Midden-Delfland Centrum Den Hoorn

Transcriptie

1 Midden-Delfland Centrum Den Hoorn Bestemmingsplan RBOI

2

3 Centrum Den Hoorn Midden-Delfland bestemmingsplan identificatie planstatus identificatiecode: datum: status: <NL.IMRO DH01-VO concept voorontwerp projectnummer: ontwerp vastgesteld opdrachtleider: Mw. mr. C.T. Ploeger R.008/04 gecertificeerd door Lloyd s conform ISO 9001: 2000 aangesloten bij: RBOI - Rotterdam bv Delftseplein 27b Postbus AD Rotterdam telefoon (010) info@rboi.nl

4

5

6 c RBOI-Rotterdam bv Niets uit dit drukwerk mag door anderen dan door de opdrachtgever worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande toestemming van RBOI-Rotterdam bv, behoudens voorzover dit drukwerk wettelijk een openbaar karakter heeft gekregen. Dit drukwerk mag zonder genoemde toestemming niet worden gebruikt voor enig ander doel dan waarvoor het is vervaardigd.

7 Inhoudsopgave Hoofdstuk 1 Inleiding blz Aanleiding Ligging plangebied Vigerende bestemmingsplannen Leeswijzer 9 Hoofdstuk 2 Gebiedsvisie Inleiding Bestaande situatie Visie op gewenste ontwikkelingen Uitgangspunten voor het bestemmingsplan 14 Hoofdstuk 3 Juridische planbeschrijving Algemeen Inleidende regels Bestemmingsregels Algemene regels Overgangsrecht en slotregels 26 Hoofdstuk 4 Ruimtelijk beleid Rijksbeleid Provinciaal beleid Gemeentelijk beleid Conclusie 31 Hoofdstuk 5 Uitvoerbaarheid Maatschappelijke uitvoerbaarheid Economische uitvoerbaarheid Handhaving 33 Hoofdstuk 6 Onderzoek Inleiding Verkeer Bodem Water Ecologie Archeologie en cultuurhistorie Milieuzonering bedrijvigheid Milieuzonering horeca Toetsing aan mer-wetgeving Externe veiligheid Adviesbureau RBOI

8 6.11 Planologisch relevante leidingen Luchtkwaliteit 55 Bijlagen: Bijlage 1. Bijlage 2. Bijlage 3. Toelichting op de Staat van Horeca-activiteiten Ecologisch bureauonderzoek Toelichting op de Staat van Bedrijfsactiviteiten Adviesbureau RBOI

9 7 Hoofdstuk 1 Inleiding 1.1 Aanleiding In de afgelopen 15 jaar heeft het dorp Den Hoorn een flinke groei doorgemaakt. Het centrum van het dorp is echter bij de ontwikkeling van de kern achtergebleven. Het gemeentebestuur van Midden-Delfland heeft zichzelf tot doel gesteld om een impuls te geven aan het centrum, waarbij de karakteristiek en de identiteit van het oude lintdorp blijft behouden. Het centrum van Den Hoorn dient (weer) echt het hart van het dorp te gaan vormen, waar het prettig wonen en verblijven is. De gemeentelijke organisatie heeft samen met de bewoners en ondernemers van Den Hoorn gekeken naar de wensen en mogelijkheden voor het centrum van Den Hoorn en deze verwoord in de visie 'Centrum Den Hoorn'. Het bestemmingsplan voor het centrum van Den Hoorn is het instrument om de visie 'Centrum Den Hoorn' te vertalen en juridisch vast te leggen wat er behouden dient te blijven en te faciliteren daar waar vraag naar is, passend binnen de karakteristiek van het dorp. Daarnaast is het een wettelijke verplichting om binnen een periode van 10 jaar de bestemming van gronden, met inbegrip van de met het oog daarop gestelde regels, opnieuw vast te stellen. Momenteel vigeert voor het centrum van Den Hoorn een bestemmingsplan uit Op grond van het overgangsrecht voor dit bestemmingsplan moet er voor bestemmingsplannen die onherroepelijk zijn geworden vóór 1 juli 2003, uiterlijk 1 juli 2013 een nieuw bestemmingplan vastgesteld zijn. 1.2 Ligging plangebied Hoewel er in het kader van de wettelijke verplichte actualisatie een nieuwe planologische regeling voor het gehele dorp Den Hoorn moet worden vastgesteld, is ervoor gekozen om een afzonderlijk bestemmingsplan op te stellen voor het dorp Den Hoorn en een afzonderlijk bestemmingsplan voor het centrum. In het dorp Den Hoorn vinden weinig ontwikkelingen plaats en het bestemmingsplan is hoofdzakelijk conserverend van aard. In het centrum van het dorp spelen een aantal ontwikkelingen, zoals de aanpak van het centrum rondom de Dijkshoornseweg en het plein en de bouw van nieuwe woningen. Het centrum wordt op een eigen wijze bestemd in een afzonderlijk bestemmingsplan. De plangrens aan de zuidzijde van het plangebied is logisch gekozen, waarbij is aangesloten op de plangrenzen van de bestemmingsplannen voor het dorp Den Hoorn en de in voorbereiding zijnde bestemmingsplannen Hooipolderweg en Hooipolder en Kerkpolder-Oost. Adviesbureau RBOI

10 8 Aan de noordzijde is de zijarm van het water de Look gekozen als de grens van het plangebied en aan de westzijde de Look zelf tot aan de rivier de Gaag. Aan de zuidkant wordt een deel van de Tramkade meegenomen evenals het particuliere initiatief 'Balkengat' aan de Tanthofkade, waarvoor een wijzigingsplan is vastgesteld. De contour is vervolgens langs de Tanthofkade gelegd en loopt over de Gaag, langs het Julianaplein. Het plein zelf valt niet binnen het bestemmingsplan voor het centrum, maar binnen de begrenzing van het bestemmingsplan 'Den Hoorn'. De woningen en kleine ondernemingen gericht op de Dijkshoornseweg vallen binnen het bestemmingsplan 'Centrum Den Hoorn'. De ligging van het plangebied is weergegeven in figuur 1.1. Figuur 1.1 Ligging van het plangebied Adviesbureau RBOI

11 9 1.3 Vigerende bestemmingsplannen Momenteel vigeren er verschillende bestemmingsplannen voor onderhavig plangebied. Het overgrote deel valt binnen het bestemmingsplan 'Den Hoorn' uit Voor de kleine punt, omgeven door het water van de Gaag en de Look in het zuidwesten van het plangebied, is in 2004 een nieuw bestemmingsplan 'Hooipolder' vastgesteld om een bedrijventerrein mogelijk te maken. Verder geldt er nog een wijzigingsplan 'Tanthofkade'; een ontwikkelingsplan voor 14 woningen, vastgesteld in Leeswijzer In hoofdstuk 2 komt de visie op het plangebied aan de orde. Aan de hand van de gewenste ontwikkelingen voor het centrum wordt er kort ingegaan op de uitgangspunten voor het bestemmingsplan. In hoofdstuk 3 wordt ingegaan op de achtergrond bij de regels die zijn opgenomen voor de verschillende bestemmingen. Vervolgens wordt in hoofdstuk 4 en 5 dieper ingegaan op de achtergronden van het beleidskader en de uitvoerbaarheid van het plan. Tot slot komt in hoofdstuk 6 onderzoek op gebied van milieu, ecologie en water aan de orde. Adviesbureau RBOI

12 Adviesbureau RBOI

13 11 Hoofdstuk 2 Gebiedsvisie 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk wordt de visie op het plangebied beschreven. Doel van het bestemmingsplan is het vertalen van de 'Visie Centrum Den Hoorn'. Het bestemmingsplan geeft de kaders voor ruimtelijke ontwikkelingen en biedt de planologische ruimte voor gewenste ontwikkelingen passend binnen de karakteristiek van Den Hoorn. De kaders voor dit bestemmingsplan worden in belangrijke mate bepaald door de bestaande ruimtelijke structuur en het bestaande gebruik met de visie als basis. 2.2 Bestaande situatie Ruimtelijke structuur De Dijkshoornseweg vormt de hoofdstraat van Den Hoorn waarlangs de historische dorpskern gegroeid is. In de ruimtelijke structuur van Den Hoorn vormen vier bebouwingslinten een assenstelsel (Dijkshoornseweg/ Hoornseweg/ Rijksstraatweg/ Woudseweg). Verspreid langs deze invalswegen heeft zich een lint met gevarieerde bebouwing en functies gevormd. Deze oude invalswegen staan in verbinding met het omliggende veenweidegebied. Dit karakteristieke veenweidelandschap bestaat uit langwerpige agrarische percelen die van elkaar gescheiden worden door overwegend rechte sloten. De hoofdwegen van het assenstelsel kruisen elkaar ter plaatse van de Hoornse brug en de afbuiging van de waterloop de Kickert in zuidwestelijke richting. Hier gaat de Kickert over in de Gaag die het verbindingskanaal van Delft via Den Hoorn naar Schipluiden en Maassluis vormt. Dijkshoornseweg Het centrumgebied van Den Hoorn wordt bepaald door de Dijkhoornseweg en de Hof van Delftstraat. De Dijkshoornseweg kenmerkt zich door een lineaire structuur met gesloten straatwanden ter weerszijde van de weg bestaande uit gevarieerde dorpse bebouwing. De individuele panden zijn kleinschalig en historisch van aard en staan op smalle overwegend diepe kavels. Zij vormen een aaneengesloten bebouwingslint dicht langs de kant van de Dijkshoornseweg. De Hof van Delftstraat vormt een kortere verbindingsweg tussen de Woudseweg en de Dijkshoornseweg. Het gebied langs de Dijkshoornseweg gelegen tussen de aansluiting met de Woudseweg en de Hof van Delftstraat vormt het winkelcentrumgebied van Den Hoorn. Ten noorden van de aansluiting met de Hof van Delftstraat wordt het Adviesbureau RBOI

14 12 bebouwingspatroon langs de Dijkshoornseweg gefragmenteerder waarbij historische bouwstijlen afgewisseld worden door modernere bouwstijlen. Historische bebouwing, rijwoningen en vrijstaande woningen wisselen elkaar af en hebben voortuinen met beplanting. Het wegprofiel van de Dijkshoornseweg is ruimer van opzet met fietssuggestiestroken ter weerszijden van de weg. Daarnaast is er gedeeltelijk laanbeplanting aanwezig. Verder in noordelijke richting wordt ook het functiepatroon diverser waarbij woonen bedrijfsbebouwing afgewisseld worden door kassen. Het zuidelijk deel van het centrumgebied van Den Hoorn beslaat het gebied in het verlengde van de Dijkshoorseweg ten zuiden van de Hoornse brug over de Kickert/Gaag. Van oudsher was ter plaatse van de kruising een horecagelegenheid gevestigd. De oorsprong hiervan lag in de aanwezigheid van een overtoom in de Gaag. Hier werden schepen met een windas over een dam getrokken. De wachtende schippers konden terecht in de aangrenzende herberg. Ten westen van de Gaag/Rijksstraatweg liggen enkele bedrijfscomplexen. Een deel van de bedrijfsbebouwing bestaat uit de bewaard gebleven gebouwen van de voormalige houtzagerijen die hier in het verleden gevestigd waren. Kenmerkend is ook de kademuur langs het kanaal de Gaag waaraan de schepen aanmeerden. De oostelijke kant van het kanaal heeft een natuurlijk talud waarbij de Tramkade diende als jaagpad voor de scheepvaart. Hieraan ligt ook het Balkengat waar de boomstammen voor de houtzagerij in het open water werden bewaard. Het gedempte Belkengat is onbebouwd gebleven en is inmiddels weelderig begroeid. Langs het noordelijk deel van de Tramkade bevindt zich een cluster met vrijstaande bebouwing. Figuur 2.1 Den Hoorn in 1925 ( Functionele structuur Het plangebied omvat het centrumgebied van Den Hoorn. Dit gebied is het historische deel van het lintdorp en van oudsher een verzamelplaats van allerlei functies. Zo zijn winkelvoorzieningen geclusterd rondom de Dijkshoornseweg en de Hof van Delftstraat en zijn er verschillende horecagelegenheden gevestigd rond de kruising van de Woudseweg en de Rijksstraatweg en aan het water van de Gaag. Boven en tussen de verschillende voorzieningen wordt gewoond. De oostkant van het centrum kent een maatschappelijke functie vanwege het aldaar gevestigde gezondheidscentrum en het dorpshuis De Hoornbloem Adviesbureau RBOI

15 13 Ten zuiden van het centrumgebied vindt een overgang naar het bedrijventerrein Hooipolder plaats en aan de oostzijde van de Gaag wordt een woongebied ontwikkeld richting het veenweidegebied. 2.3 Visie op gewenste ontwikkelingen Den hoorn is de afgelopen decennia flink gegroeid, maar de ontwikkeling van het centrum is hierbij achtergebleven. De gemeente Midden-Delfland heeft zichzelf tot doel gesteld om de voorzieningenstructuur en de identiteit van het centrum van Den Hoorn te verbeteren/versterken om zo te komen tot een levendig hart van het dorp dat economischduurzaam kan functioneren. Ruimtelijke versterking voorzieningenstructuur Hoewel er reeds sprake is van verschillende functies in het centrum van Den Hoorn, wordt er gestreefd naar meer menging van verschillende functies: wonen, winkels, maatschappelijke voorzieningen, werken, horeca/recreatie. Deze afwisseling draagt bij aan de levendigheid in het hart van het dorp. Hierin is wonen voor alle doelgroepen een belangrijk element. Zodoende is het centrum van iedereen en blijft het van iedereen. Er wordt ingezet op een sterstructuur met een centraal dorpsplein dat als een magneet op bezoekers werkt. Het dorpsplein krijgt uitstraling in diverse richtingen. De volgende elementen dragen ruimtelijk bij aan deze voorzieningenstructuur: maatschappelijk cluster aan het Koningin Julianaplein; supermarkt als spil aan het dorpsplein; detailhandel in de Dijkshoornseweg; overgang naar wonen aan het Lookplein; horecaplein aan de Gaag. Figuur 2.2 Sterstructuur in het centrum van Den Hoorn Adviesbureau RBOI

