Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK

Transcriptie

1 Vlaams Ministerie van Onderwijs en Vorming Onderwijsinspectie Hendrik Consciencegebouw Koning Albert II-laan BRUSSEL Verslag over de opvolgingsdoorlichting van Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK Hoofdstructuur voltijds secundair onderwijs Pedagogisch geheel Instellingsnummer Instelling Vrij Technisch Instituut 1 Directeur Sigrid VANSTEENKISTE Adres Beekstraat KORTRIJK Telefoon Fax sigrid.vansteenkiste@vtikortrijk.be Website Bestuur van de instelling Adres Scholengemeenschap Adres CLB Adres Dagen van het opvolgingsbezoek Einddatum van het opvolgingsbezoek Datum bespreking verslag met de instelling VZW Vrije Technische Scholen Oudenaardsesteenweg KORTRIJK SGKSO Groeninge Burgemeester Nolfstraat KORTRIJK Vrij CLB Groeninge Kasteelstraat KORTRIJK Samenstelling inspectieteam Inspecteur-verslaggever Teamleden Johanna COEMAN Marjan MEULEWAETER, Vinciane VANDERHEYDE OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 1/9

2 INHOUDSTAFEL INLEIDING HISTORIEK TE REMEDIEREN TEKORT(EN) ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? Frans in de eerste graad A-stroom (Leerplan D/2010/7841/014) Natuurwetenschappen in de eerste graad A-stroom (D/2010/7841/001) Natuurwetenschappen in de eerste graad B-stroom (D/2010/7841/003) ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG... 9 OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 2/9

3 INLEIDING Dit verslag is het resultaat van de opvolgingsdoorlichting van de school door de onderwijsinspectie van de Vlaamse Gemeenschap. Het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 geeft haar de opdracht hiertoe. Als de school bij een doorlichting een beperkt gunstig advies kreeg, volgt na de periode, vermeld in het advies, een opvolgingsdoorlichting. Tijdens een opvolgingsdoorlichting gaat de onderwijsinspectie na of de bij de voorgaande doorlichting vastgestelde tekortkomingen voldoende werden geremedieerd. Het referentiekader dat de onderwijsinspectie gebruikt bij een (opvolgings)doorlichting is opgebouwd rond de componenten context, input, proces en output: context: de omgevingskenmerken en de kenmerken van administratieve, materiële, bestuurlijke en juridische aard die de school karakteriseren input: kenmerken van het personeel en van de leerlingen of cursisten van de school proces: initiatieven die de school neemt om output te realiseren, rekening houdend met haar context en input output: de resultaten die de school met haar leerlingen of cursisten bereikt. Meer info over het CIPO-referentiekader vindt u op Tijdens het opvolgingsbezoek verzamelt het inspectieteam bijkomende informatie via observaties, gesprekken en analyse van documenten. De opvolgingsdoorlichting resulteert in een opvolgingsverslag dat bestaat uit een concluderend gedeelte en een advies. Het concluderende gedeelte omvat de conclusies van de opvolging. Het opvolgingsverslag eindigt met een advies dat betrekking heeft op alle of op afzonderlijke structuuronderdelen van de school. De onderwijsinspectie kan twee adviezen uitbrengen: een gunstig advies: het inspectieteam adviseert gunstig over de verdere erkenning van de school of van structuuronderdelen. een ongunstig advies: het inspectieteam adviseert om de procedure tot intrekking van de erkenning van de school of van structuuronderdelen op te starten. Bij een ongunstig advies beoordeelt de onderwijsinspectie bovendien of de school de vastgestelde tekorten zelfstandig kan wegwerken. Binnen een termijn van dertig kalenderdagen na ontvangst van het definitieve opvolgingsverslag informeert de directeur van de school de ouders en leerlingen over de mogelijkheid tot inzage. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst moet de directeur van de school het verslag volledig bespreken tijdens een personeelsvergadering. Het bestuur van de school of zijn gemandateerde tekent het verslag voor gezien. Het bestuur stuurt het binnen dertig kalenderdagen na ontvangst terug naar de onderwijsinspectie en maakt eventueel melding van zijn opmerkingen. De school mag het verslag niet gebruiken voor publicitaire doeleinden. Meer informatie? en OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 3/9

