Oogproblematiek bij whiplash
|
|
- Paula Bakker
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Oogproblematiek bij whiplash Door Erica Buser en Daniëlle van Eden Als gevolg van een whiplash kan de samenwerking tussen beide ogen verstoord zijn geraakt. Het visuele systeem moet dan meer inspanning leveren om goed te kunnen kijken. Dit kan leiden tot diverse klachten, zoals hoofdpijn, vermoeidheid, lichtgevoeligheid of moeite met lezen. Optometristen Van Els en Groenink zijn gespecialiseerd in oogproblemen bij whiplashpatiënten. Wij spreken met hen om een beter beeld te krijgen van de problematiek en mogelijke oplossingen. Fixatie Disparatie Van Els: Bij whiplashpatiënten zie je vaker dat de samenwerking tussen beide ogen verstoord is. Als je optimaal zou kunnen zien met 2 ogen, dan moeten de beide ogen exact tegelijk naar hetzelfde punt kijken. Zelfs als hierin maar een kleine afwijking zit, spreken we van een fixatie disparatie. Het gaat hierbij om een afwijking in de aansturing van de oogspieren vanuit de hersenen. De oogspieren zelf zijn niet aangetast. Bij een fixatie disparatie kijken de beide ogen dus niet tegelijk naar hetzelfde punt en is het stereo zien verminderd. Er is echter nog geen dubbel zien. Dit komt doordat het visuele systeem de mogelijkheid heeft om, tot op zekere hoogte, de beelden van beide ogen tot 1 geheel te versmelten. Het gebied waarbinnen dit nog net lukt heet het Panum gebied. Alles daarbuiten zien we eigenlijk dubbel. Maar daar zijn we aan gewend. Het versmelten tot 1 geheel bij fixatie disparatie kost veel moeite, en hetgeen er net buiten valt wordt zwakker waargenomen. Daarbij komt dat er bij whiplash naast ongelijkheid in het horizontale vlak er ook sprake is van verticale ongelijkheid, dus in hoogte. We zien dat de patiënt een andere houding van de nek aanneemt om het beeld recht te trekken. Ze kantelen het hoofd. Mensen zoeken een stand die hen de minste energie kost. Er is altijd een voorkeurshouding van de dominante kant met het hoofd scheef. De schouders omhoog en aangespannen. Gevolg: pijn en vastzetten van nek en schouders. Hiervoor worden ze dan behandeld door de fysiotherapeut, die de nekspieren traint en de houding corrigeert. Het effect is echter van korte duur, want de oorzaak is niet weggenomen. Er zijn hoogteproblemen, daar moet wat aan gedaan worden. Als ik ervoor zorg dat ze hun hoofd weer recht kunnen houden zonder misselijk te worden dan gaan ze ontspannen en laten hun schouders weer hangen. Groenink illustreert het met voorbeelden: Bij whiplashpatiënten zie je wel dat de convergentiebeweging is verstoord. Dit is de beweging waarbij de ogen naar binnen draaien. In ruststand als je slaapt, zijn de ogen schuin en naar buiten gedraaid. Als je wakker wordt, moet je je ogen richten. Als je kijkt, plak je normaliter beelden op elkaar zonder dat je het door hebt. Ook ben je in staat een kader waar te nemen rondom het onderwerp waarop je blik gericht is. Bijvoorbeeld; bij het lezen van een zin, is het gewoonlijk mogelijk te zien dat er een vraagteken achter de zin staat. Whiplashpatiënten kunnen dit kader niet goed waarnemen. Zij moeten zich concentreren op 1 punt, omdat anders het beeld gaat bewegen. Het kost veel kracht om dit beeld vast te houden. Zien is veel meer dat een plaatje dat geprojecteerd wordt op de achterkant van je oog. Het zit vrij ingewikkeld in elkaar. Zenuwen geleiden prikkels en aan het einde van een zenuwbaan komen stoffen vrij (neurotransmitters), die andere zenuwen weer aansturen. Bij fixatie disparatie is dit proces verstoord. Hierdoor vindt de waarneming in onderdeeltjes achter elkaar plaats. Mensen met fixatie disparatie moeten altijd onthouden waar iets is,
2 moeten het beredeneren. Dit verklaart ook waarom zij een brandende kaars niet kunnen verdragen, of TL licht. De prikkeling wordt onderbroken door het flikkerende licht. Zo n kaars of TL buis geeft wisselende informatie en daar worden mensen knettergek van. Dan is de ruimtelijke ordening weg en moet die kaars van tafel. Asthenope klachten Van Els: De moeite en inspanning die het visuele systeem door de fixatie disparatie moet leveren kan leiden tot asthenope klachten. Dit kunnen allerlei klachten zijn, zoals hoofdpijn, branderige ogen, moeite met lang lezen of ander dichtbij werk, moeite met snelle bewegingen, minder goed zien in de schemering, nek en rug klachten, verkrampte spieren in het schouder gebied, licht gevoeligheid, moeilijkheden met afstand inschattenen algemene vermoeidheidsverschijnselen. Screening Groenink: In het geval dat oogproblemen overduidelijk aanwezig zijn, zullen mensen eerder terecht komen bij bijvoorbeeld een functioneel optometrist. De vraag is of de mensen op zoek gaan naar een oplossing voor oogproblemen, als de klachten minder duidelijk zijn. Van Els: Ik heb daar een lijstje voor met aan aantal vragen. Als het puntentotaal van zowel de (a) als de (b, c) vragen bij elkaar opgeteld groter of gelijk is aan 20, komt men in aanmerking voor een fixatie disparatie onderzoek. Bij het beantwoorden van deze vragen dient u uit te gaan van hoe u zich de afgelopen 3 weken gevoeld heeft. Vragen Score Heeft u last van hoofdpijn? a. niet (1) licht (3) matig (5) erg (7) b dagen per week c. Klachten toenemend in de loop van de dag? Bent u overgevoelig voor licht? Heeft u problemen bij het omschakelen van kijken nabij naar kijken veraf of omgekeerd? (als u heeft gelezen en u kijkt plotseling op, duurt het dan enige tijd tot het beeld weer scherp is?) Bij lezen of ander nabijwerk binnen 40 cm; vervaagt het beeld dan, is het onrustig of schuift het in elkaar? Heeft u last van vermoeide, branderige ogen? A. niet (1) licht (3) matig (5) erg (7) b dagen per week Heeft u problemen bij het zien in de schemering? (auto rijden op een onbekende weg) Heeft u last van nek of schouder klachten? a. niet (1) licht (3) matig (5) erg (7)