16 14 De genoemde elementen zijn heldere ankerpunten met een eigen gezicht, waartussen het nieuwe centrum van Den Hoorn wordt opgespannen. Het doel is herkenbare plekken en gebruikssferen te laten ontstaan, waar architectuur, inrichting en functies elkaar versterken en die voor zowel publiek als de ondernemers een meerwaarde hebben. Versterken identiteit Het is wenselijk om het winkelhart van Den Hoorn een meer uitgesproken en herkenbare identiteit te geven. Hierbij moet het centrum zich onderscheiden van de naastgelegen wijkwinkelcentra in Delft. Verwacht wordt dat er mogelijkheden zijn om het dorpse/landelijke karakter uit te bouwen, met specifieke aandacht voor lokale en duurzame producten. Anders dan een regulier boodschappencentrum wordt het centrum van Den Hoorn een meer ontspannen en gezellige plek, met naast een goed uitgeruste supermarkt en goede parkeergelegenheid, ook ruimte voor bijvoorbeeld een terrasje, bijzondere winkeltjes, een streekproductenmarkt en dorpsactiviteiten. Er wordt gestreefd om maat, schaal en korrel aan te laten sluiten bij de kleinschaligheid van Den Hoorn. Op deze wijze wordt Den Hoorn een overgangsgebied van de steden Delft en Rijswijk naar het Cittaslow Midden-Delfland gebied. Verkeer en parkeren Goede bereikbaarheid en gratis parkeren zijn belangrijke aspecten waarop het centrum van Den Hoorn zich van omliggende (winkel)centra kan onderscheiden. Dit betekent echter niet dat er vanzelfsprekend overal met de auto in het centrum gereden kan worden en er voor de deur van de betreffende winkel of voorziening wordt geparkeerd. In een gezellig en leefbaar centrum is de verkeersveiligheid een belangrijk aspect. Auto's die niet in het centrum hoeven te zijn, dienen ontmoedigd te worden om (met een flinke snelheid) door het centrum te rijden. De gemeente onderzoekt de mogelijkheden van eenrichtingsverkeer in het centrum. Daarnaast bestaat de wens om een autoluwe Dijkshoornseweg te creëren, waar de auto 'te gast' is in de straat. Om de leefbaarheid en verblijfskwaliteit in het centrum van Den Hoorn te verbeteren wil de gemeente het gebruik van de fiets verder stimuleren. Naast de bereikbaarheid is eveneens de verblijfskwaliteit van het centrum van belang. Immers, hoe langer mensen in het centrum blijven, des te beter is het vestigingsklimaat voor de verschillende detailhandel. Het is wenselijk dat de bezoekers van het centrum niet alleen de auto gaan volladen in de supermarkt, maar ook verleid worden nog even naar de slager of bakker te wandelen, of een terrasje te pakken. Met de voorgenomen uitbreiding van winkels en wonen in het centrum en de wens om meer verblijfskwaliteit te maken voor de voetganger, kan het parkeren in het centrum in de toekomst onder druk komen te staan. Het is van belang om met het toestaan van meer verkeersaantrekkende functies in het centrumgebied rekening te houden met de parkeercapaciteit in het centrum. 2.4 Uitgangspunten voor het bestemmingsplan Voor de bestemmingsregeling is gekozen voor bestemmen op basis van de bestaande structuur. De functies worden onderverdeeld in een vijftal hoofdbestemmingen waaruit de sterstructuur van het dorpshart blijkt: centrum, gemengd, horeca, maatschappelijk en wonen Adviesbureau RBOI

17 15 Supermarkt als spil aan het dorpsplein De supermarkt is de belangrijkste trekker aan het centrale dorpsplein dat vooral een boodschappenfunctie heeft. De kleinere winkels rond het plein en aan de Dijkshoornseweg nabij het dorpsplein profiteren van de aanloop en het parkeren van de supermarkt. Ondergeschikt hieraan is kleinschalige daghoreca passend aan het dorpsplein. De aanvullende functies ten opzichte van de supermarkt worden enkel toegestaan op de eerste bouwlaag, opdat de activiteiten zich op de begane grond concentreren en gemakkelijk toegankelijk zijn. Boven de voorzieningen kan worden gewoond. Figuur 2.3 Het dorpsplein van Den Hoorn De locatie op de hoek van de Dijkshoornseweg, Hof van Delftstraat en Looksingel wordt gezien als de meest voor de hand liggende plek voor de nieuwe supermarktontwikkeling, omdat deze locatie centraal ligt, aansluit bij de winkelstructuur en beschikt over voldoende ruimte. Vanwege het belang van een volwaardige supermarkt voor de aantrekkingskracht van het centrumgebied en vanwege de wens te komen tot een snelle realisatie van deze ontwikkeling, is de supermarkt direct mogelijk gemaakt binnen de bestemming Centrum. Het is wenselijk dat de nieuwe totale winkelontwikkeling aan het dorpsplein een omvang krijgt van maximaal m² winkelvloeroppervlak (Roots Beleidsadvies, van 31 mei 2012). Het winkelvloeroppervlakte is het oppervlak exclusief magazijnen, kantoren, sociale en technische ruimten. Dit is ongeveer gelijk aan in totaal m² bruto vloeroppervlak, zoals in het distributieplanologisch onderzoek van Consultants (2011) is bepaald. Horecaplein aan de Gaag Met de voorgenomen verplaatsing van het drukke doorgaande verkeer op de Hoornseweg langs de Gaag, ontstaan er rond het water weer interessante mogelijkheden voor bijvoorbeeld een openbare kade met horeca. Hier is ruimte voor terrasjes, restaurant, café, ontspanning, recreatie, evenementen en eventueel aanlegplaatsen. Dit 'waterplein' koppelt Adviesbureau RBOI

18 16 het centrum van Den Hoorn aan de doorgaande recreatieve route tussen Schipluiden en het centrum van Delft. Het centrum profiteert op die manier van het recreatieverkeer. De bestemming Horeca zal op deze plek de hoofdtoon voeren. Binnen deze bestemming wordt iets zwaardere horeca toegestaan. Momenteel is op deze locatie al horeca aanwezig en vanwege de goede ontsluiting kan de horeca tot en met categorie 1c van de Staat van Horeca-activiteiten (bijlage 3 van de regels) worden toegestaan. Een hogere categorie is niet gewenst omdat ook hier zowel naast als boven de horecafuncties wordt gewoond. Een toelichting op de Staat van Horeca-activiteiten is te zien in bijlage 1 van de toelichting. Figuur 2.4 Het horecaplein aan de Gaag Maatschappelijk cluster De sociale cohesie tussen het centrum van Den Hoorn en de woonwijken is versterkt door het recent ontwikkelde cluster van maatschappelijke voorzieningen aan het Koningin Julianaplein - bestaande uit het gezondheidscentrum en het dorpshuis De Hoornbloem. Bewoners komen niet alleen voor boodschappen naar het centrum, maar worden ook voor bijvoorbeeld een doktersbezoek naar hun centrum getrokken, wat de levendigheid bevordert. Het cluster krijgt in het bestemmingsplan een brede maatschappelijke bestemming, zodat eventuele wijzigingen binnen de voorzieningen gemakkelijk binnen de bestemming kunnen worden geregeld. Routes in de sterstructuur Dijkshoornseweg Het streven is, om in en rondom de bestaande winkelstraat bedrijven te concentreren die het centrum van Den Hoorn onderscheiden van de wijkwinkelcentra in Delft - delicatessenzaken, specialisten in streekproducten, etc. Winkelen, horeca, wonen en recreatie gaan hier hand in hand in een dorpse en authentieke uitstraling. De Dijkshoornseweg zal de verbindende factor zijn tussen het dorpsplein en het horecaplein. Een goede wandelrelatie is hier cruciaal. De bestemming gemengd geeft een passende weergave van de bestaande functies. Verkoop van producten via internet neemt de laatste jaren een grote vlucht. Steeds meer Adviesbureau RBOI

19 17 bedrijven met een fysieke winkel in de winkelgebieden gebruiken de website als extra verkoopkanaal. Daarnaast komen bedrijven op die uitsluitend via internet werken en de producten thuisbezorgen of via de post bezorgen. Deze laatste categorie is door het ontbreken van een publieke functie en uitstraling niet gewenst in het centrum. In het gemengde gebied is een publieke functie mogelijk, maar kan eventueel ook bedrijvigheid in de vorm van internetverkoop plaatsvinden zonder een directe publieke functie. In het bestemmingsplan wordt de mogelijkheid van het via internet aanbieden van producten toegestaan. De voorwaarde die hierbij wordt opgenomen is dat de producten worden thuisbezorgd of per post worden verzonden om de verkeersaantrekkende werking te beperken. Looksingel Richting het nieuwe groene pleintje aan de Look zal het winkelen van het dorpsplein verkleuren naar wonen. Een ruime woonbestemming zal ruimte bieden voor het wonen en aan het wonen verwante activiteiten. Wonen in het centrum Er wordt in het gehele centrumgebied gewoond, niet alleen in grondgebonden woningen, maar ook boven de voorzieningen. Vanwege de sociale veiligheid, overdag en 's avonds, is dit een prettige situatie in een dorpscentrum. Daarnaast geeft het levendigheid en daarmee identiteit aan het centrum. Op diverse locaties zullen nieuwe woningen worden ontwikkeld, waarbij in lijn met de woonvisie wordt gekeken naar een mix tussen verschillende doelgroepen, zoals senioren, starters, sociale huur, gezinnen, dure huur en koop. Binnen de bestemmingen voor centrum, gemengd en horeca wordt wonen toegestaan. Daar waar enkel het wonen is gewenst, zal een ruime woonbestemming worden geïntroduceerd, die meer ruimte biedt dan de woningen buiten het centrumgebied. Dit om expliciet een concentratie van activiteiten te creëren in het centrum en hiermee het centrum te onderscheiden van de rest van het dorp. Belangrijk hierbij is wel dat het wonen altijd het uitgangspunt blijft. De aanvullende activiteiten bij het wonen dienen geen overlast voor omwonenden te veroorzaken en de uitstraling van de woonfunctie blijft behouden. Adviesbureau RBOI

20 Adviesbureau RBOI

21 19 Hoofdstuk 3 Juridische planbeschrijving 3.1 Algemeen In dit hoofdstuk wordt ingegaan op de wijze waarop de bestaande situatie en nieuwe ontwikkelingen in het plangebied juridisch zijn vertaald. Het juridische deel van een bestemmingsplan bestaat uit een verbeelding en de regels. De regels bevatten voorschriften voor het gebruik van de gronden, bepalingen omtrent de toegelaten bebouwing en regelingen betreffende het gebruik van aanwezige en/of op te richten bouwwerken. De verbeelding heeft een ondersteunende rol voor toepassing van de regels alsmede de functie van visualisering van de bestemmingen. De verbeelding vormt samen met de regels het voor de burgers bindende onderdeel van het bestemmingsplan. De toelichting heeft geen bindende werking; de toelichting maakt juridisch gezien ook geen deel uit van het bestemmingsplan, maar heeft wel een belangrijke functie bij de onderbouwing van het plan en ook bij de uitleg van bepaalde bestemmingen en regels. In dit hoofdstuk wordt een toelichting gegeven op de planvorm voor het bestemmingsplan. Tevens wordt uiteengezet welke gedachten aan de juridische regeling ten grondslag liggen en welke regeling wordt voorgesteld. Hierbij wordt aangesloten op het bestemmingsplan 'Den Hoorn' om een zoveel mogelijk consistent beleid ten aanzien van het dorp te creëren. 3.2 Inleidende regels Begrippen (Artikel 1) De begrippen die het bestemmingsplan gebruikt zijn in dit artikel gedefinieerd. Dit wordt gedaan om interpretatieverschillen te voorkomen. Wijze van meten (Artikel 2) Dit artikel maakt duidelijk hoe de lengte, breedte, hoogte, diepte en oppervlakte en dergelijke van gronden en bouwwerken worden gemeten of berekend. Alle begrippen waarin maten en waarden voorkomen worden in dit artikel verklaard. 3.3 Bestemmingsregels De uitgangspunten voor de bestemmingsregels zijn grotendeels toegelicht in paragraaf 2.4 Uitgangspunten voor het bestemmingsplan. Hieronder volgt een korte beschrijving per bestemming. Adviesbureau RBOI

22 20 Bedrijf (Artikel 3) Binnen het plangebied zijn enkele (kleinschalige) bedrijven aanwezig. Deze bedrijven zijn als zodanig bestemd. Binnen de bestemming Bedrijf is het toegestaan om bedrijfsmatige activiteiten uit te oefenen. In het plangebied zijn verschillende bedrijven al dan niet in combinatie met een woning gevestigd. Een aantal bedrijven past niet binnen de algemene toelaatbaarheid en is daarom specifiek bestemd, zoals de dierenarts aan de Tramkade. Dit betekent dat deze bedrijven een aanduiding hebben gekregen, die een afwijking van het algemene toelatingsbeleid voor de huidige bedrijfsactiviteiten toestaat. Bij een eventuele bedrijfsbeëindiging kan er zich op de betreffende locatie alleen nog een gelijkwaardig bedrijf vestigen of een bedrijf dat past in het geformuleerde toelatingsbeleid. Geluidshinderlijke en zogenaamde risicovolle bedrijven zijn niet toegestaan binnen het centrumgebied van Den Hoorn. Detailhandel is niet toegestaan binnen de bestemming 'Bedrijf'. Bedrijfswoningen Overeenkomstig het provinciaal beleid is het oprichten van nieuwe bedrijfswoningen uitgeloten. Enkel bestaande bedrijfswoningen kunnen worden gehandhaafd. Centrum (Artikel 4) De gronden en gebouwen rond het dorpsplein worden bestemd als 'Centrum'. Dit is het concentratiegebied van de winkels en de dienstverlening, gemengd met wonen. Binnen deze bestemming wordt de nieuwe supermarkt mogelijk gemaakt en wordt er ruimte geboden voor kleinschalige detailhandel en dienstverlening gericht op het publiek met een open uitstraling. Met betrekking tot detailhandel wordt internetverkoop, waarbij de verkoop geheel via internet plaatsvindt en ter plaatse geen winkel, afhaalpunt of showroom aanwezig is, uitgesloten. Het ontbreken van een publiek element bij deze functie is hierbij bepalend. Om diezelfde reden worden winkels met een fysieke webwinkel die daarnaast ook via hun website producten aanbieden wel toegestaan. Aan de detailhandelsfunctie verwante daghoreca kan worden toegestaan tot maximaal categorie 1a van de Staat van Horeca-activiteiten, zie bijlage 2 van de Regels. Horeca van een zwaardere categorie is gewenst in het bestaande horecacluster aan de Gaag. Wonen in het centrum in grondgebonden woningen en wonen boven de andere centrumfuncties, zorgt voor een afwisselend woningaanbod dat verschillende doelgroepen bedient. Gemengd (Artikel 5) De bestemming Gemengd is gegeven aan het gebied dat de overgang vormt tussen de centrumfunctie en het horecacluster en zal de verbindende factor zijn. Tevens is de bestemming Gemengd opgenomen voor enkele percelen aan de Woudseweg als overgangszone tussen horeca en het wonen. Binnen deze bestemming wordt dienstverlening gericht op het publiek, detailhandel, maatschappelijke voorzieningen, kleinschalige horeca, maar ook het wonen mogelijk gemaakt. Eventueel kan binnen de bestemming gemengd ook dienstverlening plaatsvinden waarbij geen rechtstreeks contact plaatsvindt met het publiek. Internetverkoop is binnen de bestemming Gemengd toegestaan, met of zonder een directe publieke functie. Om de verkeersaantrekkende werking te beperken is als voorwaarde bij internetverkoop opgenomen dat producten worden thuisbezorgd Adviesbureau RBOI

23 21 Horeca (Artikel 6) Daar waar de Kickert overgaat in de Gaag en in de bocht afbuigt richting het zuiden is een cluster van horeca ontstaan. Er is een (chinees) restaurant, café en snackbar met terras. Deze functies zijn toegestaan binnen de bestemming Horeca. Vanwege de goede ontsluiting is binnen deze bestemming horeca tot en met categorie 1c van de Staat van Horecaactiviteiten toegestaan. Een hogere categorie is niet gewenst omdat ook hier zowel naast als boven de horecafuncties wordt gewoond. Kantoor (Artikel 7) Aan de noordzijde van het plangebied is een kantoor gevestigd en als zodanig bestemd. De planologische regeling uit het bestemmingsplan Den Hoorn uit 1993 is overgenomen en vertaald naar de SVBP2012. Maatschappelijk (Artikel 8) Aan gronden met daarop instellingen op het gebied van onderwijs, gezondheidszorg, zorg en welzijn, religie, jeugd-/kinderopvang, sociaal-culturele instellingen en verenigingsleven is de bestemming Maatschappelijk toegekend. In beginsel is bij het toekennen van het bouwvlak het huidige oppervlak van de bebouwing als uitgangspunt genomen. Daarbij wordt een beperkte ruimte gegeven voor uitbreiding om te kunnen inspelen op ontwikkelingen. Tuin (Artikel 9) De tuinbestemming is gelegd op de bij een woning behorende gronden waarop in principe geen bebouwing is toegestaan. Dit betreffen de gronden gelegen aan de voorzijde van de woning en bij hoeksituaties ook delen van het zijerf. Verkeer (Artikel 10) De wegen en straten in het plangebied met een doorgaande functie zijn als Verkeer bestemd. Voor verkeersgerelateerde bouwwerken geldt geen maximum hoogte, voor alle overige bouwwerken, geen gebouwen zijnde, geldt een bouwhoogte van maximaal 3 m. Verkeer - Verblijfsgebied (Artikel 11) Daar waar het openbaar gebied een verblijfs- en verplaatsingsfunctie heeft, zijn de gronden bestemd als Verkeer - Verblijfsgebied. Binnen deze bestemming is een aantal daarin passende gebruiksvormen toegestaan zoals parkeren, het verzamelen van huisvuil, groenen waterpartijen, nutsvoorzieningen en dergelijke. Het perceel dat momenteel nog in gebruik is ten behoeve van de rijwielhandel aan de Woudseweg heeft hiertoe een aanduiding gekregen. Water (Artikel 12) De watergangen Look en Gaag zijn als Water bestemd. Binnen de bestemming Water zijn watergerelateerde bouwwerken, geen gebouwen zijnde, zoals bruggen, keermuren, duikers et cetera, toegestaan. Tevens is het water binnen het plan Balkengat bestemd als Water. Wonen - 1 en Wonen - 2 (Artikel 13 en Artikel 14) Het wonen is de belangrijkste functie in het centrum van Den Hoorn en wordt binnen verschillende bestemmingen mogelijk gemaakt. Meer aan de randen van het centrum zijn gebieden waar uitsluitend wordt gewoond. Deze woningen zijn bestemd als Wonen. Binnen deze bestemming is onderscheid gemaakt tussen het wonen in directe relatie tot het centrumgebied en het wonen waarbij deze relatie niet bestaat. Adviesbureau RBOI

24 22 Het beleid is erop gericht de kwaliteit van de woonomgeving te behouden en waar mogelijk te versterken. Rekening houdend met dit uitgangspunt, is een regeling geformuleerd die het resultaat is van de afweging tussen enerzijds een maximaal woongenot voor de bewoners en anderzijds de opgave om de bestaande ruimtelijke kwaliteit te waarborgen. Naast de bestaande situatie en de bestaande mogelijkheden welke voortvloeien uit de vigerende regeling, is bij het toekennen van de bestemmingen het bieden van voldoende erfbebouwingsmogelijkheden voor de bestaande woningen het uitgangspunt. De basis voor de regeling van de bestaande woonfunctie wordt gevormd door een regeling die uit twee bestemmingen bestaat: Wonen en Tuin. Vanuit het oogpunt van ruimtelijke kwaliteit is het bouwen aan de voorkant in het algemeen kwetsbaarder dan het bouwen aan de achterkant. Dit heeft als resultaat dat voor het bouwen aan de achterkant in principe geen omgevingvergunningsvereiste geldt voor aan- en uitbouwen, bijgebouwen, carports, dakkapellen en erfafscheidingen (mits ze aan bepaalde afmetingen voldoen), tenzij deze binnen 1 m van het erf van de buren, de weg of het openbaar groen worden gerealiseerd. Ook op een zijerf, dat niet grenst aan een weg of openbaar groen, kunnen dergelijke bouwwerken vergunningsvrij worden opgericht, indien een afstand van minimaal 1 m tot de voorgevellijn en het erf van de buren in acht wordt genomen. De betreffende gronden hebben in het algemeen de bestemming Wonen gekregen. Aan de voorkant van de woning is voor de bovengenoemde bouwwerken in de meeste gevallen een omgevingsvergunning vereist. Er geldt een uitzondering voor erfafscheidingen tot een hoogte van maximaal 1 m. Omdat gebouwen en overkappingen aan de voorkant niet wenselijk zijn, zijn voortuinen bestemd tot Tuin. Datzelfde geldt voor zijerven die grenzen aan een weg of openbaar groen. Het bovenstaande leidt tot de volgende regeling. De woning mag uitsluitend binnen het bouwvlak worden gebouwd. Aan- en uitbouwen en bijgebouwen zijn toegestaan op de overige gronden. Op de gronden met de bestemming Tuin zijn uitsluitend bouwwerken, geen gebouwen zijnde, toegestaan. Erfbebouwing Op de gronden buiten het bouwvlak wordt de mogelijkheid geboden om de gronden achter en deels naast het hoofdgebouw c.q. de woning te gebruiken voor uitbreiding van het hoofdgebouw of voor de bouw van vrijstaande bijgebouwen. Het gezamenlijk oppervlak aan aan- en uitbouwen en bijgebouwen mag ten hoogste 50% van het bij het hoofdgebouw behorende gronden buiten het bouwvlak bedragen, tot een maximum van 50 m². Ten minste 25 m² van die gronden dient altijd onbebouwd en onoverdekt te blijven. Op deze manier worden er voldoende erfbebouwingsmogelijkheden geboden, terwijl de ruimtelijke kwaliteit niet onevenredig wordt aangetast. Hoogte De maximale goot- en bouwhoogte van de woningen is op de verbeelding aangegeven. Uitgangspunt voor de bouwhoogte van grondgebonden woningen, niet zijnde gestapelde woningen, is een zoveel mogelijk uniforme maximale bouwhoogte van 6 m Adviesbureau RBOI

25 23 Dakkapellen Veel van de woningen in het centrumgebied zijn voorzien van een dakkapel aan de achterzijde van de woning. Binnen onderhavig bestemmingsplan mag de goothoogte van hoofdgebouwen worden overschreden door dakkapellen. Een dakkapel mag op het achterdakvlak over de gehele breedte van het dakvlak worden gebouwd. Op het zij- en voordakvlak mag een dakkapel maximaal 70% van de breedte van het dakvlak beslaan. Ondernemerschap De gemeente Midden-Delfland wil het ondernemerschap stimuleren. Om die reden is in het artikel Wonen een aantal flexibiliteitsbepalingen opgenomen om dit mogelijk te maken. Deze zijn opgenomen onder de noemer beroep-aan-huis, kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten en bed & breakfast. Beroepen-aan-huis en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten Om de woonfunctie te versterken en een aantrekkelijk woongebied te creëren waar ruimte is voor meerdere activiteiten, wordt een toename van de menging met kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten voorgestaan. Het uitgangspunt is dat zogenaamde vrije beroepen en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten, waarvoor geen meldings- of vergunningsplicht op grond van het Besluit omgevingsrecht geldt, zonder meer vanuit de woning kunnen worden uitgeoefend, mits de woonfunctie gehandhaafd blijft. Er wordt van uitgegaan dat de woonfunctie gehandhaafd blijft bij een gebruik van aan-huis-gebonden beroepen en kleinschalige bedrijfsmatige activiteiten van ten hoogste 25% van het gezamenlijk vloeroppervlak van de woning tot ten hoogste 40 m². Internetverkoop is toegestaan, mits deze voldoen aan de voorwaarde dat er geen uitstalling van goederen plaatsvindt en waarbij de goederen via internet worden aangeboden en overwegend per post worden geleverd. Webwinkels zijn derhalve niet toegestaan. Bed & breakfast In overeenstemming met het gemeentelijke 'beleidskader recreatieve verblijfsvoorzieningen' (zie paragraaf 4.3 Gemeentelijk beleid) is een afwijkingsmogelijkheid opgenomen om een bed & breakfastvoorziening aan huis toe te staan mits voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Zo mag de vloeroppervlakte die wordt aangewend voor de bed & breakfast activiteiten ten hoogste 50% van de totale vloeroppervlakte van de woning, bijgebouwen meegerekend bedragen. In aanvulling op bovenstaande is er ter plaatse van de bestemming Wonen - 1 extra flexibiliteit opgenomen. De woongebieden met deze bestemming hebben een directe relatie met het centrumgebied. Zo is bed & breakfast aan huis bij recht toegestaan en middels een afwijkingsregeling is mogelijk gemaakt dat er dienstverlening en kleinschalige detailhandel als aanvulling op de beroepsmatige en bedrijfsmatige activiteiten aan huis wordt toegestaan. Zie bijlage 3 van de regels voor de toelaatbaarheid van activiteiten binnen de woonbestemming. Verkoop van producten via internet als aanvullende activiteit bij het wonen wordt uitsluitend toegestaan indien de producten worden thuisbezorgd of via de post worden bezorgd. De belangrijkste voorwaarde hierbij is dat bij het wonen geen fysieke winkel, showroom of afhaalpunt aanwezig is. Bedrijf - Uit te werken 1 (Artikel 15) Overeenkomstig het bestemmingsplan Hooipolder is de hoek tussen de Look en Gaag bestemd als Bedrijf - Uit te werken 1. Op deze locatie mogen de bestaande bedrijfsgebouwen Adviesbureau RBOI

