PPS-code rijksoverheid 2008

Transcriptie

1 PPS-code rijksoverheid 2008 Een beheercode voor een goede bedrijfsvoering binnen de rijksoverheid gericht op een doelmatige en rechtmatige inzet van het instrument van publiek-private samenwerking bij de realisatie en de exploitatie van met name (meerjarige) investeringsprojecten Ministerie van Financiën, Directies Begrotingszaken en Financieringen, Den Haag. Vastgesteld:

2 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1. Principecode 1.2. Rijksoverheid 2. Inhoud van de Code 3. Toelichting bij de code 3.1. Publiek-private samenwerking 3.2. Publiek-Private Comparator en PubliekeSectorComparator 3.3. Rol Minister van Financiën 3.4. Bepalingen van de code Bijlage 1: Bijlage 2: Handleiding PPC Handleiding PSC 2

3 1. Inleiding De PPS-code rijksoverheid 2008 is een beheercode voor goede bedrijfsvoering binnen de rijksoverheid gericht op een doelmatige en rechtmatige inzet van het instrument van publiek-private samenwerking (PPS) bij (meerjarige) investeringsprojecten en wel in het bijzonder bij de realisatie en de exploitatie van rijksgebouwen (rijkshuisvesting in brede zin, niet alleen kantoorgebouwen) en de fysieke infrastructuur, bijvoorbeeld in de weg- en waterbouw 1. De code bevat een aantal procedurebepalingen die beogen bij te dragen aan een doelmatigere bedrijfsvoering bij de rijksoverheid. Het is daarom wenselijk dat de code in het kader van het managementcontrolsysteem binnen rijksoverheidsorganisaties wordt toegepast. De code heeft geen wettelijke status vergelijkbaar met een ministeriële regeling. De code dient door een rijksoverheidsorganisatie te worden beschouwd als onderdeel van haar administratieve organisatie Principecode De PPS-code rijksoverheid 2008 moet worden beschouwd als een principe- of beginselcode, die principe-gebaseerde bepalingen 2 bevat, mede gebaseerd op best practices. Principe-gebaseerde bepalingen leiden, indien toegepast, in het algemeen tot een doelmatig beheer en dragen daarmee bij aan een effectieve en efficiënte realisering van de organisatiedoelstellingen. Dat houdt ook in dat in bijzondere situaties op een andere wijze tot een doelmatig beheer kan worden gekomen. Het niet of niet geheel toepassen van de code leidt dan ook niet tot onrechtmatig handelen, waar dat bij het niet toepassen van een wettelijke regeling wel het geval is. Met de code is in interdepartementaal verband (IOFEZ) ingestemd. Bij een principecode past het pas-toe-of-leg-uit-uitgangspunt. Als er goede redenen zijn om van de code op onderdelen af te wijken, is dat toegestaan, onder de voorwaarde dat die redenen op een controleerbare wijze worden vastgelegd voor de controlerende en/of toezichthoudende functies binnen de organisatie. Dat verhoogt de transparantie van de getroffen beheersmaatregelen. Dat kan er (ook) toe leiden dat op enig moment de betrokken verantwoordelijke manager en de controlerende of toezichthoudende functionaris een verschillend oordeel over de toegepaste afwijking hebben. Via de geldende besluitvormingsprocedure binnen de organisatie kan dat leiden tot nieuwe (herziene) keuzes. 1 Zie voor meer informatie over PPS de voortgangsrapportages aan de Tweede Kamer (Kamerstukken II, ). 2 De tegenhanger van een principe-gebaseerde bepaling is de norm- of regel-gebaseerde bepaling. Van dergelijke bepalingen mag, als ze een dwingend voorschrift inhouden, niet worden afgeweken. Dergelijke bepalingen komen voor in wet- en regelgeving. Dwingende voorschriften hebben een meerwaarde in situaties waarin de rechtszekerheid en rechtsgelijkheid van derden in het geding kan zijn of waarin een bevoegdheidsverdeling wordt vastgelegd. Rechtsgelijkheid en rechtszekerheid spelen bij bedrijfsvoeringsaangelegenheden binnen de overheid maar een beperkte rol. Het gaat dan vooral om het doelmatig functioneren van de interne organisatie om de gestelde doelen te kunnen realiseren. 3

