U I T S P R A A K

Transcriptie

1 U I T S P R A A K van het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden inzake het beroep van XXX, appellant tegen de Bachelor Examencommissie Geneeskunde, verweerder 1. Ontstaan en loop van het geding Met de op 6 december 2011 ingekomen brief van 4 december 2011 tekent appellant beroep aan tegen het besluit van verweerder van 8 november 2011, betreffende het verzoek tot de toekenning van het judicium cum laude Bachelor Geneeskunde. Ter onderbouwing van zijn administratief beroep heeft appellant aangevoerd dat hij de studie is gestart in het studiejaar In de toen geldende Onderwijs- en examenregeling (hierna de OER ) staat als vereiste voor het judicium cum laude: - een rekenkundig gemiddelde van 8.0 of hoger; - alle tentamens bij de eerste gelegenheid behaald; - geen cijfer lager dan een 6.0. Appellant geeft aan al zijn tentamens bij de eerste gelegenheid te hebben behaald en nooit met een cijfer lager dan 7.0, zijn propedeuse met een rekenkundig gemiddelde van te hebben behaald en daarvoor het judicium cum laude toegekend te hebben gekregen. Hij heeft ook het voortgangstentamen van jaar 3 afgesloten met een G. Zijn bachelordiploma heeft hij behaald op 30 september 2011, in het studiejaar Hij beroept zich op het beginsel van rechtszekerheid omdat hij bij aanvang van zijn opleiding is uitgegaan van de toen geldende eisen. Dat de eisen voor een cum laude in 2009 zijn veranderd is hem bekend, maar hij is van mening dat die vanwege het rechtszekerheidsbeginsel niet op hem van toepassing zijn. Naar de mening van appellant is onvoldoende ingegaan op zijn argument dat hij zijn opleiding, en daarmee met zijn bachelorexamen, is gestart in 2008 en dat daarom de regels zoals die in dat jaar zijn beschreven gelden en moeten worden toegepast voor het toekennen van een cum laude. Appellant stelt dat het argument dat ten tijde van de uitreiking van het bachelordiploma andere regels gelden dan bij de aanvang van zijn bacheloropleiding golden niet steekhoudend is. Op 22 december 2011 is een verweerschrift ingediend. Daarin is aangegeven dat verweerder het betreurt dat via usis een cum laude werd toegekend op basis van het Secretariaat: Rapenburg 70 Postbus RA Leiden Telefoon Fax

2 Blad 2/7 rekenkundig gemiddelde van het cijfer 8.0, gebaseerd op de oude regeling. Het judicium is automatisch gepubliceerd, op basis van een software berekening, bij de diplomagegevens van appellant. Verweerder heeft hiervoor zijn excuses aangeboden aan appellant. Verder heeft hij maatregelen laten treffen om te voorkomen dat een judicium automatisch wordt toegekend en bekendgemaakt. Het judicium is een toekenning die persoonlijk door de Examencommissie gebeurt. In reactie op de stelling van appellant dat hij op grond van de Regels en Richtlijnen voor Examens (hierna: R&R )zoals geldig bij aanvang van zijn studie in in aanmerking komt voor een cum laude, stelt verweerder dat de R&R in op aanwijzing van het College van Bestuur van de Universiteit Leiden zijn gewijzigd, in die zin dat als norm voor het toekennen van een cum laude geldt dat de cijfers een rekenkundig gemiddelde van 8.5 moeten aangeven. Verweerder is op grond van artikel 9.4, eerste lid, van de R&R, van mening dat ten tijde van de diplomering van appellant de regels van toepassing waren van de R&R van Verweerder heeft daarom aan appellant geen cum laude voor het Bachelorexamen toegekend. Bij brief van 30 januari 2012 heeft appellant een reactie op het verweerschrift ingediend. Hij geeft aan dat in artikel van de R&R staat dat bij inwerkingtreding hiervan de vorige regelingen worden ingetrokken. Naar zijn mening is dit geen valide verweer, hij wijst daartoe op artikel van dezelfde R&R. Hierin is bepaald dat bij wijzigingen in deze R&R die betrekking hebben op het lopende studiejaar dan wel gewichtige gevolgen hebben voor degenen die daarvoor al aan de opleiding waren ingeschreven, zoveel mogelijk voorkomen wordt dat de belangen van betrokken studenten worden geschaad. Appellant wijst erop dat hij in zijn belangen is geschaad doordat hij vanaf het moment dat de nieuwe eisen voor een cum laude zijn ingevoerd al de helft van zijn vakken voor het bachelorexamen had afgerond hij acht zich hierdoor in een nadelige positie gebracht. Met name doordat hij vanaf het begin van zijn opleiding de benodigde 8.0 gemiddeld heeft behaald. Voorts is voor hem het judicium van belang omdat hij zijn onderzoeksstage aan een buitenlandse universiteit wil volgen en deze universiteiten veel waarde hechten aan het judicium cum laude. Appellant benadrukt dat hij vanaf de start van zijn opleiding heeft gewerkt voor minstens een 8.0 gemiddeld. Het eerste studiejaar heeft hij met een 8.18 afgerond en hiervoor het judicium cum laude toegekend gekregen voor zijn propedeutisch examen. Appellant is van mening dat het weigeren van de cum laude voor hem gewichtige gevolgen kan hebben. Voor een stage in het buitenland, zijn voorkeur gaat uit naar Engeland of Amerika, is een judicium cum laude erg waardevol. Hij acht zijn kans op een stage bij een buitenlandse universiteit significant minder wanneer het judicium niet wordt toegekend.

