Zeldzame en schaarse vogels in Nederland in 1992

Transcriptie

1 Limosa 67 (1994): Zeldzame en schaarse vogels in Nederland in 1992 Rare and scarce birds in The Netherlands in 1992 WIM M. WIEGANT, GERARD H. STEINHAUS & CDNA Voor U ligt het zeventiende jaarverslag van de Commissie Dwaalgasten Nederlandse Avifauna (CDNA). Een Engelstalige versie van dit verslag verscheen in Dutch Birding (DB 16: ). Ret bevat gevallen uit 1992 en laat ingestuurde en herziene gevallen uit eerdere jaren, uit de jaren 1938 tim 1991, welke zijn beoordeeld door de CDNA. Verscheidene gevallen uit 1992 en voorgaande jaren zijn om diverse redenen nog in behandeling. Een compleet overzicht van aile gevallen van zeldzame soorten uit de jaren zal te zijner tijd worden gepubliceerd. Op 1 januari 1994 was de CDNA als voigt samengesteld: E. J. van IJzendoom (voorzitter), J. Scharringa (secretaris), W. M. Wiegant (archivaris), C. Reijnders, K. A. Mauer, C. S. Roselaar, J. H. Schekkerman en G. R. Steinhaus. De volgende ex-leden van de CDNA stemden bij sommige van de gevallen in dit verslag: A. B. van den Berg, P. W. Bison en R. A. de By. Waamemingen kunnen worden ingestuurd naar de CDNA, Postbus 45, 2080 AA Santpoort-Zuid (bij voorkeur ingevuld op waamemingsformulieren die gratis bij de CDNA verkregen kunnen worden). Meer informatie over de werkwijze van de CDNA is te vinden in van IJzendoom & de Reer (1985) en Moerbeek et al. (1987), waarin een lijst van te beoordelen soorten is opgenomen. Van deze lijst worden vanaf 1 januari 1993 de volgende soorten niet meer beoordeeld: IJsduiker Gavia immer, Dwerggans Anser erythropus, Poelmiter Tringa stagnatilis, Lachstem Gelochelidon nilotica, Bijeneter Merops apiaster, Grote Pieper Anthus richardi, Roodkeelpieper Anthus cervinus, Waterrietzanger Acrocephalus paludicola, Sperwergrasmus Sylvia nisoria, Bladkoninkje Phylloscopus inornatus, Buidelmees Remiz pendulinus, Grote Kmisbek Loxia pytyopsittacus en Roodmus Carpodacus erythrinus. Bovendien wordt ook de Flamingo Phoenicopterus ruber niet meer beoordeeld. In 1992 werden twee nieuwe taxa in Nederland vastgesteld: de Dwergarend Hieraaetus pennatus en de donsstormvogel Pterodroma feae/madeira/mollis. De meest opvallende overige dwaalgasten waren de tweede tot vierde Bronskopeend Anas falcata, de tweede Ringsnavelmeeuw Larus delawarensis, de derde Ross' Meeuw Rhodostethia rosea, de tweede en derde Bonte Tapuit Oenanthe pleschanka en de derde Cirlgors Emberiza cirlus. Interessant waren een langdurig verblijvende Griel Burhinus oedicnemus, een influx van Bonte tapuit, 3 november 1992, Katwijk aan Zee (Arnaud van den Berg). Pied Wheatear Oenanthe pleschanka. 163

2 n:aximaal.vijf Steppenkieviten Chettusia gregaria, voorjaarswaamemingen van Sneeuwuilen Nyctea scandiaca en de zesde Vale Lijster Turdus obscurus. Systematische lijst van aanvaarde waarnemingen Bij de lijst van aanvaarde gevallen kan de volgende toelichting worden gegeven. (a) Van ieder geval zijn de volgende gegevens opgenomen: (1) datum of periode; (2) plaats, bij voorkeur een gemeente of andere bekende topografische aanduiding; (3) provincie (zie afkortingen); (4) aantal exem ~~are? indien meer dan een, alsmede geslacht en leefhjd mdlen bekend; (5) een gevangen en geringde vogel IS aangeduid met "ringvangst", een gevangen vogel met "vangst", een dood gevonden vogel met "vondst", een zingende vogel met "z", een gefotogra ~eerde vogel met "1", en een vogel waarvan het geluid IS opgenomen met "g"; (6) namen van waarnemers: eerst de naam van de ontdekker(s) of inzender(s), daarna de namen van ten hoogste drie inzenders. Indien een of meerdere foto's zijn gepubliceerd is een verwijzing opgenomen, indien een artikel is gepubliceerd over de waarneming is een verwijzing daarnaar opgenomen. Van gevallen die ontleend zijn aan de literatuur is aileen de bron vermeld. (b) Voor de wetenschappelijke naamgeving is in beginsel Voous (Li.mosa 53: ) aangehouden. Op basis van moderne mzlchten heeftde commissie gemeend een aantal amendementen te moeten aanbrengen in haar vergadering van 10 november De volgende hebben betrekking op het huidige verslag: Vale Pijlstormvogel Puffmus yelkouan mauretanicus (voorheen Puffinus puffmus mauretamcus) en Kleine Goudplevier Pluvialis fulva (voorheen Pluvialis dominicafulva). (c) Getallen achter de soortnaam geven het aantal exemplaren aan van de aanvaarde gevallen uit de jaren , en 1992 (voor een nadere toelichting zie Llmosa 52: ). Hierbij is, tenzij anders vermeld, geen rekenir:g gehouden met de te zijner tijd te publiceren herzlemng van de Nederlandse Avifaunistische Lijst. (d) De volgende afkortingen zijn gebruikt Vrs ad f g juv max onv z DB provincies provinces CP D Fl Fr Gld Gr L Vogelringstation ringing station adult adult gefotografeerd photographed geluid opgenomen sound-recorded jeugdkleed juvenile maximum van maximum of onvolwassen immature zingend singing Dutch Birding Continentaal Plat Continental Shelf Drenthe Flevoland Friesland