4 1.2. Rijksoverheid De code is gericht op rijksoverheidsorganisaties. Naast de organen die deel uitmaken van de Staat der Nederlanden (het Rijk als rechtspersoon) - de departementen met hun (buiten)diensten, batenlastendiensten (agentschappen) en de hoge colleges van staat (o.a. de Staten-Generaal, de Raad van State, de Algemene Rekenkamer en de Nationale ombudsman) kunnen in het algemeen ook de zogenaamde zelfstandige bestuursorganen (ZBO s) en rechtspersonen met een wettelijke taak (RWT s) tot de rijksoverheid worden gerekend. In bepaling 2.1. wordt nader bepaald op welke rechtspersonen de code van toepassing is. 2. Inhoud van de PPS-code Bepaling 2.1. Deze code is van toepassing op het Rijk. Tevens is de code van overeenkomstige toepassing op die rechtspersonen, bedoeld in artikel 91, eerste lid, onder d, van de Comptabiliteitswet 2001, (zogenaamde rechtspersonen met een wettelkijke taak) waarvoor dat door de betrokken toezichthoudende minister zinvol wordt geoordeeld. De minister stelt de betrokken rechtspersoon van zijn oordeel op de hoogte. Bepaling 2.2. In deze code wordt verstaan onder: PPS-project: PPC: PSC: een project waarbij een rijksoverheidsorganisatie door middel van een aanbesteding aan een private partij een langjarige opdracht verleent tot het ontwerpen, bouwen, financieren, onderhouden en/of exploiteren van een investeringsgoed ten behoeve van rijkshuisvesting of van fysieke infrastructuur; een publiek-private comparator, inhoudende een vergelijkingsmethodiek waarmee de te verwachten voor- en nadelen van een project, uitgevoerd als een PPS-project dan wel als project traditioneel uitgevoerd in publiek beheer, kwantitatief en kwalitatief worden geïnventariseerd ter voorbereiding van een eventueel besluit om het project als een PPS-project aan te besteden; een publiekesectorcomparator, inhoudende een vergelijkingsmethodiek waarmee de biedingen van de private partijen in het kader van de aanbesteding van een PPSproject worden afgewogen tegen de vooraf te verwachten voor- en nadelen van een traditionele uitvoering van het project in publiek beheer. 4

5 Bepaling 2.3. Voor de realisatie en de exploitatie van een project in de sfeer van de rijkshuisvesting en de fysieke infrastructuur wordt in de voorbereidingsfase nagegaan of het project als een PPS-project kan worden uitgevoerd. Bepaling 2.4. Bepaling 2.3. geldt niet voor rijkshuisvestingsprojecten met een geschatte waarde van minder dan 25 miljoen en voor infrastructuurprojecten met een geschatte waarde van minder dan 60 miljoen. Bepaling 2.5. Ter uitvoering van bepaling 2.3. wordt een PPC toegepast. Bepaling 2.6. De Minister van Financiën wordt door de betrokken rijksoverheidsorganisatie op de hoogte gesteld van de toepassing van een PPC, zodra er tot de toepassing besloten is. In geval van de toepassing van een PPC door een rechtspersoon, bedoeld in artikel 91, eerste lid, onder d, van de Comptabiliteitswet 2001, wordt door die rechtspersoon tevens de betrokken toezichthoudende minister op de hoogte gesteld. Bepaling 2.7. De toegepaste uitvoeringswijze en de resultaten van de PPC worden zodanig geadministreerd dat, mede voor verantwoordings- en controledoeleinden, de bijgehouden administratie adequaat inzicht geeft in de onderbouwing van het besluit om al dan niet tot een aanbesteding in de vorm van een PPS-project over te gaan. Bepaling 2.8. Indien besloten wordt tot het ingangzetten van een PPS-aanbestedingstraject worden er tevens voorbereidingen getroffen om in aansluiting op de te ontvangen biedingen een PSC toe te passen. Bepaling 2.6. is op overeenkomstige wijze op de PSC van toepassing. Bepaling 2.9. Artikel 6 van het Besluit privaatrechtelijke rechtshandelingen 1996 wordt met betrekking tot de in het kader van een PPS-project te sluiten overeenkomst(en) toegepast. 5

6 Bepaling Gedurende de looptijd van een PPS-project wordt de met het project samenhangende contract zodanig in een dossier bijgehouden, dat daaruit op een administratief adequate wijze inzichtelijk informatie kan worden ontleend over uitvoering van het contract en met name over de door de private partij te leveren en geleverde prestaties. 2. De informatie wordt voor zover zinvol bijgehouden in termen van geldbedragen, hoeveelheden goederen en diensten en/of kwaliteitsindices van de goederen en diensten. 3. De uitvoering van de met een PPS-project samenhangende overeenkomst(en) wordt periodiek geëvalueerd. Bepaling Deze code wordt door de Minister van Financiën gepubliceerd in het Handboek financiële informatie en administratie rijksoverheid (Hafir) op de website van het Ministerie van Financiën. 3. Toelichting bij de code 3.1. Publiek private samenwerking De introductie van PPS een project door middel van een publiek-private samenwerking - komt voort uit de wens en de verwachting grote investeringen van de rijksoverheid effectiever en efficiënter te kunnen uitvoeren. Het realiseren en exploiteren van rijksgebouwen en fysieke infrastructuur (bijvoorbeeld weg- en waterbouwconstructies) in de vorm van een PPS-project betreft veelal een langjarige projectmatige samenwerking. Daarin zijn de volgende fasen te onderscheiden: de ontwerpfase (Design), de bouw- of constructiefase (Build), de financieringsfase (Finance), de onderhoudsfase (Maintain) en de exploitatie- of beheerfase (Operate). Er wordt daarom ook wel over DBFM(O)-projecten gesproken. De betrokken private en publieke partijen sluiten daartoe een DBFM(O)-contract dat in concurrentie wordt aanbesteed. Overigens hoeven niet altijd alle fasen in een DBFM(O)-contract betrokken te zijn, met name de exploitatiefase (Operate) wordt niet altijd uitbesteed. Door middel van een DBFM(O)-contract worden de risico's belegd bij de partij die deze het beste kan beheersen. Dit kan soms betekenen dat risico's van bijvoorbeeld wijzigingen in wet- en regelgeving bij de overheid worden belegd. Daartegenover staat dat de overheid zich langjarig committeert om aan de private partij een periodieke financiële vergoeding te verstrekken op basis van de contractueel afgesproken en geleverde termijnresultaten. De overheid ontlast zich op die wijze van bedrijfsvoeringsrisico s die met de realisatie en de exploitatie samenhangen, zij koopt daarmee budgettaire rust en creëert - in termen van personele en financiële middelen - ruimte om zich te concentreren op haar kerntaken, te weten de primaire beleidsprocessen. Wel vereist dit een langjarig en adequaat contractbeheer om te monitoren 6

7 of de private partij haar afspraken in termen van kwaliteit, kwantiteit en prijs nakomt. Contractueel worden afspraken gemaakt over het resultaat dat in die afzonderlijke fasen moet worden geleverd. Het resultaat is niet louter een strook asfalt of een gebouw, maar vervoers- of huisvestingscapaciteit van een bepaalde kwantiteit en kwaliteit gedurende een periode van meestal tussen de 20 en 30 jaar. De private partij krijgt binnen de afgesproken randvoorwaarden de vrijheid om te bepalen hoe het door de overheid verlangde meerjarige resultaat het best tot stand gebracht kan worden. Met andere woorden, vooral de output wordt als resultaat afgesproken en slechts in beperkte mate de wijze waarop de output tot stand wordt gebracht. Dit biedt de private partij(en) ruimte om andere, meerjarig doelmatigere oplossingen te ontwikkelen dan het geval zou zijn als traditioneel alleen de ontwerp- en constructiefasen als afzonderlijk project zou worden uitgevoerd. Wat de - over te dragen - risico s betreft, moet worden opgemerkt dat er altijd risico's zijn die (deels) niet overgedragen kunnen worden en dus bij de overheid blijven berusten. Voorbeelden hiervan zijn de (financiële) effecten van wets- en beleidswijzigingen en de zogenaamde interfacerisico's. Dat zijn risico s die samenhangen met de aansluiting van het PPS-project op andere activiteiten en projecten van de overheid of van andere (publieke) derden. Overigens liggen dergelijke risico s ook in geval van een traditioneel publieke uitvoering bij de overheid. Daarin verschillen beide uitvoeringsconstructies niet. De voordelen van PPS zullen vooral benut kunnen worden als de projectkenmerken zich lenen voor een integrale DBFM(O)-aanbesteding. ICT-projecten lenen zich hier bijvoorbeeld vaak niet voor, omdat de aard van bepaalde ICT specifieke risico s zodanig is dat ook private partijen die niet voor hun rekening willen nemen Publiek-Private Comparator en PubliekeSectorComparator Om een adequate en objectieve vergelijking te kunnen maken tussen een publiek-private of een traditionele contractsvorm kunnen twee instrumenten worden ingezet: de zogenaamde publiek-private comparator (PPC) en de publiekesectorcomparator (PSC). De PPC is de vergelijkingsmethodiek die de vooraf te verwachten voor- en nadelen van een PPS-project op een rij zet en afweegt tegen de te verwachten voor- en nadelen van traditionele aanbestedingsvormen. Dit ter voorbereiding van een besluit om al of niet een PPS-project aan te besteden. De PSC vergelijkt in een later stadium de concrete biedingen van de private partijen voor een PPS-project met de vooraf te verwachten voor- en nadelen van een traditionele uitvoering van het project in publiek beheer. De partijen hebben daardoor op twee momenten in de projectvoorbereiding een financieel-economisch inzicht in de voor- en nadelen van de mogelijke uitvoeringswijzen. De PSC wordt gebruikt om de uiteindelijke biedingen van de private partijen te beoordelen. Als de biedingen van de private partijen (veel) hoger uitvallen dan de publieke variant, kan alsnog gekozen worden voor de publieke variant (vanzelfsprekend indien geldende regelgeving of inmiddels aangegane contractuele verplichtingen hieraan niet in de weg staan). Ten opzichte van de private partijen in het proces is het daarbij van belang dat daarover vooraf open wordt gecommuniceerd, zodat deze partijen het eventueel niet laten doorgaan van de uitvoering van een PPS-project niet achteraf als een verrassing ervaren. 7