26 24 en -activiteiten worden gehandhaafd. Tevens kunnen nieuwe woningen en functies ten behoeve van het centrumgebied worden toegestaan, mits er een uitwerkingsplan in werking is getreden, dat in overeenstemming is met de uitwerkingsregels in dit artikel. Wonen - Uit te werken 1 (Artikel 16) Ter plaatse van het voormalige schoolgebouw aan de Look is de bestemming 'Wonen - Uit te werken 1' opgenomen. Op deze locatie mogen nieuwe woningen worden gebouwd. Op deze gronden mag pas worden gebouwd in overeenstemming met een in werking getreden uitwerkingsplan dat in overeenstemming is met de uitwerkingsregels in dit artikel. Waarde - Archeologie 1 (Artikel 17) en 2 (artikel 18) Conform het gemeentelijk archeologiebeleid zijn de binnen het plangebied voorkomende archeologische verwachtingswaarden als archeologische dubbelbestemming opgenomen. Het plangebied kent twee archeologische verwachtingswaarden. Bouwwerken op gronden met deze dubbelbestemming en andere samenvallende bestemmingen kunnen weliswaar worden gerealiseerd, maar dan met inachtneming van de in de regels opgenomen voorwaarden. Het verschil tussen 1 en 2 zit in het maximum oppervlak van het te bouwen bouwwerk. Is er volgens onderzoek geen sprake van archeologische waarden, dan kunnen de werken en bouwwerken via de flexibiliteitregelingen worden gerealiseerd. In het kader van de bescherming van de archeologische waarden is voor een aantal werken, niet zijnde bouwwerken, en werkzaamheden een vergunningenstelsel voor het uitvoeren van werkzaamheden opgenomen. Waterstaat - Waterkering (Artikel 19) De in het plangebied aanwezige gronden die zijn aangewezen voor waterstaatkundige doeleinden worden beschermd via de dubbelbestemming Waterstaat. Het oprichten van bouwwerken binnen deze bestemming is in principe niet toegestaan. Burgemeester en wethouders kunnen een omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan verlenen van deze bepaling. Voorafgaand aan het verlenen van een omgevingsvergunning wint het college advies in bij de waterbeheerder. Daarnaast moet er ontheffing op basis van de Keur aangevraagd worden bij de waterbeheerder. 3.4 Algemene regels In dit onderdeel van de regels komen algemene regels aan de orde die gelden voor alle bestemmingen in het bestemmingsplan. De algemene regels bestaan uit de volgende artikelen: Anti-dubbeltelregel (Artikel 20) De anti-dubbeltelregel wordt opgenomen om te voorkomen dat, wanneer volgens een bestemmingsplan bepaalde bouwwerken niet meer dan een bepaald deel van een bouwperceel mogen beslaan, het opengebleven terrein niet nog eens meetelt bij het toestaan van een ander gebouw of bouwwerk, waaraan een soortgelijke eis wordt gesteld. De formulering van de anti-dubbeltelregel wordt bindend voorgeschreven in artikel van het Besluit ruimtelijke ordening Adviesbureau RBOI

27 25 Algemene bouwregels (Artikel 21) Overschrijding bouwgrenzen Dit lid bevat een algemene regeling voor een geringe overschrijding van bouwgrenzen door ondergeschikte onderdelen van gebouwen. De overschrijding van de bouwgrenzen dient wel beperkt te zijn. Bestaande maten Dit lid betreft uitsluitend een bouwbepaling en geen gebruiksbepaling. Met deze bepaling wordt voorkomen, dat bestaande bouwwerken, die wat betreft afstandsmaten of andere maten afwijken van de maatvoering zoals vastgelegd in dit bestemmingsplan, onder het overgangsrecht komen te vallen. Uitsluiting aanvullende werking bouwverordening (Artikel 22) De regel geeft invulling aan de afstemmingsbepaling tussen de bouwverordening en het bestemmingsplan als gevolg van artikel 9 van de Woningwet. Artikel 9 van de Woningwet regelt primair dat de bouwverordening buiten toepassing blijft voor zover deze niet overeenstemt met het desbetreffende bestemmingsplan. Voor zover het bestemmingsplan geen regels bevat ten aanzien van een onderwerp dat in de bouwverordening is geregeld, is de bouwverordening wel van toepassing, tenzij het bestemmingsplan anders bepaalt. De bepaling voorkomt dat de bouwverordening onbedoeld aanvullend werkt bij onderwerpen die in het bestemmingsplan bewust niet zijn geregeld, bijvoorbeeld omwille van globaliteit. De relevante onderwerpen staan allemaal in paragraaf 2.5 van de bouwverordening. Algemene afwijkingsregels (Artikel 23) In dit artikel wordt omschreven in welke gevallen een omgevingsvergunning voor het afwijken kan worden verleend voor overschrijding van de bouwgrenzen, voor zover deze afwijkingen niet onder de regel 'algemene bouwregels' valt. Algemene wijzigingsregels (Artikel 24) In dit artikel wordt een opsomming gegeven van de regels waarmee door middel van een wijzigingsbevoegdheid ex artikel 3.6 Wro het mogelijk is enige flexibiliteit in het plan aan te brengen. Overige regels (Artikel 25) Werking wettelijke regelingen In de regels van een bestemmingsplan wordt in een (toenemend) aantal gevallen met verwijzing naar een (andere) wettelijke regeling een procedure, begrip en/of functie uit die andere regeling van toepassing verklaard. De van toepassing verklaarde wettelijke regeling geldt zoals deze luidt op het moment van de vaststelling van de bestemmingsplanregels. Wijziging van de wettelijke regeling na de vaststelling van het bestemmingsplan zou anders zonder Wro-procedure een wijziging van het bestemmingsplan met zich mee kunnen brengen. Deze regel geeft aan dat de wettelijke regelingen waarnaar in het plan verwezen wordt gelden zoals ze zijn op het moment dat het bestemmingsplan wordt vastgesteld. Adviesbureau RBOI

28 Overgangsrecht en slotregels In het afsluitende onderdeel van de regels komen de overgangs- en slotregel aan de orde. Overgangsrecht (Artikel 26) De formulering van het overgangsrecht is bindend voorgeschreven in het Besluit ruimtelijke ordening (artikel Bro). Slotregel (Artikel 27) Deze regel bevat de titel van het plan Adviesbureau RBOI

29 27 Hoofdstuk 4 Ruimtelijk beleid Dit hoofdstuk schetst in hoofdlijnen het ruimtelijke beleid van de verschillende overheden, voor zover dit van belang is voor het centrum van Den Hoorn. Na het rijks- en provinciale beleid, komt het specifieke gemeentelijke ruimtelijk beleid aan bod. 4.1 Rijksbeleid Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (2011) en Besluit algemene regels ruimtelijke ordening (2011). In de Structuurvisie richt het Rijk zich op zaken die voor Nederland als geheel van belang zijn. Dit zijn bijvoorbeeld: de hoofdnetwerken voor personen- en goederenvervoer en energie (inclusief het aanwijzen van gebieden waar grootschalige windparken kunnen komen); de waterveiligheid (zoals de Afsluitdijk), het kustfundament en de milieukwaliteit; de bescherming van het cultureel erfgoed en de unieke natuur (zoals de Waddenzee, de Stelling van Amsterdam en de Veluwe). In het Besluit geeft het Rijk de algemene regels aan, waaraan bestemmingsplannen moeten voldoen. Deze regels zijn vooral gericht op het veiligstellen van de nationale belangen waarvoor, gelet op de belangen, beperkingen gelden voor de ruimtelijke besluitvorming op lokaal niveau. Noch voor het plangebied, noch voor het type ontwikkeling, geeft het rijksbeleid specifieke regels. 4.2 Provinciaal beleid Provinciale Structuurvisie 'Visie op Zuid-Holland' (2010), Herziening 2011 (2011) en Actualisering 2011 (2012) De Provinciale Staten stelden op 2 juli 2010 de Provinciale Structuurvisie, de Uitvoeringsagenda en de Verordening Ruimte vast. In de Visie op Zuid-Holland beschrijft de provincie haar doelstellingen en provinciale belangen. De Structuurvisie geeft de visie voor 2020 met bijbehorende uitvoeringsstrategie en een doorkijk naar 2040 en elk jaar wordt onderzocht of de uitgangspunten nog actueel zijn. De visie is opgebouwd uit vijf integrale hoofdopgaven, namelijk: aantrekkelijk en concurrerend internationaal profiel; duurzame en klimaatbestendige deltaprovincie; divers en samenhangend stedelijk netwerk; vitaal, divers en aantrekkelijk landschap; stad en land verbonden. Op de functiekaart van de structuurvisie is het centrum van Den Hoorn aangewezen als stads- en dorpsgebied: aaneengesloten bebouwd gebied, waarin de functies wonen, werken Adviesbureau RBOI

30 28 en voorzieningen gemengd en gescheiden voorkomen. Figuur 4.1 Uitsnede functiekaart Provinciale structuurvisie De dorpskern is daarnaast aangewezen als een bestaande kwaliteit die behouden dient te blijven. De provincie heeft de ambitie uitgesproken dat elke kern de eigen identiteit dient te ontwikkelen en moet voortbouwen op de karakteristieke structuur. In het nieuw op te stellen bestemmingsplan voor het centrum van Den Hoorn zullen de bestaande functies overeenkomstig worden bestemd, maar wordt er tevens ruimte geboden voor ontwikkelingen om het centrum echt het hart van het dorp te laten worden. Het bestemmingsplan is de juridische vertaling van de opgestelde visie 'Centrum Den Hoorn' en legt vast wat er behouden dient te blijven en faciliteert daar waar vraag naar is, passend binnen de karakteristiek van het dorp. Verordening Ruimte (2010), Herziening 2011 (2011) en Actualisering 2011 (2012) Samen met de Provinciale Structuurvisie is op 2 juli 2010 ook de Provinciale Verordening Ruimte vastgesteld door Provinciale Staten en vervolgens zijn er een herziening en actualisering op onderdelen vastgesteld. Waar de visie een zelfbindend document is voor de provincie, daar bevat de Provinciale Verordening regels die algemeen bindend zijn en doorwerken in gemeentelijke bestemmingsplannen. Bebouwingscontour De provincie kiest ervoor om stedelijke functies zoveel mogelijk in bestaand stedelijk gebied te concentreren. Hiermee wordt de kwaliteit van het bebouwde gebied behouden en versterkt. Het stedelijk netwerk en alle kernen hebben bebouwingscontouren, die de grens van de bouwmogelijkheden voor wonen en werken aangeven. Verstedelijking buiten deze contouren is in principe niet toegestaan. Het plangebied voor het bestemmingsplan voor het centrum van Den Hoorn ligt geheel binnen de provinciale bebouwingscontour en zal gericht zijn op het bestemmen van de bestaande stedelijke functies en voorzien in enkele kleinschalige stedelijke ontwikkelingen in overeenstemming met de provinciale structuurvisie Adviesbureau RBOI

31 29 Detailhandel Uitgangspunt is versterking van de bestaande detailhandelsstructuur. Buiten bestaande winkelconcentraties in de centra van dorpen en steden worden in principe geen mogelijkheden geboden voor detailhandel. Het bestemmingsplan 'Centrum Den Hoorn' is gericht op het actueel bestemmen van de centrumfunctie van het dorp Den Hoorn en een versterking van de bestaande detailhandelstructuur door het bieden van de mogelijkheid een supermarkt op te richten aan de noordwestzijde van het dorpsplein aan de Dijkshoornseweg. Tevens wordt er ruimte geboden voor nieuwe detailhandel, geconcentreerd in het centrum van het dorp. Provinciale Landschappen Ten zuiden van het plangebied ligt het bijzondere gebied Midden-Delfland, wat door de provincie is aangewezen als Provinciaal Landschap. Het beleid is erop gericht om de bestaande kwaliteiten van dit gebied te behouden en waar mogelijk te versterken. De ontwikkelingen die mogelijk zullen worden gemaakt in het bestemmingsplan 'Centrum Den Hoorn', maken dat er een impuls aan het centrum gegeven kan worden waarmee de scheiding tussen het landschap en de stedelijke structuur wordt versterkt. De kwaliteit van het Provinciaal Landschap wordt versterkt door de scheiding tussen landelijk gebied en een karakteristieke dorpskern. 4.3 Gemeentelijk beleid Structuurvisie Midden-Delfland 2025 (2011) Om de kwaliteiten van de gemeente Midden-Delfland te behouden en te versterken is al veel beleid ontwikkeld. De verschillende visies en plannen liggen ten grondslag aan de Structuurvisie Midden-Delfland Deze visie voor het gehele grondgebied van Midden- Delfland is door de gemeenteraad op 29 juni 2011 vastgesteld en legt de hoofdlijnen van ruimtelijke ontwikkelingen en het te voeren ruimtelijk beleid vast voor de komende jaren tot en met Daarnaast geeft deze structuurvisie een uitwerking op het niveau van de dorpen Den Hoorn, Schipluiden en Maasland, zodat ook de dorpen in 2025 duurzaam aantrekkelijk, karakteristiek en levendig zijn en aansluiten bij de kwaliteit van de gemeente. De drie dorpen van de gemeente Den Hoorn, Schipluiden en Maasland zijn relatief klein gebleven. Van de drie dorpen heeft Den Hoorn de sterkste groei doorgemaakt, veroorzaakt door de ligging nabij Delft. De ontwikkeling van het centrum is echter achtergebleven bij de groei. In de visie is het centrum van Den Hoorn aangewezen als aandachtsgebied en wordt ingestoken op de herontwikkeling van de dorpskern, waarbij het centrum een impuls moet krijgen en de winkelvoorzieningen verder moeten groeien. 'In 2025 is het winkelgebied van Den Hoorn volwassen en doet recht aan een dorp van formaat. Den Hoorn heeft een integrale centrumontwikkeling ondergaan waarbij het dorpse karakter behouden is en het winkelcluster rond de Dijkshoornseweg en een maatschappelijke cluster aan het Koningin Julianaplein het nieuwe Horecahart aan het water versterken'. Visie 'Centrum Den Hoorn' (2012) In de afgelopen jaren is Den Hoorn en de directe omgeving van het dorp veranderd. Nieuwe woonwijken en bedrijventerreinen hebben hun beslag op de ruimte gelegd. De ontwikkeling van het centrum is bij de ontwikkelingen achtergebleven. Het gemeentebestuur van Midden- Delfland heeft zichzelf tot doel gesteld om de karakteristiek en de identiteit van het oude lintdorp te behouden. Hiertoe is het van belang om het centrum van Den Hoorn een impuls Adviesbureau RBOI

