Toezichtsarrangement Antenneregister

Transcriptie

1 Toezichtsarrangement Antenneregister Naleving verplichtingen antenneregister Publicatiedatum: 15 oktober

2 Inhoudsopgave Inleiding... 3 Doel antenneregister... 3 Toezicht op het antenneregister... 3 Voor wie geldt dit Toezichtsarrangement?... 4 Agentschap Telecom als toezichthouder... 4 Onafhankelijke positie Agentschap Telecom... 4 Prioriteit en intensiteit van Agentschap Telecom... 4 Hoe wordt de overtreding vastgesteld?... 5 Op te leggen sancties bij overtreding... 5 Sanctionering... 5 Soorten overtredingen... 5 Sanctiebeleid

3 Inleiding Agentschap Telecom houdt, als onderdeel van het Ministerie van Economische Zaken, toezicht op de veiligheidsen gezondheidsaspecten van radioapparatuur. Denk daarbij aan mobiele telefoons die draadloos verbinding maken met mobiele netwerken. Daarnaast is het agentschap onder meer belast met de taken rondom het registreren van antennegegevens van zendinstallaties. Het gaat dan om het registreren van antennes die horen bij zenders voor UMTS, GSM en LTE, omroep en radiozendamateurs. Het Antennebureau is onderdeel van Agentschap Telecom. Dit bureau is het informatie- en voorlichtingsbureau van de overheid over antennes. Het Antennebureau is verantwoordelijk voor de communicatie over de gegevens die gepresenteerd worden in het antenneregister. Vragen over de gegevens in het antenneregister worden gemeld bij en beantwoord door het Antennebureau. In de kabinetsnota Nationaal Antennebeleid van december 2000 is het antenneregister aangekondigd als één van de instrumenten van het frequentiebeleid. Een ander instrument is het in 2002 afgesloten convenant tussen (destijds) de ministeries van Verkeer & Waterstaat (V&W), Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM), de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de vijf mobiele operators. Dit convenant is in 2010 herzien en gaat over het vergunningsvrij plaatsen van antennes met een hoogte van minder dan vijf meter (GSM en UMTS). In het Algemeen Overleg met de Tweede Kamer van 7 december 2004 is gebleken, dat er behoefte bestaat aan betrouwbare openbare informatie over antennes en antennelocaties. Ook al is het algemene inzicht dat antennes geen nadelig effect hebben op de volksgezondheid, er is een groep mensen die zich daar toch zorgen over maakt. Door middel van een wettelijke regeling zijn alle partijen verplicht om antennegegevens aan te leveren en zijn er kwaliteitseisen gesteld aan de betrouwbaarheid, volledigheid en actualiteit van die gegevens. Vanaf 1 januari 2010 is het antenneregister in de wet opgenomen. Agentschap Telecom is officieel aangewezen als beheerder van het register. Het agentschap heeft daarmee de wettelijke plicht om een antenneregister bij te houden waarin actuele, juiste en volledige gegevens van antennes zijn opgenomen. Het agentschap heeft verder de wettelijke taak om toezicht te houden op de naleving van de verplichting voor aanbieders van mobiele netwerken en andere gebruikers van frequentieruimte, om relevante gegevens aan te leveren voor het antenneregister. Het register is in 2010 uitgebreid. Naast antennes voor mobiele netwerken zijn nu ook andere soorten antennes opgenomen, die gebruikt worden voor omroepuitzendingen, andere mobiele toepassingen en amateuruitzendingen. Doel antenneregister Het doel van het antenneregister is om met complete en actuele gegevens, burgers betrouwbaar te informeren over antennes in hun leefomgeving. Het bieden van informatie over antennes, hun zendkarakteristieken en locatie is een eerste vereiste om vragen van het publiek en instanties over antennes correct te kunnen beantwoorden. Het past ook in het streven van de overheid om transparant te zijn over alles wat met antennes samenhangt. Het antenneregister is vrijelijk toegankelijk en sluit goed aan bij de verschillende internationale en Europese ontwikkelingen over het informeren van burgers over de milieubelasting in zijn of haar omgeving. Om het doel van het antenneregister te kunnen verwezenlijken is vereist dat Agentschap Telecom toezicht houdt op de naleving van de verplichting om relevante gegevens aan te leveren voor het register. Tevens dienen de aangeleverde gegevens juist en volledig te zijn. Toezicht op het antenneregister Het toezicht op het antenneregister moet helpen de doelen van de wet te realiseren, namelijk bijdragen aan het bieden van feitelijke informatie over antennes. Daarvoor is het van belang dat de doelgroepen, als hiervoor genoemd hun wettelijke verplichtingen naleven, zodat er voor het publiek en voor instanties een volledig en juist antenneregister beschikbaar is. Om het toezicht op het antenneregister vorm te geven is een Toezichtarrangement opgesteld en hierin zijn verschillende toezichtinstrumenten opgenomen, waaronder communicatie en sanctionering. Het is immers de functie van het agentschap om de doelgroepen zodanig te beïnvloeden dat zij zich aan de gestelde wettelijke regels houden Het streven is om een zo hoog mogelijke spontane naleving tot stand te brengen. Agentschap Telecom zal dit doen door signalerend, stimulerend en corrigerend op te treden. Het is evident dat dit niet alleen met sancties bereikt kan worden, maar dat voornamelijk 3