3 Totaal score Van Els: Ik corrigeer alleen als er klachten zijn. Je moet geen bril opdringen, mensen moeten eerst het verschil zelf ervaren. Dat ze het vaak zolang hebben uitgehouden is te verklaren, ze hebben teveel energie moeten aanwenden bij het kijken; energie die ze nu over hebben voor andere dingen. Meting Groenink: Fixatie Disparatie is met verschillende technieken vast te stellen. Een daarvan is de kruisproef. De patiënt kijkt dan met beide ogen naar een verlicht scherm op 6 meter afstand. Op dat scherm zijn 2 strepen te zien, die normaal een kruis vormen. Doordat de patiënt een speciale bril op heeft, ziet hij met het rechteroog een staande streep en met het linkeroog een liggende streep. De patiënt moet dan vertellen of hij een kruis ziet, of dat er een balk in het kruis verschoven is. Behalve de kruisproef, wordt ook de Zeiss Pola testmethode gebruikt. Deze heeft een zogenaamde wijzerproef, een hakentest en de stereo gelijkheidstest. De meetresultaten bepalen de mate van fixatie disparatie. Afbeelding polatesten zonder Fixatie Disparatie Afbeelding polatesten met Fixatie Disparatie De prismabril Van Els: De gemeten fixatie disparatie kan gecorrigeerd worden met prisma s. Wij gebruiken de meting en correctie volgens Professor Haase. Ik vind werken hiermee zeer prettig; het is reproduceerbaar en altijd hetzelfde. Dit in tegenstelling tot de basale prismameting die veel gebruikt wordt bij patiënten met de ziekte van Meniere. De patiënt moet dan met gesloten ogen in een ruimte over een witte lijn lopen. De mate van afwijking van de witte lijn bepaalt de mate van het prisma. Je zal maar wat aan je benen mankeren, zegt van Els lachend. Met de manier waarop ik meet ga ik uit van een neurologisch probleem. Het is een aansturingsprobleem vanuit de hersenen. De discussie die dan ontstaat is, dat de neuroloog zegt, ik zie niks op de MRI. Misschien is de MRI nog te grof en kunnen we over tien jaar het wel zien. Het zal de patiënt trouwens worst wezen, wat er wel of niet te zien is aan de hersenstam, als het maar opgelost wordt. We willen met betere meetmethode mensen beter behandelen.
4 Belangrijk uitgangspunt in de behandeling die ik kies, is dat het probleem niet weg gaat: er is een blijvende sensorische (door prikkelverwerking) aanpassing ontstaan. Het geven van een prismabril is dan een statisch gebeuren, er is een direct resultaat. Een prismabril wordt qua hoeveelheid prisma per persoon bepaald. Als mensen de prismabril dragen merken ze dat ze minder vermoeid zijn en de prismabril vaker afdoen en alleen gebruiken bij extra inspanning zoals autorijden, lezen of balsporten. Een ander draagt hem vaker omdat men zich zekerder voelt. Groenink: Er is niet 1 standaard oplossing voor fixatie disparatie. Het is altijd maatwerk. Bij het bepalen van de behandeling neem ik onder meer de voorgeschiedenis mee in mijn afweging, en de duur van de fixatie disparatie. Als een prismabril aangewezen is, kan de bril in veel gevallen verbetering geven en klachten verminderen. De prismabril geeft een basisprikkel om het beeld rustig te maken. Nadeel van een prismabril is dat de glazen statisch zijn, het werkt op 1 punt. Meestal wordt het afgesteld op een zicht van 6 meter. Bij de tussenliggende waardes zul je zelf de correcties moeten blijven aanbrengen. Ik ben van mening dat visuele training een noodzakelijke aanvulling is op de prismabril. Visuele training Groenink: Uitgangspunt van de visuele training is juist dat er herstel mogelijk is. Vergelijk het eens met het volgende. Als je ziek bent en je moet 6 weken op bed liggen, dan kun je na 6 weken niet meer lopen. Maar je kunt het wel weer leren, alleen moet je oefenen. Dat geldt hier ook. Als je meer dan 6 weken compenseert, krijg je je functie niet meer terug. Maar je kunt het wel leren. Door een specifieke prikkeloverdracht vaak te oefenen, kun je hiervoor een visueel geheugen opbouwen. Je herinnert het je en kunt makkelijker zien. Als binnen 6 weken gestart kan worden met oefenen zal het herstel beter verlopen. In het andere geval zal er langere tijd nodig zijn. Visuele training bij whiplashpatiënten is uitdrukkelijk een reflextraining (en geen krachttraining). De training doe je 5 minuten per dag, en er zijn vele oefeningen mogelijk. De oefeningen die gedaan moeten worden, hangen samen met het probleem, waar het verstoord is. Veel whiplashpatiënten moeten leren een prikkel los te laten. Even weer een vergelijking. Als je ligt, kun je al je spieren ontspannen. Als je zit, moet je een deel van de spieren aanspannen. Toch kun je dan nog zodanig je spieren loslaten, dat het ontspannen voelt. Een prikkel wordt gemaakt, maar je kunt het ook weer loslaten. Dit moeten whiplashpatiënten ook weer leren met kijken. Concentreren op de prikkel, bijvoorbeeld een woord in een zin, en dit ook weer loslaten en naar een volgend woord gaan. Hiervoor biedt ik sprongtraining, ofwel kadertraining. Een andere oefening. Houdt een pen op armlengte voor je. Focus niet op de pen, maar kijk langs de pen heen in de verte. Als het goed is, zie je dan 2 pennen. Als je vervolgens je hoofd op je schouder legt, terwijl je in de verte blijft kijken, zul je zien dat je 2 pennen waarneemt waarvan de 1 hoger is dan de ander. Bij de prismabrillen die ik aanmeet, ligt de prismatische sterkte net iets onder de juiste waarde. Dit geeft mensen voldoende steun en rust, maar ook ruimte voor oefening. Hierdoor is het mogelijk dat de bril uiteindelijk niet meer nodig is. Van Els: Een visuele training volgen is een dynamisch gebeuren. Er is veel medewerking van de patiënt voor nodig. De training verveelt snel, vandaar dat er wel 200 testen bestaan voor de nodige afwisseling. En er is geen direct resultaat. Mensen moeten zeer gemotiveerd zijn en het blijven doen. De energie die hiervoor nodig is, ontbreekt nu net bij het hebben van een whiplash. Daar komt bij dat ik er vanuit ga dat het probleem niet weg gaat: er is een blijvende sensorische (door prikkelverwerking). Ik vind het een brug te ver.
