KUNSTstof-magazine. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 nummer 5. Uitgave van het Leerdams Kunstenaars Collectief

Transcriptie

1 KUNSTstof-magazine KUNSTstof-magazine Jaargang 4 nummer 5 Uitgave van het Leerdams Kunstenaars Collectief

2 Van de redactie 5 e Leerdamse Kunst vierdaagse door Sylvia Bosch Tip van Kunststof Behoud van Leerdams erfgoed door Dick Admiraal Optredens en workshop tijdens de Leerdamse Kunst 4-daagse 9000 soldaten herdacht die hun leven verloren op de stranden van Normandië in 1944 door Sylvia Bosch Magistraal en sprookjesachtig door Fred van de Siepkamp Het besmette imago van Pyke Koch door Sylvia Bosch Verbeelding door Rob Witteveen Zee van rode keramiek klaprozen ter herinnering aan de slachtoffers van de eerste wereldoorlog door Sylvia Bosch Welkom in de wereld van Panamarenko door Sylvia Bosch Het gestippelde leven van Yayoi Kusama door Sylvia Bosch Exposanten tijdens de Leerdamse Kunst 4-daagse KUNSTstof-magazine 4.6 Website Leerdams Kunstenaars Collectief 2014 KUNSTstof-magazine Webmaster LKC & fotografie KUNSTstof-magazine Ton Swiderski Eindredactie Jan Kuiper jankuiper@leerdamskunstenaarscollectief.nl Sylvia Bosch sylviabosch@leerdamskunstenaarscollectief.nl KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 2

3 van de redactie Beste kunstliefhebbers, Hierbij alweer het vijfde nummer van KUNSTstof-magazine in 2014, met o.a. veel info over de komende Leerdamse Kunst vierdaagse. Wij hebben het wederom met veel genoegen gemaakt. Meisje op de cover is kunstenares Jopie Louwe Kooijmans. Locatie : Kasteel Haarzuilens. Fotografie: Ton Swiderski. Wij bedanken: - de gemeente Leerdam voor hun financiële bijdrage; - Partycentrum Het Dak voor het beschikbaar stellen van de ruimte; - Kringloop Leerdam voor hun bijdrage aan het vervoer van de nodige attributen; - de gemeente Lingewaal voor het uitlenen van de expositieschotten en - Stichting de Kunstweek voor de publiciteit Mede door hen is het wederom mogelijk om de Leerdamse Kunst vierdaagse te organiseren. Verder bedanken wij een ieder die een bijdrage heeft geleverd aan dit Kunststof-magazine. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 3

4 Geef uw mening over deze editie van KUNSTstof-magazine door aan de redactie, zodat wij eventuele verbeteringen kunnen doorvoeren. Vrienden en vriendinnen Het Leerdams Kunstenaars Collectief is een Stichting die in 2009 is opgericht. Dit collectief bestaat dus 5 jaar, en organiseert dit jaar voor de 5 e keer de Leerdamse Kunst vierdaagse van 30 oktober t/m 2 november. Daarnaast verspreiden wij reeds 4 jaar, 6 keer per jaar, dit digitale KUNSTstof-magazine gratis. Om de vierdaagse te organiseren en de kosten voor de exposanten zo laag mogelijk te houden hebben wij wel financiële steun nodig. U kunt dit doen door vriend/vriendin te worden van dit collectief. Voor tien euro bent u voor een jaar lang al vriend/vriendin. Uw bijdrage kunt u overmaken op: Bankrekeningnummer : NL82 RABO Ten name van Onder vermelding van : St. Leerdams Kunstenaars Collectief : Vriend/vriendin 2014 LKC KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 4

5 Wij willen graag ons lezerspubliek vergroten, stuur dit digitale magazine gerust door naar uw familie, vrienden en kennissen. Hartelijke groeten van Sylvia Bosch & Ton Swiderski en Jan Kuiper. 5 e Leerdamse Kunst 4-daagse door Sylvia Bosch De 5 e Leerdamse Kunst vierdaagse, van donderdag 30 oktober t/m zondag 2 november, vindt plaats in partycentrum Het Dak, Tiendweg 9a in Leerdam. Donderdag en vrijdag is de vierdaagse geopend van tot uur, zaterdag en zondag van tot uur. Er is voldoende parkeergelegenheid. Op onze site onder het kopje Contact staat een plattegrond. Parkeren is gratis. Toegang tot de Kunst vierdaagse ook! KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 5

6 Wie is toch die mooie meid op het affiche van de 5 e Kunst 4-daagse? Even kennismaken... Ik ben Lizzy van Gelder, 14 jaar, en kom uit IJsselstein. Naast mijn school, derdejaars tweetalig VWO, zit ik op dansen en klassiek ballet. Na twee keer Fantasy Fair in Haarzuilens bezocht te hebben, heb ik ontdekt dat ik model staan ook vreselijk leuk vind. Ik ben daarom, met toestemming van mijn ouders en op advies van fotografen, een facebook pagina gestart. Ik heb hier enkele aanbiedingen gekregen, maar de meeste vielen tijdens mijn schooluren. Om op flyer en poster van de Leerdamse Kunst vierdaagse te staan is heel erg leuk. Ik heb al vele positieve reacties gehad. Mocht er niets tussenkomen dan kom ik de zaterdag 1 november een dagje langs. Misschien zien wij ons dan. Lizzy's facebook is: KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 6

7 Programma 5 e Leerdamse Kunst vierdaagse Kijk voor het actuele programma ook op Donderdag 30 oktober: 11: uur Expositie gehele dag geopend - toegang gratis! uur 4: uur 13: uur Creatieve workshop, kinderen basisschool de Hobbitstee. 17:00 uur Expositie gesloten. Vrijdag 31 oktober: 11: uur Expositie gehele dag geopend - toegang gratis! 14: uur Opening van de 5e Leerdamse Kunst vierdaagse door, Wim van der Leij - Wethouder Kunst en Cultuur. 14: uur Pianist Paul van Es, speelt werk van Chilly Gonzales. 15: uur Performance door Hestia Peek, Levien Vermeer en Ennio Drost. (Dans en Gedichten) 17:00 uur 17:00 u Expositie gesloten. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 7

8 Zaterdag 1 november: 11: uur Expositie gehele dag geopend - toegang gratis! 11: uur Het Opstap orkest Aurora & Het Regionaal Fluitorkest o.l.v. Marilou Krouwel. 12: uur La Troupe. 14: uur Vocal group Rosé o.l.v. Monia de Swart. 15: uur The Grey Brothers (Willem van Mil & Ben van Slooten). 18:00 uur 17:00 u Expositie gesloten. Zondag 2 november: 11: uur Expositie gehele dag geopend - toegang gratis! 12: uur Yvet Wattimury en Rob Witteveen (Zang en Accordeon). 13: uur Pianist Paul van Es, speelt werk van Chilly Gonzales. 14: uur Mercy and Grace Expressions - Dans Performance o.l.v. Ennio Drost. 15: uur Nikky s Dance - Dans Performance o.l.v. Nikky. 16: uur The Swiveling Brackets - Sixties music Band. 18:00 uur 17:00 u Expositie gesloten. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 8

9 Tip van KUNSTstof In deze rubriek brengen wij kunst, exposities en/of bijzonderheden onder de aandacht die ons inzien de moeite waard zijn. Wij hebben deze rubriek onderverdeeld in: Exposities in de regio en Uitgelicht. Met andere woorden een tip van ons om deze expositie, tentoonstelling of activiteit te bezoeken. Exposities in de regio Nel de Mol exposeert bij Emma woonzorg Leerdam Nel exposeert bij Emma Woonzorg tot eind december Adres: Raadsliedenstraat 120 Leerdam-West. De expo is dagelijks te bekijken. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 9

