Protocol Kindbehartiger Beroepsorganisatie Kindbehartiger Stichting Kwaliteit Kindbehartiger

Transcriptie

1 Protocol Kindbehartiger Beroepsorganisatie Kindbehartiger Stichting Kwaliteit Kindbehartiger 1. Achtergrond Op basis van de rol van de Kindbehartiger, werkzaam binnen de jeugdsector, alsmede de werkzaamheden die de Kindbehartiger verricht, is het wenselijk om aan de hand van de wettelijke bepalingen binnen de Jeugdwet, het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind, de beroepsethiek van de Kindbehartiger en de kwaliteitsbewaking van de functie van de Kindbehartiger een Protocol Kindbehartiger te hanteren. Protocollering draagt bij aan kwaliteitsverhoging en aan meer effectieve maatwerk ondersteuning voor kinderen en hun ouders. Systematisch werken in de jeugdsector aan de hand van protocollen is hierbij steeds belangrijker geworden. In dit Protocol wordt ingegaan op de rol van de Kindbehartiger, de verantwoordelijkheid vanuit de professie en de te nemen stappen in het geval van specifieke vraagstukken rondom de ondersteuning van kinderen in een scheidingssituatie. In dit Protocol worden zowel die aspecten behandeld met betrekking tot de ondersteuning van kinderen in een scheidingssituatie alsmede rondom het vertolken van de stem van kinderen richting hun ouders, verzorgers, overige belanghebbenden en het juridisch speelveld als ook specifieke vraagstukken zoals het omgaan met de Privacywetgeving en de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. In lijn met dit Protocol wordt gewezen op de Beroepscode Kindbehartiger. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

2 2. Doel Protocol Kindbehartiger 1. De professionaliteit en kwaliteit van de Kindbehartiger te kaderen en te borgen; 2. De Kindbehartiger in staat te stellen zijn of haar professie zorgvuldig uit te kunnen oefenen, de juiste rol te kunnen vervullen alsmede verantwoordelijkheid in te kunnen nemen om de meest passende zorg en veiligheid van ieder kind in een scheidingssituatie te kunnen bieden. 3. De Kindbehartiger een richtlijn te bieden in de te nemen professionele stappen rondom de ondersteuning van kinderen in een scheidingssituatie. 4. De Kindbehartiger inzicht te geven hoe om te gaan met de vereisten rondom privacy alsmede de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling voor de beroepsgroep. 5. De Kindbehartiger inzicht te geven in het belang van samenwerkingspartners binnen het speelveld waarin de Kindbehartiger opereert alsmede het eigen netwerk ten behoeve van het bewaken van de eigen expertise. 3. Definities 1. Kindbehartiger: professionele belangenbehartiger van kinderen in een scheidingssituatie, met ervaring in de omgang en gespreksvoering met kinderen, alsmede met kennis van de ontwikkelingsfasen van kinderen, het scheidingsproces en het juridisch speelveld. 2. Professionele relatie: een relatie die beroepshalve is aangegaan met een cliënt naar aanleiding van een hulpvraag gericht op ondersteuning, onderzoek, bemiddeling of advisering. 3. Cliënt: de minderjarige persoon beneden de 18 jaar op wie het handelen in een professionele relatie rechtstreeks is gericht. 4. Wettelijk vertegenwoordiger: (gezaghebbende) ouder(s) van de minderjarige cliënt of diens voogd; 5. Opdracht: de vraagstelling, doelstelling, indicatie van werkzaamheden, bevoegdheden, rechten en verplichtingen en financiële afwikkeling met betrekking tot het beroepsmatig handelen van de Kindbehartiger. 6. Externe instanties en professionals: hieronder vallen het ingekochte hulpaanbod door Gemeenten, waaronder KIES, JES, Kinderen uit de Knel, Dappere Dino s, maar ook Jeugdbescherming, de Raad voor de Kinderbescherming en andere (sociale) professionals zoals advocaten, mediators, kinderpsychologen, kindertherapeuten. 4. Algemeen uitgangpunt Kindbehartiger Iedere Kindbehartiger draagt op basis van zijn expertise, ervaring en mogelijkheden bij aan de ontwikkeling, gezondheid, het welzijn en de veiligheid van kinderen in een scheidingssituatie met wie de Kindbehartiger beroepshalve direct of indirect in aanraking komt. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

