De Kluijvers in huys krygen

Transcriptie

1

2 De Kluijvers in huys krygen

3

4 De Kluijvers in huys krygen Een genealogisch onderzoek naar de familie De Kluijver Deel I Generatie 1 Jacob Ariensz Generatie 2 Arij, Matthijs, Claes, Willem en Joost Jacobsz de Kluijver Leendert H. de Kluijver LowiArt Studio

5 Bergambacht, 14 december 2005 Voor mijn vader, Cornelis de Kluijver Albertszoon (behorend tot de 8e generatie De Kluijver), op wiens 76e verjaardag dit eerste deel uitkomt. 2005, LowiArt Studio Schoonhoven Alle historische zaken die in deze serie staan vermeld, zijn voor een groot deel persoonlijk door de auteur onderzocht, maar kunnen derhalve fout zijn opgeschreven of overgenomen uit de archiefbronnen. Wanneer gegevens of delen uit deze uitgaven worden overgenomen, is het aan te raden deze na te trekken in de desbetreffende archieven. Bij gebruik van zaken die in deze uitgaven staan, gaarne de titel van deze serie en het nummer van het betreffende deel daarbij vermelden.

6 Inhoud Een paar woorden vooraf 7 DE EERSTE GENERATIE De oorsprong van de familie De Kluijver 9 De naam De Kluijver 11 Jacob Ariensz van Giessen-Nieuwkerk 13 Grietje Matthijssen ter Lauw 17 De bezittingen van Jacob en Grietje 18 DE TWEEDE GENERATIE Het nest zwermt uit 23 Arij Jacobsz van t Eijndt 23 Matthijs Jacobsz de Kluijver 26 Grietje Matthijsdr de Kluijver 27 Jacob Matthijsz de Kluijver 27 Pieter Matthijsz de Kluijver 28 Jan Matthijsz de Kluijver [de eerste] 29 Arjaantje Matthijsz de Kluijver [de eerste] 29 Marghje Matthijsdr de Kluijver 30 Arjaentje Matthijsdr de Kluijver [de tweede] 30 Jan Matthijsz de Kluijver [de tweede] 30 Arie Matthijsz de Kluijver 31 Adriaan Matthijsz de Kluijver [de eerste] 32 Adriaan Matthijsz de Kluijver [de tweede] 32 Terug naar Matthijs en Maaijke 33 Claes Jacobsz de Kluijver 37 Grietje Claesdr de Kluijver 37 Pietertje Claesdr de Kluijver 37 Jacob Claesz de Kluijver 38 Huibert Claesz de Kluijver 39 Marrigje Claesdr de Kluijver [de eerste] 39 Arie Claesz de Kluijver [de eerste] 39 Marigje Claesdr de Kluijver [de tweede] 39 Cornelis Claesz de Kluijver 39 Marrigje Claesdr de Kluijver [de derde] 40 Maarigje Claesdr de Kluijver [de vierde] 40 Lijntje Claesdr de Kluijver 40 Arij Claesz de Kluijver [de tweede] 40 Ariaantje Claesdr de Kluijver 40 Arij Claesz de Kluijver [de derde] 41 Willem Jacobsz de Kluijver 41 Jacob Willemsz de Kluijver 41 Grietje Willemsdr de Kluijver [de eerste] 42 Pieter Willemsz de Kluijver [de eerste] 42 Pieter Willemsz de Kluijver [de tweede] 43 Grietje Willemsdr de Kluijver [de tweede] 43 Pieter Willemsz de Kluijver [de derde] 43 Arij Willemsz de Kluijver 44 Grietje Willemsdr de Kluijver [de derde] 44 Grietje Willemsdr de Kluijver [de vierde] 45 Grietje Willemsdr de Kluijver [de vijfde] 45 Pieter Willemsz de Kluijver [de vierde] 45 Hendrik Willemsz de Kluijver 45 Krijntje Willemsdr de Kluijver [de eerste] 45 Krijntje Willemsdr de Kluijver [de tweede] 45 Joost Jacobsz de Kluijver 45 Grietje Joostdr de Kluijver 47 Marigje Joostdr de Kluijver 48 Jan Joostdr de Kluijver 48 Jacob Joostdr de Kluijver 48 Ariaantje Joostdr de Kluijver 48 Jaapje Joostdr de Kluijver 48 Joosje Joostdr de Kluijver 49 Tot slot 49 Stamboom van de eerste drie generaties De Kluijver 50 I n h o u d 5

7

8 Een paar woorden vooraf Voor u ligt het eerste deel van een serie over de familie De Kluijver. De gehele serie zal de titel De Kluijvers in huys krygen blijven dragen. In dit eerste deel gaat het om de voorouders van allen die De Kluijver heten. De planning is dat de serie zich allereerst in de rechte lijn naar ondergetekende zal voortzetten, maar er zal ongetwijfeld voldoende materiaal overblijven voor extra delen. Het doel van mijn genealogisch onderzoek is om álle De Kluijvers in beeld te brengen. Voornamelijk in de vorm van stamboombladen. Maar doordat er over deze eerste generatie verschillende aardige details zijn gevonden en toch ook weer veel vragen zijn overgebleven die wellicht weer door anderen zullen worden opgelost werd het idee geboren om er een verhaal met plaatjes van te maken. Het is overigens boeiend te ontdekken dat er over een betrekkelijk oude generatie toch nog zoveel informatie boven water is gekomen. Geen voorname en zeker ook geen fors aan de weg timmerende generatie, maar toch... De eerste generatie De Kluijver, trouwt in 1700; een tijd waarvan niet alle doop-, trouw- en begraafboeken bewaard zijn gebleven. Helaas geldt dat ook voor het alblasserwaardse Giessen-Nieuwkerk, waar onze eerste generatie haar oorsprong vindt. Het eerste doopboek ging enkele eeuwen geleden verloren; het tweede begon slechts één of twee jaar ná de geboorte en doop van onze eerste voorvader! De begraafgegevens van Giessen-Nieuwekerk zijn tot 1715 en vanaf 1742 bewaard gebleven. Precies díe periode ontbreekt, waarin de voorouders van de eerste generatie zijn overleden. Naast dergelijke pech-elementen, zijn er toch nog voldoende aantoonbare tekenen van leven overgebleven. Een fragment van een oude kaart van de Alblasserwaard. Afgebeeld zijn de belangrijkste plaatsen, waar de De Kluijvers uit dit deel hebben gewoond. De titel De Kluijvers in huys krygen is een beetje dubbelzinnig. In heel letterlijke zin krijgt u, bij het aanschaffen van dit boekwerk een aantal De Kluijvers in huis. U leert ze kennen, zoals ze zijn opgediept uit de archieven. Daarnaast is de titel ook ontleend aan een oud-hollandse uitdrukking, die verderop in het boek breder wordt besproken. De familie De Kluijver is tot 1900 vrijwel geheel binnen de Alblasserwaard gebleven. Slechts een enkeling waagde zich voordien buiten dit stam gebied. Deze honkvastheid is een genot voor genealogische onderzoekers! In alle takken van de familie zitten wel mensen die een sterke genealogische interesse hebben. Het is goed om jongere generaties de familieverhalen door te geven, hen te interesseren voor de geschiedenis van ons voorgeslacht, van ons land en van ons volk. Natuurlijk zijn jaartallen niet altijd even boeiend, maar in dit boek fungeren ze slechts om periodes en situaties weer te gegeven. Een belangrijk punt van aandacht vormen de jonggestorven kinderen. Het zijn er ontzettend veel. Je moet er voor waken om ze niet als stukjes van de stamboompuzzel te zien. Het zijn immers door God geschapen levens. Middels dit boek wil ik ze aan de vergetelheid ontrukken en een volwaardige plaats geven in onze stamboom. Kinderen, hoe jong ook gestorven, blijven een plaats innemen in het gezin. Ze vertellen ons dat de mens naar zijn eeuwig huis gaat (Prediker 12). Memento Mori. Maar vooral ook en dat past evenzeer bij dit onderzoek Gedenk aan uw Schepper. Schoonhoven, 14 december 2005 Leendert H. de Kluijver V o o r w o o r d 7

9

10 D e e e r s t e g e n e r a t i e De oorsprong van de familie de Kluijver Over het ontstaan van de naam de Kluijver is helaas niets meer te achterhalen. Verschillende verhalen doen weliswaar de ronde, die hieronder kort zullen worden genoemd, maar nergens is dé bron gevonden die het bewijs levert hoe deze naam is ontstaan. Hoewel de naam Kluijver een beslist andere familienaam is dan de onze, kan díe naam wel dezelfde oorsprong hebben. Het begin van de familie zélf is wél precies aan te wijzen. Alle mensen die ooit geleefd hebben met de naam de Kluijver, de Kluyver of de Kluiver, stammen af van twee mensen die in het jaar 1700 in het huwelijk traden. Deze twee mensen vormen de eerste generatie De Kluijver. De stamouders van de familie De Kluijver zijn Jacob Ariensz en Grietje Matthijsdr ter Lauw. De dag waarop zij in het huwelijk traden, 25 april 1700, is eigenlijk de oorsprongsdag van de hele stamboom. De kerk van Giessen-Nieuwkerk anno In het trouwregister staat de bruidegom niet als Jacob Ariensz (zoon van Arien, Arie of Arij) of, zoals op de erfverdelingsacte in 1741, Jacob Ariense opgeschreven, maar als: Fragment uit het trouw - register van Goudriaan. Jacob Arienz; een jong(e)man (d.i. een nog nooit getrouwd man) uit Giessen-Nieuwkerk, een zelfstandig dorpje, dat in de twintigste eeuw is opgegaan in Giessenburg. Nog niet Let op de schrijfwijze van het jaartal 1700: de 1 lijkt nog te worden geschreven als een i, een romeinse 1. D e e e r s t e g e n e r a t i e 9

11 Een 19e eeuws kaartje van Giessen-Nieuwkerk en de omliggende gemeenten. zo heel lang geleden is het met een aantal omringende dorpjes en buurtschappen samengevoegd tot de gemeente Giessenlanden. De naam van de bruid wordt in het trouwregister opgetekend als: Grietie Matthijz Ter Lauw. Haar naam wordt nooit als Terlouw, maar stevast als Ter Lauw geschreven. Men was vroeger niet zo secuur in het opgeschrijven van de namen. Daarom komen namen soms heel verschillend voor. Ter Lauw is hetzelfde als de familienaam Terlouw. Ook de patroniemen worden soms heel slordig gebruikt. Het Matthijsdochter of Matthijssen is hier verbasterd tot Matthijz. en Grietjes voornaam wordt gedialectiseerd tot Grietie. Op 4 april 1700 zijn Jacob en Grietje in Giessen-Nieuwkerk in ondertrouw gegaan. Zowel daar als in de woonplaats van Grietje, Goudriaan, is drie weken achtereen afgekondigd, na de zondagse eredienst, dat deze twee mensen voornemens zijn te 10 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

12 Blijkbaar is met een nieuw boek begonnen in Goudriaan: Continuatie des trouwboeckx behelsende de namen der persoonen, welcke hier of haer huwelijckse voorstellingen alleen hebben gehad in dese gemeynte, of die beneffens haer voor stellingen of andersins alhier oock inden Huwelijcken staat sijn bevestigt van Do. Th: De Haan, alhier bevestigt Predikant geworden den 10 Meij trouwen. Het huwelijk wordt zeer waarschijnlijk bevestigd door ds. Theodorus de Haan, die het vorige jaar, op 10 mei, in Goudriaan is bevestigd. Dat kan worden opgemaakt uit het opschrift boven aan de pagina, waarop dit huwelijk staat opgetekend. De naam De Kluijver Hoe de naam De Kluijver is ontstaan is niet meer te achterhalen. Toch is het goed om enkele dingen te noemen. Het is niet voor de hand liggend dat Kluijver een bepaalde relatie zou hebben met de kluiver uit de scheepswereld (het driehoekige zeil voorop het schip). Er is nooit een verhaal opgedoken over een of andere voorvader die iets in de scheepswereld zou hebben betekend. Geen anekdote over een scheepsjongen die het kluiverzeil met touwtjes moest vastmaken of een scheepstimmerman die kluivermasten vervaardigde. De kerk van Goudriaan, waar Jacob Ariensz en Grietje Matthijssen ter Lauw op 25 april 1700 in het huwelijk werden bevestigd door ds. Th. de Haan. D e e e r s t e g e n e r a t i e 11

13 Ook is het wel héél erg vanzelfsprekend als Kluijver de omschrijving zou zijn voor iemand die kluift. Hoewel daar wél een dubieus verhaal over is. De eerste voorouders waren overleden en hun zoons verdeelden de erfenis. Daarbij moest er één koe worden verdeeld. Dat leverde een dusdanig probleem op, dat ze besloten de koe samen op te kluiven. Een sterk verhaal, dat vrijwel zeker naar het rijk der fabelen kan worden verwezen. Echter, de persoon die bovenstaand verhaal vertelde, wist ook te vertellen dat er een familiewapen bestond met daarop enkele (waarschijnlijk drie) honden. En iedereen weet dat kluiven en een hond prima bijelkaar passen. Dat familiewapen is nooit ergens gevonden. Wel is er in de familiewapencollectie bij de afdeling Heraldiek van het Centraal Bureau voor Genealogie te s-gravenhage een wapen opgenomen van de familie De Kluijver, waarop twee gekruiste beenderen staan afgebeeld. De bijgevoegde omschrijving draagt ertoe bij dat er een redelijk compleet familiewapen kan worden gereconstrueerd. Maar wie dat wapen gedragen heeft is vooralsnog niet te achterhalen; dus kan het met enige voorzichtigheid gebruikt worden door de gehele familie. Het archiefdocument dat te vinden is in het Centraal Bureau voor Genealogie, afdeling Heraldiek, waarop het familiewapen staat uitgetekend en omschreven: de Kluijver. Holl[an]d. Bl[auw] m[et] 2 gek[rui]s[te] beenderen v[an] zi[lver] als sch[uin]kruis. W[rong en] D[ekkleed] zi[lver en] bl[auw]. H[elm]t[eken]: vlucht zi[lver en] bl[auw] waart[ussen] uitk[omend]: zi[lver] been. Cop[ie] O[ud]H[and]S[chrift] v[an] Rheede v[an] d[er] Kloot. Ontv[angen] Het wapen is dus in 1908 aan de collectie toegevoegd, maar komt uit een oud handschrift van onbekende datum en onbekende origine. De omschrijving levert bovenstaand getekend familie - wapen op. Niet bekend is ook, welke tak van de familie dit wapen heeft gevoerd. 12 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

