Algemene Friese Onderlinge Schadeverzekeringsmaatschappij. Zevenwouden U.A.

Transcriptie

1 Algemene Friese Onderlinge Schadeverzekeringsmaatschappij Zevenwouden U.A. Jaarstukken 2013

2 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Inhoud Jaarverslag... 3 Bestuursorganen... 3 Bedrijfsstructuur Zevenwouden & Noorderlinge... 4 Verslag van de Raad van Commissarissen... 6 Verslag van de directie... 8 Jaarrekening Geconsolideerde balans per 31 december 2013 (na bestemming resultaat) Geconsolideerde winst-en-verliesrekening over Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2013 (in duizenden euro s) Toelichting op de geconsolideerde jaarrekening Enkelvoudige balans per 31 december 2013 (na bestemming resultaat) Enkelvoudige winst-en-verliesrekening over Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening Overige gegevens Controleverklaring van de onafhankelijk accountant Statutaire regeling betreffende de bestemming van de winst Resultaatbestemming Zevenwouden De Eenhoorn 2, 8932 NX Leeuwarden Postbus 901, 8901 BS Leeuwarden 2

3 Jaarverslag Bestuursorganen Algemene Vergadering van Afgevaardigden E.J. Boiten Mûnein G. Doornhof Nijkerkerveen mevrouw M.C.W. van Hall-Disch Leeuwarden S.S. Hellinga Dokkum H.A. Hofmeester Leeuwarden A.B. de Jong Heerenveen G.L.G. Schweigmann Leeuwarden R.K. Sepp Drachten A.N.J. Slot Lelystad T.J.C. Spijkervet Leeuwarden S. Stoker Mûnein W.R. Tigchelaar Eesveen J. van der Zee Burdaard mevrouw P. van der Zee Bolsward Raad van Commissarissen C.B. Mulder, voorzitter J.M.A. de Boer, vice-voorzitter W.O. Sierksma Leeuwarden Oosterwolde Leeuwarden Auditcommissie W.O. Sierksma, voorzitter J.M.A. de Boer Leeuwarden Oosterwolde Directie S. Hijlkema, voorzitter Nes B.P. Posthumus Bolsward Accountant Ernst & Young Accountants LLP 3

4 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Bedrijfsstructuur Zevenwouden & Noorderlinge Noorderlinge B.V. is een volledige dochter van de Algemene Friese Onderlinge Schadeverzekeringsmaatschappij Zevenwouden U.A., een onderlinge waarborgmaatschappij met uitgesloten aansprakelijkheid. Noorderlinge is de serviceorganisatie van Zevenwouden. Zevenwouden kiest met Noorderlinge nadrukkelijk voor intensivering van samenwerking met het intermediair. Samenwerking, partnerschap en persoonlijk zaken doen zijn belangrijke waarden. Door de combinatie van een volmachtbedrjjf en eigen risicodragerschap kunnen we een full service concept aanbieden aan het intermediair. Dit doen we als Noorderlinge. Noorderlinge als serviceorganisatie (SO) Eind juni 2012 hebben Leeuwarder Onderlinge Verzekeringen en Zevenwouden Verzekeringen de krachten gebundeld en zijn gefuseerd, met het doel een sterke onderlinge verzekeraar te vormen in het noorden. Noorderlinge is de serviceorganisatie die is ontstaan door samenvoeging van Zevenwouden Verzekeringen, Leeuwarder Onderlinge Verzekeringen en Fries Volmachtbedrijf. Onderling verzekeren vormt de basis van ons bestaan. Onderling staat voor samenwerken, partnerschap en de verbinding maken met de samenleving. Wij willen succesvol zijn in een veranderende markt en daarom zullen wij het samen moeten doen. Ander licht op de zaak De naam Noorderlinge verwijst naar onze oorsprong als onderlinge en staat synoniem voor alle eigenschappen die het Noorden kenmerkt. Om te onderstrepen dat Noorderlinge een geheel eigen aanpak kent, hebben we gekozen voor een eigenwijze pay-off: Noorderlinge. Ander licht op de zaak Zevenwouden als verzekeraar en risicodrager Statuten De naam van de maatschappij is Algemene Friese Onderlinge Schadeverzekeringsmaatschappij Zevenwouden U.A. De maatschappij heeft haar zetel in Heerenveen. Het werkgebied van de Maatschappij strekt zich uit tot geheel Nederland. De (oud-) leden van de Maatschappij zijn niet aansprakelijk voor schulden van de Maatschappij en zijn niet verplicht om in enig ten tijde van de ontbinding van de Maatschappij blijkend tekort bij te dragen. Raad van Afgevaardigden (RvA) Het orgaan van de maatschappij dat wordt gevormd door alle door de leden als zodanig gekozen Afgevaardigden. De Algemene Vergadering van Afgevaardigden wordt jaarlijks bijeengeroepen voor 1 juli ter vaststelling van de jaarrekening van de maatschappij. 4

5 Raad van Commissarissen (RvC) De maatschappij kent een Raad van Commissarissen bestaande uit tenminste drie (3) en maximaal vijf (5) leden. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het beleid van de Directie en op de algemene gang van zaken in de maatschappij en de daarmee verbonden onderneming en richt zich bij de vervulling van zijn taak naar het belang van de maatschappij en de daarmee verbonden ondernemingen. De Raad van Commissarissen staat de directie met raad ter zijde. Audit Commissie (AC) Heeft als belangrijkste taak de toezichthoudende rol van de RvC terzake financiële aangelegenheden en risicobeheer te vervullen. Directie De directie van Zevenwouden bestaat uit tenminste twee leden. De directie is belast met het besturen van de maatschappij en tevens Noorderlinge. De verantwoordelijkheid voor het (risico)bestuur ligt onverminderd bij de directie als geheel, als collegiaal bestuur. Sjoerd Hijlkema (1966), voorzitter directie, werkzaam bij Zevenwouden vanaf Primaire aandachtsgebieden - strategie & samenwerking - financiën - commercie & distributie - informatisering Bote Posthumus (1969), directeur, werkzaam bij Zevenwouden vanaf Primaire aandachtsgebieden - interne organisatie - compliance - verzekeringstechniek & volmachtbedrijf - personeel en organisatie Managementteam (MT) Doelstelling van de vorming van een MT is vooral een betere coördinatie en samenhang van de verschillende taken en disciplines binnen de organisatie, het verbeteren van de interne communicatie en verdere invulling geven aan de geformuleerde strategische doelstellingen van de organisatie. Het MT komt minimaal eens per maand bijeen. De directie vormt samen met de door haar benoemde managers het managementteam van Zevenwouden. De leden van het MT verrichten hun werkzaamheden onder verantwoordelijkheid van de directie. Het MT kent acht aandachtsgebieden: - organisatie & beleid - finance & control - compliance & riskmanagement - commercie - verzekeringstechniek - informatisering - interne organisatie - volmachten 5

