Oriëntaties en afstudeerrichtingen Handelswetenschappen. Orientation and Graduation Subjects Business Administration FACULTEIT ECONOMIE & MANAGEMENT

Transcriptie

1 Oriëntaties en afstudeerrichtingen Handelswetenschappen Orientation and Graduation Subjects Business Administration FACULTEIT ECONOMIE & MANAGEMENT FACULTY OF ECONOMICS & MANAGEMENT Academiejaar Academic Year

2

3 INHOUD BACHELOR EN MASTER IN DE HANDELSWETENSCHAPPEN 1. Woord vooraf Kiezen van een oriëntatie in de 3 e opleidingsfase Kiezen van een afstudeerrichting in het masterjaar Kiezen van een onderwerp als masterproef Afstudeerrichting Accountancy Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef Afstudeerrichting Finance and Risk Management Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef

4 5. Afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef Afstudeerrichting Human Resources Management Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef Afstudeerrichting Business Information Management Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef

5 9. Afstudeerrichting Marketing Management Persoonlijke interessesfeer Verantwoording van de programmaopbouw Opleidingsprogramma Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Persoonlijkheidskenmerken Aard van de masterproef BACHELOR AND MASTER OF BUSINESS INFORMATION 10. Foreword Choosing an orientation in the 3 rd educational stage Choosing a specialization in the master year Choosing a subject for your master thesis Graduation subject Business information Management Personal field of interest Justification of the programme content Programme Special attention for the students who currently follow the bridge programme (schakelstudenten) Future opportunities and employment Personality Characteristics Nature of the Master thesis Testimonial Graduation subject International Business Management Personal field of interest Justification of the programme content Programme

6 12.4. Special attention for the students who currently follow the bridge programme (schakelstudenten) Future opportunities and employment Personality Characteristics Nature of the Master thesis Testimonials GRADUATION SUBJECT INTERNATIONAL RELATIONS Personal field of interest Justification of the programme content Programme Special attention for the students who currently follow the bridge programme (schakelstudenten) Future opportunities and employment Personality Characteristics Nature of the Master Thesis

7 7

8 8

9 Woord vooraf 1. WOORD VOORAF Bij het doorlopen van je opleiding tot Master in de Handelswetenschappen dien je op bepaalde tijdstippen keuzes te maken, namelijk: - de oriëntatie die je zal volgen in de 3 e opleidingsfase, - de afstudeerrichting die je zal volgen in de masteropleiding, - het onderwerp dat je in jouw masterproef zal uitwerken. Om je bij deze keuzes te begeleiden, bieden we je in de eerste plaats deze brochure aan. Je vindt er per afstudeerrichting informatie over de volgende onderwerpen: - persoonlijke interessesfeer van de studenten, - verantwoording van de programmaopbouw, - opleidingsprogramma, - speciale aandachtspunten voor schakelstudenten, - toekomstmogelijkheden en tewerkstelling, - persoonlijkheidskenmerken, - aard van de masterproef. Op basis van de informatie in deze brochure kun je de richtingen selecteren van welke je meer informatie wenst. Vervolgens kun je van de geselecteerde richtingen infosessies volgen. Hierin lichten docenten het opleidingsprogramma toe en geven ze algemene informatie, terwijl oud-studenten verwijzen naar hun ervaringen en het voordeel van de gevolgde afstudeerrichting bij het solliciteren en het uitbouwen van hun carrière. Daarnaast kun je aan infostandjes terecht bij de huidige studenten voor meer concrete informatie over de verschillende opleidingsonderdelen en voor het inkijken van cursusmateriaal. Gedetailleerde informatie over de doelstellingen, inhoud, onderwijsmethoden van de opleidingsonderdelen kun je eveneens terugvinden in de ECTS-Fiches op HUBrussel.net Kiezen van een oriëntatie in de 3 e opleidingsfase Doelgroep infosessie: 2 e opleidingsfase In de 3 e opleidingsfase van de Nederlandstalige opleiding in het dagonderwijs maak je een keuze uit vijf verschillende oriëntaties. Die bereiden je voor om vervolgens in de master te kiezen voor een afstudeerrichting. Het maken van de juiste keuze gebeurt weloverwogen. 9

10 Woord vooraf Daarbij kun je je laten leiden door je persoonlijke interesses en de carrièremogelijkheden die een specialisatierichting biedt: Ben je sterk geïnteresseerd in boekhouden, bedrijfseconomie, financiële rapportering, de belastingen waarmee ondernemingen, bedrijfsleiders en andere personen te maken hebben en de wijze waarop deze belastingen een instrument zijn voor ondernemingen en de overheid om een bepaald beleid te voeren? Dan kies je best voor de oriëntatie Accountancy-Fiscaliteit. Ben je geboeid door het bedrijfsleven in al zijn aspecten en wil je je verdiepen in verschillende deelgebieden, zoals het algemeen bedrijfsbeheer, het marketingbeleid, het personeelsbeleid of het financieel (ondernemings)beleid van ondernemingen? Dan zit je goed bij de oriëntatie Algemeen Management. De oriëntatie Finance & Risk Management richt zich vooral naar studenten die meer willen weten over ondernemingsfinanciering, de werking van kapitaalmarkten, de beurs, de financiële actualiteit en de technische kant van verzekeringsproducten. De oriëntatie Internationale Betrekkingen is dan weer iets voor mensen die de economie, de politiek en het zakenwezen liefst zien in een internationale context. Beschik je over een analytische geest en ben je geboeid door bedrijfsadministratie en de informatieproblemen die ermee samenhangen? Dan kies je voor de oriëntatie Business Information Management. Omdat de ICT-wereld zich vaak afspeelt in een internationale omgeving met meestal Engelstalige begrippen worden de opleidingsonderdelen uit de oriëntatierichting in het Engels gedoceerd. Nederlandstalige en Engelstalige studenten volgen de colleges samen. Avondstudenten Handelswetenschappen kunnen kiezen uit twee oriëntatierichtingen: Bedrijfsmanagement en Ondernemerschap Accountancy Engelstalige studenten of Nederlandstalige studenten die de opleiding in het Engels wensen te volgen, hebben de keuze uit drie oriëntatierichtingen: Business Information Management, International Business Management (equivalent met de Nederlandstalige oriëntatie Algemeen Management), International Relations (equivalent met de Nederlandstalige oriëntatie Internationale Betrekkingen). 10

11 Woord vooraf De infosessies over de oriëntatierichtingen worden geïntegreerd in de infosessies over de afstudeerrichtingen Kiezen van een afstudeerrichting in het masterjaar Doelgroep infosessie: 2 e opleidingsfase en schakelprogramma (Studenten uit de 3 e opleidingsfase hebben deze informatie in principe vorig jaar gekregen maar blijven uiteraard steeds welkom op de infosessies) De oriëntaties uit de 3 e opleidingsfase stromen in het masterjaar door naar acht afstudeerrichtingen: Accountancy (ook s avonds), Fiscale Wetenschappen, Bedrijfsmanagement en Ondernemerschap (ook s avonds), Human Resources Management, Marketing Management, Finance & Risk Management, Business Information Management (in het Engels gedoceerd), Internationale Betrekkingen. Ook hier hebben Engelstalige studenten of Nederlandstalige studenten die de opleiding in het Engels wensen te volgen de keuze uit drie afstudeerrichtingen: Business Information Management, International Business Management, International Relations. De meest aangewezen doorstroom van oriëntatie- naar afstudeerrichting wordt weergegeven op het schematisch overzicht. 11

12 Woord vooraf NAVORMING VAN ACADEMISCH NIVEAU Master na Master - Specifieke Lerarenopleiding (SLO) Master in de Handelswetenschappen Master of Business Administration Master Master Bedrijfs- Human Marketing Accountancy Fiscale Inter- Finance Business Business International International management Resources Mana- Weten- nationale & Information Information Business Relations & Mana- gement schappen Betrekkingen Risk Management Management Management Ondernemer- gement (***) Mana- schap gement ENGELS! 3 e opleidingsfase 3 rd educational stage Oriëntatie Oriëntatie Oriëntatie Oriëntatie Oriëntatie Oriëntatie Oriëntatie Orientation Orientation Orientation Bedrijfs- Algemeen Management Accountancy Accountancy Inter- Finance Business Business International International management - nationale & Information Information Business Relations & Fiscaliteit Betrekkingen Risk Management Management Management Ondernemer- (*) Mana- schap (**) gement ENGELS! 2 e opleidingsfase 2 nd educational stage 1 e opleidingsfase 1 st educational stage = dagprogramma = avondprogramma (*) Drie opties: - Bedrijfsmanagement en Ondernemerschap - Human Resources Management - Marketing Management (**) Twee opties: - Accountancy - Fiscaliteit (***) Twee opties: - Algemene Accountancy - Revisoraat 12

13 Woord vooraf Wat indien je toch een andere afstudeerrichting wenst te volgen dan de afstudeerrichting die normaal volgt op jouw oriëntatierichting uit de derde opleidingsfase? In principe heb je toegang tot elke afstudeerrichting in het masterjaar. Verandering van richting houdt echter het risico in dat er zich inhoudelijke problemen inzake voorkennis kunnen voordoen. Daarom kan de coördinator van de afstudeerrichting vragen om bepaalde cursussen uit een oriëntatie vooraf door te nemen. Dit kan door de colleges te volgen of in zelfstudie. Ben je in dit geval, neem dan steeds contact op met de coördinator van de afstudeerrichting. Ook studenten die aan de HUB een schakelprogramma hebben gevolgd, kunnen zich inschrijven voor iedere afstudeerrichting. Dit betekent dat iemand die in zijn professionele bachelor de richting marketing volgde, in het masterjaar opnieuw deze richting kan kiezen (deze keer met een academische invalshoek). Maar je kan ook beslissen om een totaal andere discipline te verkennen zoals HRM, Bedrijfsmanagement en Ondernemerschap Om de vereiste voorkennis bij masterstudenten te garanderen, kan de coördinator van de afstudeerrichting vragen om bepaalde cursussen uit de oriëntatie in de 3 e opleidingsfase Handelswetenschappen vooraf door te nemen. Dit kan door de colleges te volgen of in zelfstudie. Meer informatie vind je bij het onderdeeltje Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten. In het masterjaar worden geen vrijstellingen toegestaan op basis van de reeds behaalde professionele bachelor. Kan je twee afstudeerrichtingen volgen? Als je geslaagd bent voor het masterjaar (incl. afstudeerrichting en masterproef) behaal je het diploma Master in de Handelswetenschappen - afstudeerrichting xxx. Een 2 de diploma met een andere afstudeerrichting behalen, is mogelijk wanneer je na toekenning van vrijstellingen nog minstens 30 studiepunten moet afleggen. Hiertoe dien je een vrijstellingsdossier in bij de studentenadministratie. De masterproef wordt nooit vrijgesteld. Je moet dus steeds een nieuwe masterproef afwerken. Je kan ook gewoon enkele opleidingsonderdelen volgen uit een andere afstudeerrichting via een creditcontract. In dit laatste geval krijg je geen nieuw diploma, maar een creditbewijs voor alle opleidingsonderdelen waarvoor je geslaagd bent. Een alternatief is dat je na jouw masterdiploma een postgraduaat of een Master na Master volgt. Ook het behalen van een diploma Specifieke Lerarenopleiding behoort tot de mogelijkheden. 13

14 Woord vooraf 1.3. Kiezen van een onderwerp als masterproef Naast de algemene informatie over de aard van de masterproeven binnen een bepaalde afstudeerrichting worden er eveneens specifieke info ter beschikking gesteld i.v.m. de opstart van de masterproef. - Welke types van masterproeven zijn er mogelijk? - Hoe kies je een onderwerp? - Bij welke promotor kan je voor begeleiding terecht? - Welke administratieve stappen moet je doorlopen? - Welke deadlines moet je respecteren? - Samenhang tussen de masterproef, het opleidingsonderdeel Onderzoeksvoorstel masterproef en de afstudeerrichting. Gedetailleerde info over de masterproeven wordt niet in deze brochure opgenomen. Alle richtlijnen, documenten en formulieren kan je terug vinden op HUBrussel.net. We wensen jou alvast heel veel succes met het maken van de juiste keuzes! Verklaring afkortingen in de opleidingsprogramma s CU: contacturen NT: niet tolereerbaar VT: volgtijdelijkheid P/F: Pass/Fail NH: niet herkansbaar SP: studiepunten Taal: onderwijstaal De opleidingsprogramma s die opgenomen zijn in deze brochure zijn onder voorbehoud van wijzigingen door de Academische Raad. 14

15 Afstudeerrichting Accountancy 2. AFSTUDEERRICHTING ACCOUNTANCY 2.1. Persoonlijke interessesfeer Je hebt veel interesse voor bedrijfseconomie, de financiële rapportering en de voorbereiding van beleidsbeslissingen (na het verzamelen van financieel-economische gegevens). Financiële rapportering boeit je omdat het jou in staat stelt deskundige en betekenisvolle informatie te verstrekken over een onderneming. Je belangstelling kan ook uitgaan naar het beroep van externe accountant of bedrijfsrevisor in zijn controlerende en attesterende functie ten behoeve van het maatschappelijk verkeer Verantwoording van de programmaopbouw Het is algemeen bekend dat de economische omgeving van jaar tot jaar complexer wordt. Wil een onderneming overleven en groeien, dan moet ze permanent voeling hebben met haar omgeving. Daarom heeft ze een degelijk informatiesysteem nodig. Immers, de effectiviteit van het beleid is voor een belangrijk deel afhankelijk van de interne organisatie en de doelmatigheid van het informatiesysteem. Voor veel ondernemingen is het belangrijkste informatiesysteem de boekhouding. Onder boekhouding verstaan we het geheel van mensen en hulpmiddelen dat volgens de wettelijke regels economische feiten van de onderneming registreert en verwerkt om tegemoet te komen aan de informatiebehoeften van alle betrokkenen en belanghebbenden. Deze definitie sluit nauw aan bij de Engelse term accounting. Van de personen die professioneel aan accounting doen - accountants, bedrijfsrevisoren en financieel-administratieve functionarissen wordt verwacht dat ze de onderneming/organisatie helpen in haar natuurlijk streven naar continuïteit. Er wordt van hen verwacht dat ze in staat zijn om de concurrentiële druk vanuit de omgeving te identificeren. Ze moeten een strategisch antwoord op deze druk kunnen helpen ontwikkelen en dit op een creatieve en professionele manier. Als respons op deze waaier aan verwachtingen bieden deze professionelen een breed gamma van diensten aan, variërend van gegevensverzameling en -analyse tot de installatie, werking en audit van geautomatiseerde informatiesystemen. Het publiek verwacht van een professionele accountant, behalve zijn kwalificaties als technisch expert, meer en meer dat hij het perspectief van een algemeen manager kan innemen. Daarnaast doen zich nog belangrijke 15