5 Groenink: Jaarlijks heb ik een handjevol mensen die de training niet volhoudt. En als het niet lukt, dan kan je altijd nog overstappen op een permanente prismabril. Als het wel lukt, zit je niet aan een bril vast, en is er herstel mogelijk. Onderbouwing Groenink: Het is belangrijk te onderbouwen waar je mee bezig bent. Jaarlijks zijn er congressen over fixatie disparatie. Ik geeft regelmatig colleges en werk samen met artsen als Huib Simons. Met de HBO Utrecht wil ik binnenkort weer onderzoek opstarten. Van Els: Zelf heb ik met Dr. Simons, oogarts en straboloog van het Erasmus Ziekenhuis te Rotterdam een onderzoek gedaan naar het wel en niet dragen van een prismabril bij fixatie disparatie. Bij een lezing hierover voor 500 oogspecialisten bleek hoe weinig interesse er is voor binoculair zien (het kijken met twee ogen) en de toepassing van prisma hierbij. Ik doe wel veel fixatie disparatieonderzoek op verzoek van Heliomare (revalidatiekliniek) en een tweetal reïntegratieclubs. Nu ben ik hier in de buurt in contact gekomen met een aantal deskundigen die met elkaar een protocol willen maken, om tot een waardering te komen en na 3 tot 6 maanden te kijken wat we meetbaar bereikt hebben. Dat zijn een fysiotherapeut, een aantal revalidatieartsen en wij met onze professionaliteit. Zo zien we duidelijker wat we samen bijdragen aan verbetering. Ik denk dat een multidisciplinaire aanpak een aanvulling is. Van Els en Groenink hebben beiden niet totaal dezelfde visie. De Whiplash Stichting hoort echter over beide optometristen en hun werkwijze positieve ervaringen van patiënten terug. Er zijn meerdere optometristen verspreid over het land werkzaam. Bel de WSN voor meer informatie. KADER (mag iets kleinere letter) Een Optometrist houdt zich bezig met oogmetingen, het opsporen van afwijkingen of ziektes aan het oog en het aanmeten van brillen en lenzen. De HBO opgeleide optometrist kan tevens oogaandoeningen constateren en diagnosticeren. De Optometrie is een door het Ministerie van Volksgezondheid erkende professie binnen de eerste lijns oog zorg.. De HBO optometrist is een wettelijke erkende beroepsgroep. De titel is beschermd. Een Opticien is iemand die kundig is in de optica. Naast het opmeten van de oogfout (refractioneren) bestaan de taken van een opticien ook in advies en verkoop van monturen en brillenglazen en het repareren daarvan. Het instrueren in het gebruik van contactlenzen hoort ook bij de werkzaamheden, Het beroep kent geen titelbescherming. Een Orthoptist is een op HBO opgeleide paramedicus die zich bezighoudt met een specifiek gedeelte van de oogheelkunde; het recht kijken. Stoornissen en problemen zoals scheelzien of een lui oog worden door een orthoptist onderzocht en behandeld. De titel van Orthoptist is beschermd.