3 5. Taak en rol Kindbehartiger De Kindbehartiger treedt op als belangenbehartiger van kinderen in een scheidingssituatie, begeleidt en ondersteunt kinderen, hun ouders en verzorgers en draagt ertoe bij dat kinderen zich (weer) vrij kunnen bewegen tussen hun ouders, verzorgers en overige belanghebbenden. De taak van de Kindbehartiger is om goed te luisteren naar kinderen en hetgeen kinderen zeggen en bedoelen op de juiste wijze te interpreteren en (middels rapportage) terug te koppelen richting hun ouders, verzorgers, overige belanghebbenden en waar nodig het juridisch speelveld. De Kindbehartiger ondersteunt kinderen zowel tijdens als na een scheiding en fungeert als bemiddelende en adviserende partij richting ouders, verzorgers en belanghebbenden met betrekking tot het kind. De Kindbehartiger voert ten aanzien van de ondersteuning de regie vanuit de positie van het kind. De Kindbehartiger heeft een coördinerende rol, werkt samen met andere (sociale) professionals en weet de juiste interventies te benoemen, te adviseren en/of in te zetten in het belang van het kind. De Kindbehartiger heeft ervaring met het werken met gescheiden ouders, kennis van de verschillende rouwfases rondom het verlies van de relatie na een scheiding en kan hierop anticiperen ten aanzien van de scheidingssituatie. De Kindbehartiger heeft inzicht in gezinssystemen en beschikt over de basis kennis van het Personen- en Familierecht alsmede het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind. De Kindbehartiger zorgt er primair voor dat de stem van ieder kind gehoord wordt en geborgd wordt binnen het scheidingsproces. In lijn met de artikelen 9 en 12 van het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind alsmede artikel 809 Burgerlijke Rechtsvordering vervult de Kindbehartiger hierbij een onmisbare rol. De Kindbehartiger helpt het kind om zijn wens helder te krijgen en deze te vertolken naar zijn ouders, verzorgers, hun belangenbehartigers, de hulpverlening en eventueel het juridisch speelveld. Kinderparticipatie wordt middels de rol van de Kindbehartiger voorop gezet en tegelijkertijd wordt kinderen bescherming geboden ten aanzien van de kwetsbare positie waarin zij zich bevinden. Er geldt een Beroepscode Kindbehartiger alsmede is het Protocol Kindbehartiger van kracht. De kwaliteit van de Kindbehartiger wordt geborgd via de Stichting Kwaliteit Kindbehartiger. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

4 6. Profiel Kindbehartiger De Kindbehartiger ondersteunt op professionele wijze kinderen in een scheidingssituatie in het belang van hun verdere ontwikkeling en hun toekomst en heeft hiervoor de toestemming van de (gezaghebbende) ouder(s), tenzij er zwaarwegende omstandigheden gelden die dit anders maken, dan wel treedt de Kindbehartiger op vanwege een gerechtelijke uitspraak. De Kindbehartiger kan bij uitstek optreden in een vroegtijdig stadium binnen de scheidingssituatie alsmede rondom het juridisch proces in verbinding met advocaten en in het stadium na de scheiding. De Kindbehartiger heeft middels opleiding en ervaring expertise in de gespreksvoering en omgang met kinderen in een scheidingssituatie, heeft zich de ontwikkelingsfasen van kinderen eigen gemaakt, is bekend met het toepassen van psycho educatie en weet deze expertises op professionele wijze in te zetten. De Kindbehartiger behartigt op onafhankelijke wijze de belangen van kinderen in een scheidingssituatie in lijn met de bepalingen uit het Personen- en Familierecht alsmede het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind en aanvullende protocollen. Kennis van juridische bepalingen en het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind is een vereiste. De Kindbehartiger is, anders dan andere spelers in het veld, niet gebonden aan andermans belangen en handelt puur in het belang van kinderen. De Kindbehartiger kan deze belangen goed inschatten en zal te allen tijde trachten te voorkomen dat kinderen in een tussenpositie geraken tussen de ouders en/of andere familieleden alsmede het sociale netwerk. De Kindbehartiger ervaart de voelsprieten van kinderen en kan hier zorgvuldig op inspringen. De Kindbehartiger is hier toe in staat door de genoten opleiding en ervaring. De Kindbehartiger heeft als doel kinderen, via een op maat gemaakte aanpak, (terug) in hun kracht te brengen en draagt er middels ondersteuning toe bij dat kinderen zich (weer) vrij kunnen bewegen tussen hun ouders, verzorgers en overige belanghebbenden. De Kindbehartiger benadert kinderen vanuit een positieve invalshoek en zet zich in zodat kinderen hun negatieve gevoelens en ervaringen kunnen loslaten en in perspectief kunnen plaatsen. De Kindbehartiger spreekt de taal van kinderen en kan deze vertalen middels gesprek en rapportage naar de juridische, pedagogische en psychologische wereld en weet deze op professionele wijze over te brengen richting ouders, verzorgers en overige belanghebbenden. De Kindbehartiger zet zich in voor kinderparticipatie, informeert kinderen op kindvriendelijke wijze over die materie die hen aangaat, maakt de vertaalslag van de scheidingssituatie en het juridisch proces naar de taal van kinderen en biedt kinderen bescherming ten aanzien van de kwetsbare positie waarin zij zich bevinden. De Kindbehartiger weet een verbindende houding te voeren richting ouders, belanghebbenden, hulpverlening en andere (sociale) professionals. De Kindbehartiger voert ten tijde van de geboden ondersteuning de regie vanuit de positie van het kind en respecteert de loyaliteit van het kind richting beide ouders. De Kindbehartiger zet zich in ten behoeve van de stem van kinderen hetgeen betekent dat kinderen hun hart durven te laten spreken op een voor hen passende manier. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