4 1 HISTORIEK Het vorige doorlichtingsbezoek vond plaats van tot en werd afgesloten met een beperkt gunstig advies. Vanaf moet de school kunnen aantonen dat tekort(en) die aan de basis lagen van dit advies, in voldoende mate werden geremedieerd. Dit verslag beschrijft in welke mate de school daarin is geslaagd. Waar de scholen in het verleden als autonome entiteiten functioneerden, streeft men nu naar een collectief gedragen visie en een coherent beleid, met accenten voor de eigenheid en de ambities voor elke campus. Vanuit deze invalshoeken tekent het directieteam samen met andere leden van de stuurgroep de beleidslijnen uit die binnen een tienjarenplan geconcretiseerd worden. Met het oog op het wegwerken van de verbeterpunten uit het doorlichtingsverslag werd in samenwerking met de lerarenopleiding van het CVO VIVO een didactisch praktijktraject opgestart. De doelstellingen van het traject zijn helder geformuleerd: de leerverwachtingen ten aanzien van ouders en leerlingen helder formuleren en daarover duidelijk communiceren en de grondige vertaling van de leerplandoelstellingen naar didactische werkvormen en de daaraan gekoppelde valide evaluatie. De eerste doelstelling wordt dit schooljaar gerealiseerd in de eerste graad. Na de evaluatie volgen bijsturingen en de verdere implementatie in de volgende graden.de tweede doelstelling wordt gerealiseerd door een didactisch praktijkprogramma geleid door externe deskundigen. Hierbij worden niet alleen de vakken die betrokken waren bij de doorlichting, maar wordt dit uitgebreid naar alle vakken. Dit traject wordt ondersteund en bijgewoond door de directie, het middenkader en alle leraren. Er is hierbij aandacht voor intervisie en interne deskundigheidsmultiplicatie. Heel wat inspanningen gaan hierbij ook uit naar het uitbreiden van de digitale toepassingsmogelijkheden van het intern communicatieplatform. 2 TE REMEDIEREN TEKORT(EN) de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' Basisvorming Specifiek gedeelte Graad 1 A Frans, natuurwetenschappen Graad 1 B natuurwetenschappen Graad 1 Bouw - Hout natuurwetenschappen Graad 1 Bouw- en houttechnieken Frans, natuurwetenschappen Graad 1 Elektriciteit - Metaal natuurwetenschappen Graad 1 Industriële wetenschappen Frans, natuurwetenschappen Graad 1 Mechanica-elektriciteit Frans, natuurwetenschappen OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 4/9

5 3 ZIJN DE TEKORTEN GEREMEDIEERD? 3.1 Frans in de eerste graad A-stroom (Leerplan D/2010/7841/014) Voldoet Het aanbod en de evaluatie zijn voldoende afgestemd op de leerplandoelstellingen. Onderwijsaanbod Samenhang Bij de doorlichting werd vastgesteld dat de leerplandoelstellingen voor luisteren, lezen, schrijven, spreken en mondelinge interactie niet voldeden. Voor de luister- en leesvaardigheid worden de tekstsoorten onvoldoende gevarieerd. Voor de spreek-, gespreks- en schrijfvaardigheid komen een heel aantal leerplandoelstellingen niet aan bod. De eindtermen 15, 16, 17, 19, 20, 21, 22, 25 en 26 komen niet of te beperkt aan bod. De eindtermen 28, 30, 32 en 33 worden niet bereikt. De vakgroep heeft de leerplannen grondig bestudeerd en inspanningen geleverd om een meer leerplangericht aanbod tot stand te brengen. Dit schooljaar heeft de vakgroep de stap gezet om een leerboek in gebruik te nemen dat beter aansluit bij de vereisten van het leerplan. De lees-, luister-, spreek- en gespreksvaardigheid komen nu voldoende aan bod. De schrijfvaardigheidstraining blijft echter nog beperkt. De leerlingen moeten hiervoor weinig communicatieve taaltaken uitvoeren. Er is bij het lesgeven veel aandacht voor interactie in het Frans en voor activerende werkvormen en lesmateriaal. De leerlingen zijn hierdoor meer gemotiveerd voor het vak. Het gebruik van een taalportfolio stimuleert de reflectie van de leerlingen over hun eigen leerproces. Ze hebben zicht op de doelen die ze moeten halen en werken nu expliciet aan de oplossingsstrategieën voor het uitvoeren van taaltaken en het leren van de taal. Evaluatiepraktijk Transparantie De hiaten in de leerplanrealisatie weerspiegelden zich ook in de evaluatie die niet representatief was voor de leerplandoelen. Zowel tijdens het schooljaar als bij examens kwam de kennis uitgebreid aan bod. Vaardigheden werden echter niet genoeg geëvalueerd tijdens het schooljaar zodat er ook niet efficiënt begeleid en geremedieerd kon worden. De evaluatie is nu voldoende representatief voor de leerplandoelstellingen voor lezen en luisteren. De evaluatie van de productieve vaardigheden wordt nipt voldoende gepland vanuit de taaltaken vervat in de eindtermen. De puntenverdeling kennis-vaardigheden sluit nu meer aan bij het leerplan dat de communicatie centraal stelt. De verdeelsleutel 50% dagelijks werk en 50% examens wijst ook op een evolutie naar een meer procesgerichte evaluatie. De aansluiting van de evaluatie op het leerproces is voor verbetering vatbaar. De leerlingen krijgen feedback op toetsen en taken maar verbeteren hun fouten nog te weinig. OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 5/9

