UITNODIGING VOOR DE LEZING VAN PROF. DR. P. MOYAERT - FREUD: DE MENS IS EEN DRIFTMACHINE DONDERDAG 2 APRIL UUR

Transcriptie

1 UITNODIGING VOOR DE LEZING VAN PROF. DR. P. MOYAERT - FREUD: DE MENS IS EEN DRIFTMACHINE DONDERDAG 2 APRIL UUR

2 Prof. Dr. Paul Moyaert (1952) doceert Wijsgerige Antropologie en Moraalfilosofie aan de KULeuven. Hij studeerde filosofie te Leuven en te Parijs en is lid van de Belgische School voor Psychoanalyse. Hij is auteur van vele artikelen en van de volgende boeken: Ethiek en sublimatie. Over de ethiek van de psychoanalyse van Jacques Lacan (1994), De mateloosheid van het christendom. Over naastenliefde, betekenisincarnatie en mystieke liefde (1998), Begeren en vereren. Idealisering en sublimering (2002), Iconen en beeldverering. Godsdienst als symbolische praktijk (2007), Het ongewone genot van de blinde analyticus. Lacan leest Claudel (2011). Zijn laatste boek Opboksen tegen het inerte. De doodsdrift bij Freud (2014) kreeg een bijzondere onderscheiding van de Van Helsdingenprijs Voor een nadere kennismaking:

3 FREUD: DE MENS IS EEN DRIFTENMACHINE Wat is een mens anders dan een wezen dat steeds vooruit wil, dat het geluk zoekt, dat het maximale uit het leven wil halen? Tegelijkertijd worstelen we met dingen die niet goed voor ons zijn. Hoe verhoudt onze levenslust zich tot onze destructiedrang? Volgens Sigmund Freud moet de verklaring hiervoor gezocht worden in wat hij doodsdrift noemt. De doodsdrift is datgene in de mens wat niet op leven uit is en wat tegenstreeft. Paul Moyaert ontwaart in Freuds denken over de doodsdrift een eigenaardige metafysica die gebaseerd is op de eenvoudige stelling dat het leven nooit één is met zichzelf en in oorsprong al in conflict is met zichzelf. Dit conflict verklaart waarom we vaak blijven hangen in dingen die slecht voor ons zijn. Onze herhalingsdrift blijkt vaak sterker dan onze verbeteringszucht. Geen begrip van Freud is zo intensief bediscussieerd en zo omstreden als de doodsdrift. Maar wat erover is geschreven, verdwaalt vaak in diepzinnigheden zonder samenhang. Paul Moyaert pakt het anders aan door duidelijk te maken wat in dit begrip voor Freud zélf op het spel stond. Doodsdrift staat bij Freud niet voor een doodsverlangen, maar doelt op die weerbarstige krachten in het leven die zich tegen het leven verzetten. Leven moet niet worden begrepen vanuit zelfexpressie, maar als een blijvende spanning met een inerte werkelijkheid. Op zoek naar de samenhang tussen doodsdrift en destructie dient doodsdrift en agressiedrift van elkaar te worden onderscheiden. Is dan agressie een motor van het leven? Ger Groot over Paul Moyaert: Moyaert is een van de meest uitdagende denkers binnen het Nederlands taalgebied en die maken het hun lezers nu eenmaal zelden gemakkelijk. Marjan Slob over Opboksen tegen het inerte in De Volkskrant: Door aandacht te vragen voor de doodsdrift, snijdt Moyaert een belangrijk thema aan.

4 Het STUDIUM GENERALE van het Stedelijk Gymnasium Breda is een podium voor wetenschap, kunst en cultuur. Regelmatig worden er in dit kader lezingen, workshops e.d. georganiseerd. De lezingen vinden plaats in de Perfetti-Van Melle collegezaal en worden bezocht door geïnteresseerde leerlingen, docenten, ouders en overige belangstellenden. Dit schooljaar wordt een lezingencyclus gewijd aan het thema: DE MENS IS In vijf lezingen wordt de hedendaagse mens benaderd rond de volgende thema s: Waar komt hij vandaan? (Prof. Dr. Jan van Hooff) Waar gaat hij naartoe? (Prof. Dr. Jos de Mul) Hoe zit hij in elkaar? (Prof. Dr. Paul Moyaert, donderdag 2 april 2015) Hersenen en gedrag (Prof. Dr. Kees Brunia, woensdag 20 mei 2015) De mens als levenskunstenaar (Prof. Dr. Joep Dohmen, dinsdag 23 juni 2015). Mocht u belangstelling hebben een lezing bij te wonen, dan kunt u zich hiervoor aanmelden via het contactformulier op de website van het Stedelijk Gymnasium onder Activiteiten/Studium Generale. Klik hier om rechtstreeks naar het aanmeldingsformulier te gaan. Voor meer informatie: vervest@gymnasiumbreda.nl. Deze lezing wordt mede mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van

5