Oogheelkunde. Orthoptie
Oogheelkunde Orthoptie U heeft nog nooit van een orthoptist gehoord? Dat kan, want het beroep van orthoptist is nog tamelijk onbekend. Met het oog hierop is deze folder gemaakt, om u te informeren over
Nadere informatieVerwijzing naar de orthoptist
Verwijzing naar de orthoptist Oogheelkunde Beter voor elkaar 2 Verwijzing naar de orthoptist De huisarts verwijst een patiënt met oogheelkundige problemen naar de oogarts. De oogarts bepaalt of de ogen
Nadere informatieBeter zien is beter leven
Beter zien is beter leven Wij helpen u en uw kind graag om beter te zien. Oogonderzoek en visuele training bij: Lees- en leerproblemen NLD Dyslexie Hoofdpijn Vermoeide ogen Concentratieproblemen Klachten
Nadere informatieConvergentiezwakte van het oog
Oogheelkunde Convergentiezwakte van het oog i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Wanneer u naar een naderend of dichtbijgelegen voorwerp kijkt, moeten beide ogen zich naar binnen draaien
Nadere informatieScheelzien, een lui oog en sterkteafwijkingen
Scheelzien, een lui oog en sterkteafwijkingen Polikliniek oogheelkunde mca.nl Inhoudsopgave Scheelzien 3 Wat is scheelzien? 3 Oorzaken 4 Gevolgen 4 Onderzoek en behandeling 5 Een lui oog 6 Wat is een lui
Nadere informatieH.249968.0215. Oogspieroefeningen
H.249968.0215 Oogspieroefeningen Inleiding Omdat de samenwerking en/of de accommodatie van uw ogen zwak is, heeft u het advies gekregen om oogspieroefeningen te doen. Accommodatie is het aanspannen de
Nadere informatieBeter zien is beter leven
Beter zien is beter leven Wij helpen u en uw kind graag om beter te zien Oogonderzoek en visuele training bij: Lees- en leerproblemen NLD Dyslexie Hoofdpijn Vermoeide ogen Concentratieproblemen Klachten
Nadere informatieDaan de Laat, Neurovisueel Centrum in Antwerpen:
Daan de Laat, Neurovisueel Centrum in Antwerpen: Je vroeg aan mij het verschil in oogmeten tussen optometrist en het NeuroVisueel Centrum uit te leggen. Het is niet makkelijk uit te leggen wat wij anders
Nadere informatieWat is convergentiezwakte? Wat is accommodatiezwakte? Oorzaken. Klachten
Uw orthoptist of oogarts heeft bij u een afwijkende oogstand geconstateerd die convergentie- en/of accommodatiezwakte wordt genoemd. In deze folder kunt u lezen wat convergentie- en accommodatiezwakte
Nadere informatieIndien er sprake is van een convergentiezwakte, kunnen diverse klachten optreden.
Uw orthoptist of oogarts heeft bij u een afwijkende oogstand geconstateerd die convergentiezwakte wordt genoemd. In deze folder kunt u lezen wat convergentiezwakte is en wat de klachten kunnen zijn. Ook
Nadere informatieVragenlijst Volwassenen
Vragenlijst Volwassenen Gegevens Naam Adres Postcode + woonplaats Telefoonnummer E-mail Geboortedatum Beroep Datum Probleemstelling Wat is de reden dat u door ons onderzoek wilt laten doen? Bent u i.v.m.
Nadere informatieConvergentiezwakte van de ogen
OOGHEELKUNDE Convergentiezwakte van de ogen BEHANDELING Convergentiezwakte van de ogen De orthoptist heeft u verteld dat u convergentiezwakte heeft van de ogen. In deze folder vertellen we u wat dit inhoudt
Nadere informatieMaatschap Oogheelkunde/orthoptie. Verschillende brilsterktes (kinderen)
Maatschap Oogheelkunde/orthoptie Verschillende brilsterktes (kinderen) Algemeen Om scherp te kunnen zien moeten de lichtstralen uit de buitenwereld precies op hetzelfde punt samenvallen op het netvlies.
Nadere informatieEr bestaan verschillende soorten refractie-afwijkingen: Myopie Hypermetropie Astigmatisme Anisometropie
Brilafwijkingen Een brilafwijking (refractieafwijking) is een afwijkende vorm (brekingsafwijking) van het oog waardoor het beeld dat het oog binnenkomt niet precies op het netvlies valt. Hierdoor ontstaat
Nadere informatieVerlamming van de vierde hersenzenuw
Verlamming van de vierde hersenzenuw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Elk oog heeft zes uitwendige spieren die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen
Nadere informatiePlaatje van de oogspieren in de oogkas
Een verlamming van de vierde hersenzenuw Inleiding Elk oog heeft zes uitwendige spieren, die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen kan bewegen. Iedere oogspier heeft zijn eigen functie.
Nadere informatieEen verlamming van de derde hersenzenuw
Een verlamming van de derde hersenzenuw Inleiding Elk oog heeft zes uitwendige spieren, die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen kan bewegen. Iedere oogspier heeft zijn eigen functie.
Nadere informatieKeuze implantlens. Bij een staaroperatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Keuze implantlens Bij een staaroperatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De oogarts heeft met u besproken dat u een staaroperatie krijgt, waarbij uw eigen troebele
Nadere informatieVerlamming van de vierde hersenzenuw. Nervus IV parese
Verlamming van de vierde hersenzenuw Nervus IV parese Elk oog heeft zes uitwendige spieren, die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen kan bewegen. Iedere oogspier heeft zijn eigen functie.
Nadere informatieVerlamming van de derde hersenzenuw
Verlamming van de derde hersenzenuw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Elk oog heeft zes uitwendige spieren die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen
Nadere informatieORTHOPTISCHE OEFENINGEN FRANCISCUS VLIETLAND
ORTHOPTISCHE OEFENINGEN FRANCISCUS VLIETLAND Inleiding Bij het orthoptisch onderzoek bleek de samenwerking en/of het scherpstellen van de ogen niet voldoende te zijn. De bedoeling is dit te verbeteren
Nadere informatieHoofdpijn Duizeligheid Vermoeidheid Concentratieproblemen Vergeetachtigheid
Hersenschudding In deze folder vertellen we wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel. Ook geven we adviezen over wat u het beste wel en niet kunt
Nadere informatieHet OMC licht u graag uitgebreid voor over: Orthoptie
Het OMC licht u graag uitgebreid voor over: Orthoptie Dag in, dag uit maken we gebruik van onze ogen. Een paar goede ogen is dan ook heel belangrijk. Ze bepalen niet alleen wat we zien, maar ook hoe we
Nadere informatierefractie-afwijking patiënteninformatie
patiënteninformatie refractie-afwijking Uw oogarts of orthoptist heeft een refractie-afwijking vastgesteld bij u of uw kind. Dit kan worden gecorrigeerd met een bril of contactlenzen. Wat is een refractie-afwijking?