Gelderland Groningen Limburg NB NH o U ZH Zld Noord-Brabant Noord-Holland Overijssel Utrecht Zuid-Holland Zeeland donsstormvogel Pterodroma feae/madeira/mollis (0,0,1) Camperduin NH (N. F. van der Ham, L. Stegeman, K. J. Eigenhuis e.a.; Groenendijk 1992). Dit is het eerste geval van een donsstormvogel. De vogel werd onafhankelijk waargenomen door twee groepen waarnemers. De CDNA accepteerde de herkenning als Kaapverdische Donsstormvogel Pterodroma feae niet. Een artikel met betrekking tot dit geval zal binnenkort in Dutch Birding verschijnen. Vale Pijlstormvogel Puffinus yelkouan mauretanicus (2,32,3) 14:7 Camperduin NH (A. Schaftenaar) Camperdum NH (N. F. van der Ham) Camperduin NH (N. F. van der Ham, M. O. Bleijerveld) Camperduin NH f (D. J. Moerbeek, A. Vink e.a.; DB 14: 193) Camperduin NH (N. F. van der Ham, M. O. Bleijerveld) Camperduin NH (W. E. M. van der Schot, J. Swaab, A. Vink) Camperduin NH twee (N.F. van der Ham) Camperduin NH (N.F. van der Ham, J. W. de Roever, T. O. V. Muusse) CamperduinNH (N.F. van der Ham, R. E. Brouwer) Camperduin NH twee (B.Winters, N. F. van der Ham) Camperduin NH (L. Stegeman, M. Platteeuw, N. F. van der Ham). Om deze soort te zien is Camperduin de plaats, juliaugustus de tijd, en Nick van der Ham de waarnemer om bij in de buurt te blijven. De gevallen van juli te Camperduin worden geacht betrekking te hebben op ten minste twee individuen. Het geval van augustus 1990 Camperduin is eerder gerapporteerd als betrekking hebbend op een vogel (De By et al. 1993). Stormvogeltje Hydrobates pelagicus Katwijk aan Zee vondst f (c. Schoonenberg). Sinds 1983 zijn er drie gevallen in november, drie in december en een in maart; de overige zijn van september-oktober. Aalscholver Phalacrocorax carbo carbo (1,7,1) Noord-Beveland Zld ring afgelezen (F. Arts). Dit is pas het negende geval van deze ondersoort. De vogel was gekleurringd in Colchester, Essex, in Engeland. Ralreiger Ardeola ralloides (16,22,2) 15.6 Oostvaardersplassen Fl ad zomer (M. Platteeuw, K. Koffijberg e.a.) Tholen Zld ad zomer f (M. van Dijl, M. Berlijn). Negen van de 13 gevallen na 1980 zijn uitjuni. Koereiger Bubulcus ibis (3,59,7) 14.5 Broekhuizenvorst L twee (J. J. F. M. Jansen) Praamweg Fl twee ad zomer (M. Berlijn) Lelystad Fl ad (R. E. van der Vliet, R. de Lange, M. Deenik) Serooskerke Walcheren Zld (J. Tramper, R. Sponselee, G. A. Davidse) Alblasserwaard ZH (E. van Boheemen, A. Ouwerkerk, K. Ouwerkerk). Dit was het beste jaar ooit. Het vorige beste jaar was 1989 (vijf gevallen). Van 1980 tot 1992, werden jaar- 164

3 lijks twee tot vijf vogels gezien, behalve geen in 1983 en een in Zwarte Ibis Plegadis falcinellus (l03,18,2) 3.5 Lauwersmeer Gr ad zomer (L. J. R. Boon, H. van der Jeugd, M. Olthoff) Texel NH ad zomer (A. Wassink, H. J. Lichtenbeld, N. Marra sr). Twee voorjaarsgevallen in een jaar is opmerkelijk. Het enige andere voorjaar sinds 1980 betrof het langdurig verblijfvan een vogel in de Oostvaardersplassen, van 13.5 tot Flamingo Phoenicopterus ruber 12.4 Rhenen Gld zes ad (A. Schaftenaar, J. J Bakhuizen, R. de Beer e.a.). 5.5 Eemshaven Gr onv (L. J. R. Boon, A. van Dijk, E. B. Ebels e.a.) Philipsdam Zld twee ad en een juv f (A. B. van den Berg, W. Hoogendoom) Philipsdam Zld zeven ad (H. van Wijk, E. van Boheemen) Eemshaven Gr ad (K. Scholten, S. Luinenburg) Philipsdam Zld acht ad en een juv f (T. O. V. Muusse, M. Muusse e.a.) Oostvoomse Meer ZH toevoeging: twee van de drie vogels bleven tot minstens 16.3 (A. Ros; cf. Moerbeek et al. 1987). Het is niet onwaarschijnlijk dat de vogels die in Rhenen gezien werden op weg waren van Zeeland naar het Zwillbrockervenn in Nordrhein-Westfalen in Duitsland, waar er enkele broeden (J. Treep, van den Berg 1993). Het bedelende juveniel op 22.7 moet ergens anders vandaan zijn gekomen dan het Zwillbrockervenn, want de juveniele vogels verlieten deze kolonie niet v66r augustus (1. Treep). De CDNA stelt prijs op informatie omtrent twee gekleurringde vogels die enige tijd verbleven in de Keersluisplas, Fl in de zomer van Dit is het laatste jaar waarin waamemingen van deze soort werden beoordeeld door de CDNA. Fluitzwaan Cygnus columbianus columbianus (0,3,1) 9.12 Eenrum Gr (H. A. Diephuis, J. W. de Jong). Normaal overwintert deze ondersoort in Japan en de westelijke VS. Kennelijk trekken sommige individuen samen met Kleine Zwanen C. c. bewickii naar de overwinteringsplaatsen in Europa. Zo zijn er acht gevallen in Groot-Brittannie en Ierland voor de jaren (Rogers et al. 1993). Ross' Gans Anser rossii (0,3,0) Workumerwaard Fr ad witte vorm (E. B. Ebels, E. Douwma, P. Rousset e.a.) Stellendam ZH ad witte vorm (M. P. Teeuw, E. van Boheemen, A. Ouwerkerk). Deze gevallen worden geacht betrekking te hebben op een vogel, die voor het eerst werd vastgesteld in Rotgans Branta bernicla nigricans (0,56,0) De Cocksdorp en Oost, Texel NH f (R. E. Brouwer, K. J. Eigenhuis, E. B. Ebels e.a.). De Cocksdorp, Texel NH (A. Wassink, M. Berlijn, J. Scharringa e.a.) Noordpolderzijl Gr ad (A. van Dijk). De gevallen van Texel worden geacht betrekking te hebben op een individu, dat ook in 1991 aldaar aanwezig was (cf. de By et al. 1993). Amerikaanse Smient Anas americana (1,17,1) Ingen GId 0 (A. Vink, M. Berlijn, E. B. Ebels e.a.) Ackerdijkse Plassen ZH ad 0 (M. van der Klift, T. O. V. Muusse) Megen NB eerste winter 0 (G. W. M. van Aalst, M. Berlijn, J. van 't Hof e.a.). De vogel van Ingen zal dezelfde zijn geweest als het exemplaar dat op dezelfde plaats aanwezig was gedurende maart 1993 (cf. de By et al. 1993). Bronskopeend Anasfalcata (0,1,3) Amsterdamse Waterleidingduinen NH ad 0 f (F. G. S. M. Hieselaar, M. Berlijn e.a.; DB 14: 63). 2.2 Rutbeek 0 ad 0 (B. Hulsebos). 7.6 Philipsdam Zld ad 0 (R. Keizer, J. Scharringa e.a.). Deze gevallen zijn aanvaard door de CDNA omdat de commissie van mening is dat wilde herkomst van sommige van de waargenomen vogels niet kan worden uitgesloten. De CDNA hoopt nog informatie te ontvangen over een vogel te Hillegom ZH van Blauwvleugeltaling Anas discors (2,12,2) Eemshaven Gr ad 0 f (J. Schelvis, S. de Bruin, P. Rousset e.a.) Middelplaten Veerse Meer Zld ad 0 (V. Stork, T. Koppejan, S. Lubbers). Zes van de elf gevallen sinds 1980 zijn tussen 21.4 en Witkopeend Oxyura leucocephala (4,7,0) Philipsdam Zld onv of Cjl f (M. van Dijl, T. O. V. Muusse e.a.) Stellendam ZH f (M. van Dijl e.a.). Het geval van de Philipsdam was eerder beschreven voor (de By et al. 1993). Het geval van Stellendam, dat eerder was afgewezen, werd aanvaard na de ontvangst van nieuwe beschrijvingen en een foto. Mogelijk hebben beide gevallen uit 1991 betrekking op een vogel. Steenarend Aquila chrysaetos (5,4,1) 29.5 Erlecom GId onv (A. Vink, B. Gaxiola, W. M. Wiegant). Dit is het eerste aanvaarde geval sinds Er zijn nu tien gevallen, waarvan zes in oktober-januari, drie in april-mei en een in julio Verscheidene waamemingen van Aquila arenden werden ingediend bij de CDNA maar dit was de enige die aanvaardbaar werd geacht. Dwergarend Hieraaetus pennatus (0,0,1) 30.5 Leersum U donkere fase f (A. Dees; Dees et al. 1994). Dit betreft het eerste geval voor Nederland. De vogel werd overvliegend gezien door slechts een waamemer. Kleinst Waterhoen Porzana pusilla (7,7,2) 13.6 Weerribben 0 twee g (D. Woets). De CDNA hoopt nog een beschrijving of opname te ontvangen van een vogel te Wageningen, Gld op die door veel vogelaars werd waargenomen. Griel Burhinus oedicnemus (veel,22,1) Callantsoog NH g (K. J. Eigenhuis, R. E. Brouwer) Wijk aan Zee NH (c. Reijnders, R. Reijnders). De vogel van Callantsoog was niet gepaard. Sinds het laatste bevestigde broedgeval in 1957, zijn er geen broedpogingen meer geweest. De vogel van 1990 kan dezelfde zijn geweest als die een week eerder werd gezien te Castricum NH (de By et al. 1993). 165

4 Kleine Goudplevier Pluvialis fulva (9,1,1) 25.9 Niekerk Fr ringvangst f (A. Veenstra). Deze vogel werd toeval1ig gevangen met een groep Kieviten Vanellus vanellus. Hij werd herkend als Amerikaanse ofkleine Goudplevier Pluvialis dominiea/fulva maar de maten en de foto toonden aan dat het een Kleine Goudp1evier was. Amerikaanse/Kleine Goudplevier Pluvialis dominiea/fulva (2,0) Schiermonnikoog Fr ad (M. Olthoff) Middelburg Zld ad f (J. M. Wa1hout, E. J. van U zendoom e.a.). Eerder werd het geval te Middelburg aanvaard als Kleine Goudplevier P. fulva, maar de CDNA beschouwd de specifieke identiteit van de vogel nu als onzeker (ef. Eigenhuis et al. 1994). Steppenkievit Chettusia gregaria (3,17,5) Usselmuiden 0 ad zomer (M. Berlijn, R. A. de By, J. W. de Roever e.a.). 2.7 Velddriel Gld ad zomer (F. van Binsbergen) Ubbergen Gldjuv f (J. Jacobs, M. Homman, G. Driessens) Buren Gld ad winter (P. van Scheepen) Nijkerk Gld ad winter (A. ten Hoeve). Een recordjaar voor deze soort. Het kan echter niet worden uitgesloten dat deze gevallen betrekking hebben op slechts drie of vier vogels. Het vorige beste jaar was 1981 met drie gevallen. Gestreepte Strandloper Calidris melanotos (2,47,6) Oudega, Smallingerland Fr f (K. H. Scholten, L. J. R. Boon, G. Tuinstra e.a.) Foppenpolder, Maassluis ZH f (P. van Rij; DB 14: 194) Vlaardingen ZH ad zomer f (M. van Dijl) , Julianadorp en Sint Maartensvlotbrug NH max drie f (P. Koolle, K. J. Eigenhuis, N. F. van der Ham e.a.; DB 14: 194) Oostvaardersplassen FI (P. Edelaar). Twee gevallen van drie vogels in Noord-Holland worden geacht betrekking te hebben op dezelfde drie individuen. Het was een gemiddeld jaar voor deze soort, als men in aanmerking neemt dat het aantal gevallen een stijgende tendens vertoont. De CDNA verwacht nog informatie over twee vogels te Julianadorp van eind juli tot 4.9. Breedbekstrandloper Limieolafaleinellus (23,70,0) Rottumerplaat Gr (N. de Vries, T. S. Haanstra). Dit was het eerste jaar sinds 1981 dat deze soort niet werd waargenomen. Het aantal gevallen van deze soort is sterk gedaald sinds hun favoriete stek in het Lauwersmeer langzamerhand begroeid is geraakt. Bruin) Oostvaardersplassen FI ad zomer (G. O. Keijl e.a.) Workumerwaard Fr (0. W. Zijlstra, J. de Jong, R. E. Brouwer) Oudega Smallingerland Fr 2 ad (M. J. Swart, J. M. Swart, G. Molenaar) Oudega Smallingerland Fr (T. de Groot) Oostvaardersplassen FI drie ad (J. J. F. M. Jansen, K. J. Eigenhuis e.a.) Lauwersmeer drie (J. J. F. J. Jansen, T. Bakker, P. Rousset) Lepelaarsplassen Fl ad zomer (M. Berlijn, R. Keizer). 9.8 Selenapolder Zld (A. P. Wieland) Anna Paulowna NH 2 juv (K. J. Eigenhuis, F. Kalsbeek e.a.) Philipsdam Zld 1 ad en 2 juv (M. van Dijl, S. Tas) Schiermonnikoog Fr ad (T. Bakker) Nijkerk Gld (A. ten Hoeve, R. van der Vliet, T. de Wijze) Oostvaardersplassen FI ad (J. J. F. J. Jansen) Lauwersmeer Gr (A. Poelmans). 8.8, ad (M. Berlijn e.a.) Workumerwaard Fr (H.-J. Udding). Vanaf wordt deze soort niet meer beoordeeld door de CDNA. Het laatste jaar waarin nog wei beoordeeld werd, bleek tevens het jaar met het hoogste aantal gevallen, met twee groepen van drie vogels. Terekruiter Xenus einereus (0,9,2) 10.5 Wissekerke Zld ad zomer f (R. Sponselee, G. A. Davidse, P. L. Meininger e.a.) De Cocksdorp, Texel NH ad (A. Wassink). Evenals in 7 van de 9 overige gevallen, verbleven deze vogels slechts een dag op de plaats van waameming. Kleinste Jager Stereorarius longieaudus (77,127,7) 21.8 Vlissingen en Domburg Zldjuv (P. A. Wolf, J. M. Walhout). 4.9 Westkapelle Zld ad enjuv (R. Sponselee, M. van Steenis). 3.9 Scheveningen ZH ad (T. O. V. Muusse). Scheveningen 4.9 juv (T. O. V. Muusse) Waddenzee bij Schiermonnikoog Fr juv (A. de Bruin) Schiermonnikoog juv (K. van Dijken) Lauwersoog Gr juv (A. van Dijk) Katwijk aan Zee ZH juv vondst f (c. Schoonenberg, P. Imthom, G. van der Bent). Sinds wordt deze soort niet meer beoordeeld door de CDNA. Ringsnavelmeeuw Larus delawarensis (0,1,1) Zundert NB ad zomer f (D. J. Moerbeek, W. Hoogendoom e.a.; Moerbeek & Hoogendoom 1993). Dit is het tweede geval voor zowel Belgie als Nederland. De vogel werd gevonden tijdens een telling van Zwartkopmeeuwen L. melanoeephalus. Dit geval viel Noordelijke Grijze Snip Limnodromus seolopaeeus (0,7,1) Lauwersmeer Gr ad winter (K. Scholten, S. Luinenburg, H. van Schuppen). Deze vogel verbaasde de waamemers door in volledig winterkleedte verschijnen, terwijl in andere jaren de vogels in augustus altijd sporenvanhetzomerkleedvertoonden. Poelruiter Tringa stagnatilis (19,112,22) Rhenen U ad zomer (M. Berlijn, R. M. van Dongen) Wilp Gld ad zomer (R. Keizer, D. C. Uit de Weerd e.a.). 6.5 Oostvaardersplassen FI ad zomer (R. Keizer, H. Dulfer). 7.5 Groningen Gr ad zomer (S. de 166 Ross' Meeuw, 23 november 1992, Umuiden (Amoud van den Berg). Ross's Gull Rhodostethia rosea.

5 samen met een enorme influx van deze soort in Frankrijk (Moerbeek & Hoogendoom 1993). Kleine Burgemeester Larus glaucoides (16,43,4) Scheveningen ZH eerste of tweede winter f (J. Regeer, G. van der Bent, M. Berlijn e.a.; DB 14: 66) IJmuiden NH eerste of tweede winter (K. J. Eigenhuis, R. Keizer e.a.). 9.2 Bloemendaal aan Zee NH tweede winter (E. J. van Huijssteeden, F. Dore1). 5.3 Katwijk aan Zee ZH tweede winter f (K. J. Eigenhuis, R. van Rossum; DB 14: 115) was een goed jaar voor deze soort. Andere goede jaren sinds 1980 waren 1981 (4), 1983 (10), 1984 (4), 1988 (3), 1989 (3) en 1991 (3). Ross' Meeuw Rhodostethia rosea (1,2,1) IJmuiden NH f (D. J. Moerbeek e.a.; Moerbeek 1993). Dit was verreweg de best bezochte vogel van het jaar. Het was de eerste vogel die te 'bezichtigen' was sinds de adu1te vogel op V1ieland in Gedurende het weekeinde trok de vogel meer dan 400 waamemers waaronder vogelaars uit Be1gie, Engeland en Duitsland. Lachstern Gelochelidon nilotica 14.5 Breskens Zld (P. A. Wolf, J. M. Walhout, K. J. Eigenhuis e.a.) Breskens Zld (R. Sponse1ee, R. Jansen) Rottumerplaat Gr (G. Kasemir, D. Lutterop) Breskens Zld (K. J. Eigenhuis e.a.) Eemshaven Gr f (G. J. van den Berg, M. van Dijl, S. Tas e.a.). 7.6 Dinteloord NB eerste zomer (E. M. Ouwendijk) Wassenaar ZH (A. Remeeus). 1.7 Lauwersmeer Gr, ad zomer (A. van Kleunen, J. van Vianen e.a.). 5.7 Petten NH (N. F. van der Ham) Oostvaardersplassen Fl twee ad f (P. 1. Waanders, A. Schaftenaar, R. de Beer. Vj 40: 288). 1.8 Petten NH (N. F. van der Ham) Lisse ZH (T. J. C. Luijendijk). 6.8, Burgervlotbrug NH twee ad (R. Keizer, N. F. van der Ham, B. Schep) IJmuiden NH (K. J. Eigenhuis e.a.). Deze soort wordt vanaf niet meer beoordeeld door de CDNA. De gewoonte om tijdens de zomermaanden bollenvelden te inunderen om parasieten te doden heeft de kansen om deze soort buiten de slaapplaats op het Balgzand, NH te vinden duidelijk doen stijgen. Evenals in 1991 werden vele waamemingen niet doorgegeven aan de CDNA. Dougalls Stern Sterna dougallii (0,15,1) 19.5 Egmond aan Zee NH ad zomer (W. van Sp1under, N. F. van der Ham, S. Lagerveld). Sinds 1982 is deze soort jaarlijks waargenomen, met uitzondering van 1986 en Witwangstern Chlidonias hybridus (196,84,15) 18.5 Oudega, Smallingerland Fr drie ad zomer (K. H. Scholten, G. Tuinstra) Texel NH ad zomer (A. Wassink) Lauwersmeer Gr drie ad zomer (R. O. Winters, R. Mulder, J. Bisschop e.a.) Bude1 Dorplein NB drie (T. O. V. Muusse, W. Poelmans) Millingen aan den Rijn Old ad zomer (1. F. Bekhuis) Vriezenveen 0 ad zomer (T. Kruissink, R. Brunink, J. Wessels e.a.). 9.7 Oostvaardersdijk Fl (R. O. Winters) Oostvaardersdijk Fl ad zomer (M. Berlijn, J. Boshuizen, A. H. V. Eggenhuizen e.a.) Oostvaardersdijk Fl f (K. A. Mauer) Egmond aan Zee NH (S. Lagerveld, N. F. van der Ham). Dit was het beste jaar sinds Andere goede jaren waren 1981 (9, in mei) en 1991 (8). Dikbekzeekoet Uria lomvia (5,1,1) 18.4 Texel NH vondst, balg in Zoologisch Museum Amsterdam (C. S. Roselaar). Dit is het zevende geval van deze arctische soort. Andere aanvaarde gevallen dateren van 1919, 1924, 1967, 1974,1979 en 1981, al1e gedurende december-maart. De enige die ooit levend werd gezien betrof een stervende vogel aan de Brouwersdam, ZH in februari 1979 (van den Berg & Bos 1979). Zwarte Zeekoet Cepphus grylle (?,?,4) 14.1 Camperduin NH (N. Dijkstra, N. van der Ham, J. Bijleveld e.a.) Brouwersdam ZH onv (T. O. V. Muusse). 10 en Camperduin NH (N. F. van der Ham, N. Dijkstra, J. Bijleveld e.a.) Fr West Terschelling, onv f (E. Nieuwstraten, M. Zekhuis, H. van der Jeugd; DB 14: 236). Een betrekkelijk goed jaar voor deze soort, waarvan er vanaf 1980 in de jaren 1981, 1985, 1986 en 1990 meerdere werden waargenomen, en in de jaren 1983 en 1988 geen enkele. Oehoe Bubo bubo (0,3,1) Ermelo Gld f (A. Smit; Vogeljaar 40: 191). Een vogel die door veel vogelaars te Enschede werd gezien tussen 2 en 8 juni 1992 werd in juli dood gevonden en bleek geringd te zijn. De vogel was ontsnapt uit een prive-collectie in Gronau, vlak over de grens in Nordrhein-Westfalen, Duitsland. Sneeuwuil Nyctea scandiaca (5,2,3) Maasv1akte ZH ad C2 f (E. van der Burg, K. de Vries, A. B. van den Berg e.a.; Ebels 1992).5.4 Hei100 NH (E. J. van IJzendoom, P. W. Bison) en 15.5 Assendelft (R. F. J. van Beusekom, E. J. van IJzendoom), waarschijnlijk ad C Schiermonnikoog Fr f (T. Bakker; DB 14: 156). Vit bestudering van de foto's werd duide1ijk dat de waamemingen betrekking hadden op ten minste drie verschillende vogels. In eerste instantie was er twijfe1 of de vogels wei wild waren, omdat het geen typische invasie-winter leek te zijn. Bovendien waren er geruchten dat er in december in Friesland twee vogels waren losgelaten (Ebels 1992). Het werd echter sne1 duide1ijk dat Sneeuwuil, 10 maart 1992, Maasvlakte (Arnaud van den Berg). Snowy Owl Nyctea scandiaca. 167

6 er sprake was van een influx van c. 20 vogels in West Europa die duurde van eind februari tot midden juli (van den Berg 1993). Alpengierzwaluw Apus melba (2,15,2) 3.5 Vlissingen Zld (E. Sanders) Bakkeveen Fr (K. H. Scholten, S. Luinenburg). Bijeneter Merops apiaster 30.4 Breskens Zld (S. Lilipaly, T. O. V. Muusse e.a.) Breskens Zld (P. Ruiters, G. A. Davidse, R. Sponselee) Schiermonnikoog Fr twee (T. Bakker) Breskens Zld (A. van Gilst, R. Sponselee) Lopikerkapel U (J. van Bezooijen, A. Brele, W. van Zijl) Bergeijk NB (P. M. A. van de Wielen) Hooge en Lage Mierde NB (P. M. A. van de Wielen). Waarnemingen van deze soort na worden niet meer door de CDNA beoordeeld. Scharrelaar Coracias garrulus (?,30,1) 7.6 Doldersummerveld D (J. M. Swart, R. Bijlsma, A. B. Swart-Middelhoek e.a.). De enige recente gevallen waren in 1980, 1981, 1982 (3 waarvan 2 bij elkaar) en 1988 (2). Middelste Bonte Specht Dendrocopos medius (?, 10,1) 10.5 Roermond L (R. Bekebrede, W. Achthoven). Kortteenleeuwerik Calandrella brachydactyla (0,9,3) 2.5 Lauwersoog Gr f (J. Bisschop, S. Bemardus) Eemshaven Gr f (H. P. van der Jeugd, L. B. Steijn e.a.; DB 14: 236) Breskens Zld (M. A. Capello, J. M. Walhout e.a.). Het beste jaar ooit voor deze soort. Er waren slechts twee eerdere veldwaarnemingen. Met uitzondering van een geval in november dateren alle gevallen uit aprilmei en september-oktober. Roodstuitzwaluw Hirundo daurica (1,17,3) Botshol U (D. Groenendijk, M. Berlijn e.a.) Rottumeroog Gr (K. van Dijken, W. Steenge) Breskens Zld (D. J. Moerbeek, M. A. Capello, G. A. Davidse e.a.). Noordse Nachtegaal Luscinia luscinia (1,21,2) 30.5 Oostvaardersplassen Fl 0' z (A. Vink, H. Gebuis, P. C. Groebe e.a.) Wassenaar ZH 0' z g (K. J. Eigenhuis e.a.). Alle veldwaarnemingen sinds 1980 betreffen zingende vogels van eind mei tot begin juni, met uitzondering van een in september, terwijl alle ringvangsten van augustus-septemer dateren, op een in juni na. Blauwborst Luscinia svecica svecica Den Burg Texel NH 0' (H. Heessen, M. Heessen-Goenga) Rottumeroog Gr 0' (K. van Dijken, W. Steenge). Bonte Tapuit Oenanthe pleschanka (0,1,2) Petten NH eerste winter 0' f (R. E. Brouwer, H. J. Endt; DB 14: 237) Katwijk aan Zee ZH eerste winter <;2 f (A. van Egmond, R. van Rossum, C. Zuyderduyn e.a.; DB 14: 237). Dit waren het tweede en derde geval voor Nederland. De vogel van Katwijk werdontdektvanuiteen restaurant, waar de waarnemers koffie dronken na een excursie. 168 Vale Lijster Turdus obscurus (1,4,1) Callantsoog NH f (D. Ellinger, O. Moedt). Deze vogel werd zo kort gezien dat de definitieve herkenning plaats moest vinden vanaf de enige foto die werd genomen. Vroegere gevallen waren er in 1843, 1977 (twee), 1988 en Krekelzanger Locustellaj7.uviatilis (5,13,2) Utrecht U z f (H. R. Russer e.a.) Overlangbroek U z (A. Vink, H. Vink-Slotboom, M. Berlijn e.a.). Waterrietzanger Acrocephalus paludicola (veel,156,2) Maasvlakte ZH (T. O. V. Muusse) Lauwersmeer Gr z (E. Klunder, L. Scholtens) Lauwersmeer Gr juv (A. van Dijk) LauwersmeerGr (G. W. M. van Aalst, L. J. R. Boone.a.) OostvaardersplassenFl (K. A. Mauer). Sinds wordt deze soort niet meer beoordeeld door de CDNA. De Westplaat op de Maasvlakte en het Lauwersmeer zijn de beste plaatsen om Waterrietzangers te zien te krijgen van begin augustus tot de derde week van september. Baardgrasmus Sylvia cantillans (2,15,2) Terschelling Fr 0' z f (F. Majoor, B. Rebergen) Rottumerplaat Gr 0' z (G. Kasemir, D. Lutterop). Negen van de 14 gevallen sinds 1980 vielen tussen 4 en 15 mei. Er waren geen gevallen in Sperwergrasmus Sylvia nisoria (20,121,4) De Cocksdorp Texel NH onv f (A. Wassink, T. O. V. Muusse; DB 14: 195) West-Terschelling Fr onv (J. J. Bakhuizen, K. Kraayeveld e.a.) Castricum NH onv ringvangst (W. Beentjes, A. Wijker). 6.9 Castricum NH onv ringvangst (A. Wijker, H-J Udding). Deze soort wordt sinds niet meer door de CDNA beoordeeld. De CDNA hoopt nog op informatie over geringde vogels in dit en vorige jaren. Braamsluiper Sylvia curruca blythilhalimodendri (0,1,1) 5.11 Castricum NH ringvangst (A. Wijker, H.-J. Udding). Het vorige geval van deze oostelijke ondersoort betrof ook een vangst te Castricum in november. Grauwe Fitis Phylloscopus trochiloides (2,7,1) 2.6 Rottumeroog Gr f (K. van Dijken, W. Steenge; DB 14: 154). Pallas' Boszanger Phylloscopus proregulus (2,47,2) De Cocksdorp Texel NH (K. van Dijken, E. B. Ebels) Terschelling Fr (E. Nieuwstraten, M. Zekhuis, A. van Dijk). Bergfluiter Phylloscopus bonelli (7,13,1) De Cocksdorp, Texel NH ringvangst f g (A. Wassink, A. B. van den Berg; DB 14: 242). Deze vogel verbleef in de tuin van een vogelaar. Aan de hand van de roep werd vastgesteld dat het de westelijke ondersoort P. b. bonelli betrof. Tjiftjaf Phylloscopus collybita tristis (O,?,O) Kennemerduinen NH ringvangst f (VRS van Lennep).

7 Haagse Waterleidingduinen ZH ad 0; Katwijk f (A. Ouwerkerk, A. den Hollander). Het geval van juni 1990 is ten minste twee maanden v66r de eerste vogels van de grote invasie van dat jaar. Het lijkt onwaarschijnlijk dat de nieuwe gevallen uit 1992 betrekking hebben op nieuwe aankomst. Late voorjaarsgevallen zijn zeer ze1dzaam. Gevallen na worden door de CDNA niet meer beoordeeld. Bergfluiter, 8 oktober 1992, Texel (Amoud van den Berg). Bonelli's Warbler Phylloscopus bonelli Texe1 NH f (H. Gebuis e.a.; DB 12: 48). Sinds wordt deze ondersoort niet meer beoordee1d door de CDNA. Het is echter zeer waarschijnlijk dat de CDNA deze ondersoort weer gaat beoordelen per (ef British Birds 87: , 1994). Een aankondiging hierover zal binnenkort worden gepubliceerd. TjiftjafPhylloseopus eollybita brehmii (1,6,1) Oudemirdum, Gaasterland Fr z g (0. W. Zijlstra). AIle gevallen hebben betrekking op zingende vogels in april-juni. Taigaboomkruiper CerthiafamiZiaris (5,117,4) Rozendaal GId (J. J. F. J. Jansen e.a.) Vlieland Fr waarschijnlijk eerste winter (J. M. Walhout, G. A. Davidse, R. Sponselee) Vlieland Fr waarschijnlijk ad (P. A. Wolf, J. M. Walhout G. A. Davidse) Terschelling (A. van Kleunen, G. J. van den Berg, D. Groenendijk) Beetsterzwaag Fr (K. H. Scholten) Schiermonnikoog, Fr (T. Bakker) Groningen Gr (M. Olthoff) Groningen Gr (L. J. R. Boon, A. Bosma) Broekmeden, 0 (R. Jansen). De gevallen in Groningen op hebben betrekking op twee verschillende vogels. Roodkopklauwier Lanius senator (?,39,1) Maasvlakte ZH tweedejaars 0 f (M. van Dijl, R. de Beer, P. C. Meijer). In de periode waren er gemiddeld twee gevallen per jaar. Roze Spreeuw Sturnus roseus (13,22,1) Middelburg Zld juv (J. Goedbloed, J. M. Walhout). Witbandkruisbek Loxia Zeueoptera (35,20,0) Boerskotten 0 twee ad ':2 (R. Jansen). Deze twee vogels waren de eerste van de invasie van , waarmee het totaal van die invasie op 15 komt (ef Ebels 1993). Grote Kruisbek Loxia pytyopsittaeus (8,547,3) Schiermonnikoog Fr twee 0 en ':2 (J. F. Bekhuis e.a.) Uddel GId (J. J. F. J. Jansen) Roodmus Carpodaeus erythrinus (3,119,-) Blocq van Kuffeler Fl ad 0 (K. J. Eigenhuis, J. van 't Hof) Castricum NH (H.-J. Udding, H. Kivit, A. Wijker). Sinds worden waamemingen van deze soort niet meer door de CDNA beoordeeld. Het totaa1 voor 1991 staat nu op 30. Cirlgors Emberiza cirzus (2,0,1) 16.5 Breskens Zld tweedejaars 0 f (P. van Tuil, E. Sanders e.a.; Nieuwstraten et az. 1994). Dit is het derde geval. De vogel werd slechts kort zittend waargenomen. De CDNA aanvaardde dit geval voomamelijk op grond van de enige foto die werd genomen. De andere twee gevallen zijn van december 1883 en april Bosgors Emberiza rustiea (6,26,2) Vlieland Fr f (E. B. Ebels, G. J. ter Haar, M. Berlijn; DB 14: 241) Petten NH f (J. M. Walhout, A. B. van den Berg, R. van Rossum; DB 14: 241). Van de 23 gevallen gedurende , zijn er 19 uit de periode 25.9 tot 15.10, twee van mei, een van begin september en een van eind oktober. De CDNA verwacht nog beschrijvingen van zeven vogels gerapporteerd uit begin oktober. Dwerggors Emberiza pusilla (13,49,1) 2.5 Groningen Gr (A. de Bruin) Oosterend, Terschelling Fr (T. O. V. Muusse, A. van Kleunen, M. Muusse). De CDNA hoopt nog informatie te ontvangen van zes vogels waargenomen tussen 25.9 en Indigogors Passerina eyanea (0,2,0) Amsterdam NH 0 f (S. de Bruin). Dit is het tweede geval. Het eerste was een zingend mannetje in Noord-Holland in juni en juli 1983 (Meijer 1984). Systematische lijst van niet aanvaarde gevallen Deze lijst bevat aile gevallen die niet door de CDNA zijn aanvaard. De meeste gevallen worden afgewezen omdat de herkenning niet volledig zeker is (vaak vanwege gebrek aan documentatie) of omdat de vogels tekenen van gevangenschap vertonen, zoals twijfe1achtige ringen, uitzonderlijke slijtage of afwijkend gedrag. Hierbij zijn ook soorten inbegrepen waarvan alle voorouders geacht worden uit gevangenschap te stammen (geyntroduceerde soorten). Koereiger BubuZeus ibis 31.5 Noorden ZH (gebrekkige beschrijving). Heilige Ibis Threskiornis aethiopieus 9.9 Hilversum NH (beschouwd als ontsnapt; wilde herkomst van deze soort wordt hoogst onwaarschijnlijk ge- Limosa 67 (1994)4 169

8 Bosgors, 26 oktober 1992, Petten (Arnoud van den Berg). Rustic bunting Emberiza rustica. acht; verdere gevallen van deze soort worden niet beoordeeld door de CDNA). Canadese Gans Branta canadensis ssp. 8.3 Bantpolder Fr (beschrijving onvoldoende). Carolinaeend Aix sponsa De Ronde Venen ZH (ad 0; deterrninatie aanvaard maar als ontsnapt beschouwd; wilde herkomst van deze 800rt wordt hoogst onwaarschijnlijk geacht). Stellers Eider Polysticta stelleri Schierrnonnikoog Fr (0 in eclips; fotografische documentatie onvoldoende om de deterrninatie te bevestigen). Steppenarend Aquila nipalensis 23.5 Vlieland Fr (ad; beschrijving onvoldoende en gedeeltelijk onjuist); 30.6 Culemborg ZH (onv; beschrijving onvolledig). Schreeuwarend Aquila pomarina 20.5 Groningen Gr (ad; beschrijving net onvoldoende voor aanvaarding van deze moeilijke 800rt); 15.8 Praamweg Fl (beschrijving sluit kleinere soorten roofvogels niet uit). Steenarend Aquila chrysaetos 26.6 Katwijk ZH (onv; beschrijving niet overtuigend); 16.9 Dwingelo (D) (andere soorten niet uitgesloten). Dwergarend Hieraaetus pennatus De Hamert L (ingetrokken door waamemer). Eleonora's Valk Falco eleonorae 14.5 Kats Zld (ad; beschrijving van deze overyliegende vogels ontbeert de details die nodig zijn voor het aanvaarden van een nieuwe 800rt voor Nederland) Jufferkraan Anthropoides virgo 6.6 Heusden NB (deterrninatie bevestigd maar zoals bekend van niet-wilde herkomst). Kleine Trap Otis tetrax delamer Fr (beschrijving onvolledig). Grote Kanoetstrandloper Calidris tenuirostris 30.4 Vlissingen Zld (foto's tonen een Kanoetstrandloper C. canutus). Langteenstrandloper Calidris subminuta 27.9 IJmuiden NH 170 (foto's tonen een Kleine Strandloper C. minuta met bleke poten; cf Limicola 7: 112, 1993). Kleinste Jager Stercorarius longicaudus IJmuiden NH (ad; beschrijving onvolledig). Reuzenzwartkopmeeuw Larus ichthyaetus 18.2 Hoek van Holland ZH (derdejaars; gebrekkige beschrijving: grootte niet beschreven; vleugels niet adequaat beschreven). Kleine Kokmeeuw Larus philadelphia 20.5 Tholen Zld (beschrijving onvolledig). Ringsnavelmeeuw Larus delawarensis 4.1 Kreekraksluizen Zld (eerste winter; Zilverrneeuw L. argentatus niet uitgesloten). Kleine Burgemeester Larus glaucoides Broekhuizenvorst L (beschouwd als een leucistische Zilvermeeuw L. argentatus of Geelpootmeeuw L. cachinnans). Dougalis Stern Sterna dougallii 23.5 tussen Breskens en Vlissingen Zld (ad zomer; beschrijving onvolledig); 15.8 Kerkwerve, Schouwen Zld (ad; beschrijving onvolledig). Bijeneter Merops apiaster 19.8 Engbertdijksvenen 0 (nauwelijks beschreven). Rotszwaluw Ptyonoprogne rupestris 14.5 Breskens Zld (onvolledige beschrijving van snel voorbijtrekkende vogel die door vele waamemers is gezien; de witte staartvlekjes en de ondervleugeltekening werden niet waargenomen). Roodstuitzwaluw Hirundo daurica 19.5 Breskens Zld (beschrijving onvolledig). Boerenzwaluw Hirundo rustica savignii 5 Breskens Zld (volgens de CDNA vrijwel niet te onderscheiden van roestkleurige nominaat Boerenzwaluw H. r. rustica). Kortteenleeuwerik Calandrella brachydactyla 14.5 Texel NH (onvolledig beschrijving van een overvliegende vogel). Ge Ie Kwikstaart Motacilla flava pygmaea 29.5 Komwerderzand Fr (3, 0 en twee ~; beschrijving on-

9 volledig). Blauwborst Luscinia svecica magna 6.6 Krimpen aan de Lek ZH (volgens de CDNA kan deze ondersoort niet in het veld worden onderscheiden). Rode RotsIijster Monticola saxatilis 13.5 Baarle-Nassau NB (beschrijving onvolledig). Orpheusspotvogel Hippolais polyglotta, 14.5 Maasvlakte ZH (beschrijving past perfect op Spotvogel H. icterina). HalsbandvIiegenvanger Ficedula semitorquata 15.5 Westvoome ZH ( Cj?; beschrijving, hoewel betrekkelijk overtuigend, bevat niet voldoende details voor een nieuwe 800rt voor Nederland). Taigaboomkruiper Certhia familiaris 7.1 Oostvaardersdijk Fl (beschrijving onvolledig); 4.3 Schaarsbergen Gld (vangst; maten noch foto's, beschrijving van geluid niet overtuigend) , "ergens" in L broedgeval (fotografisch bewijsmateriaal niet voldoende voor de determinatie; geen beschrijving van de zang). Kleine Klapekster Lanius minor 29.1 Appelscha Fr (beschrijving onvolledig) Kleine Flamingo Phoenicopterus minor 13.4 Zierikzee Zld (determinatie aanvaard; beschouwd als ontsnapt; wilde herkomst van deze 800rt wordt hoogst onwaarschijnlijk geacht). Zwarte Ibis Plegadis falcinellus 5.8. Middelburg Zld. Ross' Gans Anser rossii 22.2 Schouwen Zld en 2.3 Stellendam ZH (Sneeuwgans A. caerulescens niet uitgesloten). Steenarend Aquila chrysaetos Rotterdam ZH (beschrijving gedetailleerd maar gebrek aan vervolgwaamemingen overtuigt de CDNA niet). Lachstern Gelochelidon nilotica 19.8 Schagerbrug NH (geen beschrijving); Siberische Boompieper Anthus hodgsoni 11 Holwerd Fr (beschouwd als Oeverpieper A. petrosus). Azuurmees Parus cyanus Texel NH (beschrijving past niet op de 8Oort; waarschijn1ijk betrof het een leucistische Pimpelmees Parus caeruleus ofmogelijk een "Pleske's Mees" P. cyanus X caeruleus). Pallas' Roodmus Carpodacus roseus Lauwersoog Gr (f, determinatie aanvaard maar de vogel wordt geacht niet van wilde herkomst te zijn geweest aangezien er veel handel is in deze soort). Maskergors Emberiza spodocephala Pingjum Fr (f; een onbekende kooivogel, mogelijk hybride Groenling Carduelis chloris X Kneu C. cannabina). Bruinkopgors Emberiza bruniceps 19.5 Vlieland Fr (f; gebrekkige beschrijving, onvoldoende fotografisch bewijsmateriaal). Grote Kruisbek Loxia pytyopsittacus 30.3 Oirschot NB (2 ad 0; geen beschrijving) CaroIinaeend Aix carolinensis Katwijk ZH (ad 0; determinatie aanvaard maar als ontsnapt beschouwd; wilde herkomst van deze soort wordt hoogst onwaarschijnlijk geacht). Klein Waterhoen Porzana parva 2.9 Eemshaven Gr (geen beschrijving). Dwergarend Hieraaetus pennatus 1.5 Glimmen Gr (vrijwel geen beschrijving). Grote Kruisbek Loxia pytyopsittacus Terschelling Fr (2 juv; f, waarschijnlijk relatief grootsnavelige Kruisbek L. curvirostra) Witkopeend Oxyura leucocephala 8.7 Vlieland Fr (ad 0; beschrijving past op Rosse Stekelstaarteend O. jamaicensis) Oehoe Bubo bubo Valkenburg aan de Geul L 7.12 (onvolledig beschrijving van een vogel die dood werd gevonden door politieagenten) WesteIijke Rifreiger Egretta gularis Woerden ZH (beschrijving onvolledig) Amerikaanse Bosruiter Tringa solitaria 2.9 Den Haag ZH (f; de CDNA ziet niet waarom de foto niet betrekking heeft op een Witgatje T. ochropus) Kleine Kokmeeuw Larus philadelphia 7.10 Texel NH (oude, indirecte beschrijving onvoldoende). Dankwoord Wij bedanken de geconsulteerden voor aile hulp en advies. Informatie over vroegere gevallen is gedeeltelijk gebaseerd op Van den Berg (1994). Literatuur VAN DEN BERG A. B. & BOSMAN C. A. W Lijst van Nederlandse vogelsoorten Santpoort Zuid. VAN DEN BERG A. B. & Bos J. L. M Levende Dikbekzeekoet Uria lomvia langs Brouwersdam in februari Dutch Birding 1: DE By R. A., VAN DEN BERG A. B. & CDNA Zeldzame en schaarse vogels in Nederland in Limosa 66: DEES A. J, RUSSER E. P, RUSSER H. R, PRINSEN H. & SNETHLAGE M Dwergarenden bij Leersumse Veld in mei 1992 en bij Keersluisplas in april Dutch Birding 16: EBELS E. B DB Actueel: Sneeuwuil op Maasvlakteo Dutch Birding 14: Invasie van Witbandkruisbekken in Nederland en Westeuropa in Dutch Birding 15: EIGENHUIS K. J, DRIESSENS G. & MOERBEEK D. J Identiteit van Aziatische Goudplevier bij Middelburg in september Dutch Birding 16: GROENENDIJK D DB Actueel: Donsstormvogel langs Camperduin. Dutch Birding 14: LICHTENBELD H. J Veldwaamemingen CLXXII CLXXVI. Het Vogeljaar 40: 94-96, , MEIJER P. C Indigogors in Robbenoordbos in juni-juli Dutch Birding 6: MOERBEEK D. J Ross' Meeuw te IJmuiden in november Dutch Birding 15: MOERBEEK D. J. & HOOGENDOORN W Ringsnavelmeeuw in Belgisch-Nederlands grensgebied in apri Dutch Birding 15: MOERBEEK D. J., WINKELMAN J. E. & DE HEER P Zeldzame en schaarse vogels in Nederland in Limosa 60: NIEUWSTRATENE, VAN TuIL P. & SANDERS E Cirlgors te Breskens in mei Dutch Birding 16:

10 ROGERS M. J. & RARITIES COMMITTEE Rare birds in Great Britain in British Birds 86: Wim M. Wiegant, Beatrixlaan 2,6706 AX Wageningen Gerard H. Steinhaus, Brugakker 11-42, 3704 WC Zeist CDNA, Postbus 45,2080 AA Santpoort-Zuid Aanvaard voor opname 26 oktober 1994 Kartteenleeuwerik, 29 september 1992, Eemshaven Gr (Arnaud van den Berg). Short-toed Lark Calandrella brachydactyla. 172