32 30 te geven. Er is voor het gehele centrum behoefte aan een impuls en een vernieuwingsslag voor de winkelstructuur, het wonen, het parkeren, de ontsluiting, de openbare ruimte en de verblijfskwaliteit. De visie 'Centrum Den Hoorn' is een actualisatie van de bestaande visie uit 2001, waarin een eerste ontwikkelingsrichting is gegeven. Het centrum van Den Hoorn dient (weer) het hart van het dorp te gaan vormen, waar het prettig wonen en verblijven is. De gemeentelijke organisatie heeft, samen met de bewoners en ondernemers van Den Hoorn, gekeken naar de wensen en mogelijkheden voor het centrum en deze verwoord in de visie 'Centrum Den Hoorn', opgesteld in december Figuur 4.2 De bestaande situatie in het centrum van Den Hoorn Woonvisie Midden-Delfland , Sturen op diversiteit (2010) De woonvisie vormt een belangrijke basis voor de toekomst van de dorpen. Uit de woonvisie komt als veranderopgave naar voren een totaal van tot extra te bouwen woningen (gemiddeld 70 tot 80 woningen per jaar), waarbij in het bijzonder rekening wordt gehouden met startende gezinnen en doorstroming van ouderen en senioren. Op basis van deze woonvisie worden afspraken gemaakt met partners zoals woningbouwverenigingen en projectontwikkelaars ter realisering van de gewenste veranderopgave. Nieuwbouw moet in omvang en wat betreft uitstraling passen bij het eigene van de dorpen. Zo heeft Den Hoorn een wat stedelijker karakter dan Maasland en Schipluiden en ook de inwoners verschillen van karakter en woonvoorkeuren. Dat kan en mag ook tot uiting komen in de woningbouw. In het centrum van Den Hoorn zal sprake zijn van herbouw van bestaande woningen en kleine nieuwbouwprojecten. Zo zullen er rijenwoningen worden Adviesbureau RBOI

33 31 gesloopt en worden er nieuwe woningen opgericht voor de doorstroming en voor startende gezinnen. Op de locatie van de basisschool in het westen van het plangebied zullen seniorenwoningen gerealiseerd worden en de mogelijkheid wordt geboden om boven de nieuwe supermarkt appartementen te realiseren. Het bestemmingsplan zal de juridische basis leggen voor de te vervangen woningen en de nieuwe projecten. Beleidskader recreatieve verblijfsvoorzieningen (2010) Dit beleidskader is opgesteld om ruimte te bieden aan de groeiende vraag naar recreatieve voorzieningen in de gemeente Midden-Delfland. Specifiek voor Den Hoorn wordt geconcludeerd dat het exploiteren van een bed & breakfastvoorziening momenteel niet mogelijk is binnen de vigerende bestemmingsplannen voor de kern. In het nieuwe bestemmingsplan voor het centrum van Den Hoorn zullen mogelijkheden worden geboden voor verblijfsvoorzieningen. Cittaslow Cittaslow is het internationale keurmerk voor gemeenten met minder dan inwoners die op het gebied van leefomgeving, landschap, streekproducten, gastvrijheid, milieu, infrastructuur, cultuurhistorie en behoud van identiteit, tot de top behoren. In deze tijden van verstedelijking en veralgemenisering is het voor authentieke gebieden belangrijk de lokale identiteit te bewaken, te versterken en verder uit te dragen. In een Cittaslow kunnen inwoners en bezoekers op een plezierige, gastvrije manier en op een menselijk tempo genieten. Het bewaken en bevorderen van de kwaliteit van de leefomgeving is het allerbelangrijkst voor een Cittaslow. Dit betekent dat een gezond milieu, het versterken van de landschappelijke kwaliteiten en een goede infrastructuur hoog op de agenda van de gemeente staan. Deze koestert het cultuurhistorisch erfgoed, de plaatselijke tradities en het aanbieden en promoten van streekproducten. Met het bestemmingsplan voor het centrum van Den Hoorn wordt de juridische basis neergezet om van het centrum een kloppend dorpshart te kunnen maken. 4.4 Conclusie Het rijksbeleid heeft een hoog abstractieniveau en geeft daarom geen concrete aanwijzingen voor het op te stellen bestemmingsplan. Het provinciaal beleid geeft wel een aantal directe richtlijnen, zoals richtlijnen voor de concentratie van stedelijke functies en detailhandel. In overeenstemming met het provinciale beleid, zijn de stedelijke functies die in het bestemmingsplan voor het centrum van Den Hoorn worden mogelijk gemaakt, binnen de bebouwingscontour van de provincie geprojecteerd. Daarnaast wordt in het bestemmingsplan ingezet op een verbetering van de detailhandelsstructuur door een verplaatsing van de supermarkt, waarbij er tevens ruimte wordt geboden voor nieuwe detailhandel, geconcentreerd in het centrum van het dorp. De ambities in de gemeentelijke visie voor het centrum van Den Hoorn die gaan over herstructurering en kwaliteitsverbetering reiken hoog. Het bestemmingsplan geeft de kaders voor ruimtelijke ontwikkelingen en biedt de planologische ruimte voor gewenste ontwikkelingen passend binnen de karakteristiek van Den Hoorn. De kaders voor dit bestemmingsplan worden in belangrijke mate bepaald door de bestaande ruimtelijke structuur en het bestaande gebruik met de visie als basis. Adviesbureau RBOI

34 Adviesbureau RBOI

35 33 Hoofdstuk 5 Uitvoerbaarheid 5.1 Maatschappelijke uitvoerbaarheid Inspraak In het kader van de gemeentelijke inspraakverordening ligt het voorontwerpbestemmingsplan Centrum Den Hoorn gedurende een periode van zes weken ter inzage. Ingezetenen en belanghebbenden kunnen gebruikmaken van de mogelijkheid om gedurende deze periode een inspraakreactie in te dienen Vooroverleg Artikel van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) schrijft voor dat bij de voorbereiding van een bestemmingsplan burgemeester en wethouders overleg met de besturen van bij het plan betrokken waterschappen plegen. Waar nodig plegen zij tevens overleg met besturen van andere gemeenten, met de provincie, de inspecteur voor de ruimtelijke ordening en met eventuele andere diensten van Rijk en provincie die belast zijn met de behartiging van belangen die in het plan in het geding zijn. Het voorontwerpbestemmingsplan is in het kader van het wettelijk verplichte vooroverleg aan verschillende overlegorganen toegezonden. 5.2 Economische uitvoerbaarheid Het voorliggende bestemmingsplan heeft betrekking op bestaand bebouwd gebied waarbinnen op dit moment geen nieuwe 'aangewezen bouwplannen' zoals bedoeld in artikel 6.12 Wro mogelijk worden gemaakt. Vaststelling van een exploitatieplan kan daarom achterwege blijven. 5.3 Handhaving De gemeente Midden-Delfland acht handhaving van haar beleid van groot belang om de gewenste ruimtelijke kwaliteiten binnen het plangebied te garanderen. Belangrijke redenen voor handhaving zijn: de regels zijn door de gemeente vastgesteld en de inwoners mogen verwachten dat de regels gehandhaafd worden; handhaving gaat oneigenlijk gebruik en daarmee achteruitgang van de kwaliteit van de woonomgeving tegen; een actueel bestemmingsplan beoogt de ruimtelijke kwaliteit in stand te houden en te verbeteren; niet daadkrachtig optreden tegen overtredingen van wettelijke regels werkt een toename van het aantal overtredingen in de hand en tast de geloofwaardigheid aan; het in het bestemmingsplan vastgelegde beleid wordt ondermijnd en het bestuur verliest de greep op de gebouwde omgeving. Adviesbureau RBOI

36 34 Bij de handhaafbaarheid van bestemmingsplannen spelen aspecten als communicatie, de planvorm, de normstelling, het daadwerkelijk kunnen handhaven en de controleerbaarheid van normen een belangrijke rol. Randvoorwaarde voor handhaving is dat er voldoende basis/grondslag is om te kunnen handhaven. De basis wordt gevormd door: 1. de regeling in het bestemmingsplan zelf; 2. de handhaafbaarheid van de planregels; 3. het vrijstellingenbeleid en de wijzigingsbevoegdheden. In dit bestemmingsplan is gestreefd naar heldere, eenduidige planregels met zo min mogelijk interpretatiemogelijkheden. Ook zijn aan de in het plan opgenomen vrijstellingsbevoegdheden duidelijke voorwaarden verbonden, die voldoende objectief bepaalbaar zijn. Integraal handhaven Om op een professionele wijze inhoud te kunnen geven aan de uitvoering van de diverse handhavingstaken, is het noodzakelijk over een integraal handhavingsbeleid te beschikken. In dit beleid wordt aandacht besteed aan een gemeentelijke visie op handhaven en de uitgangspunten die daaraan ten grondslag liggen, de huidige situatie, een prioriteitenstelling, de strategie en werkwijze en de monitoring en evaluatie. Dit beleid voorziet in een eenduidige en transparante wijze waarop de gemeente Midden-Delfland inhoud geeft aan haar handhavingstaken. Met de door de raad vastgestelde nota 'Integraal handhaven praktisch gemaakt' wordt invulling hieraan gegeven. In het (jaarlijkse) uitvoeringsprogramma: 'veiligheid en handhaving' wordt aangegeven op welke wijze uitvoering aan handhaving wordt gegeven Adviesbureau RBOI

37 35 Hoofdstuk 6 Onderzoek 6.1 Inleiding In dit hoofdstuk worden de voor dit bestemmingsplan relevante milieuaspecten beschreven. Dit hoofdstuk bevat de uitkomsten van de (technische) onderzoeken met conclusies. In elke paragraaf komt achtereenvolgens een korte beschrijving van de beoogde ontwikkeling aan de orde in relatie tot het betreffende milieuaspect. Vervolgens wordt de conclusie van het onderzoek vermeld en de aanvaardbaarheid van het plan, gelet op de uitkomsten van dit onderzoek en de normstelling en het beleid. 6.2 Verkeer Verkeersstructuur Ontsluiting gemotoriseerd verkeer Het plangebied in de kern Den Hoorn ligt in de gemeente Midden-Delfland. Het gebied wordt in westelijke richting ontsloten door de Woudseweg die naar het oosten toe overgaat in de Hoornseweg. Deze weg verbindt aansluiting 13 van de A4 (Amsterdam - Delft) via Den Hoorn met Delft. Daarmee vormt de Woudseweg/Hoornseweg de belangrijkste ontsluitingsweg voor het plangebied. Een andere gebiedsontsluitingsweg is de Rijksstraatweg. Deze weg loopt in zuidelijke richting naar de kern Schipluiden. De interne wegenstructuur binnen het plangebied wordt gevormd door de Hof van Delftstraat, Looksingel, Prinses Beatrixstraat, Hoornsekade, Dijkshoornseweg en Tanthofkade. De wegen in Midden-Delfland zijn conform Duurzaam Veilig gecategoriseerd. Zo hebben de gebiedsontsluitingswegen Woudseweg/Hoornseweg en de Rijksstraatweg ter hoogte van het plangebied een maximumsnelheid van 50 km/h. De interne wegen zijn erftoegangswegen binnen de bebouwde kom met een maximumsnelheid van 30 km/h. Geconcludeerd wordt dat de huidige verkeersontsluiting van het plangebied goed is. Openbaar vervoer De dichtstbijzijnde openbaarvervoershaltes op loopafstand zijn de bushaltes Hof van Delftstraat, Houtzagerij en Rk-Kerk. Deze haltes liggen respectievelijk aan de Woudseweg, Rijksstraatweg en Hoornseweg. Vanaf deze haltes rijden frequent verschillende bussen naar onder andere treinstation Delft. Ook doet de bus de kernen in de gemeente Midden-Delfland en Westland aan en tevens de steden Delft en Den Haag. Mede door directe verbindingen naar het treinstation wordt geconcludeerd dat het plangebied goed ontsloten wordt door openbaar vervoer. Adviesbureau RBOI