10 Jan Vos exposeert in Tiendwaert Hardinxveld-Giessendam In verpleeghuis Tiendwaert te Hardinxveld-Giessendam is weer een expositie te bezichtigen. De Werkendamse kunstenaar Jan Willem Vos exposeert in deze Rivas-locatie zijn werk, dat raakvlakken heeft met het leven langs en op de rivier. Geïnteresseerden zijn welkom aan de Tiendweg 46 om zijn doeken te bewonderen. De schilderijen worden ook te koop aangeboden. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 10

11 Scheepsvaart Jan Willem Vos komt uit Werkendam. Hij groeide op langs de rivier en vond in de scheepvaart uiteindelijk ook zijn beroep. Tijdens de vaartocht maakte hij houtskooltekeningen. In 2004 besloot hij te gaan schilderen, maar zijn inspiratiebron blijft altijd gelijk. In gedachten zie ik de Biesbosch en haventjes uit mijn jeugd en de sleepboten met aanhang op de rivier. Het resultaat is tot eind deze maand te bewonderen in Tiendwaert. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 11

12 Dubbel expositie Henk P. Vandenberg & Isabelle van Herpen 20 oktober t/m 17 november Open: dinsdag t/m zondag van tot uur, m.i.v. 1 november vrijdag t/m zondag van 12 tot 16 uur Entree gratis, vrij parkeren KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 12

13 Henk P. Vandenberg Henk P. Vandenberg schildert landschappen in olieverf die een bepaalde stugheid uitstralen. Met het uitbeelden van de weerbarstigheid en stugheid, soms aanwezig in het landschap, toont Vandenberg in monumentale schilderijen de schoonheid hiervan op een persoonlijke manier. Isabelle van Herpen Isabelle van Herpen tekent en schildert vooral dieren. Zij heeft o.a. gewerkt in opdracht van Diergaarde Blijdorp in Rotterdam. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 13

14 Kunstproject Papoea Indonesië 21 november t/m 30 november Expositie open: vrijdag t/m zondag, van 12 tot 16 uur Entree gratis, vrij parkeren Aan het eind van dit jaar willen wij u een kijkje gunnen in Papoea, het voormalig Nederlands Nieuw-Guinea en tegenwoordig onderdeel van Indonesië. Dit prachtige land en volk is in Nederland vrij onbekend, terwijl wij er toch een gezamenlijke geschiedenis mee hebben. Onbekend, omdat de regering van Indonesië geen pottenkijkers in Papoea wil: journalisten en politiek geïnteresseerden worden er niet toegelaten bezoekers uit de groep 'oud-nieuw-guinea-gangers' worden scherp in de gaten gehouden de Papoea's zelf leven als minderheid en onderdrukte bevolking in eigen land. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 14

15 Ondanks deze situatie is Papoea een diepgaand bezoek waard. Om u de lange reis te besparen willen wij het een en ander laten zien in Stroomhuis Neerijnen: er is een expositie van traditionele kunst uit Papoea, zoals houtsnijwerk en boombast-schilderingen. Ook kunstwerken over Papoea en materialen uit de natuur, zowel als attributen uit vroeger jaren. de expositie wordt op vrijdag 21 november feestelijk geopend, om 16 uur er is een doorgaande foto-presentatie over het land en volk er is een verkoopkraam met allerhande spullen uit Papoea voor de kinderen is er zaterdag 22 november, vanaf 14 uur een knutselmiddag: kijkdoos en/of tolletje voor volwassenen houden we op woensdag 26 november, om 20 uur een - veelzijdige lezing, met dia's van onze reizen voor allen en ter afsluiting houden we zaterdag 29 november om 14 uur een veiling van de overgebleven kunstwerken Betrokkenen uit vroeger jaren en vele Papoea's in Nederland blijven zich inzetten voor het welzijn van het volk aldaar. Stichting Akar uit Ophemert is er één van. Zij verkoopt handgemaakte spullen uit Papoea en aanverwante artikelen. Met de opbrengst van deze verkoop steunt Stichting Akar Papoese studenten en helpt bij de kosten van lokale projecten. Zie ook De toegang tot de expositie en de lezing zijn gratis, maar een bijdrage voor de stichting is uiteraard welkom! KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 15

16 Uitgelicht Henk Helmantel exposeert in Delden KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 16

17 Bewonder stillevens en kerkinterieurs van 21 september tot en met 4 januari in De Galeriet in Delden. De tuinderszoon die als kind ademloos bij zijn eerste museumbezoek naar de indrukwekkende doeken van Rembrandt keek, wist het zeker: hij zou schilder worden. Hij bezocht de academie in Groningen en zette zich met dagelijkse vlijt aan het werk in zijn atelier. Henk Helmantel groeide uit tot één van de belangrijkste schilders van ons land. Gekozen tot Kunstenaar van het jaar 2008 en Briljanten Kunstenaar van Meer informatie op Gratis toegang KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 17

18 Even voorstellen Wim Slagboom Leerdam, steigerpoort Mijn naam is Wim Slagboom, geboren en getogen in Leerdam. Mijn werk bestaat voornamelijk uit stadsgezichten van Leerdam, de oude stadswal, Varseveld, de oude Gasfabriek, en Glasfabriek, ook tekeningen van diverse plaatsen uit de Alblasserwaard en diverse onderwerpen zoals molens en oude machines uit museums. Mijn tekeningen zijn heel precies en gedetailleerd en mooi om te zien zeker voor Leerdammers die de plaats van deze tekeningen zeker kunnen herkennen en waarderen. Ik teken gemiddeld 4 uur per dag, en dat al vele jaren, en dat is toch wel wat veel, te veel misschien, maar ik vind het nog steeds fijn om te doen en houdt daardoor ook de communicatie van de motoriek in stand, je moet daardoor ook blijven oefenen dat komt de kwaliteit alleen maar ten goede. Door alles nauwkeurig weer te geven kost dat veel tijd een gemiddelde tekening bedraagt toch ongeveer 1 tot 2 maanden, er gaat veel tijd zitten in het perspectief van de tekening, en de manier van arceren van bepaalde vlakken. Niet goed gearceerd en de tekening verdwijnt in de prullenmand. Daarna wordt alles gedigitaliseerd en proef afdrukken gemaakt. Iedere tekening wordt ook maar 1 keer gemaakt. De productie is daardoor wel heel laag, ik maak niet snel een tekening. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 18

19 Wim Slagboom Buren KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 19

20 GOED GEZIEN GOED BEKEKEN Sinds 1998 organiseren wij jaarlijks een Amateurkunsttentoonstelling voor kunstenaars uit de regio Alblasserwaard In 2013 hebben de 6 organisatoren van deze tentoonstelling besloten om een vereniging voor Amateurkunst op te richten. Wie kunnen lid worden? Alle amateurkunstenaars uit de regio Alblasserwaard, maar ook daarbuiten kunnen lid worden van de vereniging. De activiteiten zullen gehouden worden in de Alblasserwaard. Onze leden houden zich bezig met: Tekenen, schilderen, beeldhouwen, keramiek, fotografie, textiele werkvormen, collages, etsen, linosneden, bronsgieten en andere beeldende kunstuitingen. Meer info over Goed Gezien - Goed Bekeken vindt u op: Amateur kunsttentoonstelling Goed Gezien Goed Bekeken Op november houdt Goed Gezien Goed Bekeken haar jaarlijkse Amateur kunsttentoonstelling. Het thema is Water. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 20

