Cloud Computing. Cloud Computing. Welkom allemaal hier op het science park.

Transcriptie

1 Cloud Computing Cloud Computing Het Telraam van de Toekomst of Hoe Hyves en Battlefield 2 het Rekenen veranderen... Floris Sluiter Adviseur bij SARA Het Telraam van de Toekomst of Hoe Hyves en Battlefield 2 het Rekenen veranderen... Floris Sluiter Adviseur bij SARA 1 2 Welkom allemaal hier op het science park. Mijn naam is Floris Sluiter en ik ben adviseur, of eigenlijk een soort rekenmeester bij het rekencentrum SARA. De titel is: Cloud Computing, Het Telraam van de Toekomst of Hoe Hyves en Battlefield 2 het Rekenen veranderen... Mijn verhaal van vandaag gaat over Cloud Computing. En omdat computers een belangrijk onderwerp zijn waar je iedere dag mee te maken hebt, zal ik duidelijk maken wat Cloud Computing is aan de hand van voorbeelden uit de praktijk. 3 4 Ik hoop dat iedereen de titel begrijpt, maar misschien moet ik daarvoor aan de jongeren even uitleggen wat een telraam is, en waar rekenen goed voor is. Computing is natuurlijk het engelse woord voor rekenen,

2 5 6 en een computer is eigenlijk gewoon een rekenmachine, dus dat is makkelijk. Rekenen is een manier om bijvoorbeeld te bepalen hoeveel minuten je kan bellen voor je beltegoed. Vroeger deed je dat uit het hoofd, 7 8 maar de mens is van nature lui en gebuikt daar dus graag wat hulpmiddelen voor. Een telraam is zo'n hulpmiddel, hier een zakmodel, maar je had ook grotere

3 9 10 Het was een rekenmachine waarbij in plaats van knoppen, kralen werden gebruikt. Er zat ook een losse programmeerbare functie module bij (de mens) En dit is een modernere variant ervan, een personal computer. Overigens was calculator vroeger gewoon een beroep, geen machine. Hier zie je er een paar.

4 13 14 Voor de grote mensen is het dan wel zo aardig om even uit te leggen wat hyves en battlefield 2 is. Hyves staat op internet en ziet er zo uit Het is een soort Poesie album waar je ook kattebelletjes in kan schrijven, maar dan natuurlijk veel vetter. Voor de jongeren: Een Poesiealbum is je vriendenpagina van hyves met een preview van hun profile.

5 17 18 En een kattebelletje is een uitgeprinte chat... Battlefield 2 ziet er zo uit Het is een soort Mens erger je niet, of eigenlijk "cowboys en indianen.

6 21 22 In de europese variant heet dat dan ridders en jonkvrouwen. Maar uiteindelijk is het natuurlijk gewoon soldaatje spelen (en je wordt er niet nat van). Cloud Computing Het Telraam van de Toekomst of Hoe Hyves en Battlefield 2 het Rekenen veranderen En zo lijkt alles gelukkig nog steeds hetzelfde als vroeger. De generatiekloof is in dit licht vooral een taalprobleem, wat dus overbrugbaar is. Van de titel van mijn verhaal houden we nog over: veranderen, toekomst en "Cloud Computing" Ik zal verandering en toekomst ook even uitbeelden

7 25 26 Deze futuristische trein overbrugt op zijn tijdlijn de generatiekloven... We willen naast meer geld voor onderzoek met computers, [[...]] In de wetenschap willen we graag een paar dingen ook graag weten wat er vroeger gebeurd is. Dat willen we graag omdat we vinden dat we als we het verleden maar goed kennen, we dan ook iets kunnen zeggen over het nu

8 29 30 en misschien zelfs iets over de toekomst. Want: alles wat vandaag gebeurd zal in de toekomst tot het verleden behoren. [[...]] Ik had al verteld dat ik in een rekencentrum werk Rekenen gebruiken we in de wetenschap bijvoorbeeld om te tellen: hoeveel woorden er in een tekst zitten,

9 33 34 hoeveel van de kleur rood in een plaatje van de hersens zit, en hoeveel bliebjes je hoort in een radiosignaal. Daarmee kan je dan iets over het nu en het verleden zeggen Of over iets over wat aan de andere kant van het heelal is gebeurd. Als alles altijd hetzelfde is, dan is het heel makkelijk om de toekomst te voorspellen. Je kijkt gewoon naar hoe het vandaag is of naar vorige week en dat geldt dan ook voor de toekomst.

10 37 38 In het echt is de toekomst natuurlijk niet helemaal hetzelfde, maar we willen er toch iets over kunnen zeggen, en daarom moeten we hem zo goed mogelijk gaan voorspellen. Vroeger gebruikte men een kristallen bol om iets over de toekomst te vertellen Vandaag de dag hebben we daar een ander aparaat voor uitgevonden. Je kan rekenen namelijk ook gebruiken om iets over de toekomst te vertellen. Je kan bijvoorbeeld uitrekenen dat als je bij mens erger je niet met een dobbelsteen gooit, je zes (gelijkwaardige) mogelijkheden hebt, en dat de kans op elke uitkomst ongeveer even groot is.

11 41 42 Je maakt voor je voorspelling een som, of met moeilijke woorden een wiskundig model van de dobbelsteen en daarmee kan je dus iets over de toekomst gaan zeggen. Je hoopt natuurlijk dat je precies je tegenstander van het bord veegt, maar de theorie is vaak anders dan de praktijk Trouwens, Als je nieuwsgierig bent, en graag wil weten hoe iets in elkaar zit, en als je graag puzzelt dan is informatica echt iets voor jou, je kan het hier aan de universiteit studeren en dan kan je later bij ons komen werken. (maar dat is eigenlijk niet het onderwerp van deze spreekbeurt).) Bij het rekencentrum helpen we onderzoekers die zelf een te kleine rekenmachine hebben voor de moeilijke sommen die ze willen maken.

12 45 46 We hebben daarvoor hele grote rekenmachines staan in het rekencentrum, wij noemen die machines supercomputers. Het zijn supergrote aparaten, en ze gebruiken veel energie. Als iets veel electriciteit gebruikt dan wordt het warm, daarom blazen we altijd koude lucht in het rond, zodat ze het niet te warm krijgen. Ons rekencentrum is dus eigenlijk een enorme koelkast met grote computers erin. Ga straks vooral zelf bij ons aan de overkant onderzoeken hoe warm de lucht is die uit een supercomputer komt! We sparen gelukkig wel zo veel mogelijk energie, straks is er nog een spreekbeurt over hoe we dat doen, maar je kan het natuurlijk ook nog zelf gaan bekijken... Misschien denk je nu: hij zou toch iets over Hyves enzo gaan vertellen, wanneer komt dat dan? Nou eigenlijk gebruik ik hyves en battlefield alleen maar als voorbeeld om wat uit te leggen over wat wij hier doen.

13 49 50 Een groot deel van je leven speelt zich "ergens" op internet af. Maar weet je ook waar iets staat/draait? maakt dat iets uit? Vroeger wist je precies waar je aan het rekenen was: op je bloknote bijvoorbeeld. Of op de computer op je bureau Soms had je hele moeilijke sommen en dan ging je naar het rekencentrum waar ze dat heel goed konden. Maar nu: je weet niet meer waar het programma draait, je weet zelfs niet tegen wie je Battlefield speelt...

14 53 54 Hyves, Facebook, Gmail, Hotmail, Battlefield zijn allemaal voorbeelden van programma's waar veel rekenwerk aan zit en waar ergens op de wereld grote rekenmachines voor staan. Meestal heb je geen idee waar dat is... Ik weet trouwens wel waar wij de grote supercomputers hebben staan.namelijk hier. Misschien is dat niet helemaal duidelijk, ik zal een beetje inzoomen

15 Hier kan je dan straks de supercomputers gaan bekijken. Onze supercomputers worden gebruikt door onderzoekers van alle universiteiten. De onderzoekers gebruiken deze supercomputers om dingen te tellen die gemeten zijn in het verleden. En ze worden gebruikt om de toekomst te voorspellen op basis van het rekenen met kansen.

16 Cloud Computing Het Telraam van de Toekomst of Hoe Hyves en Battlefield 2 het Rekenen veranderen Gelukkig hoeven onderzoekers niet altijd zelf op de fiets naar ons toe te komen, want net als bij hyves en battlefield kunnen ze de supercomputers gebruiken via het internet Dit lijkt misschien een kaartje van de ns, maar het is een kaart van het internet in nederland.. Nu snapt iedereen al bijna de titel van mijn verhaal. Er is nog een woord waar ik het over moet hebben en dan kan ik aan het echte verhaal beginnen Het woord, of eigenlijk de twee woorden waar mijn verhaal om gaat zijn Cloud en Computing. Het zijn engelse woorden, en we gebruiken altijd engelse woorden als we ingewikkeld willen doen over iets dat eigenlijk heel makkelijk is. Computing betekent rekenen en waar dat goed voor is hoop ik dat ik dat net een beetje duidelijk heb gemaakt. Cloud betekent wolk, en dat is een beeldspraak.

17 65 66 Als mensen namelijk ingewikkelde computer structuren willen uitleggen, dan tekenen ze altijd een wolkje als ze "ergens op het internet" bedoelen. "Cloud Computing" betekent dus eigenlijk gewoon "rekenen, ergens op het internet" Maar wat is er dan zo nieuw aan, en waarom is het dan de toekomst? Om dat uit te leggen moet ik weer een klein stapje terug doen: Een supercomputer lijkt eigenlijk helemaal niet veel op een gewone computer. Hij is natuurlijk veel groter, maar hij is van binnen ook echt anders. Er draaien ook andere programma's op dan op een gewone computer

18 69 70 In iedere computer zitten computerchips, de belangrijkste is een processor. Dat is het eigenlijke ding wat zit te rekenen. In een supercomputer wordt heel veel gerekend, en dus zitten er heel veel processors in, soms wel Om die allemaal tegelijkertijd te kunnen gebruiken moet je de sommen op zo'n manier verdelen dat iedere processor zijn eigen stukje van de puzzel kan uitrekenen. Net als bij een echte puzzel leg je al die stukjes aan het eind bij elkaar en dan heb je een mooi plaatje. Om de supercomputer goed te kunnen gebruiken moet je dus een hele andere computer leren gebruiken dan je eigen computer, en onderzoekers die zelf al programma's gemaakt hebben op hun eigen computer, moeten die opnieuw maken voor de supercomputer. En dat kost vaak heel veel tijd.

19 73 74 Bij Sara, hebben we daarom een heel nieuw aparaat gemaakt wat iets is tussen een gewone computer en een supercomputer in. Hij is bijna net zo snel als een echte supercomputer, maar je kan hem van binnen wel heel gemakkelijk op je eigen computer laten lijken. Voor de onderzoekers is het een fijne rekenmachine, want ze hoeven niet al hun computerprogramma's te veranderen of opnieuw te maken, ze kunnen gewoon dezelfde programma's gebruiken als ze op hun eigen computer ook doen. We noemen de nieuwe machine ons HPC Cloud Claudia. 75 En dat is het verhaal dat ik wilde vertellen.