Een schoolproject voor Kunst- en Cultuuronderwijs

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een schoolproject voor Kunst- en Cultuuronderwijs"

Transcriptie

1 De Droomkaravaan Een schoolproject voor Kunst- en Cultuuronderwijs Christina Millet Verteller Gertjan Adema - Gitaar Nasrudin Verteltheater

2 Inhoudsopgave Voorstelling 3 Lesbrief 4 Introductie 4 Voorbereiding 5 1. De Arabische wereld en China 1.1. Ligging Caïro (Egypte) en China 1.2. Kalligrafie 1.3. Muziek Handel 2.1. Handelspel 2.2. De karavaan 2.3. De kameel 2.4. Karavaan-muziek 2.5. Karavaan tekenen 2.6. De zijderoute (voor groep 7,8) De verhalen van Duizend-en-een-nacht (voor groep 7,8) Waarden 4.1 Waardevol 4.2 Schatkist maken 4.3 Kostbare metalen en stenen Na de voorstelling 1. Vragen over de voorstelling 1.1. Over het verhaal 1.2. Djinn's en optocht 2. Geïllustreerd boekje maken Bijlagen 1: Arabische wereld en China 2.1 Kalligrafie 2.2 Kalligrafie-afbeeldingen 3: Afbeeldingen van de kameel en de dromedaris 4: Kameel kleurplaten 5: Afbeeldingen zijderoute 6: Tekst De droomkaravaan Bijlagen muziekfragmenten 1 Karavaan muziek 2 Djinn muziek 3 Optocht muziek Pagina 2

3 Voorstelling De Droomkaravaan Christina Millet verteller Gertjan Adema gitaar De arme schoenlapper Maroef vlucht uit Caïro en belandt in het verre China. Daar doet hij zich voor als rijke koopman, wiens karavaan met goederen nog aan zal aankomen. Zo weet hij grote sommen geld te lenen. In plaats van handel te drijven schenkt hij alles aan de armen. Hij maakt torenhoge schulden, zelfs bij de koning. Als hij aan de prinses toch de waarheid vertelt moet hij weer vluchten. Maar dan komt zijn gefantaseerde droomkaravaan daadwerkelijk aan! 'De droomkaravaan' is een bewerking van 'Maroef de Schoenlapper uit Caïro', één van de mooiste vertellingen uit de verhalen van 1001 Nacht. Christina en Gertjan brengen je naar deze sprookjesachtige wereld, waar je avontuur, plezier, betovering en ontroering kunnen beleven. Maar ze vertellen ook over de werking van geld, handel en zelfverrijking. Christina heeft een levendige, bewegelijke vertelstijl die ervoor zorgt je eigen fantasie wordt aangewakkerd. Gertjan bespeelt het verhaal met zijn gitaar en maakt zo de betovering compleet. Met humor en fantasie ondersteunt hij niet alleen het verhaal, maar geeft ook commentaar, samenvattingen en aanvullingen. Door het verhaal en de erbij horende lesbrief maken kinderen via de zijderoute een verbinding tussen Oost en West. Ze worden aangespoord na te denken over waarden in materiële en immateriële zin. Doelgroep: groepen 5 t/m 8 van het primair onderwijs. Aantal kinderen: maximaal 60 kinderen (2 lesgroepen) Duur voorstelling: 55 min. Speelvlak: minimaal 3x3 m. Locatie: klaslokaal, speellokaal, aula, theaterzaal e.d. (afgesloten zaal, geen inkijk van buiten). Benodigdheden: geen technische middelen nodig (licht en geluid) indien aanwezig kan er gebruik van gemaakt worden. voor het decor kan gebruik gemaakt worden van werkstukken uit de lesbrief. Lesbrief: Voorbereiding en nabespreking volgens de lesbrief van dit document. Nasrudin Verteltheater: Christina Millet Gertjan Adema Schoutenweg 33, 7413XA Deventer, Heerkensmarke 16, 8016AR Zwolle, Pagina 3

4 Lesbrief Introductie Beste leerkracht, De voorstelling 'De droomkaravaan' gaat samen met een uitgebreide lesbrief. De lesbrief bestaat uit twee delen; een deel ter voorbereiding van de voorstelling en een deel voor een nabespreking na de voorstelling. Met onze voorstelling en lesbrief kunnen de kinderen spelenderwijs kennismaken met twee Oosterse culturen; de Arabische en de Chinese. In de lesbrief beginnen we met de Arabische wereld en China. We gaan in op de ligging van de landen en steden uit het verhaal en hebben filmpjes over kalligrafie, met een opdracht om zelf kalligrafie te maken. We hebben muziekfragmenten van originele Arabische en Chinese instrumenten van YouTube. 'Handel' is belangrijk voor het begrip van ons verhaal; we hebben hiervoor een tekst voor uitleg en een spel. We gaan in op 'de karavaan' en 'de zijderoute' met muziek en een tekenopdracht. Ons verhaal komt uit de verhalen van 1001 nacht, voor groepen 7, 8 hebben we een uitleg over de opbouw van de verhalen van 1001 nacht, met een paar opdrachten. In ons verhaal gaat wordt gehandeld in kostbare en waardevolle dingen. We gaan in op de betekenis van waardevol, met vragen en een opdracht voor een schatkist en uitleg over edelstenen en metalen. Voor de nabespreking na de voorstelling hebben we een aantal algmene vragen over het verhaal en vragen over djinn's en de optocht uit het verhaal, met tekenopdrachten en muziekfragmenten. Ter afsluiting kan gezamenlijk een geïllustreerd boekje van het verhaal worden gemaakt. U kunt met de voorbereidende opdrachten zo n 1 à 4 weken van tevoren beginnen. De opdrachten sluiten aan bij veel van de Kerndoelen van het BSO, vooral de kerndoelen Nederlands en kunstzinnige oriëntatie, maar ook op kerndoelen natuur, oriëntatie op de wereld en rekenen. Er is een ruime keuze aan opdrachten, u hoeft ze niet allemaal te maken, maar u kunt naar eigen inschatting een coherente selectie maken die aansluit bij de thema s in het verhaal, het algemene lesprogramma en de behoeften van uw klas. U kunt een hele week of dag in het teken van deze opdrachten laten verlopen, of u kunt ze verspreiden over een aantal weken. Het verhaal is als bijlage in de lesbrief, u kunt het lezen voor gebruik bij de voorbereiding, het is uiteraard niet de letterlijke tekst. Belangrijk voor de voorstelling is dat de kinderen weten wat er met 'Handel' en 'Karavaan' bedoeld wordt. Daarnaast weten niet alle kinderen wat een djinn is, zie hiervoor 1.2 uit de nabespreking. De voorstelling duurt ongeveer 55 minuten en is spannend en afwisselend genoeg om de aandacht van de kinderen vast te houden. Echter, het is ook belangrijk dat de kinderen erop voorbereid worden dat ze naar een voorstelling gaan. Denk hierbij bijvoorbeeld aan dat de kinderen van tevoren beweging hebben gehad en dat de kinderen een instructie krijgen over hoe je je gedraagt bij een voorstelling en dat hierover afspraken worden gemaakt. We wensen u veel plezier en succes met onze voorstelling en lesbrief, Christina Millet Gertjan Adema Pagina 4