3 Blad 3/7 Het beroep is op 15 februari 2012 behandeld tijdens een openbare zitting van een kamer uit het College, waarop appellant in persoon is verschenen. Namens verweerder zijn XXX, ter zitting verschenen. Appellant wijst op de door hem ingediende stukken en geeft aan dat hij daar in dit stadium niets aan heeft toe te voegen en bereide is vragen te beantwoorden. Verweerder stelt dat hij de regels R&R en de Onderwijs- en Examenregeling (hierna: OER ) heeft toegepast zoals die nu gelden en dat op grond daarvan appellant geen recht heeft op een judicium cum laude. Gevraagd naar het tijdstip waarop de nieuwe regeling cum laude is ingegaan licht verweerder toe dat de nieuwe eisen in 2009 in werking zijn getreden en dat het een universitaire regeling betreft die geldt voor alle opleidingen. De voorzitter constateert dat de regel over het cum laude die is toegepast staat in artikel van de R&R en vraagt of er een overgangsregeling is geweest. Verweerder geeft aan dat de R&R en de OER elk jaar worden vastgesteld en dat de vorige regeling dan vervalt. Indien nodig wordt in de nieuwe OER of R&R een overgangsregeling opgenomen voor de regels die specifiek gelden voor studenten die eerder dan het lopende studiejaar zijn begonnen met hun opleiding. Het OER geldt voor alle studenten, als er specifieke regels zijn die gelden voor studenten die op een eerder moment met de opleiding zijn begonnen dan zijn deze regels opgenomen in het OER Verweerder licht toe dat destijds is besloten voor de cum laude geen overgangsregeling vast te stellen. Dit betekent dat de cum laude eisen van 8.5 gelden voor alle studenten ongeacht het moment dat zij met de opleiding zijn begonnen. De eis zoals vastgelegd in 2009 is vanaf het studiejaar leidend. Voorgelegd wordt dat wanneer iemand met bepaalde verwachtingen aan de opleiding begint en ook vanaf de start werkt aan het behalen van een cum laude hij door de gewijzigde norm wordt benadeeld ten opzichte van studenten die na 2009 met de opleiding zijn begonnen. Gevraagd naar de redelijkheid van het invoeren van deze nieuwe regeling bij een tussentijds gewijzigde norm zonder hiervoor een overgangsregeling te treffen, stelt verweerder dat destijds is besloten dat het cum laude wordt toegekend aan het eind van het bachelorexamen met de dan geldende normen. Verweerder heeft het destijds niet nodig geacht de genoemde redelijkheid toe te passen omdat het toekennen van een cum laude alleen gebeurt voor uitzonderlijke prestaties. Verweerder geeft aan dat appellant niet de enige student is die geen cum laude heeft toegekend gekregen op basis van een gemiddelde van 8.0.

4 Blad 4/7 Gevraagd naar het hanteren van de persoonlijke bevoegdheid van de examencommissie bij het toekennen van het judicium cum laude, licht verweerder toe dat het een individuele toekenning betreft. Wanneer een student bijvoorbeeld alleen geen G heeft voor het voortgangstentamen van het derde jaar maar wel 10 of 12 punten boven het gemiddelde van 8.5 heeft behaald, de examencommissie tot toekenning van het judicium kan besluiten. Gevraagd naar de foute vermelding in het usis, geeft verweerder aan dat dit een softwarematige fout is geweest, maar dat het uitsluitend de bevoegdheid van de examencommissie is om een cum laude toe te kennen. Het blijft altijd een afweging van de examencommissie. Als het judicium in usis staat vermeld wordt het altijd door verweerder gecontroleerd of dat terecht is gepubliceerd. Appellant was vanaf 2009 op de hoogte van de gewijzigde eisen, maar heeft toen niet aan de bel getrokken of geïnformeerd naar een overgangsregeling. Hij wijst daartoe op de R&R waarin staat dat het judicium wordt toegekend door de examencommissie, maar ook dat in geval van gewichtige gevolgen door gewijzigde regels, zoveel mogelijk voorkomen dient te worden dat de belangen van de student hierdoor worden geschaad. Appellant licht in dit verband zijn belang toe met het feit dat hij onderzoek wil doen aan een buitenlandse universiteit. Daar wordt wel degelijk waarde gehecht aan een cum laude bij het diploma. Hij geeft aan dat er in Nederland bij het toekennen van opleidingsplaatsen niet naar wordt gekeken, maar dat voor het krijgen van een plek aan een buitenlandse universiteit naar zijn indruk wel van belang is. Hij tekent hierbij aan dat dit een subjectieve indruk is, maar dat hij graag in het buitenland wil studeren en onderzoek doen. Verweerder geeft in reactie hierop aan dat de examencommissie dergelijke belangen niet als zodanig van gewicht heeft gewaardeerd anders had deze hierin wel aanleiding gezien voor het opstellen van een overgangsregeling. Bij het toekennen van het judicium beoordeelt de examencommissie de geleverde prestatie beoordeeld en kan hierbij geen rekening houden met de mogelijke toekomstplannen van de student. Appellant geeft aan dat het belang ook een belang kan zijn dat in de toekomst is gelegen. Hij is dan ook van mening dat hij in aanmerking zou moeten komen voor het bepaalde in artikel R&R. Hij kan zich niet voorstellen dat voor hem een 8.5 zou gaan gelden bij het toekennen van het judicium nu hij in 2008 met zijn opleiding is gestart en ondanks de gewijzigde regels in Verweerder stelt dat de regels over het toekennen van het judicium duidelijk zijn en ieder studiejaar in de R&R zijn vastgelegd. De eerdere R&R worden ingetrokken op het moment dat de nieuwe R&R inwerking treden.

5 Blad 5/7 De vraag wordt aan verweerder gesteld of hij vindt dat appellant in zijn belang is geschaad. Verweerder geeft aan dat hij een dergelijke kwestie voor de eerste keer meemaakt en dat een uitspraak hierover van het College zeer welkom is. Destijds is besloten tot het afzien van een overgangsregeling en ook voor gevallen als nu geschetst had de examencommissie niet anders beslist. Appellant is niet in voldoende mate geschaad in zijn belangen om daarvoor een cum laude aan toe te kennen. Appellant kan altijd zijn cijferlijst meesturen bij zijn aanvraag voor een plaats aan een buitenlandse universiteit, Appellant stelt in reactie hierop de vraag hoe zwaar een belang op grond van artikel R&R dan wel moet wegen om zich hier met succes op te kunnen beroepen. Verweerder geeft aan dat het een verschillende weging van het aangegeven belang betreft. 2. De overwegingen ten aanzien van de ontvankelijkheid Appellant heeft tijdig beroep ingesteld tegen het besluit van 8 november Het beroepschrift voldoet ook overigens aan de daaraan ingevolge de Algemene wet bestuursrecht en de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek ("WHW") gestelde eisen, zodat het administratief beroep ontvankelijk is. 3. De overwegingen ten aanzien van het geschil Bij het in administratief beroep bestreden besluit is geen cum laude voor het Bachelorexamen Geneeskunde toegekend omdat appellant met een gewogen gemiddelde van hiervoor op grond van artikel van de R&R , niet in aanmerking komt. Het College dient overeenkomstig artikel 7.61, tweede lid, van de WHW te beoordelen of de bestreden beslissing al dan niet in strijd is met het recht. Ingevolge artikel 7.12b, derde lid, van de WHW stelt de examencommissie regels vast over de uitvoering van de taken en bevoegdheden bedoeld in het eerste lid, onder a, b en d, en het tweede lid, en over de maatregelen die zij in dat verband kan nemen. Ingevolge artikel van de R&R verleent de examencommissie het predicaat cum laude voor het bachelorexamen indien geldt dat: - het rekenkundig gemiddelde van de door de kandidaat bij eerste gelegenheid behaalde cijfers voor de examenonderdelen van het eerste, tweede en derde studiejaar ten minste een 8,5 is;

6 Blad 6/7 - geen van de cijfers lager dan een 6; - het voortgangstentamen van jaar 3 met een G is gekwalificeerd. Ingevolge artikel 9.2.1, R&R wordt zoveel mogelijk voorkomen dat bij wijzigingen in deze R&R die betrekking hebben op het lopende studiejaar dan wel gewichtige gevolgen hebben voor degenen die daarvoor al aan de opleiding waren ingeschreven, de belangen van betrokken studenten worden geschaad. Het College constateert dat de eisen voor het judicium cum laude voor het bachelorexamen Geneeskunde met ingang van het studiejaar zijn gewijzigd, onder meer door het verhogen van het rekenkundig gemiddelde van de door de kandidaat bij eerste gelegenheid behaalde cijfers voor de examenonderdelen van het eerste, tweede en derde studiejaar van 8.0 naar 8.5. Bij deze wijziging van de eisen voor het cum laude is door verweerder geen overgangsregeling vastgesteld. Het College is van oordeel dat de wijziging van de regels in de R&R die betrekking hebben op het lopende studiejaar dan wel gewichtige gevolgen hebben voor degenen die daarvoor al aan de opleiding waren ingeschreven waarbij belangen van studenten kunnen worden geschaad, zonder daaraan een overgangsregeling te verbinden, in strijd is met het beginsel van rechtszekerheid. In dit geval is sprake van het wijzigen van de eisen voor het judicium cum laude voor het bachelorexamen Geneeskunde. Studenten mochten er op vertrouwen dat de gestelde eisen voor het kunnen behalen daarvan zoals die golden bij aanvang van de studie in voor het bachelorexamen hetzelfde bleven of dat bij een tussentijdse wijziging van de regels een overgangsregeling zou worden getroffen opdat zij niet in hun belangen werden geschaad. Door de gewijzigde eisen vanaf het moment van inwerkingtreding daarvan onverkort van toepassing te verklaren op alle studenten ongeacht de datum van aanvang van hun studie, zijn de belangen van studenten, zoals bedoeld in artikel van de R&R, geschaad. Voor studenten zoals appellant, die hun eerste studiejaar in hadden afgesloten met het propedeutisch examen toen de eisen werden verhoogd, was het niet meer doenlijk zo niet vrijwel onmogelijk aan de nieuwe eisen te kunnen voldoen en bevonden zij zich daardoor in een benadeelde positie ten opzichte van studenten die in het studiejaar aan hun studie begonnen. Reeds hierom slaagt het beroep van appellant. Nu het College ook overigens niet is gebleken van andere feiten of omstandigheden die tot een andersluidend oordeel zouden moeten leiden, dient het beroep gegrond te worden verklaard. Dit betekent dat het bestreden besluit wordt vernietigd. Verweerder dient met in acht neming van deze uitspraak binnen vier weken een nieuw besluit te nemen. 4. De beslissing Het College van beroep voor de examens van de Universiteit Leiden,

7 Blad 7/7 gezien artikel 7.61 van de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek, I. verklaart het beroep gegrond; II. vernietigt het besluit van 8 november Aldus vastgesteld op 8 maart 2012 door een kamer uit het College van beroep voor de examens, bestaande uit mr. A.L.P. van Os-Ravesloot (voorzitter), mr. drs. A.R. van Kampen, prof. dr. E.M. Noorddijk, dr. mr. A.C.G. Wenink (leden), dhr. R.J. de Heer (student-lid), in tegenwoordigheid van de secretaris van het College, mr. M.A.C. de Boer. mr. A.L.P. van Os-Ravesloot voorzitter mr. M.A.C. de Boer secretaris Voor eensluidend afschrift, Verzonden op: