Jaarverslag rechtsbescherming studenten 2016

Transcriptie

1 Jaarverslag rechtsbescherming studenten 2016 College van Beroep voor de Examens Bezwaarprocedure/geschillenadviescommissie Centraal Klachtenloket CBE AWB CKL

2 Voorwoord Dit verslag heeft betrekking op klachten en bezwaar- en beroepschriften die zijn ontvangen in de periode 1 januari 2016 tot en met 31 december De verslagen van het College van Beroep voor de Examens, de bezwaarschriften in het kader van de Awb-procedure en het Centraal Klachtenloket zijn in dit verslag gebundeld tot één gezamenlijk jaarverslag. Klachten met betrekking tot ongewenst gedrag en wetenschappelijke integriteit zijn in dit verslag niet meegenomen. De Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (WHW) schrijft een laagdrempelig, toegankelijk en op oplossingen gericht stelsel van rechtsbescherming voor studenten voor. In hoofdstuk 8 van het Studentenstatuut is de rechtsbescherming voor studenten beschreven. Studenten kunnen alle klachten en geschillen via één centraal digitaal meldpunt, het Centraal Klachtenloket, indienen. Daarnaast kunnen studenten per brief, gericht aan college van bestuur of College van Beroep voor de Examens, hun geschil aanhangig maken. Bij de geschillen wordt een onderscheid gemaakt tussen geschillen die betrekking hebben op een beoordeling van de kwaliteiten van de student en andere geschillen van meer algemene aard. Dat is vooral van belang voor de verdere behandeling: bij de eerstgenoemde categorie gaat het om een zaak voor het College van Beroep voor de Examens, in de laatstgenoemde categorie om de zogenaamde Awb-procedure. Overige geschillen die bij het Centraal Klachtenloket binnenkomen gaan over voorzieningen, studiebegeleiding, communicatie, bejegening of de gang van zaken rondom tentamens. Deze laatste categorie klachten wordt doorgeleid naar een behandelaar bij de faculteit of dienst, die voor afhandeling zorg draagt en rapporteert aan de beheerders van het Centraal Klachtenloket. Naast een interne rechtsgang bestaat er ook een externe rechtsgang. Deze externe rechtsgang is geconcentreerd bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs. Dit college is bevoegd ten aanzien van alle geschillen die voortvloeien uit de WHW en uit de daarop gebaseerde regelingen. Studenten dienen eerst de hiervoor genoemde interne procedure te hebben afgerond alvorens men zich kan wenden tot het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs. In 2016 ontving het College van Beroep voor de Examens 66 beroepschriften. Het college van bestuur ontving 87 bezwaarschriften in het kader van de Awb-procedure. Bij het Centraal Klachtenloket werden 35 klachten ontvangen. De uitkomsten daarvan zijn in dit verslag opgenomen voor zover bekend op 1 maart

3 1. Het College van Beroep voor de Examens 1.1. Inleiding In dit hoofdstuk worden de beroepszaken beschreven die bij het College van Beroep voor de Examens (CBE) zijn ingediend. In paragraaf 2 wordt kort ingegaan op de regelgeving met betrekking tot en de procedure bij het CBE. In paragraaf 3 vindt u een overzicht van de samenstelling van het CBE aan het einde van het verslagjaar. In paragraaf 4 wordt een overzicht van de beroepszaken gegeven. Daarbij is ook een verdeling van de beroepszaken naar faculteit opgenomen. Voorts treft u in paragraaf 5 een bespreking van het verloop van de beroepszaken aan. 1.2 Regelgeving en procedure De Radboud Universiteit kent, ingevolge het bepaalde in de artikelen 50 t/m 55 van de Structuurregeling Radboud Universiteit, een CBE dat bevoegd is te oordelen over beroepen van studenten tegen: beslissingen van examencommissies en examinatoren; beslissingen van het college van bestuur inzake de vaststelling van het aantal studiepunten in het kader van de jaarlijkse studievoortgangscontrole, behaald door studenten die op enig moment in het desbetreffende studiejaar een tempobeurs dan wel voor de eerste keer een prestatiebeurs ontvingen; beslissingen van de commissies studieadvies inzake de voortzetting van de bacheloropleiding; beslissingen op grond van het aanvullend onderzoek naar de kennis van door de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen aangewezen vakken of programmaonderdelen die geen onderdeel hebben uitgemaakt van het diploma dat toegang geeft tot een opleiding; beslissingen van colloquium doctum commissies ter zake van een toelatingsonderzoek; en beslissingen inzake toelating tot een universitaire lerarenopleiding. Met een beslissing zoals hiervoor omschreven, kan worden gelijkgesteld een weigering om een beslissing te nemen. Indien een beslissing niet binnen de daarvoor bij of krachtens de Structuurregeling gestelde termijn, of bij het ontbreken van een termijn niet binnen redelijke tijd is genomen, wordt het nemen van een beslissing geacht te zijn geweigerd. Een beroep kan worden ingesteld wanneer een student meent dat een beslissing, of de weigering een beslissing te nemen, in strijd is met bij of krachtens de Structuurregeling vastgestelde regels, de Onderwijs- en Examenregeling van de opleiding of de Regels en Richtlijnen van de examencommissie, dan wel met de redelijkheid en billijkheid. Het CBE heeft een marginaal toetsende taak en dient zich te beperken tot een rechtmatigheidstoetsing. De 3

4 doelmatigheidsaspecten van een bestreden beslissing van een orgaan van de instelling zijn niet aan de orde in een procedure bij het CBE. De behandeling van een beroepszaak vindt doorgaans plaats door vijf leden die een zogenoemde 'kamer' vormen. Een kamer bestaat uit de voorzitter of plaatsvervangend voorzitter, drie leden van de wetenschappelijke staf en één student-lid. In beginsel moet ten minste één lid van de kamer afkomstig zijn uit de faculteit waarbinnen het beroep is ingesteld. Hierdoor is verzekerd dat binnen de kamer voldoende kennis en inzicht bestaat in de examenpraktijk van de desbetreffende faculteit. Doordat de andere leden van buiten de faculteit afkomstig zijn, is de onafhankelijkheid van het CBE gewaarborgd. De voorzitter kan bepalen dat het beroep behandeld wordt in een kamer met drie leden (de zogenaamde kleine kamer). In 2016 is dit niet gebeurd. De beroepsprocedure bij het CBE schrijft voor dat een beroep wordt doorgezonden naar het orgaan waartegen het beroep is gericht met het verzoek de student op te roepen voor een gesprek om te bezien of een minnelijke schikking van het geschil mogelijk is. De praktijk wijst uit dat in veel gevallen een schikking wordt bereikt. In 2016 is in 34 zaken van de 66 ingekomen zaken uiteindelijk een minnelijke schikking tussen partijen bereikt. 1.3 Samenstelling CBE 2016 Het CBE bestaat uit 22 leden, die worden benoemd en ontslagen door het college van bestuur van de Radboud Universiteit. Buiten de externe voorzitter en plaatsvervangend voorzitter bestaat het CBE uit leden van de wetenschappelijke staf van de diverse faculteiten en studentleden. Het CBE was aan het einde van het verslagjaar als volgt samengesteld: Voorzitter mw. mr. E.L. Schaafsma-Beversluis mw. mr. J.C.E. Ackermans-Wijn (plv. voorzitter) Leden wetenschappelijke staf dhr. dr. E.J.M. van Aarle dhr. prof. dr. E. Barendsen dhr. prof. mr. P.P.T. Bovend Eert dhr. dr. B.T.M. Hofstede dhr. drs. M. Holla Student-leden mw. B. Akse mw. T. Bens mw. R.H. Bosch dhr. C. van Heijster dhr. dr. L.J.J. Laarhoven (plv) dhr. prof. dr. J.B. Oosterman (plv) mw. dr. R.A.H. Pijpers dhr. prof. mr. H.J.B. Sackers (plv) dhr. S. van Moorsel dhr. R. van den Oudenalder mw. K. Radisavljevic dhr. prof. dr. P.L.M. Sars dhr. drs. H.T. Scheper (plv) dhr. dr. C.J.A. Sterkens dhr. dr. J.H.M.M. Tholen (plv) 4

5 Het CBE wordt bijgestaan door een secretaris en een plaatsvervangend secretaris. In verband met de afwezigheid van secretaris dhr. mr. M. Steenbergen is het secretariaat in 2016 waargenomen door de plaatsvervangend secretaris mw. mr. D.H.M. Gebbink, alsmede door mw. mr. P. Koelemij-Visser (van maart 2016 tot september 2016) en mw. mr. A. Balhuizen (van september 2016 tot eind december 2016). Voor het schrijven van de conceptuitspraken zijn buitengriffiers ingeschakeld. De buitengriffiers hebben om beurten het proces-verbaal van de zitting verzorgd en de conceptuitspraken opgesteld. In 2016 fungeerden mw. E. Stienissen, mw. E.G. Ruissaard en mw. F. Mir (vanaf oktober 2016) als buitengriffiers. Zij studeerden allen in 2016 (deels) aan de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. 1.4 Een overzicht van de beroepszaken in cijfers Onderstaande tabellen geven een beknopt overzicht van de beroepszaken bij het CBE in de afgelopen vijf jaren. In 2016 kwamen 66 beroepen bij het CBE binnen, tegen 69 het jaar daarvoor. Er lijkt dus in 2016 sprake van een (zeer) lichte daling van het aantal beroepszaken bij het CBE. De beroepen betroffen met name beslissingen van examencommissies, examinatoren of commissies studieadvies eerste jaar. Tabel 1: verloop van de als beroepszaak gekwalificeerde beroepen Beroepszaken waarvan BSA Schikking Ingetrokken Uitspraak Overig 2 pro forma 2 prematuur Nog in behandeling op 1 maart volgend jaar Tabel 2: verdeling van de beroepszaken naar faculteit Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen Letteren Rechtsgeleerdheid Medische wetenschappen Gebaseerd op de stand van zaken van 1/3/2017 5

6 Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica Sociale wetenschappen Managementwetenschappen Docentenacademie Totaal Tabel 3: verdeling van uitspraken naar faculteit Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen gegrond Letteren Rechtsgeleerdheid gegrond 2 ongegrond 1 nietontvankelijk Medische wetenschappen ongegrond Natuurwetenschappen, Wiskunde en Informatica Sociale wetenschappen nietontvankelijk Managementwetenschappen gegrond 2 ongegrond Docentenacademie Totaal Uitspraken van het CBE Van de 66 in het verslagjaar 2016 ontvangen beroepen deed het CBE in 13 zaken uitspraak in de hoofdzaak. Dit aantal past in de lijn van het aantal uitspraken in 2015 (11), 2014 (14) en 2013 (14). De daling van het aantal zaken en uitspraken na 2012 (22) lijkt zich hiermee te stabiliseren. In 2016 werden 6 beroepen gegrond en 5 beroepen ongegrond verklaard, 2 beroepschriften werden niet-ontvankelijk verklaard. 6

7 In 2016 is in 34 van de 66 ingekomen zaken uiteindelijk een minnelijke schikking tussen partijen bereikt. Tweemaal betrof dit een beroep dat aanvankelijk pro forma was ingediend. Het aantal zaken waarin een minnelijke schikking is bereikt, is gestegen ten opzichte van 2015, waarin in 23 van de 69 ingekomen zaken uiteindelijk een schikking is bereikt en ten opzichte van 2014, waarin in 33 van de 68 ingekomen zaken een minnelijke schikking werd bereikt. Ook ten opzichte van de jaren 2013 en 2012 is in 2016 een groter aandeel van de inkomende zaken uiteindelijk geschikt tussen de betrokken partijen. Het aantal zaken dat gedurende de procedure werd ingetrokken, wisselt sterk. Dit gebeurde in 2016 in 18 zaken (waaronder één pro forma beroep en twee premature beroepen), tegenover 34 zaken in 2015, 19 in 2014, 15 in 2013 en 35 in Het bindend studieadvies (BSA) heeft in 2016 geresulteerd in 1 beroep bij het CBE. Dit beroep was op 1 maart 2017 nog in behandeling bij het CBE. In de tabel op de volgende pagina is het verloop opgenomen van de 66 bij het CBE ingekomen beroepszaken, verdeeld naar faculteit. De geanonimiseerde uitspraken zijn gepubliceerd op de website van het CBE: 7

8 Tabel 4: verloop van de beroepszaken per faculteit in 2016 Faculteit Totaal Ingetrokken Schikking Uitspraak Nog in behandeling op 1/3/2017 Filosofie, Theologie en Religiewetenschappen gegrond - Letteren Rechtsgeleerdheid gegrond - 2 ongegrond Medische Wetenschappen 1 nietontvankelijk Natuurwetenschappen Wiskunde & Informatica ongegrond Sociale Wetenschappen nietontvankelijk Managementwetenschappen gegrond 2 ongegrond - - Docentenacademie Totaal

9 2. Bezwaarschriftenprocedure Algemene wet bestuursrecht 2.1 Inleiding In dit hoofdstuk worden de bezwaarschriften die in 2016 bij het college van bestuur zijn ingediend besproken. In paragraaf 2 wordt kort ingegaan op de universitaire regelgeving. Paragraaf 3 gaat over de geschillenadviescommissie. In paragraaf 4 wordt een overzicht van de bezwaarzaken gegeven. Daarbij is ook een verdeling van de bezwaren naar onderwerp opgenomen. Voorts treft u cijfers aan over de uitkomst van de bezwaren. 2.2 Regelgeving Ingevolge artikel 56 van de Structuurregeling heeft het college van bestuur een geschillenregeling vastgesteld ten behoeve van de behandeling van bezwaren. De regeling, het Reglement Bezwaarschriftenprocedure Algemene wet bestuursrecht, is een bijlage bij het Studentenstatuut. In deze regeling is onder meer vastgelegd dat bezwaren ter advisering worden voorgelegd aan de geschillenadviescommissie. Studenten die het niet eens zijn met een schriftelijk meegedeelde beslissing die is genomen namens het college van bestuur, kunnen hiertegen een bezwaarschrift indienen. Deze rechtsgang ziet op bezwaren anders dan die bedoeld in artikel 52 van de Structuurregeling Radboud Universiteit, waarvoor de procedure bij het CBE open staat. In de bezwaarprocedure gaat het onder meer over inschrijving, collegegeld en bestuursbeurzen Samenstelling geschillenadviescommissie Sinds 2014 functioneert de geschillenadviescommissie in de huidige samenstelling. De geschillenadviescommissie bestaat uit drie leden, waarvan er één afkomstig is van buiten de Radboud Universiteit. Daarnaast is er nog een plaatsvervangend lid. De geschillenadviescommissie is als volgt samengesteld: Voorzitter dhr. mr. dr. J.A.F. Peters Leden mw. mr. dr. P.P.M. van Reijsen mw. prof. mr. J.B. Spath Plaatsvervangend lid dhr. prof. mr. R.J.B. Schutgens Ambtelijk secretaris mw. mr. F.A. van Zomeren 9

10 2.4. Een overzicht van de bezwaren in cijfers In 2016 werden in totaal 87 bezwaarschriften ontvangen, ten opzichte van 78 in In 2013 en 2014 lag het aantal bezwaarschriften beduidend lager, terwijl in 2012 in totaal 91 bezwaarschriften werden ingediend. Het aantal bezwaarschriften fluctueert per jaar, maar hier is geen precieze oorzaak voor aan te wijzen. Over het algemeen geeft de verdeling van het aantal bezwaren naar categorie een zelfde beeld als in Opvallend is de stijging van het aantal bezwaren omtrent de decentrale selectie bij Tandheelkunde en de stijging van het aantal bezwaren omtrent de toelating tot een bacheloropleiding aan de Radboud Universiteit. Acht van de veertien bezwaren met betrekking tot de toelating tot een bacheloropleiding ging over de bacheloropleiding Psychology. Dit is te verklaren doordat in 2016 is gestart met deze Engelstalige bacheloropleiding. De acht ingediende bezwaren omtrent toelating tot deze opleiding waren afkomstig van buitenlandse studenten die niet waren toegelaten omdat hun vooropleiding niet toereikend was. Tabel 5: aantal ingediende bezwaren per categorie In- en uitschrijving /restitutie/collegegeld Regeling Financiële Ondersteuning studenten (FONDS) Toelating/ decentrale selectie Tandheelkunde Toelating/ decentrale selectie Geneeskunde Toelating/ decentrale selectie Biomedische Wetenschappen Toelating bachelor Toelating master Langstudeermaatregel Overig Totaal

11 Tabel 6: resultaat ingediende bezwaren Ingetrokken door appellant Schikking Gegrond/kennelijk gegrond Gedeeltelijk gegrond Ongegrond/kennelijk ongegrond Niet-ontvankelijk Kennelijk niet-ontvankelijk Doorverwezen naar ander orgaan Herziene beschikking Prematuur Totaal Sinds 2014 adviseert de geschillenadviescommissie in zijn huidige samenstelling het college van bestuur over de ingediende bezwaren. In de meeste gevallen wordt een dergelijk advies voorafgegaan door een hoorzitting. In 2016 zijn partijen naar aanleiding van hetgeen besproken is tijdens een hoorzitting vier keer tot een schikking gekomen. Opvallend is de stijging van het aantal bezwaren dat ongegrond of kennelijk ongegrond is verklaard. Deze stijging hangt deels samen met de stijging van het aantal bezwaren omtrent de toelating tot de bacheloropleiding Psychology. Een groot deel van deze bezwaren is kennelijk ongegrond verklaard omdat de vooropleiding niet toereikend was. Ook is een stijging te zien in het aantal bezwaren dat is ingetrokken. Om verschillende redenen zijn bezwaren ingetrokken, bijvoorbeeld omdat de appellant is toegelaten tot een andere opleiding of omdat uitleg over de totstandkoming van de beslissing voldoende duidelijkheid heeft geschept voor de appellant. Er is geen duidelijke oorzaak aan te wijzen voor de stijging van het aantal ingetrokken bezwaarschriften. 11

12 Tabel 7: resultaat ingediende bezwaren in 2016 per categorie Ingetrokken Kennelijk gegrond Gegrond Kennelijk ongegrond Ongegrond Kennelijk nietontvankelijk Nietontvankelijk Deels gegrond Schikking In- en uitschrijving /restitutie/colle gegeld Regeling FONDS Toelating/ decentrale selectie Tandheelkunde Toelating/decentrale selectie Geneeskunde Toelating bachelor Toelating master Overig Totaal

13 3. Centraal Klachtenloket 3.1.Inleiding Sinds september 2010 is het mogelijk voor studenten om een klacht of geschil digitaal te melden bij een Centraal Klachtenloket. Het klachtenloket is bereikbaar via de website van de universiteit. In 2016 zijn er via dit klachtenloket 35 klachten ingediend. Twee daarvan zijn doorverwezen naar een andere onderwijsinstelling. Vier klachten zijn doorgestuurd naar een andere afdeling binnen de Radboud Universiteit, omdat deze waren ingediend door medewerkers en externen. In totaal zijn 29 klachten inhoudelijk behandeld. Het vervolg van dit hoofdstuk gaat slechts over deze 29 klachten. In paragraaf 2 is de regelgeving omtrent het klachtenloket te lezen, in paragraaf 3 volgt een overzicht van de klachten die zijn ontvangen Regelgeving Artikel 49 van de Structuurregeling bepaalt dat een betrokkene klachten, bezwaren en beroepen kunnen indienen bij het Centraal Klachtenloket. Onder betrokkene wordt verstaan een student, een aanstaand student, een voormalig student, een extraneus, een aans taand extraneus en een voormalig extraneus. Op meldingen die niet zijn aan te merken als een bezwaar of beroep, is de Regeling Centraal Klachtenloket van toepassing. Deze regeling bepaalt dat de beheerder van het Centraal Klachtenloket de ontvangst van de melding bevestigt en deze ter afhandeling doorstuurt aan een behandelaar. De behandeling van de klacht vindt plaats bij de betreffende faculteit of dienst. De beheerder wordt van de afhandeling van de klacht op de hoogte gesteld en gaat bij de student na of de klacht naar tevredenheid is afgehandeld. De regeling voorziet niet in een rechtsmiddel gericht tegen de afhandeling van de klacht Een overzicht van de klachten in cijfers In 2016 zijn in totaal 29 klachten via het Centraal Klachtenloket behandeld. Dit is een flinke stijging ten opzichte van het aantal klachten in 2015, toen zijn 16 klachten behandeld. In 2014 waren er 32 klachten en in 2013 waren dit er 22. Het aantal klachten in 2016 is daarmee, na een daling in 2015 weer (ongeveer) gelijk aan het aantal klachten in Er is een grote schommeling te zien in het aantal klachten dat per jaar wordt ontvangen. Hiervoor is geen duidelijke oorzaak aan te wijzen. De klachten kunnen onderverdeeld worden in 5 categorieën: klachten over gebouwen en voorzieningen (facilitair), klachten over communicatie, klachten over bejegening, klachten ten aanzien van begeleiding door studieadviseur, studentendecaan of docenten en klachten over de gang van zaken omtrent tentamens. 13

14 Het overzicht van de ontvangen klachten laat grote verschillen zien tussen faculteiten en diensten. Opvallend is het aantal klachten bij de Faculteit der Rechtsgeleerdheid. Hierbij moet worden opgemerkt dat drie van de negen ingediende klachten gingen over hetzelfde onderwerp. De klachten zijn over het algemeen voortvarend opgepakt door de behandelaar. In de meeste gevallen is de klacht naar tevredenheid van de student afgehandeld. Tabel 8: aantal ingediende klachten in 2016 per categorie Bejegening Faculteit/Dienst Totaal Facilitair Communicatie Studiebegeleiding Uitvoering tentaminering Dienst Studentenzaken International Office Letteren Managementwetenschappen Rechtsgeleerdheid Sociale Wetenschappen Medische Wetenschappen FNWI FFTR Radboud Docenten Academie Radboud Honours Academy Studentenvereniging Totaal

15 Tabel 9: aantal ingediende klachten per faculteit/dienst Faculteit/Dienst ANS CBO Dienst Studentenzaken Facilitair Bedrijf FNWI FFTR International Office Letteren Managementwetenschappen Medische Wetenschappen Rechtsgeleerdheid Sociale Wetenschappen Studentenvereniging SUB (Subcommissie weekenden) Universitair Vastgoed Bedrijf Universiteitsbibliotheek Onbekend/doorverwezen Radboud Docenten Academie Radboud Honours Academy Totaal

16 4. Beroep bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs 4.1 Inleiding Tegen beslissingen op bezwaar van het college van bestuur of uitspraken van het College van Beroep voor de Examens kan een student in beroep gaan bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO) te Den Haag. In artikel 7.64 e.v. van de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek wordt de procedure bij het CBHO beschreven. Het indienen van beroep dient te gebeuren binnen een termijn van zes weken na de datum waarop de uitspraak of beslissing is verzonden. Voor het indienen van een beroepschrift is griffierecht verschuldigd. Uitspraken van het CBHO worden gepubliceerd op de website Een overzicht van de beroepen in cijfers Er is in 2016 noch tegen beslissingen op bezwaar van het college van bestuur, noch tegen uitspraken van het College van Beroep voor de Examens van de Radboud Universiteit beroep ingesteld bij het CBHO. In tabel 10 zijn de uitkomsten van de beroepszaken opgenomen. Evenals in 2015 is het aantal procedures waarbij deze rechtsgang werd ingezet afgenomen ten opzichte van 2014 en voorgaande jaren. Tabel 10: Beroepen ingediend bij het College van Beroep voor het Hoger Onderwijs (CBHO) Ingediende beroepen Awb CBE Awb CBE Awb CBE Awb CBE Awb CBE Ingetrokken door reclamant Gegrond Gedeeltelijk gegrond Ongegrond Onbekend Totaal