21 Sjaan Nonhof en Henk Verheij exposeren in 't Waellant te Nieuw-Lekkerland Van juli t/m 19 november 2014 exposeren Sjaan Nonhof en HenkVerheij in t Waellant te Nieuw Lekkerland. De schilderijen van Sjaan Nonhof-Verschoor zijn kleurig en los geschilderd, terwijl het werk van Henk Verheij, dikwijls in zwart-wit juist heel precies is uitgewerkt. De tentoonstelling is te bezoeken tijdens de openingstijden van t Waellant, Ooievaar 10, 2957 NH Nieuw Lekkerland. Informatie: sjaanenklaas@kpnmail.nl of Henk Verheij Nieuwsbrief Goed Gezien Goed Bekeken De volgende nieuwsbrief verschijnt begin januari. Heb je iets te melden in de maanden januari t/m maart 2015, geef dit dan uiterlijk 25 december door: matzy.vanharten@kpnmail.nl Kijk voor verdere info op: KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 21

22 Behoud van Leerdams erfgoed door Dick Admiraal Help mee om de Glazen Toren terug te halen naar Leerdam! De Glazen Toren is het laatste monumentale kunstwerk dat de Leerdamse ontwerper en glaskunstenaar Willem Heesen ( ) realiseerde vanuit de glasfabriek. Het 5 meter hoge kunstwerk heeft bij het Van Gogh museum in Amsterdam gestaan maar werd afgebroken in verband met een verbouwing. Het Nationaal Glasmuseum en de gemeente Leerdam zien De Glazen Toren van Willem Heesen als belangrijk Leerdams erfgoed. We willen De Glazen Toren terughalen naar Leerdam en een plek geven in de Glasroute Leerdam. Het kunstwerk is echter erg beschadigd en er ontbreken vele kristallen kubussen. Om de toren in Leerdam op te bouwen is een behoorlijk geldbedrag nodig. Daarom hebben wij uw hulp nodig! KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 22

23 Wat krijgt u terug voor uw donatie? Uw naam gaan wij toevoegen als inscriptie in het fundament van De Glazen Toren! En wij vermelden uw naam op deze website. En als u 25 of meer doneert, dan ontvangt u van ons een mini glazen kubus als aandenken. Volgend jaar bestaat de Glasfabriek in Leerdam 250 jaar. Met uw donatie gaan wij, als gezamenlijk eerbetoon aan 250 jaar GLAS in Leerdam, De Glazen Toren bouwen. De actie Help mee om de Glazen Toren terug te halen naar Leerdam is een initiatief van de Gemeente Leerdam. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Dick Admiraal. d.admiraal@leerdam.nl of kijk op KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 23

24 Optredens en workshop tijdens de Leerdamse Kunst 4-daagse Onderstaande muzikanten, danser/danseressen, acteurs, dichters en performers zullen optreden tijdens de Leerdamse Kunst vierdaagse. Kijk voor de exacte tijden op onder Acts & programma. Kunstenares Hestia Peek zet tijdens de Kunst 4-daagse de Bloemetjes Buiten De klaproos staat symbool voor de gesneuvelde soldaten in de Eerste Wereldoorlog. Honderd jaar na het uitbreken van deze Grote Oorlog wil Hestia Peek, gedurende vier dagen, een groeiend monument creëren, door honderd papieren klaprozen te maken en die één voor één aan de aarde toe te vertrouwen. Iedere dag wil Hestia haar vrijheid vieren, elke dag de bloemetjes buiten zetten, in weer en wind. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 24

25 Workshop koeien beschilderen voor kinderen op de Kunst 4-daagse Donderdag 30 oktober uur Groep 6 van Openbare Basisschool De Hobbitstee komen, op donderdagmiddag 30 oktober van uur, naar de Kunst vierdaagse voor een workshop Koeien beschilderen. Het Leerdams Kunstenaars Collectief vindt het belangrijk dat kinderen belangstelling krijgen voor Kunst. Om die belangstelling aan te wakkeren organiseren wij deze workshop. Door hen al spelenderwijs kennis te laten maken met verschillende vormen en kleuren wordt hopelijk de belangstelling gewekt om ook thuis aan de slag te gaan. De beschilderde koeien worden geëxposeerd tijdens de Kunst vierdaagse en kunnen daar door ouders en grootouders bewonderd worden. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 25

26 Bent jij ook zo n fan van de Cowparade? Creëer dan nu je eigen Kunst Koe! Zin om zelf een koe te beschilderen? Bij de receptie van de Kunst vierdaagse kun je koeien kopen. De koeien zijn 40 cm en gemaakt van Ecoshape. Dit materiaal is te beschilderen met zowel acrylverf als plakkaatverf. Officiële opening 5 e Leerdamse Kunst vierdaagse Vrijdag uur Wim van der Leij, wethouder van o.a. Kunst & Cultuur opent de 5e Leerdamse Kunst vierdaagse op vrijdagmiddag 30 oktober om uur. Aansluitend prachtige piano muziek van Chilly Gonzales gespeeld door de Leerdamse pianist Paul van Es. Iedereen is van harte welkom! KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 26

27 Pianist Paul van Es geeft recital tijdens 5 e Kunst 4-daagse Vrijdag uur en zondag uur Paul van Es De leerdamse pianist Paul van Es verrast het publiek tijdens de Kunst vierdaagse op muziek van Chilly Gonzales. Piano spelen is Paul s passie. Hij doet het al zo n 18 jaar. U kunt naar Paul s muziek luisteren direct na de officiële opening van de vierdaagse op vrijdagmiddag 31 oktober rond uur. Ook op zondagmiddag 2 november kunt u van tot uur van Pauls muziek genieten. Chilly Gonzales KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 27

28 Performance door Hestia Peek, Levien Vermeer en Ennio Drost vrijdag uur DICHTDANS Een performance van Hestia Peek, Levien Vermeer en Ennio Drost. Belevenissen van buiten; wat je onderweg ziet, voelt of hoort, wordt door dit dichtersduo vastgelegd. In de natuur verzamelde woorden worden meegenomen naar huis, om daar uit te groeien tot gedichten. Voor de tweede keer dragen Levien Vermeer en Hestia Peek tijdens de Kunst vierdaagse voor uit vers werk dat zijn oorsprong vond in gezamenlijke wandelingen nabij Leerdam. Echter heeft het duo zich dit keer laten uitdagen door Ennio Drost, danser en choreograaf. De woorden van de dichters inspireerden hem tot het schrijven van poëtische choreografieën. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 28

29 Het drietal hoopt tijdens de Kunst vierdaagse een harmonieus optreden te laten zien, waarbij de dans de woorden laat bewegen, ze misschien zelfs vleugels zal geven. Hestia is een veelzijdig beeldend kunstenaar, daarnaast werkt zij bij kantoorboekhandel Van Kralingen, het Utrechts Centrum voor de Kunsten en organiseert zij, samen met Simone Ploeg, kunstprojecten voor kinderen in het basisonderwijs, onder de naam Koen en Ernst. Levien runt het tekst- en vertaalbureau TaalCreatief (voor zakelijke en persoonlijke teksten, vertaalwerk vanuit het Engels, notulen, interviews) maar schrijft daarnaast ook boeken en poëzie. Dat laatste doet ze onder haar schrijversnaam Anne Fièn. Ennio danst vanuit zijn hart, het is zijn passie om zijn vreugde voor dans met jong en oud te delen. Behalve een enthousiaste dansdocent (Dance Enn'Joy), is hij ook choreograaf, danscoach en uitvoerend danser (o.a. met dansgroep Mercy & Grace Expressions). Dichtdans is te zien tijdens de Kunst vierdaagse op vrijdagmiddag 3 oktober tussen en uur. vrij toegang KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 29

30 Het Opstap orkest Aurora & Het Regionaal Fluitorkest o.l.v. Marilou Krouwel zaterdag uur Het Regionaal Fluitorkest bestaat uit leerlingen van Marilou Krouwel uit haar lespraktijk in Everdingen en Leerdam. De fluitisten spelen muziek uit verschillende delen van Europa. De leerlingen treden ook op in kleinere ensembles en sommige leerlingen zullen ook een solo-optreden verzorgen. Voor meer informatie Het Regionaal Fluitorkest verzorgt een optreden op zaterdagmorgen 1 november om uur. Het concert zal ongeveer 1 uur gaan duren. Iedereen is van harte welkom. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 30

31 La Troupe Theatergroep zaterdag uur Improvisatie- en straat theater groep la Troupe zal op zaterdag 1 november wat korte acts laten zien. Een monoloog, een gedicht, een declamatie, en een act waarbij het publiek een rol krijgt. la Troupe wil hiermee laten zien dat zij niet alleen grotesk spel ( typetjes) tonen, maar laten zien dat theater meer uitingsvormen heeft. Ook is er een tafel ingericht om het gezelschap te promoten. Dit is de derde keer dat la Troupe meewerkt aan de Leerdamse Kunst vierdaagse. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 31

32 Vocal Group Rosé o.l.v. Monia Swart zaterdag uur Meerstemmige Vocal Group Rosé uit Asperen onder leiding van Monia de Swart is 2 jaar bij elkaar. De group bestaat uit 8 leden en Monia kan altijd nieuwe leden gebruiken. Het repertoire bestaat uit Pop & Rock nummers en R&B. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 32

33 The Grey Brothers opnieuw van de partij tijdens de Kunst 4-daagse Zaterdag uur De organisatie van de vierdaagse is weer heel blij met de toezegging van de Grey Brothers voor een optreden. Ben van Slooten en Willem van Mil hebben op bijna alle locaties van de Kunst vierdaagse al gespeeld. Hun persoonlijke voorkeur gaat uit naar Het Oude Raadhuis in de binnenstad vanwege de sfeer en ambiance. De Molenzaal van Het Dak is voor deze blues muzikanten ook geen onbekend terrein. Hier wordt al 25 jaar een Bluesfestival gehouden. The Grey Brothers spelen op zaterdagmiddag 1 november van uur tot uur. Het repertoire bestaat uit o.a. Chet Atkins en Tommy Emmanuel en enkele eigen nummers in de stijl van Chet en Tommy. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 33

34 Yvet Wattimury en Rob Witteveen (Zang en accordeon) zondag uur Yvet Wattimury (zang) en Rob Witteveen (accordeon) maken deel uit van de Leerdamse groep Schiet Niet, die in vorige edities van de Leerdamse Kunst vierdaagse heeft opgetreden. Schiet Niet schrijft de liedjes zelf, zoals Leerdamse Liedjes over de historie van Leerdam, liedjes voor het sociaal-maatschappelijke project Mensen Maken De Wijk in Leerdam-West, vertaalde popsongs voor theaterprojecten in de wijk West, een eigen lied voor een Leerdamse film over loverboys, en actuele liedjes voor de local talkshow Editie Leerdam in GO. Momenteel werkt Schiet Niet aan nieuwe luisterliedjes voor in een intieme theatersetting. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 34

35 Duo Los van Schiet Niet proberen Yvet en Rob liederen uit, om als duo op de planken te brengen. Kurt Weill Ze kiezen niet voor de makkelijkste weg: Franstalige liederen van de Duitse componist Kurt Weill, Libertango van Astor Piazzolla op Engelse/Franse tekst, de Cubaanse bolero La Sitiera op een eigen Nederlandstalige tekst van Rob, en eigen versies van songs van George Gershwin. George Gershwin Het zijn veelal melancholieke liederen; het optreden op zondagmiddag tijdens de Leerdamse Kunst vierdaagse wordt beschouwd als een bescheiden voorzichtige try out. Het is zeker geen volledig programma; aan een afwisseling met vrolijker liedjes wordt nog gewerkt. Hier kan bij vermeld worden dat Yvet en Rob te beluisteren zijn op zondagmorgen 2 november tussen en uur. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 35

36 Mercy and Grace Expressions, dansperformence zondag uur Mercy & Grace expressions in samenwerking met Dansschool Dance Enn Joy & Friends, presenteren vol vreugde en dankbaarheid, hun nieuwe dansvoorstelling Hier, In Het Café van Het Hart, is er rust, is er vrede, mag je zijn wie je bent, het is de plaats waar je ont-moet, waar Liefde wordt Herkend. Want de reis van het leven is soms nog lang, soms al thuis gekomen, soms heel zwaar, soms heel mooi, en je weet, het is Waar, Samen... wordt er door Liefde gefluisterd, KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 36

37 Samen ontmoeten Samen ontvangen Samen onderweg Van toen, naar Daar Omarm en deel Het Leven, Liefde Nieuwe kracht, weer Heel Kom, aan tafel, en Vier Wij Zijn Nu Welkom 'Hier' Ook dit jaar werken ze weer samen met choreograaf en schrijfster Nalin Maaijenburg, danser Alain Buyserd, danseres Livia Koenders, danstweeling Kaylee Krul & Danitsja van Steenis, en nieuw dit jaar de dansgroep Joyful hearts van dansschool Dance Enn Joy. Maar dat is nog niet alles want zo zullen er nog twee hele bijzondere nieuwe gasten hun onmisbare bijdrage leveren aan een van de meest kwetsbare en eerlijke voorstellingen die we ooit gemaakt hebben: Anke en Fenna Messercola, zullen een moeder/ dochter dans doen die afkomstig is recht uit het hart voor hun Geliefde die DAAR op hun wacht. Een absoluut hoogtepunt die u niet wilt missen. Een cadeau van dans, voor jullie, als medicijn, als voedsel voor het hart, zodat we deze reis van het leven weer kunnen voortzetten, samen Onderweg naar DAAR, maar Nu eerst HIER. We hopen, Tot Ziens, op zondag 2 november van uur in Het Dak, Heel veel liefs en joyful blessings, namens ons hele team, Ennio Drost KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 37

38 Nikky s Dance opnieuw te gast tijdens de Kunst 4-daagse zondag uur Na de succesvolle show van modesculpturen tijdens de Kunst vierdaagse van vorig jaar, dit jaar opnieuw een demonstratie van de meiden van Nikky s Dance. Dat de samenwerking tussen Nikky en kunstenares/ontwerpster Ditske de With een vervolg zou krijgen zat er dik in. Ditske heeft voor een nieuwe show van Nikky de kleding ontworpen en beschilderd. U kunt de meiden van Nikky s Dance zien op zondagmiddag 2 november tussen en uur. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 38

39 Swiveling Brackets sluiten de Kunst 4-daagse af zondag uur De band bestaat uit Manie de With solo gitaar, Peter Hoogenhuyzen bas gitaar, Gerrit Bosch slaggitaar. In de jaren 60 speelden we in verschillende bands, maar verloren we elkaar uit het oog. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan en zo vonden we elkaar weer. In 2004 begonnen we weer het podium te beklimmen onder de naam Swiveling Brackets Met leuke succes avonden. In 2010 kwam Peter Hoogenhuyzen ons versterken. In deze formatie spelen wij instrumentale muziek van voornamelijk The Shadows, en met veel plezier. Het is voor ons de eerste keer dat wij spelen tijdens de Kunst vierdaagse. We hebben er zin in. Wij treden op, op zondagmiddag 2 november van tot uur. Wij hopen u daar te ontmoeten! KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 39