8 De PPC en de PSC geven een helder financieel inzicht, maar doen geen uitspraken voor of tegen een PPS-project. Dat is zowel de kracht van deze instrumenten als hun beperking. Een besluit tot een PPS-aanbesteding zal overigens nooit louter en alleen worden genomen op basis van de efficiëncy-methodiek van een PPC. Ook andere criteria, zoals maatschappelijk-kwalitatieve criteria, zullen vanzelfsprekend in de besluitvorming rond een investeringsproject worden betrokken Rol Minister van Financiën De Minister van Financiën heeft een tweeledige verantwoordelijkheid ten aanzien van het toepassen van een PPS. Hij is binnen het Kabinet de coördinerende en toezichthoudende of kaderstellende minister ten aanzien van de totstandkoming van PPS-projecten (directie Financieringen). Voor de concrete toepassing van het PPS-instrument op hun beleidsterreinen zijn de betrokken vakministers primair verantwoordelijk. Via de voortgangsrapportages PPS verantwoordt de Minister van Financiën zich aan de Tweede Kamer over de ontwikkeling van het aantal PPS-projecten. Daarnaast is de Minister van Financiën op grond van de Comptabiliteitswet 2001 toezichthouder op de doelmatige voorbereiding en uitvoering van de rijksbegroting en heeft hij uit dien hoofde een control-functie bij de totstandkoming van PPS-projecten; toezicht op de doelmatigheid staat daarbij voorop. Daarbij is de bepaling van artikel 6 van het Besluit privaatrechtelijke rechtshandelingen 1996 van belang, waarin is voorgeschreven dat het sluiten van huur-, huurkoop- en leaseovereenkomsten namens de Staat met een waarde gelijk aan of meer dan een door de Minister van Financiën vast te stellen bedrag dan wel voor een periode van langer dan 10 jaar, dient te geschieden door de betrokken minister in overeenstemming met de Minister van Financiën. Dit grensbedrag is laatstelijk bij de Rijksbegrotingsvoorschriften 2008 op 2,5 mln. gesteld. PPS-contracten bevatten veel elementen van dergelijke overeenkomsten en dienen dan ook op dezelfde wijze te worden behandeld. De control-functie wordt namens de Minister van Financiën door de Inspectie der Rijksfinanciën (IRF) uitgeoefend De bepalingen van de code In aansluiting op de hiervoor gegeven algemene toelichting worden hierna enkele bepalingen nader toegelicht. Bepaling 2.1. Wat de (overeenkomstige) toepasselijkheid van deze code op de rechtspersonen, bedoeld in artikel 91, eerste lid, onder d, van de Comptabiliteitswet 2001, (zogenaamde RWT s, rechtspersonen met een wettelijke taak) betreft, kan de betrokken toezichthoudende minister volstaan met het doen van een (schriftelijke) mededeling aan alleen die rechtspersonen waarvan hij van oordeel is dat de toepassing van de code zinvol is. Vanzelfsprekend kan de betrokken minister de code op deze wijze 8

9 alleen op een RWT van toepassing verklaren, indien hij bij of krachtens de (instellings- of aanwijzings)wet de bevoegdheid heeft een dergelijke aanwijzing te geven. Op rechtspersonen die geen mededeling ontvangen, is de code dus niet van toepassing. Overigens geldt (ook) voor de rechtspersonen waarop de code van toepassing is, het uitgangspunt pas-toe-ofleg-uit. Dat houdt in dat gemotiveerd van de bepalingen van de code kan worden afgeweken. Zie daartoe paragraaf 1.1. (principecode). Indien de formele bevoegdheid voor een minister ontbreekt om de code overeenkomstig op een RWT van toepassing te verklaren, is er vanzelfsprekend altijd nog de mogelijkheid om in adviserende zin een RWT op het nut van de code te wijzen. Bepaling 2.2. In de definitie van PPS-project komen de hiervoor beschreven onderdelen van een DBFM(O)-contract naar voren. Vaak zullen al deze vijf hoofdonderdelen in het kader van een PPS-contract worden uitbesteed. Dat hoeft overigens niet altijd het geval te zijn. Ook hoeven niet altijd alle sub-onderdelen te worden uitbesteed. Zo kan bijvoorbeeld in het kader van de exploitatie van een huisvestingsproject besloten worden om wel de beveiliging, maar niet de catering uit te besteden. Tot rijkshuisvesting kan meer worden gerekend dan alleen kantoorhuisvesting. Gedacht kan ook worden aan gevangenissen/detentiecentra, rijksmusea, laboratoria, kazernes, gebouwen voor opslag van goederen e.d. Onder fysieke infrastructuur worden hier weg- en waterbouwprojecten verstaan, maar bijvoorbeeld ook spoorprojecten. Sociale infrastructuur, als ziekenhuizen, scholen en sociale woningbouw, valt in beginsel niet onder deze code, omdat in deze sectoren niet het Rijk de investeringsbeslissing neemt. Indien de voor een investeringsbeslissing verantwoordelijke rechtspersoon een RWT is als bedoeld in artikel 91, eerste lid, van de Comptabiliteitswet 2001 en de op die RWT toezichthoudende minister de code van overeenkomstige toepassing heeft verklaard (zie bepaling 2.1.), dan is de code vanzelfsprekend wel van toepassing op dergelijke sociale infrastructuur. Overigens kunnen andere rechtspersonen in de bedoelde sociale sectoren vanzelfsprekend ook uit eigen beweging voor een PPS-uitvoering kiezen. De PPC-methodiek en de PSC-methodiek zijn vastgelegd in twee handleidingen van (de directie Financieringen van) het Ministerie van Financiën, te weten de Handleiding PPC en de Handleiding PSC 1. 1 Deze handleidingen zullen - als informatieve documenten (eveneens) in Hafir op de website van het Ministerie van Financiën worden geplaatst (zie bepaling 2.11). 9

