Het fantastische avontuur

Transcriptie

1 Het fantastische avontuur Vlieg, mijn vriendinnetje, gaat met ons mee en heeft drie raadsels voor je, die je op het eind van je bezoek moet oplossen. Als dat lukt, kun je het cijferslot openmaken dat ons geurenkoffertje afsluit. Omdat vliegjes het museum niet binnen mogen, vind je haar bij de uitgang terug! Hey! Ik heet Gwenola, bijgenaamd Wen of wolkje in het Chinees. Het klopt dat ik vaak met mijn hoofd in de wolken loop En geloof het of niet: ik ben dol op abstracte kunst zeker als die uit China komt. We bezoeken samen de tentoonstelling, ik zal je gids zijn!

2 Een beetje geschiedenis Van 1937 tot 1945 was China in oorlog met zijn buurland Japan. Toen de oorlog eindelijk achter de rug was, waren de Chinezen in twee kampen verdeeld en vochten ze een onderlinge strijd uit om te weten wie het land zou besturen. Uiteindelijk werd Mao Zedong in 1949 de opperste leider van de Chinese Volksrepubliek. Hij werd de Grote Roerganger * genoemd en hij had grote plannen voor zijn land. Alleen: wee hen die het niet met hem eens waren! Vele mensen gingen toen in ballingschap om eindelijk in vrede te kunnen leven. Sommigen vertrokken naar Frankrijk, anderen naar de Verenigde Staten, en meer dan een miljoen Chinezen onder wie de meeste kunstenaars met wie je hier kennis zult maken vluchtten weg naar het eiland Taiwan. Dat kleine stukje China lag zo dichtbij, maar was toch ook zo verschillend! En jij, woon jij graag in België? Is er een ander land waar je graag zou willen wonen? Als dat zo is, kun je hieronder de naam van dat land noteren. * Een roerganger is iemand die achter het roer van een schip staat om het schip te besturen. De werken die je op deze tentoonstelling zult zien zijn uniek en ook erg broos. Kom er dus niet te dicht bij en raak ze vooral niet aan, anders zou je ze kunnen beschadigen!

3 1. Tussen twee werelden Dit is een werk van Zao Wou-Ki, zonder enige twijfel de bekendste kunstenaar op de tentoonstelling. Zoals zijn collega s laat hij zich niet alleen inspireren door de traditionele Chinese kunst, maar ook door de abstracte kunstenaars die hij na zijn verhuizing naar Frankrijk leerde kennen. WILLY FINCH Tussen de hiernaast afgebeelde werken zijn er maar twee abstracte schilderijen. Ze werden gemaakt door kunstenaars op wie Zao Wou-Ki erg dol was. Om wie gaat het, denk je? PAUL KLEE HENRI EVENEPOEL HENRI MICHAUX Een abstract werk stelt de werkelijkheid niet trouw voor zoals we die met onze ogen zien. Zo heet dit werk van Zao Wou-Ki Wij twee, maar kun je toch niet zeggen dat het om een portret van twee mensen gaat. De kunstenaar stelt niet zozeer voor wat hij ziet, maar wel datgene wat hij zich verbeeldt.

4 2. Een magisch penseel Om zijn eigen stijl te vinden besluit Fong Chung-Ray verschillende soorten gerei en technieken uit te proberen. Zo vond hij zelfs een nieuw penseel uit, dat hij in elkaar knutselde met de schors van een palmboom. Als hij daarmee inkt of verf aanbracht, gebeurde dat met erg brede, originele halen. Je moet er maar op komen, toch? Kies iemand uit voor de volgende activiteit. We gaan elkaar even masseren. 1. Eerst moet je afspreken wie de rug van de ander gaat masseren en wie gemasseerd wordt. 2. De persoon die masseert kiest, zonder dat te verklappen, een werk van Fong uit. Daarna bootst hij/zij de penseeltrekken na op de rug van de ander. 3. De persoon die gemasseerd wordt, kijkt naar de werken en probeert te raden door welk werk de masseur zich laat inspireren. Fong Chung-Ray zegt dat inkt zich gedraagt als een geest. Inkt verspreidt zich immers op het papier en vindt er zelf zijn weg. Hoe poëtisch!

5 3. Zandschildering Hu Chi-Chung groeide op in een klein bergdorpje. Omdat hij geen inkt of papier had om te tekenen, oefende hij met zand. Is het omdat hij aan zijn kindertijd terugdenkt dat hij later zand vermengt onder zijn olieverf? Hij is hoe dan ook de eerste kunstenaar die durfde te experimenteren met deze vreemde mengeling! Zie je het zand op het doek zitten? Heb je trouwens gemerkt dat het hier afgebeelde schilderij niet helemaal hetzelfde is als het werk dat in het museum hangt? Vind je de 6 fouten? De meeste kunstenaars op de tentoonstelling maken lyrisch abstracte schilderijen: ze brengen inkt of verf op het doek of papier aan en gaan daarna met grote, vrije vegen te werk. Hierbij laten ze zich door hun emoties leiden. Op de eerste verdieping hangen dan weer geometrisch abstracte werken. De kunstenaars die deze schilderijen maakten hebben belangstelling voor meetkundige vormen. Ook houden ze ervan met kleuren te spelen.