40 9000 soldaten herdacht die hun leven verloren op de stranden van Normandië in 1944 door Sylvia Bosch Ter gelegenheid van de Dag van de Vrede op 21 september 2013, bedachten Jamie Wardley en Andy Moss, twee kunstenaars uit Bradford, Engeland, een project om visueel te maken hoeveel mensen hun leven verloren op de stranden van Normandië tijdens D-Day op 6 juni Het project met de naam " The fallen " ( De gevallenen ) vond plaats in Arromanches, een Franse toeristische stad die langs de kustlijn ligt en als "Gold Beach" werd aangeduid tijdens de D-Day landingen. Het team dan aanvankelijk bestond uit 60 vrijwilligers werd al snel versterkt met 500 vrijwilligers. Met mallen en harken werden over een periode van 5 uur 9000 contouren van lichamen in het zand geëtst. De resultaten werden vereeuwigd door middel van fotografie. De geëtste figuren werden later die dag symbolisch weggespoeld door het tij. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 40

41 KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 41

42 Fotografie : Sandinyoureye Sylvia Bosch KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 42

43 Magistraal en sprookjesachtig Fred van de Siepkamp Martine en Fred van de Siepkamp FRED VAN DE SIEPKAMP (1954) Al op jonge leeftijd werd Van de Siepkamp, de kunstenaar achter Magistraal en Sprookjesachtig, geboeid door kunst. De grote ruimte die hij wonende in een herenhuis aan het Westeinde in Voorburg tot zijn beschikking had, maakte het voor hem mogelijk om aan vele kunstwerken tegelijk te werken. In die periode maakte hij voornamelijk olieverfschilderijen van middelgroot tot heel grote afmetingen. Deze werken hebben hun weg naar verzamelaars gevonden, zowel in Nederland als in het buitenland. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 43

44 DE HOOFDEN Naast het schilderen begon hij met beeldhouwen. Al gauw ging het maken van hoofden een hoofdrol rol spelen. Fred: Het hoofd, met name het brein fascineert me. Met de manier waarop ik mijn beelden maak, knipoog ik naar dat menselijke brein. Een brein dat constant in beweging is en zoals alles in de natuur een boeiend mysterie blijft! KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 44

45 PRODUCTIEPROCES Het productieproces is niet eenvoudig. De beelden worden opgebouwd in ringen van klei. Vervolgens tikt Fred de ringen als een koperslager in model. Deze techniek zorgt ervoor dat de beelden niet dikker dan zo n drie centimeter hoeven te zijn. Bovendien zijn de beelden hol, wat de mogelijkheid biedt dat ze van binnen en buiten bewerkt kunnen worden. Zo ontstaan hoofden met zowel binnen als buiten het hoofd architectonische optrekjes en trappetjes. De beelden worden op zeer hoge temperatuur gebakken en gaan meerder keren voor het glazuur de oven in. Deze keramische beelden zijn uniek. Daarnaast maakt Van de Siepkamp ook beelden van hout en kunststof. De kunststofbeelden van epoxy en glasvezel hebben voordelen, ze zijn licht, bestand tegen weersinvloeden en er kunnen zeer grote formaten gemaakt worden. Wel moet er eerst een modelbeeld in klei komen, daarna worden siliconenmallen op het kleimodel aangebracht. Mallen die stevig genoeg zijn om het beeld te dragen, de klei gaat eruit en met epoxy en glasvezel wordt het beeld afgemaakt. Zo is er een serie van heel grote magistrale en sprookjesachtige beelden ontstaan die van park naar park, beeldententoonstelling, beeldentuin of andersoortige locatie trekt. Adres : Twaalfmorgen 33, 2811 ND Reeuwijk Mobiel: fred.siepkamp@gmail.com Website: KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 45

46 Het besmette imago van Pyke Koch door Sylvia Bosch KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 46

47 Piet Frans Christiaan (Pyke) Koch werd geboren te Beek bij Nijmegen in Hij woonde voornamelijk in Utrecht, waar hij zijn rechtenstudie afbrak om te gaan schilderen. Hij had kennis gemaakt met Charley Toorop en later met Carel Willink, en verbleef kortere en langere tijden in Den Haag. Ook ging hij op studiereis naar Italië Vanaf 1939 woonde en werkte hij weer in Utrecht. Pijke Koch was een autodidact die werkte in de stijl van het "magisch realisme", een kunststroming waarbij men door middel van licht, kleur en schaduw een geheimzinnige, onwerkelijke sfeer creëert, vol van symboliek. Pyke Koch: "Het magisch realisme bedient zich van voorstellingen die wel mogelijk, maar niet waarschijnlijk zijn ; het surrealisme daarentegen van onmogelijke, onbestaande of onbestaanbare situaties". KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 47

48 "Zelfportret met zwarte band" van Pyke Koch (1937) Koch heeft zichzelf hier afgebeeld als nationaalsocialist, wat niet door iedereen werd gewaardeerd. Zijn naam was alom bekend in Nederland en in het buitenland. Tijdens de tweede wereldoorlog bleef Koch, in tegenstelling tot veel van zijn tijdgenoten, een succesvol kunstenaar. De Duitsers beschouwden zijn werk als Arische kunst en hij exposeerde veel in Duitsland. Maar zijn goede naam kreeg tijdens de tweede wereldoorlog spoedig zeer te lijden vanwege zijn sympathie voor het fascisme. Hij zwakte zijn visie weliswaar wat af door neutrale onderwerpen als groente en fruit te gaan schilderen. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 48

49 De eigenzinnige kunstenaar werd in 1950 echter door de Centrale Ereraad voor de Kunst geboycot. Door dit besmette imago van zijn werk kon hij alleen nog maar in het buitenland verkopen. Koch stopt met schilderen in 1980 en trekt zich in armoede terug in Utrecht. Hij overlijdt in Wassenaar in Pyke Koch heeft in zijn leven slechts een 100-tal schilderijen gemaakt voornamelijk met afbeeldingen van achterstandswijken, kermissen, stillevens en portretten van ongelofelijk lelijke vrouwen. Voor meer info : KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 49

50 Verbeelding door Rob Witteveen Mooi woord, verbeelding. In de eerste plaats associëren we het met kapsones, met poeha. Kunstenaars, beeldend kunstenaars bedoel ik natuurlijk, kijken al anders tegen het woord aan. Wat verbeeldt de kunstenaar, en wat verbeeldt ie zich daarbij? Ha, nóg een betekenis! De kunstenaar verbeeldt iets wat hij (of zij) in gedachten heeft, en daarmee komt er iets uit zijn (of haar) handen. Wordt het dan wat hij/zij zich in gedachten heeft verbeeld? En, als het geweldig goed gelukt is, en iedereen vindt het prachtig, gaat ie zich dan iets verbeelden? In gedachten zie ik dan een kunstenaar naast de schoenen lopen; wat weer een leuke performance kan opleveren. Kunstenaar loopt naast schoenen kopt de krant dan, met als subtitel: Nog niet eerder vertoonde performance en in het artikel: Je moet de verbeelding maar hebben om op zo n idee te komen. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 50