10 Bepalingen 2.3., 2.4., 2.5. en 2.8. Het Kabinet heeft ervoor gekozen om PPS-projecten te stimuleren. Daartoe wordt niet PPS verplicht gesteld, maar de afweging, via het toepassen van een PPC, tussen PPS-aanbesteden en traditioneel aanbesteden voor projecten van een bepaalde minimale omvang. Immers, of een PPS-project in concrete situaties tot een grotere doelmatigheid leidt, moet via het afwegingsproces aannemelijk gemaakt worden. Aan de Tweede Kamer wordt over PPC s die uitgevoerd zijn, gerapporteerd in de voortgangsrapportages PPS. De verplichte afweging is vastgelegd in de voortgangsrapportage 2004 die met instemming van de ministerraad (vergadering van 26 november 2004) aan de Tweede Kamer is overgelegd. Als minimale omvang voor een gebouw is het grensbedrag op 25 mln. (exclusief BTW) gesteld en voor infrastructurele projecten op 112,50 mln. (exclusief BTW). Inmiddels is dit laatste bedrag mede naar aanleiding van de aanbevelingen van de commissie-ruding 1 vastgesteld op 60 mln. Bepalingen 2.6. en 2.8. Gelet op de betrokkenheid van de Minister van Financiën bij een PPS-project, zowel vanuit zijn positie als stimulator van het PPS-instrument (directie Financieringen) als vanuit zijn positie als hoeder van de doelmatigheid van het financieel beheer (IRF) - verwezen wordt naar onderdeel 3.3. van deze toelichting is het van belang dat hij (directie Financieringen) tijdig, dat wil zeggen zodra tot de toepassing van een PPC besloten is, door de betrokken organisaties op de hoogte gesteld wordt van de toepassing van een PPC en een PSC. De betrokken toezichthoudende minister met betrekking tot een RWT een rechtspersoon, bedoeld in artikel 91, eerste lid, onder d, van de Comptabiliteitswet 2001 is in het algemeen de minister die bij of krachtens de instellings- of aanwijzingswet van de RWT als zodanig is aangewezen. Op grond van artikel 40, eerste lid, van de Comptabililteitswet 2001 heeft de Minister van Financien te allen tijde de bevoegdheid informatie op te vragen over een toegepaste PPC en PSC. Bepaling 2.7. Aan de bij te houden administratie moet ook op grond van het pas-toe-of-leg-uit-uitgangspunt te ontlenen zijn op welke onderdelen deze PPS-code niet is toegepast en waarom daartoe is besloten. Bepaling 2.9. Voor de inhoud van artikel 6 van het Besluit privaatrechtelijke rechtshandelingen 1996 wordt verwezen naar onderdeel 3.3. van deze toelichting. 1 Advies van de Commissie Private Financiering van Infrastructuur Op de goede weg en het juiste spoor, mei 2008, Kamerstukken II, 2007/08, , nr