14 Het andere verhaal, dat wellicht meer in de buurt komt van de werkelijke oorsprong, vindt zijn oorsprong in de juridische wereld. De betekenis van Kluijver kan namelijk ook zijn: gerechtsbode, inz. die tijdelijk verblijf houdt in een woning op welker inboedel beslag is gelegd. Het woordenboek geeft er het volgende gezegde ter illustratie bij: de kluivers in huis krijgen. Zou Jacob Ariensz zo n kluiver, zo n knecht van de schout, zijn geweest en heeft hij deze nevenactiviteit in Giessen-Nieuwkerk uitgeoefend? Dan zou ook de vierde betekenis van Kluijver van toepassing kunnen zijn: vent of kerel. Zulke figuren moesten immers hun mannetje staan, want ze kwamen meestal niet in een plezierige situatie opdagen. Kluivers moesten er voor zorgen dat inboedels onaangeroerd bleven, tot de tijd van de openbare verkoop. Dat had óf een strafzaak als reden, óf er was sprake van een faillissement. Opmerkelijk is dat juist niet Jacob Ariensz zélf, maar zijn zoons de familienaam De Kluijver gingen dragen. Zij werden ook niet omschreven als Kluijverszoon, maar heel direct De Kluijver. Niet één of twee kinderen, maar alle vijf. Weliswaar pas verschillende jaren ná de dood van beide ouders. In die tijd kregen velen een achternaam als een soort bijnaam, ter onderscheiding van anderen met diezelfde naam. Maar wanneer plots vijf broers dezelfde bijnaam gaan dragen, kan met recht gesteld worden dat zij een échte achternaam voeren. Dat kan duiden op een bepaald aanzien. Feit is dat in de tweede helft van de achttiende eeuw de achternaam De Kluijver vrijwel consequent werd gevoerd. Jacob Ariensz van Giessen-Nieuwkerk Nog even iets over de namen van de stamouders. Wie vroeger zijn dorp verliet en zich elders vestigde, kreeg vaak zijn vorige woonplaats als bijnaam. Wie uit Dalen afkomstig was, werd Van Dalen genoemd en wie voorheen in Lekkerkerk woonde kreeg al gauw de bijnaam (de) Lekkerkerker. Kinderen kregen vaak diezelfde bijnaam en zo ontstonden familienamen, die na Napoleon onveranderd gehandhaafd bleven. Wanneer Jacob Ariensz zich dan ook in Goudriaan had gevestigd, was de kans groot geweest dat men hem daar Jacob Ariensz van (Giessen-)Nieuwkerk ging noemen. Jacob Ariensz was een vaker voorkomende naam. Maar doordat hij gewoon in zijn geboorteplaats bleef wonen, is dat niet gebeurd; wat geresulteerd heeft in de huidige familienaam. Om aan te geven dat je heel snel een soort bijnaam kon krijgen, letten we even kort op de oudste zoon Arij. Vader Jacob Ariensz was een zoon van Arie (Arij of Arien), dus is het vanzelfsprekend dat hij zijn oudste zoon weer Arij noemt, Arij Jacobsz om precies te zijn. Maar dat blijkt ook een meer voorkomende naam te zijn. Daarom is het niet zo vreemd dat we deze Arij op de erfverdelingsacte van zijn ouders tegenkomen als: Arien Jacobse Vant Eijndt, zoals de klerk het in de cavelcedulle van 1741 schreef. Soms schreef men bijnamen voorafgegaan door alias. In dit geval zou er dan staan: Arien Jacobse alias vant Eijndt. Het Eijndt duidt waarschijnlijk op wáár hij woonde: aan het (Oost- of West)eind, buiten het dorp. Arij zelf schrijft zijn naam als: Arij ijacobse vant eeijnt, zoals Arij de acte eigenhandig ondertekende. Hij schrijft, net als drie van zijn vier broers, ijacobse en spelt het Eijndt als eeijnt. De andere vier broers voeren geen verdere bijnaam. D e e e r s t e g e n e r a t i e 13

15 Van Jacob Ariensz waren eigenlijk geen verdere voorvaderen te vinden; het doopboek van Giessen-Nieuwkerk van vóór 1671 is verloren gegaan. Gezocht moet worden naar een Jacob, omstreeks 1675 geboren te Giessen-Nieuwkerk, zoon van ene Arij, Arien of gewoon Arie en een vrouw die misschien Claesje, Willempje of Joosje heette (gezien de namen der kinderen van Jacob en Grietje). De naam Jacob zou ook nog als Japik kunnen zijn opgeschreven, daar hij soms ook Japik Arentse werd genoemd. Dan zou zijn vader dientengevolge Arent hebben geheten. Wanneer Jacob echter vóór 1671 is geboren, blijven de namen van zijn ouders onvindbaar. Wel kan met enige zekerheid worden gezegd dat Jacob nog twee zussen had, die als doopgetuige optraden bij de doop van twee kinderen van Jacob en Grietje. Zus Lijntje Ariens was getuige bij de doop van de derde zoon, Claes, terwijl Cornelia Arentse getuige was bij de doop van de jongste, Joost. Daarnaast was Jacob getuige bij de ondertrouw van zijn zus Lijntje met Willem Goossen van Ek op 17 december Opmerkelijk, omdat dat in die tijd zelden werd opgetekend. Het trouwboek van Giessen- Nieuwkerk, dat begint in het jaar Het voorgaande boek bestond nog in de achttiende eeuw, maar is nadien verloren gegaan. Daarmee is verder onderzoek naar de voorouders van Jacob Ariensz waarschijnlijk ook onmogelijk geworden. De ondertrouw van Jacob en Grietje, en van Jacobs zus Cornelia, alsmede zijn zus Lijntje (hiernaast) staan in dit boek. In de laatste zin van dat frament is de lezen dat de bruide met haer broeder Jacob Ariense aanwezig was bij deze optekening in het trouwboek. Omdat de familie ter Lauw getuige was bij de doop van de zoons Matthijs en Willem (en Matthijs direct ook uit die familie afkomstig was, zouden de namen Joost en Claes wel eens verband kunnen houden met een vernoeming naar de kant van Jacob. Wie toch probeert iets over de ouders van Jacob te vinden, moet dus zoeken naar een vader Arien (Arij, Arie of wellicht Arent) en familieleden (wellicht de moeder) die Claes of Joost in hun naam hebben zitten. Daarnaast is het goed mogelijk dat de zussen Lijntje en Cornelia na 1671 zijn geboren en gedoopt. Als alle Ariens (of soortgelijke namen) op een rij worden gezet tussen 1671 en 1700 dan ontstaat er een lijst van maar liefst negentien vaders met die naam. Verschillenden vallen af, omdat ze een afwijkende achternaam hebben. Ook vallen er een aantal af, die te jong zijn. Uiteindelijk blijft er slechts één echtpaar over dat aan verschillende voorwaarden voldoet. De onderstaande vermelding in het doopboek van Giessen-Nieuwkerk vormt de eerste aanwijzing. Het jaar 1708 werd op grappige wijze geschreven, even verderop op de bladzijde. Het lijken allemaal C tjes, maar na enig turen kun je ontcijferen: MDCCVIII. De eerste aanwijzing. 14 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

16 Deze vader, Ariaen Jacobse, zal ongetwijfeld een zoon Jacob hebben gehad, maar die is dan vrijwel zeker vóór 1671 geboren. In de naam Marichjen Cornelis zit niets herkenbaars, maar de naam van haar broer Claes daarentegen zien we terug in de naam van de derde zoon van Jacob en Grietje. Daarnaast blijkt dat Jacob ook een broer Claes heeft gehad, die op 20 augustus 1673 in Giessen-Nieuwkerk wordt gedoopt. Het is blijkbaar gebruikelijk jongens naar mannen te vernoemen; het is dus zeer logisch dat de broer van Jacob Ariensz, Claes Ariensz, is vernoemd, toen de derde zoon in het gezin van Jacob en Grietje werd geboren. Beide vaders waren al vernoemd, dus ging men over tot het vernoemen van broers. Lijntjen Ariensz, het in 1672 geboren zusje van Jacob is niet oud geworden, want op 20 maart 1677 wordt er wéér een Lijntjen gedoopt. We vinden in het begraafboek een optekening die dit zou kunnen bevestigen: Decembr. 14 dito. Ontfangen overt luijden van t kint van Arien Jacobsz: ƒ 1:4:0. De eerste Lijntje werd dus maar twee jaar. De derde dochter Cornelia wordt op 12 december 1678 gedoopt. Zij gaat tegelijk met haar broer Jacob in ondertrouw in Giessen-Nieuwkerk. Degenen die dat opschreef in het trouwboek, zette expres een haakje voor deze twee jonge echtparen. In beide gevallen staat er niet dat ze ook in Giessen-Nieuwkerk zijn getrouwd. Jacob en Grietje zijn, zo bleek reeds, in Goudriaan getrouwd; misschien zijn Jan en Cornelia in Peursum (en dus in Giessen-Oudekerk) getrouwd. Het eerste levens teken van Jacob Ariensz dateert van 4 april 1700: Jacob Aerienssen, J[onge]M[an] van Giessen-Nieuwkerck, en Grietjen Matthijssen ter Lauw, J[onge] D[ochter] van Goudreaen. Verrassende vondst was dat ook Cornelia, Jacobs zus, in ondertrouw ging die dag: Jan Aerndtsen van Houweringen [wrs. Houwelingen], J[onge] M[an] van Peursom, en Cornelia Aerienssen, J[onge]D[ochter] van Giessen-Nieuwkerck. Boven het kerkje van het Giessen-Nieuwkerk. Een oude ansicht van de Goudriaanse kerk, waar Jacob met Grietje trouwde. D e e e r s t e g e n e r a t i e 15

17 In 1707 stelde ds. Leonardus Blom een lijst op met lidmaten in zijn gemeente. Op die lange lijst komen we ook tegen. Elk volgend jaar werden daar de nieuwe lidmaten bijgeschreven. Een 19e eeuws kaartje van Goudriaan en omgeving. De namen van Jacobs ouders komen niet meer voor in het lidmatenregister van 1707; waarschijnlijk zijn ze vóór 1707 overleden. In het begraafboek staat misschien het bewijs daarvoor: op 3 en 4 oktober 1685 wordt drie poosen geluit en een oudt graft in de kerck geopent voor den huijsvrouw van Arien Jacob Ariensz. Op 25 en 27 juni 1687 gebeurt exact hetzelfde voor ene Arien Jacobsz. Als het hier om Jacobs ouders gaat, dan was vader Arien de zoon van Jacob Ariensz en heette zijn opa dus ook Arien. De klapper op de lidmaten van Giessen-Nieuwkerk leverde nog iets op. Op 1 april 1696 komt Grietje Tijssen ter Lauw met attestatie binnen. Dit kan duiden op het feit dat zij 16 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

18 toen dienstbode is geworden in Giessen-Nieuwkerk. Dat verklaart hoe een jongen uit Giessen-Nieuwkerk in contact komt met een meisje uit Goudriaan. Reden genoeg om eens snel naar Grietje en haar voorouders te gaan kijken. Grietje Matthijssen ter Lauw Grietje stamt uit een geslacht dat al geruime tijd de naam Terlouw in allerlei varianten draagt. Maar de stamboom van haar oma, Ariaentje Nijssen van Muijlwijk, gaat veel verder terug en vermoedt een adelijke oorsprong die terugvoert naar het kasteel Muilwijk, dat ooit vlakbij Gorinchem heeft gestaan. De gegevens kunnen het best overzichtelijk gemaakt worden in een zogenaamde kwartierstaat. Wouter Terlouw Gedoopt in 1570 (Dio)Nijs Jansz van Muijlwijk (zn. v. Jan Matthijsz van Muijlwijk en Digna Dionijs Jansdr) Overleden vóór Leenman van Noordeloos (namens zijn vrouw) met 2 morgen land te Over-Slingeland, beleend ) Getrouwd op te Gorinchem met: Geertruid Gerritsdr (dr. v. Gerrit Jansz en Marichie Jansdr) Leenvrouwe te Noordeloos 1597 Geboren te Over-Slingeland in 1600 en begraven op te Hoornaar. Jan Pietersz Brantwijck (zn. v. Pieter Jansz Brantwijck) Schepen/heemraad Goudriaan 1631 Getrouwd met Janneke Ariensdr (dr. v. Adriaen Hubertsz, die schepen was te Goudriaan in 1586) Anthonis Woutersz Ariaentje Nijssen Terlouw van Muijlwijk Geboren circa 1595 in Goudriaan Geboren januari 1605 Slingeland Overleden vóór Overleden vóór 1679 Schepen/heemraad Goudriaan 1640, Waarsman Heilige Geestmeester te Goudriaan. Pieter Jansz Brandwijck Geboren in Goudriaan Schepen/heemraad Goudriaan Huibertje Willemsdr Geboren in Ammers-Graveland Getrouwd op te Gorinchem Ondertrouwd op te Goudriaan Matthijs Theunissen Marrighjen Pietersdr Terlouw Brandwijck Geboren in Goudriaan Geboren in Goudriaan Gedoopt op in Goudriaan Een broer van Matthijs, Jan, trouwde op in Goudriaan met Neeltje Pietersdr Brandwijck, een zus van Marrighjen Getrouwd op te Goudriaan Grietje Matthijssen ter Lauw Geboren in Goudriaan Lidmaat (samen met haar man) in 1707 te Giessen-Nieuwkerk Getrouwd op te Goudriaan met Jacob Ariensz, geboren in Giessen-Nieuwkerk. D e e e r s t e g e n e r a t i e 17

19 Jan Pietersz van Muijlwijk (zn. v. Peter Matthijsz van Muijlwijk en Adriana Hermansdr) Geboren circa 1465/1466 Overleden tussen 1534 en 1536 Poorter van Gorinchem 1505 Schepen te Gorinchem Getrouwd met: Lijsken Florisdr Holl (dr. v. Floris Holl en Gouwe Gerritsdr de Hoghe) Geboren circa 1468 Overleden voor 1530 Adriaen Jansz Waarschijnlijk schepen te Gorinchem Getrouwd met: Aecht Overleden voor Bezitster van een hofstede met 7 morgen land te Hoog- Blokland Jan Jacobsz Geboren circa 1457/1458 Overleden na 1533 Schout te Hoornaar omstreeks 1533 Matthijs Jansz Aeff Adriaen Jansdr van Muijlwijk Geboren circa 1510/1511 Overleden tussen 1545en 1562 Overleden vóór Woonde in Hoog-Blokland (dio)nijs Jansz Adriana Jansdr Overleden vóór Overleden na Schout in Hoornaar Jan Matthijsz van Muijlwijk Waarsman van het land van Arkel Kiesman van Hoog-Blokland 1610 Geboren in januari 1537 in Hoogblokland Overleden in januari 1612 Digna Dionijs Jansdr (Dio)Nijs Jansz van Muijlwijk Geboren circa 1575 in Hoogblokland en overleden vóór Beleen (namens zijn vrouw) met een leen van Noordeloos van 2 morgen land in Over-Slingeland op , terwijl hij in Hoornaar woonde Getrouwd op te Gorinchem (voor het gerecht) met Geertruijd Gerritsdr, jongedochter van Over-Slingeland. Zij werd begraven op te Hoornaar en was een dochter van Gerrit Jansz en Marieke Jansdr Deze twee kwartierstaten voeren ons vanaf Grietje Matthijsdr ter Lauw helemaal terug naar de tweede helft van de vijftiende eeuw. Daar vinden we verre voorvaderen Van Muijlwijk in Gorinchem. Het is niet precies bekend wat de relatie is met het slot Muijlwijk, vlakbij Gorinchem. Het is vrij uniek dat een gewone stamboom zóver teruggaat. Een prachtig resultaat. Het voert ons terug naar jaartallen uit de tijd van historische figuren als Luther, Erasmus en Willem van Oranje. De Nederlanden aan de vooravond van de Reformatie. De bezittingen van Jacob en Grietje Altijd weer zijn genealogen er op uit een beeld te krijgen van voorvaderen. Wie en wat waren ze. Waar woonden ze. Hoe zag hun tijd eruit en wat waren de omstandigheden waaronder ze leefden. Veel dingen zijn niet meer te achterhalen, maar soms leveren boedelscheidingsacten (cavelcedullen) nog wel eens een paar aardige gegevens op. Zo n acte is er ook van Jacob en Grietje. Beiden zijn overleden in of vóór Daarom 18 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