4 het instrument communicatie wordt ingezet. Immers, als men weet waarom men zich aan een regel moet houden dan zal men zich er ook eerder aan houden. Indien met communicatie niet het beoogde doel wordt bereikt, dan zal er corrigerend worden opgetreden door het agentschap. Voor wie geldt dit Toezichtsarrangement? De doelgroepen 1 op grond van de wet zijn onder te verdelen in: A. Netwerkoperators en vergunninghouders van vast opgestelde zendstations met antenne-installaties die zenden met een vermogen boven de 10 dbw erp (effectief uitgestraald vermogen). B. Netwerkoperators en vergunninghouders van antenne-installaties op een vaste locatie die tot een netwerk behoren, waarvan meer dan de helft van de antennes afzonderlijk een vermogen uitzenden boven de 10 dbw erp. C. Radiozendamateurs, ongeacht de grootte van het zendvermogen. 2 Agentschap Telecom als toezichthouder Agentschap Telecom streeft in zijn rol als toezichthouder op het antenneregister zowel naar regelconformiteit als naar beleidsconformiteit. Regelconformiteit houdt in het toezien op de naleving van de gestelde regels en het eventueel interveniëren bij de overtreder. Het opleggen van corrigerende maatregelen, zoals boetes of lasten onder dwangsom zijn daarbij passende middelen. Beleidsconformiteit betekent dat Agentschap Telecom een signalerende en adviserende functie vervult bij het realiseren van beleidsdoelstellingen. Het agentschap rapporteert jaarlijks over het uitgevoerde toezicht op het Antenneregister aan de minister van Economische Zaken. Het gaat hierbij zowel om de resultaten van het toezichtproces, als over het afleggen van verantwoording over de uitgevoerde werkzaamheden van het agentschap. Daarnaast zal Agentschap Telecom driejaarlijks de werking van de wet, en vooral het effect van haar eigen inspanningen, meten. Op basis van die resultaten zullen, waar nodig, zowel de prioriteiten worden bijgesteld als ook aan de minister voorstellen worden gedaan voor eventuele wijzigingen in de wet en regelgeving. Onafhankelijke positie Agentschap Telecom Het is van belang dat de maatschappij er vanuit kan gaan dat de toezichthouder onafhankelijk van andere partijen, informatie verzamelt, analyseert en daarmee zijn oordeel tot stand brengt. Agentschap Telecom stelt in zijn hoedanigheid van onafhankelijke toezichthouder zelfstandig zijn prioriteiten in het toezicht vast. Het agentschap acht het van groot belang om op onafhankelijke wijze te interveniëren bij handhavend optreden en bij publicatie van onderzoeksresultaten over naleving van de wet- en regelgeving op het gebied van het antenneregister. Prioriteit en intensiteit van Agentschap Telecom Zoals gemeld ligt de prioriteit bij het toezicht van het agentschap op het bereiken van spontane naleving. Voorlichting en communicatie spelen daarbij een centrale rol. Van belang is dat de doelgroepen van de wet hun gegevens gemakkelijk kunnen doorgeven. Voor operators met een mobiel communicatienetwerk bestaat er een uploadmodule die bedoeld is om antennegegevens digitaal aan te leveren aan Agentschap Telecom. Als daar problemen bij ontstaan kan men eenvoudig contact opnemen met de beheerder van deze module. Voor radiozendamateurs geldt dat zij hun gegevens eenvoudig kunnen melden via de module Melden en registreren frequentiegebruik. Richting de doelgroepen wordt uitgebreide gecommuniceerd over het Antenneregister en de daarbij behorende verplichtingen. Onder andere door direct contact met de doelgroep in overleggen en met hun vertegenwoordigers, publicatie van het Toezichtarrangement op de website en communicatie over handhavingsacties. Burgers en instanties worden gestimuleerd om (mogelijke) fouten in het Antenneregister te melden. Toezicht kan dergelijke 1 Uit veiligheidsoverwegingen hoeven overheidsorganen die een taak uitoefenen op het terrein van politie, justitie of veiligheid geen antennes te registreren in het antenneregister. Zij behoren daarmee niet tot de doelgroep van deze wet. 2 De tekst van artikel 23 Frequentiebesluit 2013 is leidend boven de Toelichting van (het oude) artikel 20b van het Frequentiebesluit, waarin stond dat antennes die enkel worden gebruikt om te ontvangen, niet hoeven te worden opgenomen (red.) in het Antenneregister. Registratie van radiozendamateurs vindt immers plaats met het oogmerk om gebruik te kunnen en willen maken van frequentieruimte. 4

5 meldingen goed gebruiken bij de handhaving. Zij kan haar bevindingen met de aanlevering van gegevens ook publiceren. De verwachting is dat dergelijke acties de naleving van de wet kunnen bevorderen. Daarnaast volgt eenmaal per jaar een dialoogsessie met de relevante partijen om problemen met de uitvoering van de wet en het toezicht te bespreken en nadere voorlichting te bieden. Daar waar duidelijk voldoende is ingezet op communicatie en de doelgroep zich redelijkerwijs niet meer kan verschuilen achter het niet weten verandert het karakter van de interventies. In dat geval is er bij niet-naleving eerder sprake van verwijtbaar handelen. Indien nodig wordt daarbij een passende boete en last onder dwangsom opgelegd om de overtreding te beëindigen. Uiteraard is het toezicht op de naleving van de bepalingen die direct van belang zijn voor de doelstellingen van de wet heel belangrijk. Het gaat dan vooral om de eis dat men antennegegevens dient aan te leveren. Daarna is het van belang dat gegevens juist en volledig worden aangeleverd. Ten slotte dienen gegevens tijdig te worden aangeleverd. De belangrijkste bepalingen zijn dan ook een vast onderdeel in de administratieve inspecties. Geconstateerde overtredingen daarbij zullen in beginsel aanleiding vormen om een inspectie ter plaatse uit te voeren. Ook zullen dit soort overtredingen frequent op recidive worden getoetst. Zeker als is geconstateerd dat er sprake was van onwil door de betreffende organisatie of radiozendamateur. Hoe wordt de overtreding vastgesteld? Er is binnen Agentschap Telecom een risicoanalyse uitgevoerd. De overtreding wordt vastgesteld via administratieve en fysieke controles. Een voorbeeld van dit laatste zijn metingen in het veld die nodig zijn om na te gaan of antennes zijn geplaatst en op welke locatie die staan. De overtredingen waarbij de informatievoorziening aan het publiek over antennes het meest worden benadeeld zijn het meest ernstig. Het gaat dan bijvoorbeeld om het in het geheel niet aanleveren van informatie over antennes of het doorgeven van de verkeerde locatie van antennes. In de risicoanalyse is ook nagegaan wat de kans is dat bepaalde overtredingen zich voordoen. Het product van kans maal ernst bepaald welke overtredingen de meeste aandacht krijgen van Toezicht. Bij controles van Toezicht zal in het bijzonder gekeken worden welke overtredingen hoog scoren in de risicoanalyse. Hoog scoren het aanleveren van antennegegevens en het doorgeven van de juiste locatie van antennes door netwerkoperators, vergunninghouders en radiozendamateurs. Ook het doorgeven van de datum van plaatsing en ingebruikname van antennes scoren hoog. Op te leggen sancties bij overtreding In beginsel wordt een herstelsanctie opgelegd, meestal een last onder dwangsom (lod). Bij verwijtbaar handelen van de aanbieder ligt het voor de hand om daarnaast ook een bestraffende sanctie, een boete, op te leggen. Het basisbedrag van boetes en Lod s ligt uiteraard bij zware overtredingen hoger dan bij de middelzware en lichte overtredingen. Sanctionering Voor de sanctionering wordt per doelgroep gebruik gemaakt van een categorie-indeling. Op deze wijze wordt bij de sanctionering het proportionaliteitsbeginsel tot uitdrukking gebracht. Dit beginsel betekent dat de keuze van een sanctiemiddel en de toe te passen hoogte, in proportie moet staan met het te bereiken doel, namelijk het bevorderen van naleving. Soorten overtredingen Agentschap Telecom onderscheidt drie soorten overtredingen: lichte, middelzware en zware. Lichte overtreding Middelzware overtreding Zware overtreding Niet tijdig doorgeven van Onjuist of onvolledig registreren Niet registreren van antennegegevens antennegegevens Het gaat er bij overtredingen om dat de antennegegevens, genoemd in artikel 24 en (voor radiozendamateurs) artikel 25 Frequentiebesluit worden aangeleverd. Deze gegevens moeten binnen 30 kalenderdagen worden doorgegeven. 5

6 Sanctiebeleid Er zijn voor overtredingen boetenormbedragen vastgesteld. Deze normbedragen bieden een richtsnoer voor het opleggen van sancties gerelateerd aan de ernst van de overtreding. Er kan altijd gemotiveerd van worden afgeweken. Bijvoorbeeld als de overtreding extra verwijtbaar is. Dit kan het geval zijn als de overtreder al vaker op foutief handelen is aangesproken. Daarnaast zijn er voor de verschillende doelgroepen verschillende sancties van toepassing. Radiozendamateurs zijn particulieren en hobbyisten. Een passende sanctie voor een particulier is voor een bedrijf niet effectief. Daar dient een sanctie voldoende hoog te zijn om tot de directietafel door te dringen en de organisatie aan te zetten tot naleving van de regels. Voor radiozendamateurs (categorie C) geldt het volgende: Sanctie Type overtreding Boete 50, - & lod 100, - Lichte overtreding Boete 100, - & lod 200, - Middelzware overtreding Boete 200, - & lod 500, - Zware overtreding De last onder dwangsom heeft een looptijd van één jaar. Voor operators en bijzondere vergunninghouders (categorie A & B) geldt het volgende: Sanctie Type overtreding Boete 250, - & lod 500, - Lichte overtreding Boete 500, - & lod 1000, - Middelzware overtreding Boete 1000, - & lod 2000, - Zware overtreding De last onder dwangsom heeft een looptijd van één jaar. Hierbij dient opgemerkt te worden dat deze overtreding kan worden opgelegd per antenne waarvoor niet, onjuist, onvolledig of niet tijdig gegevens zijn opgeleverd. Een bedrijf of organisatie die bijzonder veel antennes heeft, kan daardoor te maken krijgen met een veel hogere boete. De impact van de overtreding is in een dergelijk geval natuurlijk ook groter. Het kan gebeuren dat er een omissie in het doorgeven van antennegegevens zit. In dat geval krijgt een bedrijf alleen daarvoor een sanctie. Maar als het bedrijf bijvoorbeeld 500 antennes niet heeft doorgegeven, is het mogelijk om een boete van 500 x 1000, - = , - op te leggen. De last onder dwangsom wordt op eenzelfde wijze verhoogd door het aantal antennes te vermenigvuldigen met de in de tabel genoemde standaard last onder dwangsom. Het register is in een dergelijke situatie natuurlijk ook in grotere mate gedupeerd, waardoor er feitelijk voor het publiek minder goede informatie over antennes beschikbaar is. Het beleidsdoel van de wet is daarmee in grotere mate geschaad, wat een hogere sanctie rechtvaardigt. 6