11 Bepaling In algemene zin is voor contractbeheer de Code contract(proces)beheer rijksoverheid 2008 relevant. De onderhavige bepaling kan daarop als een specifieke aanvulling voor PPS-projecten worden beschouwd. De bepaling heeft - in tegenstelling tot de voorgaande bepalingen die vooral betrekking hebben op het proces van totstandkoming van een PPS-project - betrekking op de uitvoering van de in het kader van een PPS-project gesloten contracten. Het gaat om het contractbeheer. In termen van een DBFM(O)-contract gaat het dan veelal om de exploitatie- en de onderhoudsfasen (O en M). Met name omdat het hierbij om zeer langlopende contracten gaat, is een adequaat contractbeheer vanuit zowel een oogpunt van bedrijfsvoering als van verantwoording richting de Tweede Kamer van belang. De veelal periodieke (maandelijkse of jaarlijkse) verplichtingen die beide partijen wederzijds langjarig zijn overeengekomen, moeten worden gemonitord, opdat vastgestelde afwijkingen in de gerealiseerde verplichtingen zullen leiden tot de toepassing van de contractueel afgesproken compensatiebepalingen en/of boetebepalingen. Een adequaat contractbeheer houdt onder andere ook in het voeren van een administratie van voor de bedrijfsvoering en de verantwoording relevante gegevens. Uit de administratie kan vervolgens management- en verantwoordingsinformatie worden ontleend. De informatie kan ook worden benut bij de reguliere evaluatie 1 van het contract. De evaluatie s kunnen gebruikt worden om uitvoeringsproblemen op te sporen en geconstateerde omissies te herstellen. Ook de omstandigheden waarbinnen het contract wordt uitgevoerd, kunnen en zullen in de loop van een langjarig contract veranderen en dus aanleiding zijn voor wenselijk geachte contractaanpassingen. Relevante informatie is dan onontbeerlijk. Bij relevante informatie kan worden gedacht aan bijvoorbeeld informatie over: a. de door de private partij(en) te leveren periodieke en incidentele prestaties; b. de daadwerkelijke geleverde prestaties; c. de verschillen tussen de prestaties, bedoeld in de onderdelen a en b; d. de financiële en de eventuele andere verplichtingen die jegens de private partij(en) zijn aangegaan als vergoeding voor de te leveren en geleverde prestaties; e. de contractueel overeengekomen compensatie als gevolg van de geconstateerde verschillen, bedoeld in onderdeel c; f, de daadwerkelijk toegepaste compensatie. Met prestaties wordt gedoeld op de contractueel overeengekomen (periodieke) verplichtingen in termen van goederen en diensten van een bepaalde kwaliteit en kwantiteit en op de daartegenover staande financiële verplichting tot het betalen van een (periodieke) geldelijke vergoeding. Overigens geldt ook voor het (langjarig) beheer van investeringsprojecten die in traditioneel publiek beheer zijn uitgevoerd en in eigen overheidsbeheer worden geëxploiteerd en onderhouden, dat het bijhouden van relevante informatie in termen van kwaliteitsontwikkeling vanuit doelmatigheid nuttig is. 1 Voor de toepassing van het evaluatie-instrument zijn de RPE-bepalingen in de Regeling rijksbegrotingsvoorschriften van de Minister van Financiën van belang. 11

12 In dit verband wordt gewezen op de Regeling materieelbeheer rijksoverheid 2006, waarin is bepaald dat het materieel van het rijk zodanig beheerd en gebruikt dient te worden dat onnodig kwanititeits- en kwaliteitsverlies wordt voorkomen en dat mede daartoe een adequate administratie moet worden bijgehouden. ooo 12