Nadere informatieScheelzien, luie ogen en brillen bij kinderen
OOGHEELKUNDE Scheelzien, luie ogen en brillen bij kinderen KINDEREN Scheelzien, luie ogen en brillen bij kinderen Uw kind wordt in het ziekenhuis onderzocht wegens oogklachten. Het is belangrijk om te
Nadere informatieHet brilrecept. Raymond Heunen
Het brilrecept Raymond Heunen Voorstellen Raymond Heunen Opticien Contactlensspecialist Optometrist Familiebedrijf Heunen Opticiens Beek & Geleen Heunen Juweliers Beek & Geleen Cognitieftrainen.nl Agenda
Nadere informatieEen bril. Oogheelkunde. alle aandacht
Een bril Oogheelkunde alle aandacht De orthoptist heeft de ogen van uw kind onderzocht en geconstateerd dat uw kind een brekingsafwijking aan de ogen heeft. Een bril corrigeert de brekingsafwijking. In
Nadere informatieLees- en/of focusproblemen
Oogheelkunde Lees- en/of focusproblemen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw oogarts of orthoptist heeft met u gesproken over uw lees- en/of focusproblemen. In deze folder leest u meer
Nadere informatieEen bril. Oogheelkunde. Locatie Hoorn/Enkhuizen
Een bril Oogheelkunde Locatie Hoorn/Enkhuizen De orthoptist heeft de ogen van uw kind onderzocht en geconstateerd dat uw kind een brekingsafwijking aan de ogen heeft. Een bril corrigeert de brekingsafwijking.
Nadere informatieOptometrie bij Briljant Groep
Optometrie bij Briljant Groep Briljant Optiek heeft haar diensten uitgebreid. U kunt vanaf nu niet alleen voor uw bril of lenzen uitstekend bij ons terecht, maar ook voor een uitgebreider oogonderzoek.
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Convergentieinsufficiëntie
PATIËNTEN INFORMATIE Convergentieinsufficiëntie Door middel van deze folder wil het Maasstad Ziekenhuis u informeren over een convergentie - insufficiëntie en de mogelijke behandeling daarvan. Wat is convergentie-insufficiëntie
Nadere informatieLeer- en leesproblemen
Visuele training voor Leer- en leesproblemen De enige manier om informatie op te nemen is via onze zintuigen. De informatie op school/werk wordt tegenwoordig voor het overgrote deel visueel aangeboden
Nadere informatieAllereerst moeten we de letters kunnen zien
Leren lezen doe je met je lijf We hebben vroeger allemaal met meer of minder moeite leren lezen. We gaan ervan uit dat ieder mens met een normale intelligentie kan leren lezen. Toch zijn er in ons land
Nadere informatieKlachten na een hersenschudding algemene informatie
Een hersenschudding ontstaat door een klap op het hoofd, bijvoorbeeld bij een ongeluk. Je wordt duizelig of raakt bewusteloos. Meestal duurt het enige tijd voor de hersenen hiervan herstellen. Zolang de
Nadere informatieVerlamming van de vierde hersenzenuw
Verlamming van de vierde hersenzenuw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Er zijn zes spieren nodig om uw oog in alle richtingen te bewegen. Iedere oogspier heeft
Nadere informatieOrthoptisch/ oogheelkundig onderzoek
Orthoptisch/ oogheelkundig onderzoek Oogheelkunde alle aandacht De orthoptist is een paramedicus die zich bezighoudt met een specifiek gedeelte van de oogheelkunde. U komt bij de orthoptist terecht als
Nadere informatieVerlamming van de zesde hersenzenuw
Verlamming van de zesde hersenzenuw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Elk oog heeft zes uitwendige spieren die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen
Nadere informatieIk zie ik zie wat jij niet ziet... Algemene informatiebrochure over visuele disfuncties
Ik zie ik zie wat jij niet ziet... Algemene informatiebrochure over visuele disfuncties Functionele Optometrie Nederland FON Visuele oogafwijkingen kunnen bij kinderen gezondheidsproblemen opleveren en
Nadere informatieNystagmus. Poli Oogheelkunde
00 Nystagmus Poli Oogheelkunde 1 Wat is nystagmus? Nystagmus is een onvrijwillige, voortdurende, schokkende beweging van één of beide ogen, traag naar de ene kant en snel naar de andere kant (ruknystagmus)
Nadere informatieKeuze implantlens. Bij een staaroperatie. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Keuze implantlens Bij een staaroperatie Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding De oogarts heeft met u besproken dat u een staaroperatie krijgt, waarbij uw eigen troebele
Nadere informatieDeze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts.
Duizeligheid Deze folder geeft u informatie over duizeligheid en daarbij behorende klachten. Deze folder is opgesteld door de KNO arts. Wat is duizeligheid Iedereen is wel eens duizelig geweest. Toch is
Nadere informatieVerlamming van de zesde hersenzenuw. Nervus VI parese
Verlamming van de zesde hersenzenuw Nervus VI parese 2 Elk oog heeft zes uitwendige spieren, die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen kan bewegen. Iedere oogspier heeft zijn eigen functie.
Nadere informatieHersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar. Afdeling Spoedeisende Hulp
00 Hersenschudding Volwassenen en kinderen > 6 jaar Afdeling Spoedeisende Hulp U of een van uw naasten heeft een hersenschudding opgelopen door een ongeluk of plotselinge beweging van het hoofd. Dit wordt
Nadere informatieWat is wijsheid bij een whiplash?