6 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Verslag van de Raad van Commissarissen Aan de Algemene Vergadering van de Algemene Friese Onderlinge Schadeverzekeringsmaatschappij Zevenwouden U.A. Geachte dames en heren, Algemeen Overeenkomstig artikel 13 en 16 van de statuten van de maatschappij hebben wij het genoegen u hierbij verslag uit te brengen over onze werkzaamheden in het algemeen en in het bijzonder onze bevindingen met betrekking tot de jaarrekening over het boekjaar 2013 van onze maatschappij. Samenstelling De samenstelling van de Raad bleef in het verslagjaar ongewijzigd, de heer C.B. Mulder fungeerde als voorzitter van de Raad, met als leden de heren J.M.A. de Boer en W.O. Sierksma. De heren de Boer en Sierksma vormden de auditcommissie onder voorzitterschap van de heer Sierksma. Werkzaamheden De Raad van Commissarissen heeft in 2013 zesmaal formeel vergaderd, waarvan eenmaal in aanwezigheid van de Raad van Afgevaardigden. De auditcommissie is gedurende het verslagjaar tweemaal formeel bijeengekomen. In 2013 is conform het afgesproken beleid een intensieve diepteslag gemaakt. De integratie van de nog gescheiden operationele activiteiten van de fusiepartners Leeuwarder Onderlinge Verzekeringen en Zevenwouden is middels het integratieproject Tegearre succesvol en binnen de overeengekomen financiële ruimte afgerond in november Het nieuwe distributiemodel is in het najaar onder de naam Noorderlinge in de markt geïntroduceerd. Op dit moment wordt er veel tijd en energie geïnvesteerd in het scheppen van een duurzame relatie met het intermediair. Centraal staat daarbij, naast vertrouwen en integriteit, de ontwikkeling en effectieve implementatie van de nieuwe IT facilitering. Deze zal zijn gebaseerd op de principes van STP (Straight Through Processing). Op deze manier wordt op efficiënte wijze de relatie met de klant én de relatie met de tussenpersonen administratief uitgevoerd en geborgd. De voortgang van dit proces van hervorming en herpositionering is veelvuldig onderwerp van gesprek geweest. Veel aandacht is dit jaar ook besteed aan de implementatie van de Solvency II wetgeving. Zevenwouden wenst daarin vooruitstrevend voort te gaan en dat is voor een toch relatief kleine organisatie een forse uitdaging. Jaarrekening In overeenstemming met artikel 16 van de statuten bieden wij u hierbij de door de directie opgemaakte jaarrekening en het jaarverslag van het boekjaar 2013 aan. De jaarrekening, die door Ernst & Young is gecontroleerd en is voorzien van een goedkeurende verklaring, is door de Raad van Commissarissen in zijn vergadering van 5 juni 2014, na bespreking met de directie en de externe registeraccountant, goedgekeurd. De voorgestelde resultaatbestemming is opgenomen in dit jaarverslag. 6

7 De Raad van Commissarissen is zich zeer bewust van het sterk negatieve jaarresultaat. De investeringsprojecten zijn weliswaar binnen de daartoe overeengekomen budgetten uitgevoerd, echter de grote investeringen in de administratieve en IT facilitering van Zevenwouden zorgen wel voor een incidenteel hoog kostenniveau. Nog impactvoller voor het resultaat was dat Zevenwouden verzekeringstechnisch te maken had met forse tegenwind. In het voorjaar van 2013 is Zevenwouden geconfronteerd met een aantal grotere branden en op 28 oktober 2013 raasde een zware storm over Friesland met veel schade voor veel van onze leden. Gegeven de afspraken met onze Raad van afgevaardigden stelt de RvC vast dat 2014 als een belangrijk en kritisch overgangsjaar moet worden beschouwd. Nu de onderbouw van het nieuwe ondernemerschap van Zevenwouden zijn voltooiing nadert dient de commerciële uitbating snel tot de gewenste resultaten te leiden. Wij stellen u voor in de op 24 juni 2014 te houden Algemene Vergadering van Zevenwouden deze jaarrekening ongewijzigd vast te stellen. De Raad van commissarissen spreekt haar dank uit voor de niet aflatende energie waarmee het personeel en het management de voornemens en doelstellingen van Zevenwouden proberen te realiseren. De heer C.B. Mulder, voorzitter De heer J.M.A. de Boer, vicevoorzitter De heer W.O. Sierksma, commissaris 7

8 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Verslag van de directie Algemeen Het verslagjaar 2013 heeft zich voor Zevenwouden in belangrijke mate gekenmerkt door de vele inspanningen die zijn verricht om te komen tot de vorming van één homogene organisatie na de aankoop van Fries Volmachtbedrijf en de fusie tussen Leeuwarder Onderlinge Verzekeringen (LOV) en Zevenwouden in Door middel van een projectmatige aanpak onder de projectnaam Tegearre heeft in 2013 de volledige integratie van deze drie bedrijven zijn beslag gekregen. Binnen het project zijn onder andere de twee kantoren samengevoegd in Leeuwarden, hebben drie systeemconversies plaatsgevonden naar één nieuw backoffice systeem en is één functionele operatie ingericht. De aldus ontstane organisatie is vervolgens van start gegaan onder de nieuwe merknaam Noorderlinge. Met dit nieuwe label richten wij ons qua distributiebeleid op het intermediair. Vanuit Noorderlinge kan aan het intermediair een combinatie van de faciliteiten en producten van Zevenwouden met die van andere volmachtverzekeraars worden geboden. Hiermee wordt via één loket een breed palet aan producten en diensten ontsloten voor het intermediair en wordt ook de commerciële slagkracht van Zevenwouden vergroot. In 2013 zijn dan ook al diverse commerciële acties ontplooid om het merk Noorderlinge en het bedieningsconcept te promoten bij onze distributiepartners. Zo is op 7 februari 2013 de nieuwe merknaam gelanceerd tijdens een feestelijke bijeenkomst in het Abe Lenstra Stadion en zijn in het najaar een 7-tal ontbijtsessies gehouden waarin nieuwe en bestaande intermediairs zijn bijgepraat over alle ontwikkelingen en mogelijkheden van Noorderlinge. Hierbij hebben wij veel intermediairs ontmoet die enthousiast zijn over het gedachtengoed van Noorderlinge, hetgeen ons sterkt in de keuzes die gemaakt zijn en ons vertrouwen geeft voor de toekomst. De start van Noorderlinge ging echter niet zonder slag of stoot. Het gehele traject van voorbereiding voor de integratie heeft langer geduurd dan in eerste instantie gepland. De ambitieuze doelstelling om direct na de zomer al operationeel te zijn is daardoor niet gehaald. Na aanpassing van ons pand in Leeuwarden, nam iedereen op maandag 28 oktober 2013 voor het eerst plaats op de nieuwe werkplek. Drie bedrijven voor het eerst echt praktisch één. Een spannend en bijzonder moment voor alle medewerkers. Sommige medewerkers verhuisden intern, anderen verlieten na jaren hun Heerenveen. Alles was ineens anders: de naam, het bureau, telefoontoestel, computersysteem, werkproces, producten, naaste collega s noemt maar op. Tijd om een beetje te wennen, was er niet. Voor onze klanten waren we vanaf dat moment één bedrijf en slechts een paar uur na de start van Noorderlinge barstte ook nog eens letterlijk een zeer zware storm los. Een storm die heeft geleid tot ongeveer schademeldingen met een totale bruto schadelast die is opgelopen naar circa 3,4 miljoen. Derhalve niet alleen in financiële zin een calamiteit voor de maatschappij maar ook een gigantische werkdruk voor de organisatie. De datum van inwerkingtreding van de nieuwe Europese toezichtwetgeving Solvency II is nu definitief bepaald op 1 januari Vooruitlopend daarop is al de Wet Financieel Toezicht aangepast en heeft DNB als toezichthouder op de verzekeringsindustrie in Nederland het toezicht hieraan deels aangepast. Hierdoor is ook Zevenwouden al wettelijk verplicht over dit verslagjaar een zogenaamd Eigen Risico Beoordeling (ERB) te doen en daarover te rapporteren aan DNB en is een kapitaalbeleid geformuleerd. De ERB houdt in dat iedere verzekeraar aantoont te beschikken over solide, doeltreffende en alomvattende strategieën en procedures aan de hand waarvan men doorlopend nagaat hoe de aanwezige solvabiliteit zich verhoudt tot de korte- en lange termijnrisico s waaraan de organisatie blootstaat of zou kunnen blootstaan. Het kapitaalbeleid geeft inzicht in de risicobereidheid van een instelling en de daarbij behorende interne solvabiliteitsnorm en beschrijft welke maatregelen een verzekeraar gaat ondernemen als de werkelijke solvabiliteit onder deze norm zakt. Verder heeft Zevenwouden bij de inrichting van de nieuwe organisatie al rekening gehouden met de onder Solvency II verplichte sleutelfuncties en is in 2013 wederom een ORSA (Own Risk en Solvency Assessment) uitgevoerd. Dit 8

9 betreft een proces met daaruit voortvloeiende rapportage waarin de maatschappij een eigen afweging maakt tussen het risicomanagement, het kapitaalbeleid en de bedrijfsstrategie. Hiermee wordt beoogd de invloed van te nemen en genomen beslissingen en de daarmee samenhangende risico s beter in beeld te brengen en de kapitaalseffecten daarvan beter te kunnen inschatten. Het ORSA proces en de rapportage daarover zal onder Solvency II een minimaal jaarlijks terugkerende verplichting worden. De terugkoppeling welke Zevenwouden van DNB heeft ontvangen op de eerste ORSA rapportage over 2012 luidde: Goede ORSA, goed leesbaar, goede link tussen strategie, risicoprofiel en solvency needs. Het ontbreekt nog vooral aan een aantal policy onderdelen en verdere detaillering. Mogelijke risico's vanuit groepsactiviteiten zou duidelijker mogen blijken. wat ons het vertrouwen geeft dat wij voldoende aan de kwalitatieve aspecten van de nieuwe wetgeving kunnen gaan voldoen. De Nederlandse schadeverzekeringsmarkt Het totale premieniveau binnen de Nederlandse schadeverzekeringsmarkt blijft al een aantal jaren gelijk. Het jaar 2013 heeft daarin geen verandering gebracht. Toenemende zorg is de stijgende schadelast. De al geringe winstgevendheid van schadeverzekeraars als gevolg van hevige concurrentie en toenemende kosten in verband met regeldruk komt hierdoor nog verder onder druk te staan. Deze structurele tendens werd in 2013 nog eens versterkt door een record aantal grote branden en twee stormen met een hoge schadelast. Evenals voor Zevenwouden, is voor veel schadeverzekeraars 2013 dan ook verzekeringstechnisch een verliesgevend jaar geweest. Naast een doorgaande sanering van de portefeuille en een stringenter acceptatiebeleid heeft Zevenwouden, evenals andere verzekeraars, over de gehele portefeuille tariefsverhogingen moeten doorvoeren teneinde tot een verbetering van het verzekeringstechnische resultaat te kunnen komen. Algemene Friese Onderlinge Schadeverzekeringsmaatschappij Zevenwouden U.A. Het boekjaar 2013 is afgesloten met een verlies van voor belastingen. Het premievolume is in 2013 beperkt gedaald als gevolge van de doorgaande sanering van delen van de portefeuille. De bruto schadelast is bijna 46% hoger uitgevallen ten opzichte van Oorzaken hiervoor zijn een relatief hoog aantal grote brandschaden in riet-gedekte panden, de stormschaden van oktober en december en een nog immer toenemende schadelast door claimbewuste consumenten. Kosten In het boekjaar 2013 zijn de bedrijfskosten gestegen met naar De oorzaak van deze stijging is voornamelijk gelegen in de eenmalige kosten verband houdende met het gehele fusie- en integratietraject. Nu de integratie volledig is afgerond zullen deze kosten in 2014 wegvallen. Verder zal de volledige integratie van de operatie en de verdere procesoptimalisatie in de nabije toekomst leiden tot verdere kostenvoordelen. Herverzekering Voor het jaar 2013 waren een drietal herverzekeringscontracten ingekocht. Een ter afdekking van schaden t.g.v. brand; een contract ter bescherming tegen calamiteiten (vnl. storm) en een contract voor de varia contracten (vnl. particuliere aansprakelijkheid en ongevallen). Alle contracten kennen een non-proportionele dekking, waardoor schaden onder een afgesproken niveau voor rekening van Zevenwouden blijven. Als gevolg van meerdere grote branden en de oktober storm hebben wij een beroep moeten doen op zowel de dekking van het brandcontract als het calamiteitencontract. Ondanks de herverzekeringsdekking resteert er echter in 2013 een zeer hoge netto schadelast voor Zevenwouden. Om hiertegen beter beschermd te zijn, is voor 2014 naast de voornoemde contracten een extra bescherming ingekocht tegen meerdere grote schaden gecombineerd met een dekking tegen een hoge netto schadelast bij storm. Doordat ook in de 9

10 Zevenwouden Jaarstukken 2013 herverzekeringsmarkt sprake is van aanhoudende sterke concurrentie blijft de herverzekeringspremie in 2014 op een vergelijkbaar niveau. Beleggingen In 2013 is een Asset Liability Management (ALM) studie gedaan door Zevenwouden. Doelstelling van dit onderzoek was om enerzijds te toetsen in hoeverre, conform de vereisten vanuit Solvency II, Zevenwouden met de huidige beleggingsmix ook in een worst case scenario aan haar verplichtingen kan voldoen en anderzijds om te beoordelen waar de beleggingsmix mogelijk kan worden geoptimaliseerd om een betere verhouding tussen rendement en risico te realiseren. Op basis van deze studie kan worden geconcludeerd dat Zevenwouden voldoende kapitaal heeft om in het geval van een eens in de tweehonderd jaar worst case scenario aan de verplichtingen te kunnen voldoen. De huidige beleggingsmix biedt derhalve in beginsel afdoende bescherming t.o.v. de verplichtingen van Zevenwouden. Echter, om een betere verhouding te bereiken tussen risico en rendement en een goede dekking te creëren voor de verplichtingen, streven we er naar om de beleggingsmix te optimaliseren. Rekening houdende met de effecten van het resultaat over boekjaar 2013 zullen de aanbevelingen vanuit de ALM studie worden gebruikt om het toekomstig beleggingsbeleid verder vorm te geven. Deelnemingen Via Leon Holding B.V. zijn alle aandelen van Assurantie Kompas B.V. in bezit van Zevenwouden. Binnen Assurantie Kompas B.V. wordt een deel van het vermogen belegd om daarmee belegginswinsten te genereren. Daarnaast bezit Leon Holding, en daarmee indirect Zevenwouden, alle aandelen van HJG Adviesgroep B.V. Als dochterondernemingen van HJG Adviesgroep B.V. zijn eveneens indirect alle aandelen van Noorderlinge B.V. ( vh. Fries Volmachtbedrijf B.V.) in bezit en is er een meerderheidsbelang in HJG Verzekeringen B.V. Noorderlinge B.V. heeft als enige activiteit het uitvoeren van het volmachtbedrijf en is in 2013 operationeel geïntegreerd binnen de bedrijfsvoering van Zevenwouden. HJG Verzekeringen B.V. is een zelfstandig bemiddelingsbedrijf actief op het gebied van verzekeringen, hypotheken en pensioenen. De gezamenlijke activiteiten binnen HJG Adviesgroep B.V. laten in 2013 een negatief resultaat zien. Solvabiliteit De aanwezige solvabiliteit bij Zevenwouden bedraagt per 31 december Het bedrag waarover de maatschappij wettelijk moet beschikken bedraagt Wij voldoen hiermee ruimschoots aan de wettelijk vereiste solvabiliteitsmarge. Gebaseerd op de omvang en samenstelling van onze portefeuille, het conflagratierisico, de schadehistorie en de ingekochte herverzekeringscapaciteit vinden wij een minimale solvabiliteit van 125% van de SCR noodzakelijk. In het kader van voorbereiding op Solvency II is door Zevenwouden in 2012 meegedaan aan de Parallel Run van DNB. De uitkomsten geven aan wat de minimaal aanwezige solvabiliteit moet zijn op basis van de aanwezige risico s, de zogenaamde SCR (Solvency Capital Requirement). De uitkomst hiervan was , op basis van het standaard risicomodel. Resultaat Het uiteindelijke resultaat na belastingen over het boekjaar 2013 bedraagt Dit is vooruitlopend op de definitieve vaststelling van de jaarrekening ten laste gebracht van het eigen vermogen. Per saldo daalde het eigen vermogen met naar De terugval in het eigen vermogen is voor de directie aanleiding om in 2014 vervroegd een ORSA proces te doorlopen om daarmee de aanwezige solvabiliteit te toetsen. 10

11 Toepassing Code Verzekeraars Governance principes De Governance principes zoals deze met ingang van 2011 gelden en op 1 juli 2013 zijn aangepast worden door Zevenwouden op een proportionele wijze toegepast, rekening houdend met aard, complexiteit en omvang van de organisatie. Op onze website is per bepaling uit de Code gemotiveerd vermeld op welke wijze de betreffende bepaling is toegepast. Onderstaand is slechts een samenvatting per hoofdstuk uit de Governance principes. Raad van Commissarissen De Raad van Commissarissen bestaat uit ten minste drie leden. De Raad van Commissarissen stelt een profielschets voor zijn omvang en samenstelling vast. In de profielschets wordt rekening gehouden met de aard van de onderneming, haar activiteiten en de gewenste deskundigheid en achtergrond van de commissarissen. De commissarissen nemen deel aan een programma van permanente educatie. Directie Zevenwouden heeft twee directieleden met ieder eigen aandachtsgebieden. De verantwoordelijkheid van commercie is binnen de directie gescheiden van risicomanagement. De directieleden nemen deel aan een programma van permanente educatie van Nyenrode Business Universiteit. De beloning van de directieleden wordt vastgesteld door de Raad van Commissarissen. De directie draagt bij zijn handelen zorg voor een evenwichtige afweging van alle belangen in haar omvang zoals polishouders, leden, intermediair en medewerkers. Risicomanagement Eén directielid is binnen het bestuur primair verantwoordelijk voor het risicobeleid van Zevenwouden. De risicobereidheid van Zevenwouden is het afgelopen jaar vastgelegd en besproken met de Raad van Commissarissen. De risicomanagementfunctie wordt ingevuld door een risicocommissie (brede organisatorische vertegenwoordiging) onder verantwoordelijkheid van het directielid met risicomanagement in portefeuille. Het afgelopen jaar is het ORSA proces geheel doorlopen. Sinds 2013 is een medewerker vrijgemaakt en actief als compliance-officer. Interne Audit Zevenwouden heeft in 2013 de interne audit functie ingericht. Deze functie wordt gezien de omvang van de maatschappij extern ingevuld. In samenwerking tussen de risicomanagement functie en de Interne Audit functie heeft een actualisering van de risicoanalyse plaatsgevonden. Op basis daarvan is een meerjarige auditplanning opgesteld en afgestemd met de auditcommissie. Beloningsbeleid Het beloningsbeleid van Zevenwouden dient de strategie te ondersteunen. De kern van de strategie is continuïteit waarbij het belang van polishouders centraal staat. Zevenwouden volgt de CAO voor het verzekeringsbedrijf. Zevenwouden kent geen retentie- exit- en welkomstpakketten. Zevenwouden kent geen variabele beloningsvormen anders dan een collectieve beperkte winstdelingsregeling. Naleving wet- en regelgeving De compliance functie bewaakt de integriteit van Zevenwouden door het monitoren van de naleving van weten regelgeving door de organisatie teneinde de compliance risico s te beheersen. 11

12 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Samenstelling directie en raad van commissarissen De huidige samenstelling van de directie en raad van commissarissen van de maatschappij is niet in overeenstemming met de evenwichtige samenstelling als genoemd in de wet Bestuur en Toezicht (art. 2:166 BW). Wanneer vacatures ontstaan, zal het streven er op zijn gericht om aan deze bepaling te voldoen. Personeel en beloning De realisatie van de integratie van drie bedrijven naar één bedrijf dat onder een nieuwe merknaam de markt betreedt is een intensief traject geweest. Daarbij is een groot beroep gedaan op de inzet, creativiteit en veranderingsbereidheid van alle medewerkers. Alle veranderingen zijn ook bij onze leden en intermediairs helaas niet onopgemerkt gebleven, waardoor soms onder moeilijke omstandigheden moest worden gewerkt. Ondanks deze omstandigheden toont een ieder betrokkenheid bij de maatschappij en volledige inzet. Wij danken al onze medewerkers voor hun bijdrage en inzet gedurende het afgelopen jaar. Verwachtingen voor 2014 Na de samensmelting tot één bedrijf met als label Noorderlinge in oktober 2013 hebben we de nodige operationele aanloopproblemen gekend met bijbehorende hectiek en operationele druk. Daarnaast was 2013 als gevolg van noodzakelijk investeringskosten, veel grotere branden en een grote stormschade qua resultaat zeer teleurstellend. Ook de markt waarin we opereren blijft zeer uitdagend als gevolg van sterke (internet-) concurrentie, snelle verandering in distributiepatronen, afnemende marges, nieuwe verdienmodellen en wetgeving en immer toenemende claimbewustwording. Met de vorming van de nieuwe organisatie is het fundament gelegd om de eerdere groei- en resultaatambities te kunnen verwezenlijken. Wij zijn dan ook verheugd dat onze processen inmiddels weer effectiever verlopen en dat de prestaties en werkvoorraden weer op een acceptabel niveau aan het komen zijn. We zijn in een fase gekomen waarin de ambities zoals die 2012 in het fusieplan zijn verwoord focus kunnen krijgen en ontplooien we in toenemende mate daarop gerichte commerciële activiteiten. Wij hebben de overtuiging dat de keuze voor de samenwerking met het intermediair vanaf 2014 vruchten gaat afwerpen. Met name de unieke combinatie van verzekeraar en volmachtbedrijf zal ons in staat stellen commercieel succesvol te worden. Het komende jaar moeten de eerste positieve resultaten op commercieel, operationeel en verzekeringstechnisch gebied de gekozen strategie bevestigen. Door middel van een gedifferentieerde premieverhoging binnen de bestaande portefeuille en commerciële acties gericht op het oversluiten van gehele portefeuilles van tussenpersonen is de verwachting dat de premieomzet in 2014 met circa 10% zal stijgen. Door het wegvallen van de integratiekosten en toenemende efficiency zal het absolute kostenniveau van de organisatie fors dalen. De verwachting is dan ook dat de negatieve trend in de resultaatontwikkeling van de afgelopen jaren zal worden doorbroken en 2014 een sterke verbetering van het resultaat zal laten zien. 12

13 Risicoparagraaf Zevenwouden Algemeen Zevenwouden is onderworpen aan Europese Richtlijnen, waarvan de naleving wordt getoetst door De Nederlandsche Bank (DNB). Solvency II is een Kaderrichtlijn waarin alle bestaande Europese Richtlijnen voor het verzekeringsbedrijf opgenomen zijn. Solvency II schrijft onder meer voor dat een verzekeraar moet beschikken over een doeltreffend Governancesysteem dat voor een gezonde en prudente bedrijfsvoering zorgt. Deze Kaderrichtlijn treedt per 1 januari 2016 in werking. Ter voorbereiding op Solvency II zijn per 1 januari 2014 Preparatory Guidelines ingesteld. Hierin worden richtlijnen gegeven met betrekking tot de werkwijze die verzekeraars moeten volgen ter voorbereiding op de invoering van Solvency II. Strategie In 2012 is door de huidige directie een nieuwe strategie voor de komende jaren bepaald. Deze strategie is erop gericht een bestendige omzetgroei te realiseren om op de lange termijn een zelfstandige positie en een eigen gezicht in de markt te kunnen behouden. De belangrijkste doelstelling van Zevenwouden is de ontwikkeling van een serviceorganisatie ( SO) met een distributienetwerk van intermediairs. Intermediaire distributie is de wijze waarop Zevenwouden haar producten levert en dienstverlening uitvoert. Daarbij maakt Zevenwouden door middel van de serviceorganisatie Noorderlinge gebruik van een aanvullende productenaanbod van andere verzekeraars (als gevolmachtigde) met als doel een breed assortiment te kunnen voeren van schadeverzekeringsproducten. Risicomanagement Zevenwouden Solvency II vereist dat een verzekeraar een Risk Managementsysteem opneemt in haar Governancesysteem. Zevenwouden heeft haar Risk Managementsysteem dusdanig ingericht dat het bestuur en toezicht van Zevenwouden in staat wordt gesteld om op efficiënte en effectieve wijze de beleidsdoelstellingen van Zevenwouden te realiseren. Binnen het riskmanagementsysteem van Zevenwouden is de risicocommissie ( MT en compliance) verantwoordelijk voor het vaststellen, het uitvoeren, het monitoren en waar nodig het bijstellen van het algehele risicobeleid. De directie draagt de eindverantwoordelijkheid. De risicocommissie (of vertegenwoordiging daarvan) bespreekt periodiek het risicobeleid met de auditcommissie. De Auditcommissie adviseert in haar toezichtrol de Raad van Commissarissen over het door de directie van Zevenwouden gevoerde risicobeleid. De Raad van Commissarissen houdt toezicht op het gevoerde risicobeleid van Zevenwouden. Daartoe bespreekt de Raad van Commissarissen het risicoprofiel van Zevenwouden en beoordelen zij op strategisch niveau of kapitaalallocatie en liquiditeitsbeslag in algemene zin in overeenstemming zijn met de goedgekeurde risicobereidheid. Het Risk Managementsysteem van Zevenwouden omvat onder meer het door Zevenwouden gevoerde risicobeleid, risicobereidheid en het beoordelen van de eigen risico s en de solvabiliteit van Zevenwouden (ORSA). 13

14 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Beoordeling van het eigen risico en de solvabiliteit (ORSA) In het kader van het risicobeheer vereist Solvency II dat elke verzekeraar haar eigen risico en haar solvabiliteit beoordeelt. De verzekeraar dient haar algehele solvabiliteitbehoefte vast te stellen aan de hand van die risico s waaraan zij blootstaat dan wel (in de toekomst) zou kunnen blootstaan. De verzekeraar behoort vervolgens te waarborgen dat zij over voldoende kapitaal beschikt om in haar algehele solvabiliteitsbehoefte te kunnen voorzien. Deze beoordeling vindt plaats door middel van het proces Own Risk and Solvency Assessment (hierna ORSA-proces genaamd). De directie van Zevenwouden heeft de manager finance & control en de compliance medewerker belast met het zorgdragen voor een tijdige en juiste realisatie van het ORSA-proces bij Zevenwouden en heeft daarnaast een projectgroep Solvency II samengesteld. De projectgroep Solvency II heeft in 2013 een ORSA-oefening voor Zevenwouden uitgevoerd. Tijdens de ORSA-oefening 2013 zijn de aandachtspunten van De Nederlandsche Bank ten aanzien van de voorgaande oefening meegenomen. In deze ORSA-oefening zijn alle stappen van het ORSA-proces doorlopen. Sommige stappen zijn slechts op hoofdlijnen uitgevoerd en deze zullen in de komende jaren verder worden opgepakt en uitgewerkt. Op basis van het in 2013 uitgevoerde ORSA-proces kan Zevenwouden concluderen dat haar solvabiliteitsratio op dit moment goed is (zowel op basis van interne als externe normen). De solvabiliteit van Zevenwouden is dusdanig hoog, dat belangrijke risico s kunnen worden opgevangen. Daarnaast wil Zevenwouden benadrukken dat solvabiliteit voor Zevenwouden niet de enige ratio is die zij gebruikt om haar organisatie te beoordelen. De projectgroep Solvency II heeft de ervaring dat door het gezamenlijk uitvoeren van de ORSA-oefening 2013 meer kennis en inzicht is verkregen in de risicogevoeligheid van de organisatie. Zowel voor de leden van de projectgroep als in de gesprekken met de leden van de Auditcommissie en de Raad van Commissarissen. Door gezamenlijk te spreken over risico s en gevolgen voor de solvabiliteit zijn verbanden duidelijker zichtbaar geworden en is een nog beter beeld verkregen over de gevolgen van de basis principes van onze organisatie als coöperatieve verzekeringsmaatschappij. De ORSA-rapportage 2013 is beschikbaar gesteld aan zowel de interne toezichthouder (Raad van Commissarissen) als ook aan de externe toezichthouder (De Nederlandsche Bank). Risicobeleid Zevenwouden Zevenwouden heeft haar risicoprofiel beschreven aan de hand van de Financiële Instellingen Risicoanalyse Methode (FIRM-model), welk model is ontwikkeld door De Nederlandsche Bank. Het RisicoManagementRaamwerk van Zevenwouden visualiseert de mate waarin risico s van invloed zijn op de organisatie. Dit raamwerk biedt Zevenwouden ondersteuning om de juiste beheersmaatregelen te bepalen opdat risico s worden gemitigeerd, waarna vervolgens beoordeeld wordt of Zevenwouden de resterende risico s accepteert. Het RisicoManagementRaamwerk wordt periodiek door de risicocommissie beoordeeld. De risicocommissie bestaat uit manager finance & control, medewerker compliance, manager interne organisatie, manager informatisering en directie, kortgezegd het MT en medewerker compliance. Zevenwouden heeft in 2013 haar RisicoManagementRaamwerk verder ontwikkeld door de risico-inschaling deels te kwantificeren aan de hand van de door Zevenwouden toegepaste materialiteit, waarna het 14

15 RisicoManagementRaamwerk geactualiseerd is, ook in het kader van ORSA Daarnaast vormt het risicoprofiel van Zevenwouden en de risico-inschatting een belangrijke bron voor het interne auditbeleid. Aanpak ORSA en uitkomsten De ORSA maakt integraal onderdeel uit van het risicomanagementsysteem van Zevenwouden. De ORSA is uitgevoerd op basis van de uitvraag van DNB om mee te doen aan de ORSA pilot. Op basis van de trigger heeft de directie besloten om een volledige ORSA uit te voeren. De tijdshorizon van de ORSA loopt van 2013 tot en met 2017 (5 jaar). Overzicht gedefinieerde acties Hieronder een weergave van de belangrijkste acties die naar aanleiding van het ORSA proces zijn geïdentificeerd. Doorvoeren van een premieverhoging om de premie beter aan te laten sluiten bij de markt en om negatieve verzekeringstechnische resultaten te voorkomen De aandelen positie terugbrengen naar een lager niveau met als doel het verlagen van het risicoprofiel De lessons learned van de ORSA 2013 toevoegen aan de ORSA procedure (inclusief kapitaalbeleid) en het ORSA proces. Implementeren ORSA dashboard zodat per kwartaal aan de hand van het ORSA dashboard het risicoprofiel wordt gemeten en dat bij significante wijzigingen in het risicoprofiel een ORSA wordt uitgevoerd Onafhankelijke review op de ORSA 2013 Triggers Het ORSA proces wordt minimaal jaarlijks doorlopen. De directie heeft in nauw overleg met de Raad van Commissarissen triggers gedefinieerd waarna een gehele of gedeeltelijke ORSA dient te worden uitgevoerd. De triggers zijn uitgewerkt in het ORSA dashboard en worden per kwartaal door risicomanagement getoetst. Werking ORSA proces Het ORSA proces wordt gecoördineerd door de risicomanagementfunctie. Het uitvoeren van de ORSA gebeurt volgens de stappen zoals beschreven in de ORSA procedure. - Monitoren ORSA triggers - Workshop strategische risico's - Vergelijken standaardmodel met risicoprofiel - Scenarioworkshop - Verwerken scenario's in ORSA scenariomodel - Evaluatieworkshop - Opstellen rapportage door risicomanagement - Goedkeuren rapportage Alle stappen in het ORSA proces zijn doorlopen behalve de beoordeling door interne audit op het doorlopen proces. In 2014 staat de beoordeling van het ORSA proces door de interne audit functie gepland. De ORSA 2013 is goedgekeurd door de door de Raad van Commissarissen. 15

16 RA register Strat. risicoreg. RCM FOCUS analyse Incidentenreg. Interne Controle ORSA Zevenwouden Jaarstukken 2013 Risicomanagement Het risicomanagementsysteem binnen Zevenwouden beschrijft, de risicobereidheid (riskappetite), de belangrijkste risico's, ontwikkelingen uit het ORSA dashboard en de afwijkingen van het risicoprofiel op het standaardmodel. Risicomanagementsysteem Zevenwouden laat ter ondersteuning van haar risicomanagementactiviteiten zich door een tweetal standaarden inspireren. Dit zijn COSO II en het handboek FIRM van DNB. Het handboek FIRM geeft een indeling in categorieën van risico's en definities van deze risicocategorieën. Op basis van de FIRM risicocategorieën worden de risico's die zijn geïnventariseerd ingedeeld. Wanneer de uitrol van FOCUS definitief is wordt FIRM vervangen door FOCUS. Instrumenten risicomanagement De directie is eindverantwoordelijk voor het risicomanagement waarbij zij wordt ondersteund door de risicomanagement functie. De operationele afdelingen zijn verantwoordelijk voor het beheersen van de risico's. De matrix geeft aan welke instrumenten worden gebruikt bij de uitvoering van het risicomanagementsysteem (op het moment dat het risicomanagementsysteem volledig is geïmplementeerd) en hoe deze zich verhouden tot COSO II Toepassing risicomanagementinstrumenten in relatie tot COSO II Risicocultuur en gedrag X X X X X X X Doelbepaling en risk appetite X X X Identificatie gebeurtenissen X X X Risico-inschatting X X X X Risicobeheersingsmaatregelen X X X X Borging beheersingsmaatregelen X X X Informatie en communicatie X X Monitoren in de P&C cyclus X X Door de risico's, die tijdens de uitoefening van de bedrijfsactiviteiten kunnen ontstaan, tijdig vast te stellen, te analyseren, te meten, te beheersen en te controleren, wil de directie van Zevenwouden minimaal 125% van de SCR (riskappetite) aanhouden als interne solvabiliteitseis. Daarnaast mag het maximale verlies dat in een jaar mag optreden niet groter zijn dan 25% van de SCR. Geen enkel evenement mag de SCR schade met meer dan 25% met een frequentie van 1:200. De risicobereidheid binnen Zevenwouden is als volgt gedefinieerd: "riskappetite is de bereidheid van Zevenwouden organisatie en haar dochterondernemingen om risico's te accepteren met kans op een zekere mate van verlies, daling van het vermogen, aantasting van de liquiditeit 16

17 welke zich door (uitzonderlijke) omstandigheden in een bepaalde periode kunnen voordoen". De norm van 125% van de SCR is daarbij de absolute ondergrens. Geen enkel evenement mag de vereiste solvabiliteit met meer dan 25% schaden. Uitgangspunten Zevenwouden voor de formulering van de risicobereidheid: Strategie, doelstellingen en kernwaarden Compliant zijn aan wet- en regelgeving Lange termijn boven korte termijn Goede reputatie mag niet in geding komen Werking van Risicomanagement Jaarlijks worden de bruto strategische risico s (exclusief beheersmaatregelen) en de netto strategische risico s (inclusief beheersmaatregelen) bepaald. De netto strategische risico s moeten binnen de riskappetite vallen. Samenvattend kan worden gesteld dat de belangrijkste strategische risico s die Zevenwouden bedreigen de volgende zijn: Strategisch en omgevingsrisico, het risico dat doelstellingen niet worden gehaald doordat niet of niet afdoende ingespeeld kan worden op veranderingen in het bedrijfsklimaat en risico s die verband houden met aangelegenheden zoals fusies en overnames, merk en reputatie, risicomanagement, audits, klanten en communicatie. Marktrisico, het risico dat de reële waarde of toekomstige kasstromen van een financieel instrument zullen schommelen als gevolg van veranderingen in marktprijzen. Verzekeringstechnische risico s, deze komen voort uit het feit dat verzekeringspremies en/of voorzieningen mogelijk niet toereikend zijn voor de toekomstige betalingsverplichtingen. In het segment schade is er sprake van een concentratie van verzekeringsrisico s binnen bepaalde geografische gebieden. Catastrofale gebeurtenissen vormen een belangrijk risico voor de schadeverzekeringsactiviteiten van Zevenwouden. Cumulatierisico, het niet kunnen voldoen aan de financiële verplichtingen in geval van onvoorziene cumulatie van risico s. Het waargenomen historische schadeverloop van Zevenwouden wordt gebruikt om een schatting te maken van het toekomstige schadeverloop. Hierin schuilt het risico dat voorzieningen niet toereikend blijken te zijn. Beschrijving van de beheersmaatregelen Hieronder wordt zowel een overzicht gegeven van de risico s voor Zevenwouden als ook worden per risico de beheersmaatregelen benoemd die ofwel in het verleden ofwel in 2013 zijn getroffen. Omgevings- en strategisch risico Het risico dat doelstellingen niet worden gehaald doordat niet of niet afdoende ingespeeld kan worden op de voortdurende veranderingen in de omgeving en risico s die verband houden met strategische aangelegenheden, merk en reputatie, risicomanagement, audits, klanten en communicatie 17

18 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Zevenwouden heeft in het fusiedocument in 2012 op hoofdlijnen haar strategische richting bepaald voor de komende 5 jaar. Uitgangspunt daarvoor is waarborgen van continuïteit door middel van het realiseren van schaalvergroting en rendementsverbetering. Beheersmaatregelen: Keuze voor het intermediair als exclusieve distributiepartner Integratie van de operationele inrichtingen van Zevenwouden, vh Leeuwarder Onderlinge en volmachtbedrijf Vorming van de serviceorganisatie Noorderlinge Investeringen ten behoeve van een geautomatiseerd straight through proces ( STP) Installatie van een Intermediaire Adviesraad, een vertegenwoordiging van een tiental intermediairs Verbreding productenpallet en herziening polisvoorwaarden ( AnderLicht productlijn) Herziening van premietarieven ingaande 2014 Verandertraject ingezet om de verandering van de cultuur, structuur en werkwijze goed te begeleiden Marktrisico Zevenwouden heeft een beleggingsportefeuille welke onder meer bestaat uit verhandelbare financiële instrumenten. Het marktrisico omvat het risico op waardevermindering van financiële instrumenten als gevolg van het blootstaan aan wijzigingen in marktprijzen van verhandelbare financiële instrumenten binnen een (handels)portefeuille. Uitgangspunten beleggingsbeleid Het beleggingsbeleid van Zevenwouden is gericht op behoud van financiële stabiliteit en continuïteit en het draagt bij aan het voldoen van verzekeringsverplichtingen, zeker stellen van eigen vermogen en behalen van rendement. Beheersmaatregelen: Zevenwouden past een prudent beleggingsbeleid toe. De uitgangspunten van het beleggingsbeleid is gebaseerd op de uitkomsten van de ALM studie 2013 De beleggingscommissie houdt toezicht op de naleving van het beleggingsbeleid Zevenwouden hanteert een beleid met betrekking tot Financiële Instrumenten. Financiële instrumenten worden door Zevenwouden slechts ingezet voor handelsdoeleinden dan wel voor investeringsdoeleinden, teneinde haar financiële positie te kunnen verbeteren. Zevenwouden zet geen financiële instrumenten (opties en derivaten) in ten behoeve van het afdekken van financiële risico s, daar deze instrumenten andere en veelal grotere risico s met zich mee kunnen brengen Zevenwouden investeert in aandelen en aandelenfondsen en obligaties en obligatiefondsen. Daarnaast wordt een deel van het vermogen liquide gehouden. Zevenwouden heeft ook een aantal niet beursgenoteerd leningen in portefeuille. Zevenwouden heeft haar middelen zoveel als mogelijk belegd in beleggingsfondsen die goed verhandelbaar zijn Daardoor bestaat er geen direct valutarisico Er wordt niet in andere valuta belegd dan USD Managementinformatie ten aanzien van de ontwikkeling van beleggingsportefeuille wordt periodiek beoordeeld Door spreiding over verschillende beleggingscategorieën en -titels wordt het volatiliteitsrisico (het risico dat samenhangt met de schommelingen in de prijs van de financiële waarden waarin we beleggen) ingeperkt 18

19 Het tegenpartijrisico wordt geminimaliseerd door het eisen van een minimale rating Bij onderhandse leningen aan partijen die niet over een rating beschikken worden aanvullende zekerheden verkregen door o.a. het vestigen van een hypotheek op het onderpand of door het vestigen van pandrecht Liquiditeits- en kredietrisico Het liquiditeitsrisico is aanwezig in geval dat er onvoldoende middelen aanwezig zijn om aan de direct opeisbare verplichtingen te kunnen voldoen. Het kredietrisico is het risico op verlies in geval de kredietnemer de verplichtingen nakomt. Teneinde te voorkomen dat door onverwachte omstandigheden er liquiditeitsproblemen zouden kunnen ontstaan, hanteert Zevenwouden het volgende beleid ten aanzien van beide risico s. Zevenwouden houdt een groot deel van haar middelen liquide door het aanhouden van onder andere deposito s. Op deze manier is in het geval van calamiteiten snel geld beschikbaar te maken. De deposito s zijn in voldoende mate gespreid over verschillende banken. De liquiditeitsbehoefte wordt door Zevenwouden zo goed als mogelijk ingeschat door het maken van liquiditeitsprognoses. Indien noodzakelijk worden er tijdig gelden vrijgemaakt. Met de herverzekeraars is contractueel de afspraak vastgelegd dat in het geval van potentiële liquiditeitsproblemen bij Zevenwouden door het uitkeren van een bedrag waarvoor een recht op herverzekeringsdekking bestaat, er een voorschot op de herverzekeringsclaim zal worden verstrekt. Spreiding van kredietwaardige herverzekeraars over het gehele herverzekeringsprogramma van Zevenwouden In 2013 is nieuw beleid vastgesteld omtrent het incasseren van premiegelden van polishouders en tussenpersonen. Hoofdregel is dat bij nieuwe aanstellingen van intermediairs bij Zevenwouden/Noorderlinge de maatschappij de gelden rechtstreeks incasseert van de polishouders. Actieve monitoring van openstaande vorderingen van tussenpersonen en het toepassen van eventuele beheersmaatregelen zoals het wijzigen van de incassosystematiek van premiegelden Verzekeringstechnische risico s Het risico dat de omvang en het tijdstip van uitgaande kasstromen in verband met materiele risico s, zoals schadeclaims, niet overeenstemmen met de verwachtingen. De schadeportefeuille van Zevenwouden is voornamelijk vertegenwoordigd in de branches brand en aansprakelijkheid particulieren. Beheersmaatregelen: Zevenwouden heeft haar risicobereidheid afgestemd op haar bedrijfsstrategie Zevenwouden past een prudent herverzekeringsbeleid toe passend bij haar risicoprofiel, risicobereidheid en financiële draagkracht Zeer grote en afwijkende risico s worden op individuele basis verzekerd (facultatief) Zevenwouden voert een actief beleid voor het (her)inspecteren van objecten Actief regresbeleid voor het verhalen van schaden Prudente schadereservering Introductie van nieuwe productlijn (AnderLicht Particulier en Zakelijk) met aangepaste voorwaarden en premiestelling Zevenwouden voert een actief na-selectiebeleid bij polishouders met een afwijkend hoge schadefrequentie 19

20 Zevenwouden Jaarstukken 2013 Operationeel risico Teneinde grip te verkrijgen op en vertrouwen te krijgen in het bereiken van de bedrijfsdoelstellingen, is het noodzakelijk dat Zevenwouden het strategisch beleid adequaat verankert in alle geledingen van haar organisatie. Het operationeel risico omvat het risico dat de procesinrichting binnen Zevenwouden dan wel de procesuitvoering door Zevenwouden, ondoelmatig of onvoldoende doeltreffend plaats vindt. Beheersmaatregelen: Zevenwouden heeft het bedrijfsontwerp geactualiseerd in 2013 en aangepast op de nieuwe inrichting van de bedrijfsvoering binnen het verzekeringsbedrijf Noorderlinge Capaciteitsplanning door organisatorische en personele inrichting in evenwicht te brengen tot de bedrijfsdoelstellingen Sturing op permanente educatie van directie, commissarissen en op peil houden van vakbekwaamheid bij de medewerkersdoor door het stimuleren van het volgen van opleiding en het organiseren van workshops op gebied van schade, technische inspectie, acceptatie en Solvency II Interne audits gedaan op het acceptatie en schadeverwerkingsproces door de interne auditor Verdere harmonisering van arbeidsvoorwaarden n.a.v. de fusie en integratie met het volmachtbedrijf Noorderlinge De klachtenprocedure is verbeterd mede door het instellen van een klachtencoördinator en periodieke rapportage van klachten aan de directie Instellen van Managementteam (finance & control, informatisering, interne organisatie en commercie) Aanvang cultuurvernieuwing en definiëring van kernwaarden Catastrofe risico s Betreft de concentratie van verzekeringstechnische risico s. Ter beperking van deze risico s sluit Zevenwouden herverzekeringscontracten af. Zevenwouden heeft daarnaast een catastrofe voorziening gevormd voor het eigen behoud bij calamiteiten zoals storm. In 2013 is een deel aan de voorziening onttrokken ter financiering van het eigen behoud van de stormschade van 28 oktober Catestrofe schaden zoals storm worden ingekocht op basis van 1:200 jaar. Schade ten gevolge van terrorisme zijn herverzekerd via de pool NHT (Nederlandse Herverzekeringsmaatschappij Terrorismeschaden) Juridisch en Compliance risico Zevenwouden is onderworpen aan Europese en Nederlandse wet- en regelgeving. Het juridisch risico omvat het risico dat Zevenwouden niet tijdig of niet adequaat inspeelt op wijzigingen in wet- en regelgeving, niet tijdig of niet adequaat de naleving van wet- en regelgeving in haar organisatie afdwingt dan wel het mogelijk bedreigd worden van de rechtspositie van Zevenwouden, met inbegrip van de mogelijkheid dat contractuele bepalingen niet afdwingbaar of niet correct gedocumenteerd zijn. 20