5 Voorbereiding 1. De Arabische wereld en China Ruimte In dit deel bekijken we de ligging van de landen en steden die in ons verhaal voorkomen. Om een indruk te krijgen van de verschil in culturen kijken we ook naar de manier van schrijven en luisteren we naar muziek uit deze landen Ligging Caïro (Egypte) en China 'De droomkaravaan' is van oorsprong een Arabisch verhaal. Het verhaal begint in Caïro en verplaatst zich op gegeven moment naar Xi'an. Caïro is de hoofdstad van Egypte en maakt deel uit van de Arabische wereld. Xi'an was ooit de hoofdstad van China. Voor ons verhaal liggen de twee steden heel ver van elkaar vandaan in heel verschillende landen, met verschillende culturen. In dit deel gaan we de ligging van de Arabische wereld, de twee landen en de twee steden bekijken. Vragen en opdrachten: 1. Bekijk de kaart met de landen waar Arabisch wordt gesproken. 2. Bekijk op de kaart waar Egypte en China liggen. 3. Bekijk op de kaart van Egypte waar Caïro ligt. 4. Bekijk op de kaart van China waar Xi'an ligt. Zie kaart, afbeelding 1.1. en bijlage 1. Afbeelding 1.1 Wereldkaart met Arabische wereld en China, Caïro en Xi'an. Arabische landen zijn overwegend islamitisch, Indonesië is in deze kaart niet ingekleurd, het is geen Arabisch land, maar wel het grootste islamitische land. Pagina 5

6 1.2. Kalligrafie Wereldoriëntatie, kunstzinnige oriëntatie, vormherkenning In de Arabische wereld en China hebben schrijven ze niet met de letters die we hier kennen. Ze hebben andere letters en tekens. Met deze letters en tekens wordt ook kunst gemaakt, dit heet kalligrafie. Kalligrafie is dus kunst met letters. In dit deel gaan we Arabische en Chinese kalligrafie bekijken en we hebben een opdracht om je naam in kalligrafie te schrijven. Vragen en opdrachten: 1. Kijk naar bijlage 2.1: schriften. Je ziet twee teksten, in het Arabisch en het Chinees. Welke is de Arabische en welke is de Chinese? 2. Wat valt je op aan de twee teksten? 3. Wat voor verschillen zie je tussen de teksten? (Het Arabisch is vloeiend en krullerig, het Chinees is met strepen.) 4. Op het volgende youtube filmpje kun je het Arabische alfabet bekijken: 5. Op het volgende schooltv-filmpje kun je kijken naar het maken van Chinese tekens: 6. Laat de kinderen kijken naar de kalligrafie-afbeeldingen van bijlage 2.2 (powerpoint). Laat zien dat bij sommige kalligrafieën de letters niet meer netjes naast elkaar staan, maar door elkaar. 7. Maak een kalligrafie van je eigen naam. Gebruik verschillende materialen op papier; krijtjes, stiften en potloden, evt. lijm. Het is mooi als er ook goud en zilver is en glitters, pailletten of andere dingetjes om mee te versieren. Kinderen kunnen mooie letters maken of iets geks doen met de letters en het versieren met kleuren, bloemen, bladeren, evt. glitters, pailletten, enz. Doe ook iets met de achtergrond: geef deze een kleur Muziek Wereldoriëntatie, kunstzinnige oriëntatie, vormherkenning In de Arabische wereld en China hebben ze ook andere muziek dan dat we in Europa kennen. Bij het verhaal wordt veel muziek gemaakt om het verhaal te ondersteunen en het aan te vullen in levendigheid en sfeer. Het is in de Arabische wereld gebruikelijk dat er muziek wordt gespeeld bij voordracht van verhalen en gedichten. Om zo goed mogelijk op het verhaal in te kunnen spelen gebeurt dit vaak improviserend. Omdat ons verhaal van oorsprong Arabisch is doen we dit in ons verhaal ook. Als het verhaal zich in Caïro afspeelt wordt er Arabisch klinkende muziek gespeeld op gitaar. Later speelt het verhaal zich af in China, er wordt dan Chinees klinkende muziek gespeeld. vragen en opdrachten: 1. We hebben twee muziekfragmenten op originele instrumenten om naar te luisteren. Het zijn beide snaarinstrumenten en verwant aan de gitaar. In de Arabische wereld is de ud (spreek uit als oed) een belangrijk snaarinstrument: In China speelt men op de pipa: Pagina 6

7 2. Handel Wereldoriëntatie, natuur, kunstzinnige oriëntatie Handel is belangrijk in het verhaal 'De droomkaravaan'. Het is belangrijk dat iedereen begrijpt hoe het handelen werkt om het verhaal goed te kunnen volgen. In ons verhaal is handel het volgende: Een handelaar is een persoon die handelt. Hij koopt eerst spullen van iemand en verkoopt deze spullen voor meer geld aan iemand anders. Meestal koopt de handelaar zijn spullen in een bepaalde stad of land en verkoopt het in een andere stad of land waar ze de spullen zelf niet hebben of kunnen maken. Het vervoeren van de spullen deed de handelaar met een karavaan. In de karavaan werden kamelen gebruikt om de spullen te dragen. Om te beginnen heeft een handelaar geld nodig om de eerste spullen te kopen. Als de handelaar geen geld heeft kan hij geld lenen. Nadat hij zijn spullen voor meer geld heeft verkocht, dan hij het heeft gekocht, moet hij het geleende geld terugbetalen. Wat hij overhoudt mag hij zelf houden, dit is de winst. 2.1 Handelspel In het volgende spel kunnen de kinderen ontdekken hoe handel werkt. vragen en opdrachten: 1. Maak vier groepjes van twee tot drie personen: twee groepjes zijn een stad, één groepje worden handelaars en één heeft het geld om uit te lenen, dit is de bank. 2. Zorg voor spullen om mee te handelen en voor speelgeld om mee te kunnen betalen. 3. Verdeel de spullen over de twee steden, geef de steden een naam. 4. De bank en de steden krijgen elk een deel van het geld. 5. Het spel begint met de handelaars die geld lenen van de bank. 6. De handelaars mogen nu bij de ene stad spullen kopen, deze kunnen ze verkopen bij de andere stad. Hier kunnen ze ook weer spullen kopen, daarna gaan ze terug naar de eerste stad. 7. Na een paar keer heen en weer te gaan kan er gekeken worden naar het geld dat verdiend is. Kunnen de handelaars de bank terugbetalen, hebben ze daarna nog geld over? 8. Het spel kan worden uitgebreid met meer steden. Extra vragen: 1. Wat gebeurt er als de steden aan het begin geen geld krijgen (handelaars kunnen dan geen winst maken)? Van wie krijgen de handelaars het geld dat ze overhouden; hun winst (van de steden)? 2. Hoe kan de bank geld verdienen (door van de handelaars meer geld terug te vragen dan het aan ze geeft)? 2.2. De karavaan Een karavaan is een groep reizigers die spullen vervoert. Het wordt vaak gebruikt als middel om handel te drijven tussen twee ver uiteen liggende gebieden. Vroeger bestonden karavanen uit veel kamelen of paarden, soms wel 1000, tegenwoordig ook uit auto s. Ze rijden achter elkaar aan om zo van de ene plaats naar de ander te komen. Door in een grote groep te reizen, is de karavaan beter beschermd tegen overvallen van bandieten of tegen natuurrampen. Bovendien kunnen ze samen voor de bescherming tegen bandieten beveiligers inhuren. Dat was vroeger wel eens heel hard nodig, omdat de mensen hele dure, waardevolle spullen bij zich hadden zoals edelstenen, zijde, kleden, bijzondere kruiden, enz. Er waren vroeger veel karavanen die tussen de Arabische landen en China heen en weer reisden om hun spullen te verkopen. Pagina 7

8 2.3. De kameel De karavanen in de Arabië en China trokken vaak door droge en onherbergzame gebieden. Om de spullen te vervoeren had men sterke dieren nodig, die niet veel hoefden te eten en drinken onderweg. Kamelen waren hiervoor erg geschikte dieren. In hun bulten bewaren ze voedingsstoffen en vocht, zodat ze op lange reizen niet veel hoeven te eten of te drinken. Als lastdier waren ze ook geschikt, een kameel kan tot 800 kilo gewicht dragen! Zo waren kamelen door de eeuwen heen heel belangrijke dieren voor mensen. Maar niet alleen als vervoermiddel, ook voor vlees, vet en melk werden ze gebruikt. Van de kameelharen werden kleden gemaakt en van de huiden tenten. Er zijn verschillende soorten kameelachtige dieren, de kameel en de dromedaris. Ze werden beide als lastdier gebruikt, zie bijlage 3, voor afbeeldingen van de kameel en de dromedaris. De kameel heeft twee bulten. Hij komt uit Azië en kan goed tegen hitte en tegen kou. De dromedaris heeft een bult. Hij komt uit de Arabische landen en Afrika. Hij kan goed tegen de hitte van de woestijnen. Pagina 8

9 2.4. Karavaan-muziek In ons verhaal zit natuurlijk een karavaan. Bij de karavaan hebben we karavaanmuziek gezocht die past in de woestijn. Het is er heet en droog, de kamelen sjokken maar langzaam door het stof en zand. Maar de karavaan is ook trots op al de kostbare spullen die ze meedraagt. De karavaan is ook vol verwachting naar de stad waar ze naar toe gaan. vragen en opdrachten 1. Luister naar de karavaanmuziek en probeer de sfeer van de karavaan te horen Karavaan tekenen Kinderen kunnen m.b.v. een kleurplaat een kameel tekenen. Van al de tekeningen kan een karavaan gemaakt worden door ze achter elkaar te plaatsen. Deze karavaan kunnen we in de voorstelling gebruiken als decor. vragen en opdrachten 1. Print de kameel kleurplaten uit bijlage 4, in A-4 of A3-formaat. Ieder kind kleurt zijn eigen kameel. Versier je kameel met vlaggetjes en belletjes en kleurrijke kleden en geef je eigen dier een kostbare lading. Wat wil je dat je kameel voor kostbare dingen vervoert? I.p.v. de kleurplaat te gebruiken kunnen kinderen ook zelf kamelen tekenen, eventueel met gebruik van voorbeelden. 2. Van al de afzonderlijke tekeningen kan een geheel gemaakt worden; de karavaan. Leg al de tekeningen naast elkaar. Het kind van de eerste kameel begint een horizonlijn te trekken in zijn tekening en geeft daarna het potlood door aan het kind van de tweede kameel, die de lijn doortrekt in zijn tekening, enz. Zo ontstaat er achter de hele karavaan een horizon-lijn. Het hoeft geen rechte lijn te zijn, er kunnen ook heuvels zijn, als het maar aansluit. Vervolgens spreken de kinderen kleuren af voor het zand en de lucht. Iedereen maakt nu zijn tekening af. Je kunt dingen toevoegen aan de omgeving, bijv. kameeldrijvers (mannen die de kamelen leiden) of koopmannen of prinsessen die op de kamelen zitten, of andere mensen die meelopen. 3. De tekeningen kunnen aan een lijn opgehangen worden, dit kunnen we gebruiken als achtergrond bij de voorstelling. Pagina 9

10 2.6. De zijderoute (voor groep 7, 8) De zijderoute is een oude karavaan route. Ze bestaat uit een aantal routes die de landen rondom de Middellandse Zee verbinden met China. Vele eeuwen lang was de zijderoute de belangrijkste verbinding tussen Oost en West. Er waren toen geen treinen of vliegtuigen. De mensen trokken met karavanen van kamelen en andere lastdieren maandenlang over de zijderoute. De kamelen waren beladen met kostbare waren. Bijv. edelstenen, kruiden, mooie stoffen, porselein, tapijten, wierook, thee en zijde. De zijde was toen heel erg kostbaar en werd in China gemaakt. De zijde route heeft haar mooie naam te danken aan het feit dat er vroeger veel zijde van China naar het Westen vervoerd werd. Maar niet alleen spullen werden van het ene land naar het andere gebracht: ook ideeën, verhalen, muziek en soms helaas ook ziekten reisden langs de zijderoute van Oost naar West en van West naar Oost. vragen en opdrachten: 1. Zie: voor uitleg over zijde, zijderups en zijderoute. Kijk op de kaart in de internetpagina en vergelijk met een atlas of wereldbol: door welke landen ging de zijderoute? Welke landen ken je van het nieuws? Door welke soorten landschappen gaat de zijderoute (woestijnen, bergen, bossen, enz.)? Hoe is het klimaat in deze streken? Zie voor meer opdrachten rondom de productie van zijde. 2. Bekijk de diavoorstelling over de zijderoute (bijlage 5). Maak een lijst van woorden van dingen die je opvallen, die je mooi of anders vindt. 3. De verhalen van Duizend-en-een-nacht (voor groep 7, 8) Wereldoriëntatie, Nederlands De verhalen van 1001 nacht is een heel oude verzameling van verhalen uit de Arabische landen, Perzië en India. Het is eigenlijk één verhaal waarbinnen veel andere verhalen voorkomen. Dat noemt men een raamvertelling. De raamvertelling gaat over koning Sjahriaar die door zijn vrouw bedrogen was. Hij was daardoor zo boos, dat hij besloot elke dag een nieuw meisje te huwen en haar de volgende ochtend ter dood te brengen. Na enige tijd trouwde hij met de dochter van zijn minister: Scheherazade. Scheherazade was een heel slim meisje. Ze begon de koning in de huwelijksnacht een verhaal te vertellen dat niet af kwam. De koning vond het zo spannend, dat hij wilde weten hoe het verder zou gaan. Daardoor liet hij haarde volgende morgen niet doden. Scheherazade bleef dat 1001 nachten lang doen. Toen de verhalen uiteindelijk ten einde waren, was de koning zo van haar gaan houden, dat hij haar gratie schonk en ze zijn definitieve vrouw mocht worden. vragen en opdrachten 1. Welke verhalen uit 1001 nacht ken je? (Aladdin en de wonderlamp, Ali Baba en de 40 rovers, Sindbad de zeeman) 2. Bedenk zelf een raamvertelling waarbinnen een paar korte verhalen voorkomen. Pagina 10

11 4. Waarden Nederlands, wereldoriëntatie en kunstzinnige oriëntatie In ons verhaal is handelen belangrijk. Het handelen gebeurt met spullen die waardevol zijn. We gaan kijken naar de betekenis van waardevol. Hele waardevolle spullen worden soms bewaard in een schatkist. Voor eigen waardevolle spullen kunnen de kinderen een schatkist maken Waardevol vragen en opdrachten: 1. De kinderen zoeken samen met de leerkracht naar de betekenis van waardevol. 2. Maak een woordveld: laat de kinderen woorden noemen die te maken hebben met waardevol, schrijf de woorden op het boord, bijv. kostbaar, dierbaar, duur, belangrijk, goed, luxe, zeldzaam, enz. Vraag aan de kinderen wat de woorden voor ze betekenen. 3. Laat de kinderen het volgende opschrijven: Wat vind je voor jezelf waardevol? Wat vinden je ouders waardevol? Wat vinden andere mensen waardevol? 4. Vraag de kinderen een ding mee te nemen van huis wat het waardevol vindt. Laat de kinderen de spullen aan elkaar zien en laat ze vertellen waarom ze het waardevol vinden. 5. Laat de klas discussiëren over het volgende: welke dingen zijn duur om te kopen? Waarom zijn ze duur? Zijn waardevolle dingen altijd duur? Zijn er dingen die heel waardevol zijn maar niets kosten? Zijn er dingen die veel kosten maar niets waard zijn? Vaak vinden de mensen de dingen die veel tijd en werk kosten om te maken waardevol. Het kost bijvoorbeeld veel tijd en werk om een mooi tapijt te weven. Je hebt veel jaren oefening nodig om het mooi te kunnen maken. Of het kost veel tijd en werk om edelstenen uit een berg te halen en ze te polijsten, soms zijn deze stenen ook zeldzaam en moeilijk te vinden. Of het kost veel tijd om zijderupsjes de zijdedraadjes te laten spinnen en er daarna zijdestof van te weven. Kijk op om te zien hoe zijde gemaakt wordt. Spullen zoals kostbare tapijten, edelstenen, zijde en nog veel meer werden vroeger (toen er nog geen vliegtuigen, treinen en auto s waren) op kamelen en paarden van de ene stad naar de andere, van het hele land naar het andere gebracht. Tegenwoordig heb je veel machines en kost het minder tijd om deze dingen te maken, daardoor zijn ze vaak minder waardevol geworden. Andere zaken kosten tegenwoordig ook nog veel tijd en geld, bijv. een huis te bouwen of een muziekinstrument goed leren spelen. Maar vaak vinden de mensen ook dingen waardevol die ons helpen om beter en gelukkiger te leven. Bijv. liefde, eerlijkheid, vriendschap, dingen voor anderen doen, gezondheid, enz. Pagina 1 1

12 4.2. Schatkist maken vragen en opdrachten: 1. De kinderen kunnen een eigen schatkist maken: verzamel allerlei doosjes. Ieder kind kiest een doosje en versiert deze met verf, glitters, pailletten, kralen, schelpen, lint, lapjes stof, enz. 2. Laat de kinderen iets bedenken of uitkiezen om in het kistje te doen (Spullen, woorden op briefjes, foto s, mooie herinneringen enz.), Kostbare metalen en stenen In ons verhaal komen bij de waardevolle spullen ook edelmetalen en edelsteen voor. Edelmetalen zijn metalen die niet of weinig roesten en vaak voor sieraden of voor geld worden gebruikt. Edelstenen zijn stenen die mooi zijn (bijv. mooie kleur, glans, doorzichtig), maar die ook goed hard zijn en zeldzaam zijn. Ze worden vaak gebruikt voor sieraden en mooie voorwerpen. Er zijn verschillende soorten, bijvoorbeeld: diamant (doorzichtig), robijn (vaak rood), smaragd (groen), (blauw) vragen en opdrachten: 1. Welk metaal is meer edel (en dus ook duurder); koper, zilver of goud? Pagina 12

13 Na de voorstelling 1. Vragen over de voorstelling Nederlands 1.1. Over het verhaal Vragen over de voorstelling, individueel en klassikaal: 1. Wat vond je leuk aan het verhaal, wat vond je minder leuk? 2. Maak een lijst van woorden die in het verhaal voorkwamen en zet ze op alfabetische volgorde. 3. Was Maroef een leugenaar en een bedrieger? 4. Verdiende hij het om de schat te vinden en de toverring? Waarom wel/niet? 5. Beschrijf vier personages die in het verhaal voorkwamen. 6. Als je zelf zo n ring had met een Djinn, wat zou je dan wensen? Schrijf je eigen wens op. Waarom is het voor jou waardevol? 7. Is het ook gevaarlijk om zo n ring te hebben? Wat zou er mis kunnen gaan? 8. Waarom beslist de prinses aan het einde de ring zelf te houden? Denk je dat ze gelijk heeft? Kunstzinnige oriëntatie 1.2. Djinn's en optocht Een djinn is een soort geest uit de fles. In ons verhaal komt de djinn's niet uit een fles, maar komen op een andere manier tevoorschijn. Een djinn heeft vaak een grote toverkracht en is soms gehoorzaam aan een meester. In ons verhaal is één djinn gehoorzaam aan de eigenaar van een ring. 1. Ons verhaal had twee djinn's. Hoe zagen ze er uit en wat konden ze allemaal? 2. De eerste djinn kon vliegen, heel snel en ver. Luister naar de Djinn muziek (bijlage 8), stel je voor dat de djinn snel vliegt. 3. Bedenk een eigen djinn, het mag op een mens lijken, op een dier, wat je maar zelf het mooist vindt. Maak er een tekening van. 4. Wie liepen er allemaal mee tijdens de optocht door de stad Xi'an, toen Maroef ging trouwen? (muzikanten, wervelende dansers, vuurspuwers, trommelaars, jongleurs, acrobaten, steltenlopers en degenslikkers). Hoe was de stad versierd? (vlaggetjes en lichtjes). 5. Luister naar de optocht muziek in bijlage 8 en stel je de optocht voor. 6. Maak een tekening van de optocht. Of laat elk kind een tekening maken van een figuur in de, daarna hang je de tekeningen achter elkaar op en teken je gezamenlijk een achtergrond. Pagina 1 3

14 2. Geïllustreerd boekje maken De hele klas gaat gezamenlijk een geïllustreerd boekje van het verhaal maken. Hiervoor wordt de klas in 8 groepjes verdeeld, elk groepje maakt 3 tekeningen. De tekeningen moeten van hetzelfde formaat zijn. Achteraf kunnen de tekeningen worden gebundeld en gekopieerd, zodat iedereen het verhaal mee naar huis kan nemen. Zie het onderstaande schema voor de verdeling in groepjes. Het boekje wordt compleet met een mooie kaft, een bladzijde met titel en auteurs van het boekje voorin, onder elke tekening de erbij horende zin (schrijven, typen, printen of plakken), een bladzijde waarop staat: En ze leefden nog lang en gelukkig. Einde. Groep 1 a) Maroef is in Caïro en repareert schoenen Maroef heeft een gemene vrouw, Fátima, die altijd boos is, nooit genoeg heeft en met taarten smijt. De politie zoekt Maroef en hij vlucht uit Caïro Groep 2 a) Maroef vliegt op een Djinn naar Xi'an in China. De mensen geloven niet dat hij vliegend uit Caïro is gekomen en schelden hem uit. Maroef ontmoet Ali, die hem redt van de scheldende mensen en hem meeneemt naar zijn huis. Groep 3 a) Ali bedenkt een plannetje voor Maroef en leent hem veel geld Ali stelt Maroef als rijke koopman voor aan de andere kooplieden. Maroef geeft goud aan de bedelaars en maakt indruk op de koopmannen. Groep 4 a) Maroef beweert dat hij een karavaan heeft met kostbare waren, die nog onderweg is. Maroef leent alsmaar geld en geeft het aan de armen. De kooplieden slepen Maroef voor de koning. Groep 5 a) Maroef trouwt met de prinses. Grote optocht in de stad, groot feest. Maroef maakt de schatkist van de koning leeg en geeft veel aan de armen. De prinses vraagt Maroef de waarheid te zeggen. Groep 6 a) Maroef ontdekt de schat en de toverring met een grote Djinn. De karavaan van zijn dromen wordt werkelijkheid en hij keert ermee terug naar Xi'an. Maroef betaalt iedereen terug en schenkt een prachtige jurk aan de prinses. Groep 7 a) De koning en de minister willen graag weten waar Maroefs rijkdom vandaan komt en geven hem te veel wijn zodat hij gaat praten. Maroef verklapt alles De minister pakt Maroef de ring af en laat de Djinn Maroef en de koning naar de woestijn brengen. De minister is nu koning en iedereen is bang voor hem en buigt voor hem. Groep 8 a) De minister wil met de prinses trouwen en de prinses doet alsof ze hem vriendelijk ontvangt in haar kamer. De prinses pakt de ring af van de minister en beveelt de Djinn de minister op te sluiten. De Djinn brengt Maroef en de koning terug en de prinses zegt hen dat ze de ring zelf gaat houden. Pagina 14

ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van:

ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS. Van: ONTDEKKINGSREIZIGERS en AVONTURIERS Van: Ieder groepje gaat op ontdekkingsreis, deze gebieden worden verdeeld: heelal, de zee, een onderaards gebied, een vulkanisch gebied, een bergachtig gebied, een woestijn

Nadere informatie

Expeditie Zijderoute. Dit werkboekje is van:

Expeditie Zijderoute. Dit werkboekje is van: Expeditie Zijderoute Dit werkboekje is van: Hallo! Je gaat binnenkort op bezoek in het museum Hermitage Amsterdam. Het woord Hermitage spreek je uit als hermitaasje. Een museum is een gebouw waarin je

Nadere informatie

Mooie muts! gemeente Kampen

Mooie muts! gemeente Kampen De meeste mensen in de kleedden zich vroeger in de traditionele streekdracht. Dat deze kleding heel anders was dan de kleding van nu, ontdekken de leerlingen in dit thema. erst inventariseren de leerlingen

Nadere informatie

De Dans van de Kraanvogel

De Dans van de Kraanvogel Lang geleden in China De Dans van de Kraanvogel Lesbrief Primair Onderwijs 1 Beste leerkracht, De kinderen gaan naar de voorstelling De Dans van de Kraanvogel, een prachtig sprookje uit China. Wang, een

Nadere informatie

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27

2 > Kerndoelen 11. 4 > Aan de slag 15. 5 > Introductie van de manier van werken 22. 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 Inhoud 1 > Uitgangspunten 9 2 > Kerndoelen 11 3 > Materialen 12 4 > Aan de slag 15 5 > Introductie van de manier van werken 22 6 > Mogelijke werkvormen en de plaats op het rooster 27 7 > Waarom samenwerkend

Nadere informatie

China. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les

China. Stadsgeluiden in China. 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad. Vakgebied: Muziek. Lesduur: 60 minuten per les China Stadsgeluiden in China 3 lessen rond geluiden in een Chinese stad Vakgebied: Muziek Lesduur: 60 minuten per les China Pagina 1 - Stadsgeluiden in China - Colofon Stadsgeluiden in China Les voor groep

Nadere informatie

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4

Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 bas Educatief materiaal bij de voorstelling Buurman en Buurvrouw, groep 3 en 4 In deze lesbrief staan een aantal ideeën die u na de voorstelling met de kinderen kunt doen. U krijgt deze lesbrief voorafgaand

Nadere informatie

De Stilte danst Alice

De Stilte danst Alice Lesbrief Alice Als in het boek begint de voorstelling met het boottochtje op de Theems van Lewis Carroll met de drie zusjes Liddell. Wat er daarna gebeurt? De schrijver verandert in een konijn en de achtervolging

Nadere informatie

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje. Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje

Nadere informatie

Lesbrief Aladdin. Inleiding. De voorstelling in het kort. Poppentheater Koekla

Lesbrief Aladdin. Inleiding. De voorstelling in het kort. Poppentheater Koekla Lesbrief Aladdin Poppentheater Koekla Deze lesbrief is speciaal gemaakt bij de voorstelling Aladdin van Poppentheater Koekla en is bedoeld voor kinderen van groep 1, 2, 3 en 4. Kies uit de lessuggesties

Nadere informatie

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst

Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Les 1 Ik en mijn selfie Les 1 Ik en mijn selfie Samenvatting van de les De kinderen kijken naar een selectie portretten waaronder selfies. Ze analyseren

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekbespreking

Uitleg boekverslag en boekbespreking Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave

Nadere informatie

Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek.

Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. Beste docent, Onlangs heeft u met uw klas een bezoek gebracht aan het Kinderboekenmuseum. Wij hopen dat u dit heeft ervaren als een leuk en leerzaam bezoek. De leerlingen hebben in het museum onder andere

Nadere informatie

Spreekbeurt, en werkstuk

Spreekbeurt, en werkstuk Spreekbeurt, krantenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum krantenkring Inleverdatum werkstukken Werkstuk 1: 11 november 2015 Werkstuk 2: 6 april 2016 Bewaar dit goed! Hoe bereid

Nadere informatie

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen?

Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? Met welk werk kunnen kinderen uit groep 5-6 thuiskomen en hoe kunt u uw kind thuis helpen? In groep 5-6 nemen kinderen steeds vaker werk mee naar huis. Vaak vinden kinderen het leuk om thuis aan schooldingen

Nadere informatie

Lesbrief. groep 3 t/m 6. Meneer Hoedjes vangt een vis Het huis van Barm

Lesbrief. groep 3 t/m 6. Meneer Hoedjes vangt een vis Het huis van Barm Lesbrief groep 3 t/m 6 Meneer Hoedjes vangt een vis Het huis van Barm Colofon Voorstelling Productie Producent Bewerking tekst Spel Regieadvies Vormgeving Lesmateriaal Impresariaat Met dank aan : Meneer

Nadere informatie

Lesbrief Middenbouw/bovenbouw 2012-2013 Kinderen en Poëzie Dichten door te filosoferen Fabien van Kempen

Lesbrief Middenbouw/bovenbouw 2012-2013 Kinderen en Poëzie Dichten door te filosoferen Fabien van Kempen Lesbrief Middenbouw/bovenbouw 2012-2013 Kinderen en Poëzie Dichten door te filosoferen Fabien van Kempen De eenzame boot vaart alleen over het water maakt bochten maar blijft doorvaren komt bij de kust

Nadere informatie

Hallo wereld! Schrijf een reisverhaal

Hallo wereld! Schrijf een reisverhaal Doel: Deze les is een oefening in creatief schrijven. De kinderen schrijven een reisverhaal. Doelgroep: Basisonderwijs groep 4 en hoger. Als voorbereiding op deze les kunt u het digitale boek Mus op het

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING KNUFFEL OP ZEE. Figurentheater Propop vzw

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING KNUFFEL OP ZEE. Figurentheater Propop vzw LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING KNUFFEL OP ZEE Figurentheater Propop vzw Figurentheater Propop en De Poppenzaal Steenweg op oosthoven 114 2300 Turnhout - België Tel : 014.423322 Email : info@propop.be Website

Nadere informatie

Lesbrief nr 1. voor Groep 5 + 6

Lesbrief nr 1. voor Groep 5 + 6 Lesbrief nr 1 voor Groep 5 + 6 1 / 2016 + Download deze lesbrief ook op samsam.net Wat is Samsam Junior? Samsam Junior is een cross-mediale methode over mondiaal burgerschap, kinder rechten en duurzaamheid.

Nadere informatie

Lesbrief Meneer Beer

Lesbrief Meneer Beer Lesbrief Meneer Beer Het verhaal Het verhaal gaat over Meneer Beer. Hij is verliefd op een prachtig berinnetje, maar hij durft het haar niet te vertellen. Hij vindt zichzelf maar een eenvoudige beer. Om

Nadere informatie

Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek

Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek Lesbrief voor leerlingen: hoe ontwerp je een omslag voor een boek KIEZEN Een goed begin is het kiezen van het juiste boek. Er zijn zo veel mooie verhalen waardoor het soms lastig is om een goede keuze

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij

Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Lesbrief bij de voorstelling Aardblij Voor de groepen 1 en 2 van het basisonderwijs (4-6 jaar) Deze lesbrief is te gebruiken bij de voorstelling Aardblij. Aardblij is een voorstelling met zang, acrobatiek

Nadere informatie

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus

Creatief en flexibel toepassen van Triplep. Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Creatief en flexibel toepassen van Triplep Maarten Vos Doe, laat zien, lach, oefen en geef applaus Programma Overzicht Kennismaking Persoonlijke werving van ouders Een goede relatie opbouwen met de ouders

Nadere informatie

VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties

VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties 4+ VLIEG OP! Laura van Hal & STIP Producties GRENZELOZE LESBRIEF Deze lesbrief is bedoeld als ondersteuning van de voorstelling VLIEG OP!. Er zijn opdrachten die voorafgaand aan de voorstelling gedaan

Nadere informatie

Lesbrief. Vliegende Koe

Lesbrief. Vliegende Koe Lesbrief Vliegende Koe De Stilte danst Vliegende Koe U gaat met de kinderen naar een voorstelling kijken van dansgezelschap De Stilte. Ter introductie van het gezelschap kunt u het volgende filmpje bekijken.

Nadere informatie

Wegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21 e eeuw

Wegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21 e eeuw Wegwijs in de wereld van de schilderkunst / Schilderijen Salon van de 21 e eeuw Lesbrief met enkele suggesties voor creatieve verwerkings- lessen n.a.v. het bezoek aan de tentoonstelling Le Peintre de

Nadere informatie

Onder ieder opdracht staan de benodigdheden. Deze zijn meestal op school te vinden. Alleen de muziek moet nog gedownload worden.

Onder ieder opdracht staan de benodigdheden. Deze zijn meestal op school te vinden. Alleen de muziek moet nog gedownload worden. Lesbrief voor Hoedje! van Cordua & Magnus Beste leerkracht, Dit is de lesbrief voor de voorstelling Hoedje! Wij raden aan om voor de voorstelling de denk- en de luister- opdracht te geven en na de voorstelling

Nadere informatie

Thema 4 Talen / Communicatie. Het schoolboek

Thema 4 Talen / Communicatie. Het schoolboek Les 4.1 Arabische les WOORDWEB: het schoolboek 1. Het schoolboek : een boek waar je op school les uit krijgt. 2. Het Arabische schrift: Arabische schrijftekens / letters. Let op het verband: schriftschrifttekens-schrijftekensschrijven-geschreven.

Nadere informatie

LESBRIEF Water en zand

LESBRIEF Water en zand LESBRIEF Water en zand door Virga Lipman/Theater de Winter Een voorstelling voor kinderen vanaf 4 jaar In deze lesbrief staan suggesties voor oefeningen of gespreksthema s om voor en/of na de voorstelling

Nadere informatie

Lesbrief Beestjes tekenen naar verhaal

Lesbrief Beestjes tekenen naar verhaal Lesbrief Beestjes tekenen naar verhaal Doelgroep: Groep 5 t/m 8 Lesduur: ± 45 minuten Leerstofgebied: Wereldoriëntatie, Kunstzinnige oriëntatie Werkvorm: Zelfstandig Doel van de opdracht: Het leren hoe

Nadere informatie

China. Chinees porselein versieren. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten

China. Chinees porselein versieren. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten China Chinees porselein versieren Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten China Pagina 1 - Chinees porselein versieren - Colofon Chinees porselein versieren Les voor groep 5/6 60 minuten Tekenen

Nadere informatie

Drents Archief. Meisje met de hoepel. Groep 2 Speuren in het archief

Drents Archief. Meisje met de hoepel. Groep 2 Speuren in het archief Drents Archief Meisje met de hoepel Groep 2 Les 3 Speuren in het archief Les 3 Speuren in het archief Samenvatting van de les In het Drents Archief bevindt zich een kistje dat een dubbele bodem blijkt

Nadere informatie

Hoe maak ik... Naam: Groep:

Hoe maak ik... Naam: Groep: Hoe maak ik... Naam: Groep: Inleiding Een spreekbeurt houden is niet niets! Je moet daar heel wat voor kunnen. Wat dacht je van: Goed kunnen lezen Goed kunnen begrijpen wat je leest Goed dingen kunnen

Nadere informatie

China. Chinese karakters. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten

China. Chinese karakters. Vakgebied: Beeldende Vorming. Lesduur: 60 minuten China Chinese karakters Vakgebied: Beeldende Vorming Lesduur: 60 minuten Pagina 1 Colofon Chinese karakters Les voor groep 7/8 60 minuten Tekenen China - Chinese karakters - Leerkracht - handreiking Inleiding

Nadere informatie

De olifant die woord hield

De olifant die woord hield De olifant die woord hield Een voorstelling van verhalenverteller Peter Faber www.peterfaber.eu Inleiding Aan het eind van haar leven las Annie MG Schmidt al haar sprookjes nog eens door. Genadeloos streepte

Nadere informatie

Les 1 Kikker en de Vreemdeling

Les 1 Kikker en de Vreemdeling Les 1 Kikker en de Vreemdeling Benodigdheden: - Kikker en de Vreemdeling voorleesboek - Kaartje met groene en rode stip - Rode en groene kaartjes Algemene beschrijving: Deze les is een inleiding op de

Nadere informatie

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6

Werkstukken maken op PCBO-Het Mozaiek Groep 6 We gaan een werkstuk maken en je mag het helemaal zelf doen. Het is helemaal jouw eigen werkstuk. Maar om je even goed op weg te helpen hebben we hieronder alle stapjes even op een rij gezet. Wat moet

Nadere informatie

Uitleg boekverslag en boekreclame

Uitleg boekverslag en boekreclame Uitleg boekverslag en boekreclame groep 7 schooljaar 2015-2016 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave Stap 4: Inhoud boekverslag

Nadere informatie

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection

Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection Lesbrief bij de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection 1 Beste docent, Binnenkort gaat u samen met uw klas naar de voorstelling Mijn vriend en ik van Soulshine Connection. Deze lesbrief

Nadere informatie

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen?

Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Lesbrief: Bewust sociaal Thema: Wat is Mens & Dienstverlenen? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Zonder dat we het door hebben worden we steeds asocialer. Dit

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Hoe maak je een werkstuk?

Hoe maak je een werkstuk? Hoe maak je een werkstuk? Je gaat een werkstuk maken. Maar hoe zit een werkstuk nou eigenlijk in elkaar? Hoe moet je beginnen? En hoe kies je nou een onderwerp? Op deze vragen en nog vele anderen krijg

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING IEP!

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING IEP! LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING IEP! Naar het boek van Joke van Leeuwen Met Ottolien Boeschoten en Gerold Guthman Toneelbewerking: Tom Sijtsma Regie: Bruun Kuijt Beste leerkracht, Wat leuk dat jullie naar

Nadere informatie

Opdrachten voor groep 5 en 6. Museum schatjes. Kies je eigen museumschat

Opdrachten voor groep 5 en 6. Museum schatjes. Kies je eigen museumschat Opdrachten voor groep 5 en 6 Museum schatjes Kies je eigen museumschat Jouw speciale schat Opdracht Kijk goed om je heen in het klaslokaal. Welk voorwerp valt jou op? Probeer 5 dingen op te schrijven die

Nadere informatie

De grote Geronimo Stilton omnibus

De grote Geronimo Stilton omnibus Het thema van deze nieuwsbrief is: Reizen De grote Geronimo Stilton omnibus Tekst: Geronimo Stilton / Illustraties: Flavio Ferron e.a. Voorlezen vanaf 7 jaar / zelf lezen vanaf 9 jaar Over het boek Paperback

Nadere informatie

Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland)

Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland) lesbrief Buurman in de Winter Plan D / Andreas Denk (Nederland) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl F facebook.com/ stiltefestival afdeling educatie Nieuwe Huizen 41 4811

Nadere informatie

Hallo wereld! Schrijf een reisverhaal

Hallo wereld! Schrijf een reisverhaal Deze les sluit aan bij het kinderboekenweekthema 2012: Hallo wereld. Doel: Deze les is een oefening in creatief schrijven. De kinderen schrijven een reisverhaal. Doelgroep: Basisonderwijs groep 4 en hoger.

Nadere informatie

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken

Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken Huiswerk Spreekbeurten Werkstukken - 2 - Weer huiswerk? Nee, deze keer geen huiswerk, maar een boekje óver huiswerk! Wij (de meesters en juffrouws) horen jullie wel eens mopperen als je huiswerk opkrijgt.

Nadere informatie

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie.

Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Dit is een digitale voorbeeldversie van de opdrachten voor de leerlingen. Mail naar kiesvaardig@lerenkiezen.nl voor de originele versie. Via dit mailadres kunt u ook informatie aanvragen over de docentenhandleiding

Nadere informatie

L E S B R I E F Onderweg, reisverhalen van Tommy Wieringa

L E S B R I E F Onderweg, reisverhalen van Tommy Wieringa L E S B R I E F Onderweg, reisverhalen van Tommy Wieringa Over het boek Bekijk en lees de voorkant, de achterkant en de inhoud.. Hoe heet het boek?................................................... Hoeveel

Nadere informatie

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6 MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 5 en 6 Inleiding De museumles is onderdeel van een lessenreeks met receptieve, reflectieve en actieve onderdelen: - 2 voorbereidende lessen op school door eigen leerkracht

Nadere informatie

Lesbrief bij Romeo is op Julia en Layla op Majnun

Lesbrief bij Romeo is op Julia en Layla op Majnun Lesbrief bij Romeo is op Julia en Layla op Majnun Inleiding: U gaat binnenkort naar Romeo is op Julia en Layla op Majnun met uw klas. Voordat u deze theatervoorstelling bezoekt, kunt u al het een en ander

Nadere informatie

Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8

Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 Docentenhandleiding Rijksmuseum Groep 7-8 1 Inhoud Voorbereidende les Afsluitende les Aanvullend materiaal bij deze lessen staat op de website: Introductiefilmpje PowerPoint presentatie Werkbladen 2 Voorbereidende

Nadere informatie

Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er?

Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er? Lesbrief: Zo verkoop je een boek Thema: Wat is er? Copyright Stichting Vakcollege Groep 2015. Alle rechten voorbehouden. Inleiding Wanneer jij iets wilt verkopen, moet je altijd rekening houden met je

Nadere informatie

Presenteren. Oriëntatie

Presenteren. Oriëntatie Oriëntatie Dit ga je doen Je gaat een stand (marktkraam) inrichten om te laten zien wat je gedaan hebt tijdens dit project en wat je eindresultaat is. Je probeert jullie stand zo te maken dat het aantrekkelijk

Nadere informatie

Hoe maak ik een werkstuk?

Hoe maak ik een werkstuk? Hoe maak ik een werkstuk? Je gaat, misschien wel voor de eerste keer, een eigen werkstuk maken. Dat is leuk, maar ook best moeilijk. Je moet er namelijk een heleboel voor doen. Heb je al eens een eigen

Nadere informatie

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten

Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Om mee te beginnen: boekfragment en opdrachten Bron: http://ninabrackman.blogspot.nl/p/de-alchemist-paulo-coelho.html Dit is een deel van een blog over De Alchemist van Paulo Coelho door Nina Brackman.

Nadere informatie

In je kracht. Werkboek voor deelnemers

In je kracht. Werkboek voor deelnemers In je kracht Werkboek voor deelnemers Uitleg Mijn toekomst! Benodigdheden: Werkblad Mijn toekomst! (je kunt het Werkblad meegeven om thuis na te lezen, maar dit is niet noodzakelijk) Voor iedere deelnemers

Nadere informatie

Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4

Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4 Lesvoorbereiding Leef! Sociaal-emotionele vaardigheden klas 3-4 Hoofdstuk Vaardigheid: Leerdoel: 1 Geluk Weten wat geluk is en dit kunnen omschrijven De leerling kan: zijn definitie van geluk geven; feiten

Nadere informatie

Jouw werkstuk lever je uiterlijk in op donderdag 20 maart 2014!!

Jouw werkstuk lever je uiterlijk in op donderdag 20 maart 2014!! Hoe maak ik in groep 8 een werkstuk? Jij gaat de komende weken thuis een werkstuk maken. Een werkstuk is een lange weettekst. Het wordt geschreven om iemand iets te leren of te laten weten. Net als in

Nadere informatie

Een nieuwe bank. Lesvoorbereiding Crisis graad 2. Verwondering

Een nieuwe bank. Lesvoorbereiding Crisis graad 2. Verwondering Een nieuwe bank Lesvoorbereiding Crisis graad 2 Voorzie speelgoed - geld, echte kleine muntstukken of print het blad met de centen. Op elk blad staan 100 centen in rijen van 10. Zo kan je gemakkelijk het

Nadere informatie

Knabbel en Babbeltijd.

Knabbel en Babbeltijd. Knabbel en Babbeltijd. (zorg ervoor dat je deze papieren goed leest, uitprint en meeneemt naar de VBW) Het thema van deze VBW-week is Zeesterren. Het thema is de titel van de week (dus geen kreet of korte

Nadere informatie

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8

MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8 MUSEUMLES IN HET VAN ABBEMUSEUM Groep 7 en 8 Inleiding In groep 7 of 8 komen leerlingen vaak voor de tweede keer met hun klas naar het van Abbemuseum. Bij het eerste bezoek, in groep 5 of 6, hebben ze

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting

Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Zwijsen Wielewoelewool, ik ga naar school! Toelichting Inhoud Inleiding 3 Materialen 3 Voor het eerst naar school 4 Doelstelling 4 Opbouw prentenboek en plakboek 4 Werkwijze 5 Ouders 5 2 Inleiding Voor

Nadere informatie

LESBRIEF. De Kartonbewoners

LESBRIEF. De Kartonbewoners LESBRIEF De Kartonbewoners 1 Inleiding Op het epitaaf van het grafmonument van de negentiende- eeuwse spiritist Allan Kardec op Père Lachaise in Parijs staat:«naître, mourir, renaître encore et progresser

Nadere informatie

narratieve zorg Elder empowering the elderly

narratieve zorg Elder empowering the elderly narratieve zorg Elder empowering the elderly huisbezoek 1: KENNISMAKING - 2 - KENNISMAKING - huisbezoek 1- a kennismaking huisbezoek 1: KENNISMAKING a vertrouwelijkheid individueel in teamverband naar

Nadere informatie

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8

Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Lesbrief bij Ik weet je te vinden van Netty van Kaathoven voor groep 6, 7 en 8 Inhoud van deze lesbrief - Thema s in het boek - Lesopzet - Doel van de les - Uitwerking - Bijlage: opdrachtenblad Thema s

Nadere informatie

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN

SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN SOCIALE VAARDIGHEDEN MET AFLATOUN Dit thema is opgesplitst in drie delen; gevoelens, ruilen en familie. De kinderen gaan eerst aan de slag met gevoelens. Ze leren omgaan met de gevoelens van anderen. Daarna

Nadere informatie

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed.

1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. D S T R K C N T LS 1 Opdracht 1 Nodig: papier en lijm 1. Je krijgt van je juf of meester een plaatje. Bekijk het plaatje goed. 2. Zoek nu een klasgenoot met een ander plaatje. 3. Zoek nu samen nog vier

Nadere informatie

Gravin Elisabeth en de dieren

Gravin Elisabeth en de dieren 2017-2018 School en Cultuur Gravin Elisabeth en de dieren Erfgoed project voor groep 4 Ontwikkeling van het project: De Werkhoven Geschiedenis voor u Maart 2017. Copyright: Dit materiaal is bedoeld voor

Nadere informatie

Activiteiten bij 'De tovenaar die vergat te toveren'

Activiteiten bij 'De tovenaar die vergat te toveren' Toversteen, ketting, Interne krachtbronnen zoals kracht, slim zijn, moed, sleutelhanger maken zelfvertrouwen enzovoort versterken (zie ZMN pagina 28 Interne krachtbronnen). Bespreek met jouw kind welke

Nadere informatie

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep.