5 De Kindbehartiger zet zich, naast de belangenbehartiging van kinderen in een scheidingssituatie, in voor het ouderschap dat blijft ook na de scheiding. De Kindbehartiger weet krachtige verbindingen te leggen binnen de sector waar gewerkt wordt met kinderen in een scheidingssituatie in het belang van de positie van deze kinderen en het borgen van hun stem. De Kindbehartiger werkt samen met andere (sociale) professionals binnen zijn of haar netwerk. De Kindbehartiger is bekend met de eigen expertise, de begrenzing van de eigen expertise alsmede de taken behorend bij de functie van de Kindbehartiger en weet hierdoor wanneer hij of zij dient door te verwijzen. De Kindbehartiger neemt de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling in acht en handelt in lijn met hetgeen is gesteld in de Meldcode alsmede uiteen is gezet tijdens de verplichte training voor Kindbehartigers hieromtrent. De Kindbehartiger neemt de Beroepscode Kindbehartiger alsmede het Protocol Kindbehartiger in acht. De Kindbehartiger hanteert de uitgangspunten uit de Richtlijn Scheiding. De Kindbehartiger zou middels expertise en een daartoe aanvullende specialistische opleiding kunnen fungeren als bijzondere burator in scheidingszaken ex artikel 1:250 van het Burgerlijk Wetboek wanneer de Kindbehartiger hieromtrent zou worden opgenomen in het Register van de Raad voor de Rechtsbijstand. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

6 7. Spelers in het werkveld rondom kinderen in een scheidingssituatie Onderstaande betrokkenen maken onderdeel uit van of kunnen een rol spelen in het geval van een scheidingssituatie: Ouders Ouders zijn als wettelijke vertegenwoordigers in beginsel altijd verantwoordelijk voor hun kind(eren). Door de scheiding kan het gebeuren dat zich conflicten voordoen tussen ouders, waardoor een kind het gevoel heeft in de knel te zitten. Omdat de scheiding voor ouders zelf emotioneel is, kan het soms lastig voor hen zijn om goed te luisteren naar de wensen van hun kind(eren). Het is echter heel belangrijk dat de stem van ieder kind gehoord wordt, ongeacht de leeftijd van het kind, en dat zijn of haar wensen worden meegenomen ten aanzien van de scheiding alsmede over hoe de toekomst eruit gaat zien. Het kan voor een kind soms knap lastig zijn om richting de ouders aan te geven wat het echt wil. Misschien dat het kind bang is om één van de ouders te kwetsen of het kind geen zin heeft om met de ouders te praten of er sprake is van een juridische procedure. Mentor kind De mentor is de eerste betrokkene bij kinderen op school als zijnde leerlingen. Leerlingen kunnen bij hun mentor terecht als er problemen zijn en de docenten geven hun signalering door aan de mentor. Omdat de mentor de eerst verantwoordelijke is bij de leerlingbegeleiding, stelt de mentor veelal een plan op als een leerling extra begeleiding op school nodig heeft. De mentor vraagt waar nodig extra hulp van het zorgteam. De mentor houdt ouders op de hoogte van de begeleiding. Het doel dat de mentor hierbij voor ogen moet houden is om de leerling in de basiszorg weer in zijn/haar oude normale positie terug te krijgen. Docenten Docenten hebben een belangrijke rol bij de signalering van de aandacht of zorg rondom kinderen als leerlingen. Schoolmaatschappelijk werker De schoolmaatschappelijke werker is vanaf het begin (indirect) betrokken bij kinderen als zijnde leerlingen op school. De mentor kan in alle fasen het advies van de schoolmaatschappelijke werker vragen. De schoolmaatschappelijke werker vormt veelal samen met de pedagoog het zorgteam binnen het onderwijs en is direct betrokken indien er behoefte is aan specialistische zorg. De schoolmaatschappelijk werker legt contact met externe instanties indien leerlingen doorverwezen moeten worden en is daarnaast ook verantwoordelijk voor de nazorg van deze leerlingen. Het doel van de schoolmaatschappelijke werker is om de leerling in de specialistische zorg weer terug te krijgen in een normale positie. Pedagoog De pedagoog is (indirect) betrokken bij kinderen op school als leerlingen. Binnen de basiszorg kan de mentor de adviezen van de pedagoog gebruiken. De pedagoog vormt veelal samen met de schoolmaatschappelijke werker het zorgteam binnen het onderwijs en Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

7 is betrokken in de specialistische zorg. Tijdens deze fasen begeleidt de pedagoog samen met de schoolmaatschappelijk werken de kinderen als leerlingen direct. Ook het doel van de pedagoog is om kinderen binnen de specialistische zorg weer terug te krijgen in een normale positie op school. ZAT Het ZAT team heeft veelal de volgende samenstelling: medewerker bureauleerplicht, medewerker GGD, schoolmaatschappelijk werker, pedagoog, inbrenger (mentor/docent), teamleider, schoolcontactpersoon en oproepbare deelnemers (wijkagent, specialist voor specifiek probleem, schoolpsycholoog). Kinderpsycholoog Een kinder- en jeugdpsycholoog onderzoekt en behandelt psychologische problemen bij kinderen en jongeren tot 18 jaar. Werken met kinderen en jeugdigen vereist zorgvuldigheid en specifieke deskundigheid. De kinderpsycholoog is een postuniversitair opgeleide professional die zich tijdens en na de masteropleiding psychologie heeft bekwaamd in het werken met kinderen en jongeren en het systeem om hen heen. Met systeem worden de ouders en eventuele broertjes/zusjes bedoeld, maar ook andere mensen die in nauw contact staan met het kind of de jongere. Externe instanties en andere professionals Indien de begeleiding binnen school ontoereikend is, kan de leerling door de schoolmaatschappelijke werker worden doorverwezen naar een externe instantie of externe professional. Denk hierbij aan onder andere Centra voor Jeugd en Gezin, KIES, JES, Kinderen uit de Knel, kindertherapeuten en ook de Kindbehartiger. Huisarts De huisarts is vaak een eerste aanspreekpunt van een ouder of beide ouders indien er zorgen spelen rondom het kind. De huisarts heeft een beroepsgeheim. De Kindbehartiger kan toestemming aan de (gezaghebbende) ouder(s) vragen om informatie te delen met de huisarts vanuit de rol als Kindbehartiger. Advocaat of mediator Wanneer ouders als ex-partners uit elkaar gaan en er sprake is van een huwelijk dan wel geregistreerd partnerschap dient de scheiding formeel te worden afgewikkeld. Dit kan via de advocaat of via een mediator verlopen. De advocaat voert een eenzijdig partijdige rol voor zijn cliënt. De advocaat dient daarbij wel de belangen van kinderen in ogenschouw te houden. De mediator heeft een bemiddelende rol en voert een meerzijdig partijdige rol richting beide ouders om gezamenlijk tot afspraken te komen rondom de scheiding en de kinderen. De advocaat kan vanuit zijn eenzijdig partijdige rol en de geldende gedragsregels voor de beroepsgroep niet met een kind praten, waar de mediator daarentegen wel een basis kindgesprek met een kind in een scheidingssituatie kan voeren en aandacht kan besteden aan de positie van het kind richting ouders en rondom de te maken afspraken. De rol van de Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