51 Is u hierboven iets opgevallen? Nee? Tussen alle verbeelding gebruikte ik het woord vertoonde. Dat werd visueel bedoeld, zoals alles tot nog toe in dit artikel. Maar vertonen betekent eigenlijk tot klinken brengen. En zo komen we, dat kunt u van ondergetekende verwachten, bij de muziek terecht. Oftewel, bij de toonkunst, want muziek is ook kunst. Een musicus is, wat ouderwets geformuleerd, een toonkunstenaar. En een componist (componeren betekent samenstellen) heette vroeger ook wel een toondichter. Kijk, nu hebben we de dichtkunst er ook bijgehaald. En als die toondichter dan ook nog een symfonisch gedicht (orkeststuk met een verhaal, verbeelding of sfeerschildering) heeft gecomponeerd, dan komen we weer terecht (zeg maar terug) bij de beeldende kunsten. Daar heb ik de laatste tijd heel wat voorbeelden (weer beelden!) van gegeven en beschreven. Ditmaal wil ik het met u over cd-hoesjes hebben. Waren vroeger, in de lp-tijd, pop-albums al ware kunststukjes die je bijna kocht om de fraaie kunstzinnige (klap)hoezen, bij de cd s in hun plastic doosjes komt de verbeelding van de muziek er maar bekaaid van af. Toch wordt hierop ook alle mogelijke creativiteit losgelaten, van bescheiden inschuifbare booklets tot aan geheel uit bedrukt karton vervaardigde cd-verpakkingen die er als kleine kunstwerken uitzien. Vooral in de klassieke muziek wordt, evenals in het lp-tijdperk, gemakzuchtig teruggegrepen op sterk verkleinde reproducties van veelal romantische schilderijen, die de cd-koper in de sfeer van de opgenomen muziek moet brengen. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 51

52 Het barst van de cliché s op dat gebied, met barokke gebouwen en interieurs bij muziek van Bach, via romantische watermolens, bosgezichten of jachttaferelen bij Schubert en Mendelssohn, tot abstracte schilderkunst bij Stravinsky en Schönberg. Wist u trouwens dat Felix Mendelssohn-Bartholdy een uiterst verdienstelijk schilder was, en Arnold Schönberg samen exposeerde met collega s van Der Blaue Reiter? Vaak waren componisten (toondichters) ook tekstdichters en verzorgden ze zelf de teksten bij hun liederen, cantates, koorwerken of opera s (libretto s). Onder meer Tsjaikofsky en Verdi konden dat goed, wanneer hun librettisten het lieten afweten. Wagner verzon niet alleen de gezongen teksten, maar ook de verhalen en plots voor zijn opera s, vaak gebaseerd op oude sagen en legenden, waarbij de rest vrijelijk uit de eigen duim gezogen werd. Maar, terugkomend op die cd-boekjes en hoesjes, soms is het opmerkelijk en zowaar frappant, dat totaal verschillende vormgevers bij bepaalde muziek tot bijna dezelfde ontwerpen komen. Hoe dat kan, is soms voorspelbaar, maar ook wel eens een raadsel. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 52

53 Bij Bach en Schubert wordt vaak (met toestemming) geleend uit beroemde kunstarchieven (Het Duitse Archiv für Kunst und Geschichte is een vaste leverancier van passende plaatjes bij klinkende plaatjes) of uit bekende musea en galeries. Bij minder (althans bij de massa) bekende componisten wordt visueel gerelateerd aan landen van herkomst, landschappen aldaar, typerende gebouwen en achtergronden, folklore en klederdrachten, en anders maar een portret van de betreffende componist in zijn natuurlijke habitat. Bij de Finse componist Jean (Janne) Sibelius zie je vaak eindeloze berkenbossen of oeverloos weidse meren afgebeeld; bij Carl Nielsen zee(ge)zichten met ruige duinen, bij Frederic Delius glooiende Engelse landschappen of klaprozen, bij de weerbarstige Beethoven razende stormen rond onverzettelijke rotspartijen, bij Schubert dus watermolens aan beekjes, bij de romantische Russen uientorens, Wolga-oevers, Siberische steppes, maar vooral ook sneeuw, heel veel sneeuw. Bij Debussy en Ravel ontkom je niet aan welgestelde burgers die hun zondagmiddag uitstapje doen; langgerokte (met queue de Paris) vrouwen onder parasolletjes en mannen in witte pakken of hemden, met strohoeden, of anders toch maar weer een Frans impressionistisch schilderij. Bij de Italiaan Ottorino Respighi tref je arcadische landschappen met cypressen of pijnbomen aan, bij de Braziliaan Heitor Villa-lobos diepgroene oerwouden vol varens en kleurrijke exotische vogels met grote snavels. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 53

54 Het meest wonderlijk: bij Charles Ives zie je schilderijen, afbeeldingen dan wel foto s van altijd weer die roest- tot roodbruine (menie-kleurige) Amerikaanse houten schuren, of huizen met witte veranda s ervoor. Of dieprood gebladerde bomen: Indian Summer? Ik heb de muziek van Ives toevallig wel in september leren kennen, wanneer buitengeluiden korte echo s krijgen. Vooral in het geval van Ives heb ik nooit begrepen hoe allerlei kunstenaars, ontwerpers en vormgevers uit heel de wereld tot zo n eenduidige keuze voor beelden en kleuren komen, en nog wel precies zoals ik het zelf ook zou hebben gedaan! Wat bindt ons, terwijl we elkaar niet kennen? Is het de muziek van Ives die onze associatieve voorstelling, verbeelding, dezelfde kant op stuurt? Waardoor alles exact klopt tussen beeld en muziek? Zo moet het kennelijk, zo past alles bij en in elkaar, zo hoort het, iets anders is volstrekt ondenkbaar. Maar vraag me niet waarom; daarvoor heb ik werkelijk geen verklaring. Rob Witteveen, Leerdam KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 54

55 Zee van rode keramiek klaprozen ter herinnering aan de slachtoffers van de eerste wereldoorlog door Sylvia Bosch Deze zomer zal de Tower of London worden omringd door een zee van rode klaprozen. Met deze installatie is ontworpen door kunstenaar Paul Cummins en ontwerper Tom Piper. Met dit kunstwerk willen zij elke Brits slachtoffers uit de eerste wereldoorlog herdenken door het planten van rode keramische klaprozen. Deze zullen als een rode zee van bloed rond de toren stromen. De installatie, getiteld "Blood Swept Lands and Seas Of Red," is onthuld 5 augustus, precies 100 jaar na de eerste dag van de Britse betrokkenheid in de eerste Wereldoorlog. Vrijwilligers gaan de hele zomer door met het planten van de rozen. De laatste van de 888,246 rozen wordt geplant op 11 november om het einde van de oorlog te herdenken. De keramische bloemen zullen worden verkocht voor 25 pond per stuk, en 10% van de opbrengst zal gelijkmatig verdeeld worden over 6 verschillende gerelateerde goede doelen. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 55

56 KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 56

57 Welkom in de wondere wereld van Panamarenko door Sylvia Bosch Panamarenko (Antwerpen, 1940) is een buitengewoon en niet te classificeren individu binnen de hedendaagse kunst. Panamarenko, artiestennaam van Henri Van Herwegen (Antwerpen, 5 februari 1940) is een Belgisch kunstenaar. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 57

58 Panamarenko is een pseudoniem en een samentrekking van "Pan American Airlines and Company". Er was echter ook een Russische generaal in de Koude Oorlog met de naam Panamarenko. De kunstenaar Henri Van Herwegen hoorde deze naam op de radio. Panamarenko wordt beschouwd als een van de voornaamste Belgische kunstenaars uit de tweede helft van de 20e eeuw. Hij heeft veel assemblages gemaakt die met vliegen te maken hebben. Hij deed uitzonderlijk onderzoek naar begrippen als ruimte, beweging, vlucht, energie en gravitatie. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 58

59 Zijn werk is een artistiek en technologisch experiment, het neemt verschillende vormen aan: vliegtuigen, duikboten, auto's, vliegende tapijten en vogels. Telkens spectaculaire constructies van vreemde schoonheid, tegelijk speels en indrukwekkend. In het begin van zijn carrière bouwde Panamarenko allerlei voertuigen waarmee hij door de lucht kon reizen. Van vleugels en propellers tot ingenieuze vliegmachines en ruimteschepen. Eigenlijk is Panamarenko niet alleen beeldend kunstenaar maar ook uitvinder en wetenschapper. Hij weet heel veel van natuurkundige wetten en aerodynamica. Van alle informatie die hij over vliegen en vliegtuigen tegenkomt maakt hij een herberekening. Met die nieuwe berekeningen herschept hij bestaande luchtvoertuigen tot een geheel eigen kunstwerk. Zo bouwde hij in 1969 een Zeppelin van polyesterfilm met daaronder een gondel van gevlochten rotan. De vliegschroeven maakte hij van mahoniehout en triplex. Ze worden aangedreven door motoren en het geheel staat op een basis die heen en weer kan zwenken. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 59

60 Eigenlijk wilde Panamarenko in de gondel gaan wonen maar deed dat uiteindelijk niet. Op de foto onder de titel zie je dit luchtvaartschip dat hij zelf een Aeromodellor noemde. Panamarenko zei ooit: Het hoogste doel dat een mens zichzelf kan stellen is een manier vinden om de aarde te verlaten. Hij maakte dan ook veel ontwerpschetsen om uit te zoeken op welke wijze een mens zich van de aarde los zou kunnen maken. Icarus was voor hem een grote bron van inspiratie. In 2005 ontwierp Panamarenko een kunstwerk dat hij zelf Batapillo noemde maar dat ook wel bekend is onder de naam Klapperschroef-rugzak-met Vliegenier. Hij maakte verschillende versies van Batapillo. Het is een levensgroot mensfiguur van een vliegenier in een soort ouderwets pilotenpak. Op zijn rug draagt hij een rugzak met een grote hoeveelheid batterijen met daarop een aantal propellers. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 60

61 Het lijkt alsof hij aanstalten maakt om op te stijgen. Voor de piloot gebruikte Panamarenko een etalagepop. Het kunstwerk is helemaal in gelakt brons en roestvrij staal uitgevoerd en het is te zien in de entree van het Gemeentemuseum Den Haag. Behalve vliegende voertuigen ontwierp Panamarenko ook duikboten, auto s en vogels In 2005 stopte Panamarenko met het maken van kunstwerken. Het huis waar hij dertig jaar had gewoond en gewerkt was nog van zijn ouders geweest. In 2007 schonk hij dit woonhuis en atelier aan het Museum Voor Hedendaagse Kunst Antwerpen (MHKA). Het woonhuis werd in samenspraak met de kunstenaar helemaal gerenoveerd en opnieuw ingericht met alle tekeningen, kunstvoorwerpen en materialen die al aanwezig waren toen Panamarenko er nog woonde en werkte. Ook werd een klein helikopterplatform op het dak gebouwd. Panamarenko is niet zelf alsmaar onderweg, maar dat geldt wel voor wel een vliegtuig dat zijn naam draagt. In 2009 werd een Fokker 50 van VLM-Airlines naar hem vernoemd en dat is écht bijzonder. Op de afbeelding zie je hoe Panamarenko trots uit het raampje van de cockpit kijkt KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 61

62 Het gestippelde leven van Yayoi Kusama door Sylvia Bosch Kusama werd in 1929 geboren in Matsumoto Japan, als vierde kind in een welvarende en conservatieve familie. Kusama heeft een moeilijke jeugd. Op jeugdige leeftijd heeft zij hallucinaties en ernstige obsessieve gedachten, vaak van suïcidale aard. Ze beweert dat zij als klein kind ernstig fysiek werd mishandeld door haar moeder. In 1948 ging zij naar de Gemeentelijke School of Arts and Crafts in Kyoto. Ze haatte de starheid van het meesterleerling systeem. "Als ik denk aan mijn leven in Kyoto dan moet ik braken zegt zei. Rond 1950 begon Kusama oppervlakken (muren, vloeren, canvassen, en later huishoudelijke voorwerpen en naakte assistenten) met de stippen te bedekken die later haar handelsmerk zouden worden. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 62

63 De uitgestrekte velden van stippen, of "oneindig netten," zoals zij ze noemde, komen rechtstreeks voort uit haar hallucinaties. Het vroegste werk waarin ze de stippen verwerkt is een tekening in 1939 op de leeftijd van 10, waarin het beeld van een Japanse vrouw in een kimono, vermoedelijk de moeder van de kunstenaar, volledig wordt uitgewist door haar te overdekken met stippen. Haar eerste reeks van grootschalige, soms meer dan 30 meter lange schilderijen, Infinity Nets, ( oneindige netten ) zijn volledig bedekt met stippen, gebaseerd op haar hallucinerende visioenen. In de vroege jaren van 1960 begon Kusama ook ladders, schoenen en stoelen met witte fallische uitsteeksels te bedekken. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 63

64 Na het leven in Tokyo en Frankrijk verruilde Kusama Japan op de leeftijd van 27 jaar voor de Verenigde Staten. Zij verhuisde naar New York. Tijdens haar tijd in de VS, heeft zij al snel een gevestigde reputatie als leider in de avant-garde beweging. In 1961 verhuisde ze haar atelier naar hetzelfde gebouw als Donald Judd en beeldhouwer Eva Hesse. Eva werd een goede vriend. Tijdens de volgende jaren, was ze enorm productief, en in 1966 experimenteren ze met vrijstaande installaties met ingebouwde spiegels, verlichting en achtergrondmuziek. Toch heeft ze niet financieel geprofiteerd van haar werk. Rond deze tijd werd Kusama regelmatig in het ziekenhuis opgenomen omdat ze overwerkt was, ook had zij financiële problemen. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 64

65 Kusama organiseerde bizarre gebeurtenissen op in het oog springende plekken zoals Central Park en de Brooklyn Bridge om te protesteren tegen de oorlog in Vietnam. In een open brief aan Richard Nixon biedt zij hem sex aan als hij zou stoppen met de oorlog in Vietnam. Tussen 1967 en 1969 concentreerde ze zich op voorstellingen waarbij Kusama stippen schildert op naakte performers. Ze opent naaktschilderijen studio's en een homosociale club. Terug naar Japan In 1973, keert Kusama terug naar Japan in een slechte gezondheid. Kusama word opgenomen in het Seiwa ziekenhuis voor geesteszieken. Sindsdien woont zij permanent in het ziekenhuis, en dat is haar eigen keuze. Haar atelier, waar ze doorgaat met het produceren van werk ligt op korte afstand van het ziekenhuis in Shinjuku. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 65

66 Kusama heeft vaak gezegd: "als de kunst er niet was geweest, dan zou ik lang geleden al zelfmoord hebben gepleegd." Ze blijft schilderen, maar nu in fel gekleurde acrylverf op doek. Citaten van Yayoi Kusama: Op een dag zag ik de rode bloem patronen van het tafelkleed op een tafel, en toen ik opkeek zag ik het zelfde patroon op het plafond, de ramen en de muren, en uiteindelijk overal in de kamer, mijn lichaam en het universum. Het voelde of ik was begonnen om mijzelf uit te wissen, om te draaien in de oneindigheid van de eindeloze tijd, in de absoluutheid van de ruimte, en te worden gereduceerd tot niets. Toen ik besefte dat het daadwerkelijk gebeurde en het niet alleen mijn verbeelding was, moest ik wegrennen omdat ik beroofd werd van mijn leven door de betovering van de rode bloemen. Ik rende hard de trap op. Ik viel van de trap en brak mijn enkel. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 66