Bevolkingsgroepen DOE KAART 1. Naam van het project. Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. DOE KAART 1 Bevolkingsgroepen Als je voor deze opdracht kiest leer je meer over een bepaalde bevolkingsgroep. Zoek 6 verschillende bevolkingsgroepen op. Kies 1 bevolkingsgroep uit waar je meer over wilt

Nadere informatie

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum.

Mijn Mokum is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het Amsterdam Museum. 2 INTRODUCTIE is een project voor NT2 cursisten. Het is gemaakt door het. In het wordt de geschiedenis verteld aan de hand van schilderijen en voorwerpen. Je gaat met de groep naar het museum. In dit werkboekje

Nadere informatie

4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4.

4 Gedrag. 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? 4.1 Opdrachten 1-24. 4.2 Opdrachten 1-20. 4. 4 Gedrag DO-IT Datum 4.2 Aapt een aap echt na? 4.4 Hoe leven dieren samen in een groep? PARAGRAFEN Datum 4.1 Opdrachten 1-24 4.2 Opdrachten 1-20 4.3 Opdrachten 1-16 4.4 Opdrachten 1-16 Samenvatten Test

Nadere informatie

wat wordt gemaakt? id-o-matic fantasiekaarten

wat wordt gemaakt? id-o-matic fantasiekaarten wat wordt gemaakt? id-o-matic fantasiekaarten 1 wat wordt gemaakt? 2 wat voor raars ziet zij? 3 wat voor raars zien zij? 4 wat heb je nodig voor deze opdracht? wat heb je nodig voor deze opdracht? heruitvinding

Nadere informatie

Voordoen (modelen, hardop denken)

Voordoen (modelen, hardop denken) week 11-12 maart 2012 - hardop-denktekst schrijven B Voordoen (modelen, hardop denken) Waarom voordoen? Net zoals bij lezen, leren leerlingen heel veel over schrijven als ze zien hoe een expert dit (voor)doet.

Nadere informatie

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen

GODS GEZIN. Studielessen voor 4-7 jarigen GODS GEZIN Studielessen voor 4-7 jarigen 2003 Geschreven door Beryl Voorhoeve en Judith Maarsen Oorspronkelijk bedoeld voor studie in kleine groepen in de Levend Evangelie Gemeente Gebruikte Bijbelvertaling

Nadere informatie

Vind je eigen geld uit

Vind je eigen geld uit Geld graad 2 Vind je eigen geld uit Lesvoorbereiding Print verhaal Meneertje Yamada en de drukbezette zakenman uit en steek hem in een envelop. Print, schrijf zelf (of laat overschrijven) brief 1 van meter

Nadere informatie

Mediawijsheid. Werkblad Introductie Auteursrecht. Auteursrecht

Mediawijsheid. Werkblad Introductie Auteursrecht. Auteursrecht Werkblad Introductie Auteursrecht Auteursrecht Wanneer jij een verhaal, foto, filmpje of muziek maakt, heb je daar automatisch auteursrecht op. Je hoeft daar helemaal niets voor te doen. Wat je gemaakt

Nadere informatie

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?

Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij? Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen

Nadere informatie

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6

Doe- pad Watertorenweg. Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Doe- pad Watertorenweg Achtergrond informatie voor de begeleider. Groep 5-6 Colofon Deze lesbrief in opgesteld door De Hortus, Centrum voor Natuur en Mileu, in opdracht van de Gemeente Harderwijk. Wij

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN

LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN LESBRIEF BIJ DE VOORSTELLING LATER ALS IK DOOD BEN LESBRIEF NA HET ZIEN VAN DE VOORSTELLING De voorstelling behoeft geen extra aandacht vooraf en spreekt voor zich. Mocht het zijn dat kinderen uit de klas

Nadere informatie

Het houden van een spreekbeurt

Het houden van een spreekbeurt Het houden van een spreekbeurt In deze handleiding staan tips over hoe je een spreekbeurt kunt houden. Waar moet je op letten? Wat moet je wel doen? En wat moet je juist niet doen? We hopen dat je wat

Nadere informatie

China Pagina 1. - Wie nodig jij uit voor een Chinese maaltijd? -

China Pagina 1. - Wie nodig jij uit voor een Chinese maaltijd? - China Pagina 1 Colofon Uitnodiging voor maaltijd in Chinees Les voor groep 6-8 150-180 minuten Handvaardigheid Let op! In deze les opzet werken leerlingen in tweetallen, en maken samen 1 werkstuk, maar

Nadere informatie

Lees Zoek op Om over na te denken

Lees Zoek op Om over na te denken Welkom bij de Online Bijbelcursus van Praise De bijbelcursus is wat voor jou als je: 1. Als je wilt weten wat christenen geloven. 2. Als je meer wilt begrijpen van de bijbel. 3. Als je wilt groeien in

Nadere informatie

Wereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam:

Wereldgodsdiensten. Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum. Naam: Wereldgodsdiensten Project Levensbeschouwing 2 e klas St. Nicolaaslyceum Naam: Inhoudsopgave Inleiding Schema Beoordeling Deel 1 Test jezelf! Deel 2 Kies je onderwerp en aan de slag! Deel 3 Het ervaren

Nadere informatie

De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan gebeuren vooraan in de klas. Iedereen moet dat goed kunnen zien.

De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan gebeuren vooraan in de klas. Iedereen moet dat goed kunnen zien. Foto s uitbeelden 1 Doel: de leerlingen kunnen een eenvoudige handeling uitbeelden in houding en mimiek Benodigdheden: een fototoestel De kinderen zitten in een hoefijzeropstelling, omdat er iets gaan

Nadere informatie

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5

LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 LESBRIEF BIJ VOORSTELLING WOLFJE VAN THEATERGROEP ARTHUR GROEP 3-4-5 Wolfje is voorbestemd om een SprookjesWolf te worden. Hij is namelijk de oudste zoon van de oudste zoon in de oudstezonenfamilielijn.

Nadere informatie

Noot 14 Het maken van een levenslijn of familiestamboom, en het verzamelen van materialen.

Noot 14 Het maken van een levenslijn of familiestamboom, en het verzamelen van materialen. Noot 14 Het maken van een levenslijn of familiestamboom, en het verzamelen van materialen. Een levenslijn Tijdens het kennismakingsgesprek of in het eerste themagesprek kunt u met iets bijzonders beginnen:

Nadere informatie

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië)

JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) lesbrief JA BUKA! Trešnja Municipal Theatre (Kroatië) bovenbouw (groep 5 t/m 8) www.stiltefestival.com E info@destilte.nl afdeling educatie Nieuwe Huizen 41 4811 TL Breda +31 (0)76-515 49 84 afdeling techniek

Nadere informatie

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2

VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 VERKORTE DOCENTENHANDLEIDING VAN WIE IS DIE KOFFER? Project voor groep 1 en 2 COLOFON Erfgoed Nederland heeft Van wie is die koffer? als pilotproject (laten) ontwikkelen in samenwerking met de gemeente,

Nadere informatie

Heb je een vraag over Meet the Professor? Stuur ook dan even een bericht naar Eline.

Heb je een vraag over Meet the Professor? Stuur ook dan even een bericht naar Eline. Beste leerkracht, Leuk dat jouw klas meedoet aan Meet the Professor 2018! Op woensdag 28 maart 2018 komt tussen 11:00 12:00 uur een professor op bezoek bij jou in de klas. In deze gouden envelop vind je:

Nadere informatie