8 Kindbehartiger strekt verder waarbij ondersteuning kan worden geboden en een coördinerende taak wordt vervuld door de Kindbehartiger rondom de in te zetten maatwerk ondersteuning. Dit in lijn met het profiel van de Kindbehartiger, de uitingen in dit Protocol en de Beroepscode Kindbehartiger. Raad voor de Kinderbescherming De Raad voor de Kinderbescherming beschermt kinderen van 0 tot 18 jaar van wie de ontwikkeling en opvoeding gevaar loopt. De Raad kan bijvoorbeeld zelfstandig de rechter verzoeken een kinderbeschermingsmaatregel op te leggen. Zoals een kind onder toezicht laten stellen van een gezinsvoogd. Daarnaast speelt de Raad op verzoek van de rechter een rol bij ouders die uit elkaar gaan en het niet eens worden over afspraken over hun kinderen. Ook onderzoekt de Raad de situatie van jongeren die met de politie in aanraking komen. De Raad adviseert dan over een passende straf. Verder is de Raad betrokken bij het afstaan of adopteren van kinderen. Jeugdbescherming en jeugdreclassering Jeugdbescherming is een gedwongen maatregel die de rechter kan opleggen als vrijwillige hulp niet werkt. Een kind of jongere kan bijvoorbeeld 'onder toezicht gesteld (OTS)' worden gesteld. Gezinsvoogden begeleiden een gezin bij de opvoeding, tot de ouders dit weer zelfstandig kunnen overnemen. Soms woont een kind daarbij - tijdelijk - niet meer thuis (UHP). Een jongere die met de politie in aanraking is geweest en een proces-verbaal heeft gekregen, kan jeugdreclassering krijgen. Hij of zij krijgt dan een op maat gesneden begeleidingsplan dat moet voorkomen dat de jongere opnieuw de fout ingaat. Jeugdreclassering is er voor jongeren tussen 12 en 18 jaar. Deze vorm van jeugdzorg is een belangrijke schakel tussen zorg en straf. In 2015 worden Jeugdbescherming en Jeugdreclassering uitgevoerd door de gecertificeerde instellingen die aan het normenkader JB/JR voldoen. Het normenkader stimuleert en ondersteunt de instellingen om continu de kwaliteit van de eigen organisatie te verbeteren en te borgen. Het normenkader heeft daarnaast als doel dat de rechtsgelijkheid en rechtszekerheid voor jeugdigen en het gezin worden geborgd. Beschermingstafel Hulp in het gedwongen kader is zeer ingrijpend: ouders raken de zeggenschap kwijt, kinderen worden onder toezicht geplaatst of in een gesloten jeugdinrichting geplaatst om hun veiligheid of ontwikkeling te borgen. Hulp in het gedwongen kader is daarom een uiterste middel. Het streven is dat ouders - waar mogelijk met ondersteuning van hun sociale netwerk en van professionals, zelf de regie houden over de gang van zaken in het gezin. Als het echt niet anders kan, dan is de inzet van het gedwongen kader aan de orde. In het Samenwerkingsprotocol jeugdhulp onder dwang hebben diverse gemeenten afspraken gemaakt met Raad voor de Kinderbescherming en Gecertificeerde Instellingen voor jeugdbescherming en jeugdreclassering. Hierin zijn afspraken gemaakt over de procedures die gevolgd worden en de rollen, taken en verantwoordelijkheden van de verschillende partijen. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

9 In de afspraken is een nieuwe manier van werken vastgelegd: de Beschermingstafel. Hier bespreken een casusregisseur van het wijkteam, de Raad voor de Kinderbescherming, de Gecertificeerde Instelling en Veilig thuis samen met de ouders en jeugdige vanaf 12 jaar de (veiligheid)situatie. De ouder krijgt hier een laatste kans om met ondersteuning in het vrijwillige kader van de jeugdhulp zelf de problemen op te lossen. Is dit niet mogelijk, dan wordt de kinderrechter om een gedwongen maatregel verzocht. In crisissituaties en bij ernstige bedreiging wordt uiteraard direct ingegrepen. Bijzondere curator in Jeugdzaken De bijzondere curator in Jeugdzaken is er speciaal voor de rechtsbescherming van minderjarige kinderen om tegemoet te komen aan het feit dat zij in beginsel geen zelfstandige rechtsgang genieten. De bijzondere curator in Jeugdzaken kan optreden wanneer zich een juridische procedure voordoet en er sprake is van een wezenlijke strijd tussen de belangen van het kind en diens ouder(s) of voogd. De bijzondere curator treedt veelal op in zaken die al dusdanig geëscaleerd zijn. De bijzondere curator wordt altijd benoemd door de rechter en de benoeming overruled het toestemmingsvereisten van gezaghebbende ouders voor een kindgesprek. Voor de benoeming van een bijzondere curator in Jeugdzaken dient er sprake te zijn van een wezenlijk conflict over de verzorging en/of opvoeding van het kind en/of diens vermogen. Dit conflict moet zodanig van aard zijn dat de benoeming van een bijzondere curator noodzakelijk is. De rechter maakt hierbij een belangenafweging waarbij de belangen van het kind de primaire overweging vormen. Algemene geschillen over de opvoeding nopen niet tot benoeming van een bijzondere curator in Jeugdzaken. Dit betekent dat slechts in uitzonderlijke situaties een bijzondere curator in Jeugdzaken wordt aangesteld. De bijzondere curator in Jeugdzaken vertegenwoordigt de belangen van minderjarige kinderen in en buiten rechte en krijgt, na benoeming, van de rechter een specifieke taakomschrijving mee. De bijzondere curator in Jeugdzaken heeft een adviserende rol richting de rechter en kan optreden op het gebied van kinderbeschermingsmaatregelen of familierechtelijke vraagstukken. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

10 8. Stappenplan Protocol Kindbehartiger - kind in een scheidingssituatie 1. Intakegesprek a. Indicatie kindfactoren, gezinsfactoren, ouderfactoren, omgevingsfactoren en heersende (scheidings)problematiek. b. Benodigdheden: intakeformulier, gegevens kind en ouders, toestemming (gezaghebbende) ouder(s), toestemmingsformulier intercollegiaal overleg, Beroepscode Kindbehartiger. c. Contact via de ouder(s), instructie vanuit de Rechtbank, via advocaat of mediator of verwijzing via huisarts, CJG, Jeugdarts, school etc. d. Te hanteren Privacywetgeving en Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. 2. Werkdocument plan van aanpak met maatwerk afspraken a. Benodigdheden: werkdocument/plan van aanpak, maatwerk afspraken, financiële afspraken, handtekening (gezaghebbende) ouder(s) en het kind (afhankelijk van leeftijd en rijpheid kind) voor ondersteuning via de Kindbehartiger. 3. Uitvoering ondersteuning, kindgesprekken, oudergesprekken en begeleide omgang. 4. Werkopdrachten kind en ouders. 5. Intercollegiaal overleg met verkregen toestemming. 6. Dossiervorming: kindfactoren, gezinsfactoren, ouderfactoren, omgevingsfactoren. 7. Tussentijdse evaluatiemomenten is ondersteuning voldoende toereikend of niet, aanvullende zorg, vrijwillig versus verplicht kader. 8. Rapportering en verslaglegging. 9. Ondersteuning en rapportage middels gesprekvoering of middels een advies overbrengen richting ouders, verzorgers, overige belanghebbenden, de juridische, pedagogische en psychologische wereld. 10. Afsluitend evaluerend gesprek kind en ouders: afstemmen geen ondersteuning meer nodig / aanvullende ondersteuning nodig / ondersteuning op enige andere wijze. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