20 vinden we de vijf kinderen, allen zoons, op 18 oktober 1741 bij het gerecht, voor schout en schepenen, te Giessen-Nieuwkerk om daar te horen wie wat kreeg. Daar passeren dus ook de eigendommen van vader en moeder. Aangezien op het titelblad van de acte wordt gesproken over de kinderen van Jacob Ariense, kan voorzichtig geconcludeerd worden dat Jacob als laatste is overleden. De kinderen compareren (verschijnen) voor schout Elisa Vonck en de schepenen Herber Mol en Leendert Azn Pals. Giessen-Nieuwkerk wordt omschreven als een Vrije Heerlijkhijt, een zelfstandige gemeente dus met een eigen rechtsorgaan om kleine delicten middels een schout en zijn schepenen juridisch af te handelen. Vijf zoons compareren; de vijf kinderen die Jacob en Grietje tijdens hun huwelijkse jaren ontvingen: Arien (of Arij) Jacobse van t Eijndt, woonachtig onder Giessen-Oudekerk; Matthijs Jacobse, woonachtig te Schelluinen; Claas Jacobse, woonachtig te Peursum; Willem Jacobse, woonachtig te Slingeland; Joost Jacobse, woonachtig te Sliedrecht. Het is maar een momentopname, want wie de lange rij geboorten in de gezinnen van de vier jongste zoons bekijkt, ziet dat ze veelvuldig van woonplaats veranderden. Maar... ze bleven nog wel allemaal binnen de Alblasserwaard. Het voorblad van de acte met dato 18e octob: 1741 De aanhef van de boedelscheiding: Op Huijden den 18en october 1741 Compareerden voor ons Elisa Vonck, Schout, Herber Mol ende Leendert a [?=Azn] Pals, Schepenen der Vrije Heerlijkheijt Giessennieuwkerk Arien Jacobse, nu woonende onder Giessenoudekerk, Matthijs Jacobse, woonende in Schelleuijnen, Claas Jacobse, woonende onder Peursum, Willem Jacobse, woonende in Slingelant, mitsgaders Joost Jacobse, woonende onder Sliederegt, alle kinderen en Erfgenaamen van Jacob a[rienz?] en Grietje Tijssen in haar Leven egtelieden en bijden overleden binnen desen voorsz Vrije Heerlijkhijt [...]. Na het opsommen van de erfgenamen volgt de mededeling dat beide ouders in Giessen-Nieuwkerk zijn overleden. Daarna komt de vaststelling van de boedelscheiding. Het gaat om onder andere een Huijsing oft betimmering en Landerijen staande en gelegen onder dese voors[chreven] Vrijen Heerlijkhijt als onder Goudriaan gelegen. Dit is een algemene omschrijving, die in het vervolg van de acte verder worden gespecificeerd. D e e e r s t e g e n e r a t i e 19

21 Ze hebben dat in goede orde, in alle minne en vrientschap, verdeeld; als volgt: Arien Jacobse Vant Eijndt krijgt: Seekere gedevaliseerde Huijsing oft betimmering en Erve met de Nombre van Ses mergen Lant, Staande en gelegen onder den Ne[d]erpolder van Giessennieuwkerk voors. Strekkende Vant Schoor Vande Giessen Zuijden aan tot de Jurisdictie van Hardinxvelt tot belent ten oosten van dien [doorgehaald: buijtendijcx en binnendijks ] de Wed: Jan Sterrenburg en ten Westen Aart Janse Besemer. Kort samengevat gaat het om een huis(je) met wat schuren/schuurtjes en een erf, alsmede zes morgen land (2 hectare). Op de kaart van Giessen-Nieuwkerk is dat globaal te traceren in het gedeelte dat herkenbaar is als de Nederpolder. Het donkergele gebied is de Nederpolder. De polder wordt aan bovenkant begrensd door de Giessen, een oude veenstroom. Wanneer in de acte wordt gesteld dat het stuk land aan de andere kant (ten zuiden) grenst aan het grondgebied van Hardinxveld, en we bedenken dat het gaat om slechts 2 hectare, zal het land gezocht moeten worden in de linkerhoek van de polder. Zoon Arie, die in Giessen- Oudekerk woonde, zit dus het dichtst bij het bezittingen van zijn ouders. Matthijs, Claas, Willem en Joost Jacobse krijgen: van broer Arien, ter gelijktrekking van de erfdelen; daarnaast ontvangen ze: in Vollen eijgendom aanbedeelt: Seekere een en een halve Merge Hooij henniplant en Grientje gelegen op de Noortseij van Goudriaan in Stooffjes Weer. 20 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

22 Naar alle waarschijnlijkheid is die anderhalve morgen, een halve hectare, land met dat stukje griend nog afkomstig van Grietjes ouders. De omschrijving Stooffjes Weer is niet meer te traceren, maar zal een weer, een stuk land, zijn geweest dat zijn bijnaam wellicht dankte aan het feit dat er veel kopstoven, knotwilgen, groeiden. Dat zou kunnen corresponderen met het grientje, een gebied waarin knotwilgen welig tieren. Het land lag, zo vertelt de acte, aan de Noordzijde in Goudriaan. Tot slot worden alle condities opgesomd, waaronder alles gescheiden zal worden en in ontvangst zal worden genomen, alsmede de waarborg dat die zaken ook je eigendom blijven zonder verdere nare consequenties. De cavelcedulle wordt door alle aanwezigen ondertekend, waarvan niemand aangeeft niet te kunnen ondertekenen, vanwege het niet kunnende schrijven. Hier vinden we de vijf de Kluijvers voor het eerst samen, zwart op wit, plaatsende hun teken van leven, uiteraard nog zonder de later gebezigde achternaam De Kluijver. Tot zover het verhaal over de eerste generatie De Kluijver. Tot hiertoe wordt de naam De Kluijver dus nog niet gebruikt. Maar daarin zullen deze vijf broers wel verandering brengen. Laten we eens gaan kijken hoe het hun is vergaan. Linksboven staat de onder - tekening van Elisa Vonck, de schout, die in zijn krullende handtekening de letters mai verwerkt; het uit het frans afkomstige maire, dat we nu kennen als burgemeester. Daaronder de schepenen Herber Mol en Leendert Pals. Joost, de jongste van de vijf broers, tekent met het meest geoefende handschrift. De andere vier schrijven hun patroniem met een ij. Tenslotte zien we nog dat Arij, Matthijs en Joost hun patroniem als Jacobse, schrijven, terwijl Claes en Willem dat met een k doen. Een oude prent van het dorp Giessen-Nieuwkerk uit de tijd dat de vijf broers De Kluijver al op middelbare leeftijd zijn. De plaat is gemaakt vanaf de overkant van de Giessen (ten oosten van Giessen Oudekerk). D e e e r s t e g e n e r a t i e 21

23

24 D e t w e e d e g e n e r a t i e Het nest zwermt uit Hoewel Jacob Ariensz en Grietje, zijn vrouw, hun hele huwelijkse leven in Giessen-Nieuwkerk hebben gewoond, zwermen hun vijf kinderen, nadat ze getrouwd zijn, overal heen. Weliswaar binnen de grenzen van de Albasserwaard. De meesten wisselen verschillende malen van woonplaats. Het geheel doet wat onrustig aan. Ze hadden dus geen vaste werkplek, zo het lijkt. Wat vertellen de bronnen over de vijf broers en hun gezinnen? Eigenlijk doen we even een stap terug in de tijd. Het vorige hoofdstuk eindigde bij Om een beeld te vormen van de tweede generatie De Kluijver, moeten we beginnen bij hun geboorte. We zouden ze de vijf aarts- of stamvaders kunnen noemen. Arij Jacobsz van t Eijndt Hoewel hij in zijn eigen trouwacte een jongeman van Giessen-Nieuwkerk wordt genoemd (wat betekent dat hij daar ook geboren zou moeten zijn), vinden we geen optekening in het doopboek. Ook het doopboek van Goudriaan biedt geen soulaas. Het was immers mogelijk dat Jacob en Grietje eerst in Goudriaan hadden gewoond. Arij is evenmin in Hardinxveld of Giessendam gedoopt. Is zijn geboortebewijs onvindbaar? Zijn afwijkende achternaam doet een aparte status (voorkind of vondeling) vermoeden, maar toch werd hij ook De Kluijver genoemd en was hij volwaardig erfgenaam en bekleedde zelfs het ambt van schepen in Giessen-Nieuwkerk tussen 1733 en Het tweede doopboek van Giessen-Nieuwkerk. Het eerste, dat tot 1671 liep is enkele eeuwen geleden verloren gegaan. Daarin stond ook de doop-optekening van Jacob Ariensz. Arij trouwde niet als eerste. Zijn broer Matthijs was hem al voorgegaan. Op 4 februari 1731 trouwt hij in Giessen-Nieuwkerk met Lijntje Huijbertsdr Verheul. Hierdoor kwam ook broer Claes aan een vrouw, want die trouwt later met Dirkje, het zusje van Lijntje. Lijntje, dochter van Huijbert Ariensz Verheul en Pietertjen Cornelisdr, is op 25 april 1706 gedoopt te Giessendam. Omdat zij voor zover bekend geen kinderen hebben gekregen, is het moeilijk na te gaan waar ze precies hebben gewoond. Meestal komen verhuizingen aan het licht, wanneer elders een kind gedoopt wordt. Zo zijn in die tijd de bewegingen van een gezin aardig zuiver te traceren. Fragment uit het trouwboek van Giessen-Nieuwkerk: Den 4 Febr sijn bij ons getrouwt (nae wettige ondertrouw tot Giessen-oudekerk en nae drije sondaghse geboden) Arij Jacobse, J:M: van Giessenieuwkerk en Lijntje Huijbertz verheul, J:D: van Giessen-ouwkerk. De drie zondagse geboden, waren de afkondigingen na de dienst. D e t w e e d e g e n e r a t i e 23

25 1756: Ontfangen van Arij Jacobse van t Ent weegens stoele gelt 1753, de somme van 2 (gulden) 11 (stuivers) (= ƒ 2,55). 1778: Den 5 junuus Ontfangen van Arie IJakopse van End wegens het begraave van Zijn Vrouw in de kerk op No 46. Voor opene van graf is 4 (gulden); voor 2 ure luijije is 2 (gulden) 8 (stuivers); voor middel dootkleed 2 (gulden). Tussen 1733 en 1739 was Arij schepen in Giessen- Nieuwkerk. De cavelcedulle uit het vorige hoofdstuk liet vervolgens zien dat Arij in 1741 nu (dus nog niet zo lang) in Giessen-Oudekerk woonde. Maar in 1756 komen we hem toch weer tegen in de boeken van de Kerkmeesters van Giessen-Nieuwkerk, als hij zijn stoelegelt afdraagt (het geld, dat je moest betalen voor een gereserveerde plaats in de kerk). Ook in 1778 blijkt hij in Giessen-Nieuwkerk te wonen, als daar zijn vrouw Lijntje overlijdt en op 5 juni in de kerk wordt begraven in graf nummer 46. Aan het einde van zijn leven, ten slotte, blijkt Arij toch nog steeds in Giessen-Nieuwkerk te wonen. Begin 1790 worden verschillende bezittingen van Arij door Huijbertus Kuiperi, schout van Molenaarsgraaf, verdeeld onder neefjes en nichtjes: Merkwaardig dat de opsteller van de acte vergeten is om de exacte overlijdensdatum van Arij in te vullen. Eveneens valt op dat Arij hier nog steeds geen De Kluijver wordt genoemd, terwijl de neven en nichten die naam wél dragen. Allereerst komt in deze acte de familie De Kluijver aan bod: De kinderen van Claes Jacobsz: Pieter de Jong, als in huwelijk hebbende Pietertje Klaasse de Kluijver; Jan van den Heerik, als in huwelijk hebbende Grietje Lijntje Klaasse de Kluijver, woonende te Bleskensgraaf; Jan Timmer, als in huwelijk hebbende Grietje Klaasse de Kluijver. Dan volgen de kinderen van Matthijs Jacobsz: Jacob de Kluijver, woonende te Molenaarsgraaf; Jan de Kluijver, woonende meede te Molenaarsgraaf; Tijs Sprong [zoon van Grietje Matthijssen de Kluijver en Herbert Bastiaans Sprong, die waarschijnlijk reeds zijn overleden], woonende te Giessen-Oudekerk. Vervolgens de kinderen van Willem Jacobsz: Jacob Willemze de Kluijver, woonende op Gijbeland; Hendrik van Houwelingen, als in huwelijk hebbende Krijntje Willemze de Kluijver, woonende in Blokland. 24 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

26 Tot slot volgen de kinderen van Joost Jacobsz: Jan Joosten de Kluijver, woonende op Giessendam; Jilis van Daalen, als in huwelijk hebbende Marigje Joosten de Kluijver en dezelve Jilis van Daalen de Rato caveerinde [?] voor Grietje Joosten de Kluijver, woonende te Alblasserdam; en noch voor Josua Eenmond als in huwelijk hebbende Jaapje Joosten de Kluijver, woonende Te Rotterdam. Het lijkt erop dat zowel Grietje Joosten de Kluijver als zwager Josua Eenmond en zus Jaapje Joosten de Kluijver bij deze gelegenheid niet aanwezig waren. Jaapje is de eerste die buiten de Alblasserwaard is gaan wonen. Dankzij deze acte kon zij worden opgespoord en in het vervolg van dit hoofstuk zullen nog een paar gegevens uit het Rotterdamse archief aan de orde komen. Via Lijntjes zus Dirkje waren er natuurlijk dezelfde neefjes en nichtjes De Kluijver (kinderen van Willem Jacobsz). Maar we komen ook een paar personen tegen die de naam Kooijman dragen, van wie het niet duidelijk is wat hun relatie tot Arij Jacobsz is. Mogelijk was er nóg een zus van Lijntje, die met een Kooijman getrouwd was. Na de De Kluijvers ondertekenen de volgende personen: Arie van de Giessen den Ouden [voor wie Hendrik van Houwelingen, blijkens de ondertekening, ondertekent; het is niet duidelijk wat zijn betrokkenheid hierbij is]; Aart de Bruijn, als in huwelijk hebbende Geertje Geelofse Kooyman, woonende te Molenaarsgraaf; Teunis Spek, in huwelijk hebbende Geertje Joorisse Koyman, woonende te Giessendam; Pieter van Schagen, als in huwelijk hebbende Aartje Joorisse Koijman, woonende te Alblasserdam; Jannigje Jorisse Koijman, woonende te Giessen oudekerk; Teuntje Jorisse Koijman, woonende te Wijngaarden. Een mooi voorbeeld van hoe slordig namen door elkaar werden gebruikt: Kooyman, Kooijman, Koyman, Koijman. Al deze mensen verschijnen voor schout en schepenen te Molenaarsgraaf. Daar worden een paar eigendommen van Arij Jacobsz van t Eijnd officieel verkocht aan ene Arij van de Giessen de Jonge (dat zal de zoon of kleinzoon van die Arie van de Giessen den Ouden geweest zijn). Het gaat om een huij[s]e en Schuur met vier morgen hondert en vijftig Roeden Weij hooij en Hennipland staand en gelegen alhier binnen deeze Heerlijkheid Molenaarsgraaff. Om de plaats van de bezittingen aan te duiden, beschreef men naast ( belend ) wie het lag: ten oosten Tijs Brouwer, ten westen Groen Bakker, strekkende van halven Graaf tot halver Giessen en breeden agterdijksloot toe en mede belend ten oosten Jas de Vos en ten westen Tijs Brouwer, strekkend van de queldam Noordwaards op tot de dwarssloot toe. D e t w e e d e g e n e r a t i e 25

27 In de uitgaven en inkomsten van de Kerkmeesters van Giessen-Nieuwkerk vinden we in januari 1789: den 24 d[it]o ontvangen van de Erfgenaamen van Arij Jacobze weegens het begraven van genoemde Arij Jacobze in de Kerk: 8 [gulden] en 16 [stuivers]. Dat is dus ƒ8,80: een bedrag voor vermogenden. Tot zover Arij Jacobsz van t Eijndt. De lijn der geslachten loopt helaas niet verder via hem. We zouden benieuwd zijn hoe eventuele kinderen hadden geheten. Zouden zij toch, net als de anderen, de naam De Kluijver hebben gedragen of Van t Eijndt? Zijn vrouw Lijntje werd verschillende keren gevraagd als getuige bij de doop van een van de neefjes en nichtjes. We zullen haar dan in 1758 zelfs een keer tegenkomen als Arie de Kluijvers Lijntie Verheul. Een bewijs dat Arie dus toch wel De Kluijver heette! Matthijs Jacobsz de Kluijver In het vorige hoofdstuk zagen we dat de naam Matthijs uit de familie Van Muijlwijk afkomstig is. Een naam, die ook veelvuldig opduikt in de nazaten van deze Matthijs Jacobsz. Met recht mogen we hem een De Kluijver noemen, daar hij in 1795 in een cavelcedulle, die werd opgesteld na het overlijden van zijn vrouw, met zowel patroniem als achternaam wordt genoemd. De acte die we bij zijn broer Arij bespraken laat ook al zien dat alle neven en nichten zonder uitzondering de naam De Kluijver dragen. Gelukkig is de doopinschrijving van Matthijs wél te vinden. Zeer beknopt, bijna in telegramstijl, vinden we opgetekend in het doopboek van Giessen-Nieuwkerk: In een ouderwets, zelfs ietwat gotisch aandoend handschrift, vinden we de doop inschrijving van Matthijs: 23 ditto [september 1703] de vader Jacob Ariens en Grietje Mattijssen, en kint Mattijs, en getuij, Mattijs tonissen ter Lauw, en adriaentjen Mattijsen ter Lauw. Die zondag werden er nog twee gedoopt: Gerritjen, kind van Cornelis Cornelisz Boeff en Lijsbet Cornelisdr, alsmede Maria, kind van Michiel Egbertsz Hamerpacht en Maria van Winsen. Ook opa Matthijs Tonissen ter Lauw is dus aanwezig; het gebeurde niet zo vaak dat er een man, laat staan een opa, getuige was. Zegt het iets over de band met opa ter Lauw, die op zondag de gang vanuit Goudriaan naar Giessen-Nieuwkerk wilde maken? Zoals gebruikelijk is het eerstvolgende teken van leven, indien het kind zijn of haar kinderjaren mocht overleven, het moment van ondertrouw en/of de huwelijks - inschrijving zelf. Voor Matthijs is dan het jaar 1729: In het trouwboek van Giessen-Nieuwkerk staat dit op dezelfde bladzijde als de inschrijving van broer Arij. Met krullen versierd staat er te lezen: den 10 decemb 1729 sijn bij ons wettigh ondertrouwt: Matthijs Jacobse J:M: ende Maijke Pieters Teutel J:D: beijde van giessenieuwkerk. Bij ons getrouwt den 26 decemb D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

28 De vrouw van Matthijs heette eigenlijk Maaijke Pietersdr Tuijtel, dochter van Pieter Jacobsz Tuijtel en Arjaentje Pietersdr Bakker. De trouwinschrijving lijkt te beweren dat Maaijke in Giessen-Nieuwkerk is geboren; echter, ze staat daar niet in het doopboek. Het jonge echtpaar is aanvankelijk in Giessen-Nieuwkerk blijven wonen, want de eerste vijf kinderen worden daar geboren. Het huwelijk van Matthijs en Maaijke wordt gezegend met elf kinderen, hoewel er vier jong overlijden. Grietje Matthijsdr de Kluijver Het eerste kind is een meisje. Meestal wordt de moeder van moederszijde vernoemd. Nu lijkt het echter, of Matthijs zíjn moeder heeft vernoemd. Opmerkelijk is een geheel vreemde Grietje, die als doopgetuige optreedt: Grietje Jacobsdr van der Wall. Uit de gekliederde datum is te ontcijferen dat het om 16 April 1730 gaat. Maar... de voorgaande doop had plaats op 10 April. Toen werd er een tweeling geloopt van de familie Houwelingen. Berekenend uit de andere data waarop de Heilige Doop werd bediend, valt 10 april inderdaad niet op een zondag, maar een maandag. Wellicht was het toen Tweede Paasdag. Wie is deze Grietje? Is de kleine Grietje naar haar vernoemd of naar haar oma, Grietje Matthijsdr ter Lauw? Nog voordat haar moeder van de jongste is bevallen, trouwt Grietje al; met de in Schelluinen geboren Herbert Bastiaansz Sprong, zoon van Bastiaan (van der) Sprong en Pleuntje Eewoutsdr (van) Pelt. Ze is dan nét eenentwingtig jaar. Het huwelijk vindt plaats op 28 april 1751 te Peursum, alwaar opgetekend wordt: Den 28 April Herber Bastiaanze Sprong, J:M: Geboren te Schelluijne En althans woonende in Overslingerland En Grietje Mattijssen, J:D: Geboren te Giessennieuwkerk En althans woonende op Peursum. Voor dit onderzoek, dat zich slechts richt op alle mensen met de naam De Kluijver, is het vermelden van de kinderen uit dit huwelijk niet nodig. Deze heten immers geen De Kluijver. Eén kind hebben we echter reeds ontmoet in het vorige hoofdstuk: (Mat)Tijs Sprong, die in 1790 in Molenaarsgraaf als ergenaam van Arij Jacobsz van t Eijndt optrad, omdat zijn ouders reeds overleden waren. Hij trouwde met Pietertje Morelis. Jacob Matthijsz de Kluijver Ruim een jaar later wordt er opnieuw een kind geboren: Jacob. Hoewel in Giessen- Nieuwkerk geboren wordt hij evenwel in het doopboek van Peursum bijgeschreven op 30 september Leijntje Willemze van Eck is getuige bij deze doopsbediening. Er is een Lijntje van Eck, die een zus is van Jacob Ariensz, dus een tante van Matthijs. Maar... die heet eigenlijk Lijntje Ariensdr. Heeft zij abusievelijk zowel het patroniem als de achternaam van haar man overgenomen? Of is het een verschrijving? Het zal dat laatste wel zijn. Lijntje, de tante van vader Matthijs, is inmiddels bijna zestig jaar. Op 28 maart 1759 gaat Jacob in Molenaarsgraaf in ondertrouw met de aldaar geboren Teuntje Geelofsdr Kooijman, dochter van Geelof Kooijman en Adriaantje de Kluijt: D e t w e e d e g e n e r a t i e 27

29 Den 28 Maart 1759 Zijn bij mij in wettige ondertrouw opgenomen Jacob Matthijsse de Kluijver J.M. gebore te Giessen Nieuwkerk, Teuntje Geelofse Koyman J.D. gebore te Molenaarsgraaf. * Zijn getrouwt alhier. Jammer dat de trouwdatum niet is vermeld. Zo n schrijver had er natuurlijk geen weet van dat eeuwen later genealogen op hem zouden mopperen, over zo n nalatigheid! In mannelijke lijn loopt vanuit deze Jacob de geslachtslijn De Kluijver eigenlijk dood. Hoewel Teuntje en hij elf kinderen kregen, zouden slechts twee dochters voor een nageslacht zorgen. De andere kinderen zijn waarschijnlijk jong gestorven. Voor wat betreft de doopgetuigen hadden Jacob en Teuntje weinig fantasie. Het was óf Jacobs moeder, Maaijke Pietersdr Tuijtel, óf Teuntjes zus, Geertje Geelofsdr Kooijman. Slechts éénmaal zien we een Neeltje Kooijman als getuige. Achtereenvolgens worden in Giessen-Nieuwkerk gedoopt: 1. Matthijs, 11 november 1759 (getuige: Maayke Pieterse Tuytel); 2. Geelof, 25 december 1562 (getuige: Geertje Cooyman); 3. Geelof, 24 november 1565 (getuige: Geertje Cooyman); 4. Neeltje, 25 december 1768 (getuige: Geertje Gelofz Cooyman); 5. Maaijke, 21 april 1771 (getuige: Maayke Pieterze Teutel); 6. Geelof, 9 mei 1773 (getuige: Geertje Gelofs Kooijman); 7. Arie, 15 september 1775 (getuige: Neeltje Koyman); 8. Mayke, 17 augustus 1777 (getuige: Maayke Pieters Teutel); 9. Jannigje, 25 maart 1781 (getuige: Geertje Kooyman); 10. Jannigje, 3 november 1782 (getuige: Geertje Kooyman). Tot slot wordt er nog een Sijgje begraven in Molenaarsgraaf op 22 april 1784, waarvan geen doopbediening is gevonden. Wellicht is zij heel snel overleden. De begrafenis werd ProDeo verricht, wat meestal duidt op het feit dat de ouders arm waren. Echter, het kan ook een verschrijving zijn, want het klinkt niet aannemelijk dat Jacob in Molenaarsgraaf heeft gewoond. Zijn broer Jan is rond 1784 wél in Molenaarsgraaf komen wonen. Hij had een dochtertje Sijgje, dat in ieder geval voor 1793 moet zijn overleden, omdat er dan wéér een Sijgje wordt geboren. Neeltje krijgt twee onechte kinderen en Mayke zal op 15 maart 1816 in Giessen- Nieuwkerk trouwen met Pieter Kooij. Jacob en Teuntje zijn vóór 1795 overleden, want als de bezittingen van vader Matthijs en moeder Maaijke worden verdeeld, tekent Matthijs, de oudste zoon, mede namens zijn zus Neeltje, de acte. Voor zover bekend is deze Matthijs nooit getrouwd. Pieter Matthijsz de Kluijver Op 14 maart 1734 wordt er een zoon Pieter, vernoemd naar opa Tuijtel, gedoopt in Giessen-Nieuwkerk. Het ventje zal niet oud geworden zijn. Het enige teken van leven dat we over hem vinden is de inschrijving in het doopregister: De doopinschrijving van Pieter in telegramstijl: 1734 den 14 maart: Het kind, Pieter. V: Matthijs japikse. M: Maijke Pieters. Get. { Neeltje Pieters. 28 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

30 Jan Matthijsz de Kluijver [de eerste] Ook het volgende zoontje is niet ouder geworden dan een paar jaar. Jan, zo wordt het ventje genoemd, wordt op 10 juni 1736 gedoopt in Giessen-Nieuwkerk. Zal het ventje vernoemd zijn naar zijn tante, Jannigje Japikse Teuijtel, de zus van zijn moeder? De doopinschrijving begint met een rare kriebel, waar lijkt te staan Eodem die ; het zal wel Idem dito betekenen. Jan is het derde kindje dat op 10 juni 1736 wordt gedoopt. Ruim zeven jaar later wordt er weer een Jan geboren, wat er op wijst dat deze Jan zeer waarschijnlijk is overleden; misschien in Giessen-Nieuwkerk, misschien in Schelluinen, waar het gezin dan inmiddels woont. Diezelfde Jannigje Tuijtel zal dan opnieuw doopgetuige zijn. Opmerkelijk. Arjaantje Matthijsdr de Kluijver [de eerste] Een kind dat bij het speurwerk door de archieven lange tijd over het hoofd was gezien, is Arjaantje. Nu is daar wel een goede reden voor: haar doopoptekening staat in priegelig handschrift in de marge van het doopboek van Giessen-Nieuwkerk. De doopinschrijving van Arjaantje staat helemaal weggemoffeld in de marge. Was haar optekening soms vergeten? Het lijkt er haast op dat die zaken eenmaal in de paar weken werden opgeschreven. Na enig getuur is te lezen dat in 1738 wordt gedoopt: den 20 April, t kind Arjaantje, V[ader]: Thijs Jacobse, M[oeder]: Maijke Pieters Teuytel, get[uige]: Arjaantje Pieters Teuijtel. Dit kind is vernoemd, maar naar wie? Is Arjaantje een zus van Maaijke, die dus ook Pieters Tuijtel heette; of was het Maaijkes moeder, die eigenlijk Arjaentje Pieters Bakker heette, maar misschien de naam van haar man heeft overgenomen? Ook dit kindje is niet oud geworden, want nagenoeg precies drie jaar later wordt er opnieuw een Arjaantje geboren. D e t w e e d e g e n e r a t i e 29

31 Marghje Matthijsdr de Kluijver Een tweede kind, dat jaren lang aan het oog onttrokken was, door onvoldoende secuur onderzoek, is Marghje, gedoopt op 4 oktober 1739 in Giessen-Nieuwkerk. Annigje Japiks is getuige. Is zij Annigje Jacobsdr van Houwelingen, de vrouw van Willem Jacobsz de Kluijver? De tekst in het doopboek was op die plaats slecht te lezen, doordat de inkt heel erg was verbleekt. Pas in 2005, na 15 jaar zoekwerk voornamelijk gebaseerd op bronnen in het Rijksarchief te Den Haag, kwamen Adriaantje en Marghje boven water in het stadsarchief van Gorinchem, alwaar de doopen trouwboeken van Giessen- Nieuwkerk worden bewaard. Dat gaf een gevoel alsof het gezin van Matthijs de Kluijver eindelijk weer compleet was. Arjaentje Matthijsdr de Kluijver [de tweede] Op 23 april 1741 wordt in Giessen-Nieuwkerk opnieuw een Arjaantje gedoopt. Tante Neeltje Pieters Tuijtel is getuige. Het meisje moet de lege plaats van haar vroeg overleden zusje innemen met dezelfde naam; een zaak die in veel gezinnen voorkwam. De inschrijving in het doopboek van Giessen-Nieuwkerk: den 23 April [1741] Het kind, Arjaantje. V: Matthijs japikse. M: Maijke Pieters Teuijtel. Get { Neeltje Pieters Teuijtel. Moeder Maaijke wilde blijkbaar heel graag haar moeder vernoemd hebben in een levende dochter en dat is heel begrijpelijk, maar met het noemen van de naam van dít kind werd de herinnering opgeroepen aan dat jonggestorven kindje. Zoals dat ook zal zijn gebeurd met de broertjes Jan en Adriaan in ditzelfde gezin. Ook dit kindje is zeer waarschijnlijk jong gestorven. Jan Matthijsz de Kluijver [de tweede] Gelukkig ontvingen Matthijs en Maaijke nu weer een kindje, dat langer mocht leven. Het gezin is inmiddels verhuisd naar het vlakbijgelegen Schelluinen. Daar wordt Jan, de tweede, geboren. Opnieuw is Jannigje Jacobs Tuitel getuige; de doop vindt aldaar plaats op 13 oktober Wanneer beide ouders in 1795 zijn overleden, zijn alleen deze Jan en zijn broers Arie en Adriaan, de tweede, nog in leven. Doordat het volgende deel van deze serie met deze Jan verdergaat, kan dus nu volstaan worden met het gegeven dat hij later, enkele dagen na zijn 27e verjaardag, 30 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

32 zal trouwen met Cornelia Adriaansdr Huijsman, dochter van Adriaan Huijbertsz Huijsman en Sijgje Teunisdr Boer. Arie Matthijsz de Kluijver Het tweede kind dat in Schelluinen wordt geboren wordt Arie genoemd. Goed mogelijk dat Matthijs zijn broer Arij, die zelf geen kinderen had, wilde vernoemen. Arie wordt op 16 mei 1746 gedoopt in Schelluinen en zoals verwacht treedt Lijntje de vrouw van Matthijs broer Arij als getuige op. Den 13 octob[er] is gedoopt de Soon van Mathijs Jacobsen en Maike Pieterse Tuitel Echtel[ieden], en genoemd JAN. getuige Jannigje Jacobse Tuitel. Arie gaat op 24 januari 1772 in Molenaarsgraaf in ondertrouw met de in Meerkerk geboren Willempje Aartsdr Langendijk. Het gezin zal uiteindelijk in Streefkerk terecht komen en is de basis geworden voor de Streefkerkse tak van De Kluijver. In het westelijk daarvan gelegen Nieuw-Lekkerland zullen uiteindelijk ook De Kluijvers neerstrijken, dat zijn grotendeels nazaten van broer Adriaan Matthijsz de Kluijver. Laten we het gezin van Arie en Willempje nog even nader bezien. Op 24 januari 1772 wordt het volgende in het trouwboek van Molenaarsgraaf geschreven: 1772 den 24 Januarij Zijn hier in wettige ondertrouw opgenomen: Arij Matthysse de Kluyver J.M. gebore te Schelluyne & Willempie Aartse Langendijk J.D. geboorte te Meerkerk. Aanvankelijk zijn ze in Molenaarsgraaf blijven wonen. Daarna verhuisde het gezin via Nieuw-Lekkerland naar Streefkerk alwaar Willempje overleed op 8 december 1817 en Arie op 14 augustus Ze kregen zeven kinderen. Twee bladzijden verderop wordt Jans broertje Arie identiek ingeschreven: Den 19 Maij is gedoopt de soon van Mathijs Jacobse, en Maike Pieterse Tuitel Echtel. en genoemd ARIEN. getuige Lijntje Huiberts. In Molenaarsgraaf: 1. Matthijs, gedoopt op 1 maart 1772 (getuige: Mayke Pieterse Tuytel); 2. Aart, gedoopt op 25 december 1773 (getuige: Barber Dirkze Bakker). In Nieuw-Lekkerland: 3. Geerlof, gedoopt op 20 november 1776 (getuige:?); 4. Maijke, gedoopt op 28 februari 1779 (getuige:?); In Molenaargraaf: 5. Jan, gedoopt op 1 april 1781 (getuige: Knelia Huysman); In Streefkerk: 6. Maaijke, geboren op 12 april 1786 en gedoopt op 16 april (getuige:?); 7. Aart, geboren op 2 maart 1795 en gedoopt op 8 maart (getuige:?). D e t w e e d e g e n e r a t i e 31

33 De officiële aangifte van het overlijden van Maaijke, het dochtertje van Arie Matthijsz (de) Kluijver. Hij geeft hierbij ook aan dat hij tot de classe van onvermogend behoort, zodat deze acte ProDeo (gratis) wordt opgesteld. De eerste Aart en Maijke zijn jong overleden. Het overlijden van Maijke wordt aangegeven op 11 mei 1780 en ze wordt op 12 mei in Molenaarsgraaf begraven in de kerk tusschen No 58 en 59 in t Choor zijnde ProDeo. Het gezin is tussen februari 1779 en mei 1780 weer terug in Molenaarsgraaf. De andere kinderen kwamen tot de trouwbare leeftijd. Een triest verhaal daarbij vormt direct al Matthijs. Deze oudste van Arie en Willempje was reeds op 2 april 1799 te Streefkerk in ondertrouw gegaan met Lena Oskam(p). Van een huwelijk wordt echter nooit melding gemaakt, evenmin van kinderen. Triest is de latere ontdekking in de boeken van Streefkerk: precies twintig dagen later is hij te Streefkerk overleden. Wat er is gebeurd is niet bekend. De huwelijksaangifte was nog door hem zélf gedaan, waarbij hij zijn naam schreef als Matteys de Kluyver. Een plotselinge ziekte? Een ongeluk? Lena Oskam(p), dochter van Gerrit Oskam en Jannigje de Vries was in 1772 in Lekkerkerk geboren en woonde er in 1799 nog steeds. Vrij kort daarop trouwt ze met Dirk Eijkelenboom. Hij was in 1797 vanuit Oud-Alblas verhuisd naar Lekkerkerk. Ze kregen vijf kinderen. Het vierde kindje (het eerste jongetje!), dat op 2 september 1808 nog nét in Lekkerkerk wordt geboren krijgt de naam Tijs! Daarna verhuist het gezin naar Bergambacht. Geerlof, die zijn trouwdag wél mag beleven, trouwt zelfs tweemaal. Daar zit natuurlijk ook een verhaal met verdriet en gemis achter! Allereerst trouwt hij op 4 december 1803 in Alblasserdam met Mijntje Stout (weduwe van Pieter Sterk) en vervolgens 43 jaar later op 26 maart 1846 trouwt hij aldaar opnieuw, nu met Cornelia t Hoen (zij zal twee jaar later al hertrouwen met Jan van Waterland). Jan zal op 25 maart 1804 in Brandwijk trouwen met Celigje Lammertsdr de Ruijter. Maaijke (de tweede) trouwt op 27 januari 1814 in Streefkerk met Gijsbert de Lange. En tenslotte Aart trouwt in Streefkerk met Jannigje Rietveld. Adriaan Matthijsz de Kluijver [de eerste] Het gezin van Matthijs en Maaijke keert na enkele jaren weer terug op Giessendams grondgebied. Nu niet in Giessen-Nieuwkerk, maar in Peursum. Daar wordt in april van het jaar 1749 opnieuw een jongetje geboren: Adriaan. Maaijkes zus Neeltje is getuige, wanneer op 27 april de kleine Adriaan ten doopt wordt gehouden. Het ventje zal echter niet oud worden, want ruim twee jaar later wordt er opnieuw een Adriaan geboren. Adriaan Matthijsz de Kluijver [de tweede] Hoewel uit de trouwacte van deze tweede Adriaan blijkt dat hij in Giessen-Oudekerk is geboren, wordt via zijn doopgegevens toch een link met Peursum gelegd. Het is een beetje vaag, maar Peursum en Giessen-Oudekerk hadden samen één kerk: die van Giessen-Oudekerk. Adriaan werd in Oudekerk gedoopt, maar in Peursum geboren. Want op 17 maart 1752 koopt vader Matthijs een mergen en 300 roeden hooijlant met de Kerksteeg langs, gelegen aan de oostseij in de neerpolder in Giessen-Nieuwkerk van Abraham Langerman uit Nederslingeland. In deze acte staat dat Matthijs in Peursum woonde. Adriaan II wordt op 3 oktober 1751 gedoopt en Grietje Mattijsse is doopgetuige. Wie is deze Grietje? Het is niet Matthijs moeder, Grietje Matthijsdr ter Lauw, want die is al 32 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

34 vóór 1741 is overleden. Dus was het de oudste zus van Adriaan, die getuige was bij de doop van haar broertje. Ze is dan inmiddels 21 jaar. Adriaan mag in leven blijven. Hij zal op 16 september 1781 in Molenaarsgraaf trouwen met de op 4 augustus 1748 te Nieuw-Lekkerland geboren Willempje Pietersdr de Haan, dochter van Pieter Aartsz de Haan en Annigje Huijgen van der Graaf. Adriaan en Willempje hebben even wat heen en weer gedoold, maar blijven toch het grootste deel van hun huwelijkse leven in Bleskensgraaf hangen. Daar overlijdt Adriaan op 9 juli Adriaan was bouwman van beroep. Hij was in Bleskensgraaf en Hofwegen ook diaken ( ). Uit dien hoofde komen we hem bijvoorbeeld tegen wanneer hij aangifte doet van het overlijden van Jannigje Lighaam op 12 augustus Adriaan was behartiger van haar belangen geweest; Jannigje is onvermogend overleden en ProDeo begraven in Gijbeland op 17 augustus. Adriaan en Willempje krijgen zes kinderen. In Molenaarsgraaf: 1. Mathijs, gedoopt op 27 oktober 1782 (getuige: Cnelia Huysman); In Streefkerk: 2. Matthijs, geboren op 23 februari 1784 en gedoopt op 29 februari (getuige:?); In Bleskensgraaf: 3. Annigje, gedoopt op 16 oktober 1785 (getuige:?); 4. Pieter, gedoopt op 1 juni 1788 (getuige: Lena Huige van de Graaf); 5. Maijke, gedoopt op 20 september 1789 (getuige:?); 6. Arij, gedoopt op 27 februari 1791 (getuige?). De eerste Matthijs overlijdt al jong en wordt op 10 april 1783 te Molenaarsgraaf begraven. Nog geen jaar later vinden we vader Adriaan en moeder Willempje in Streefkerk, waar de tweede Matthijs wordt geboren. Deze zal op 14 juli 1811 in Nieuw-Lekkerland trouwen met Cornelia Timmer. Annigje trouwt op 14 april van datzelfde jaar in Bleskensgraaf met een naamgenoot: Teunis de Kluijver, kleinzoon van Joost Jacobsz de Kluijver. Maijke trouwt op 17 april 1829 te Wijngaarden met Cornelis Pierhagen en Pieter, tenslotte, trouwt op 3 april 1823 te Bleskensgraaf met Maria Wittebol. Terug naar Matthijs en Maaijke Van Matthijs Jacobsz de Kluijver weten we verder nog maar heel weinig, evenals van zijn vrouw. Het enige dat bekend is, is dat hij in 1760 te Molenaarsgraaf armmeester was. Misschien was hij het wel meerdere jaren, maar in 1760 is er blijkbaar, net als we vonden bij zoon Adriaan, een acte waarin hij voorkomt als armmeester. Het Gaarderboek van Molenaarsgraaf. In zo n boek wordt bijgehouden hoeveel belasting is ver gaard bij huwelijk/overlijden/begraven. Tenslotte overlijdt Matthijs op 74-jarige leeftijd. Op 29 april 1778 doet zoon Adriaan aangifte in Molenaarsgraaf. Dat is te vinden in het Gaarder boek van Molenaarsgraaf: Zegel 3 stuijvers. Ik Onder geteekende verklare ingevolge de d Ordonantie Op het Middel van Begraven geëmaneerd aangevinge te doen van het D e t w e e d e g e n e r a t i e 33

35 Lijk van mijn Vader Mattijs J: Kluyver als behorende onder Classis Van drie Gulden om dit Conform het voorz. regt te voldoen, gedaan in Absentie van den Secretaris te Molenaarsgraaf op den 29 April Adriaan Mattijz: Kluijver. Matthijs was dus redelijk vermogend. De klasse van 3 gulden was een van de hogere klassen. De datum die genoemd wordt is slechts de datum van aangifte. Dit kán ook de datum van overlijden zijn, maar dat hoeft niet (zeker wanneer het overlijden in het weekend plaatsvond). De datum van de begrafenis is wel te vinden in het begraafboek van Molenaarsgraaf. En dat is reeds de eerstvolgende dag na de aangifte; wat vrijwel zeker betekent dat Matthijs niet de 29 april is overleden, maar enkele dagen eerder. Het begraafboek van Molenaarsgraaf vertelt in enkele zinnen nog een paar details: Matthijs is op 30 april 1778 begraven in de kerk. Het graf had het nummer 31 en hij heeft een doodskleed gebruikt (dat kon hij dus betalen, overeenkomstig weer die klasse van drie gulden). Een begrafenis met een zekere statigheid. Zijn vrouw Maaijke zal in het koor van de kerk worden begraven. Moeder Maaijke zal haar man nog 17 jaar overleven. Haar overlijden wordt op 27 maart 1795 te Molenaarsgraaf aangegeven door haar zoon Jan Matthijsz de Kluijver. In het begraafboek van Molenaarsgraaf staat het volgende: Den 28 Maart begraven t Lijk Wed: Maaijke Matt: de Kluyver in de Kerk op het Choor onder No 45. Gehoorende onder de Classis van 6 Gulden en hebben t Dood kleed gebruykt. Staat 2 diep. Een maand later, op 30 april 1795, komen we de nazaten van Matthijs en Maaijke tegen bij notaris Huibertus Kuipéri te Molenaarsgraaf. De notariële acte waarin de nalatenschap van Matthijs en Maaijke wordt verdeeld. 34 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

36 Ze blijken, zoals gebruikelijk, overal te wonen en staan gerangschikt op familierelatie: 1. Arij de Kluijver, woonende te Streefkerk; 2. Adriaan de Kluijver, woonende te Bleskensgrave ; 3. Matthijs Sprong (zoon van Grietje Matthijsdr de Kluijver en Bastiaan Sprong, die reeds zijn overleden), woonende te Giessen Oudekerk; 4. Matthijs de Kluijver (zoon van Jacob Matthijsz de Kluijver en Teuntje Geelofsdr Kooijman, die reeds zijn overleden), woonende te Giessen-Nieuwkerk (hij tekent ook voor zijn zus Neeltje, die in Noordeloos woont). 5. Cornelis Klaasz de Kluijver (gehuwd met zijn nichtje Joosje Joostdr de Kluijver) woonende te Bleskensgraaf; 6. Arij Gijsbertsz de Ruijter, woonende te Goudriaan. Twee kinderen, twee kleinkinderen en twee voogden over de minderjarige kleinkinderen. Het gaat niet over de boedel van Matthijs én Maaijke, zoals geformuleerd in de in het vorige hoofdstuk besproken cavel cedulle van Matthijs ouders, maar de boedel van: Wat is er te verdelen? In het rijtje namen hierboven missen we nog één naam: zoon Jan. De andere erfgenamen verkopen middels deze acte een aantal goederen aan hem: Maaijke Pieterse Tuijtel, weduwe en boedelhoudster van Matthijs Jacobse de Kluijver, gewoond hebbende en op den 22 e Maart deezes Jaars 1795 alhier te Molenaarsgraaf overleeden. Hier staat zwart op wit de overlijdensdatum genoemd! Inderdaad niet overeenkomstig de datum van aangifte!... in vollen vrijen eijgendom te cedeeren, transporteeren op en over te dragen aan en ten behoeve van Jan de Kluijver woonende alhier een ijder zijn gerecht aandeel in Een Huis en erve, staande en geleegen op de Kerkbuurt van deezen dorpe, strekkende voor van halver dijk af, noordwaards op, tot halver graafstroom toe, belend oost Jan Boer [die is hier bij deze gelegenheid ook aanwezig!] en west de weduwe Arij Eijkelenboom en dat met alle zoodaanige vrijdommen, belastingen, recht en de gerechtigheeden, als het zelve hebbende en subject mitsgaders gepasseert is voor ons de oude Brieven en andere beschijden... D e t w e e d e g e n e r a t i e 35

37 De ondertekening van de acte, die volgens het rekensommetje in de kantlijn zes gulden en achttien cent heeft gekost. Alles wordt, zoals gewoonlijk, netjes ingedekt en afgehandeld, ook voor later en zo is Jan een huis met erf rijker: zijn ouderlijk huis naar het lijkt. De omschrijving van het huis zijn erg sumier. Diepgaander onderzoek zou misschien uit kunnen wijzen waar het betreffende huis heeft gestaan en wat voor huis het is geweest; vrijwel zeker een boerderijtje aan de zuidkant van de Graaf. Nog één vermelding in de boeken moet genoemd worden. In 1773 vinden we in het begraafboek van Molenaarsgraaf de volgende begrafenis opgetekend: 26 Maart begraven de Meijd van Mattijs J: Kluyver genaamt Martijntje Sterrenburg in de Kerk onder No 55 staat op Aart Cornelisz Timmer. Onvermogend en hebben het Doodkleed gebruykt. Storf aan de pokken. Martijntjes moeder Nelty Sterrenburg doet (als de gegevens kloppen tenminste) pas op 29 maart aangifte, aldus het Gaarderboek. Daar wordt wordt Martijntjes achternaam als Nederveen geschreven. Ze was getrouwd. Matthijs had dus een dienstbode. Toch blijft het merkwaardig dat zij begraven wordt met de vermelding dat zij de meid is van Matthijs Jacobsz de Kluijver. Dat is niet erg gebruikelijk. Ook de doodsoorzaak wordt zelden vermeld. Tot zover Matthijs Jacobsz de Kluijver. Door intensief familieonderzoek in rechte lijn is er over dit gezin het meeste bekend en gedocumenteerd. Toch komen ook de andere drie broers aan bod, zij het wat zakelijker. 36 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

38 Claes Jacobsz de Kluijver De derde zoon van Jacob en Grietje werd Claes genoemd. Een naam die ook Jacobs broer droeg; hij zal naar hem vernoemd zijn. Lijntje Ariens, de zus van Jacob, was getuige bij de doop, die op 9 november 1705 plaatsvond in Giessen-Nieuwkerk. In het doopboek wordt het in hetzelfde handschrift als bij Matthijs opgetekend: In het aan de zuidkant van de Giessen gelegen Giessen-Nieuwkerk werd Claes dus in 1705 geboren, terwijl zeven jaar later aan de andere kant van het water, in Giessen Oudekerk zijn vrouw wordt geboren: Dirkje Huijbertsdr Verheul. Zij wordt evenwel in Giessen-Nieuwkerk gedoopt op 24 juli Zij is de zes jaar jongere zus van Lijntje en dus ook een dochter van Huijbert Ariensz Verheul en Pietertjen Cornelis. Van een bruiloft komt een bruiloft, zegt het spreekwoord en inderdaad, drie jaar na de bruiloft van Arij en Lijntje is er de bruiloft van Claes en Dirkje, op 20 maart 1734 in Peursum. Kort en bondig wordt het opgeschreven in het trouwboek: 20 Maart Klaas Japikse J.M. van Giessen Nieuwkerck en Dirkje Huyberts Verheul J.D. van Giessen Oud Kerck. De inschrijving in het doopboek van Giessen-Nieuwkerk in 1705: 8e novemb: de vader Jacob Ariensz: en grietjen Mattijssen ter Lauw, t kint Claes, getuijgen Lijntjen Ariensz. In Molenaarsgraaf heeft Claes de functie van armmeester vervuld, net als zijn broer Matthijs later. In 1750 en 1754 komt zijn naam in de boeken voor, terwijl hij deze functie vervulde. Claes en Dirkje krijgen, in tegenstelling tot Arij en Lijntje, een enorm aantal kinderen. Het grote aantal dubbele namen vertelt ons direct van het vele verdriet in dit gezin. Veel van deze jonggestorven kinderen komen we tegen in het begraafboek van Molenaarsgraaf. Deze tak van de stamboom sterft in mannelijke lijn vrij snel uit, omdat slechts twee zoons trouwen, waarvan slechts één van beiden kinderen krijgt: dochters. Maar laten we eerst de veertien kinderen nader bezien. Grietje Claesdr de Kluijver Geboren in Peursum wordt zij op 25 december (Eerste Kerstdag) 1734 in Giessen Oudekerk gedoopt. Zij trouwt 28 jaar later, op 1 april 1762 in Bleskensgraaf met Jan Adriaansz Timmer, zoon van Adriaan Timmer en Zoetje Jansdr Verhave. Blijkens de trouwinschrijving woont Jan op Gijbeland, maar is niet duidelijk waar hij is geboren: Jan Adriaanze Timmer J.M. woonende te Gijbeland en Grietje Klaes de Kluijver J.D. woonend op Blesgraef sijn den 26 maart aangetekent en 1te April getrout. Grietje overlijdt in mei 1800, tijdens de franse overheersing. Op 24 mei wordt aangifte gedaan door ene Cornelis Jongkijnt. Het is niet duidelijk wat zijn relatie tot Grietje en Jan is. In het begraafboek van Molenaarsgraaf vinden we: den 29 Meij Begraaven, Grietje de Kluijver, Huysvrouw van Jan Timmer in t Choor onder No 39 behoorende onder de Classis van zes Gulden. Het doodkleed Gebruykt. Pietertje Claesdr de Kluijver Op 1 april 1736 wordt in Giessen Oudekerk een tweede dochter gedoopt: Pietertje, vernoemd naar haar oma. Tante Lijntje Huybertsze Verheul is getuige. Op de vierde van diezelfde maand in 1762 trouwt Pietertje in Giessen-Nieuwkerk met Pieter Teunisze de Jong. In het trouwboek staat het volgende: den 12 Maart 1762 sijn in D e t w e e d e g e n e r a t i e 37

39 wettige ondertrouw opgenomen Pieter Teunisse de Jong geboren te Molenaarsgraaf en wonende te Blesgraaf met Pietertje Klaasse de Kluijver J.d. geboren op Peursum, wonende alhier; getrouwd alhier den 4 April Het miniscuul klein en fijn geschreven gedeelte in het trouw boek van Giessen- Nieuwkerk, waarin ook de trouwinschrijving van Pieter en Pietertje staat. Jacob Claesz de Kluijver In 1737 krijgen Claes en Dirkje hun eerste zoon: Jacob, vernoemd naar Claes vader. De kleine Jacob wordt geboren in Giessen Oudekerk aldus de klappers op de DTBboeken en op 27 oktober 1737 gedoopt in Peursum. Cornelia Arentsze (ze staat vermeld als weduwe van Verheul, dus wellicht een tante van Dirkje) en ene Jan Arentsze van Houwelingen zijn getuigen. Van Jacob zijn wel een aantal details bekend. Zo was hij schepen en had zitting in de heemraad te Molenaarsgraaf in de jaren 1787, 1789, 1790 en ; maar dit zou best de hele periode kunnen zijn geweest. Tevens was Jacob in 1787 diaken te Molenaarsgraaf en ouderling in en 1812 (en ook dat zal vrijwel zeker gewoon de periode zijn geweest). Op 23 februari 1770 gaat Jacob te Bleskensgraaf in ondertrouw met Annigje Gijsbertsdr de Beste. Het volgende wordt daarvan opgetekend: 23 februarij Jacob Claasz Kluijver J.M. van Giessen Oukerk woonend alhier en Annigje Gijsbertz de Beste, geboortig van Goudriaan, weduwe van Cornelis Melsz van Wijngaarden. Zijn aangetekent den 23 februarij, na haare drie huwelijksche voorstellingen alhier getrouwt. Annigje is dus al eerder getrouwd. Jacob en Annigje kregen samen vijf kinderen, waarvan de twee eersten en de twee laatsten tweelingen vormden: 1. en 2. Claas en Dirkje (vernoemd naar Jacobs ouders) werden gedoopt in Bleskensgraaf op 10 februari 1771; 3. Dirkje (de eerste Dirkje is dus al vrij snel overleden) wordt gedoopt op 17 januari 1773 in Bleskensgraaf, maar overlijdt in 1796; vader Jacob Claasse de Kluijver doet op 27 oktober aangifte van dit overlijden; 4. en 5. Marrigje en Maggeltje (of Magteltje) worden op 2 april 1775 in Bleskensgraaf. Op 8 februari 1795, doet vader Jacob aangifte te Molenaarsgraaf van het overlijden van Maggeltje, maar... in het archief van Rotterdam is te vinden dat Macheltje op 3 februari aldaar is overleden (zij woonde in de Fonteijnsteeg midden. Wat deed ze helemaal in Rotterdam? Was zij daar dienstbode?); haar lichaam werd op 5 februari 1795 vervoerd naar Molenaarsgraaf. Ook Claas is zeer waarschijnlijk jong overleden; hij is althans nooit getrouwd. De enige die tot een huwelijk komt is Marrigje. Zij treedt op 26 maart 1797 in Molenaarsgraaf in het huwelijk met Elbert Niekerk. Vader Jacob Claesz de Kluijver overlijdt op 24 maart 1812 te Molenaarsgraaf. In de overlijdensacte staat dat hij in een huis woonde met het nummer 13. Ook de tijd van overlijden wordt in de overlijdensacte (de Burgelijke Stand is dankzij Napoleon net ingevoerd) netjes vermeld: vijf uur s morgens. Als getuigen staan vermeld: Egbert van Eijk (meester timmerman), Arie van de Giessen (bouwman) en Jan Brandwijk (bouwman). 38 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

40 Huibert Claesz de Kluijver In 1739 wordt opnieuw een zoon geboren in het gezin van Claes en Dirkje: Huibert, vernoemd naar Dirkjes vader. Hij wordt op 19 april gedoopt, maar is waarschijnlijk jong gestorven. Of hij in Peursum geboren is of gedoopt blijft onduidelijk. Peursum en Oudekerk waren kerkelijk op dezelfde kerk aangewezen, maar deze stond wel op het grondgebied van Giessen Oudekerk. Het blijft daarom vreemd dat er dan toch telkens over een doopplechtigheid in Peursum wordt gesproken. Het is waarschijnlijk een in Peursum geboren kindje dat in Oudekerk wordt gedoopt. Marrigje Claesdr de Kluijver [de eerste] Hierna verhuist het gezin naar Hardinxveld. Daar wordt op 22 januari 1741 een dochtertje gedoopt met de naam Marrigje. Als getuige staat opgetekend: Arie Jacobs Lijntje Hijberts Verheul. Marrigje is ook jong gestorven, want drie jaar later wordt er weer een Marrigje geboren. Arie Claesz de Kluijver Inmiddels moet het gezin weer terug naar Peursum zijn verhuisd, want daar wordt op 4 maart 1742 een jongetje gedoopt met de naar Arie. Opnieuw is Leyntie Huijbertz Verheul de vrouw van Arie Jacobsz de Kluijver, die wellicht middels dit jongetje zal zijn vernoemd getuige. Het ventje zal bijna vierenhalf jaar worden. In 1746 vinden we in het begraafboek van Molenaarsgraaf (waar het gezin dan inmiddels woont) het volgende: Den 5 Augustus is begraven het Kind van Klaas de Kluyver genaamt Arien in het Zuyden op het kerkhof regt over de 8 pilaar omtrent 12 voet uijt de muur. Onder de onvermogenden. En zo zullen er nog vele kinderen van Claes volgen in dit begraafboek. Marigje Claesz de Kluijver [de tweede] Ruim een jaar voordat Arie overlijdt wordt er in Peursum nóg een kindje geboren en gedoopt, waarbij Lijntie Huijberts Verheul getuige is: Marigje (de tweede van de vier!). Ze wordt op 19 april 1744 gedoopt en moet vrij snel zijn overleden, want we komen haar niet tegen in het begraafboek van Molenaarsgraaf, waar het gezin maximaal een jaar later naar toe is verhuisd. Cornelis Claesz de Kluijver Nu komt het gezin van Claes en Dirkje naar Molenaarsgraaf, waar zij een wat langere tijd zullen blijven (van 1745 tot 1757). Hier wordt als eerste Cornelis geboren. Een onbekend iemand is getuige: Lijsbet Cornelis Boer (wellicht een tante van Dirkje). Op 11 april 1745 wordt Cornelis gedoopt. Hij is de eerste die met een naamgenoot trouwt: zijn nichtje Joosje Joosten de Kluijver. Op 19 januari 1783 trouwt het stel in Bleskensgraaf. We vinden het volgende in het trouwboek: 27 December 1782 Cornelis Claasze Kluyver J:M. geboore te Molenaarsgraaf, woonend alhier en Joosje Kluyver J.D. geboore te Giezendam en woonagtig te Oud Alblas zijn door mij aangetekent den 27 december en hebben hunne drie Huwelijksche voorstellingen in onze kerk gehad den 29 n december, den 5 n Januarij 1783, den 12 n en zijn den 19 n dito alhier getrouwt. Cornelis en Joosje hebben geen kinderen gekregen. Zij lijken wel een beetje op Arie Jacobsz de Kluijver en Lijntje Huijbertsdr Verheul; Joosje wordt ook diverse keren gevraagd als doopgetuige. Cornelis kwamen we al in twee acten tegen, als voogd over minderjarige kleinkinderen van Matthijs Jacobsz de Kluijver en Maaijke Tuijtel. Cornelis heeft vele functies vervuld. Hij was bouwman van beroep. Daarnaast was hij D e t w e e d e g e n e r a t i e 39

41 schepen/heemraad te Bleskensgraaf gedurende de jaren en ook nog in Aldaar was hij ook kerkmeester van , assessor (algemeen adjunct van het moderamen van de kerkenraad) in 1820, diaken van en tenslotte ouderling van Het echtpaar is 29 jaar getrouwd geweest. Toen overleed Joosje; op 31 januari Cornelis heeft veel betekend voor de gemeente van Bleskensgraaf en ook voor de familie. Hij moet zeer zeker kwaliteiten en aanzien hebben gehad. Op 90-jarige leeftijd sterft hij te Bleskensgraaf: 20 mei Hij en zijn broer waren de enige jongens die trouwden, maar beiden kregen geen mannelijke nazaten, zodat de stamboom in mannelijke lijn voor het geslacht van Claes de Kluijver is uitgestorven. Marrigje Claesdr de Kluijver [de derde] Opnieuw wordt een Marrigje geboren. Op 5 maart 1747 wordt ze in Molenaarsgraaf gedoopt, waarbij Lijntie Huijberts Verheul weer als getuige optreedt. Ook dit Marrigje zal niet oud worden. In het begraafboek van Molenaarsgraaf wordt in 1747 geschreven: 24 April begraven het kind van Klaas Jakobz Kluyver genaamd Merrigje in het Zuyden op het kerkhof regt over de 2 pilaar 7 voet uyt de muur onder de onvermogenden. Maarigje Claesdr de Kluijver [de vierde] Tenslotte wordt het vierde Marrigje (of Maarigje) geboren. Zij wordt gedoopt op 10 januari 1750 te Molenaarsgraaf. Getuige is Pieterie Cornelisse Verheul (vrijwel zeker Dirkjes moeder). Het is niet bekend hoe oud dit meisje is geworden. Lijntje Claesdr de Kluijver Ongetwijfeld wordt nu tante Lijntje van oom Arie Jacobsz de Kluijver vernoemd. Ze mag getuige zijn als de kleine Lijntje op 3 oktober 1751 te Molenaarsgraaf wordt gedoopt. Dit kindje mag groot worden. Ze trouwt op 20 augustus 1780 te Bleskensgraaf met Jan Willemze van den Heerik: 4 Augustus Jan Willemze van den Heerik, J.M. gebooren in Hofwegen [hoort bij Bleskensgraaf, LHdK] en Lijntje Claasze Kluijver, J.D. gebooren te Molenaarsgraaf beide alhier woonachtig zijn aangetekent den 4 n Augustus, hebbende hun drie huwelijksche voorstellingen in onze kerk gehad den 6 n, 13 n en 20 n dito en zijn den 20 n alhier getrouwt. Arij Claesz de Kluijver Het twaalfde kindje van Claes en Dirkje heette weer Arij of Arie. De vorige Arie is reeds bijna zeven jaar overleden en het is niet zo verwonderlijk dat we opnieuw Lijntie Huyberts Verheul als getuige tegenkomen. Op 8 april 1753 wordt het ventje gedoopt in Molenaarsgraaf, maar vijf maanden later moeten Claes en Dirkje hem al weer afstaan. In het begraafboek van Molenaarsgraaf staat: Den 12 dito [september, LHdK] het Kind van Klaas de Kluijver in het zuyden op het kerkhof regt over de 6 pilaar 16 voet uijt de muur onder pro deo genaamd Arien. Ariaantje Claesdr de Kluijver Het heeft er veel van weg dat, toen dit meisje werd geboren, de vorige broertjes met de naam Arie werden vernoemd. Toen op 17 november 1754 het meisje te Molenaarsgraaf werd gedoopt, trad ene Pietertie als getuige op. Wie was deze Pietertje? De moeder van Dirkje? Maar waarom werd er dan geen patroniem opgeschreven? Is het niet heel voor de hand liggend dat het hier om de oudste dochter, Pietertje, gaat? Ook dit kindje zal slechts enkele maanden leven. Op 4 januari 1755 wordt het overlijden te Molenaarsgraaf aangegeven en in het begraafboek staat: Den 9 January is begraven het kind van Klaas Jacobz: Kluijver met name Ariaantje in het zuyden op het Kerkhof regt over de 6 pilaar 12 voet uijt de muur onder de onvermogende (vlakbij haar broertje Arie). 40 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

42 Arij Claesz de Kluijver Het laatste kindje, de veertiende op rij, wordt in 1756 geboren. Opnieuw een Arie en opnieuw is tante Lijntje de Kluijver-Verheul getuige bij de doop, op 11 april 1756 in de kerk van Molenaarsgraaf. Het volgende jaar verhuist het gezin naar Bleskensgraaf een groot aantal kindergrafjes achterlatend, een nieuw bestaan opbouwend met zes van de veertien kinderen! En ook deze Arij zal hoogst waarschijnlijk jong gestorven zijn. Het is een droef relaas, maar Claes en Dirkje waren helaas geen uitzondering in die tijd! Willem Jacobsz de Kluijver We keren terug naar de vijf aartsvaders van de De Kluijvers. Aan de beurt is Willem Jacobsz de Kluijver, de vierde zoon van Jacob Ariensz en Grietje Matthijsdr ter Lauw. Van Willem is niet zoveel bekend. Hij was een deel van zijn leven arbeider van beroep, maar ook een deel bouwman. Laten we beginnen met het uur van zijn geboorte: Vrijwel zeker is de kleine Willem gedoopt door de op 23 oktober 1707 in Giessen- Nieuwkerk bevestigde ds. Leonardus Blom. Ook Willem vindt een vrouw die verschillende jaren jonger is dan hij en eveneens aan de andere kant de Giessen afkomstig is. Het is de in 1715 te Peursum of Giessen Oudekerk geboren Annigje Jacobsdr van Houwelingen. Annigje is op 3 november aldaar gedoopt en is de dochter van Jacob Pietersz van Houwelingen en Krijntje Hendriksdr de Haan. Op 12 februari 1735 gaan Willem en Annigje in ondertrouw en wordt er in Giessen Oudekerk in het trouwboek geschreven: Den 12 februari 1735 Sijn bij ons in wettig ondertrouw inges.[chreven] na alvorens acte Pro Deo was vertoont. Willem Jacobze J.M. van Giessen Nieuwkerck, met Annigje Jacobsze van Houwelingen J.D. van Giessen Oud Kerck. En zijn hier na 3 proclamatien getrouwt. Dus dat zal omstreeks het einde van februari zijn geweest. Ook Willem en Annigje krijgen 14 kinderen, net als Claes en Dirkje. Deze familietak zal, weliswaar via één zoon, nog tot in het heden doorgaan: Willems gezin ligt aan de basis van de Sliedrechtse tak van de De Kluijvers. MDCCIX : Bovenaan staat een slecht leesbaar regeltje gekriebeld in een heel ander handschrift; er lijkt te staan: geen bel[ijdenis?] boet doen. Het is onduidelijk wat daarmee bedoeld wordt. Vervolgens staat er: 7 April. Willem s[oon] van Jacob Ariens en Grietje Matthijse ter Lauw, getuigen pieter Matthijze en Ariaentje Matthijze, nevens de vader. Een zus en broer van Grietje; maar wie is die derde? De vader van de dopeling of de vader van Grietje? Het meest voor de hand liggend is dat er met de vader wordt gedoeld op Jacob Ariensz, maar het blijft wel een beetje vaag. Jacob Willemsz de Kluijver Geboren in Peursum, wordt Jacob op 4 september 1735 in Giessen Oudekerk gedoopt. Getuige is Lijntie Willemze van Eck. Precies vier jaar daarvoor was ze ook getuige bij de doopt van Jacobs neef, Jacob Matthijsz de Kluijver. Lijntje van Eck is, zo is reeds gebleken, de tante van vader Willem, de zus dus van opa Jacob. Jacob trouwt op 25 augustus 1764 in Ottoland met de aldaar geboren en op 25 maart 1736 gedoopte Maria Willemsdr Sterrenburg en zal als enige de mannelijke familielijn voortzetten. Niettemin zal het merendeel van de Sliedrechtse De Kluijvers van hem afstammen. In het trouwboek van Ottoland komt te staan: Den 2 Augustus 1764 Zijn alhier na betoonde bewijs van hun aangeving op het trouwregt in wettigen ondertrouw opgeschreven Jacob Willemszn de Kluijver J.M. geboren te Giessen Ouwkerk en wonend te Ottoland en Maria Sterrenburg J.D. van Ottoland. Getrouwt den 25n dito. D e t w e e d e g e n e r a t i e 41

43 Maria is de dochter van Willem Cornelisz Sterrenburg en Marrigje Klaasdr Maat. Zij overlijdt op 27 augustus 1811 (twee dagen nadat ze 47 jaar getrouwd waren) in Brandwijk. Het is nét voor de invoering van de Burgelijke Stand. Als vijf jaar later haar man overlijdt wordt zijn overlijden in een keurig geformuleerde acte opgetekend: Jacob overlijdt op 3 april 1816 in Molenaarsgraaf om uur op nummer 22; getuigen zijn: Willem de Kluijver (zoon) alsmede Dirk Bouman en Arij Bot (buren). Toch staat er in het begraafregister van Brandwijk in 1811 over Maria wel het een en ander geschreven: Op 27 augustus 1811 is gestorven Maria Sterrenburg, oud 75 jaar, eens getrouwt geweest. Nalatende tot haar erfgenamen, Hare vijf kinderen te Gijbeland t Huys no. 23 aangegeven. Merkwaardig detail: eens getrouwt geweest en haar erfgenamen, hare vijf kinderen. Jacob zou pas vijf jaar later overlijden. Waren zij gescheiden? Jacob had één stoel in de kerk van Brandwijk. Hij was bouwman van beroep. Jacob en Maria kregen tien kinderen, waarvan er slechts drie trouwen. In Ottoland: 1. Willem (de eerste), geboren op 14 oktober 1764, gedoopt op 20 oktober (getuige is Annigje Jacobse van Houwelingen). Willem mag 68 worden, evenwel zal hij elf jaar later nóg een broer krijgen die Willem heet. Willem blijft ongehuwd. In Langerak: 2. Merrigje, gedoopt op 26 juli 1767 (getuige is oma Merrigje Maat); 3. Merrigje, gedoopt op 31 juli 1768 (getuige opnieuw Merrigje Maat). Merrigje trouwt op 1 april 1796 in Brandwijk met Aart de Haan. In Brandwijk: 4. Pieter, gedoopt op 1 juli 1770 (getuige is Grietje (Willemsdr?) de Kluijver). Hij overlijdt in 1804 te Gijbeland (aangifte vindt plaats op 10 maart). 5. Lijsbeth, geboren op 15 augustus 1771 en gedoopt op 18 augustus, door dominee G. Graade VDM (= Verbi Divini Minister: bedienaar van het Goddelijk Woord), die consulent (vervanger) is (getuige is Geertruy Willemse Sterrenburg). Lijsbeth overlijdt in 1773 te Gijbeland (aangifte vindt plaats op 10 juni); 6. Lijsbeth, geboren op 23 oktober 1773 en gedoopt op 31 oktober (getuige is opnieuw Geertje Willemse Sterrenburg). Deze Lijsbeth wordt bijna 12 jaar: ze overlijdt in 1785 te Gijbeland (aangifte vindt plaats op 19 september); 7. Willem (de tweede), geboren op 16 en gedoopt op 17 september 1775 (getuige is opnieuw Geertje Sterrenburg). Willem trouwt allereerst met Marigje Klein (28 oktober 1797 te Sliedrecht) en vervolgens met Joosje Demper (27 juni 1801 te Sliedrecht); 8. Arie, gedoopt op 20 april 1777 (getuige Krijntje Willems (de Kluijver?)). Hij overlijdt op 24 januari 1781 te Brandwijk; 9. Annigje, gedoopt op 25 mei 1778 en gedoopt op 31 mei (getuige is Annigje van Houwelingen, huisvrouw van Willem de Kluiver ); 10. Aantje, geboren op 17 en gedoopt op 23 juli 1780 (getuige is Geer Sterrenburg). Ze trouwt op 5 juni 1819 te Brandwijk met Pieter Kleijn. Grietje Willemsdr de Kluijver [de eerste] De Grietje is de eerste van vijf met dezelfde naam in één gezin! Grietje wordt geboren in Peursum en gedoopt in Giessen Oudekerk op 30 september Getuige is Cornelia Ariensze, huysvrouw van wijle Jan van Houweling. Grietje is jong overleden. Pieter Willemsz de Kluijver [de eerste] Ook de naam Pieter komt veelvuldig voor in dit gezin: vier keer! Deze eerste Pieter wordt eveneens geboren in Peursum en te Giessen Oudekerk gedoopt op 7 april Getuige is Kreijntie Henderikse, huijsvrouw van Jacob van Houweling. 42 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

44 Dertien maanden later wordt er opnieuw een Pieter geboren, wat betekent dat deze eerste Pieter slechts enkele maanden oud is geworden. Pieter Willemsz de Kluijver [de tweede] Inmiddels is het gezin de Giessen overgestoken en woont het in Giessen-Nieuwkerk. De tweede Pieter wordt daar gedoopt op 10 mei 1739 en opnieuw is Crijntje Hendriks de Haan getuige. Grietje Willemsdr de Kluijver [de tweede] Een jaar later wordt er in Giessen-Nieuwkerk weer een kindje geboren in het gezin van Willem en Annigje. Echter, dit kindje heeft lange tijd ontbroken op de genealogische lijst in dit onderzoek. Dat kwam, omdat men er in Giessen-Nieuwkerk blijkbaar soms een behagen in had de namen van ouders te verbasteren of in telegramstijl op te schrijven. Er staat nu geen enkele achternaam en zelfs ook niet het direct herkenbare patroniem Jacobse, maar slechts: Willem Japikse en Annighje Japiks. Toen deze acte ontdekt werd, werd de twijfel weggenomen door de naam van de getuige: Maijke Pieterse, niet wie we natuurlijk de vrouw van Matthijs Jacobse de Kluijver herkennen. Het kindje dat geboren werd, werd opnieuw Grietje genoemd. Op 5 juni werd ze gedoopt, maar ook dit Grietje zal niet lang te leven hebben. Fragment uit het doopboek van Giessen-Nieuwkerk: den 10 Meij, Het kind, Pieter. V: Willem japikse. M: Annighje japikse van Houwelingen. Get. { Crijntje Hendriks den Haan. Hier wordt het Jacobsz en Jacobsdr geschreven als Japikse. Doordat Annigjes achternaam wel wordt vermeld is dit echtpaar toch nog nét herkenbaar. Maar dat zal het volgende jaar anders zijn. Pieter Willemsz de Kluijver [de derde] Een derde Pieter wordt geboren. Het gezin woont in Blokland, maar laat hun kindje op 2 september 1742 dopen in Ottoland. Wie echter aan Hoog Blokland denkt, loopt tegen het probleem op dat het gezin eerst Hoornaar moest passeren en pas na verschillende kilometers in Ottoland aankwam. Dat gebeurde vroeger vrijwel nooit, of er moest een speciale reden voor zijn. Maar gezien het feit dat dat bij het volgende kindje wéér gebeurde, zal dat niet het geval zijn. Bij de bestudering van een kaartje van Ottoland, De jarenlang over het hoofd geziene inschrijving in het doopboek van Giessen- Nieuwkerk: den 5 Junij [1740], Het kind, Grietje. V: Willem japikse. M: Annighje japiks. Get. { Maijke Pieterse. Stevast schreef met achter de afkorting van getuigen een akkolade, voor het geval er soms meerderen waren. D e t w e e d e g e n e r a t i e 43

45 Een 19e eeuws kaartje van Ottland en omliggende plaatsen. Hier is ook duidelijk te zien dat het gehucht Laag Blokland bij het grondgebied van Ottoland hoorde. blijkt er ook nog een Laag Blokland te bestaan, dat tussen Ottoland, Molenaarsgraaf en Brandwijk in ligt. Het is een buurtschap zonder kerk en daardoor zijn Willem en Annigje aangewezen op Ottoland, zoals ze dat in Peursum waren op Giessen Oudekerk. Hoewel in doopboek als getuige Trijntje Hendriksz de Haan wordt opgeschreven, gaat het hier toch hoogstwaarschijnlijk om oma Krijntje of Crijntje. Arij Willemsz de Kluijver In Laag Blokland wordt nog een twee jongetje geboren: Arie of Arij. Op 15 september 1743 wordt hij in Ottoland gedoopt en tante Lijntje Hijbertz Verheul mag getuige zijn. Dat komt natuurlijk doordat oom Arie Jacobs is vernoemd. Omdat er verder van het ventje niets meer wordt vernomen, zou kunnen worden aangenomen dat hij ook jong is overleden. Grietje Willemsdr de Kluijver [de derde] Het gezin heeft tussendoor circa een jaar in Hoornaar gewoond. Daar wordt de derde Grietje geboren (men wilde blijkbaar heel erg graag moeder Grietje vernoemen!). Op 11 oktober 1744 wordt ze in Hoornaar gedoopt en wie de getuige was, was niet leesbaar in het doopboek van Hoornaar. 44 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

46 Grietje Willemsdr de Kluijver [de vierde] De vierde Grietje, die eveneens niet oud zal worden, wordt weer in Blokland geboren. Op 1 mei 1746 wordt ze in Ottoland gedoopt en als getuige treedt Teuntje Jans op, de vrouw van Willems jongste broer Joost. Grietje Willemsdr de Kluijver [de vijfde] Eindelijk mag er een Grietje worden geboren, die wél oud mag worden. Eveneens in Laag Blokland geboren, wordt ze op 7 mei 1747 in Ottoland gedoopt. Dirkje Huybertsz Verheul de vrouw van broer Claes Jacobse de Kluijver mag getuige zijn; die komen we slechts zelden tegen! Grietje trouwt later met Jan Gerritsz Aantjes, die een jaar jonger was dan Grietje. Hij werd op 4 augustus 1748 in Ottoland gedoopt. Pieter Willemsz de Kluijver [de vierde] Voor de vierde maal wordt er een Pieter geboren bij Willem en Annigje. Hij wordt in Blokland geboren en op 28 april 1748 in Ottoland gedoopt. Krijntje Hendrikse de Haan is getuige. Gezien het feit dat over dit ventje niets meer vernomen wordt, zal ook deze vierde Pieter niet oud zijn geworden. Dit gezin is wel een heel triest voorbeeld van de grote kindersterfte in vroeger tijden! Hendrik Willemsz de Kluijver Ruim een jaar later wordt er opnieuw een jongetje geboren: Hendrik. Hij wordt als laatste in Blokland geboren en op 2 november 1749 in Ottoland gedoopt. Oma Kreyntje Hendrikze de Haan is getuige. Krijntje Willemsdr de Kluijver [de eerste] Hierna verhuist het gezin naar Groot-Ammers, waar een dochtertje wordt geboren: Krijntje, vernoemd naar oma Krijntje Hendrikse, die opnieuw getuige is bij de doop op 4 november Ook dit kindje zal jong sterven, want bijna vier jaar later wordt er opnieuw een Krijntje geboren. Krijntje Willemsdr de Kluijver [de tweede] Deze tweede Krijntje is het laatste van de veertien kinderen van Willem en Annigje. Ze wordt gedoopt op 14 maart 1756 te Groot-Ammers en opnieuw is Krijntje Hendrikse de Haen getuige. Dit kindje mag ouder worden en zal op 13 april 1787 in Ottoland in het huwelijk treden met Hendrik van Houwelingen. Tot zover Willem Jacobsz de Kluijver en Annigje Jacobsdr van Houwelingen en hun grote gezin. Een bijzonder om al deze jonge, al lang vergeten kinderen, bij name te noemen en onder de aandacht te brengen. Tot slot kijken we nog naar het gezin van de jongste zoon van Jacob Ariensz en Grietje Matthijsdr ter Lauw: Joost. Joost Jacobsz de Kluijver In het vorige hoofdstuk is reeds gesteld dat de herkomst van de naam Joost niet bekend is. Wanneer logische vernoem-schema s worden gehandteerd, dan zou Joost een broer van Jacob of van Grietje hebben moeten zijn. Dat is echter niet bekend. Als laatste van de vijf zoons van Jacob en Grietje wordt hij eveneens geboren in Giessen-Nieuwkerk en aldaar gedoopt op 19 mei Cornelia Arentse, de zus van Jacob treedt op als getuige. D e t w e e d e g e n e r a t i e 45

47 De inschrijving in het doopboek van Giessen-Nieuwkerk: Den 19 Meij Het kind, Joost. V: Japik Arentse. M: Grietje Matthijsse ter Lou. Get. { Cornelia Arentse. Van Joost is eigenlijk het minst bekend. Niet wat zijn beroep was of zijn eventuele nevenfuncties. Zelfs over zijn overlijdensdatum bestaat grote onduidelijkheid; dit komt met name aan het licht, wanneer zijn kleinzoon Jacob Jansz de Kluijver in 1822 trouwt. Hij verklaart dan in de trouwacte, dat hij niet weet waar en wanneer zijn opa is overleden. De trouwacte van Jacob de Kluijver, waarin hij onder ede verklaart niet te weten wat de laatste woonplaats alsmede de sterfdatum en -plaats is van opa Joost de Kluijver. Een andere stamboomonderzoeker had een voorzichtige datum ingevuld: 28 februari 1817, maar dat is nog niet hard gemaakt met bronmateriaal. In het dorp waar Joost is geboren, treedt hij ook in het huwelijk. Het trouwboek van Giessen- Nieuwkerk: Den 14 Maart sijn bij ons in wettigh ondertrouw opgenomen joost jacobse, J:M:; ende Teuntje jans, J:D: beijde wonende alhier. Bij ons getrouwt den 5 April Jammer dat we middels deze acte niet te weten komen waar Teuntje is geboren. Heel goed mogelijk dat zij eveneens in Giessen-Nieuwkerk is geboren, omdat we daar toch nog meer familie van haar tegenkomen. Wel weten we dat Teuntje ook een achternaam droeg: Van t Hoff. Verder weten we zeker dat zij in 1798 te Alblasserdam is overleden en aldaar is begraven op 1 april. 46 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

48 Joost en Teuntje kregen zeven kinderen; gezien de gezinnen van zijn drie andere broers, was dit maar een klein gezin, maar kijkend naar zijn oudste broer, die kinderloos bleef, was hun huwelijk meer dan rijk gezegend. Temeer daar vijf van de zeven kinderen de huwbare leeftijd mochten behalen! Grietje Joostdr de Kluijver Je zult dat nergens zo geschreven vinden: Joostdr. Vrijwel altijd schreef men Joosten. Joost en Teuntje zijn vrij snel misschien wel direct na hun trouwdag in Sliedrecht gaan wonen. Daar wordt hun eerste kindje geboren en op 21 augustus 1740 gedoopt. Tante Lijntje Huybertse Verheul mag getuige zijn. Grietje trouwt op 6 februari 1763 te Albasserdam met de aldaar geboren Izaäk Bruigom: Den 14 Januarij zijn wettig ondertrouwt Isäck Bruigom J.M. van hier en Grietje Kluivers J.D. van Sliedrecht, beide woonagtig [alhier, LHdK] welke na onverhinderd geproclameert te zijn getrouwt zijn 6 Februarij Een 19e eeuws kaartje van Giessendam en omstreken. Zo is een duidelijk te zien hoe dicht de plaatsen bij elkaar lagen, waar het gezin van Joost en Teuntje heeft gewoond. Let ook op het Eind, linksonderin tegen de grens met Sliedrecht. Zou dat iets te maken kunnen hebben met de bijnaam van Arie Jacobsz de Kluijver? Ze zijn daar ook blijven hangen, want als in 1790 een aantal spullen van oom Arij Jacobsz worden verdeeld, wonen ze nog steeds in Alblasserdam. D e t w e e d e g e n e r a t i e 47

49 Marigje Joostdr de Kluijver In 1742 wordt in Sliedrecht nog een dochter geboren: Marigje. Op 26 augustus wordt ze gedoopt en Annigje Jansdr is getuige; waarschijnlijk een zus van Teuntje. Ze trouwt op 19 april 1767 te Alblasserdam met Jielis van Dalen: Den 27 maart 1767 zijn wettig ondertrouwt Jielis van Dalen, weduwnaar van Kreintje Paulusdr Spruit van hier met Marrigje Joostensdr de Kluiver J.D. van Sliedrecht, beide hier woonende en in den egten staat bevestigt den 19 April Jan Joostz de Kluijver Een jaar later, op 1 september 1743 wordt er een zoon gedoopt van Joost en Teuntje: Jan. Opnieuw is Annigje Jansdr getuige. Hij gaat op 25 september 1772 te Peursum in ondertrouw. Het Gaarderarchief toont: Pro deo. Wij ondergesz: ons met den ander sullende begeven te huwelijken staete en ten opzigte van het middel Op het trouwen geëmaneert. Volgens den vertroude van D ordonnantie daar van zijnde verklaren te behooren onder de Classis van d onvermogenden. Gedaan ter Secretarij van Giessendam den 25 Septembr dit merk X is gestelt door Jan Joosse de Cluijver. dit merk X is gestelt door Neeltje Jacobs Sterrenburg. Ze kunnen dus beiden niet schrijven. Jacob en Neeltje zijn waarschijnlijk in Giessendam gaan wonen, waar ze vijf kinderen krijgen, die allen in Hardingsveld worden gedoopt: 1. Joost, gedoopt op 15 november Waarschijnlijk jong gestorven; 2. Grietje, gedoopt op 24 juli Trouwt op 24 november 1802 te Peursum/Giessen Oudekerk met Herber(t) Klaasz Kampsteeg; 3. Jacob, gedoopt op 13 oktober Trouwt op 24 januari 1822 te Giessendam met Kaatje Cornage; 4. Ariaantje, gedoopt 10 januari Waarschijnlijk jong gestorven; 5. Teunis, gedoopt op 16 december Trouwt op 14 april 1811 te Bleskensgraaf met zijn achternichtje Annigje de Kluijver, dochter van Adriaan Matthijsz de Kluijver en Willempje Pietersdr de Haan. Jan Joostz de Kluijver is in Giessendam overleden en zijn vrouw Neeltje overlijdt in Sliedrecht, op 31 oktober Jacob Joostz de Kluijver Als laatste te Sliedrecht wordt Jacob gedoopt, op 18 oktober Dirkje Huybers Verheul, de vrouw van oom Claes, is getuige. Dit ventje zal wel jong overleden zijn. Ariaantje Joostdr de Kluijver Het gezin verhuist naar Hardingsveld (wellicht Giessendam, maar in ieder geval dopen ze te Hardingsveld). Hier wordt Ariaantje geboren en op 25 februari 1748 gedoopt. Opnieuw is tante Dirkje Huyberts Verheul getuige. Ook dit kindje zal hoogst waarschijnlijk niet oud worden. Jaapje Joostdr de Kluijver Ruim vijf jaar later wordt er weer een dochtertje geboren: Jaapje. Tante Mayke Pieters is getuige bij de doop die op 9 september 1753 te Hardingsveld plaatsvindt. Tot in de tweede helft van de 19e eeuw bleven de De Kluijver allemaal in de Alblasserwaard hangen. Van Jaapje vernemen we niets meer in de Alblasserwaardse boeken, dus zou ook zij jong overleden kunnen zijn. Toch vernamen we in de boedelscheidingsacte van oom Arij Jacobsz, aan het begin van dit hoofdstuk, een teken van leven: Jaapje woonde in Rotterdam en is getrouwd met Josua Eenmond. Josua is de zoon van Gerrit Eenmond en Anna Ros en is omstreeks 1757 te Rotterdam 48 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

50 geboren. Op 28 oktober 1781 gaan Josua en Jaapje in ondertrouw te Rotterdam en trouwen er op 28 oktober van dat jaar. Josua woonde toen in Agter t Klooster te Rotterdam en Jaapje in West Nieuwland te Giessendam. Het zal wel een raadsel blijven, hoe een meisje uit Giessendam aan een jongen uit Rotterdam komt. Voor die tijd zeker uitzonderlijk. Wanneer Josua op 20 oktober 1812 te Rotterdam overlijdt, leeft zijn vrouw nog. Zij is later teruggekeerd naar Bleskensgraaf en overlijdt daar op 15 juni Joosje Joostdr de Kluijver De jongste in het gezin van Joost en Teuntje is Joosje. Zij wordt op 20 augustus 1758 in Hardingsveld gedoopt, waarbij Arie de Kluijvers Lijntie Verheul getuige is. Dát Joosje is getrouwd en met wie, hebben we al eerder in dit hoofdstuk gezien: met haar neef Cornelis Claeszn de Kluijver. We zagen dat in het gezin van haar broer Jan ook al een huwelijk voorkomt tussen twee De Kluijvers (Teunis en Annigje); een achterklein zoon van Teunis en Annigje trouwt eveneens met een De Kluijver en voor de vierde maal gebeurt dat ook bij een nazaat van Annigjes broer Pieter. We komen Joosje nog wel een enkele keer tegen als doopgetuige bij een van de neefjes of nichtjes, zoals bijvoorbeeld op 3 augustus 1795 in Giessen-Nieuwkerk, bij de doop van de tweeling van haar neef Johannes van t Hoff, die getrouwd was met Maaike Hagenaar. De overige gegevens omtrent Joosje hebben we reeds besproken bij haar man, Cornelis Claesz de Kluijver. Alles duidt erop dat Cornelis en Joosje als echtpaar zonder kinderen eenzelfde rol vervulde als hun beider oom Arij Jacobs de Kluijver van t Eijndt en tante Lijntje Huijbertsdr Verheul. Tot slot Tot zover de kinderen en kleinkinderen van Jacob Ariensz en Grietje Matthijsdr ter Lauw. Een soms droge opsomming van feiten, hier en daar gelardeerd met wat verlevendiging aan gegevens die tijdens het onderzoek boven water kwamen. Hoewel droog, toch zeker belangrijk. Vooral vanwege het feit dat veel jonggestorven kindertjes met naam en toenaam een plekje kregen en aan de vergetelheid ontrukt zijn. Begraafregisters volstonden soms met de omschrijving het kind van..., maar doopregisters noemen kinderen altijd bij name: je kunt wel anoniem begraven worden (en soms is zelfs dát niet meer te achterhalen), maar je wordt nooit anoniem gedoopt! Na de invoering van de Burgelijke Stand lopen onderzoekers tegen een ander probleem aan: doodgeboren kinderen die als levenloos (en dus naamloos) worden aangegeven. De vraag is: hoe ging dat vóór die tijd? Reden genoeg voor een nieuw deel over nieuwe generaties De Kluijver! D e t w e e d e g e n e r a t i e 49

51 Stamboom van de eerste drie generaties De Kluijver Arij Jacobsz de Kluijver van t Eijndt? 1730 Lijntje Huijbertsdr Verheul 1706 Matthijs Jacobsz de Kluijver Maaijke Pietersdr Tuijtel? Claes Jacobsz de Kluijver Dirkje Huijbertsdr Verheul Grietje Matthijsdr de Kluijver 1731 Jacob Matthijsz de Kluijver 1734 Pieter Matthijsz de Kluijver 1736 Jan Matthijsz de Kluijver 1738 Arjaantje Matthijsz de Kluijver 1739 Marghje Matthijsdr de Kluijver 1741 Arjaentje Matthijsdr de Kluijver 1743 Jan Matthijsz de Kluijver 1746 Arie Matthijsz de Kluijver 1749 Adriaan Matthijsz de Kluijver 1752 Adriaan Matthijsz de Kluijver 1734 Grietje Claesdr de Kluijver 1736 Pietertje Claesdr de Kluijver 1737 Jacob Claesz de Kluijver 1739 Huibert Claesz de Kluijver 1741 Marrigje Claesdr de Kluijver 1742 Arie Claesz de Kluijver 1744 Marigje Claesdr de Kluijver 1745 Cornelis Claesz de Kluijver 1747 Marrigje Claesdr de Kluijver 1750 Maarigje Claesdr de Kluijver 1751 Lijntje Claesdr de Kluijver 1753 Arij Claesz de Kluijver 1754 Ariaantje Claesdr de Kluijver 1756 Arij Claesz de Kluijver 50 D e K l u i j v e r s i n h u y s k r y g e n

52 Jacob Ariensz voor Grietje Matthijsdr ter Lauw 1671 Willem Jacobsz de Kluijver Annigje Jacobsdr van Houwelingen 1715 Joost Jacobsz de Kluijver Teuntje Jansdr van t Hoff? 1735 Jacob Willemsz de Kluijver 1736 Grietje Willemsdr de Kluijver 1738 Pieter Willemsz de Kluijver 1739 Pieter Willemsz de Kluijver 1740 Grietje Willemsdr de Kluijver 1742 Pieter Willemsz de Kluijver 1743 Arij Willemsz de Kluijver 1744 Grietje Willemsdr de Kluijver 1746 Grietje Willemsdr de Kluijver 1747 Grietje Willemsdr de Kluijver 1748 Pieter Willemsz de Kluijver 1749 Hendrik Willemsz de Kluijver 1752 Krijntje Willemsdr de Kluijver 1756 Krijntje Willemsdr de Kluijver 1740 Grietje Joostdr de Kluijver 1742 Marigje Joostdr de Kluijver 1743 Jan Joostz de Kluijver 1744 Jacob Joostz de Kluijver 1748 Ariaantje Joostdr de Kluijver 1753 Jaapje Joostdr de Kluijver 1758 Joosje Joostdr de Kluijver S t a m b o o m v a n d e e e r s t e d r i e g e n e r a t i e s D e K l u i j v e r 51