38 36 Langzaam verkeer Het fietsverkeer heeft binnen de gemeente Midden-Delfland grotendeels een eigen fietsnetwerk van vrijliggende fietspaden die parallel aan de belangrijkste doorgaande routes liggen. Den Hoorn heeft door het fietsnetwerk directe routes naar omliggende gebieden. Zo ligt er langs de Woudseweg een vrijliggend tweerichtingsfietspad van De Lier tot aan Den Hoorn. Parallel aan de Hoornseweg kan de fietser gebruikmaken van de Hoornsekade om naar Delft te fietsen. Op de Hoornsekade heeft de fietser een eigen plek op de rijbaan door fietssuggestiestroken. Op de andere erftoegangswegen die het plangebied toegankelijk maken zijn geen fietssuggestiestroken aanwezig en is sprake van een geheel gemengde verkeersafwikkeling met het gemotoriseerde verkeer. Dit past bij de inrichtingskenmerken van Duurzaam Veilig. Daarnaast is er een vrijliggend fietspad over de Tramkade die parallel aan de Rijksstraatweg naar Schipluiden leidt. Tevens zijn er door het fietsnetwerk verschillende directe routes voor de fiets in de directe omgeving van het plangebied. Door de structuur van het dorp en het verkavelingspatroon ontbreken er echter op een aantal locaties schakels in het fietsnetwerk. Hoewel deze ontbrekende schakels op dit moment nog geen bereikbaarheidsproblemen vormen, werkt de gemeente eraan om daar waar mogelijk binnen de toekomstplannen de ontbrekende schakels alsnog te realiseren en zo het fietsnetwerk verder te versterken. Geconcludeerd wordt dat door het fietsnetwerk de ontsluiting van Centrum Den Hoorn voor de fiets goed is. Verkeersgeneratie Voorliggend bestemmingsplan is hoofdzakelijk consoliderend van aard, enkele ontwikkelingsmogelijkheden daargelaten. Het gaat dan om ontwikkelingen zoals aanpak van het centrum rondom de Dijkshoornseweg en de bouw van nieuwe woningen. Het plangebied ligt in de gemeente Midden-Delfland in de kern Den Hoorn. De kern Den Hoorn is volgens CBS een sterk stedelijke omgeving [statline.cbs.nl]. Aangezien voorliggend plan gericht is op het centrum van de kern valt het plangebied in de categorie centrum van CROW [publicatie 317, CROW-2012]. Centrumgebied De gebieden ten noorden en westen van het centrum maken een grootschalige transformatie door. Zo wordt in de directe omgeving van het plangebied circa woningen gerealiseerd in onder andere Harnaschpolder, Lookwest-Noord en Hooipolder. Naast deze vaststaande plannen zijn er plannen voor extra woningen in de omgeving Lookwest-Noord. De verwachting is dat door de ontwikkelingen het aantal inwoners tussen 2009 en 2020 toeneemt met circa (+31%). In 2025 komt het totaal aantal inwoners uit op circa [Roots Beleidsadvies, 2012]. Deze toename van de bevolking heeft effect op het invloedsgebied van het centrum van Den Hoorn. Om de toenemende vraag te faciliteren zal er in het centrum van Den Hoorn een vernieuwingsslag worden gemaakt. Zowel de toename van de bevolking als de vernieuwing van het centrum zal effect hebben op de verkeersaantrekkende werking van het gebied en de ontsluitingsstructuur Adviesbureau RBOI

39 37 Voor de vernieuwingsslag van het centrum van Den Hoorn wordt de bestemming centrumfunctie opgenomen in voorliggend bestemmingsplan. Aangezien de centrumfunctie vooral gericht is op commerciële activiteiten voor winkelend publiek is aangesloten bij kencijfers van CROW voor een dorpscentrum. Echter, voor een sterk stedelijke omgeving zoals de kern Den Hoorn zijn er geen kencijfers beschikbaar voor het centrum. Daarom is aangesloten bij de kencijfers voor schil centrum deze bedraagt 32,7 tot 63,9 mvt/weekdag per 100 m² bvo [publicatie 317, CROW-2012]. De omvang van de gronden waarop de bestemming 'Centrum' ligt, bedraagt in voorliggend bestemmingsplan circa m² bvo (bedrijfsvloeroppervlak). Hiervan is in de huidige situatie m² bvo bestemd als wonen, de andere m² bvo is reeds bestemd ten behoeve van centrumfuncties. De gronden waarop de bestemming 'Centrum' ligt zal door onderhavig plan met m² bvo toenemen. Dit leidt tot een verkeersgeneratie van maximaal mvt/etmaal. Doordat de huidige woonfunctie komt te vervallen zal de toename van het verkeer per saldo lager zijn. Woningen Naast uitbreiding van de centrumfunctie wordt de woonbestemming binnen het plangebied uitgebreid op de locatie waar voorheen de school lag. De woningen zullen minder verkeer dan de school genereren zodat de totale verkeersgeneratie lager uitvalt. Bovenstaande ontwikkelingen zijn verwerkt in het meest recente verkeersmodel van de gemeente Midden-Delfland. Hierin zijn tevens de autonome groei, de wijziging van de verkeersstructuur, de afronding van Lookwest en de ontwikkeling van Harnaschpolder verwerkt. Uit het verkeersmodel blijkt dat de totale verkeerstoename ten opzichte van 2011 in het centrum 15% tot 20% bedraagt in Verkeersafwikkeling Nieuwe ontsluitingsstructuur Om het extra verkeer als gevolg van de ontwikkelingen in het centrum van Den Hoorn af te kunnen wikkelen, zal de verkeersontsluiting van het gebied wijzigen. Door de ontwikkelingen krijgt het dorpsplein op het kruispunt van de Dijkshoornseweg, Looksingel en Hof van Delftstraat een betekenis als winkelhart van het dorp. Op dit moment is het kruispunt een knelpunt in de ontsluiting van het dorp. In de toekomst zal het kruispunt zowel doorgaand verkeer, bestemmingsverkeer en fietsverkeer moeten afwikkelen. De uitwerking van de ontsluitingsstructuur van het centrum van Den Hoorn heeft effect op de afwikkeling en het verblijfsklimaat rond het dorpsplein. Doorgaand gemotoriseerd verkeer wordt ontmoedigd door het centrum te rijden. Dit is mogelijk door de ontwikkeling van Harnaschpolder en de bijbehorende infrastructuur. Deze infrastructuur biedt namelijk een alternatief voor het doorgaand verkeer. Zo krijgt het doorgaande verkeer van de Dijkshoornseweg en de Woudseweg/Hoornseweg door middel van de Hooipolderweg en de Harnaschdreef andere doorgaande routes. De gemeente wil daarvoor doorgaand verkeer over de Hoornseweg ontmoedigen zodat er ruimte wordt gecreëerd voor nieuwe ontwikkelingen langs de Gaag met onder andere een horecaplein. Voorwaarde hiervoor is echter wel een goede alternatieve dwarsverbinding tussen de ontsluitingsroute via de Harnaschdreef en het centrum van Den Hoorn. Voor de gemeente Midden-Delfland is het daarom van belang dat de dwarsverbinding Kristalweg/Hoefslagendreef in de verkeersstructuur aanwezig blijft. Adviesbureau RBOI

40 38 Tevens onderzoekt de gemeente de mogelijkheden van eenrichtingsverkeer in het centrum. Daarnaast bestaat de wens om een autoluwe Dijkshoornseweg te creëren waar de auto te gast is. Hierdoor vervult de Dijkshoornseweg een verbindende factor tussen het dorpsplein en het horecaplein aan de Gaag. De gemeente Midden-Delfland heeft onderzoek laten uitvoeren door Goudappel Coffeng naar de verkeerseffecten als gevolg van de nieuwe ontwikkelingen en nieuwe verkeersstructuur in het centrum van Den Hoorn. Deze kwantitatieve studie is vastgelegd in het rapport 'Centrumontwikkeling Den Hoorn, Kwantitatieve verkeersstudie' van juni In de studie zijn verschillende verkeerscirculatieve maatregelen onderzocht, zoals het instellen van éénrichtingsverkeer. In tabel 6.1 zijn de verkeersintensiteiten opgenomen, uitgaande van de variant zonder éénrichtingsverkeer ('variant 1') en een variant, waarbij éénrichtingsverkeer in het centrum van Den Hoorn wordt ingesteld ('rondje rechtsom'). Tevens is het effect van de nieuwe ontwikkelingen meegenomen in deze verkeerscijfers. Om de verkeerseffecten op de wegen binnen het plangebied te beoordelen, wordt aangesloten bij het ASVV (CROW 2004), waaruit blijkt dat de maximale intensiteit op erftoegangswegen maximaal mvt/etmaal bedraagt. Uit onderstaande tabel blijkt dat de verkeersintensiteit op de wegen binnen het centrum van Den Hoorn in beide varianten deze maximale intensiteit niet te boven gaat. De ontwikkelingen leiden dan ook in geen geval tot een onacceptabele verkeerssituatie. Tabel 6.1 Verkeersintensiteiten Den Hoorn diverse varianten (Goudappel Coffeng) Straat Variant 1 Rondje rechtsom Hoornsewal Hoornsekade Hof van Delftstraat Koningin Julianaplein (Bolle Kickert) Bernhardstraat Wilhelminalaan Parkeren In het huidige centrum is er geen ruime parkeercapaciteit aanwezig. Door de vernieuwingsslag zal de parkeerbehoefte verder toenemen. Voldoende en goed bereikbare parkeerplaatsen zijn van belang voor het functioneren van het centrum. De parkeerbehoefte dient op eigen terrein te worden opgevangen. Bij te verlenen omgevingsvergunningen dient getoetst te worden aan de vigerende de Nota Parkeernormen Midden-Delfland. Conclusie Geconcludeerd wordt dat de ontsluiting van het gebied voor alle modaliteiten goed is. De verkeersgeneratie leidt, in combinatie met de aangepaste verkeersstructuur in het gebied, niet tot afwikkelingsproblemen. De wegenstructuur biedt voldoende capaciteit om de toename in het aantal verkeersbewegingen te kunnen verwerken. Een goede verkeersafwikkeling binnen het centrum van Den Hoorn is daarmee gewaarborgd. Tenslotte dienen aanvragen voor omgevingsvergunningen te worden getoetst aan de gemeentelijke parkeernormen Adviesbureau RBOI

41 Bodem Toetsingskader Op grond van het Besluit ruimtelijke ordening (Bro) dient te worden gekeken naar de uitvoerbaarheid van het bestemmingsplan. Voor de uitvoerbaarheid dient onder meer rekening te worden gehouden met de milieukundige bodemkwaliteit in het plangebied. Er dient te worden bekeken of de huidige milieukundige bodemkwaliteit voldoende is voor de beoogde functie en zo niet of de eventueel benodigde werkzaamheden een belemmering vormen voor de haalbaarheid. Uit de Handreikingen bodem voor gemeenten (SenterNovem/Witteveen + Bos, 2009) blijkt verder dat voor een bestemmingsplan dat enkel wordt geactualiseerd en waar de bestaande bebouwing en inrichting gehandhaafd blijft, een inventarisatie van de bodemkwaliteit voldoende is. Eventuele geïnventariseerde verontreinigingen maken geen specifieke acties nodig in het kader van het vaststellen van het bestemmingsplan. Als er sprake is van spoedeisende gevallen van verontreiniging (actuele humane risico's) zijn vervolgstappen noodzakelijk in het kader van de Wet bodembescherming. Als er geen sprake is van een actueel risico, maar de bodemkwaliteit voldoet niet aan de huidige (en toekomstige) functie, dan dient de bodem geschikt te worden gemaakt op het moment dat er op deze locatie een nieuwe ruimtelijke ontwikkeling plaatsvindt. Onderzoek en conclusie Uit informatie van het bodemloket ( blijkt dat verspreid over het plangebied verschillende bodembedreigende activiteiten hebben plaatsgevonden. Daarnaast zijn er gebieden, bijvoorbeeld langs de Tramkade en de Looksingel, die zijn onderzocht en waar geen verdere procedure noodzakelijk is. Langs de Woudseweg is een deel van het plangebied gesaneerd en onder andere langs de Woudseweg en de Tramkade zijn gebieden die nog in procedure zijn. Binnen het plangebied zijn dus diverse gevallen van verontreiniging aanwezig (geweest). Binnen het plangebied zijn er echter geen spoedeisende gevallen van ernstige verontreiniging bekend. Figuur 6.1 Uitsnede bodemkaart (bron: bodemloket) Adviesbureau RBOI

