BEOORDELINGSKADER duurzame ontwikkeling in opleidingen. AISHE 2012 Versie 2
|
|
- Anja Hendriks
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 BEOORDELINGSKADER in opleidingen AISHE 2012 Versie 2
2 Lange Voorhout ED Den Haag T (070) F (070) I E info@hobeon.nl Auditing Instrument for Sustainabilty in Higher Education AISHE 2012 Versie 2 Hobéon Certificering BV Datum: Augustus 2012 Versie 2.0/juni 2013 Auteurs: F.M. (Foka) Brouwer P. (Pieternel) Boer
3 INHOUDSOPGAVE 1. Inleiding AISHE Relatie met de organisatietoets MVO Inhoudelijk referentiekader 1 2. Opzet en van het beoordelingskader Vijf sfasen 2 3. Procesbeschrijving AISHE Intake Samenstelling auditteam Gesprekspartners Samenstelling dossier Audit Fout! Bladwijzer niet gedefinieerd Beoordelingsrapport en certificaat Het Keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs Bijzonder Kenmerk Duurzaam Hoger Onderwijs 4 4. Het beoordelingskader 6
4 1. INLEIDING 1.1. AISHE 2012 AISHE staat voor Auditing Instrument for Sustainabilty in Higher Education. Met behulp van deze methode is het mogelijk om de mate van integratie van in een opleiding te bepalen. AISHE is als beoordelingskader voor opleidingen sterk gericht op de integratie van in de opleiding: haar doel (wat wil de opleiding bereiken?), de condities om dit te realiseren (mensen en middelen) en de resultaten (worden de doelen bereikt? Het object van beoordeling betreft dus de opleiding als organisatie-eenheid Relatie met de organisatietoets MVO De wijze waarop de hogeschool de opleidingen faciliteert of aanstuurt om deze inhoudelijke kwaliteit te leveren kan beoordeeld worden in een organisatietoets MVO. Deze toets heeft hiernaast ook nog andere onderwerpen, verbonden met de wijze waarop de organisatie haar verantwoordelijkheid tot uitdrukking brengt Inhoudelijk referentiekader De opleiding wordt geacht zelf een invulling te geven aan het begrip, passend bij het domein en werkveld waarvoor zij opleidt. Als kader voor deze invulling hanteert Hobéon de zogenoemde Brundlandt definitie: Ontwikkeling die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. (Brundtland 1987). Voor de uitwerking van dit brede concept hanteren wij de Triple P benadering van People, Planet en Prosperity. Het gaat hierbij om het afwegen van belangen tussen deze drie dimensies en het toevoegen van waarde. De dimensies People, Planet en Prosperity benaderen wij altijd in termen van tijd (nu en later) en plaats (hier en daar). Wat betekent mijn handelen voor de wereldbevolking en toekomstige generaties? Binnen deze kaders van People, Planet, Prosperity, Tijd en Plaats kunnen opleidingen hun eigen positie kiezen en hun bijdrage definiëren. Bij duurzaam onderwijs gaat het dan over: Overdracht van kennis over in relatie tot het vakgebied in termen van People, Planet, Prosperity, tijd en plaats Ontwikkelen van vaardigheden, zoals interdisciplinair samenwerken, ethische debatten voeren, systeemdenken, het uitwerken van toekomstscenario s of het uitvoeren van een stakeholderanalyse Ontwikkelen van een houding van verantwoordelijkheid en respect, persoonlijk leiderschap Organisatie: transitie- en verandermanagement, stakeholderdialoog Waarde creatie, verschuivende ethiek: doing less bad doing good H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
5 2. OPZET EN ONTWIKKELING VAN HET BEOORDELINGSKADER 2.1. Vijf sfasen AISHE kent vijf sfases in opleidingen. Deze zijn ontleend aan het EFQM-model (1988). Voorafgaand aan de specificaties van de afzonderlijke criteria naar de verschillende fasen is er een algemene typering van deze fasen gegeven. Algemene formulering en specifieke uitwerking moeten in samenhang met elkaar gezien worden. Ze kunnen elkaar aanvullen, samen krijgen ze een betekenis die de opleidingen uitdaagt naar de geest van de criteria te zoeken eerder dan naar de letter. Het is aan AISHE-auditoren om ze in deze zin te hanteren. De fasen lopen van activiteiten-georiënteerd, naar proces georiënteerd, systeem georiënteerd, keten georiënteerd en maatschappij georiënteerd. Systeem slaat hier op de opleidingsorganisatie als systeem, niet op de aarde of samenleving als geheel, zoals systeem ook vaak wordt gebruikt. Hier volgt een beschrijving van de vijf fasen in algemene zin. betrekking op onderdelen De processen zijn gebaseerd op acties van individuele leden van het personeel. Beslissingen worden ad hoc genomen. betrekking op het geheel. Relevante delen van de opleiding zijn betrokken Beslissingen hebben een kortetermijn-horizon. Doelen zijn geformuleerd en resultaten worden gemeten. De PDCA-cyclus is rond. Stakeholdermanagement vormt hier een integraal onderdeel van. De processen zijn geïntegreerd in de lopende processen van de opleiding Beslissingen worden genomen op basis van een opleidingsbeleid, gericht op de middellange termijn. betrekking op de rol van de opleiding in de keten. De ketenpartners 1 zijn actief betrokken bij de processen in de opleiding Beslissingen worden in afstemming met de ketenpartners genomen. betrekking op de rol van de opleiding in de maatschappij. Relevante partners zijn actief betrokken bij de opleiding. De opleiding vervult een vooraanstaande rol. Er is een langetermijn-strategie. 1 Werkdefinitie ketenpartners : organisaties in de ketens waarin de opleiding is betrokken: de onderwijsketen, het beroepenveld, de kennisinstellingen. Welke specifieke ketens relevant zijn, bepaalt de opleiding per criterium, voor zover het niet in de omschrijving van het criterium zelf benoemd is. H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
6 3. PROCESBESCHRIJVING AISHE 2012 Onderstaande procesbeschrijving is een toelichting voor de gebruikers van AISHE Voor formele regelingen, termijnen, etc. zie het reglement keurmerk duurzaam hoger onderwijs AISHE 2012 op de website van Hobéon Intake Indien een opleiding een Keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs wil behalen, dient zij contact op te nemen met Hobéon voor een intakegesprek (telefonisch of op locatie). In dit gesprek tussen Hobéon en de aanvrager van de audit wordt afgesproken op welke opleiding(en) de audit betrekking heeft en welk niveau van certificering de opleiding ambieert. Bij een audit waar meerdere opleidingen tegelijk beoordeeld worden, wordt een werkwijze afgesproken die een goede beoordeling voor alle opleidingen mogelijk maakt. Ook worden afspraken gemaakt over de gekozen auditvorm, de voorbereiding, taakverdeling, planning, etc. en vervolgens stelt Hobéon een offerte op voor de uitvoering van één of meer AISHE audits, passend bij de afspraken die in het vooroverleg gemaakt zijn Samenstelling auditteam Hobéon wijst twee gecertificeerde auditoren aan, waarvan één gecertificeerde AISHE auditor Gesprekspartners De groep van deelnemers aan de AISHE audit wordt, in overleg met het auditteam en afhankelijk van de gekozen auditmethode, door de opleiding samengesteld. In principe wordt gesproken met representanten van de volgende groepen : a. Management b. Onderwijzend personeel c. Ondersteunend personeel d. Studenten e. Werkveld Hierbij wordt gelet op een spreiding van: afstudeerrichtingen; disciplines; curriculumjaren; kennis en ervaring m.b.t., etc. Indien meer dan één opleiding beoordeeld wordt, bestaat de deelnemersgroep uit voldoende vertegenwoordigers van alle opleidingen Samenstelling dossier De opleiding stuurt het auditteam, voorafgaand aan de audit, een beknopte zelfevaluatie op basis van het beoordelingskader en een dossier. De inhoud van dit dossier wordt samengesteld in overleg met de auditoren en bevat minimaal de volgende documenten: Een document waarin de visie van de onderzochte opleiding(en) c.q. instelling met betrekking tot is vastgelegd; Een document waarin het profiel van de afgestudeerde (bijvoorbeeld in de vorm van de beroepscompetenties, de eindtermen, of de academische competenties) is vastgelegd; Een onderwijs- en examenreglement, een studiegids of een gelijksoortig document waarin het gehele curriculum van de betreffende opleiding(en) formeel is vastgelegd; Een representatieve verzameling resultaten van studentenwerk, waaronder tenminste een aantal stage- en afstudeerverslagen, waaruit blijkt dat de in het auditverslag gedane beweringen daadwerkelijk tot uiting komen in de studentenprestaties en dus in de resultaten van de opleiding(en); Een korte zelfevaluatie (vooraf) of een leeswijzer (achteraf), die een relatie legt het beoordelingskader en de meegezonden bijlagen (onder meer in de vorm van verwijzingen naar paginanummers), en die het voor de auditoren mogelijk maakt om het onderzoek op efficiënte wijze uit te voeren. H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
7 De opleiding kan hier nog documenten aan toevoegen, als deze naar het oordeel van de aanvragende instelling nodig of nuttig zijn. De auditor stemt met de opleiding af welke auditvorm wordt gehanteerd; dit is altijd maatwerk. Het doel is om een methode te kiezen die het best past bij de doelstellingen van de opleiding en de fase waar de opleiding zich in bevindt Locatiebezoek Tijdens het locatiebezoek spreekt het auditteam met diverse mensen van de opleiding, waaronder in ieder geval het management, docenten, ondersteunend personeel, studenten en het werkveld. De precieze vorm en inrichting van het locatiebezoek wordt afgestemd met de opleiding. Reparatieperiode Indien uit de audit blijkt dat het onderzochte organisatieonderdeel niet geheel voldoet aan de eisen van het keurmerk op een bepaald niveau, maar daar slechts weinig van afwijkt, kan het auditteam op verzoek van de onderwijsinstelling goedkeuring verlenen voor het uitvoeren van een kort reparatieplan. De opleiding krijgt 6 weken extra de tijd dit plan uit te voeren. Bij de beoordeling van het dossier stelt het auditteam vast of de als onvoldoende beoordeelde criteria inmiddels wel aan de eisen voldoen Beoordelingsrapport en certificaat Op basis van het dossier en de gevoerde gesprekken schrijft het auditteam een rapport. Dit rapport wordt na hoor- en wederhoor door het auditteam naar de directeur van de certificerende instantie (Hobéon) gestuurd met een advies. De certificerende instantie beoordeelt de aanvraag aan de hand van dit advies en voert een marginale toets uit en neemt een certificatiebeslissing. De certificatiebeslissing en het certificaat worden toegezonden aan de betreffende opleiding(en). Hobéon draagt er zorg voor dat het toegekende Keurmerk wordt bijgeschreven in het Keurmerkregister. Hobéon houdt een register bij van de opleidingen waaraan het Keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs is verleend. Dit register is openbaar toegankelijk via de website van Hobéon Het Keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs Het Keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs kent verschillende niveaus die worden weergegeven met sterren. De sterren corresponderen met de fasen. Een keurmerk met één ster wil dus zeggen dat binnen de opleiding nog erg activiteiten georiënteerd is; twee sterren betekent proces-georiënteerd, drie sterren systeem-georiënteerd, etc. Geldigheid Het keurmerk wordt van kracht vanaf de datum waarop de directeur van de certificerende instantie het keurmerk heeft toegekend. Op het certificaat wordt aangetekend op welk niveau het keurmerk behaald is. Het keurmerk is zes jaar geldig op voorwaarde dat na drie jaar een midterm review met positieve uitkomst plaatsvindt Bijzonder Kenmerk Duurzaam Hoger Onderwijs De Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) erkent als een betekenisvol bijzonder kenmerk in het kader van de accreditatie. De toekenning van het Bijzonder Kenmerk Duurzaam Hoger Onderwijs aan een opleiding verloopt als volgt: H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
8 1. Behalen van het keurmerk De opleiding behaalt het Keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs op minimaal het drie-sterrenniveau. 2. Aanvraag bij NVAO Op basis van het behalen van drie sterren of meer kan de opleiding een bijzonder kenmerk Duurzaam Hoger Onderwijs aanvragen. Hiertoe wordt bij de aanvraagbrief een kopie van het certificaat en het rapport bijgevoegd. Het Bijzonder Kenmerk Duurzaam Hoger Onderwijs behoeft niet gelijktijdig met de accreditatie aangevraagd te worden. Als een opleiding bij een volgende accreditatieronde het Bijzonder kenmerk wil behouden, behoort dit deel uit te maken van de beoordeling. Met de NVAO en de evaluatiebureaus is afgesproken, dat hiertoe een auditpanel de geldigheid en het niveau van het certificaat controleert en als het aan de eisen voldoet positief adviseert over het Bijzonder Kenmerk. Bij de aanvraag van de accreditatie kan dan naast het accreditatierapport een kopie van het certificaat en het AISHE-rapport meegestuurd worden. 3. Toekenning Indien de opleiding voldoet aan de gestelde eisen van minimaal drie sterren kent de NVAO het Bijzonder Kenmerk Duurzame Ontwikkeling aan de opleiding toe Nulmeting Het AISHE kader kan ook gebruikt worden voor het uitvoeren van een nulmeting. Tijdens een nulmeting adviseren wij gebruik te maken van de consensus gespreksmethode. Dit is een begeleide zelfevaluatie met als resultaat: - Een uitkomst van waar de opleiding nu staat - Een invulling van de betekenis van voor het vakgebied - Concrete actiepunten om de gewenste doelstellingen te bereiken Voor een toelichting op de consensus gespreksmethode, zie bijlage I van dit kader. H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
9 4. HET BEOORDELINGSKADER Algemene typering van de fases Activiteiten- georiënteerd betrekking op onderdelen De processen zijn gebaseerd op acties van individuele leden van het personeel. Beslissingen worden ad hoc genomen. betrekking op het geheel. Relevante delen van de opleiding zijn betrokken Beslissingen hebben een kortetermijn-horizon. Doelen zijn geformuleerd en resultaten worden gemeten. De PDCAcyclus is rond. Stakeholdermanagement vormt hier een integraal onderdeel van. De processen zijn geïntegreerd in de lopende processen van de opleiding Beslissingen worden genomen op basis van een opleidingsbeleid, gericht op de middellange termijn. betrekking op de rol van de opleiding in de keten. De ketenpartners zijn actief betrokken bij de processen in de opleiding Beslissingen worden in afstemming met de ketenpartners genomen. betrekking op de rol van de opleiding in de maatschappij. Relevante partners zijn actief betrokken bij de opleiding. De opleiding vervult een vooraanstaande rol. Er is een langetermijn-strategie. 1. Doelen 1.1 Visie De opleiding heeft een impliciete visie op 2 en onderwijs. Deze blijkt uit de activiteiten die verschillende geledingen in de opleiding ontplooien. De opleiding heeft een geëxpliciteerde visie op en onderwijs Deze wordt gedragen door grote delen van de opleiding. De visie op en onderwijs is zichtbaar in de profilering van de opleiding De visie is sturend voor het onderwijs en de ondersteunende processen. De visie op is gerelateerd aan de rol van de opleiding in de keten Het werkveld en het toeleverend onderwijs zijn actieve partners bij de visie op duurzaamheid. De visie op en onderwijs is geïntegreerd met die op lange termijnen in de samenleving en de positie van de opleiding daarin. Verschillende partijen zijn betrokken bij de visie van de opleiding. 2 Werkdefinitie : Duurzame is die aansluit op de behoeften van het heden zonder het vermogen van toekomstige generaties om in hun eigen behoeften te voorzien in gevaar te brengen. VN-commissie Brundtland, H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
10 1.2 Beleid Verschillende actoren binnen de opleiding formuleren concrete doelen voor hun eigen activiteiten. De opleiding heeft een samenhangend beleidsplan rond, met concrete doelen voor de verschillende beleidsterreinen, voor de korte termijn. De opleiding heeft een samenhangend beleidsplan rond, met concrete doelen voor de verschillende beleidsterreinen, op middellange termijn. Relevante belanghebbenden zijn bij de van het beleid betrokken Het duurzaamheidsbeleid van de opleiding heeft mede betrekking op de rol van de opleiding in de keten. Het werkveld en het toeleverend onderwijs hebben een aanwijsbare rol bij de van het beleid. De opleiding heeft een samenhangend beleidsplan rond en de positie van de opleiding daarin voor de lange termijn De opleiding betrekt externe partijen en organisaties bij de van haar beleid. 1.3 Eindkwalificaties De eindkwalificaties van de opleiding bevatten enkele aanwijsbare aspecten van Studenten die dat willen kunnen een afstudeerprofiel met aanwijsbare aspecten van hanteren. Duurzame, of een vertaling daarvan voor het vakgebied, maakt onderdeel uit van de eindkwalificaties van de opleiding Deze eindkwalificaties gelden voor alle studenten en afstudeerrichtingen. De vertaling van voor het specifieke opleidingsdomein is integraal in (de uitwerking van) de eindkwalificaties van de opleiding opgenomen. In (de uitwerking van) de eindkwalificaties is zichtbaar, dat de afgestudeerde een rol kan spelen bij in de hele keten in dit domein, bv in de zin van interdisciplinaire samenwerking. De opleiding vervult een leidende rol in de van de eindkwalificaties op het gebied van binnen het domein. H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
11 2. Mensen en middelen 2.1.Personeel Activiteiten- georiënteerd Een aantal medewerkers heeft inhoudelijke kennis op het gebied van in het domein van de opleiding De opleiding biedt ruimte voor uitvoering van individuele scholingsinitiatieven. 2.2 Netwerk Individuele medewerkers onderhouden contacten met bedrijven en/of expertisecentra op het gebied van. De expertise van medewerkers is bekend in de opleiding, toegankelijk voor andere medewerkers en wordt ingezet bij curriculum C ompetentie m.b.t. is onderdeel van het splan personeel. Op het gebied van onderhoudt de opleiding bestendige contacten met bedrijven en expertisecent ra. Het netwerk wordt ingezet bij curriculumon twikkeling 2.3 Respect voor mens en milieu Op een aantal Er is concreet punten neemt de beleid gericht op opleiding het bevorderen maatregelen ten van respect ten aanzien van de aanzien van omgang met mens mens en milieu. en milieu. Binnen de opleiding spreekt men elkaar aan op houding en gedrag ten aanzien van mens en milieu. 2.4 Communicatie Communicatie over vindt In- en externe communicatie over De expertise op het gebied van is breed aanwezig in de opleiding Deze expertise wordt systematisch actueel gehouden. Het netwerk van de opleiding is gevormd op basis van de gewenste uitwisseling van kennis en expertise. Dit netwerk wordt systematisch ingezet bij curriculum en uitvoering van de onderwijs en onderzoek. De opleiding wordt gekenmerkt door een cultuur waarin wederzijds respect en verantwoordelijkheid voor het eigen gedrag ten aanzien van mens en milieu centraal staat Duurzame heeft een weloverwogen Kennis en expertise bij de ketenpartners maakt onderdeel uit van het onderwijs. Personeels m.b.t. wordt vormgegeven in samenwerking en uitwisseling met werkveld en kennisinstellingen. Medewerkers van de opleiding voeren onderwijs en onderzoek uit met en voor andere opleidingen, toeleverend onderwijs, werkveld en kennisinstellingen. Het beleid ten aanzien van mens en milieu wordt samen met ketenpartners ontwikkeld en uitgevoerd De opleiding is met haar ketenpartners in gesprek en reflecteert op het (gewenste) gedrag en de houding van studenten en de samenwerking onderling. De opleiding communiceert over haar eigen Medewerkers van de opleiding zijn toonaangevend m.b.t in het relevante domein Personeels m.b.t. wordt mede vormgegeven op basis van en en vindt plaats in samenwerking met organisaties. Het netwerk van de opleiding op het gebied van bevat een variatie aan actoren In haar omgeving speelt de opleiding op meerdere terreinen een voortrekkersrol. De opleiding is een voorbeeld voor opleidingen en verwante organisaties als het gaat om beleid en de realisatie hiervan ten aanzien van mens en milieu De opleiding communiceert over haar eigen H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
12 plaats op basis van incidenten en afzonderlijke activiteiten Individuen of groepen in de opleiding beslissen zelf over hun communicatieuitingen vindt plaats onder verantwoordelijkheid van een aangewezen afdeling of persoon 3. Onderwijs 3.1 Kennisinhoud onderwijsprogramma Activiteiten- georiënteerd In de kennisbasis voor het onderwijs zijn relevante thema s over in het eigen domein herkenbaar Het onderwijs rond komt tot stand op basis van initiatieven van docenten of studenten. Basiskennis van in het opleidingsdomein heeft een zichtbare plaats in het curriculum In verschillende fases van de studie kunnen studenten voor thema s rond kiezen. 3.2 Leren in het werkveld Activiteiten- georiënteerd In praktijkopdrachten komen elementen van voor De aanwezigheid van in praktijkopdrachten is afhankelijk van de individuele docent of student. Elke student voert in de opleiding minimaal één keer een praktijkopdracht uit vanuit een integraal perspectief op In verschillende fases van de studie kunnen studenten voor praktijkopdrachten op het gebied van kiezen. plaats in de interne en externe communicatieuitingen van de opleiding. Duurzame is vanuit de eindkwalificaties van de opleiding zichtbaar in het hele curriculum verweven. Alle docenten en studenten zijn betrokken bij onderwijs rond. De opleiding beoordeelt studenten op het hanteren van een integraal perspectief op bij de uitvoering van opdrachten in het werkveld. Opdrachtgevers uit het werkveld brengen regelmatig opdrachten aan met een duidelijk vraagstuk rond. activiteiten rond en die van haar ketenpartners. De communicatie over vindt in afstemming met ketenpartners plaats en wordt samen met hen uitgevoerd. De kennisinhoud van wordt ontworpen en gegeven in nauwe samenwerking met de ketenpartners De opleiding is betrokken bij de en uitvoering van een inhoudelijke leerlijn door de onderwijskolom heen. De opleiding is betrokken in samenwerkingsproj ecten met werkveld en kennisinstellingen, gericht op innovaties in de beroepspraktijk. In de samenwerkingsproj ecten is de ketenbenadering zichtbaar. activiteiten rond en fungeert als poort voor communicatie van haar omgeving. De opleiding is opinion leader in haar domein op het gebied van. De kennisinhoud van wordt ontworpen en aangeboden in nauwe samenwerking met organisaties Het opleidingsprogramma is een voorbeeld voor opleidingen in en buiten het domein. De opleiding is initiator en/of vervult een leidende rol in multidisciplinaire innovatieprojecten in het werkveld, samen met organisaties, onderwijs- en kennisinstellingen. 3.3 Didactiek In het onderwijs worden hier en daar werkvormen gebruikt die geschikt zijn voor het ontwikkelen van een attitude van Proces-georiënteerd Iedere student komt gedurende de opleiding in aanraking met werkvormen die bewust ontworpen zijn voor het ontwikkelen van een attitude van Het didactisch concept is bewust vanuit een duurzaam kader ontworpen, Er bestaat een helder verband tussen de visie en het beleid rond De opleiding ontwerpt en voert het didactisch concept uit in interactie met de ketenpartners. De opleiding staat bekend om haar innovatie didactische werkvormen gericht op. H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
13 verantwoordelijkhei d voor. Deze keuze voor bepaalde werkvormen is afhankelijk van de individuele docent. 3.4 Onderzoek 3 Activiteiten- georiënteerd Docenten en/of studenten uit de opleiding zijn nu en dan betrokken bij onderzoeksprojecten rond. De aanwezigheid van duurzaamheidsaspecten in onderzoeksprojecten is afhankelijk van de individuele docent of student. verantwoordelijkheid voor. De opleiding draagt er zorg voor, dat iedere student in minimaal één onderzoek een integraal perspectief op hanteert. en het didactisch concept. Docenten en studenten hanteren een integraal perspectief op bij het beantwoorden van hun onderzoeksvraag. Opbrengsten uit het onderzoek komen zichtbaar terug in het onderwijs De opleiding is betrokken in onderzoeksprojecte n met lectoren, kennisinstellingen en werkveld, gericht op innovaties in de beroepspraktijk. De opleiding is initiator en/of vervult een leidende rol in multidisciplinaire onderzoeksprogramma s samen met organisaties, onderwijs- en kennisinstellingen. 3 Werkdefinitie praktijkgericht onderzoek: het verzamelen en analyseren van bestaande of nieuw gegenereerde kennis om een praktijkprobleem op te lossen H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
14 4. Resultaten 4.1 Afgestudeerden Sommige afgestudeerden zijn in staat om in het werkveld een bijdrage te leveren aan 4.2 Innovaties Onderzoeks- en/of afstudeerprojecten leiden nu en dan tot innovatieve oplossingen voor met verbonden vraagstukken uit de beroepspraktijk. Alle afgestudeerden zijn in staat om in het werkveld een bijdrage te leveren aan De opleiding is erop gericht om in onderzoeks- en/of afstudeerprojecten tot innovatieve oplossingen te komen voor met verbonden vraagstukken uit de beroepspraktijk. Alle afgestudeerden zijn in staat om in hun beroepspraktijk de betekenis van voor deze beroepspraktijk duidelijk te maken en eraan bij te dragen. Onderzoek en onderwijs zijn systematisch gericht op het ontwikkelen van innovaties in de beroepspraktijk Alle docenten zijn bij deze inspanningen betrokken. Afgestudeerden zijn competent om in het werkveld op te treden als ambassadeurs en innovators op het gebied van. In onderzoek en onderwijs werkt de opleiding samen met kennisinstellingen en instellingen in de beroepspraktijk om tot innovaties in kennisdomein en beroepspraktijk te komen. In de innovatieve oplossingen is de ketenoriëntatie van de opleiding en haar kennispartners zichtbaar. Afgestudeerden spelen een initiërende rol bij de verduurzaming van het domein, zowel in de kennis als in de beroepspraktijk. De innovaties die in onderzoek en onderwijs van de opleiding, samen met de ketenpartners, gerealiseerd zijn, hebben bekendheid in de bredere omgeving De innovaties zijn gericht op oplossingen waar de hele keten bij betrokken is. H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
15 Bijlage Nulmeting Consensus als gespreksmethode Voorbereiding De contactpersoon van de opleiding bereidt de consensusbespreking intern voor. Dit houdt in dat een representatieve groep van de opleiding samengesteld wordt en één dag beschikbaar is om deel te nemen aan de bijeenkomst. Voor de overige leden van de groep vergt de consensusbespreking zelf geen voorbereiding. Benodigd materiaal Tijdens de consensusbijeenkomst beschikt iedere deelnemer over de laatste versie van het beoordelingskader AISHE 2012 (digitaal of op papier). De laatste versie is beschikbaar via de website van Hobéon. Verloop consensusbespreking De audit vindt plaats op basis van consensus als gespreksmethode. De consensusbespreking wordt voorgezeten door de lead-auditor. Bij aanvang van de bijeenkomst zal de auditor een korte introductie geven waarin hij/zij het kader voor neerzet en een uitleg geeft over de AISHE methode en het verloop van de dag. Vervolgens scoren de deelnemers op individuele basis per criterium in welke fase de opleiding zich bevindt, waarna de consensusbespreking start. Tijdens het consensusgedeelte gaan de deelnemers met elkaar in gesprek en zullen zij op basis van argumenten, voorbeelden, ervaringen, etc. met elkaar in debat gaan over de mate van integratie van in de opleiding en probeert tot overeenstemming te komen. De auditoren zijn hierin onderdeel van de consensus. Er kunnen verschillende redenen zijn om met deze methode te werken, zoals het (verder) vormen van een gezamenlijke visie op, het creëren van draagvlak of het gezamenlijk definiëren van ambities en vervolgstappen. Het proces van de gespreksvoering en het uitwisselen van kennis en ideeën is bij deze methode minstens zo van belang als de feitelijke uitkomst. De ervaring leert dat het auditteam, door met de opleiding in gesprek te gaan een levendig beeld krijgt van de manier waarop vorm en inhoud krijgt binnen de opleiding Na afloop van de consensusbespreking is een helder beeld ontstaan van waar de opleiding zich bevindt. Dit resultaat is gebaseerd op het gezamenlijk oordeel van de opleiding en het auditteam over de prestaties van de opleiding. Ook is een ambitie geformuleerd en zijn concrete acties benoemd om dit doel te bereiken. H obéon AISHE 2012 juni 2013 v
BEOORDELINGSKADER Duurzame ontwikkeling in het middelbaar beroepsonderwijs
BEOORDELINGSKADER Duurzame in het middelbaar beroepsonderwijs Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Beoordelingskader Duurzame In het middelbaar
Nadere informatieBeoordelingskader duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs AISHE 2016
Beoordelingskader duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs AISHE 2016 Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl Beoordelingskader duurzame
Nadere informatieOpleidingen Duurzaam Vernieuwen
Opleidingen Duurzaam Vernieuwen Inhoud Avans & Context Programma Avans Duurzaam Instrumenten AISHE Curriculum scan VESTIA+D Contact. Avans & Context Avans Hogeschool 29.000 studenten 2.500 medewerkers
Nadere informatieReglement Organisatietoets MVO
Reglement Organisatietoets MVO Januari 2013 INHOUD 1. KADER REGELING 1 1.1. Reglement Organisatietoets MVO 1 1.2. Het Keurmerk Maatschappelijk Verantwoord Organiseren in het Hoger Onderwijs 1 1.3. De Keurmerkcommissie
Nadere informatieBijzonder kenmerk Duurzaam hoger onderwijs
Bijzonder kenmerk Duurzaam hoger onderwijs September 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Naamswijziging 3 3 Bijzonder kenmerk volgt reguliere procedure 3 4 Relatie met keurmerk Duurzaam Hoger Onderwijs: AISHE
Nadere informatieBEOORDELINGSKADER. Organisatietoets MVO in het hoger onderwijs
BEOORDELINGSKADER Organisatietoets MVO in het hoger onderwijs Inhoudsopgave INLEIDING EN CONTEXT 1 MVO 1 ISO26000: de principes en kernthema s 1 MVO in Nederland 2 Organisatietoets MVO en Instellingstoets
Nadere informatieKEURMERK DUURZAAM HOGER ONDERWIJS
AISHE Beoordelingsrapport KEURMERK DUURZAAM HOGER ONDERWIJS hbo-bacheloropleiding en Ad-programma Leisure Management Stenden Hogeschool Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66
Nadere informatieUitkomsten pilot Duurzame ontwikkeling in opleidingen van het hoger onderwijs
Uitkomsten pilot Duurzame ontwikkeling in opleidingen van het hoger onderwijs Symposium Groene ICT en duurzaam hoger onderwijs PLAN.1 1.4..3.4 3.1 5 4 3 1 AISHE 3. 3.3 DO 3.4 4.1 1.3 1 4. 5 november 010
Nadere informatieREGELING EN BEOORDELINGSKADER BEOORDELING AFSTUDEERRICHTINGEN GGZ AGOOG
REGELING EN BEOORDELINGSKADER BEOORDELING AFSTUDEERRICHTINGEN GGZ AGOOG Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl REGELING EN BEOORDELINGSKADER
Nadere informatieREGELING EN BEOORDELINGSKADER ACCREDITATIE BIJSCHOLINGSPROGRAMMA S GGZ AGOOG
REGELING EN BEOORDELINGSKADER ACCREDITATIE BIJSCHOLINGSPROGRAMMA S GGZ AGOOG Lange Voorhout 14 2514 ED Den Haag T (070) 30 66 800 F (070) 30 66 870 I www.hobeon.nl E info@hobeon.nl REGELING EN BEOORDELINGSKADER
Nadere informatieBEOORDELINGSKADER EN -PROCEDURE VOOR DE CERTIFICERING VAN BEDRIJFSOPLEIDINGEN TOURMANAGER
BEOORDELINGSKADER EN -PROCEDURE VOOR DE CERTIFICERING VAN BEDRIJFSOPLEIDINGEN TOURMANAGER 1. INLEIDING Het certificeringsonderzoek voor de aanbieders van opleidingen voor tourmanager heeft de vorm van
Nadere informatieHandreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs
Handreiking bij het beoordelingskader voor het bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 12 november 2012 Inhoudsopgave 1 Inleiding 3 2 Handreiking voor specifieke invulling van de standaarden
Nadere informatieConcept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs
Concept Beoordelingskader voor het bijzondere kenmerk residentieel onderwijs 2 december 2008 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 pagina 2 1 Inleiding Dit beoordelingskader bevat een aantal facetten
Nadere informatiePR V1. Beroepscompetentie- profiel RBCZ therapeuten
PR 180724 V1 Beroepscompetentie- profiel Afgeleid van de niveaubepaling NLQF, niveau 6 heeft RBCZ kerncompetenties benoemd voor de complementair/alternatief therapeut. Als uitgangspunt zijn de algemene
Nadere informatieAlle competenties moeten met voldoende zijn beoordeeld
BEOORDELINGSFORMULIER / Artistieke Praktijk II jaar 4 Blad 1 Toetscode: Datum: Handtekening student: Beoordelaar 1: Handtekening beoordelaar 1: Beoordelaar 2: Handtekening beoordelaar 2: Extern deskundige:
Nadere informatieTeamscan op accreditatiewaardigheid
Teamscan op accreditatiewaardigheid De Teamscan accreditatiewaardigheid (in vervolg: scan) geeft inzicht in hoe het opleidingsteam ervoor staat met betrekking tot de opleidingsaccreditatie. De scan bestaat
Nadere informatieBijzondere kenmerken Nadere uitwerking
Bijzondere kenmerken Nadere uitwerking NVAO Afdeling Nederland Juli 2017 Deze nadere uitwerking bevat de aanvullende eisen behorend bij een specifieke NVAO beoordelingsprocedure die staat vermeld in het
Nadere informatieTaken en competenties gecertificeerde secretarissen en coördinatoren
Taken en competenties gecertificeerde secretarissen en coördinatoren NVAO 17 augustus 2010 Inhoud 1 Certificering 3 2 Taken en competenties 3 2.1 Rapport 3 2.2 Procesgang 4 2.3 Vaardigheden 5 3 Gedragscode
Nadere informatieToetsing aan de praktijk: bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Richtlijn
Toetsing aan de praktijk: bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Richtlijn NVAO Afdeling Nederland Augustus 2017 Deze richtlijn beschrijft de uitvoering van de praktijktoets behorend bij
Nadere informatieBijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs
Bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs 4 november 2011 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordelingskader 4 3 Procedure 6 pagina 2 1 Inleiding Instellingsbesturen kunnen voor opleidingen met kleinschalig,
Nadere informatieRichtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Positionering van de opleidingen De vergelijking met Vlaanderen
Richtlijn beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige opleiding. Positionering
Nadere informatieHandreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland
Handreiking aanvraag Toets Nieuwe Opleiding Nederland 17 december 2015 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Wanneer een Toets Nieuwe Opleiding? 4 3 Werkwijze Toets Nieuwe Opleiding 5 4 Aanvraagdossier ten behoeve van
Nadere informatieKwaliteitskader KunstKeur Individuele aanbieders Kunsteductie
Kwaliteitskader aanbieders Kunsteductie juni 2013 1 1. Toetsingskaders, toetsing en registratie Inleiding Kwaliteitsmanagement vloeit voort uit de overtuiging dat kwaliteit van producten en processen vrijwel
Nadere informatieREGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie. studiejaar
REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS Instituut voor Toegepaste Biowetenschappen en Chemie studiejaar 20172018 Inhoud REGELING EXTERNE TOEZICHTHOUDERS BIJ EXAMENS... 1 1. Positie en benoeming externe
Nadere informatieHeikamperweg AZ Asten-Heusden
Heikamperweg 1 5725 AZ Asten-Heusden bbs.antonius@prodas.nl www.antonius-heusden.nl Beste geïnteresseerde in de kwaliteiten van BBS. Antonius, Kwalitatief en passend onderwijs verzorgen is een opdracht
Nadere informatieDe student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen.
Competentie 1: Creërend vermogen De student kan vanuit een eigen idee en artistieke visie een concept ontwikkelen voor een ontwerp en dat concept tot realisatie brengen. Concepten voor een ontwerp te ontwikkelen
Nadere informatieNVAO NEDERLAND RICHTLIJN PANELSAMENSTELLING
NVAO NEDERLAND RICHTLIJN PANELSAMENSTELLING FEBRUARI 2019 NVAO NEDERLAND Richtlijn panelsamenstelling RICHTLIJN BEHOREND BIJ BEOORDELINGSKADER ACCREDITATIE HOGER ONDERWIJS NEDERLAND 2018 FEBRUARI 2019
Nadere informatie1. FORMAT PLAN VAN AANPAK
INHOUDSOPGAVE 1. FORMAT PLAN VAN AANPAK 1.1. Op weg naar een kwaliteitsmanagementsysteem 1.2. Besluit tot realisatie van een kwaliteitsmanagementsysteem (KMS) 1.3. Vaststellen van meerjarenbeleid en SMART
Nadere informatieToelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland
Toelichting beoordelingskader bij beoordeling postinitiële wo-master opleidingen in Nederland Het is aan het beoordelingspanel om te bepalen of deze toelichting relevant is bij de beoordeling van de onderhavige
Nadere informatieEen vragenlijst voor de Empowerende Omgeving
Een vragenlijst voor de Empowerende Omgeving Introductie In het EQUAL Request project wordt getracht de participatie van het individu in het eigen reïntegratietraject te vergroten. Hiervoor moet het individu
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 1.2 Klantenadviserend (externe klanten)
Doel van de functiefamilie Vanuit een specialisatie professioneel advies of begeleiding geven aan externe klanten deze klanten oplossingen aan te reiken of maximaal te ondersteunen in het vinden van een
Nadere informatieBEOORDELINGSKADER ERKENNINGSAANVRAAG VERPLEEGKUNDIGE VERVOLGOPLEIDING
BEOORDELINGSKADER ERKENNINGSAANVRAAG VERPLEEGKUNDIGE VERVOLGOPLEIDING Toelichting bij het gebruik van het beoordelingskader: Het beoordelingskader is een werkdocument voor opleidingscommissies om zo op
Nadere informatieProcurement is an attitude! Ambities Nevi CPD 2015 t/m 2017
Procurement is an attitude! Ambities Nevi CPD 2015 t/m 2017 Versie: 1.0 Datum: 10 februari 2015 Status: door CPD - bestuur vastgesteld Gebruikte informatie: Resultaat enquête onder leden d.d. 3 juni 2014
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 1.3 Technisch specialist
FUNCTIEFAMILIE 1.3 Technisch specialist Doel van de functiefamilie Vanuit de eigen technische specialisatie voorbereiden en opmaken van plannen, ontwerpen of studies en de uitvoering ervan opvolgen specialistische
Nadere informatiePermanente Educatie Stichting LOOP tijdvak 2013 t/m 2015
Permanente Educatie Stichting LOOP tijdvak 2013 t/m 2015 VS.2015-01-01 01 Landelijk Overkoepelend Orgaan voor Podologie Inhoudsopgave Inleiding... Accreditatietijdvak 2013 t/m 2015... Reglement Permanente
Nadere informatieCriteria bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Nadere uitwerking
Criteria bijzonder kenmerk Kleinschalig en intensief onderwijs Nadere uitwerking NVAO Afdeling Nederland Januari 2018 Deze nadere uitwerking bevat de aanvullende eisen behorend bij een specifieke NVAO
Nadere informatieBijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.
Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende
Nadere informatieHogescholen en universiteiten : sterren in duurzaam hoger onderwijs! Meetinstrument duurzame ontwikkeling in hoger onderwijs.
Hogescholen en universiteiten : sterren in duurzaam hoger onderwijs! Meetinstrument duurzame ontwikkeling in hoger onderwijs. Interactieve sessie markt duurzame ontwikkeling in het hoger onderwijs 7 november
Nadere informatieBesluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool
nvao nederlands - vlaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot een positief oordeel van een aanvraag toets nieuwe opleiding van de hbo-bachelor HBO-Rechten van Capabel Hogeschool datum 29 december
Nadere informatiePEER REVIEWS. Managementgroep Interactum September 2014
PEER REVIEWS Managementgroep Interactum September 2014 Met peer review wordt een systeem bedoeld waarbij de betreffende opleidingen structureel gebruik maken van elkaars deskundigheid en elkaars critical
Nadere informatieVISIE OP ONDERWIJS. Associate degrees voltijd
VISIE OP ONDERWIJS Associate degrees voltijd Voor u ligt de Visie op Onderwijs voor de Associate degree-opleidingen. Deze visie is tot stand gekomen met de partners in het mbo en het hbo in de regio. In
Nadere informatieOpleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016. Regeling Externe toezichthouders bij examens
Opleidingsstatuut Bacheloropleiding Automotive Studiejaar 2015 2016 Regeling Externe toezichthouders bij examens Inhoudsopgave 1. Positie en benoeming externe toezichthouders... 3 2. Taak externe toezichthouder
Nadere informatie,wao. Hogeschool Van Hall Larenstein hbo-bachelor Land- en Watermanagement (240 ECTS) 14 december 2017
,wao w n e d e rla n d s- vlaam se a ccre d ita tie o rg a n is a tie Besluit strekkende tot toekenning van het bijzonder kenmerk Duurzaam Hoger Onderwijs aan de opleiding hbo-bachelor Land- en Watermanagement
Nadere informatieAanvullende informatie over elke mindset krijgt u door te klikken op de vlakken in de roadmap.
Wij stellen u graag de nieuwste versie van de Talent Management Roadmap voor. Twee mindsets rond duurzaam HR werden toegevoegd: - Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen - Business Model Aanvullende informatie
Nadere informatieBEOORDELING OPLEIDING MET LICHTERE OPLEIDINGSACCREDITATIE
NVAO NEDERLAND BEOORDELING OPLEIDING MET LICHTERE OPLEIDINGSACCREDITATIE Experiment instellingsaccreditatie met lichtere opleidingsaccreditatie Nadere uitwerking JULI 2018 NVAO NEDERLAND BEOORDELING OPLEIDING
Nadere informatieBeleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa
Beleid Horizontale dialoog Hogeschool Viaa Vastgesteld door het college van bestuur op 4 januari 2016 Positief advies beleidsoverleg 13 oktober 2015 Goedgekeurd door de raad van toezicht 18 december 2015
Nadere informatieWerken met leeruitkomsten. 7 november 2016
Werken met leeruitkomsten 7 november 2016 Wat zijn leeruitkomsten? Een leeruitkomst is een meetbaar resultaat van een leerervaring op basis waarvan vastgesteld kan worden in welke mate, tot op welk niveau
Nadere informatieDuurzaamheidsaudits in het hoger onderwijs
Duurzaamheidsaudits in het hoger onderwijs - Do's en dont's op basis van het AISHE-instrument Kim Ceulemans 1 Wim Lambrechts 1 Annemie Vervrangen 2 Interactieve sessie Markt Duurzame Ontwikkeling in Hoger
Nadere informatieBijlage V. Bij het advies van de Commissie NLQF EQF. Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en Dublin descriptoren.
Bijlage V Bij het advies van de Commissie NLQF EQF Tabel vergelijking NLQF-niveaus 5 t/m 8 en. Tabel ter vergelijking NLQF niveaus 5 t/m 8 en Dublindescriptoren NLQF Niveau 5 Context Een onbekende, wisselende
Nadere informatieFontys Kwaliteitsagenda Groei door aandacht en uitdaging
Fontys Kwaliteitsagenda Groei door aandacht en uitdaging Met grote passie en betrokkenheid wordt bij Fontys elke dag hard gewerkt aan de kwaliteit waar wij trots op zijn. Tegelijkertijd vinden wij dat
Nadere informatieTaken en competenties getrainde secretarissen en coördinatoren
Taken en competenties getrainde secretarissen en coördinatoren Februari 2015 Inhoud 1 Training 3 2 Taken en competenties 3 2.1 Rapport 3 2.2 Procesgang 4 2.3 Vaardigheden 4 3 Gedragscode voor opleidingsbeoordelingen
Nadere informatieDoel. Context VSNU UFO/INDELINGSINSTRUMENT FUNCTIEFAMILIE ONDERWIJS- & ONDERZOEKSONDERSTEUNING VAARDIGHEIDSDOCENT VERSIE 3 APRIL 2017
Vaardigheidsdocent Doel Ontwikkelen en verzorgen van buiten de kaders van de wetenschappelijke onderwijsonderdelen maar binnen de kaders van het beleid van de instelling, faculteit, opleidingsinstituut,
Nadere informatieAmbitie 2020 Avans Hogeschool. Het verschil maken
Ambitie 2020 Avans Hogeschool Het verschil maken pagina 2 van 7 Voorwoord Het verschil maken, dat willen we bij Avans Hogeschool. Door wát we doen en door hóe we het doen. Allemaal: onze studenten, afgestudeerden
Nadere informatieScoreformulier Pro-U assessments Lijst met beoordelingen op SBL competenties en indicatoren
Scoreformulier Pro-U assessments Lijst met beoordelingen op SBL competenties en indicatoren Let op: momenteel wordt gewerkt aan een instrument dat beoordeelt aan de hand van de nieuwe bekwaamheidseisen
Nadere informatieInfosessie Capaciteitsopbouw van docenten hoger onderwijs over klimaateducatie. Hendrik Consciencegebouw 13 september om uur
Infosessie Capaciteitsopbouw van docenten hoger onderwijs over klimaateducatie Hendrik Consciencegebouw 13 september om 13.30 uur Overzicht Wie is wie? Ecocampus & departement Onderwijs en Vorming Situering
Nadere informatieMet het nieuwe welzijnsbeleid werkt de gemeente Tiel vanuit de volgende uitgangspunten:
Opdrachtformulering kwartiermaker integrale welzijnsopdracht Aanleiding De gemeenteraad van de gemeente Tiel heeft in haar vergadering van juli 2014 het besluit genomen om een inhoudelijke discussie te
Nadere informatieProgramma van Eisen voor de Call Verkenning Nationale Museale Voorziening Slavernijverleden
Gedeelde geschiedenis amsterdam.nl/gedeeldegeschiedenis Verkenning Nationale Museale Voorziening Slavernijverleden Inleiding De keuze voor een Call Vereiste gegevens Planning Procedure toetsing en beoordeling
Nadere informatieFORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM:
FORMULIER STRATEGISCHE THEMA S OPLEIDING [NAAM]: INSTITUUT: (G)OC: INSTITUUTSDIRECTEUR: DATUM: De (G)OC heeft als formele wettelijke vastgelegde taak het adviseren over de OER en het jaarlijks beoordelen
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool
,nuao r nederlands - viaamse accreditatieorganisatie Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Communicatie van de NHL Hogeschool datum 29 september 2017 onderwerp
Nadere informatieAMBITIE HET VERSCHIL MAKEN
AMBITIE 2020. HET VERSCHIL MAKEN VOORWOORD. Het verschil maken, dat willen we bij Avans Hogeschool. Door wát we doen en door hóe we het doen. Allemaal: onze studenten, afgestudeerden en onze medewerkers.
Nadere informatieBeoordelingskader Bijzonder (Kwaliteits)Kenmerk Ondernemen
Beoordelingskader Bijzonder (Kwaliteits)Kenmerk Ondernemen september 2013 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Beoordeling van het bijzonder kenmerk ondernemen 5 3 Beoordeling standaarden 10 pagina 2 1 Inleiding Vanuit
Nadere informatieBACHELOR RECHTSGELEERDHEID AFSTUDEERRICHTING JURIDISCHE BESTUURSKUNDE. Bestuurskundig onderzoeksproject
Rijksuniversiteit Groningen Vakgroep Staatsrecht, Bestuursrecht en Bestuurskunde BACHELOR RECHTSGELEERDHEID AFSTUDEERRICHTING JURIDISCHE BESTUURSKUNDE Bestuurskundig onderzoeksproject Versie september
Nadere informatieREGLEMENT Erkenning leerbedrijven van Kenniscentrum PMLF januari Uitgave: PMLF Loire AK Den Haag E I
Uitgave: PMLF Loire 150 2491 AK Den Haag E info@pmlf.nl I www.pmlf.nl Tweede uitgave januari 2013 2 Reglement erkenning leerbedrijven van KC PMLF Artikel 1. Begripsbepalingen In dit reglement wordt verstaan
Nadere informatieCompetentiemanagement bij de federale overheid
Competentiemanagement bij de federale overheid Competentieprofielen Basis Projectleider B December 2009 PROJECTLEIDER B 1/ BASISPROFIEL Tabel informatie begrijpen taken Taken uitvoeren Projectleider B
Nadere informatieProtocol TNO Educatieve Master
Protocol TNO Educatieve Master NVAO 14 maart 2016 Inhoud 1 Inleiding 3 2 Werkwijze toets nieuwe opleiding educatieve master (womaster) 4 3 Toelichting op het beoordelingskader beperkte toets nieuwe opleiding
Nadere informatieWerkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T
Werkveld Datum Instemming/Advies GMR Vastgesteld R v T Organisatie Januari 2012 nvt 18 Januari 2012 Zelfevaluatie Raad van Toezicht Organisatie/Zelfevaluatie Inhoudsopgave 1. PROCEDURE ZELFEVALUATIE RAAD
Nadere informatieDe 6 Friesland College-competenties.
De 6 Friesland College-competenties. Het vermogen om met een open enthousiaste houding nieuwe dingen aan te pakken. Het vermogen jezelf steeds beter te leren kennen. Het vermogen om in te schatten in welke
Nadere informatieOntwikkelen op stage? (Kern)competenties: Cijfer Toelichting
Competentieontwikkeling Om goede, nieuwe leerdoelen te kunnen formuleren is het van belang om eerst te kijken hoe ver ik ben met mijn competentieontwikkeling en welke competenties ik verder wil of moet
Nadere informatieDOE040 VOORTGEZET ONDERWIJS
BIJLAGE 2: UITKOMST ONDERZOEK DOE040 VOORTGEZET ONDERWIJS TE EINDHOVEN INHOUD Uitkomst onderzoek DOE040 VO te Eindhoven 3 2 en oordelen per onderliggende onderzoeksvraag 4 3 Samenvattend oordeel 10 Bijlage
Nadere informatieZelfevaluatie Raad van Toezicht RvT
werkveld datum Instemming/advies GMR Vaststelling RvT Vastgesteld CvB Organisatie 28-11-2012 n.v.t. 28-11-2012 n.v.t. Zelfevaluatie Raad van Toezicht RvT Inhoudsopgave 1. Procedure zelfevaluatie Raad van
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht
,nvao v nederiands - vlaamse accreditatieorganisatie es Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-master Engineering van de Hogeschool Utrecht datum 30 november 2017 onderwerp
Nadere informatieFUNCTIEFAMILIE 5.1 Lager kader
Doel van de functiefamilie Leiden van een geheel van activiteiten en medewerkers en input geven naar het beleid teneinde een kwaliteitsvolle, klantgerichte dienstverlening te verzekeren en zodoende bij
Nadere informatieBIJLAGE 5. WAARDERINGSKADER VOORSCHOOLSE EDUCATIE
BIJLAGE 5. WAARDERINGSKADER VOORSCHOOLSE EDUCATIE In deze bijlage is het waarderingskader en de normering voor de voorschoolse educatie opgenomen. De toelichting op de aanpassing van het waarderingskader
Nadere informatieBijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s
Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s Supplement aa. Functie specialist opleiden en oefenen Functie zoals genoemd in artikel 2 lid 1 sub aa. Besluit personeel veiligheidsregio
Nadere informatieDe begeleidings- en beoordelingstrajecten zijn schriftelijk vastgelegd en te raadplegen door anderen. ILS en Radboud Docenten Academie.
Rapportageformat Instrument Keurmerk HAN ILS en samenwerkingsscholen Versie VO, oktober 2014 Standaard 1. De samenwerkingsschool in relatie tot de kwaliteit van de leerwerkomgeving van de lerende Deze
Nadere informatieNota inzake Economic Development Board
Nota inzake Economic Development Board Inleiding De economische ontwikkeling van Noord-Limburg krijgt een grote impuls met de campusontwikkeling, maar daarmee zijn niet alle economische uitdagingen deze
Nadere informatieKwaliteit van toetsing onder de loep. kwaliteitszorg rondom toetsing 6 februari 2014
Kwaliteit van toetsing onder de loep kwaliteitszorg rondom toetsing 6 februari 2014 Ochtendprogramma inleiding op methodiek werken aan methodiek terugkoppelen opbrengsten presentatie opzet vervolgonderzoek
Nadere informatieBesluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool
NAO nederlands- vlaamse accreditatieorganisatie Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Bewegingstechnologie van De Haagse Hogeschool Datum: 1 oktober
Nadere informatieONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA
ONZE AGENDA OPLEIDEN IN ROTTERDAM VOOR DE WERELD VAN MORGEN STRATEGISCHE AGENDA VOORWOORD Hoe leiden we elke student op tot de professional voor de wereld van morgen? Met de blik op 2025 daagt die vraag
Nadere informatieREGLEMENT PERMANENTE EDUCATIE REGISTER OPERATIONAL AUDITORS
REGLEMENT PERMANENTE EDUCATIE REGISTER OPERATIONAL AUDITORS Artikel 1 Auditor Bestuur Begrippen en afkortingen Een persoon die een objectief onderzoek uitvoert met als doel een onafhankelijk oordeel te
Nadere informatieExamenprofiel mbo Schilderen en Onderhoud en Afbouw
Januari 2015 Examenprofiel mbo Schilderen en Onderhoud en Afbouw Sector: Schilderen en Onderhoud en Afbouw Vastgesteld door: Paritaire Commissie Onderhoud, Schilderen en Afbouw Savantis Vaststellingsdatum:
Nadere informatieCompetentie 1 Ondernemerschap Initiëren en/of creëren van producten en/of diensten, zelfstandig en ondernemend.
Naam student: Studentnummer: Evaluatieformulier meewerkstage CE In te vullen door de bedrijfsbegeleider van de stage biedende organisatie voorafgaand aan het eindgesprek met de stagedocent. De stagiair
Nadere informatieInstrument. Avans-audit op onderwijskwaliteit. Versie: februari 2018 (concept) Auteur: LIC - team Kwaliteit - Lianne Huijssoon
1 Instrument Avans-audit op onderwijskwaliteit Versie: februari 2018 (concept) Auteur: LIC - team Kwaliteit - Lianne Huijssoon 2 Inhoud 1 De context... 4 2 De inhoud... 5 3 De uitvoering... 6 3.1 De voorbereiding...
Nadere informatieFunctieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303
Functieprofiel: Adviseur Functiecode: 0303 Doel (Mede)zorgdragen voor de vormgeving en door het geven van adviezen bijdragen aan de uitvoering van het beleid binnen de Hogeschool Utrecht kaders en de ter
Nadere informatieBijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s
Bijlage A, behorende bij artikel 2 lid 1 Besluit personeel veiligheidsregio s Supplement y. Functie specialist brandpreventie Functie zoals genoemd in artikel 2 lid 1 sub y Besluit personeel veiligheidsregio
Nadere informatieAanvraagformulier Zorginstellingen (her)erkenningsaanvraag Opleiding tot verpleegkundig endoscopist CONCEPT
Aanvraagformulier Zorginstellingen (her)erkenningsaanvraag Opleiding tot verpleegkundig endoscopist CONCEPT Algemene gegevens van de zorginstelling U vult dit deel voor alle opleidingen eenmalig per zorginstelling
Nadere informatiees luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam
m a o r nederlands - v/aamse accreditatieorganisatie es luit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor Toegepaste Wiskunde van de Hogeschool van Amsterdam datum
Nadere informatiecongres Studenten voor Morgen op 10 oktober 2013. Duurzaamheid in het hbo: tijd voor verdieping en verbreding
Speech Thom de Graaf, voorzitter van de Vereniging Hogescholen op congres Studenten voor Morgen op 10 oktober 2013. Duurzaamheid in het hbo: tijd voor verdieping en verbreding Dames en heren, Graag wil
Nadere informatieStrategie Zuyd 2014-2018
Strategie Zuyd 2014-2018 Inleiding De strategie van Zuyd voor de periode 2014-2018 is op hoofdlijnen een voortzetting van de strategie van de afgelopen jaren, aangescherpt vanuit een aantal belangrijke
Nadere informatieOp weg naar een competentiegericht curriculum
Op weg naar een competentiegericht curriculum Dag van de Onderwijsvernieuwing 8 juni 2005 Eva Marrannes Agenda Inleiding Specifieke context van het departement Communicatie Van beroepsprofiel naar Conclusie
Nadere informatieBIJLAGE 1: UITKOMST ONDERZOEK NEWSCHOOL.NU TE HARDERWIJK
BIJLAGE 1: UITKOMST ONDERZOEK NEWSCHOOL.NU TE HARDERWIJK INHOUD Uitkomst onderzoek Newschool.nu te Harderwijk 3 2 en oordelen per onderliggende onderzoeksvraag 4 3 Samenvattend oordeel 10 Bijlage 1A: Overzicht
Nadere informatieOnderzoeksopzet. Armoedebeleid
Onderzoeksopzet Armoedebeleid Rekenkamercommissie gemeente Heerenveen juni 2011. Rekenkamercommissie Heerenveen Onderzoeksopzet armoedebeleid 1 Inhoudsopgave A. Wat willen we bereiken 1. Aanleiding en
Nadere informatieRapport Docent i360. Test Kandidaat
Rapport Docent i360 Naam Test Kandidaat Inhoudsopgave 1. Inleiding 2. Sterkte/zwakte-analyse 3. Feedback open vragen 4. Overzicht competenties 5. Persoonlijk ontwikkelingsplan Inleiding Voor u ligt het
Nadere informatieBesluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool Drenthe
College van Bestuur Hogeschool Drenthe Postbus 2080 7801 CB EMMEN Besluit Besluit strekkende tot een positieve beoordeling van een aanvraag om accreditatie van de opleiding hbo-bachelor Chemie van de Hogeschool
Nadere informatieHet Groene Kompas. voor duurzame ontwikkeling in het MBO. 1 organisatie. 2 deskundigheid. 3 onderwijs. 4 waardering. 1.3 duurzame bedrijfsvoering
Het Groene Kompas voor duurzame ontwikkeling in het MBO 1 organisatie 1.1 visie 1.2 beleid 1.3 duurzame bedrijfsvoering 1.4 communicatie 2 deskundigheid 2.1 netwerk 2.2 expert-groep 2.3 personeel 2.4 rol
Nadere informatieInventarisatie en bijdrage aan Sectorinitiatieven Verkade Vlaardingen B.V.
Inventarisatie en bijdrage aan Sectorinitiatieven Verkade Vlaardingen B.V. 1. INVALSHOEK D: PARTICIPATIE Stichting SKAO vraagt middels de CO 2 -Prestatieladder om deelname aan een sector- of keteninitiatief.
Nadere informatieKwaliteitszorgactiviteiten reformatorische academische opleidingsschool (RAOS)
Kwaliteitszorgactiviteiten reformatorische academische (RAOS) Wat? (Kwaliteitsstandaarden NVAO) Hoe? Wanneer? Door wie? Bij wie? Output Standaard 1: Beoogde eindkwalificaties 1. De heeft een geëxpliciteerde
Nadere informatieLUMIAR VOOR PRIMAIR ONDERWIJS
BIJLAGE 2: UITKOMST ONDERZOEK LUMIAR VOOR PRIMAIR ONDERWIJS TE VIANEN INHOUD 1. Uitkomst onderzoek Lumiar te Vianen 3 2. en oordelen per onderliggende onderzoeksvraag 5 3. Samenvattend oordeel 11 Bijlage
Nadere informatiehbo-bachelor Sociaal-Juridische Dienstverlening (240 ECTS) 22 oklober 2012 voltijd, deeltijd
se a ccr editati eorgani sati e Besluit Besluit strekkende tot het verlenen van accreditatie aan de opleiding hbo-bachelor SociaalJuridische Dienstverlening van de Hanzehogeschool roningen datum 7 mei2013
Nadere informatieConcretere eisen om te (kunnen) voldoen aan relevante wet- en regelgeving zijn specifiek benoemd
>>> Overgang Maatstaf 2016 Onderstaand overzicht bevat de selectie van de geheel nieuwe eisen uit de Maatstaf 2016 en de eisen waarbij extra of andere accenten zijn gelegd, inclusief een korte toelichting.
Nadere informatie