16 Afstudeerrichting Accountancy wijzigingen voor in de technologie, maar ook in sociale waarden. Accountants moeten hun kennis en vaardigheid uitbreiden om greep te krijgen op de economische en sociale omgeving waarin organisaties functioneren. Accountants, bedrijfsrevisoren en personen die zulke beroepen willen uitoefenen, hebben dus nood aan een brede economische, juridische, bedrijfskundige en accountingvorming om deze uitdaging aan te kunnen. Ze moeten vertrouwd zijn met informatiesystemen, informatica, vennootschapsrecht, boekhoudrecht, groepsrekeningen, fiscaliteit, financiële analyse, controleleer... Het opleidingsprogramma Accountancy aan de Hogeschool-Universiteit Brussel houdt rekening met al deze eisen. Als je hier afstudeert, ben je in staat de accountingproblematiek te situeren in de relevante sociaaleconomische omgeving Opleidingsprogramma Zie volgende pagina s. 16

17 Afstudeerrichting Accountancy SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Accountancy-fiscaliteit CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (**) (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 26 NL dag modeltraject Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 11 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Managementgame/Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 21 Accounting, fiscale en juridische aspecten van de jaarrekening 3 26 NL BTW 3 26 NL Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL Optie accountancy: 2 Accountingtheorie 3 26 NL Management accounting II 3 26 NL Optie fiscaliteit: 2 Gezinsfiscaliteit 3 26 NL Ondernemingsfiscaliteit 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één opleidingsonderdeel. 2 De studenten kiezen één optie. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. (**) Enkel opleidingsonderdelen die aan de thuisinstelling worden gevolgd, komen in aanmerking voor vrijstellingen bij het Instituut van Revisoren. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 17

18 Afstudeerrichting Accountancy SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Accountancy CU avond modeltraject NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (**) (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 13 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 26 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 13 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 26 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 11 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 26 NL HRM 3 13 NL Managementgame/Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 21 Accounting, fiscale en juridische aspecten van de jaarrekening 3 26 NL BTW 3 26 NL Ondernemingsfinanciering 5 39 NL Management accounting I 4 39 NL Accountingtheorie 3 26 NL Management accounting II 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. (**) Enkel opleidingsonderdelen die aan de thuisinstelling worden gevolgd, komen in aanmerking voor vrijstellingen bij het Instituut van Revisoren CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 18

19 Afstudeerrichting Accountancy SP Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Accountancy modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (**) (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) /Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics ENG Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL P/F Onderzoeksvoorstel masterproef 3 26 NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 0 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 33 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control ENG Accounting informatiesystemen (incl. Interne controle) 6 52 NL Analyse en waardering van ondernemingen 3 26 NL Consolidatie en international accounting 6 52 NL Speciale vraagstukken vennootschapsrecht (incl. faillissementswetgeving) 3 26 NL Vennootschapsbelasting en beleidsbeslissingen 5 52 NL Optie algemene accountancy 4 : Advanced management accounting 3 26 NL Internationale fiscaliteit 4 39 NL Optie: revisoraat 2/4 Controleleer (incl. Internationale controlestandaarden) 7 52 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel. 2 Met het oog op vrijstellingen voor het toelatingsexamen van het IBR kunnen studenten nog volgende bijkomende vakken kiezen: Deontologie van de bedrijfsrevisor en IT-auditing 3 RZL: religie, zingeving en levensbeschouwing 4 De studenten kiezen één van beide opties. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. (**) Enkel opleidingsonderdelen die aan de thuisinstelling worden gevolgd, komen in aanmerking voor vrijstellingen bij het Instituut van Revisoren. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 19

20 Afstudeerrichting Accountancy Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Accountancy - avond modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (**) (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics ² 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 13 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 0 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 33 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control ² 3 26 ENG Accounting informatiesystemen (incl. Interne controle) 6 52 NL Analyse en waardering van ondernemingen 3 26 NL Consolidatie en international accounting 6 52 NL Speciale vraagstukken vennootschapsrecht (incl. faillissementswetgeving) 3 26 NL Vennootschapsbelasting en beleidsbeslissingen 5 26 NL Controleleer (incl. Internationale controlestandaarden) 7 52 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: religie, zingeving en levensbeschouwing ² De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. (**) Enkel opleidingsonderdelen die aan de thuisinstelling worden gevolgd, komen in aanmerking voor vrijstellingen bij het Instituut der Revisoren. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 20

21 Afstudeerrichting Accountancy 2.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Het schakelprogramma Handelswetenschappen biedt een optimale voorbereiding op de afstudeerrichting Accountancy. In het schakelprogramma zitten immers heel wat accountancy-gerelateerde opleidingsonderdelen vervat, zijnde Accounting, fiscale en juridische aspecten van de jaarrekening, Accountingtheorie, Inleiding tot accounting en financiële analyse, Management Accounting I en II. Het is bovendien nuttig op te merken dat alle specifieke opleidingsonderdelen voor de oriëntatie Accountancy in de derde opleidingsfase Handelswetenschappen mee opgenomen zijn in het schakelprogramma. Op die manier wordt verzekerd dat ook schakelstudenten optimaal voorbereid zijn om deze afstudeerrichting aan te vatten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Je reële toekomstmogelijkheden situeren zich binnen de volgende jobomschrijvingen: de interne accountant, belast met onder andere: - de algemene boekhouding, - de budgetcontrole, - de kostprijsboekhouding. of (na enige praktische ervaring) de controllersfunctie, zijnde de directeur/directrice, verantwoordelijk voor de administratieve organisatie, voor de boekhoudkundige diensten, alsook voor de rapportering aan de beleidsorganen en aan de sociale overlegorganen van de onderneming, of de functie van de interne auditor in zijn staffunctie, toegevoegd aan de dagelijks bestuurder, de adviserende accountant met een verscheidenheid aan taken ter ondersteuning van het beheer van kleine en middelgrote bedrijven op boekhoudkundig, fiscaal en financieel vlak. Het is een functie die zelfstandig uitgeoefend wordt of in het kader van een degelijk gestructureerd accountantskantoor, de externe (attesterende) accountant of bedrijfsrevisor. Hij of zij is een attesterende, onafhankelijke deskundige ten behoeve van het maatschappelijk verkeer. 21

22 Afstudeerrichting Accountancy De tewerkstellingssituatie van een accountant is afhankelijk van de uitgeoefende functie. Bij de interne accountant zal uiteraard het kantoorwerk overheersen - afgewisseld met studiewerk in verband met systeemontwikkeling, projectevaluatie en dergelijke - met directievergaderingen voor rapportering, toelichting en advies. De externe accountant en de bedrijfsrevisor hebben meer de noodzaak tot reizen omdat ze hun functie voornamelijk uitoefenen bij hun cliënten. De verantwoordelijkheid van de interne accountant is die van een aangestelde in dienstverband met een bijzondere beroepsverantwoordelijkheid. De externe accountant en de bedrijfsrevisor hebben een burgerlijke verantwoordelijkheid als gemandateerde door de algemene vergadering alsook een beroepsmatige verantwoordelijkheid inzake plichtenleer en ten opzichte van hun beroepsvereniging. Wat de tewerkstelling betreft, lijdt het geen twijfel dat er in de eerstkomende jaren nog een tekort zal zijn aan academisch gevormde accountants die oog hebben voor zowel de theoretische aspecten als voor de concrete toepasbaarheid van een steeds complexer wordende bedrijfsrapportering. Daarnaast is het belangrijk te vermelden dat ook management consulting, de professionele externe adviesverlening aan ondernemingen en organisaties, een sterke ontwikkeling kent. Voor professionele adviesverlening rekruteert men in belangrijke mate deskundig gevormde accountancyafgestudeerden Persoonlijkheidskenmerken Het beroep van accountant stelt hoge eisen aan persoonlijkheid, integriteit en werkzaamheid. De complexiteit van het ondernemingsgebeuren in al zijn economische, financiële en menselijke aspecten vraagt van de accountant een grote dosis inzicht, technische bekwaamheden en intellectuele onafhankelijkheid. Een accountant zal over die kenmerken dienen te beschikken om zijn functie in alle onpartijdigheid en onafhankelijkheid te kunnen uitoefenen. Accountants dienen ook voldoende persoonlijkheid te bezitten om hun objectieve beoordeling van de feiten te verantwoorden en te doen aanvaarden. 22

23 Afstudeerrichting Accountancy 2.7. Aard van de masterproef De masterproeven zijn onder te brengen in twee types. Een eerste type is het bedrijfsproject, waar de student een concrete opdracht voor een bedrijf (of een andere organisatie) uitvoert. Zo werden er bijvoorbeeld al projecten uitgevoerd voor Deloitte (één van de 4 grootste internationale auditkantoren) en het IAB (Instituut van de Accountants en de Belastingconsulenten). Een tweede type is de klassieke masterproef, waarin de student een eigen onderzoek uitvoert. Voorbeelden van onderwerpen die in het verleden aan bod kwamen: onderzoek naar winststuring bij Belgische ondernemingen en VZW s, factoren die de keuze van de commissaris beïnvloeden, factoren die de keuze inzake waarderingsregels beïnvloeden, internetrapportering, vrijwillige rapportering... 23

24 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 3. AFSTUDEERRICHTING BEDRIJFSMANAGEMENT EN ONDERNEMERSCHAP 3.1. Persoonlijke interessesfeer Wie een levendige interesse heeft voor functieoverschrijdende beslissingen die de onderneming als totaliteit in de omgeving sturen, maar tegelijkertijd ook al het belangrijke wil kennen van de disciplines die daaraan ten grondslag liggen, kiest voor Bedrijfsmanagement en Ondernemerschap Verantwoording van de programmaopbouw In complexe omgevingen en moeilijke situaties zijn ondernemende mensen nodig die precies de integratie van (bedrijfseconomische) disciplines als persoonlijke competentie hebben. - In strategisch management wordt het perspectief ingenomen van degene die functie- en disciplineoverschrijdende beslissingen neemt en (hierdoor) de onderneming als totaliteit in de omgeving stuurt. De nadruk valt op de uitvoering en opvolging van genomen strategische opties en op het vormgeven van de organisatie in functie daarvan. - Wij sporen ook aan tot ondernemerschap, op alle plekken en op alle niveaus. Ook wie in een organisatie werkt als werknemer, moet ondernemen. Wij hebben uiteraard ook aandacht voor wie zijn ondernemerschap concretiseert in een eigen bedrijf of een familiebedrijf, dat eventueel heel groot wordt en dat zich op eigen kracht verder ontwikkelt. De ondernemer en manager sturen hun bedrijf binnen een brede kring van belanghebbenden, maar zeker ook binnen de kring van de eigenaren zélf. Vandaar dat naast onderwerpen als stakeholders en governance ook de overdracht van de onderneming thuishoren in het programmaonderdeel Ondernemerschap. - De algemene leiding moet een visie hebben op hoe de bedrijfsprocessen van de ondermening het best worden ingericht. Zijn onze operations efficiënt genoeg? Wat kan automatisering ons bieden? Dit zijn slechts enkele topics van het opleidingsonderdeel Bedrijfsprocessen. - Geen enkele organisatie en geen enkel bedrijf ontsnapt aan de internationale dimensie. Internationaal Management gaat hier dan ook dieper op in. - Het is best dat de algemene leiding zélf goed beseft hoe de vennootschapsbelasting eigenlijk werkt, wat zij viseert, welke 24

25 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap keuzemogelijkheden er in principe zijn en wat mogelijke fiscale gevolgen zijn van algemene beleidsbeslissingen. Alleen wie de opties zelf kent, is in staat om met fiscale experten in discussie te gaan. De opleiding is uitgesproken business georiënteerd. Dit steunt op de praktijkgerichtheid en ervaring van tal van onze docenten én op de onderzoeksoutput van ons Studiecentrum voor Ondernemerschap (SVO). Praktijk, onderzoek en onderwijs lopen in elkaar over Opleidingsprogramma Zie volgende pagina s. 25

26 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Algemeen Management modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 26 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 20/23 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Sales Management 3 26 NL Managementgame / Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 Business projects: IBeO / Business projects: business plan / Business projects: bedrijfsopdracht NL Optie HRM 1 : Leiderschapsgedrag 3 26 NL Strategisch HRM 3 26 NL Optie Marketing Management 1 : Marketing in de organisatie 3 26 NL Marketingplanning 3 26 NL Optie: Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 1 : Logistiek management 3 26 NL BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 9/12 Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL Optie: Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 1 Management accounting II 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één optie/opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 26

27 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Bedrijfsmanagement en ondernemerschap - avond modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 13 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 26 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 13 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 26 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 20 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 26 NL HRM 3 13 NL Logistiek management 3 26 NL Sales management 3 26 NL Managementgame / Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 Business projects: IBeO / Business projects: business plan / Business projects: bedrijfsopdracht NL BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 12 Ondernemingsfinanciering 5 39 NL Management accounting I 4 39 NL Management accounting II 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 27

28 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Bedrijfsmanagement en ondernemerschap modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics² 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 26 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 27 Bedrijfsprocessen en operations 3 26 NL Internationaal management 3 26 NL Marketing capita selecta 3 26 NL Ondernemerschap 9 78 NL + Familiebedrijven: capita selecta Ondernemerschap en beleid Stakeholders, governance en overdracht 1 Strategisch management 9 78 NL + Organizational behavior Strategie: uitvoering en opvolging Topmanagement beslissingen BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 6 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control ² 3 26 ENG Vennootschapsbelasting en beleidsbeslissingen: capita selecta 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: religie, zingeving en levensbeschouwing 2 De studenten kiezen uit elke cluster een opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 28

29 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Bedrijfsmanagement en ondernemerschap - avond modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics ² 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 13 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 27 Bedrijfsprocessen en operations 3 26 NL Internationaal management 3 26 NL Marketing capita selecta 3 26 NL Ondernemerschap 9 78 NL + Familiebedrijven: capita selecta Ondernemerschap en beleid Stakeholders, governance en overdracht Strategisch management 9 78 NL + Organizational behavior Strategie: uitvoering en opvolging Topmanagement beslissingen BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 6 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control ² 3 26 ENG Vennootschapsbelasting en beleidsbeslissingen: capita selecta 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: religie, zingeving en levensbeschouwing ² De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 29

30 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 3.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten In principe kunnen alle schakelstudenten deze afstudeerrichting aanvatten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling De opleiding tot Master in de Handelswetenschappen bereidt je voor op leidinggevende functies. Bedrijfsmanagement en Ondernemerschap is hierbij de meest open richting die de breedste vorming biedt. Alle invalshoeken komen immers aan bod. Daarom zijn ook de tewerkstellingskansen zeer ruim. In de beginfase van hun carrières tref je onze afgestudeerden vooral aan in financiële, administratieve en commerciële departementen. Zij zijn echter extra gewapend om later door te groeien naar meer algemeen leidinggevende functies. De dienstensector bv. biedt ruime mogelijkheden, niet in het minst de financiële wereld en de consultancy: precies daar waar het integrale accent van de opleiding bijzonder gewaardeerd wordt. Denkende doeners zoals onze afgestudeerden, zie je later uiteraard ook meer dan eens terug als ondernemer met een eigen bedrijf. Onze opleiding biedt trouwens ook een extra toegang tot familiebedrijven en voor menig student is dat een motief om hieraan te beginnen Persoonlijkheidskenmerken Een goede manager beschikt over een brede interesse in alle aspecten van de bedrijfsvoering en een sterk analytisch vermogen. Hij/zij ervaart een drang naar onderbouwde en gerichte informatie en durft beslissingen te nemen. Naast het economisch rationele is hij/zij tevens begaan met het sociale aspect van de bedrijfsvoering Aard van de masterproef De waaier van mogelijkheden met betrekking tot de masterproef is zeer breed. Zowat de helft van onze studenten voert een bedrijfsproject uit. Dit is een concrete opdracht van een bedrijf of van een andere organisatie die door een student op een wetenschappelijk verantwoorde manier wordt uitgevoerd. Een aantal bedrijfsprojecten vindt plaats in het buitenland, andere voer je hier ter plaatse uit. Die laatste projecten zijn bv. gericht op het verhogen van de efficiëntie van een bedrijfsonderdeel, het vergaren van kennis over een markt, het invoeren van een bepaalde reorganisatie. Maar de projecten kunnen ook gaan over de verkoop van een bedrijf of een onderdeel ervan of over opvolgingsproblemen. Er zijn ook projecten over 30

31 Afstudeerrichting Bedrijfsmanagement en ondernemerschap het gewenste productbeleid, over de haalbaarheid van een investering (de markt, de kosten en de baten ). De andere helft zijn meer theoretische onderwerpen of onderwerpen waarbij je meewerkt met een onderzoeker van een onderzoekscentrum. Bij de theoretische onderwerpen zijn zeer veel mogelijkheden: studies over sectoren en hun toekomst, de opkomst van economische grootmachten, een vergelijking van bepaalde ondernemerspraktijken, het succes van managementmodellen, ethische vraagstukken bij globalisering... Het kan macro-gericht zijn of net niet, meer kwantitatief of net niet, meer of minder zwaar op het vlak van onderzoekstechniek Wie aansluit bij een lopend onderzoek van één van onze onderzoekers, volgt uiteraard dat wat aangeboden wordt. Speciaal is dat je in dat geval interessante professionele onderzoekservaring opdoet. Wie hiervoor interesse heeft, gaat best zo snel mogelijk met de onderzoekers in kwestie praten. 31

32 Afstudeerrichting Finance and Risk Management 4. AFSTUDEERRICHTING FINANCE AND RISK MANAGEMENT 4.1. Persoonlijke interessesfeer Je vertoont een uitgesproken interesse voor het reilen en zeilen in de financiële wereld, zowel voor de meer technische aspecten over creatie van verzekerings- of beleggingsproducten als voor de problematiek van de beleggers of financiële managers die deze producten gebruiken Verantwoording van de programmaopbouw In het programma wordt een evenwicht bewaard tussen de pijler portefeuillebeheer (beleggingen én verzekeringen) en de pijler risicobeheer. In de pijler portefeuillebeheer is er aandacht voor zowel de omgevingsfactoren als voor de meer technische kant van de zaak. Het eerste aspect behelst de studie van de financiële en de verzekeringsmarkten als geheel, het tweede aspect omvat vooral de studie van de eigen aard van en de gepaste waarderingstechnieken voor diverse soorten instrumenten. In de pijler risicobeheer wordt enerzijds aandacht besteed aan meting en beheersing van risico in een portefeuillecontext. Anderzijds krijgt ook het risicobeheer voor natuurlijke personen een prominente plaats. Deze programmaopbouw geeft je een grondige opleiding die je de mogelijkheid biedt adequaat te functioneren binnen een voortdurend innoverende financiële wereld. In het bijzonder wordt ingespeeld op het vervagen van de grens tussen bankieren en verzekeren Opleidingsprogramma Zie volgende pagina s. 32

33 Afstudeerrichting Finance and Risk Management SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Finance & Risk Management modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 26 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 11 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Managementgame / Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 20 Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL Persoonlijke financiële planning A 3 26 NL Persoonlijke financiële planning B 3 26 NL Risico en verzekeringen 3 26 NL Portefeuillebeheer I: theoretische grondslagen 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 33

34 Afstudeerrichting Finance and Risk Management Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Finance & Risk Management modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) /Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics² 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 26 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 0 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 33 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control² 3 26 ENG Advanced portfolio management 6 78 NL Financiële markten Actualiteit en innovatie NL Macro-omgeving 3 26 NL 1 1 Financiële instellingen: NL 1 toezicht Financiële instellingen: risicobeheer 3 39 NL Financiële instellingen: strategisch beleid 3 26 NL Portefeuillebeheer II: financiële instrumenten Aandelen en afgeleide producten NL Geldmarktinstrumenten, obligaties en afgeleide producten 5 39 NL 1 1 TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing. 2 De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 34

35 Afstudeerrichting Finance and Risk Management 4.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Traditioneel opteren na het schakelprogramma enkel studenten met een professionele bachelor Accountancy-Fiscaliteit of Financië- en Verzekeringswezen voor de optie Finance and Risk Management. Doorgaans hebben die op de academische bachelors zelfs een zekere voorsprong wat betreft productkennis in beide domeinen. Als zij erin slagen het zware schakelprogramma door te werken met goede tot zeer goede scores op de kwantitatieve opleidingsonderdelen, dan is de afstudeerrichting Finance and Risk Management zeker haalbaar. Nieuw voor hen is dan vooral de academische fundering die in de master prominent aanwezig is Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling De financiële dienstensector in België vaart de jongste tijd door woelige wateren. Het gewicht van de sector mag nochtans niet worden onderschat. De enorme groei in het aanbod van beleggingsfondsen en de innovatie in de verzekerings- en pensioenproducten veroorzaakten lange tijd een toenemende vraag naar financiële specialisten. Daarnaast nam de financiële journalistiek een hoge vlucht in de vorm van beleggingsbladen en gespecialiseerde uitgaven en media. Binnen de bankwereld wordt een steeds groter deel van de toegevoegde waarde gecreëerd door transacties van zeer aanzienlijke omvang, die rechtstreeks voor rekening van de eigen instelling worden opgezet. In de dealing rooms van deze financiële instellingen zijn technisch complexe constructies met afgeleide producten dagelijkse kost. Zoals ook uit de actualiteit is gebleken, is het aspect risicobeheersing hier cruciaal. Bij klantgerelateerde corporate actions zoals fusies, overnames en beursintroducties blijft een grondige en geactualiseerde kennis over financiële instrumenten onontbeerlijk. Ook buiten de financiële wereld groeit het belang van goede financiële informatie en analyse. Multinationals en KMO s concurreren op internationale markten en streven naar een minimalisering van de kapitaalkost. Financiële en fiscale optimalisatie staan dus ook centraal in bedrijven buiten de financiële sector. De tewerkstelling van degelijk opgeleide financiële specialisten vaart hier wel bij. 35

36 Afstudeerrichting Finance and Risk Management 4.6. Persoonlijkheidskenmerken Een goed gevoel voor cijfers en een analytische ingesteldheid zijn noodzakelijk. Het leggen van verbanden vraagt echter ook om een conceptuele invalshoek. Daarnaast veronderstelt het beroep een zekere mate van stressbestendigheid gezien de soms dramatische en plotse wijzigingen in de omgevingsfactoren. Het actueel opvolgen van de dagelijkse financiële gebeurtenissen via de gespecialiseerde pers is een absolute voorwaarde. Talenkennis is eveneens uitermate belangrijk. Je moet bovendien beschikken over een sterke persoonlijkheid, aanpassingsvermogen, mensenkennis, zin voor organisatie en strategieontwikkeling Aard van de masterproef De masterproeven binnen de afstudeerrichting worden in eerste instantie gestuurd door de onderzoeksinteresses van de begeleidende docent. Daarnaast is het mogelijk een masterproef te maken die wordt gekoppeld aan een business- of beleidsgerichte onderzoeksinstelling. Deze wordt vaak ingevuld door de student zelf in samenwerking met één van de gastdocenten of een docent met praktijkervaring. Naar keuze van de student zal de masterproef dus soms de academische aanpak benadrukken of eerder gericht zijn op een praktijkrelevante output. 36

37 Afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen 5. AFSTUDEERRICHTING FISCALE WETENSCHAPPEN 5.1. Persoonlijke interessesfeer Indien je voor de afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen kiest, heb je een bijzondere belangstelling nodig voor de financieel-economische sector. De nodige interesse voor rechtsvakken is aangewezen aangezien in de opleiding de studie van de fiscale wetgeving centraal staat. Ook naar andere wetgeving zoals het Burgerlijk Recht en het Vennootschapsrecht wordt in de opleiding regelmatig verwezen. Een degelijke basiskennis van het boekhouden is noodzakelijk. Studenten, die opteren voor een fiscale opleiding en een latere carrière in de fiscale wereld, moeten zich bewust zijn van het feit dat levenslang leren hier noodzakelijk is omwille van de snelheid waarmee de fiscale wetgeving wijzigt Verantwoording van de programmaopbouw In de 2 e opleidingsfase krijgen alle studenten de basisregels van de verschillende takken van de belastingswetgeving. Wie in de 3 e opleidingsfase opteert voor fiscaliteit maakt nader kennis met het fiscaal regime dat van toepassing is op ondernemingen (ondernemingsfiscaliteit) en op gezinnen (gezinsfiscaliteit). In het masterjaar wordt op de kennis van de voorgaande jaren verder gebouwd en wordt nog dieper ingegaan op de verschillende belastingen die in België bestaan. Bijzondere aandacht gaat in het laatste jaar ook naar de internationale dimensies van de fiscaliteit. Uitgangspunt van de opleiding is dat iedereen met het belastingrecht te maken heeft: zowel bedrijven als gezinnen en alleenstaanden zijn bezorgd over de belastingdruk. Een vaststaand gegeven is ook dat iedereen het recht heeft om de weg te volgen naar de laagste belastingdruk. Om die weg te vinden, is een grondige studie van de verschillende onderdelen van de fiscale wetgeving noodzakelijk. Ondernemingen die beslissingen moeten nemen in verband met investeringen, beleggingen, personeelsbeleid of ondernemingsstrategie moeten daarbij in de meeste gevallen bijzondere aandacht hebben voor het fiscale aspect. Ook particulieren beseffen meer en meer het belang van de fiscaliteit bij het beheer van hun persoonlijk vermogen. De overheid die de belastingen nodig heeft om de noodzakelijke uitgaven in het algemeen belang te kunnen financieren, moet bij het tot stand brengen van de fiscale wetgeving rekening houden met de nationale en inter- 37

38 Afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen nationale economische toestand en met het internationaal recht. Binnen Europa gelden eigen fundamentele regels die het belastingrecht van elke lidstaat beïnvloeden. Het leven en werken van personen en ondernemingen kent vandaag haast geen landgrenzen meer zodat ook de private sector over een degelijke kennis moet beschikken van de internationale fiscale regels. Ten slotte moet een fiscalist op de hoogte zijn van de formele regels die de overheid heeft uitgewerkt om de verschuldigde belastingen te kunnen innen. Bij het uittekenen van het programma werd met al deze elementen rekening gehouden. Tijdens de opleiding komen de verschillende fiscale disciplines aan bod: de algemene beginselen waarop het Belgisch belastingrecht gebouwd is, de personenbelasting, de vennootschapsbelasting, de BTW, de registratierechten, het successierecht, de douane- en accijnsrechten, de fiscale procedure, het internationaal fiscaal recht (bv. verdragen tot vermijding van internationale dubbele belasting). De afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen wil degelijke fiscalisten vormen op academisch niveau. Dat betekent dat je na je opleiding in staat moet zijn om na een kritisch onderzoek van de gepaste bronnen op een fiscaal vraagstuk een degelijk en bruikbaar antwoord te geven en te verdedigen. De verplichte deelname aan het project Fiscale Kliniek, in het kader van de masterproef, helpt je deze doelstelling te realiseren Opleidingsprogramma Zie volgende pagina s. 38

39 Afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Accountancy-fiscaliteit CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (**) (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 26 NL dag modeltraject Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 11 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Managementgame/Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 21 Accounting, fiscale en juridische aspecten van de jaarrekening 3 26 NL BTW 3 26 NL Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL Optie accountancy: 2 Accountingtheorie 3 26 NL Management accounting II 3 26 NL Optie fiscaliteit: 2 Gezinsfiscaliteit 3 26 NL Ondernemingsfiscaliteit 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één opleidingsonderdeel. 2 De studenten kiezen één optie. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. (**) Enkel opleidingsonderdelen die aan de thuisinstelling worden gevolgd, komen in aanmerking voor vrijstellingen bij het Instituut van Revisoren. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 39

40 Afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Fiscale wetenschappen modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef (Fiscale Wetenschappen) 3 26 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 0 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 33 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control ENG Fiscale procedure 3 26 NL Grondige studie BTW en douane 4 39 NL Grondige studie personenbelasting en B.N.I.- natuurlijke personen NL Grondige studie registratierechten 3 26 NL Grondige studie successierechten 3 26 NL Grondige studie vennootschapsbelasting en B.N.I.- vennootschappen NL Internationale fiscaliteit 4 39 NL + 1 (Fiscale wetenschappen) 2 Regionale en lokale belastingen/fiscale aspecten van beleidsbeslissingen NL + 2 /1 1/ TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: religie, zingeving en levensbeschouwing. 2 B.N.I.= belasting van niet-inwoners 3 De studenten kiezen één van beide opleidingsonderdelen. 4 De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 40