6 Uitrusting ICT Inzet uitrusting Leermiddelen Deskundigheidsbevordering Overleg Vorming De lessen voor de eerste graad vinden plaats in een nieuw vaklokaal. De uitrusting voldoet. De vakgroep biedt nu eigentijds onderwijs aan waarbij ICTtoepassingen goed worden aangewend zowel voor de visuele ondersteuning van de lessen als voor opzoekwerk, projectie van films en andere audiovisuele documenten en het maken van individuele remediëringsoefeningen. Na een langzame opstart van het herbekijken van de onderwijs- en evaluatiepraktijk naar aanleiding van de doorlichting, is de vakgroep nu resoluut de weg ingeslagen van een eigentijds en leerplangericht onderwijs. Het overleg met de pedagogische begeleidingsdiensten en de gevolgde nascholingstrajecten hebben bijgedragen aan de positieve evolutie van de onderwijspraktijk. 3.2 Natuurwetenschappen in de eerste graad A-stroom (D/2010/7841/001). Voldoet De leerlingen bereiken de eindtermen en de leerplandoelstellingen in voldoende mate en met de nodige diepgang. Het aanbod en de evaluatiepraktijk zijn afgestemd op het leerplan. Onderwijsaanbod Samenhang Bij de doorlichting stonden de algemene doelstellingen onvoldoende centraal bij het realiseren van de leerplandoelstellingen. De wetenschappelijke vaardigheden kwamen te weinig aan bod. Het strikt vasthouden aan het leerboek (invulboek) was een belemmering om leerplangericht te werken. Uitrusting ICT Inzet uitrusting Leermiddelen De tekorten in het aanbod zijn weggewerkt. De leerplanwerkgroep natuurwetenschappen heeft een grondige studie van het leerplan gemaakt. Op basis daarvan werd het aanbod bijgestuurd. Het leerplan is richtinggevend en niet meer het leerboek. De algemene leerplandoelstellingen krijgen een centrale plaats in het aanbod. De wetenschappelijke vaardigheden komen regelmatig aan bod. Leerlingen voeren tijdens een biotoopstudie experimenten, metingen en waarnemingen uit. Ook tijdens de lessen komen leerlingen regelmatig in contact met het opzetten van eenvoudige onderzoeken. Leerlingen leren gericht de essentiële stappen van de natuurwetenschappelijke methode onderscheiden. Ze maken kennis met microscopie: ze leren de microscoop correct gebruiken en leren eenvoudige preparaten maken. Bij de doorlichting werd vastgesteld dat het didactisch materiaal weinig werd ingezet om de leerlingen zelf actief aan het werk te zetten. De school kan aantonen dat de leerlingen zelf meer aan de slag gaan tijdens de lessen. Hierbij gebruiken de leerlingen voldoende didactisch materiaal. De school kocht extra leermiddelen aan. Ook ICT wordt meer door de leerlingen in de lessen gebruikt bij informatieopdrachten. OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 6/9