6 4. Mannetjes van de maan Eendracht maakt macht, zoals iedereen wel weet! De Chinese kunstenaars die in ballingschap in Taiwan wonen, komen samen om tentoonstellingen te organiseren of over kunst te praten Een van de beroemdste groepen heet Vijfde maan of Fifth Moon in het Engels Als je mijn aanwijzing volgt, vind je het werk van een kunstenaar uit deze groep: Ga niet op zoek naar een lijst, maar naar een opgehangen rol. Zo werden de klassieke Chinese kunstwerken immers opgehangen. Als de tentoonstelling voorbij is, hoeven we dit lange papier alleen maar op te rollen om het op te bergen. Praktisch, hè? Dit is geen echt abstract werk, want we kunnen er verschillende fasen van de zonsondergang en aspecten van de aarde op herkennen. Schrijf hier de naam op van de kunstenaar die je hebt gevonden: In de winter van 1968 maakte het ruimteveer Apollo 8 de eerste foto s van de aarde gezien vanuit de ruimte. Deze foto s maakten toen grote indruk op onze kunstenaar. Een paar maanden later maakte Neil Armstrong als eerste mens ooit een wandeling op de maan. >>> >>> GA NU NAAR HET TONEEL.

7 Parijs zou Parijs niet zijn zonder de Eiffeltoren, en Peking, de hoofdstad van China, zou Peking niet zijn zonder de Verboden Stad! Die prachtige plek met haar wondermooie paleizen en tuinen was vroeger alleen bestemd voor de keizer en zijn hof. Tegenwoordig heeft China geen keizer meer en ontvangt de Verboden Stad zowat 15 miljoen bezoekers per jaar! 5. Door berg en dal De vader van Chuang Che was onderdirecteur van het Museum van de Verboden Stad in Peking. Zijn familie bereikte Taiwan samen met een transport dat een deel van de museumschatten bevatte (schilderijen, waardevolle meubelen ). Al die stukken zaten in kisten en hadden vele duizenden kilometers afgelegd in vrachtwagens en schepen. Zo waren ze veilig tijdens de opeenvolgende oorlogen. Zelf nam Chuang Che aan die ongelooflijke reis deel toen hij nog maar dertien jaar oud was. Vele van zijn schilderijen zijn geïnspireerd door de landschappen van Michigan in de Verenigde Staten, het land waar hij achteraf is gaan wonen. Kijk hoe licht, bijna doorzichtig zijn verf soms is! Wat is zijn geheim? Chuang Che vergat nooit dat de Chinese kunstenaars hun inkt aanlengden met water. En daarom heeft hij de inkt gewoon vervangen door olie- of acrylverf. Net als vele abstracte kunstenaars geeft Chuang Che niet altijd een titel aan zijn schilderijen. Zo laat hij ons vrij in zijn doeken te zien wat we willen. Nu ben jij aan de beurt: kies je lievelingsschilderij uit en geef er een titel aan:. >>> GA MET JE GEZICHT NAAR DE ZAAL STAAN EN NEEM DE TRAP RECHTS NAAR DE 1 STE VERDIEPING.

8 6.Vele tinten wit Hoewel vele Chinese kunstenaars lyrisch abstracte werken hebben gemaakt, waren sommige van hun collega s vierkanter ingesteld. Deze schilders hadden dus een voorliefde voor de geometrische abstractie. Hun werken bevatten dan ook lijnen en meetkundige vormen Ze gebruikten ook veel zuivere kleuren. Zo is Richard Lin verzot op wit. In zijn doeken speelt hij immers met de vele nuances van deze kleur. Hier en daar voegt hij alleen een paar gekleurde lijntjes of een paar aluminiumstaafjes toe. Zo komt het wit nog beter tot zijn recht. Als ik de werken van Richard Lin zie, moet ik denken aan sneeuw, aan stilte, of aan het ritme van muziek. Welke woorden komen bij jou op als je naar zijn schilderijen kijkt? Schrijf hierna drie van die woorden op: Richard Lin is een minimalistisch schilder. Hij probeert zo veel mogelijk dingen uit te drukken met zo weinig mogelijk vormen en kleuren.

9 De grootvader van Ho Kan was een meester van de kalligrafie. In China is het een heuse kunst mooi te schrijven. Denk er niet aan een potlood en een gummetje te gebruiken. Je oefent meteen met penseel en inkt. Maar zoals je ziet springt Ho Kan op een heel originele manier om met het schrift. Het lijkt wel alsof zijn ideogrammen wegwaaien in de wind. Ze zien er schots en scheef uit. 7. Wist je dat? Neem 3 letters van je naam en laat ze in het vierkantje hieronder tot uitbarsting komen: zo ontstaat een origineel abstract werk. Je kunt er ook andere zaken aan toevoegen, zoals je handtekening. In China gebruikt een kunstenaar een zegel en rode inkt om zijn handtekening op het papier te zetten. Volgens de legende zou de Gele Keizer jaar geleden zijn minister Cang Jie de opdracht hebben gegeven een schrift uit te vinden. Cang Jie had vier ogen, waarmee hij de geheimen van hemel en aarde kon waarnemen. Op een dag zag hij tijdens een wandeling een dierenspoor op de grond. Toen kwam hij op het idee een teken te ontwerpen voor elk ding dat hij in zijn omgeving zag. Het ideogram was geboren!

10 8. Zonder begin of einde Als je goed naar het werk van Hsiao Chin kijkt, begrijp je meteen zijn filosofie de manier waarop hij het leven ziet. Is het je opgevallen dat zijn werken er soms onvolledig uitzien? Het lijkt wel alsof er van sommige doeken een stuk werd afgesneden, alsof het andere stuk elders een eigen bestaan leidde. Het is alsof ze geen begin of einde hebben. En toch: kijk eens goed naar de vier penseelstreken die naar links lopen. Boots de brede beweging na die de kunstenaar maakte om ze te schilderen. Ben je naar rechts of naar links gegaan? Naar welke kant heeft de schilder zijn arm bewogen en waaraan kun je dat merken? Hsiao Chin is erg beïnvloed door de boeddhistische filosofie. Zo is hij ervan overtuigd dat het leven nooit ophoudt. Zelfs als het lichaam na de dood verdwijnt, wordt onze geest in een ander lichaam herboren en blijft zo bestaan. De naam hiervoor is reïncarnatie of wedergeboorte.

11 De schat van Vlieg We zijn aan het eind van de tentoonstelling gekomen. Nu ben je zelf een specialist in de Chinese abstracte kunst! O, maar daar is Vlieg weer! Op naar de balie! Welke vreemde geur stijgt uit het koffertje op? Vliegje heeft een heel fijne neus. Ditmaal heeft ze een klein cadeautje voor je achtergelaten! Iets dat je neusgaten zal prikkelen Wil je weten wat? Zoek dan de cijfercode die het koffertje afsluit. Vind de drie woorden hieronder en schrijf ze in de tabel over (1 letter per vakje). 1. Naam van het eiland waar ontelbare Chinezen een toevlucht zochten. 2. Voornaam van de man die in 1969 als eerst op de maan wandelde. 3. De bijnaam van deze man is Grote Roerganger Heb je de tabel ingevuld? Tel nu hoe vaak volgende letters terugkeren: Aantal O s = nr. 1 van de code. Aantal I s = nr. 2 van de code. Aantal A s = nr. 3 van de code.

12 Dit boekje werd door het Museum van Elsene gemaakt in het kader van de tentoonstelling From China to Taïwan. Pioniers van de abstractie (15.06 > ). Te koop (1 euro) aan de museumbalie. Alle rechten voorbehouden. Contact: Museum van Elsene Jean Van Volsemstraat Brussel /22 museum@elsene.be Het Museum van Elsene organiseert tal van activiteiten voor gezinnen: rondleidingen, stages, workshops Indien u op de hoogte wilt blijven, kunt u zich abonneren op onze nieuwsbrief of onze website raadplegen: (rubriek Activiteiten). De Schatten van Vlieg is een initiatief van CultuurNet Vlaanderen vzw. Een initiatief van Dominique Dufourny, burgemeester, Yves de Jonghe d Ardoye, ere-afgevaardigde en schepen voor Cultuur, en van de leden van het college van burgemeester en schepenen van Elsene. Verantwoordelijke uitgever: Gemeente Elsene Elsensesteenweg, B-1050 Brussel. Samenstelling: Stéphanie Masuy, hoofd publiekswerking. in samenwerking met Alexia Pashalaki en Steffi Van Sanden, stagiaires. Grafisch ontwerp: Flore Figuière (Ekta). Illustraties: Louise Hendrickx. Vertaling: Katelijne De Vuyst. Copyright van de werken: N 1: Willy Finch, Hooioppers, 1889, collectie Museum van Elsene; Paul Klee, Die Zwitscher-Maschine, 1922, MOMA, New-York; Henri Michaux, Zonder titel, 1961, collectie Museum van Elsene; Henri Evenepoel, Portret van Albert Devis, 1897, collectie Museum van Elsene. N 3: Hu Chi-Chung, Zonder titel, 1968, privé-collectie, alle rechten voorbehouden. N 4: Apollo 8 Magazine 13/E (B&W) Lunar Orbit, Trans-Earth Coast; NASA photographs, omstreeks albums/ /with/ N 5: Tijdens de Japanse invasie ( ) van Peking naar Chongging overgeplaatste keizerlijke collectie, Chengdu, omstreeks 1938, alle rechten voorbehouden.