41 Afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen 5.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Studenten die een masterjaar fiscale wetenschappen aanvatten, moeten over een bepaalde voorkennis beschikken. Zo moeten de beginselen van de Belgische fiscale wetgeving gekend zijn, evenals de basisbeginselen van burgerlijk recht, vennootschapsrecht en boekhoudrecht. Bovendien moeten ze een basiskennis BTW, vennootschaps- en personenbelasting hebben. Studenten dragen zelf de verantwoordelijkheid voor het verwerven van deze basiskennis Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Niet alleen grote ondernemingen, advocatenbureaus, accountants en notarissen maar ook de verschillende fiscale administraties, kleine en middelgrote bedrijven zijn steeds meer aangewezen op stafmedewerkers die een grote parate fiscale kennis hebben. Daarnaast is het vrije beroep van belastingconsulent uitgegroeid tot een vertrouwenspost. Dat blijkt o.a. uit de erkenning door de overheid van de titel van belastingconsulent. De fiscale adviseur is immers een deskundige van hoog niveau die van de fiscaliteit zijn beroep maakt en daardoor in staat is het complexe geheel van wetten, besluiten, rechtspraak en procedures te beheersen. Bij de opbouw van het programma is rekening gehouden met de eisen van het Beroepsinstituut van Accountants en Belastingconsulenten om toegang te krijgen tot het (erkende) beroep Persoonlijkheidskenmerken Gezien de voortdurend wijzigende fiscale wetgeving, wordt van je verwacht dat je na je opleiding bereid bent om te blijven studeren Aard van de masterproef Als je kiest voor de richting Fiscale Wetenschappen neem je deel aan het project Fiscale Kliniek. Concreet bestaat het project uit het oplossen van praktijkgevallen die worden aangeboden door belastingconsulenten, advocaten, notarissen, accountants, bedrijfsrevisoren, en ondernemingen. De voorgestelde problemen worden na goedkeuring door de stuurgroep grondig onderzocht door de studenten (in onderlinge samenwerking met en onder begeleiding van een docent). In het licht van de doelstelling van de 41

42 Afstudeerrichting Fiscale Wetenschappen opleiding, wordt van je verwacht dat je, na grondig onderzoek van de fiscale bronnen, voor het voorgelegde praktijkgeval een oplossing formuleert. In het kader van je masterproef doe je een stage op een kantoor. 42

43 Afstudeerrichting Human Resources Management 6. AFSTUDEERRICHTING HUMAN RESOURCES MANAGEMENT 6.1. Persoonlijke interessesfeer Every business issue has HR implications, sprak Bruce Elly, vice-president van Pfizer. Mensen zijn meer dan ooit de sleutel tot het succes van elk bedrijf. De afstudeerrichting HRM biedt inzichten en vaardigheden die studenten toelaat om beter te functioneren als medewerker of als leidinggevende in hun toekomstige organisatie. Binnen én buiten het HRdepartement. Heb je een levendige belangstelling voor datgene wat zich tussen de oren en neuzen van mensen afspeelt? Hoe de menselijke factor verbonden is met management, economie en strategie? Spreekt de combinatie van een wetenschappelijke én praktijkgerichte aanpak je aan? Dan zit je goed bij HRM Verantwoording van de programmaopbouw Arbeidsvreugde, belonen en verlonen, samenwerking op de werkvloer, pesten op het werk, nieuwe vormen van recrutering, vergrijzing, war for talent, fusies en overnames, herstructureringen, culturele diversiteit, vrouwen in topfuncties en verkiezing van meest mensvriendelijk bedrijf... Allemaal voorbeelden uit de dagdagelijkse realiteit in het bedrijfsleven die onmiddellijk gerelateerd zijn aan Human Resource Management. In een kennisintensieve samenleving wordt het hoe langer hoe meer duidelijk dat het inzetten van en het omgaan met mensen centraal staan. Hoe technisch onderlegd managers ook zijn in het ontwikkelen van plannen, het organiseren of het controleren, ze kunnen altijd falen als ze niet op een adequate manier omgaan met hun medewerkers. Managers bereiken hun doelstellingen immers niet alleen. Ze doen dat in samenwerking met en via de inspanningen van anderen. Tegelijk echter worden in een turbulente economische omgeving steeds hogere eisen gesteld aan de kwaliteit en de productiviteit van werknemers. Headlines in het nieuws leren ons dat de nadruk op efficiëntie, kostenreductie en de globalisering van de economie ondernemers dwingt tot herstructureringen en afvloeiingen. De doelstelling van de HRM-afstudeerrichting is studenten voor te bereiden op deze paradoxale situatie en op het vervullen van een belangrijke rol in multidisciplinaire managementteams, al dan niet vanuit het HRdepartement. In deze HR-rol onderkennen we vier fundamentele aandachtsgebieden die meteen ook de inspiratiebron vormen voor de programma-opbouw: 43

44 Afstudeerrichting Human Resources Management Strategisch management: Wederzijds afstemmen van competenties van mensen enerzijds en de bedrijfsdoelen en ondernemingsstrategie anderzijds. Change management: maximale kansen creëren voor creativiteit, innovatie, technologische vernieuwing, succesvolle fusies en overnames mede dankzij stimulerende samenwerkingsvormen. People management: werken aan een gezonde, stimulerende en uitdagende werkomgeving waarin elke werknemer zich gerespecteerd en gewaardeerd voelt en vanuit zichzelf bereid is zich in te zetten. Management van bedrijfsprocessen: ontwikkelen van doordachte communicatie-, overleg- en informatiesystemen die zorgen voor een efficiënt en billijk beheer van de personeelsaangelegenheden conform interne en externe regelgeving. Vanuit deze aandachtsgebieden worden in de afstudeerrichting HRM ten eerste diverse HR-processen, zoals werving & selectie, beoordeling, beloning, opleiding en vorming diepgaand behandeld. In de opleiding komen daarnaast ook tal van topics aan bod zoals organisatieverandering & innovatie, de interne en externe arbeidsmarkt, relaties tussen sociale partners, sociaal recht en de rol van de overheid. Ook wordt uitgebreid stilgestaan bij leiderschap, communicatie en motivatie. In het masterjaar voorzien we een residentiële driedaagse (het opleidingsonderdeel groepsdynamica) waar we niet alleen aan de hand van ervaringen leren over het persoonlijke functioneren in een groep, maar waar we ook als groep vaardigheden ontwikkelen die toelaten om in de rest van het masterjaar op een goede manier samen te werken. Verder krijgt de student een verdiepend en business-georiënteerd inzicht in de HR-tools die specifiek ontwikkeld zijn ter ondersteuning van bovenvermelde aandachtsgebieden. Belangrijke componenten hierin zijn competentiemanagement, E-HRM, kennismanagement, downsizing, performance management, management development en zelfsturende teams Opleidingsprogramma Zie volgende pagina s. 44

45 Afstudeerrichting Human Resources Management SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Algemeen Management modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 26 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 20/23 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Sales Management 3 26 NL Managementgame / Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 Business projects: IBeO / Business projects: business plan / Business projects: bedrijfsopdracht NL Optie HRM 1 : Leiderschapsgedrag 3 26 NL Strategisch HRM 3 26 NL Optie Marketing Management 1 : Marketing in de organisatie 3 26 NL Marketingplanning 3 26 NL Optie: Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 1 : Logistiek management 3 26 NL BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 9/12 Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL Optie: Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 1 Management accounting II 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één optie/opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 45

46 Afstudeerrichting Human Resources Management Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Human Resources Management modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics² 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 26 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 30 Actueel sociaal recht en HRM 3 26 NL Actuele vraagstukken HRM 5 39 NL Arbeidseconomie 3 26 NL Arbeidsverhoudingen 4 39 NL Groepsdynamica 3 26 NL Advanced HRM 6 52 NL Organisatieontwikkeling 6 52 NL BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 3 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control ² 3 26 ENG TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing. 2 De studenten kiezen uit elke cluster een opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 46

47 Afstudeerrichting Human Resources Management 6.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten Om een optimale overgang vanuit het schakelprogramma te kunnen garanderen wordt verwacht dat de studenten notie hebben van twee domeinen: Basis Mens en Organisatie (in opleidingsonderdelen zoals Arbeids- en organisatiepsychologie of Management of Mens en Organisatie of Organizational Behavior met als basisbegrippen: motivatie, leiderschap, people management. Basis of inleiding tot HRM. Indien studenten geen enkele notie hebben van deze domeinen, kunnen zij beroep doen op volgende handboeken die in de opleiding Handelswetenschappen worden gebruikt. Voor basis Mens en Organisatie : Berings, D. Steen, T., & Grieten S. (2011). Mens en Organisatie. Antwerpen: De Boeck. Voor basis HRM: Caers, R. (2010). Inleiding HRM (studenteneditie). Antwerpen: Intersentia. Facultatief kunnen ook de lessen gevolgd worden die hier bij horen en kan het lesmateriaal via HUBwise worden geraadpleegd. Vooral voor het basisvak HRM (3 de opleidingsfase Handelswetenschappen) is het volgen van de lessen een interessante manier om vlot bij te benen Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling De afstudeerrichting HRM geeft je toegang tot een bijzonder brede waaier van mogelijke functies. Door haar opzet staan studenten bijvoorbeeld sterk om als HR-officer of HR-manager aan de slag te gaan. Maar ook voor leidinggevende functies zijn zij sterk gegeerd. Zowel binnen financiële, administratieve als commerciële departementen. Er zijn ook telkens tal van doorgroeimogelijkheden in de organisatie Persoonlijkheidskenmerken Iemand die werkzaam is in Human Resources Management en aanverwante domeinen, heeft in de eerste plaats een mensgerichte instelling: empathisch, sociaal, geëngageerd. In het masterjaar spelen we hier reeds op in. Er wordt verwacht dat studenten open staan voor interactieve werkvormen en voor oriëntatie naar de praktijk toe. Daarnaast is een 47

48 Afstudeerrichting Human Resources Management kritische en reflectieve attitude en een sterke intrinsieke motivatie onontbeerlijk Aard van de masterproef De drie grote thema s vanuit de afstudeerrichting HRM die aangereikt worden zijn het individu in de organisatie, change management en samenwerking en personeelsbeleid en strategisch HRM. Ook externe organisaties dienen projecten in die door de studenten kunnen worden gekozen. Naast een academische oriëntatie staat hier duidelijk ook de business-oriëntatie in de focus. Concrete HR-gerelateerde uitdagingen van een organisatie vormen hier het vertrekpunt van de masterproef. De organisatie voorziet hier ook mee in begeleiding. Wanneer je zelf een voorstel voor een HR-gerelateerd thema hebt, kan dit ook altijd besproken worden met de coördinator van de afstudeerrichting. 48

49 Afstudeerrichting Business Information Management 7. AFSTUDEERRICHTING BUSINESS INFORMATION MANAGEMENT 7.1. Persoonlijke interessesfeer Als je de richting Business Information Management overweegt, is een sterke interesse voor de algemene werking van bedrijfsprocessen en de ermee verband houdende informatietechnologie vereist. Het is namelijk de taak van de bedrijfsinformaticus om informaticaprojecten te leiden en toe te zien op het gebruik van nieuwe informatiesystemen. In de ICT-wereld (Informatie- en Communicatie Technologie) draait alles rond vier zaken: de juiste informatie, op het juiste tijdstip, op de juiste plaats en bij de juiste mensen. Dit vereist enige systematiek en nauwkeurigheid bij de aanpak van die problemen. Hierbij moet je zowel oog hebben voor het geheel als voor de details. Omdat computers en netwerken zorgen voor de nodige ondersteuning is een zekere belangstelling voor deze technologieën wel nuttig, maar niet noodzakelijk. Je moet geen computerfreak of techneut zijn om voor Business Information Management te kiezen. Niet de hardware of de technische aspecten staan centraal maar wel de ontwikkeling en evaluatie van informatiesystemen. Hiervoor zoekt de sector bekwame mensen die de wil en het vermogen bezitten om creatief en logisch te denken. Zij moeten snel oplossingen kunnen vinden voor bepaalde problemen en die voor de gebruikers duidelijk kunnen toelichten. Informatie en communicatie zijn dus de sleutelwoorden van de moderne informaticus. Hij of zij is dus geen eenzaat achter een computerscherm maar een sociaal vaardig iemand die een brug vormt tussen de gebruikers, het management en de technisch opgeleide ICT ers Verantwoording van de programmaopbouw Omdat bedrijfsinformatici zowel de software- als de bedrijfseconomische aspecten van de informatiseringsproblematiek moeten kennen, werd het programma hierop zoveel mogelijk afgestemd. Omdat de ICT-wereld zich vaak afspeelt in een internationale omgeving met meestal Engelstalige begrippen worden de opleidingsonderdelen van de oriëntatie- en afstudeerrichting in het Engels gedoceerd en worden de cursussen in het Engels opgesteld. De Nederlandstalige studenten (opleiding Handelswetenschappen) en Engelstalige studenten (opleiding Business Administration) volgen de colleges samen. De Nederlandstalige student heeft wel de mogelijkheid om het examen in het Nederlands af te 49