7 Evaluatiepraktijk Transparantie Deskundigheidsbevordering Overleg Bij de doorlichting bleek dat de wetenschappelijke vaardigheden en de verschillende leerstrategieën onvoldoende opgenomen waren in de evaluatiepraktijk. De leerplanwerkgroep natuurwetenschappen heeft de evaluatiepraktijk grondig bijgestuurd. De vraagstelling bij toetsen en examens is gericht op de leerplandoelen. Veel vragen vertrekken van concrete voorbeelden en zijn visueel ondersteund. De wetenschappelijke vaardigheden krijgen nu ook een plaats binnen de evaluatiepraktijk. De leerplanwerkgroep wil de evaluatie van wetenschappelijke vaardigheden nog verder optimaliseren, zeker wat betreft de transparantie naar de leerlingen toe. Bij de doorlichting had de school te weinig aandacht voor expertiseopbouw bij de leraren. De leerplanwerkgroep natuurwetenschappen zorgt voor expertiseopbouw en een gelijkgerichte aanpak van het leerplan. Waar nodig roept ze externe ondersteuning in. De directie coacht en ondersteunt de leerplanwerkgroep. Dit zorgt voor een goed gedragen en degelijk professionaliseringstraject van de leraren. 3.3 Natuurwetenschappen in de eerste graad B-stroom (D/2010/7841/003). Voldoet De ontwikkelingsdoelen worden voldoende nagestreefd. Het aanbod is beter afgestemd op de doelgroep en vrij volledig. De evaluatiepraktijk is evenwichtig en valide. Onderwijsaanbod Samenhang Uitrusting ICT Inzet uitrusting Leermiddelen Bij de doorlichting was het aanbod onvolledig, met onvoldoende aandacht voor de wetenschappelijke vaardigheden en de leerstrategieën. De tekorten in het aanbod zijn weggewerkt. De leerplanwerkgroep natuurwetenschappen heeft een grondige studie van het leerplan gemaakt. Op basis daarvan werd de onderwijspraktijk bijgestuurd. Het aanbod vertrekt van de leerstrategieën vermeld in de doelstellingen. De algemene leerplandoelstellingen krijgen een centrale plaats in het aanbod. Zo voeren leerlingen metingen en eenvoudige onderzoeken uit en ze leren eenvoudige tabellen, grafieken en diagrammen gebruiken. Alle leerinhouden worden via herwerkte bundeltjes aangeboden. Bij de doorlichting werd vastgesteld dat het didactisch materiaal weinig werd ingezet om de leerlingen zelf actief aan het werk te zetten. De school kan aantonen dat de leerlingen zelf meer aan de slag gaan tijdens de lessen. Hierbij gebruiken de leerlingen voldoende didactisch materiaal. De school kocht extra leermiddelen aan. Ook ICT wordt meer door de leerlingen in de lessen gebruikt bij informatieopdrachten. OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 7/9

8 Evaluatiepraktijk Transparantie Leerbegeleiding Preventief Curatief Deskundigheidsbevordering Overleg Bij de doorlichting bleek dat de wetenschappelijke vaardigheden en de verschillende leerstrategieën onvoldoende opgenomen waren in de evaluatiepraktijk. De leerplanwerkgroep natuurwetenschappen heeft de evaluatiepraktijk grondig bijgestuurd. De examens voor de B-stroom werden afgeschaft. Leraren werken nu met een gespreide evaluatie via zelfstandige opdrachten, taken en toetsen. De wetenschappelijke vaardigheden krijgen nu ook een plaats binnen de evaluatiepraktijk. De leerplanwerkgroep wil de evaluatie van wetenschappelijke vaardigheden en het leerplangericht evalueren nog verder optimaliseren. Bij de doorlichting bleek het cursusmateriaal onvolledig en kreeg het actief leren weinig plaats in het lesgebeuren. Leerlingen oefenen de leerstrategieën via activerende werkvormen tijdens de lessen. Het cursusmateriaal werd herwerkt. Vooral in het tweede leerjaar slagen de leraren er goed in om alle thema s te laten vertrekken vanuit waarnemingen en experimenten. Bij de doorlichting had de school te weinig aandacht voor expertiseopbouw bij de leraren. De leerplanwerkgroep natuurwetenschappen zorgt voor expertiseopbouw en een gelijkgerichte aanpak van het leerplan. Waar nodig roept ze externe ondersteuning in. De directie coacht en ondersteunt de leerplanwerkgroep. Dit zorgt voor een goed gedragen en degelijk professionaliseringstraject van de leraren. OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 8/9

9 4 ADVIES EN REGELING VOOR VERVOLG In uitvoering van het decreet betreffende de kwaliteit van onderwijs van 8 mei 2009 is het advies voor erkenning van tekort(en) zoals vermeld in punt 2 van dit verslag: GUNSTIG voor de erkenningsvoorwaarde 'voldoen aan de onderwijsdoelstellingen' voor Graad 1 A, Graad 1 B, Graad 1 Bouw - Hout, Graad 1 Bouw- en houttechnieken, Graad 1 Elektriciteit - Metaal, Graad 1 Industriële wetenschappen, Graad 1 Mechanica-elektriciteit. Namens het inspectieteam Voor kennisname namens het bestuur Johanna COEMAN de inspecteur-verslaggever Datum van verzending aan de directie en het bestuur van de school Sigrid VANSTEENKISTE de directeur OV so Vrij Technisch Instituut 1 te KORTRIJK (Schooljaar ) 9/9