven nieuwe thema s sites met online zelfhulp beschikbaar. 8

9 e-vita COPD Stichting Zorg Binnen Bereik is opgericht om e-health oplossingen te ontwikkelen. In dit kader heeft zij het interactieve platform e-vita ontwikkeld. Dit platform omvat het aanbieden van informatie, educatie, uitwisselen van gegevens met behandelaren en contact met andere patiënten. Verwacht wordt dat gebruik van dit interactieve platform leidt tot een verbeterde toegankelijkheid van de gezondheidszorg en een hogere kwaliteit van leven voor chronisch zieke patiënten tegen lagere kosten. In dit project waarin onderzoek wordt gedaan naar de effecten van het e-vita platform staat de chronische longziekte COPD centraal. 9

10 Langer Vitaal In de regio Hardenberg is het initiatief ontplooid Ie komen tot een Vitale Regio. Hiertoe zijn vier programma s ontwikkeld; het programma Langer Vitaal is bestemd voor de doelgroep kwetsbare ouderen ouder dan 75 jaar. Het doel van dit initiatief is dat het de 75-plussers in regio Hardenberg het volgende brengt: o Langer zelfstandig wonen o Minder acute crises, minder opnames, kortere opnames o Beter herstel van patiënten op korte, maar vooral op de langere termijn o Langer zelfredzaam en een betere kwaliteit van leven. Check it Check it biedt laagdrempelige, online zorg- en hulpverleningsdiensten voor studenten door middel van een geïntegreerd portaal, waar de student informatie kan vinden over gezondheid, verslaving, gezinsproblematiek, geldzaken, piekeren, rouw, slaapproblemen, etc. De student kan informatie opvragen, in contact komen met specialisten van het Studie- en Loopbaan Centrum, chatten over zijn hulpvraag en een afspraak maken met de specialist van het SLC. Zodoende kan er sneller gereageerd worden op de hulpvraag. Hier kunnen studenten (in de zogenaamde 0 de lijn) informatie vinden en hulp vragen indien zij zich zorgen maken voordat deze zorgen tot echte klachten leiden. Het uiteindelijk beoogde resultaat is dat door het gebruik van het nieuwe instrument Check it het bereik en het gebruik van zorg en hulpverlening onder studenten van het ROC Midden Nederland sterk is verbeterd, dat door de toegenomen preventieve ondersteuning en begeleiding bij het aanpakken van hun zorg- en ondersteuningsvraag de problemen van studenten in een zo vroeg mogelijk stadium worden aangepakt en dat doorverwijzing naar (duurdere) 2 e en 3 e lijnvoorzieningen zoveel mogelijk wordt voorkomen. 10

11 5 FINANCIEEL BESTUUR Convenant besteding Reserves Voormalige Vrijwillige Ziekenfondsverzekering Bij de opheffing in 1986 van de vrijwillige ziekenfondsverzekering resteerde een bedrag aan reserves van 182 miljoen, dat door het merendeel van de ziekenfondsen was overgeheveld naar aan de betreffende ziekenfondsen gelieerde private rechtspersonen. Stichting Achmea is een van deze beherende rechtspersonen. Aangezien, in verband met de destijds opgelegde lastgeving, de reserves slechts in beperkte mate werden aangewend en de beleggingsopbrengsten in de loop der jaren tot een groei van de reserves hadden geleid, besloten de beherende rechtspersonen, mede in het kader van de maatschappelijke verantwoordelijkheid van transparantie, omtrent de aanwending van de reserves een convenant te sluiten. In overleg met de minister van VWS werd het convenant in juni 1999 nader aangepast. Naar aanleiding van aanpassing van de wetgeving, in het bijzonder de Zorgverzekeringswet, is het convenant in 2006 opnieuw aangepast. In het convenant is overeengekomen dat de reserves in een periode van 20 jaar vanaf 27 oktober 1999 in beginsel geheel worden aangewend. In de afgelopen jaren is er sprake van een forse groei van het aantal binnenkomende aanvragen en navenant zijn daarmee ook de jaarlijkse toekenningen aan innovatieve projecten gestegen. Er wordt uitgegaan van een gelijkmatige besteding van de reserves in de resterende convenantperiode. Indien nodig zal, binnen de regelgeving van het convenant, extra bestedingsruimte worden aangevraagd als in enig jaar aard en omvang van de aanvragen daartoe aanleiding geven. Gezien de toename van het aantal aanvragen en de hoogte van de aangevraagde subsidies lijkt dit onvermijdelijk in de komende periode. Als de toekenning van subsidies in het zelfde tempo doorgaat als in 2013 zullen de aan innovatieve projecten besteedbare reserves daadwerkelijk aan het einde van de genoemde 20- jaars termijn conform de statuten en het reglement zijn besteed.. Op de naleving van dit convenant houdt de Toetsingscommissie RVVZ toezicht. Deze toezichthouder stelt jaarlijks vooraf het normrendement vast dat aan de Reserve RVVZ moet worden toegevoegd. Het overrendement wordt toegevoegd aan de algemene reserve. Indien het werkelijk behaalde rendement lager is dan het normrendement vindt suppletie aan de reserve RVVZ plaats ten laste van de algemene reserve. De opbrengsten uit het vermogen worden besteed aan financiering van gezondheidsprojecten zoals eerder omschreven, met dien verstande dat de bestemmingsreserve algemeen in reële termen op peil moet blijven. Stichting Achmea werft geen gelden en opereert zonder winstoogmerk. Administratieve organisatie Achmea divisie Zorg & Gezondheid voert het secretariaat en de administratie van de stichting. Tevens wordt bestuur geadviseerd door een referentengroep over het al dan niet honoreren van financiële steun aan een initiatief. 11

12 Vermogensbeheer De stichting hanteert een defensief beleid voor het beleggen van haar vermogen. Op 31 december 2012 bestaat de beleggingsportefeuille voor 71% uit obligaties en voor 29% uit aandelen. Dit is conform het afgesproken beleggingsbeleid. Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor het strategische beleggingsbeleid. Onder strategisch beleggingsbeleid wordt verstaan de vaststelling van het doel en de stijl van het beleggingsbeleid, de strategische beleggingsportefeuille en bandbreedtes en de selectie en de aanstelling van vermogensbeheerders. Het beheer van de beleggingsportefeuille is ondergebracht bij een externe vermogensbeheerder Staalbankiers N.V. De vermogensbeheerder is verantwoordelijk voor het tactische en operationele beleggingsbeleid. De vermogensbeheerder is binnen de door het bestuur geformuleerde randvoorwaarden vrij in de wijze van beleggen en herbelegging. De vermogensbeheerder is verantwoordelijk voor het verzamelen, administreren en rapporteren over de beleggingen aan het bestuur. Een vertegenwoordiger van het bestuur bespreekt jaarlijks de resultaten met de vermogensbeheerder. In 2012 heeft het bestuur besloten over te gaan op een beleggingsmethodiek op basis van een maatschappelijk verantwoord en duurzaam vermogensbeheer. Dit houdt in dat beleggingen op thema s als ondeugdelijk bestuur, tabak, kinderarbeid, wapens, e.d. worden uitgesloten. 12

13 6 GOVERNANCE Het bestuur beoordeelt iedere aanvraag voor een te ondersteunen project geheel zelfstandig. De beoordeling vindt plaats aan de hand van uitgebreide documentatie die op verzoek van het bestuur door de administrateur van de stichting wordt verzameld. Iedere bestuurder kan zich daardoor voorafgaand aan de besluitvorming uitgebreid te oriënteren over de voorliggende aanvragen. Voorts volgt het bestuur ieder project waaraan een subsidie is verleend en toetst het de wijze waarop het project wordt uitgevoerd. Het bestuur vergadert eens per maand. In de vergadering komen de aanvragen voor nieuwe projecten, de tussen- en eindrapportages van projecten, het projectenoverzicht en de financiële stand van zaken aan de orde. Het bestuur neemt besluiten over initiatieven op basis van meerderheid van stemmen. Als basis voor de uitvoering van de werkzaamheden van Stichting Achmea gelden door de toezichthouder opgestelde vereisten. Deze zijn opgenomen in het Handboek RVVZ. Mede doordat de stichting en haar bestuur zijn gebonden aan het convenant kan geen enkele natuurlijk persoon of rechtspersoon op enigerlei wijze beschikken over het vermogen van de instelling als ware het zijn eigen vermogen. In de administratieve organisatie rondom de RVVZ-projecten zijn bij Stichting Achmea in opzet de volgende algemene beheersingsmaatregelen zijn getroffen: - controletechnische functiescheiding - maatregelen omtrent autorisatie (toekennen van projecten) - procedures en richtlijnen omtrent het toekennen en betalingsverkeer - eventueel aanvullende compenserende interne beheersingsmaatregelen in geval van tekortkomingen in algemene interne beheersingsmaatregelen. 13

14 7 ANBI STATUS Stichting Achmea is door de Belastingdienst aangemerkt als een Algemeen Nut Beoogde Instelling. Dat is belangrijk voor de aanvragers omdat zij dan geen schenkbelasting hoeven te betalen over het ontvangen bedrag. De Belastingdienst schrijft voor dat op 1 januari 2014 de ANBI haar gegevens op elektronische wijze via internet openbaar maakt. Instellingen worden verplicht tot het openbaar maken via internet van de naam van de instelling, het door de Kamer van Koophandel toegekende unieke nummer (RSIN), contactgegevens, de doelstelling, een (beknopt) beleidsplan, de bestuurssamenstelling en het beloningsbeleid, een (beknopt) verslag van de uitgeoefende activiteiten en een financiële verantwoording. In het geval van Stichting Achmea kunnen de doelen van algemeen nut worden omschreven als welzijn, gezondheidszorg, jeugd- en ouderenzorg en of een combinatie van de voornoemde doelen. 14