50 Afstudeerrichting Business Information Management leggen. De algemene opleidingsonderdelen worden in het Nederlands gedoceerd. Ook de Masterproef kan hij/zij in het Nederlands uitwerken. De inhoud en samenhang van de opleidingsonderdelen leggen de nadruk op het ontwikkelen en beheren van informatiesystemen. Dit kan je best vergelijken met het beroep van een architect. Die ontwerpt een gebouw in functie van bepaalde eisen van de toekomstige bewoners of gebruikers. De kernwoorden zijn hier analyse van de noden of wensen, het voorstellen van een ontwerp, na goedkeuring, de uitvoering van het plan en de coördinatie van de werken. Op analoge wijze analyseert de informaticus, zowel zelfstandig als in groep, een informatieprobleem waarvoor hij vervolgens het beste systeem ontwerpt. Dat impliceert een goede kennis van de meest courante ICT-disciplines. Eens ontworpen dient de informaticus het systeem te beoordelen en eventueel bij te stellen. Concreet bevat het programma de volgende opleidingsonderdelen voor het oriëntatiegedeelte: ICT-infrastructure, databases, application development, project management. Hiermee verwerf je als afgestudeerde bachelor een basiskennis en enig technisch inzicht om eenvoudige systemen te ontwerpen. Het masterprogramma bevat vooral opleidingsonderdelen die beleidsgeoriënteerd zijn. De inhoud is afgestemd op wie een volledige 'state-of-the art' wil bereiken. Zoals de architect een bouwwerk moet opvolgen, zo moet ook de informaticus instaan voor de controle en het beheer tijdens de bouw van een informatiesysteem. Daarom zijn de ICT-functies in een later stadium van de loopbaan ook meer beleidsgericht. Heel wat toepassingen zijn immers al geautomatiseerd maar ze vergen permanent toezicht en onderhoud. De beleidsgeoriënteerde opleidingsonderdelen zijn: ERP & business process modelling, Business Intelligence Methods, ICT-governance & operational management, ICT-strategy & architecture, Systems development & -economics. Het bedrijfsleven maar ook de studenten zelf vinden de praktijk waardevol. Daarom is er een opleidingsonderdeel Design of a business information system (project) voorzien waarin je in groep en in samenwerking met een groot bedrijf (op dit moment InBev Leuven) een concreet bedrijfsproject 50

51 Afstudeerrichting Business Information Management kunt uitwerken. Bedrijfsproblemen worden immers niet opgelost volgens aparte disciplines maar in onderlinge samenhang. Uiteraard wordt de inhoud van bepaalde opleidingsonderdelen geregeld aangepast aan de nieuwe trends. De opleiding probeert hierop in te spelen en tegelijk een basis te geven voor verdere specialisatie naargelang je loopbaan of interesse Opleidingsprogramma Zie volgende pagina s. 51

52 Afstudeerrichting Business Information Management SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Business Information Management modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 26 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 11 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Managementgame / Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 21 Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL Application development 3 26 ENG Databases 3 26 ENG ICT- infrastructure 3 26 ENG Projectmanagement (HW) 3 26 ENG TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 52

53 Afstudeerrichting Business Information Management Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Business Information Management modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics² 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 26 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 15 ICT strategy & architecture 6 52 ENG ICT governance & operational management 6 52 ENG ERP & business process modelling 3 26 ENG BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 18 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control² 3 26 ENG Business intelligence methods 3 26 ENG Design of a business information 6 52 ENG + system (project) 2 1 Systems development & -economics 6 52 ENG TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing. 2 De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 53

54 Afstudeerrichting Business Information Management 7.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten In het masterjaar is een basiskennis van databases vereist. Via een beperkte zelfstudie kan dit echter gemakkelijk aangeleerd worden. Enige kennis van systeemontwikkeling is een bijkomende troef, maar geen noodzaak Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Tewerkstelling in de ICT-sector heeft niets te maken met de zuivere computertechnologie (amper banen), maar alles met de softwarediensten (meer dan banen). De ontwikkeling van de ICTdiensten, zowel in commerciële ondernemingen als in de non-profitsector, brengt met zich mee dat de behoefte aan bedrijfsinformatici groot blijft en steeds groeit. Agoria schat de jaarlijkse bijkomende vraag op mensen, terwijl jaarlijks slechts ongeveer studenten afstuderen aan de hogescholen en universiteiten. Het adagium is nog steeds: 'een goede informaticus vindt altijd werk. Vooral nieuwe technologieën zoals het internet maar ook de beveiligingssoftware, business intelligence en draadloze netwerken zullen hiervoor zorgen. Daardoor zal de brede waaier van taken en functies vergroten. Ook de vergoedingen en promotiekansen blijven in dezelfde lijn stijgen. Hiertegenover staat dat bedrijven nu wel zeer selectief worden. Dit komt omdat bedrijven meer en meer een beroep doen op gespecialiseerde softwarehuizen. Dit is beter bekend onder de term outsourcing. Omdat deze softwarehuizen diensten leveren en vooral afhankelijk zijn van de tevredenheid van de klant, liggen hun eisen hoog. Wie bij een dergelijk huis werkt, zal dus geregeld op stap moeten. Ook dat doet het beeld verdwijnen van de informaticus achter een terminal. Verder is er door het belang van het internet een explosieve groei van websites. Daardoor is er ook steeds meer vraag naar informatici met degelijke commerciële bekwaamheden. Om aan de vraag te voldoen, werden in het verleden vaak ook gediplomeerden uit niet-informaticarichtingen aangetrokken. Die hadden niet altijd de juiste motivatie. Daarom zoekt de sector vooral personeel met een specifieke informaticaopleiding. Vooral mensen met een goede kennis van bedrijfseconomie en van informatica zijn nog steeds gegeerd. Informaticagediplomeerden krijgen een behoorlijke startwedde met mooie perspectieven voor de verdere loopbaan. De lonen zijn soms 10% tot 20% hoger dan die van universitairen uit andere richtingen. Het beroep stelt 54

55 Afstudeerrichting Business Information Management echter ook strenge eisen. De dynamiek binnen de sector zorgt voor heel wat nieuwe functies en aanpassingen binnen bestaande functies. De afstudeerrichting Business Information Management bereidt je onder meer voor op functies zoals business consultant, business process engineer, projectleider, systeemanalist, functioneel analist, informatieanalist, systeemontwerper en -beheerder, netwerk- en databasebeheerder, opleidingscoördinator, lesgever, beheerder reken- of informaticacentrum... Ook in de commerciële sfeer, zoals de verkoop en de marketing van software, komen er meer en meer mogelijkheden. Veel van die functies vormen een fase in je loopbaan. Zo moet je ook hier aanvaarden dat je begint als bijvoorbeeld programmeur-analist vooraleer je kan doorgroeien tot systeemanalist of ICT-consultant Persoonlijkheidskenmerken Meer en meer wordt bij de aanwerving gepeild naar je persoonlijkheid. Omdat de bedrijfsinformatica behoort tot de dienstverlenende sector en je met veel gebruikers in contact komt, zijn de volgende kenmerken belangrijk: bij het bedenken van oplossingen voor problemen: creativiteit en verbeelding, zin voor speur- en studiewerk, snel en groot assimilatievermogen, zin voor groepswerk en motivatie van medewerkers, zin voor juistheid en detail, dynamische ingesteldheid en overtuigingskracht (toelichting bij oplossingen), bij contacten met gebruikers: ruime interesse (ook voor nietinformaticagebonden disciplines), brede culturele vorming, sociale vaardigheid en meertaligheid Aard van de masterproef Elk onderwerp in verband met een van de hoger vermelde opleidingsonderdelen kan in aanmerking komen voor een masterproef. Een ruime lijst van topics wordt ook door de docenten ter beschikking gesteld. We raden echter aan dat je zelf een onderwerp kiest in functie van jouw interesses. Dit kan zowel een theoretische als een praktische studie (een bedrijfsproject) zijn. 55

56 Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen 8. AFSTUDEERRICHTING INTERNATIONALE BETREKKINGEN 8.1. Persoonlijke interessesfeer Deze specialisatie richt zich tot studenten die geboeid zijn door de internationale dimensie van het economische leven. Zij hebben een uitgesproken interesse in Belgische ondernemingen met internationale activiteiten of in de talrijke internationale instellingen Verantwoording van de programmaopbouw De toenemende internationalisering van het economische leven leidt steeds meer tot de aanwerving van afgestudeerden in de Handelswetenschappen die tijdens hun (master)opleiding een ruim inzicht in het internationale gebeuren hebben opgebouwd. Bij de keuze van de specialisatievakken wordt dan ook geen enkele internationale dimensie verwaarloosd. Uniek aan de afstudeerrichting is dat ze op drie pijlers gestoeld is: een economische pijler (wat is de economische omgeving waarin een internationale onderneming opereert?), een business pijler (hoe opereert de internationale onderneming in deze omgeving?) en een politiekjuridische pijler (met welke politieke en juridische elementen dient een internationale onderneming rekening te houden?). Vanzelfsprekend wordt ruime aandacht besteed aan het internationale zakenwezen. Een land als België leeft immers van zijn buitenlandse handel. Ruim tweederde van onze totale productie wordt uitgevoerd. Bovendien wordt het Belgische bedrijfsleven als gevolg van een vrijere internationale handel geconfronteerd met een toenemende buitenlandse concurrentie. Daarom is het van groot belang om de strategieën van de multinationale ondernemingen te analyseren, zowel vanuit een theoretisch kader wat bepaalt de locatiebeslissingen van bedrijven (Socio-economic geography) als vanuit de praktijk (Internationaal management). Daarnaast wordt de commerciële functie van een onderneming met buitenlandse activiteiten geanalyseerd aan de hand van een uitvoerig praktijkwerk (Internationaal zakenwezen en Strategie). Studie van de export- of importonderneming beperkt zich niet tot de internationale management- en marketingtechnieken. Ook een grondige kennis van de overheidsdiensten die optreden bij de bevordering van de buitenlandse handel is vereist, evenals kennis van de technieken die aangewend worden bij de financiering van de buitenlandse handel (Internationaal financieel management). 56

57 Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen Indien een onderneming een investering in het buitenland overweegt of indien zij nieuwe exportmarkten wil veroveren, volstaat het niet om alleen de aspecten van management, marketing en financiering te beschouwen. Zij moet ook nagaan welke protectionistische maatregelen getroffen zijn door de andere landen (bv. het buitenlandse handelsbeleid van de VS). Ook de opvolging van de besprekingen in de schoot van de Wereldhandelsorganisatie is van belang: deze instelling heeft immers tot doel de internationale handelsbelemmeringen af te bouwen, zodat ondernemingen nieuwe mogelijkheden geboden krijgen (Internationaal handelsbeleid). Een grondige kennis in de financiële wereld waarin een onderneming opereert, is eveneens onontbeerlijk (Internationale monetaire economie). Een andere belangrijke schakel van de economische pijler uit de specialisatierichting heeft betrekking op het sociaal-economische beleid dat door Europese en niet-europese landen wordt gevoerd. Wat zijn de gevolgen van het overheidsbeleid voor de tewerkstelling, voor de betalingsbalans en voor de munt? Je leert het gevoerde beleid evalueren aan de hand van praktijkoefeningen en discussie (Internationale sociaaleconomische analyse). Het Europese beleid heeft vele dimensies, veelal met een economische inslag. Een gedetailleerde, economische analyse van een specifiek beleidsdomein, met toepassing op een concrete bedrijfssituatie, een specifiek land of sector verdiept je algemene kennis over het Europese beleid. Deze analyse wordt uitgevoerd als groepswerk, met aandacht voor zowel de onderliggende theoretische economische aspecten als voor de omstandigheden in de praktijk (Applied European Policy). Naast de economische aspecten van het internationale gebeuren is ook vorming over de politieke en juridische kenmerken van belang. Zo wordt de recente politieke en economische geschiedenis van Europa tijdens de twintigste eeuw belicht. Hierbij besteden we uitgebreide aandacht aan de politieke en economische integratie na de Tweede Wereldoorlog (History of European Integration). Bovendien gebeuren internationale bedrijfsactiviteiten niet in een vacuüm. Het is belangrijk de internationale context te kennen waarin bedrijven opereren. Wie zijn de voornaamste actoren? Wat is de rol van internationale organisaties? Wat bepaalt of staten met elkaar in conflict raken of, integendeel, gaan samenwerken en internationale rechtsregels vastleggen? (Inleiding tot de internationale relaties). 57

58 Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen Bij het verkennen van buitenlandse markten moet je tenslotte ook rekening houden met het nationale en Europese rechtssysteem omdat dit een belangrijke invloed heeft op de economische prestatie van een land. Daarom is het relevant om de rechtssystemen van economisch zeer goed presterende landen, zoals Duitsland, Zwitserland en de VS, te analyseren en kennis te verwerven van o.a. het Europese mededingingsrecht en internationale geschillenbeslechting. Gezien de toenemende internationalisering van het bedrijfsleven kunnen bovendien juridische problemen ontstaan die de exclusieve sfeer van de nationale staat overstijgen. Het is dan van belang te bepalen welke wetgeving van toepassing is op de private ondernemingen (Inleiding tot het internationale en Europese recht en Capita Selecta van het internationale en Europese recht) Opleidingsprogramma Zie volgende pagina: 58

59 Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Internationale Betrekkingen modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 9 History of European integration 3 26 ENG Introduction of international and European law 3 26 ENG Sociaal recht 3 26 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 23 Inleiding tot de internationale relaties 3 26 NL Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid Internationale sociaal-economische analyse 3 26 NL International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 11 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Managementgame / Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 9 Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 59

60 Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Internationale betrekkingen modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 8 Capita selecta van internationaal en Europees recht 5 52 NL Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 25 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics² 3 26 ENG Internationaal handelsbeleid 3 26 NL Internationaal zakenwezen en strategie 5 52 NL Internationaal financieel management 3 26 NL Internationale monetaire economie 3 26 NL Applied European policy 5 52 ENG Socio-economic geography 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 26 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 3 Internationaal management 3 26 NL BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 3 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control² 3 26 ENG TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing. 2 De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 60

61 Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen 8.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten In principe kunnen alle schakelstudenten deze afstudeerrichting aanvatten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling De afstudeerrichting Internationale Betrekkingen biedt een specifieke opleiding aan al wie een beroepsactiviteit beoogt in het buitenland, in internationale organisaties en ondernemingen of in Belgische ondernemingen met internationale activiteiten. Maar ook wanneer je een dergelijke loopbaan niet direct voor ogen hebt, vind je in de richting Internationale Betrekkingen een polyvalente vorming die je toegang verschaft tot een brede waaier van toekomstmogelijkheden. Je kunt overigens stellen dat de uitoefening van leidinggevende functies in uiteenlopende sectoren een scherp inzicht in het internationaal economisch en politiek gebeuren vergt. Het is dan ook duidelijk dat de keuze voor de specialisatierichting Internationale Betrekkingen dikwijls minder bepaald wordt door de gerichtheid op een welbepaalde functie, dan wel door eigen aanleg of belangstelling voor de internationale aspecten van het economische leven. Een opvallend kenmerk van de specialisatierichting Internationale Betrekkingen is de diversiteit aan functies die door de afgestudeerden worden uitgeoefend. Slechts een kleine minderheid onder hen vind je terug in multinationale ondernemingen of in internationale organisaties. De meesten blijven werkzaam in Belgische ondernemingen en instellingen. Uiteraard zijn vele van deze ondernemingen KMO s die gericht zijn op buitenlandse handel. In de openbare sector oefent het onderwijs een sterke aantrekkingskracht uit, maar evenveel afgestudeerden geven de voorkeur aan een betrekking in de private sector: je vindt ze even sterk vertegenwoordigd in bankbedrijven als in commerciële en industriële ondernemingen. Uiteraard biedt de afstudeerrichting Internationale Betrekkingen de meest aangewezen voorbereiding voor wie een internationale loopbaan beoogt en voor diegenen die in KMO s zullen werken met buitenlandse handelsactiviteiten. 61