EM PL KN AA GF RW 20 1 EB 0 EX K EM NG Wat is wijsheid bij een whiplash? Tips om het herstel van een whiplash te bevorderen en verstandig te blijven bewegen Wat te doen bij whiplashklachten Een aanrijding
Nadere informatieAdviezen voor patiënten met licht schedel/hersenletsel
Patiënteninformatie Adviezen voor patiënten met licht schedel/hersenletsel rkz.nl In deze folder leest u wat de gevolgen van een hersenschudding kunnen zijn en wat u kunt verwachten tijdens het herstel.
Nadere informatieVerlamming van de derde hersenzenuw
Verlamming van de derde hersenzenuw Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding Er zijn zes spieren nodig om uw oog in alle richtingen te bewegen. Iedere oogspier heeft
Nadere informatieDé oplossing voor mensen met leesproblemen of visuele dyslexie.
Dé oplossing voor mensen met leesproblemen of visuele dyslexie. Xlens, eerste hulp bij leesproblemen. Bij iedereen met leesklachten zou onderzocht moeten worden of filters hem of haar kunnen helpen - ADVIES
Nadere informatieStenose- en/of herniaoperatie Oefeningen voor herstel
Stenose- en/of herniaoperatie Oefeningen voor herstel H15.016-01 Inhoudsopgave Inleiding... 2 Vóór de operatie... 2 Thuis oefenen... 2 Lees deze adviezen vast goed door... 2 De dag van de operatie... 3
Nadere informatieBrilafwijkingen. Afdeling Oogheelkunde
Brilafwijkingen Afdeling Oogheelkunde Bij een brilafwijking wordt het beeld dat het oog binnenkomt niet precies op het netvlies afgebeeld, maar als het ware voor of achter het netvlies. Daardoor is het
Nadere informatieDe werking van het oog
Een brilafwijking komt door een afwijkende vorm van het oog waardoor het beeld dat het oog binnenkomt niet precies op het netvlies valt. Hierdoor ontstaat een onscherp beeld. In deze folder kunt u meer
Nadere informatieOefeningen en adviezen na een schouderoperatie
Oefeningen en adviezen na een schouderoperatie FYSIOTHERAPIE Voelt beter U bent recent geopereerd aan uw schouder. Deze folder geeft u informatie over wat u na de operatie kunt doen om uw herstel te bespoedigen
Nadere informatieOogheelkunde. De orthoptist.
Oogheelkunde De orthoptist www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl OOG025 / De orthoptist / 28-03-2017 2 De orthoptist U bent door uw arts verwezen
Nadere informatieWat is scheelzien? Er wordt gesproken van scheelzien wanneer de beide ogen onbedoeld niet op het zelfde punt gericht staan.
Scheelzien Wat is scheelzien? Er wordt gesproken van scheelzien wanneer de beide ogen onbedoeld niet op het zelfde punt gericht staan. Hoe wordt scheelzien ook wel genoemd? De medische term voor scheelzien
Nadere informatieOogheelkunde. Patiënteninformatie. Brilsterkte bij kinderen. Slingeland Ziekenhuis
Oogheelkunde Brilsterkte bij kinderen i Patiënteninformatie Slingeland Ziekenhuis Algemeen Uw kind heeft zojuist een druppeltest (skiascopie) gehad. Uit de test is gebleken dat uw kind een bril nodig heeft
Nadere informatieSCHEELZIENSOPERATIE 266
SCHEELZIENSOPERATIE 266 Inleiding Deze folder geeft algemene informatie over een scheelziensoperatie. Voordat u op de opnamelijst voor de operatie wordt geplaatst, heeft u nog een afspraak op het gezamenlijk
Nadere informatieDé oplossing voor mensen met leesproblemen of visuele dyslexie.
Dé oplossing voor mensen met leesproblemen of visuele dyslexie. Bij iedereen met leesklachten zou onderzocht moeten worden of filters hem of haar kunnen helpen - ADVIES ONDERZOEK UNIVERSITEIT UTRECHT AFDELING
Nadere informatieVerlamming van de derde hersenzenuw
Verlamming van de derde hersenzenuw Inleiding Er zijn zes spieren nodig om uw oog in alle richtingen te bewegen. Iedere oogspier heeft zijn eigen functie. De oogspieren worden aangestuurd door drie verschillende
Nadere informatieWaarom zien veel mensen onscherp?
Refractie afwijking Waarom zien veel mensen onscherp? Om scherp te zien moeten lichtstralen uit de buitenwereld precies op het netvlies van het oog samenvallen. Het hoornvlies en de lens in het oog zorgen
Nadere informatiePlaatje van de oogspieren in de oogkas
Een verlamming van de zesde hersenzenuw Inleiding Elk oog heeft zes uitwendige spieren, die ervoor zorgen dat het oog in alle mogelijke richtingen kan bewegen. Iedere oogspier heeft zijn eigen functie.
Nadere informatieRefractie afwijkingen. Niet scherp zien ten gevolge van refractie afwijkingen
Refractie afwijkingen Niet scherp zien ten gevolge van refractie afwijkingen Inhoudsopgave 1 Hoe vormt een oog een scherp beeld en wat is refractie... 1 2 Wat verstaat men onder refractieafwijkingen en
Nadere informatieScheelzien. Oogheelkunde. alle aandacht
Scheelzien Oogheelkunde alle aandacht Scheelzien (strabismus) De orthoptist heeft na onderzoek scheelzien of latent scheelzien geconstateerd. In deze folder kunt u hierover meer lezen. Wat is scheelzien?
Nadere informatieAdviezen na een open-hart-operatie. Afdeling Fysiotherapie
00 Adviezen na een open-hart-operatie Afdeling Fysiotherapie U bent herstellende van een operatie aan uw hart. De fysiotherapeut heeft u na de operatie begeleid bij het weer oppakken van activiteiten en
Nadere informatie1. Brillenglazen zijn toch gewoon brillenglazen? Merk jij het verschil tussen een glas van Pearle, Hans Anders of een dure opticien? Waarom een hele hoop euro's betalen als het ook stukken goedkoper kan.
Nadere informatieH Oogspieroperatie volwassene
H.327242.0518 Oogspieroperatie volwassene Inleiding U heeft samen met uw arts besloten dat u een oogspieroperatie zal ondergaan om de oogstand te verbeteren. Waarom een oogspieroperatie Vaak is het doel
Nadere informatiePATIËNTEN INFORMATIE. Scheelziensoperatie. bij kinderen en volwassenen
PATIËNTEN INFORMATIE Scheelziensoperatie bij kinderen en volwassenen 2 PATIËNTENINFORMATIE Algemeen Uw oogarts en orthoptist heeft met u besproken dat u, of uw kind, binnenkort wordt geopereerd in verband
Nadere informatiehet oog > bijziendheid > verziendheid > leeftijdverziendheid > astigmatisme
Algemeen (emmetroop oog) Een bril of een contactlens wordt in de meeste gevallen toegepast om een brekingsfout van het oog te corrigeren. Er zijn verschillende brekingsfouten. verziendheid en de bijziendheid.
Nadere informatieNiet scherp zien door een refractieafwijking.
Oogheelkunde Niet scherp zien door een refractieafwijking. Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep Hoe vormt een oog een scherp beeld en wat is refractie?
Nadere informatieGeen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen!
Geen tijd om elke dag te sporten? Kom thuis in actie met 1-minuut oefeningen! Astrid Witte zomer 2014 Even vooraf: - Deze oefeningen zijn bedoeld voor gezonde volwassenen - Heb je klachten, overleg dan
Nadere informatieRevalidatie na een hernia-operatie of een operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Revalidatie na een hernia-operatie of een operatie aan een vernauwing van het lendenwervelkanaal z 1 Als u een hernia-operatie
Nadere informatieBehandeling van snel toenemende bijziendheid
Behandeling van snel toenemende bijziendheid Uw kind heeft last van bijziendheid die snel erger wordt, waarbij het dragen van een bril of contactlenzen alleen niet voldoende is. In deze folder leest u
Nadere informatieTips voor optimaal profijt van uw multifocale brillenglazen
Tips voor optimaal profijt van uw multifocale brillenglazen Gefeliciteerd met uw nieuwe multifocale brillenglazen! U hebt een hoogwaardig product aangeschaft dat het resultaat is van uitgebreid onderzoek
Nadere informatieZintuigen. Expertgroep 5: Sterretjes zien. Naam leerling:... Leden expertgroep:...
Expertgroep 5 : Sterretjes zien Naam leerling:.... Leden expertgroep:... De voorbereiding Jullie gaan onderzoeken wat je vanuit je ooghoeken kunt zien. Wat hebben jullie nodig? Vel papier Potlood In de
Nadere informatieMyopie remmen met atropine druppels
Oogheelkunde Myopie remmen met atropine druppels www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl OOG027 / Myopie remmen met atropine druppels / 09-07-2018
Nadere informatieScheelzien en het luie oog
Scheelzien en het luie oog Afdeling Oogheelkunde Locatie Purmerend/Volendam Scheelzien is een afwijking van de stand van de ogen, waarbij de ogen niet op hetzelfde punt gericht zijn. Het ontstaat meestal
Nadere informatieScheelziensoperatie bij volwassenen
Scheelziensoperatie bij volwassenen Polikliniek oogheelkunde mca.nl Inhoudsopgave Waarom wordt het scheelzien geopereerd? 3 Wat is het doel van de operatie? 3 Wat zijn de risico s van de operatie? 3 Voordat
Nadere informatieScheelzienoperatie. Poli Oogheelkunde
00 Scheelzienoperatie Poli Oogheelkunde 1 U heeft met uw orthoptist en oogarts het besluit genomen een scheelzienoperatie te laten doen. In deze folder vindt u informatie over deze behandeling. Wat is
Nadere informatiePlekken waar je extra aan gaat spannen kunnen zijn: andere kant, je nek, je rug en je buik.
Oefeningen fase 1 In de eerste fase ga je aan de slag om de spieren te activeren. Dit betekent dat je heel selectief 1 spier aanspant voor 5-10 seconden. Het is geen krachtwedstrijd, het is activeren.
Nadere informatieEen bril Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Een bril Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft gehoord dat u of uw kind een bril nodig heeft. In deze folder leest u meer over de verschillende oogafwijkingen.
Nadere informatieScheelziensoperatie bij kinderen
Scheelziensoperatie bij kinderen Polikliniek oogheelkunde mca.nl Inhoudsopgave Waarom wordt het scheelzien geopereerd? 3 Wat is het doel van de operatie? 3 Wat zijn de risico s van de operatie? 3 Voordat
Nadere informatiePIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS
PIJN BIJ KINDEREN VOORLICHTING VOOR OUDERS/VERZORGERS 17803 Inleiding Uw kind is opgenomen op de kinderafdeling. Tijdens het verblijf in het ziekenhuis kan uw kind pijn ervaren, als gevolg van de aandoening,
Nadere informatieVoor de door u aangevraagde keuring zijn de hieronder aangekruiste blokken van bijzonder belang. U dient deze in ieder geval te beantwoorden.
VRAGENLIJST In deze vragenlijst worden een aantal vragen over uw gezondheid gesteld. Beantwoord alle vragen zo spontaan mogelijk. Het is niet de bedoeling dat u uitvoerig of lang gaat nadenken. De vragenlijst
Nadere informatieINFORMATIEBLAD VOOR DE OPTICIEN / OPTOMETRIST / OOGARTS
INFORMATIEBLAD VOOR DE OPTICIEN / OPTOMETRIST / OOGARTS Inleiding: Bij het aanmeten van een bril voor tandheelkundige behandelaar is het van belang rekening te houden met een aantal eisen die voortkomen
Nadere informatieOogheelkunde. Patiënteninformatie. Scheelzien. Strabismus. Slingeland Ziekenhuis
Oogheelkunde Scheelzien i Patiënteninformatie Strabismus Slingeland Ziekenhuis Algemeen In deze folder leest u meer over scheelzien; wat het is, welke vormen er zijn, wat de oorzaak kan zijn en hoe scheelzien
Nadere informatieScheelzien (Strabismus)
Scheelzien (Strabismus) Mensen zien. Mensen laten zien. Onze oogzorg gaat verder In deze folder leest u informatie over wat scheelzien (strabismus) inhoudt en welke behandelmogelijkheden er beschikbaar
Nadere informatieOnco-Move. Bewegen tijdens chemotherapie
Onco-Move Bewegen tijdens chemotherapie Introductie De behandeling van kanker, in het bijzonder de chemotherapie en/of radiotherapie, kan aanleiding zijn tot langdurige vermoeidheid en conditieverlies.
Nadere informatieBehandeling met botulinetoxine bij torticollis spasmodica
Behandeling met botulinetoxine bij torticollis spasmodica Inleiding De neuroloog heeft met u besproken dat u een aandoening heeft die behandeld kan worden met botulinetoxine. In deze folder vindt u informatie
Nadere informatieNadelen multifocale kunstlens 8 Voordelen van een multifocale kunstlens 9 Verzekering, eigen bijdrage 9
Een korte uitleg over de werking van het oog: De ooglens zit direct achter de pupil (de zwarte opening) en het regenboogvlies (het gekleurde deel van het oog, de iris). De ooglens en het hoornvlies zorgen
Nadere informatieAls papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama
Als papa of mama een bolletje in het hoofd heeft Informatie voor kinderen van 8 tot 12 jaar over brughoektumor bij hun papa of mama Deze folder legt uit wat er gebeurt als je papa of mama een bolletje
Nadere informatieFysiotherapie na een okselkliertoilet
Fysiotherapie na een okselkliertoilet Inleiding U heeft een okselkliertoilet ondergaan en/of uw okselklieren zijn of worden bestraald. Voor velen is dit het begin van een emotionele en onzekere tijd. Vaak
Nadere informatieOrthoptie. Stéphanie Oostrom, orthoptist
Orthoptie Stéphanie Oostrom, orthoptist Orthoptie is de leer van het goed of recht kijken Grieks orthos = juist/recht Optica = Goed zien of recht kijken betekent het hebben leer van: van het zien - Goede
Nadere informatieHet oog (H2) Harro Reeders. CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.
Auteur Laatst gewijzigd Licentie Webadres Harro Reeders 09 September 2015 CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie http://maken.wikiwijs.nl/65524 Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijsleermiddelenplein.
Nadere informatieOntdek je kracht voor de leerkracht
Handleiding les 1 Ontdek je kracht voor de leerkracht Voor je ligt de handleiding voor de cursus Ontdek je kracht voor kinderen van groep 7/8. Waarom deze cursus? Om kinderen te leren beter in balans te
Nadere informatieRefractie-afwijking. Deze folder biedt in informatie over niet-scherp zien ten gevolge van een refractie-afwijking en de mogelijke correctiemiddelen.
Refractie-afwijking Deze folder biedt in informatie over niet-scherp zien ten gevolge van een refractie-afwijking en de mogelijke correctiemiddelen. Hoe vormt een oog een scherp beeld en wat is refractie?
Nadere informatieH.327241.0715. Oogspieroperatie kind
H.327241.0715 Oogspieroperatie kind Inleiding In overleg met u is besloten dat uw kind een oogspieroperatie zal ondergaan om de oogstand te verbeteren. Waarom een oogspieroperatie Vaak is het doel van
Nadere informatieEen bril. Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op
Een bril Naar het ziekenhuis? Lees eerst de informatie op www.asz.nl/brmo. Inleiding U heeft gehoord dat u of uw kind een bril nodig heeft. In deze folder leest u meer over de verschillende oogafwijkingen.
Nadere informatieAdviezen en oefeningen na een halsklierdissectie. (verwijderen van de lymfeklieren uit de hals)
Adviezen en oefeningen na een halsklierdissectie (verwijderen van de lymfeklieren uit de hals) Inhoudsopgave A. Inleiding... 1 B. Verloop van het herstel... 2 C. Adviezen voor het dagelijks leven... 2
Nadere informatieJulian krijgt een bril
Julian krijgt een bril II Inleiding: Julian heeft veel last van hoofdpijn, daarom neemt zijn moeder hem mee naar de dokter. Het is al heel lang geleden dat Julian naar de dokter is geweest, daarom moet
Nadere informatieEen bril bij kinderen. Oogheelkunde
Een bril bij kinderen Oogheelkunde Inleiding Het menselijk ook is te vergelijken met een fototoestel. Via de lens komen beelden op een licht- en kleurgevoelig oppervlak. Bij een fototoestel is dat de kleurenfilm,
Nadere informatieKantel-/draaimechanisme Met de ingebouwde voet kun je de monitor kantelen en/of draaien voor de meest comfortabele kijkhoek.
Afstand Monitor Stel de monitor direct voor je op. Strek je arm uit naar de monitor. Plaats de monitor ter hoogte van het punt waar je knokkels zich nu bevinden. Je moet de tekst op de monitor duidelijk
Nadere informatieBrilafwijkingen. Afdeling Oogheelkunde. Locatie Purmerend/Volendam
Brilafwijkingen Afdeling Oogheelkunde Locatie Purmerend/Volendam Bij een brilafwijking wordt het beeld dat het oog binnenkomt niet precies op het netvlies afgebeeld, maar als het ware voor of achter het
Nadere informatie