11 9. Uitwerking stappenplan Fase 1 Bespreking en signalering zorgvraagstuk Zorgvraag wordt gesignaleerd en aangekaart rondom een kind in een scheidingssituatie. Beide ouders zoeken gezamenlijk of één ouder zoekt contact met de Kindbehartiger (gezagsvraagstuk/erkenning/juridisch ouderschap toestemmingsvereiste (gezaghebbende) ouder(s) tot de leeftijd van 16 jaar van de minderjarige en van het kind dat ouder is dan 12 jaar). Een docent/mentor/maatschappelijk werker/huisarts/jeugdarts verwijst door naar de Kindbehartiger (gezagsvraagstuk/erkenning/juridisch ouderschap toestemmingsvereiste (gezaghebbende) ouder(s) tot de leeftijd van 16 jaar van de minderjarige en van het kind dat ouder is dan 12 jaar). Een instructie rondom de inzet van de Kindbehartiger wordt afgegeven via de Rechtbank (gezagsvraagstuk/erkenning/juridisch ouderschap toestemmingsvereiste (gezaghebbende) ouder(s) tot de leeftijd van 16 jaar van de minderjarige en van het kind dat ouder is dan 12 jaar). Contact met de Kindbehartiger wordt gezocht via een mediator of advocaat (gezagsvraagstuk/erkenning/juridisch ouderschap toestemmingsvereiste (gezaghebbende) ouder(s) tot de leeftijd van 16 jaar van de minderjarige en van het kind dat ouder is dan 12 jaar). Het zorgvraagstuk wordt besproken tijdens het intakegesprek alsmede de mogelijkheden tot het bieden van ondersteuning via de Kindbehartiger, eventueel in samenwerking met andere (sociale) professionals. Benodigdheden: intakeformulier, gegevens kind en ouders, sociale netwerk, omgevingsfactoren, eerdere hulp die heeft plaatsgevonden filteren, toestemming (gezaghebbende) ouder(s), toestemmingsformulier intercollegiaal overleg, uitleg uurtarief en maatwerk afspraken, Beroepscode Kindbehartiger. Fase 2 Plan van aanpak - werkdocument De Kindbehartiger stelt een maatwerk werkdocument/plan van aanpak op naar aanleiding van hetgeen is gesproken tijdens het intakegesprek. Het werkdocument/plan van aanpak wordt met partijen en indien nodig eventuele andere betrokkenen gedeeld. Ondertekening van ouders en kind (afhankelijk van leeftijd en rijpheid kind) dan wel schriftelijk akkoord anderszins. Toestemmingsvereiste (gezaghebbende) ouder(s) tot de leeftijd van 16 jaar van het minderjarige kind en toestemming van het kind zelf indien ouder dan 12 jaar. Financiële afspraken rondom de ondersteuning vanuit de Kindbehartiger. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

12 Fase 3 Uitvoering De Kindbehartiger start op een afgesproken moment met de uitvoering van het plan van aanpak/werkdocument. De Kindbehartiger voert (spelenderwijs) gesprek(ken) met het kind. De Kindbehartiger voert (gezamenlijk dan wel afzonderlijk) gesprek(ken) met de ouder(s) Er wordt informatie verzameld rondom kindfactoren, gezinsfactoren, ouderfactoren, omgevingsfactoren en de (scheidings)problematiek. Dossiervorming vindt plaats waarbij informatie vanuit de gevoerde gesprekken, ingezette hulp, genomen stappen alsmede alle overwegingen in de besluitvorming, zo objectief en feitelijk mogelijk in het dossier van de Kindbehartiger rondom het kind en zijn ouders worden opgenomen. Intercollegiaal overleg met verkregen toestemming vindt waar nodig plaats. De Kindbehartiger betrekt het kind en de ouders alsmede waar mogelijk het sociale netwerk bij de geboden hulp. De Kindbehartiger voert een respectvolle houding richting het kind en de ouders. De Kindbehartiger biedt hulp dat aansluit bij de relevante ontwikkelingsfasen van kinderen en de problematiek van de kinderen. De Kindbehartiger biedt hulp dat aansluit bij de achtergrond, eigen mogelijkheden en het probleemoplossend vermogen van kinderen, hun ouders en hun sociale netwerk. De Kindbehartiger geeft invulling aan hetgeen is gesteld in het VN Verdrag inzake de Rechten van het Kind alsmede het Familierecht. De Kindbehartiger zet in op het ouderschap dat blijft ook na de scheiding en zorgt ervoor dat kinderen contact kunnen (onder)houden met hun ouders en het sociale netwerk. De Kindbehartiger hanteert de vereisten uit de Privacywetgeving ook in geval van intervisie en supervisie. De Kindbehartiger neemt de uitingen van de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling in acht. De Kindbehartiger neemt de uitingen van de Richtlijn Scheiding in acht. Tussentijdse werkopdrachten worden waar nodig meegegeven aan het kind en/of de ouders. Er vinden tussentijdse evaluatiemomenten plaats. De Kindbehartiger vraagt indien nodig en wanneer de eigen expertise ontoereikend is voor het invullen van de hulpvraag om aanvullende ondersteuning vanuit het netwerk, waarover het kind en de ouders zorgvuldig worden geïnformeerd. Persoonlijke verslaglegging en rapportering vindt in objectieve zin plaats rondom de waarnemingen gedurende het traject van ondersteuning, de kindgesprekken en oudergesprekken. Door de Kindbehartiger wordt zorgvuldig omgegaan met de verslaglegging/rapportage. Er wordt voorkomen dat de informatie door partijen kan worden misbruikt voor eigen doeleinden of eigen belangen die haaks staan op het belang van het kind en het gezamenlijk belang. Verslaglegging/rapportering wordt middels gespreksvoering teruggekoppeld aan het kind en de ouders, verzorgers alsmede overige betrokkenen. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