62 Afstudeerrichting Internationale Betrekkingen 8.6. Persoonlijkheidskenmerken Een brede maatschappelijke visie, een levendige buitenlandse belangstelling en een sterke interesse voor talen zijn pluspunten Aard van de masterproef Steeds meer studenten beseffen dat de realisatie van een diepgaande en praktijkgerichte masterproef (of bedrijfsproject) de kansen op een boeiende job verhoogt. Veel van de masterproeven richten zich dan ook op een specifieke dimensie van het internationaal economisch gebeuren: een buitenlandse marktstudie is een veel voorkomende keuze. Er zijn echter zeker evenveel studenten die opteren voor een klassieke masterproef waarbij vaak een bepaald land, een bepaalde sector of een bepaalde internationale gebeurtenis onder de loep wordt genomen. 62

63 Afstudeerrichting Marketing Management 9. AFSTUDEERRICHTING MARKETING MANAGEMENT 9.1. Persoonlijke interessesfeer De wereld waarin profit- en non-profitorganisaties actief zijn, wordt meer en meer gekenmerkt door hyperconcurrentie en voortdurend veranderende eisen van de markt. Deze ontwikkelingen zullen in de komende jaren alleen maar sterker worden. Bedrijven en organisaties krijgen dan ook te maken met een continu aan verandering onderhevige marktomgeving die de organisatie en het management ervan uitermate beïnvloeden. De kennis en de vaardigheid om externe marktprocessen te vertalen naar interne strategische keuzes en beleidsopties zijn kritische succesfactoren voor de onderneming die efficiëntie en effectiviteit als core values beschouwt. Visie, ondernemerschap, aanpassings- en reactievermogen zijn immers cruciaal om adequaat op het dynamische werkveld te kunnen anticiperen. Deze veranderende bedrijfswereld maakt van Marketing Management één van de meest cruciale bedrijfsdisciplines op het hoogste strategisch niveau. Naast het in kaart brengen van de behoeften en wensen van de klanten van een organisatie en het selecteren van interessante doelgroepen, krijgt Marketing door deze ontwikkelingen tevens de leidende rol bij het ontwerpen en samenstellen van de juiste productportfolio, service en programma s voor de geselecteerde markten. De positionering en het communicatiebeleid naar de respectievelijke doelgroepen spelen ook een cruciale rol in het succes voor het bedrijf. De marketingfunctie is daarom sturend voor de gehele organisatie en strategische keuzes van een bedrijf. De afstudeerrichting Marketing Management van de Hogeschool-Universiteit Brussel richt zich bijgevolg op het bijbrengen van kennis en vaardigheden die je nodig hebt bij het managen en aansturen van deze professionele marketingactiviteiten Verantwoording van de programmaopbouw Ten grondslag van de samenstelling van het programma ligt de visie dat marketing geen geïsoleerde bedrijfsfunctie is, maar een filosofie die richting geeft aan de organisatie. Kenmerkend voor de opleiding is de brede invalshoek binnen de marketingdiscipline. Via het multidisciplinaire team van breed georiënteerde docenten wacht je een boeiend jaar waarin de relatie tussen theorie en praktijk centraal staat. Tijdens de inhoudsrijke colleges leer je kennis 63

64 Afstudeerrichting Marketing Management interpreteren, verbanden zien en de soms al opgedane praktijkervaring (als consument, als klant, als jobstudent,...) met de studie combineren. De docenten verzorgen interactieve colleges, waarin van de student een proactieve houding wordt verwacht. De interactie met de student en de verwerving van competenties voor marketing en management vormen de leidraad tijdens dit masterjaar. Tevens zal je tijdens het jaar te maken krijgen met de nieuwste ontwikkelingen op vlak van marketinginzichten en de beroepspraktijk. In het leerproces van de afstudeerrichting Marketing Management ligt het accent op leren, trainen en vormen. Drie persoonlijke eigenschappen zijn hierbij onontbeerlijk: analytisch inzicht, strategisch inzicht en communicatief vermogen. Marketing Management maakt als opstart in de 3 e opleidingsfase inherent deel uit van de oriëntatierichting Algemeen Management (aandacht voor raakvlakken met human resources, R&D, logistiek en financieel beleid). In het masterjaar wordt de marketingdiscipline meer uitgediept. Binnen het programma van de afstudeerrichting Marketing Management aan de Hogeschool-Universiteit Brussel zit dit specifieke karakter van de opleiding vervat in: het toepassingsgebonden karakter In het masterjaar heeft het programma oog voor specifieke toepassingsgebieden van marketing (industriële versus consumentenmarkten, producten versus diensten, internationale markten...). het analytische karakter Het hanteren van de juiste onderzoeksmethodologie is cruciaal om tot gefundeerde marketingbeslissingen te komen. Vandaar dat in het masterjaar ook een substantieel deel aan onderzoek wordt gewijd. het managementkarakter Naast het bijbrengen van kennis is er aandacht voor een aantal specifieke vaardigheden (managementcompetenties), waaronder het kunnen detecteren en oplossen van marketingproblemen, alsook het lateraal kunnen denken (creativiteit en innovatie). 64

65 Afstudeerrichting Marketing Management het communicatief karakter Een marketing strategie zal ook vallen of staan met de manier waarop ze intern en extern gecommuniceerd wordt. Ook dat komt aan bod in het masterjaar. Het betreft, alles bij elkaar, een zeer praktijkgericht programma waarin op een academisch verantwoorde manier marketingconcepten worden toegepast in concrete situaties Opleidingsprogramma Zie volgende pagina s. 65

66 Afstudeerrichting Marketing Management SP de opleidingsfase Bachelor in de Handelswetenschappen - TEW Oriëntatie Algemeen Management modeltraject CU NH NT VT P/F Taal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande sem 1 studenten (*) sem 2 (*) Aantal evaluatie momenten tijdens de voorziene examen periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Sociaal recht 3 26 NL Aantal evaluatie momenten buiten de voorziene examen periodes (*) ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 17 Internationale economie en Europees beleid 5 52 NL + 2 Internationale economie Europees beleid International research in economics & business (HW) 3 26 NL Duits III/Spaans III 1 * 3 26 DU/ SP Engels III * 3 26 ENG Frans III * 3 26 FR METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 8 Onderzoeksproject economie en management 4 39 NL Statistische methoden voor bedrijfseconomen III 4 39 NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 20/23 Algemeen beleid en ondernemingsstrategie 5 52 NL HRM 3 26 NL Sales Management 3 26 NL Managementgame / Cross cultural competences NL ++ 1/- 2/2 1 Business projects: IBeO / Business projects: business plan / Business projects: bedrijfsopdracht NL Optie HRM 1 : Leiderschapsgedrag 3 26 NL Strategisch HRM 3 26 NL Optie Marketing Management 1 : Marketing in de organisatie 3 26 NL Marketingplanning 3 26 NL Optie: Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 1 : Logistiek management 3 26 NL BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 9/12 Ondernemingsfinanciering 5 52 NL Management accounting I 4 39 NL Optie: Bedrijfsmanagement en ondernemerschap 1 Management accounting II 3 26 NL TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 * Studenten die op semesteruitwisseling gaan, volgen het OOD Vreemde taal voor mobiele studenten I ter vervanging van een taalvak ter waarde van 3SP. Studenten die op jaaruitwisseling gaan volgen de OOD Vreemde Taal voor mobiele studenten I en Vreemde Taal voor mobiele studenten II ter vervanging van taalvakken ter waarde van 6SP. Voor beide opleidingsonderdelen is een pass/fail evaluatie van toepassing. 1 De studenten kiezen één optie/opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 66

67 Afstudeerrichting Marketing Management Enige opleidingsfase Master in de Handelswetenschappen Marketing Management modeltraject Aantal Aantal evaluatie evaluatie momenten momenten NH Uitwisseling: tijdens de buiten de NT mogelijkheden voorziene voorziene VT uitgaande sem 1 sem 2 examen examen SP CU P/F Taal studenten (*) (*) periodes (*) periodes (*) MAATSCHAPPELIJKE ANALYSE EN BELEID 3 Economie en ethiek m.i.v. RZL NL ECONOMIE EN INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation (HW) / Economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics² 3 26 ENG METHODOLOGIE EN ACADEMISCHE VORMING 21 Kwantitatieve methoden 3 26 NL Onderzoeksvoorstel masterproef 3 26 P/F NT NL Masterproef 15 - NT NL STRATEGIE, MANAGEMENT & ONDERNEMERSCHAP 30 Business-to-business marketing 3 26 NL Consumentengedrag 3 26 NL Advanced consumer behavior 3 26 ENG Marketing capita selecta 3 26 NL Marketingcommunicatie 6 52 NL Marktonderzoek 6 52 NL Service marketing 3 26 NL + 1 Strategische marketingproblemen 3 26 NL BEDRIJFSWETENSCHAPPEN 3 Advanced corporate finance/corporate social responsibility (HW)/ Decision making / Advanced internal and external control ² 3 26 ENG TOTAAL STUDIEPUNTEN 60 Studenten die rechtstreeks instromen vanuit de Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) of Master of International Business Economics of Management (MIBEM) vervangen equivalente opleidingsonderdelen uit MIBEM/BEM door relevante vakken in de opleiding master Handelswetenschappen. De finale goedkeuring van dit afwijkende traject berust bij de decaan van de faculteit Economie & Management 1 RZL: Religie, zingeving en levensbeschouwing. 2 De studenten kiezen uit elke cluster één opleidingsonderdeel. (*) Deze informatie wordt onder voorbehoud vrijgegeven. CU: contacturen NH: niet herkansbaar NT: niet tolereerbaar SP: studiepunten VT: volgtijdelijkheid P/F: geëvalueerd met pass/fail Taal: onderwijstaal Uitwisseling: mogelijkheden uitgaande studenten ++: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het ++ OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. Een inhoudelijke afwijking is hierbij toegestaan. +: indien de student deelneemt aan een uitwisselingsprogramma, kan het + OOD vervangen worden door een equivalent OOD aan de partnerinstelling. In dat geval moet de leerinhoud van het OOD aan de partnerinstelling zo nauw mogelijk aansluiten bij de leerinhoud van het OOD aan de thuisinstelling. -: OOD met de - code moeten aan de thuisinstelling worden gevolgd. 67

68 Afstudeerrichting Marketing Management 9.4. Speciale aandachtspunten voor schakelstudenten In principe kunnen alle schakelstudenten deze afstudeerrichting aanvatten Toekomstmogelijkheden en tewerkstelling Zonder al te optimistisch te zijn, dient in alle objectiviteit gesteld dat de afzetmogelijkheden van afgestudeerden met een degelijke marketingkennis, marketingmethodiek en marketing spirit groot zijn. Naast de evidente afzetmogelijkheden in traditionele marketingjobs zoals productmanager, medewerker in een onderzoeksteam, animator en begeleider van de verkoopploeg, verantwoordelijke voor marketingplanning, medewerker in reclame-, advies- en onderzoeksbureaus e.d., zorgt de afstudeerrichting Marketing Management ook voor een goede algemene vorming om na verloop van tijd ook verantwoordelijkheid op te nemen in meer strategische functies van kleine en middelgrote ondernemingen. Tevens stellen niet-commerciële organisaties meer en meer vacatures open voor marketingfuncties gezien deze organisaties ook steeds meer het belang gaan inzien van het uitbouwen van een klantgericht beleid Persoonlijkheidskenmerken Een goede marketeer beschikt over een brede interesse, een vermogen tot grondige analyse en een pak creatieve en sociale vaardigheden Aard van de masterproef Mogelijke onderwerpen voor de masterproef zijn: Klantrelaties opbouwen: klanttevredenheid, kwaliteit, waarde en service, Marktsegmentatie, doelgroepkeuze en positionering, Analyse en evaluatie van het consumentengedrag: onderzoeken hoe culturele, sociale, persoonlijke en of primaire psychologische kenmerken het consumentengedrag kunnen beïnvloeden, Ontwikkelen en evalueren van effectieve marketingcommunicatie, Nieuwe trends in marketingcommunicatie: direct en online-marketing, Marktonderzoek en marktinformatiesystemen. 68

69 Foreword 10. FOREWORD Sometimes, in the course of your education to become Master of Business Administration, you need to make some choices, namely: - the orientation in the 3rd educational stage, - the graduation subject in the master year, - the subject of the master thesis. In order to help you make the choices, we have made this brochure. You will find information about the following topics: - Personal field of interest - Justification of the programme content - Programme - Special attention for the students who currently follow the bridge programme (schakelstudenten) - Future opportunities and employment - Personality Characteristics - Nature of the Master Thesis Based on the information in this brochure you can select the graduation subjects for which you would like more information. Next, we organize information sessions. Professors explain the curriculum and give general information, while alumni talk about their experiences and the advantage of having followed a specific graduation subject when they applied for a job. The current master students of all the graduation subjects, on the other hand, will be providing information in their respective booths in one big classroom. Detailed information about the objectives, content, teaching methods of each course can be found in the ECTS-files on HUBrussel.net. 69

70 Foreword Choosing an orientation in the 3 rd educational stage Target group information session: 2 nd educational stage English speaking students or Dutch speaking students who wish to follow the courses in English may choose out of three orientations: Business Information Management International Business Management (equivalent to the Dutch orientation Algemeen Management) International Relations (equivalent to the Dutch orientation Internationale Betrekkingen) Choosing a specialization in the master year Target group information session: 2 nd educational stage (Students from the 3 rd educational stage have been given the information last year, but are of course welcome) Again, English speaking students and Dutch speaking students who wish to follow the courses in English may choose out of three graduation subjects: Business Information Management International Business Management International Relations. What if you want to follow a different graduation subject in your master year than the one of your orientation in your bachelor? Basically, you have access to any specialization in the master year. You risk encountering problems with the courses due to a lack of previous knowledge about the subject. Therefore the coordinator may recommend you to follow a particular course from the BBA in self study. If this applies to you, please contact the coordinator of the graduation subject. Can you follow two graduation subjects? If you passed the master year (including the specialization and the master thesis), you obtain the degree of Master of Business Administration graduation subject xxx. A second master degree with a different graduation subject is possible, when, after the received exemptions, you have at least 30 credits left. For this purpose you need to fill out an exemption file and hand it in at the student administration. The master thesis is never exempt. If you want to obtain a second degree, you need to do another master thesis for that graduation subject. 70

71 Foreword You could also follow a few courses from a different graduation subject with a credit contract. In that case you won t obtain an extra degree, but you will obtain credit certificates for all courses that you passed. An alternative is that you follow a Master after Master Choosing a subject for your master thesis The following topics will be covered: - Which types of master theses are possible? - How do you choose a topic? - Which promotor is willing to give you guidance? - What administrative steps do you need to follow? - What deadlines do you need to respect? - The link between the master thesis, the course Research Proposal and the graduation subject. All this information you find on We wish you good luck in making the right choice! Legend for the curricula CH: contact hours NT: no resits allowed VT: sequence course P/F: Pass/Fail NH: non compensatable C: credits Language: Language of instruction The study programmes listed in this brochure are subject to change by the Academic Council. 71

72 Graduation subject Business Information Management 11. GRADUATION SUBJECT BUSINESS INFORMATION MANAGEMENT Personal field of interest HUB s BBA and MBA Business Information Management programmes aim to prepare students to become managers with a strong analytical mind. Students learn to see and use the many different possibilities of information systems and related technologies in a business context. Students who obtain this degree can bridge the gap that often exists between ICT and management in a company. You will learn to communicate in the language of ICT people and you will have enough hands-on experience to manage and coach an ICT team or department. You will also be able to develop short-term and long-term ICT strategies in companies and organisations. It is an English-taught programme but you don t need to worry: if you did a good job in the English classes you attended, it is most likely that you will be successful in following the programme Justification of the programme content Our purpose is: to offer you a balanced mix between computer science, information systems and management science, to give you hands-on experience from lecturers who are employed in management positions in IT companies, to make sure that graduates have the hands-on experience that is expected in the job market, to provide you with real-life case studies in the field of business information systems, to offer education at a perfect location Brussels, the capital of Europe and hub of many international IT companies, to provide you with the core contents of international business information systems on a specialized and academic level, to build bridges to real business life by inviting guest speakers to share their experiences in class and working out case studies directly taken from business life, 72

73 Graduation subject Business Information Management to challenge you to integrate acquired knowledge and apply it to reallife business situations in the context of your final project the pinnacle of the programme, to give you the opportunity to go abroad for some months and study business administration at one of our partner universities abroad, to offer you ample opportunities to acquire the qualifications and skills you need to launch a professional career or pursue another degree at HUB or somewhere else in the world, to give you the chance to get involved in Enterprise Resource Planning (ERP) Programme See next pages. 73

74 Graduation subject Business Information Management rd stage of the degree programme Bachelor of Business Administration Orientation Business Information Management Standard learning path Exchange: Number of Number of possible assessments assessments NH courses during the outside the NT for 1st 2nd planned planned VT outgoing semester semester exam exam C CH P/F Language students (*) (*) periods (*) periods (*) SOCIAL ANALYSIS AND POLICY 3 Social law 3 26 ENG ECONOMICS AND INTERNATIONAL BUSINESS 17 International economics & European policy 5 52 ENG + 2 European policy International economics International research in economics and business (BA) ENG ++ 1 ENG ++ English III 1 * French intensive 6 52 FR ++ 1 III 1 * 1 Dutch III * 3 26 DU French III * 3 26 FR German III 3 26 GE * Spanish III 3 26 SP * METHODOLOGY AND ACADEMIC TRAINING 7 Research project economics and management ENG ++ 2 ENG + Statistical methods for business economists III STRATEGY, MANAGEMENT AND ENTREPRENEURSHIP 11 Principles of human resource management 3 26 ENG General management & corporate strategy 5 52 ENG Management game / Cross cultural competences² 3 26 ENG ++ 1/- 2/2 2 1 BUSINESS SCIENCE 22 Principles of management accounting 4 39 ENG Corporate finance ENG + 1 Application development 3 26 ENG Databases 3 26 ENG ICT infrastructure 3 26 ENG Project management (HW) 3 26 ENG TOTAL CREDITS 60 * If the student takes part in an exchange programme for one semester, he follows the course 'Foreign Language for exchange students I' (3 credits) instead of one language course of 3 credits. If the student takes part in an exchange programme for the entire academic year, he follows the course 'Foreign Language for exchange students II' (6 credits) instead of two language courses of 3 credits. Both courses have a pass/fail evaluation. 1 Apart from English, students opt for either French intensive (6 C) or for two language courses of 3 C. The course French intensive aims at students without prior knowledge of French, while the course French aims at students with good prior knowledge. Dutch, Spanish and German aim at students with limited or no prior knowledge of the language. Native language(s) cannot be chosen. Students continue hereby the same language path as choosen in the first bachelor year. ² The students choose one subject. (*) This information will be released with reservation. CH: contact hours NH: no resits allowed NT: non compensatable C: credits VT: sequence course P/F: evaluated by pass/fail Language: language of instruction Exchange: possible courses for outgoing students ++: if the student takes part in an exchange programme, the ++ course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. A deviation from the required content is allowed. +: if the student takes part in an exchange programme, the + course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. In this case the content of the subject from the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. -: courses that bear the - code must be followed at the home institution. 74

75 Graduation subject Business Information Management Only stage of the degree programme Master of Business Administration Graduation subject Business Information Management Standard learning path Number of Number of Exchange: assessments assessments NH possible during the outside the NT courses for 1st 2nd planned planned VT outgoing semester semester exam exam C CH P/F Language students (*) (*) periods (*) periods (*) SOCIAL ANALYSIS AND POLICY 3 Economics and ethics 3 26 ENG ECONOMICS AND INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation/economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics ENG METHODOLOGY AND ACADEMIC TRAINING 21 Research proposal master thesis 3 26 P/F NT ENG Quantitative methods 3 26 ENG Master thesis 15 - NT ENG STRATEGY, MANAGEMENT AND ENTREPRENEURSHIP 15 ICT governance and operational management 6 52 ENG ENG + 1 ICT strategy & architecture 1 ERP & business process modelling 3 26 ENG BUSINESS SCIENCE 18 Advanced corporate finance/corporate social responsibility/decision making/ Advanced internal and external control ENG Business intelligence methods 3 26 ENG Design of a business information 6 52 ENG + 1 system (project) 2 Systems development & -economics 6 52 ENG TOTAL CREDITS 60 1 The students choose one of these subjects. (*) This information will be released with reservation. Students who obtained the degree of Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) or Master of International Business Economics and Management (MIBEM) and who want to take the MBA programme will be accepted to start the programme if they substitute the courses from the MIBEB/MIBEM programme which are equivalent to courses from the MBA programme for relevant courses from Handelswetenschappen/BBA. The final approval of this particular programme lies with the dean of the Faculty of Economics & Management. CH: contact hours NH: no resits allowed NT: non compensatable C: credits VT: sequence course P/F: evaluated by pass/fail Language: language of instruction if not Dutch Exchange: possible courses for outgoing students ++: if the student takes part in an exchange programme, the ++ course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. A deviation from the required content is allowed. +: if the student takes part in an exchange programme, the + course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. In this case the content of the subject from the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. +VT:This course is the base for a course in a later stage of the degree programme. If the student takes part in an exchange programme, the +VT course can be replaced by an equivalent topic taught at the partnerinstitute. Because of the sequence course, the content of the course at the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. -: courses that bear the - code must be followed at the home institution. 75

76 Graduation subject Business Information Management Special attention for the students who currently follow the bridge programme (schakelstudenten) In the master year a basic knowledge of databases is required. You can easily acquire this knowledge through self study. Some knowledge of system development is an asset, but not a neccesity Future opportunities and employment The media often reports that ICT jobs are outsourced to China and India. That is correct. But this is not true for ICT jobs for MBA graduates! If you browse through the job announcements in Jobat, Vacature or international newspapers, you will see immediately that there are many job announcements for graduates who can bridge the gap between ICT and management, mainly in banks, governmental institutions, consultancy firms and the like Personality Characteristics For you? Yes, if: you want to become a manager and want to exploit the possibilities (and opportunities!) of ICT, you are tuned into the world of ICT and telecom, you want to launch an international business career with a focus on information system applications, you believe that a business-oriented, hands-on, critical, and problemoriented approach to education is something for you, you are convinced that studying and working in a multicultural team is an asset Nature of the Master thesis With the Master thesis and the Design of a business information system we challenge you to integrate acquired knowledge and apply it to real-life business situations. At HUB there are different categories of Master theses, i.e. the form of internally organised theses (linked to field of research at HUB) or externally organised theses (company projects or International Business Economics Research). 76

77 Graduation subject Business Information Management During the Design of a business information system students get in touch with a company which is confronted with a problem related to information systems and management. Students analyse data and design and implement an information system to solve the problem Testimonial Having a clear vision of my career aspirations makes it easier for me to define my short and long-term goals. Completing the MBA at HUB was an important step in this respect. I grasped a lot of knowledge and skills in Information Management and ICT which I easily transferred to my current job. The MBA is a solid and challenging programme and I feel lucky I have had the opportunity to take part in it. Seifu Habtemichael W. (Ethiopia), MBA graduate, IT Auditor at ATOS Worldline 77

78 Graduation subject International Business Management 12. GRADUATION SUBJECT INTERNATIONAL BUSINESS MANAGEMENT Personal field of interest It is a general programme since it provides students with an overview of the many different aspects of management of organizations and companies. The programme is for you if you want to launch an international business career. It is most likely that you will be employed by an international organization or a company operating on an international scale. On the level of study method and study environment the programme will suit you if you believe that a business-oriented, hands-on, critical, and problem-oriented approach to education is important and if you are convinced that studying and working in a multicultural team is an asset. Would you like to study in an international environment? If so, we can assure you that both the contents of the programme and your fellow students will be international: professors cover international and European aspects of business and there are about 50 nationalities in the current BBA and MBA programmes. It is an English-taught programme but you don t need to worry: if you did a good job in the English classes you attended, it is most likely that you will be successful in following the programme Justification of the programme content The programme is a balanced mix of business management (the core) and international relations (the line of approach). Our purpose is: to provide you with the core contents of international business economics on a specialized and academic level, to make sure that graduates have the hands-on experience that is expected in the job market, to provide you with real-life case studies in the field of business, to offer education at a perfect location Brussels, the capital of Europe and hub of many international companies, to focus on the analysis of strategies and management principles for companies, from multinationals to SMEs, 78

79 Graduation subject International Business Management to help you develop management skills in an international and intercultural context, to build bridges to real business life by inviting guest speakers to share their experiences in class and working out case studies directly taken from business life, to challenge you to integrate acquired knowledge and apply it to reallife business situations in the context of your final project the pinnacle of the programme, to give you the opportunity to go abroad for some months and study business administration at one of our partner universities abroad, to offer you ample opportunities to acquire the qualifications and skills you need to launch a professional career or pursue another degree at HUB or somewhere else in the world Programme See next pages. 79

80 Graduation subject International Business Management rd stage of the degree programme Bachelor of Business Administration Orientation International Business Management Standard learning path Exchange: Number of Number of possible assessments assessments NH courses during the outside the NT for 1st 2nd planned planned VT outgoing semester semester exam exam C CH P/F Language students (*) (*) periods (*) periods (*) SOCIAL ANALYSIS AND POLICY 3 Social law 3 26 ENG ECONOMICS AND INTERNATIONAL BUSINESS 17 International economics & European policy 5 52 ENG + 2 European policy International economics International research in economics 26 and business (BA) 3 1 ENG ++ 1 ENG ++ English III 1 * French intensive 6 52 FR ++ 1 III 1 * 1 Dutch III * 3 26 DU French III * 3 26 FR German III 3 26 GE * Spanish III 3 26 SP * METHODOLOGY AND ACADEMIC TRAINING 7 Research project economics and management 4 39 ENG Statistical methods for business economists III 4 39 ENG STRATEGY, MANAGEMENT AND ENTREPRENEURSHIP 20 Logistics management 3 26 ENG Sales management 3 26 ENG Principles of human 3 26 ENG + 1 resource management 1 1 General management & corporate strategy 5 52 ENG Management game / Cross cultural competences ² 3 26 ENG ++ 1/- 2/2 2 1 Business projects: IBeO / Business projects: business plan / Business projects: company project² 3 10 ENG BUSINESS SCIENCE 13 Principles of management accounting 4 39 ENG Corporate finance 5 52 ENG Management accounting II (BA) 3 26 ENG TOTAL CREDITS 60 * If the student takes part in an exchange programme for one semester, he follows the course 'Foreign Language for exchange students I' (3 credits) instead of one language course of 3 credits. If the student takes part in an exchange programme for the entire academic year, he follows the course 'Foreign Language for exchange students II' (6 credits) instead of two language courses of 3 credits. Both courses have a pass/fail evaluation. 1 Apart from English, students opt for either French intensive (6 C) or for two language courses of 3 C. The course French intensive aims at students without prior knowledge of French, while the course French aims at students with good prior knowledge. Dutch, Spanish and German aim at students with limited or no prior knowledge of the language. Native language(s) cannot be chosen. Students continue hereby the same language path as choosen in the first bachelor year. ² The students choose one subject. (*) This information will be released with reservation. CH: contact hours NH: no resits allowed NT: non compensatable C: credits VT: sequence course P/F: evaluated by pass/fail Language: language of instruction Exchange: possible courses for outgoing students ++: if the student takes part in an exchange programme, the ++ course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. A deviation from the required content is allowed. +: if the student takes part in an exchange programme, the + course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. In this case the content of the subject from the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. -: courses that bear the - code must be followed at the home institution. 80