42 40 Conclusie In het plangebied vindt geen functiewijziging plaats. Vanwege het consoliderende karakter van het bestemmingsplan staat het aspect bodem de uitvoering van dit bestemmingsplan niet in de weg. 6.4 Water Waterbeheer en watertoets De initiatiefnemer dient in een vroeg stadium overleg te voeren met de waterbeheerder over een ruimtelijk planvoornemen. Hiermee wordt voorkomen dat ruimtelijke ontwikkelingen in strijd zijn met duurzaam waterbeheer. Het plangebied ligt binnen het beheersgebied van het Hoogheemraadschap van Delfland, verantwoordelijk voor het waterkwantiteits- en waterkwaliteitsbeheer. Bij het tot stand komen van dit bestemmingsplan wordt overleg gevoerd met de waterbeheerder over deze waterparagraaf. De opmerkingen van de waterbeheerder worden vervolgens verwerkt in deze waterparagraaf. Beleid duurzaam stedelijk waterbeheer Op verschillende bestuursniveaus zijn de afgelopen jaren beleidsnota's verschenen aangaande de waterhuishouding, allen met als doel een duurzaam waterbeheer (kwalitatief en kwantitatief). Deze paragraaf geeft een overzicht van de voor het projectgebied relevante nota's, waarbij het beleid van het Hoogheemraadschap en de gemeente nader wordt behandeld. Europa: Kaderrichtlijn Water (KRW). Nationaal: Nationaal Waterplan (NW); Waterbeleid voor de 21ste eeuw (WB21); Nationaal Bestuursakkoord Water (NBW); Waterwet. Provinciaal: Provinciaal Waterplan; Provinciale Structuurvisie; Verordening Ruimte. Regionaal: Op 16 november 2011 hebben het Stadsgewest Haaglanden, de Haaglanden-gemeenten en de Hoogheemraadschappen van Delfland en Rijnland de Bestuursovereenkomst Water- en Klimaattafel ondertekend. Doelstellingen van deze overeenkomst zijn: 1. Partijen beogen door samenwerking een duurzaam watersysteem te realiseren en een regionale klimaatadaptatiestrategie te ontwikkelen en te implementeren 2. Waarbij ook private partijen, kennisinstellingen, belanghebbende instanties en organisaties en overige overheden participeren. Waterschapsbeleid In het Waterbeheerplan beschrijft het Hoogheemraadschap van Delfland de strategische keuzes, de doelen voor het waterbeheer en de financiële consequenties Adviesbureau RBOI

43 41 daarvan. De complexiteit van het gebied en de omvang van de noodzakelijke investeringen dwingen tot het stellen van prioriteiten. Het Hoogheemraadschap gaat het beheer en onderhoud van het watersysteem optimaliseren en zal daarbij flink investeren in waterkwaliteit, waterkeringen en het voorkomen van wateroverlast en watertekort. Voor de zuiveringstechnische infrastructuur ligt de nadruk op beheren, onderhouden en optimaliseren. In het kader van de afstemming van het waterbeleid met ontwikkelingen in de ruimtelijke ordening heeft het Hoogheemraadschap in 2007 een Waterkansenkaart opgesteld. Deze Waterkansenkaart kan gezien worden als de nadere, gebiedsspecifieke uitwerking van de Deelstroomgebiedsvisie Midden-Holland. Ten slotte is in 2012 de nieuwe Handreiking Watertoets vastgesteld. De nieuwe handreiking biedt gemeenten, adviesbureaus en projectontwikkelaars handvatten voor de invulling van proces en inhoud van de watertoets voor ruimtelijke plannen op gemeentelijk niveau. De handreiking bestaat uit een procesdeel en een inhoudelijk deel. In het procesdeel wordt ingegaan op het watertoetsproces voor ruimtelijke planvorming. Het inhoudelijk deel bevat de vertaling van het actuele beleid van Delfland in ruimtelijke zin. Gemeentelijk beleid Het Waterplan Midden-Delfland is een gebiedsgericht plan van de gemeente en het Hoogheemraadschap waarin samenhangende thema's rond waterbeheer aan bod komen. Ruimtelijke ontwikkelingen spelen hierbij een belangrijke rol. Ook ontwikkelingen als de Europese Kaderrichtlijn Water, landelijk beleid als het waterbeleid voor de 21e eeuw (WB21,)) en gemeentelijke plannen, zoals een gemeentelijk rioleringsplan, komen samen in het Waterplan. Het Waterplan bestaat uit drie fasen. De watervisie, het waterstructuurplan en het uitvoeringsplan. De watervisie geeft op hoofdlijnen de doelstelling aan op het gebied van waterbeheer in de gemeente Midden-Delfland. De visie is uitgewerkt in het waterstructuurplan. Het waterstructuurplan geeft op kaart en in beschrijving weer wat de opgave in de polders van Midden-Delfland is. Bovendien maken de gemeente en Delfland afspraken over de wijze waarop de wateropgave wordt gerealiseerd. Concrete maatregelen en procesafspraken zijn gebundeld in het uitvoeringsprogramma van het waterplan. Het Waterplan is slechts een van de plannen die in Midden-Delfland spelen. Het Waterplan is afgestemd met het Landschapsontwikkelingsplan 2025, de FES-proeftuin, KRWgebiedsproces en andere ruimtelijke ontwikkelingen in het gebied. Huidige situatie Algemeen Het plangebied bestaat uit het centrum van het dorp Den Hoorn. Den Hoorn is gelegen ten westen van de kern Delft. Bodem en grondwater Volgens de Bodemkaart van Nederland bestaat de bodem ter plaatse uit zeekleigrond. Er is sprake van de grondwatertrappen IV. Dat wil zeggen dat de gemiddeld hoogste grondwaterstand meer dan 0,4 m beneden maaiveld ligt en dat de gemiddeld laagste grondwaterstand varieert tussen de 0,8 m en de 1,2 m beneden maaiveld. De maaiveldhoogte ter plaatse bedraagt circa NAP -0,2 m. Adviesbureau RBOI

44 42 Figuur 6.2 Bodemsoort en grondwatertrap in plangebied ( Waterkwantiteit Het plangebied is grotendeels gelegen in de Voordijkshoornsepolder, ten noorden van de Hoornseweg. Daarnaast liggen delen van het plangebied in de Hooge Abtswoudsepolder, ten zuiden van de Hoornseweg, en de Harnaschpolder, ten westen van de Dijkhoornseweg. In de Voordijkshoornsepolder geldt een zomerpeil van NAP -1,45 m en een winterpeil van NAP - 1,5 m. Het peilbesluit voor de Harnaschpolder is NAP -1,8 m en in de Hooge Abtswoudsepolder wordt een waterpeil van NAP -1,5 m aangehouden. In het plangebied bevinden zich twee primaire watergangen, namelijk de Lookwatering en Gaag. Daarnaast zijn er ook enkele secundaire watergangen in het gebied gelegen. Watersysteemkwaliteit en ecologie De Gaag en Lookwatering behoren tot de KRW-waterlichamen. Veiligheid en waterkeringen Binnen het plangebied liggen diverse polder- en boezemkaden. De afmetingen van de kernzones verschillen per watergang. De afmeting van de beschermingszones bedraagt bij alle keringen 15 m Adviesbureau RBOI

45 43 Afvalwaterketen en riolering Het plangebied is aangesloten op een gemengd rioolstelsel. Toekomstige situatie Het bestemmingsplan is consoliderend van aard. Er worden geen nieuwe ontwikkelingen mogelijk gemaakt. Dit betekent dat geen grootschalige functieveranderingen en/of herinrichtingen zijn gepland. Binnen de vigerende bestemmingen bestaat wel de mogelijkheid tot kleinschalige ontwikkelingen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het bouwen van aan- of bijgebouwen (al of niet omgevingsvergunningplichtig) of het aanleggen van paden of verhardingen. Vanwege de consoliderende aard biedt het bestemmingsplan weinig of geen mogelijkheden om het watersysteem en -beheer te verbeteren. Als in de toekomst ruimtelijke ontwikkelingen plaatsvinden, is het uitgangspunt dat de waterhuishoudkundige situatie niet mag verslechteren. Dit betekent bijvoorbeeld dat de waterhuishouding kan worden verbeterd door het afkoppelen van schoon verhard oppervlak, hiermee wordt voorkomen dat schoon hemelwater wordt afgevoerd naar de rioolwaterzuiveringsinstallatie. Dit betekent ook dat dempingen binnen het gebied moeten worden gecompenseerd. Combinaties met andere functies zoals groen en recreatie liggen voor de hand. Door de aanleg van natuurvriendelijke en ecologische oevers wordt bijvoorbeeld meer waterberging gerealiseerd. Daarnaast is het van belang om bij eventuele ontwikkeling diffuse verontreinigingen te voorkomen door het gebruik van duurzame, nietuitloogbare materialen, zowel gedurende de bouw- als de gebruiksfase. Bij ontwikkelingen binnen de Hooge Abtswoudsepolder moet rekening worden gehouden met het bergingstekort, waarbij er volgens de ABC-normen van Delfland een bergingsnorm van 325 m³/ha geldt. Water en Waterstaat in het bestemmingsplan In het bestemmingsplan wordt het oppervlaktewater in het plangebied bestemd als 'Water'. Voor waterkeringen (kernzone) inclusief de beschermingszones geldt een zogenaamde dubbelbestemming, deze hebben de bestemming 'Waterstaat - Waterkering' toebedeeld gekregen. Conclusie Het bestemmingsplan heeft geen negatieve gevolgen voor het waterhuishoudkundige systeem ter plaatse. 6.5 Ecologie Samenvatting Deze paragraaf betreft een samenvatting van het uitgebreide bureauonderzoek zoals opgenomen in bijlage 2. Huidige situatie Het plangebied bestaat uit het centrum van Den Hoorn. Beoogde ontwikkelingen Het bestemmingsplan voorziet in een aantal nog niet concrete ontwikkelingen, zoals woningbouw en de realisatie van een supermarkt. Aangezien deze ontwikkelingen nog niet Adviesbureau RBOI

46 44 concreet zijn, wordt in dit bureauonderzoek aangegeven waar bij de uitwerking van deze plannen rekening mee moet worden gehouden. Resultaten onderzoek Gebiedsbescherming Het plangebied vormt geen onderdeel van een natuur- of groengebied met een beschermde status, zoals Natura Het plangebied maakt ook geen deel uit van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS). Deze natuurgebieden liggen op grote afstand van het plangebied en worden niet beïnvloed door de ontwikkelingen in het centrum van Den Hoorn. De Natuurbeschermingswet 1998 en het beleid van de provincie staan de uitvoering van het plan dan ook niet in de weg. Soortenbescherming Het bestemmingsplan is het besluit dat ingrepen mogelijk maakt en een aantasting van beschermde dier- of plantensoorten kan betekenen. Uiterlijk bij het nemen van een besluit dat ruimtelijke veranderingen mogelijk maakt, zal daarom zekerheid moeten zijn verkregen of verlening van ontheffing op grond van de Flora- en faunawet (hierna Ffw) nodig zal zijn en of het reëel is te verwachten dat deze zal worden verleend. Het bestemmingsplan is grotendeels consoliderend van aard, er wordt echter ook een aantal ontwikkelingen mogelijk gemaakt. Voor bijna alle ontwikkelingen geldt dat bebouwing gesloopt moet worden en/of bomen gekapt moeten worden. Hieronder wordt aangegeven waar bij de toekomstige ontwikkelingen rekening mee moet worden gehouden. Er is geen ontheffing nodig voor de tabel 1-soorten van de Ffw omdat hiervoor een vrijstelling geldt van de verbodsbepalingen van de Ffw. Uiteraard geldt wel de algemene zorgplicht. Dat betekent dat iedereen voldoende zorg in acht moet nemen voor alle in het wild voorkomende planten en dieren en hun leefomgeving. Verstoring van broedende vogels is verboden. Overtreding van verbodsbepalingen ten aanzien van vogels wordt voorkomen door de werkzaamheden buiten het broedseizoen uit te voeren. In het kader van de Ffw wordt geen standaardperiode gehanteerd voor het broedseizoen. Van belang is of een broedgeval aanwezig is, ongeacht de periode. Indien de werkzaamheden uitgevoerd worden op het moment dat er geen broedgevallen (meer) aanwezig zijn, is overtreding van de wet niet aan de orde. De meeste vogels broeden overigens tussen 15 maart en 15 juli (bron: In de bomen en bebouwing kunnen vaste verblijfplaatsen van broedvogels aanwezig zijn. Dit dient voorafgaand aan de ontwikkelingen nader onderzocht te worden. Verblijfplaatsen van vogels die hun verblijfplaats het hele jaar gebruiken, zijn jaarrond beschermd. Slechts een beperkt aantal soorten bewoont het nest permanent of keert elk jaar terug naar hetzelfde nest. Deze soorten staan vermeld in categorie 1 t/m 4 van de 'Aangepaste lijst van jaarrond beschermde vogelnesten' (Ministerie van LNV, 2009). Indien de werkzaamheden effect hebben op deze soorten is een ontheffing nodig. Voor vogels kan alleen een ontheffing worden verleend op grond van een wettelijk belang uit de Vogelrichtlijn. De bomen en bebouwing kunnen een functie hebben voor vleermuizen. Nader onderzoek naar het voorkomen van vleermuizen (tabel 3 Bijlage IV HR) voorafgaand aan de ontwikkelingen is noodzakelijk. Indien vaste rust-, verblijfs- of voortplantingsplaatsen, primair foerageergebied of primaire vliegroutes van vleermuizen aanwezig blijken te zijn en aangetast worden door toekomstige ruimtelijke ontwikkelingen, dan dient overtreding van de Ffw voorkomen te worden door het treffen van mitigerende en compenserende Adviesbureau RBOI

47 45 maatregelen. Indien de vereiste maatregelen worden genomen zal de Ffw de uitvoering van het bestemmingsplan niet in de weg staan. Indien de vereiste maatregelen niet mogelijk zijn, dient in nader overleg met de Dienst Regelingen van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie bepaald te worden of het plan in zijn huidige vorm uitvoerbaar is. In de watergangen komt mogelijk de kleine modderkruiper (tabel 2-soort) voor. Aantasting van de kleine modderkruiper tijdens werkzaamheden aan of het dempen van watergangen dient voorkomen te worden door de soort voorafgaand aan de werkzaamheden te verplaatsen. Deze werkzaamheden kunnen zonder ontheffing uitgevoerd worden, indien de aannemer beschikt over een goedgekeurde gedragscode. Als dit niet het geval is, moet een ontheffing aangevraagd worden. 6.6 Archeologie en cultuurhistorie Beleid en onderzoek In 1992 ondertekende Nederland mede het zogenaamde Verdrag van Valetta (Malta). Dit verdrag heeft als doel de bescherming van het archeologisch erfgoed van Europa te bevorderen. In Nederland heeft dit geleid tot een herziening van de Monumentenwet 1988 alsmede een aanvulling op of wijziging van bepaalde artikelen in enkele andere wetten. Deze wijzigingswet is beter bekend als de Wet op de Archeologische Monumentenzorg (WAMZ), die op 1 september 2007 van kracht werd. De belangrijkste artikelen uit het Verdrag van Malta die in de Nederlandse wetgeving zijn overgenomen zijn dat het archeologisch erfgoed zoveel mogelijk ter plekke (in situ) dient te worden behouden (artikel 4), dat het archeologisch erfgoed deel uitmaakt van de belangenafweging in het kader van ruimtelijke ordening (artikel 5) en het 'veroorzakersprincipe' (artikel 6). Het veroorzakersprincipe betekent dat de verstoorder verantwoordelijk is voor het vroegtijdig (laten) uitvoeren van noodzakelijk archeologisch (voor)onderzoek en de financiering daarvan. Bestemmingsplan In de Nederlandse wetgeving wordt aan artikel 5 uit het Verdrag van Malta invulling gegeven door middel van artikelen 38, 39 en 40 uit de Monumentenwet. In deze artikelen is bepaald dat het archeologisch erfgoed beschermd dient te worden middels het bestemmingsplan. Gemeentes moeten bij het vaststellen van bestemmingsplannen rekening houden met de eventuele aanwezigheid van archeologische waarden. Hieronder vallen zowel reeds bekende archeologisch waardevolle gebieden als gebieden waarvoor een (verhoogde) archeologische verwachting geldt. Deze waarden krijgen een archeologische (mede)bestemming, die wordt vermeld in de toelichting van het bestemmingsplan, wordt begrensd in de verbeelding (plankaart) en wordt voorzien van regels die gekoppeld zijn aan een vergunningstelsel. In artikel 41a van de Monumentwet is bepaald dat artikelen 39, 40 en 41, 1 e lid, niet van toepassing zijn op plangebieden met een oppervlakte kleiner dan 100 m². Bij projecten die deze oppervlakte overschrijden dient het archeologisch belang altijd te worden meegewogen in de belangenafweging. Gemeenten kunnen van deze grens afwijken, mits de redenen hiervoor goed onderbouwd kunnen worden. De gemeente Midden-Delfland maakt van deze mogelijkheid gebruik door op de gemeentelijk archeologische beleidskaart (2010) zowel naar boven als beneden af te wijken van de gestelde 100 m². Adviesbureau RBOI

48 46 Archeologiebeleid Midden-Delfland Op basis van de huidige wetgeving zijn de gemeentes in Nederland verantwoordelijk voor het behoud van het archeologisch bodemarchief. Omdat ruimtelijke ingrepen gevolgen kunnen hebben voor dit bodemarchief, moeten gemeenten bij de besluitvorming archeologie als volwaardige factor meenemen in de belangenafweging. Om dit op een verantwoorde en transparante wijze te kunnen doen is gemeentelijk archeologiebeleid wenselijk. De gemeente Midden-Delfland beschikt sinds 2010 over een vastgestelde archeologische beleidsnota. Een belangrijk onderdeel hiervan vormt de gemeentelijk archeologische beleidskaart, die wordt gebruikt als basis voor het bestemmingsplan. De gemeentelijke beleidskaart is gebaseerd op gedetailleerde kennis van de lokale landschapsontwikkeling, cultuurhistorie en het bodemarchief. Deze kennis komt tot uiting in vijf periode-specifieke archeologische verwachtingskaarten die tonen op welke locaties archeologische resten uit bepaalde perioden kunnen worden verwacht. Op de beleidskaart worden de verschillende verwachtingen vertaald naar verwachtingszones en gekoppeld aan concrete vrijstellingsgrenzen. Bodemverstorende werkzaamheden die deze grenzen niet overschrijden worden op voorhand vrijgesteld van de verplichting tot het doen van archeologisch onderzoek. Door middel van het hanteren van verschillende vrijstellingsgrenzen wordt binnen de gehele gemeente gezocht naar een goede balans tussen de verwachte aanwezigheid van archeologische resten en de voorwaarden die worden verbonden aan bodemverstorende activiteiten. Het archeologisch kaartbeeld is echter niet statisch. In de loop der tijd zal de kennis over het bodemarchief toenemen. De vrijstellingszones in het onderhavige bestemmingsplan zijn dan ook geen exacte weergave van de vastgestelde beleidskaart. Archeologie Bestaande situatie De ondergrond van het plangebied bestaat uit zeekleiafzettingen, die vanaf circa 4000 v.chr. in het gebied sedimenteerden. Deze wadafzettingen worden gerekend tot het Laagpakket van Wormer. Rond 3200 v.chr. vernatte het onderzoeksgebied en ontstond grootschalige veengroei, waarbij het zogenaamde Hollandveen Laagpakket werd gevormd. De omstandigheden in dit gebied waren in het algemeen zeer nat. De veenkussens waren alleen bewoonbaar nabij watervoerende geulen, die het gebied ontwaterden. In het plangebied kan bewoning op het veen hebben plaatsgevonden tijdens het Neolithicum en de IJzertijd. Rond 300 v.chr. werden er in dit veengebied geulen uitgeschuurd, waarin zandige sedimenten werden afgezet: de geulafzettingen van de Gantel Laag (Laagpakket van Walcheren). Een uitloper hiervan loopt ten zuiden van het plangebied (met een zeer klein deel binnen de contouren van het onderhavige plangebied; figuur 6.3). Naast de geulen werd een dik kleipakket afgezet: de dekafzettingen van de Gantel Laag. Als gevolg van oxidatie en klink is er in het verleden inversie opgetreden in het landschap. Hierdoor zijn de geulafzettingen als hogere ruggen in het landschap komen te liggen. Deze geulafzettingen vormden daardoor ideale vestigingsplaatsen in zowel de Romeinse tijd als de Late Middeleeuwen. Tijdens de Romeinse tijd werden de afzettingen intensief bewoond. In de gebieden tussen de nederzettingen werden uitgebreide verkavelingssystemen uitgezet. Sporen van zowel nederzettingen als verkavelingssystemen zijn op verschillende locaties in Midden-Delfland gedocumenteerd Adviesbureau RBOI

49 47 Figuur 6.3 Het plangebied geprojecteerd op de geologische kaart van Midden-Delfland, inclusief de zones waarin bebouwing aanwezig was tijdens de Nieuwe tijd (bron: kaart van Kruikius, 1712). In de Late Middeleeuwen ontstond er in de bocht van de Kickert en de Gaag ter hoogte van een overtoom een klein buurtschap, Den Hoorn. Aan de zuidkant van het water lag de Corneliskapel, ten noorden van het water lagen in het begin van de 16e eeuw enkele boerderijen binnen het plangebied langs de westzijde van de Dijkshoornseweg. In het begin van de 18e eeuw stonden er ook enkele huizen langs de Hoornsekade ten westen van de Dijkhoornseweg (zie figuur 6.3). Rondom deze bebouwing bestond de rest van het plangebied uit moestuinen en boomgaarden. Ten behoeve van de tuinbouw werd sindsdien de bovengrond opgehoogd met zogenaamde opgevaren gronden, die hier tot 70 cm dik kunnen zijn. Richting het noorden worden de opgevaren gronden wat dunner, tot een dikte van 40 cm. Volgens de oudste kadasterkaart uit ongeveer 1830 is de bewoning slechts iets in westelijke richting uitgebreid. Adviesbureau RBOI

50 48 Het plangebied is bebouwd en opgehoogd in de periode voor er aandacht werd besteed aan het voorkomen van archeologische resten. In het plangebied heeft dan ook geen archeologisch onderzoek plaatsgevonden. Er zijn ook geen vondsmeldingen/waarnemingen geregistreerd in de landelijke database voor archeologische gegevens (Archis2). Archeologische verwachting Uit de ruimtelijke verspreiding van bekende archeologische vindplaatsen in (de omgeving van) Midden-Delfland, in combinatie met de bekende gegevens over de geologische ontwikkeling van het gebied, blijkt dat men door de eeuwen heen zoveel mogelijk woonde in de droge gebieden. Vanaf de Late Middeleeuwen ging de mens echter toenemend ingrijpen in het landschap en werd men geleidelijk minder afhankelijk van de lokale geologische omstandigheden. Hierdoor ontstonden bewoningsclusters en bewoningslinten. Binnen het plangebied is sprake van een kleidek, dat is afgezet op een veenondergrond. Zoals boven reeds aangegeven kan er bewoning uit het Neolithicum en de IJzertijd hebben plaatsgevonden in dit veen. Echter, omdat we niet weten waar we de watervoerende geulen moeten plaatsen, geldt dat de algemene trefkans voor resten uit deze perioden in dit plangebied laag is. Voor wat betreft de Romeinse tijd geldt dat de afwezigheid van de relatief hooggelegen geulafzettingen van de Gantel Laag binnen het plangebied, en de aanwezigheid daarvan direct ten zuiden van het plangebied het aannemelijk maakt dat eventuele bewoning zich direct ten zuiden van het plangebied zal hebben bevonden. Binnen het plangebied geldt wel een trefkans voor zogenaamde off-site structuren, zoals verkavelingsgreppels, sloten en duikers. Het plangebied bevindt zich voor het grootste deel in een zone die op de kaart van Kruikius staat aangegeven als een bewoningsgebied. De trefkans voor archeologische resten uit de Late Middeleeuwen en/of Nieuwe tijd is dan ook zeer hoog. Gewenste ontwikkeling De huidige bebouwing, beplanting en bestrating in het gebied maakt het vrijwel onmogelijk om vooruitlopend op het vaststellen van dit bestemmingsplan eventueel aanwezige archeologische resten te karteren en waarderen. Ter bescherming van de (nog) onbekende archeologische waarden dient dan ook een omgevingsvergunning te worden aangevraagd. De archeologische beleidskaart van de gemeente Midden-Delfland is een archeologisch verwachtingsmodel, waaraan grenzen zijn gekoppeld tot waar voorgenomen bodemingrepen worden vrijgesteld van de verplichting tot archeologisch onderzoek. Omdat er sprake is van een gedifferentieerde archeologische verwachting, is er ook sprake van gedifferentieerde vrijstellingszones. Volgens de archeologische beleidskaart geldt binnen het plangebied een lage tot hoge verwachting voor het aantreffen van archeologische resten. Deze verwachting heeft voornamelijk betrekking op overblijfselen uit de Romeinse tijd (laag) en Late Middeleeuwen/Nieuwe tijd (hoog). Omdat binnen het plangebied geen archeologisch onderzoek heeft plaatsgevonden, kan dit beeld niet nader worden aangescherpt. In het onderhavige bestemmingsplan dienen twee archeologische medebestemmingen te worden opgenomen; 'Waarde - Archeologie 1' en 'Waarde - Archeologie 2' (figuur 6.4). De medebestemming 'Waarde - Archeologie 1' heeft betrekking op de hierboven beschreven hoge verwachtingszone die gekoppeld is aan de ligging van het plangebied in de historische dorpskern van Nootdorp. In dit gebied kunnen archeologische resten uit de Late Middeleeuwen en Nieuwe tijd worden verwacht. In deze zone worden bodemverstorende ingrepen tot 50 m² en 40 cm -maaiveld bij voorbaat vrijgesteld van archeologisch onderzoek. Er wordt hier afgeweken van de wettelijk gestelde grens van 100 m², omdat de aard van de verwachtte archeologische resten dusdanig is dat relatief kleine bodemingrepen Adviesbureau RBOI

51 49 hier al grote schade aan kunnen toebrengen. In de lage archeologische verwachtingszone ('Waarde - Archeologie 2') wordt de wettelijk gestelde grens van 100 m² verhoogd naar 200 m². Hier wordt een aanzienlijk lagere dichtheid aan archeologische resten verwacht. Kleine bodemontsluitingen zullen hier vermoedelijk weinig schade aan het bodemarchief toebrengen. Bovendien zal het onderzoeken van kleine oppervlakten in deze zone in de meeste gevallen niet leiden tot kenniswinst. Figuur 6.4 Binnen het gehele plangebied is sprake van een medebestemming 'Waarde - Archeologie'. Er is sprake van twee verschillende zones ('Waarde - Archeologie' 1 en 2). Hierbinnen dient archeologisch onderzoek plaats te vinden voorafgaand aan bodemingrepen die de gestelde vrijstellingsgrenzen overschrijden. Conclusie Gelet op de schaal van het onderhavige bestemmingsplan en de in het gebied aanwezige bebouwing is het niet wenselijk en mogelijk om vooruitlopend op de vaststelling van het plan de in het gebied aanwezige archeologische resten te karteren en waarderen. Om deze resten te beschermen wordt op het plangebied de medebestemming 'Waarde - Archeologie' gelegd. Adviesbureau RBOI