13 De terugkoppeling aan partijen rondom de gemaakte afspraken kan ook per plaatsvinden. De Kindbehartiger vertolkt indien nodig de stem van het kind middels advisering en/of gespreksvoering naar de juridische, pedagogische en psychologische wereld, waarover het kind, de ouders en overige betrokkenen worden geïnformeerd. De gesprekken die zijn vastgelegd in het verslag/de rapportage van de Kindbehartiger worden alvorens advisering richting bijvoorbeeld de rechtbank met het kind en de ouders doorgesproken, uiteenzettingen worden ter verifiëring verstuurd waarna een reactie van betrokkenen wordt gevraagd en toestemming wordt gevraagd de weergave van de gesprekken extern te delen. Dit kan enkel anders zijn indien de veiligheid van het kind anders vereist. Fase 4.0 Geen ondersteuning meer nodig Aan het eind van het traject en tijdens de evaluerende sessie wordt vastgesteld of het kind en zijn ouders nog ondersteuning nodig hebben of dat het traject met de Kindbehartiger kan worden afgesloten. Indien geen ondersteuning meer nodig is, wordt het traject middels een afsluitend gesprek beëindigd. Fase 4.1 Vervolg extra ondersteuning Indien aanvullende ondersteuning nodig is voor het kind en zijn ouders wordt vastgesteld wat de rol van de Kindbehartiger hierin zal zijn en of ondersteuning via een externe instantie of professional dient te worden ingezet. Het kind en de ouders zullen hierover worden geïnformeerd. Fase 5 Nazorg Nazorg zal plaatsvinden in overleg met het kind en zijn ouders. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

14 10. Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Sinds 1 juli 2013 zijn in Nederland professionals verplicht de Meldcode te gebruiken bij vermoedens van geweld in huiselijke kring. Alle Kindbehartigers zijn vanuit hun beroep verplicht de Wet Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling te hanteren. Iedere organisatie en zelfstandige professional ontwikkelt een eigen Meldcode. Voor de Kindbehartigers is deze op maat gemaakt vanuit de Beroepsorganisatie Kindbehartiger en via Trainings- en adviesbureau Er-Na, licentiehouder van de Meldcode. Definitie kindermishandeling: Iedere vorm van een, voor een minderjarige, bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard die de ouders of andere personen ten opzichte van de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel met inbegrip van huwelijksdwang, vrouwelijke genitale verminking, (ander) eergerelateerd geweld en het als minderjarige getuige zijn van huiselijk geweld tussen ouders en/of andere huisgenoten. In de Meldcode moeten in ieder geval de volgende 5 stappen staan: Stap 1: Feitelijk in kaart brengen van signalen. Stap 2: Overleggen met een collega. En eventueel raadplegen van Veilig thuis of een deskundige op het gebied van letselduiding. Stap 3: Gesprek met de betrokkene(n). Stap 4: Wegen van het huiselijk geweld of de kindermishandeling. En bij twijfel altijd Veilig thuis raadplegen. Stap 5: Beslissen over zelf hulp organiseren of melden. De Kindbehartiger heeft vanuit zijn rol een meldrecht. Er geldt geen specifiek beroepsgeheim, zoals voor de huisarts, of een specifieke zwijgplicht dan wel een meldplicht. 11. Privacywetgeving De bescherming van de privacy is in verschillende wetten en verdragen geregeld. De belangrijkste wet op dit gebied is de Wet Bescherming Persoonsgegevens, in het dagelijks leven ook wel 'privacywet' genoemd. De Privacywetgeving wordt door de Kindbehartiger in acht genomen. Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger

15 Het Protocol Kindbehartiger is opgesteld met het doel een richtlijn te bieden aan de Kindbehartiger rondom de werkwijze en het vervullen van de rol als Kindbehartiger alsmede om de kwaliteit te borgen. Het Protocol Kindbehartiger is opgesteld door de directie en het bestuur van de Beroepsorganisatie Kindbehartiger in samenspraak met de Stichting Kwaliteit Kindbehartiger Copyright Beroepsorganisatie Kindbehartiger Protocol Kindbehartiger