81 Graduation subject International Business Management Only stage of the degree programme Master of Business Administration Graduation subject International Business Management Standard learning path Exchange: Number of Number of possible assessments assessments NH courses during the outside the NT for 1st 2nd planned planned VT outgoing semester semester exam exam C CH P/F Language students (*) (*) periods (*) periods (*) SOCIAL ANALYSIS AND POLICY 3 Economics and ethics 3 26 ENG ECONOMICS AND INTERNATIONAL BUSINESS 3 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation/economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics ENG METHODOLOGY AND ACADEMIC TRAINING 21 Research proposal master thesis 3 26 P/F NT ENG Master thesis 15 - NT ENG Quantitative methods 3 26 ENG STRATEGY, MANAGEMENT AND ENTREPRENEURSHIP 27 Business process and operations 3 26 ENG Entrepreneurship: Family businesses 3 26 ENG Entrepreneurship 3 26 ENG Entrepreneurship: Stakeholders, governance and succession International management 3 26 ENG International marketing capita selecta 3 26 ENG Strategic management: Organizational 3 26 ENG + 1 behaviour 2 Strategic management: Corporate strategy: implementation and control 3 26 ENG Strategic management: Advanced managerial economics 3 26 ENG BUSINESS SCIENCE 6 Advanced corporate finance/corporate social responsibility/decision making/ Advanced internal and external control ENG Tax and corporate policy 3 26 ENG TOTAL CREDITS 60 Students who obtained the degree of Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) or Master of International Business Economics and Management (MIBEM) and who want to take the MBA programme will be accepted to start the programme if they substitute the courses from the MIBEB/MIBEM programme which are equivalent to courses from the MBA programme for relevant courses from Handelswetenschappen/BBA. The final approval of this particular programme lies with the dean of the Faculty of Economics & Management. 1 The students choose one of these subjects (*) This information will be released with reservation. CH: contact hours NH: no resits allowed NT: non compensatable C: credits VT: sequence course P/F: evaluated by pass/fail Language: language of instruction Exchange: possible courses for outgoing students ++: if the student takes part in an exchange programme, the ++ course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. A deviation from the required content is allowed. +: if the student takes part in an exchange programme, the + course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. In this case the content of the subject from the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. +VT:This course is the base for a course in a later stage of the degree programme. If the student takes part in an exchange programme, the +VT course can be replaced by an equivalent topic taught at the partnerinstitute. Because of the sequence course, the content of the course at the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. -: courses that bear the - code must be followed at the home institution. 81

82 Graduation subject International Business Management Special attention for the students who currently follow the bridge programme (schakelstudenten) In principle it is possible for all students who currently follow the bridge programme to take this graduation subject Future opportunities and employment The programme prepares you for management positions in organisations and companies. As the focus of the programme is general, employment opportunities are numerous and diverse. In the first stage of the careers of graduates, they are mainly employed by financial, administrative, and commercial departments of organizations and companies, e.g. companies in the financial sector and management consultancy firms. In the further stages of their careers, graduates take up positions on middle and higher management levels. Business becomes increasingly more international so you d better start becoming international while you are studying. In this programme you learn how to function in an international business world so that you are prepared for the real world when you graduate. In many international organizations and companies English is the working language. Students who studied in English will have the edge over students who didn t when they apply for a job to such organizations and companies Personality Characteristics For you? Yes if, you want to launch an international business career, you want to be employed by an international organisation, you intend to work for a company with an international focus, you believe that a business-oriented, hands-on, critical, and problemoriented approach to education is something for you, you are convinced that studying and working in a multicultural team is an asset. 82

83 Graduation subject International Business Management Nature of the Master thesis With the Master thesis we challenge you to integrate acquired knowledge and apply it to real-life business situations. At HUB there are different categories of Master theses i.e. internally organised theses (linked to field of research at HUB) or externally organised theses (company projects or International Business Economics Research) Testimonials When I finished my Bachelor degree, I wanted to deepen my knowledge and learn more practical matters. The MBA was a great help in this respect. It provides students with up-to-date theoretical models as well as case-studies and simulation games where business skills can be practiced. You get an interesting variety of lectures from academics and hands-on experience from business professionals. Also thanks to the MBA I have improved as a person: I have become more confident. Sun Hanhan (China), MBA graduate, taking another degree at HUB 83

84 Graduation subject International Relations 13. GRADUATION SUBJECT INTERNATIONAL RELATIONS Personal field of interest This specialization is aimed at students who are passionate about the international dimension of the economic life of Belgium-based companies with international operations and the numerous international institutions Justification of the programme content Ever more, the increasing internationalization of economic life leads to the recruitment of graduates in Commercial Sciences who, during their (Master) programme, gained a broad understanding of international events. Not a single international dimension has been neglected when choosing the specialization courses. Unique for the graduation subject International Relations is the fact that it is built on three pillars: an economic pillar (what is the economic environment in which an international firm operates?), a business pillar (how does an international firm operate in this environment?) and a political/legal pillar (which political and legal aspects does an international firm have to take into account?). Naturally, ample attention is paid to the international business world. Indeed, a country like Belgium lives of foreign trade. More than two thirds of our total production is exported. Moreover, the Belgian industry faces increasing foreign competition due to freer international trade. It is therefore of great importance to analyse the strategies of multinational companies, both from a theoretical perspective concerning the decision making about the location of the company (Socio-economic Geography) - and a practical perspective (International Management). Furthermore, the commercial function of a firm with foreign activities is analysed by making extensive use of cases (International Business and Strategy). The study of export or import business is not limited to international management and marketing techniques. A thorough knowledge of public services that promote foreign trade is required, as is knowledge of the techniques that are used to finance foreign trade (International Financial Management). If a company is considering investment abroad or they want to conquer new export markets, it is not sufficient to only consider certain aspects of management, marketing and finance. They must also know which 84

85 Graduation subject International Relations protectionist measures other countries have put in place (e.g. the US foreign trade policy). It is also important to follow up the negotiations at the World Trade Organisation: The goal of this institution is to lower trade barriers so companies can take advantage of new opportunities (International Trade Policy). It is also essential to have a thorough knowledge of the financial world in which the company operates (International Monetary Economics). The graduation subject also includes another important economic topic: the socio-economic policies conducted by European and non-european countries. What are the implications of the government s policy for employment, the balance of payments and the currency? You will learn to evaluate these policies by means of practical exercises and discussion (International Socio-Economic Analysis). European policy has many dimensions and quite often an economic angle. You will gain an in-depth knowledge of European policies by making a detailed economic analysis of a specific policy domain and applying it to a specific business situation, country or sector. This analysis is made in a team, which pays attention to both the underlying theoretical and economic aspects and the circumstances in actual practice (Applied European Policy). Besides the economic aspects of the international event, knowledge of the political and legal characteristics is also important. Consequently, more light is shed on the recent political and economic history of Europe during the twentieth century. We devote attention to the political and economic integration after the WWII (History of European Integration). Moreover, international business operations are not conducted in a vacuum. It is important to know the international context in which businesses operate. Who are the main actors? What is the role of international organizations? What is the determining factor for states to engage in conflict or, on the contrary, to cooperate and adopt international laws (Introduction to International Relations)? When exploring foreign markets, you finally have also to take into account the national and European legal systems because they have a significant impact on the economic performance of a country. It is therefore relevant to analyse the legal systems of countries performing well on the economic level, such as Germany, Switzerland or the US, and gain knowledge of, e.g. European competition law and international dispute settlement. Giving the increasing internationalization of the business world, legal issues beyond the exclusive scope of the national state may rise. In that case, it is 85

86 Graduation subject International Relations important to determine which law applies to private companies (Introduction to International and European Law and Capita Selecta of International and European Law) Programme See the next page: 86

87 Graduation subject International Relations rd stage of the degree programme Bachelor of Business Administration Orientation International Relations Standard learning path Exchange: Number of Number of possible assessments assessments NH courses during the outside the NT for 1st 2nd planned planned VT outgoing semester semester exam exam C CH P/F Language students (*) (*) periods (*) periods (*) SOCIAL ANALYSIS AND POLICY 9 Social law 3 26 ENG Introduction to international and European law 3 26 ENG ++ 2 History of European Integration 3 26 ENG ++ 2 ECONOMICS AND INTERNATIONAL BUSINESS 23 Introduction to international relations 3 26 ENG International economics & European policy 5 52 ENG + 2 European policy International economics International socio-economic 26 analysis 3 ENG ++ 2 International research in economics and business (BA) ENG ++ 1 ENG ++ English III 1 * French intensive 6 52 FR ++ 1 III 1 * 1 Dutch III * 3 26 DU French III * 3 26 FR German III 3 26 GE * Spanish III 1* 3 26 SP METHODOLOGY AND ACADEMIC TRAINING 7 Research project economics and management 4 39 ENG Statistical methods for business economists III 4 39 ENG STRATEGY, MANAGEMENT AND ENTREPRENEURSHIP 11 Principles of human resource management 3 26 ENG General management & corporate strategy 5 52 ENG Management game / Cross cultural competences ² 3 26 ENG ++ 1/- 2/2 2 1 BUSINESS SCIENCE 10 Principles of management accounting 4 39 ENG Corporate finance 5 52 ENG TOTAL CREDITS 60 * If the student takes part in an exchange programme for one semester, he follows the course 'Foreign Language for exchange students I' (3 credits) instead of one language course of 3 credits. If the student takes part in an exchange programme for the entire academic year, he follows the course 'Foreign Language for exchange students II' (6 credits) instead of two language courses of 3 credits. Both courses have a pass/fail evaluation. 1 Apart from English, students opt for either French intensive (6 C) or for two language courses of 3 C. The course French intensive aims at students without prior knowledge of French, while the course French aims at students with good prior knowledge. Dutch, Spanish and German aim at students with limited or no prior knowledge of the language. Native language(s) cannot be chosen. Students continue hereby the same language path as choosen in the first bachelor year. ² The students choose one subject. (*) This information will be released with reservation. CH: contact hours NH: no resits allowed NT: non compensatable C: credits VT: sequence course P/F: evaluated by pass/fail Language: language of instruction Exchange: possible courses for outgoing students ++: if the student takes part in an exchange programme, the ++ course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. A deviation from the required content is allowed. +: if the student takes part in an exchange programme, the + course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. In this case the content of the subject from the partner institute must come as close as possible to the cours -: courses that bear the - code must be followed at the home institution. 87

88 Graduation subject International Relations Only stage of the degree programme Master of Business Administration Graduation subject International Relations C Standard learning path NH NT VT CH P/F Language Number of Number of Exchange: assessments assessments possible during the outside the courses for 1st 2nd planned planned outgoing semester semester exam exam students (*) (*) periods (*) periods (*) SOCIAL ANALYSIS AND POLICY 8 Economics and ethics 3 26 ENG Capita selecta of international and European Law 5 52 ENG ECONOMICS AND INTERNATIONAL BUSINESS 25 Advanced micro-economics/ Culture and economies/ Economics of innovation/economics of social security and social insurance/environmental economics/public economics ENG International trade policy 3 26 ENG International business and strategy 5 52 ENG International monetary policy 3 26 ENG Applied European policy 5 52 ENG International financial management 3 26 ENG Socio-economic geography 3 26 ENG METHODOLOGY AND ACADEMIC TRAINING 21 Research proposal master thesis 3 26 P/F NT ENG Master thesis 15 - NT ENG Quantitative methods 3 26 ENG STRATEGY, MANAGEMENT AND ENTREPRENEURSHIP 3 International management 3 26 ENG BUSINESS SCIENCE 3 Advanced corporate finance/corporate social responsibility/decision making/ Advanced internal and external control ENG TOTAL CREDITS 60 Students who obtained the degree of Master in Internationale Bedrijfseconomie en -beleid (MIBEB) or Master of International Business Economics and Management (MIBEM) and who want to take the MBA programme will be accepted to start the programme if they substitute the courses from the MIBEB/MIBEM programme which are equivalent to courses from the MBA programme for relevant courses from Handelswetenschappen/BBA. The final approval of this particular programme lies with the dean of the Faculty of Economics & Management. 1 The students choose one of these subjects (*) This information will be released with reservation. CH: contact hours NH: no resits allowed NT: non compensatable C: credits VT: sequence course P/F: evaluated by pass/fail Language: language of instruction Exchange: possible courses for outgoing students ++: if the student takes part in an exchange programme, the ++ course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. A deviation from the required content is allowed. +: if the student takes part in an exchange programme, the + course code can be replaced by an equivalent topic taught at the partner institute. In this case the content of the subject from the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. +VT:This course is the base for a course in a later stage of the degree programme. If the student takes part in an exchange programme, the +VT course can be replaced by an equivalent topic taught at the partnerinstitute. Because of the sequence course, the content of the course at the partner institute must come as close as possible to the course of the home institution. -: courses that bear the - code must be followed at the home institution. 88

89 Graduation subject International Relations Special attention for the students who currently follow the bridge programme (schakelstudenten) In priciple it is possible for all students who currently follow the bridge programme to take this graduation subject Future opportunities and employment The specialisation International Relations offers a specific programme to anyone who seeks a professional career abroad, in international organisations, enterprises or Belgian companies with international activities. Even if you don t have such a career in mind, the multipurpose International Relations programme will give you access to a wide range of interesting jobs, as experience has already shown. Moreover, it goes without saying that holding a managerial position in diverse sectors requires a clear insight into international economic and political events. It is clear that the choice for the specialisation International Relations is often less determined by its focus on a particular job than by your own aptitude or interest in the international aspects of economic life. The diversity of positions that are held by graduates is a striking feature of this specialisation. Only a small minority is to be found back in multinationals or international organisations. Most of them work in Belgian companies and institutions focusing on foreign trade. This programme exerts much attraction from public service employees, but as many graduates prefer a job in the private sector, you will find them equally represented in the banking sector and commercial and industrial enterprises. Obviously, the specialisation International Relations is the most appropriate preparation for anyone who seeks an international career and for those who aim to work in an SME which is involved in foreign trade. 89

90 Graduation subject International Relations Personality Characteristics A broad social vision, a lively interest in foreign countries and a strong interest in languages are assets Nature of the Master Thesis More and more students realise that writing an in-depth and practiceoriented Master thesis (or project) increases their chances of an exciting job. Many of the Master theses also focus on a specific dimension of the international economic process: students often choose to do a market study abroad. Nevertheless, there are as many students who opt for a traditional Master thesis, which is often a study of a certain sector, country or international event. 90

91 Graduation subject International Relations V.U. Dirk De Ceulaer, Stormstraat 2, 1000 Brussel 2008 Campus Brussel Stormstraat Brussel Tel: