50plussers in de sociale economie: feiten en uitdagingen

Transcriptie

1 50plussers in de sociale economie: feiten en uitdagingen Sectorevent Sociale Economie ERSV Limburg 25 mei 2012 Hoe omgaan met de vergrijzing van het werknemersbestand? Lieve De Lathouwer Departement WSE- expertisecentrum Leeftijd en Werk

2 STRUCTUUR VAN MIJN PRESENTATIE 1. Feiten over 50+ en de arbeidsmarkt 2. Feiten over 50+ in de sociale economie 3. Uitdagingen: een duurzaam HR-beleid, ook in de sociale economie 4. Het nieuwe maatwerkdecreet

3 1. Feiten over 50+ en de arbeidsmarkt

4 55plussers op de arbeidsmarkt: Vlaanderen zit bij staart van het Europese peloton (werkzaamheidsgraad jaar)(2010) Bron: FOD Economie ADSEI - EAK, Eurostat LFS (Bewerking Departement WSE/Steunpunt WSE)

5 De werkzaamheidsgraad daalt sterk me de leeftijd (Vlaams Gewest en EU-27, 2010)

6 Lage arbeidsdeelname oudere werknemers: We stoppen gemiddeld met werken op 60 jaar , , , Vlaams Gewest Waals Gewest Brussels Hoofdstedelijk Gewest raming 2008 Bron: Datawarehouse AM&SB bij de KSZ (bewerking Steunpunt WSE). Bron: Datawarehouse AM&SB bij de KSZ (bewerking Steunpunt WSE).

7 En we werken bovendien gemiddeld weinig jaren over de totale carrière (mannen en vrouwen die op rustpensioen gingen in 2007, België) men women Gewerkte jaren Gelijkgestelde jaren 9 9 Inactieve jaren 7 17 Totaal aantal jaren in de carrière 44 jaar 44 jaar Bron: CIMIRe en Datawarehouse AM&SB (bewerking door Steunpunt Werk en Sociale Economie)

8 Als 50+ uitvallen op de arbeidmarkt, geraken ze moeilijk opnieuw aan het werk (herintredekans) NO 07 UK IT ES LU LT CY DK EE LV GR FR SK PL DE FI RO CZ PT HU AT 01 WA BR SI 00 WA BR SI GR FR SK PL DE FI RO CZ PT HU AT IT ES LU LT CY DK EE LV UK NO Bron: Eurostat Labour Force Survey (Bewerking Steunpunt WSE). Bron: Eurostat Labour Force Survey (Bewerking Steunpunt WSE).

9 Werkzaamheidsgraad jarigen is stijgende: Bijna weer bijgebeend na 30 jaar (Vlaams Gewest ) Lissabon Totaal Mannen Vrouwen

10 Lage arbeidsdeelname bij oudere leeftijdsgroepen staat in schril contrast met stijgende levensverwachting Gemiddelde levensverwachting bij geboorte (België) mannen 43,6 77,2 vrouwen 46,9 82,4 Bron: FOD Economie, Algemene directie statistiek en economische Informatie

11 Bedrijven/sectoren vergrijzen in sneltempo, België Bron: RSZ DMFA (Bewerking Steunpunt WSE) Bron: RSZ DMFA (Bewerking Steunpunt WSE)

12 Gevolgen vergrijzing= Krappe arbeidsmarkt: iedereen is nodig! grote uitstroom versus geringe nieuwe instroom Veel vacatures zullen vrijkomen door pensionering : of per jaar (Steunpunt WSE) Financieel draagvlak Sociale Zekerheid (onevenwicht tussen werkenden en gepensioneerden) vergrijzingskost stijgt in periode met 5,6% van het BBP (sociale uitgaven: 25,3% in 2010-> 30,9% in 2060) (Studiecommissie voor de Vergrijzing 2011)

13 1. Feiten over 50+ in de Sociale Economie

14 Aantal werknemers in Sociale Economie maatregelen, Vlaanderen en Limburg Vlaanderen Limburg Beschutte W. Totaal (1) BW+SW % ,7% (3) Sociale W. Totaal (1) (4) (2) (4) % ,3% (5) 27,9% Lokale dienstenec. Totaal % ,1% 38,6% Invoeg Totaal % ,7% 24,1% Arbeidszorg Totaal % ,8% 22,6% Totale loontrekkende werkgelegenheid % 50+ (6) 23,0% (4) 23,7% Bron: Monitor Sociale Economie (VSAWSE gegevens)

15 3. Uitdagingen: een duurzaam HR-beleid, ook in de sociale economie

16 campagne Uitgangspunt: mensen willen langer werken wanneer ze een job doen die hen ligt (men zit op de juiste stoel ) Doel: méér 50+ in werk krijgen, maar focus is gericht naar de globale loopbanen van alle werknemers. Verspreiden TOOLBOX50+ met praktische instrumenten, tips, links én sensibiliserende boodschappen + ondersteund door communicatiecampagne met posters; flyers; post-its, banners, e-signature, beeldmateriaal (te downloaden); persberichten

17 Naar een beleid van duurzame inzetbaarheid = anders omgaan met menselijk kapitaal Werkgevers: leeftijdbewust personeelsbeleid & aanpassing van de arbeidsorganisatie om oudere werknemers langer in dienst te houden/aan te werven Werknemers: versterken van inzetbaarheid om aan de slag te blijven Overheid: ondersteunende diensten en uitkeringen die langer werken stimuleren

18

19 Thema s uit dejuistestoel.be: 1. Draagvlak creëren= werken na 50, iedereen mee! Bv. Leeftijdscan voor bedrijven (grafieken+vragenlijst mét benchmark) Bv. Test voor werkgevers (waarom zou ik investeren in mijn 50plussers?) en werknemers (waarom zou ik langer blijven werken?) 2. Loopbaan in ontwikkeling: juiste stoel vandaag is niet per sé juiste stoel van morgen externe loopbaanbegeleiding interne loopbaanbegeleiding (binnen bedrijf doorgroeien, jobrotatie) Waarom: Ifv aangepast werk, om demotivatie tegen te gaan; als anticipatie op herstructurering Belang van competentieontwikkeling/evc cfr. ervaringsbewijs

20 Organisatie van het werk: werkbaar werkt het best Het Ervaringsfonds (subsidies voor ergonomie) Diversiteitsplannen (subsidies én begeleiding) Handvaten voor zelfsturende teams Begeleiding door Flanders Synergy 4. Gezond en gemotiveerd aan het werk Aandacht voor ergonomie Tips preventie van werkstress en burn-out Tips voor gezonde leefstijl Tijdskrediet/Vlaamse aanmoedigingspremies (deeltijdwerk mét subsidie)

21 Werkzaamheid en werkbaarheid hangen samen: 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% Denkt u in staat te zijn uw huidige job voort te zetten tot uw pensioen? 17,5% 82,5% 36,8% 63,2% 56,4% 43,6% 79,0% 21,0% werkbaar werk één knelpunt twee knelpunten drie of vier knelpunten nee ja Werkbaarheidsmonitor SERV 2010 werkbaarheidsindicatoren zijn: psychische vermoeidheid, welbevinden in het werk, leermogelijkheden en werk-privé-balans 201 0

22 4. Naar een nieuw Maatwerkdecreet voor de sociale economie (collectief maatwerk)

23 Enkele grote principes: 22 Maatwerkbedrijven (min. 20 VTE doelgroepwerknemers) en maatwerkafdelingen (tussen 5 VTE en < 20VTE) accent op een maatgerichte benadering: kijken naar specifieke behoeften en noden (itt generiek criterium bv. leeftijd) de loopbaanrugzak : ondersteuningspakket op maat met een loonpremie, begeleiding op de werkvloer, opleiding en arbeidspostaanpassing/aanpassing van werkomgeving aandacht voor organisatieondersteuning (budget voor bv. ergonomie, arbeidsorganisatie)

24 Slotoverwegingen: Niet leeftijd bepaalt of je oud bent, wél de conditie waarin je werkt Laat ons spreken over ervaren werknemers en niét over oudere werknemers Dank u voor uw aandacht! Meer info: lieve.delathouwer@wse.vlaanderen.be