67 Een ander citaat van haar: Een polka-dot ( Engelse benaming voor stip ) heeft de vorm van de zon, die symbool is voor de energie van de hele wereld en ons leven, maar ook de vorm van de maan is, rond, zacht, kleurrijk, zinloos en onwetend.. Stippen bewegen en worden oneindig. Revival In New York werd ze een vrijwel vergeten kunstenaar tot dat in de late jaren 1980 en 1990, er opnieuw internationale belangstelling voor haar werk kwam. Kusama's werk is gebaseerd op de conceptuele kunst en toont enkele attributen van het feminisme, minimalisme, surrealisme, pop art en het abstract expressionisme, en het is doordrenkt met autobiografische, psychologische en seksuele inhoud. Kusama is ook een gepubliceerde schrijver en dichter, en heeft opmerkelijk werk in de film en mode wereld gemaakt. Grote retrospectieven van haar werk werden gehouden in het Museum of Modern Art in 1998, het Whitney Museum in 2012, en Tate Modern in In 2008 verkocht Christies in New York een werk van Kusama voor $ , dollar, dat is een record voor een levende vrouwelijke kunstenaar. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 67

68 Tot op de dag van vandaag schildert Kusama nog steeds elke dag. Ze wordt in een rolstoel van het ziekenhuis naar het atelier gebracht. Ze is fragiel en dreigt soms om te vallen. De canvassen liggen plat op de tafel, en Kusama hangt half over de tafel. Een assistente houdt het verfbakje voor haar vast. Kusama hoeft alleen maar in te dopen. Ze schildert in sneltreinvaart stippen, stippen en nog meer stippen,.ze schildert als een bezetene, alsof ze voorgeprogrammeerd is en niet na hoeft te denken. Als ze te moe wordt leggen de assistentes haar op de bank met een dekentje over haar heen. Kusama moet nog heel veel stippen schilderen voor ze er eindelijk mee op mag houden... Op de filmpjes hieronder zie je Kusama aan het werk Exposanten tijdens de Leerdamse Kunst 4-daagse De volgende kunstenaars exposeren hun werk tijdens de Leerdamse Kunst vierdaagse. Hieronder geven wij, op alfabetische volgorde, een beeld en een omschrijving van de exposanten. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 68

69 Flip Besemer, schilderijen Sinds Flip met pre-pensioen is, heeft hij weer tijd om te schilderen. Hij heeft zich zelf schilderen geleerd. Hij volgde een enkele cursus en er werd veelvuldig geoefend in huize Besemer. En dat is te zien aan Flips werk. De realistische uitermate gedetailleerde stillevens van Flip zijn een lust voor het oog. Flip wordt geïnspireerd door Helmantel, Schelfhout en Eversen. Hij heeft al veel exposities in de regio op zijn naam staan. Hij werkt ook in opdracht. Flip Besemer deed al vaker mee met de Leerdamse Kunst vierdaagse. Meer info op: KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 69

70 Astrid Boers en partner Hans van Vrouwerf, fotografie Astrid Boers en partner Hans van Vrouwerf leggen verval en verlatenheid fotografisch vast. Playing the concord sonate Astrid Boers Voor Astrid en Hans is er niets fijners dan op zoek gaan naar verlaten fabriekspanden, oude niet meer gebruikte kerkgebouwen- en huizen uit vervlogen tijden, om daar fotografisch vast te leggen wat de tijd met zo n pand heeft gedaan. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 70

71 Die locaties vinden zij zowel in Nederland als in het buitenland. Fabrieken waar al een eeuwigheid niemand meer binnen is geweest. Waar het stof duimen dik ligt en de spinnen webben gigantisch zijn. Waar de klimop naar binnen is gaan groeien en een eigen wereld heeft gecreëerd. Een oud dichtgespijkerd ziekenhuis, waar roestige brancards staan, en waar enge dingen op sterk water in potten staan, en waar de vloeren angstaanjagend kraken. Of een sofa die dwars door de verrotte vloer van de bovenverdieping van een huis is gevallen, en die nu op de begane grond staat met daarboven een groot gapend gat. Tsjernobyl bezoeken staat op het verlanglijstje van dit duo. Bedbugs heaven Hans van Vrouwerf Tijdens de Kunstvierdaagse kunt u hun bijzondere foto s bekijken. Hans en Astrid zijn dan ook zelf aanwezig om er iets over te vertellen. Meer info op: en KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 71

72 Sylvia Bosch, schilderijen Schilderen is een bezigheid die me blijft boeien, het verveelt me nooit. Naar mate ik langer schilder ben ik wel steeds minder snel tevreden met het resultaat, en duurt het langer voordat een schilderij af is. Vrouwen en bloemen hebben nog steeds mijn voorkeur. Daar kan ik me qua kleur lekker op uitleven. Ik ben medeorganisator van de Leerdamse Kunst vierdaagse, en ik zit in de redactie van Kunststof Magazine, een tweemaandelijkse digitale uitgave van het Leerdams Kunstenaars Collectief over kunst in de regio. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 72

73 Nies van de Brink, Crazy Quilts en keramiek Nies doet voor het eerst mee aan de Kunst vierdaagse. Zij woont in het naburige Kedichem. Zij en haar man hebben jaren in het buitenland gewerkt en gewoond. Nadat de familie weer in Nederland is gaan wonen heeft Nies zich in het vrijwilligers werk gestort. In de tijd die overbleef ging zij zich verdiepen in het quilten. Uiteindelijk besloot zij verder te gaan met Crazy-quilten omdat dat beter bij haar paste. Ook pottenbakken is een favoriete bezigheid van Nies. Zij is op les om het glazuren beter onder de knie te krijgen. Zij heeft verder geen creatieve opleiding gehad, het heeft zich zo ontwikkeld. Nies hoopt u te ontmoeten tijdens de Leerdamse Kunst vierdaagse. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 73

74 Gerda van de Brug, keramiste Na een zoektocht van verschillende creatieve disciplines zoals tekenen en schilderen ontdekte ik het pottenbakken. Het was gelijk duidelijk dit was het. Ik ben lessen gaan volgen bij keramiste Gerri Graveland, en keramist en beeldend kunstenaar Eric du Chatenier. Het vorm geven van keramiek geeft me veel voldoening en plezier. Mijn inspiratie haal ik voornamelijk uit de natuur. Vooral de structuren en patronen van tropische vissen fascineren me. De vissen worden met de hand vormgegeven, een enkele keer gebruik ik een gedraaide vorm als basis. Voortdurend bieden zich nieuwe uitdagingen aan en blijf ik mij verdiepen in nieuwe vormen en kleuren. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 74

75 Bas de Deugd maakt beelden van boomstronken Veel van de beelden hebben de vrouw, het vrouwelijk lichaam als thema. De ene keer een schets of foto als uitgangspunt. De andere keer is de vorm van het hout de bron van het idee. Dit jaar is Bas weer van de partij op de 5e Leerdamse Kunst vierdaagse. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 75

76 Wil van Donselaar, schilderijen Wil heeft zichzelf schilderen geleerd. De natuur is zijn inspiratiebron. Een wei met koeien kan voor Wil de aanleiding zijn om aan een schilderij te beginnen. Maar een winterlandschap of zeegezicht kunnen Wil ook bekoren. Hij zit niet vast aan bepaalde onderwerpen. Momenteel tekent hij veel portretten. Wil exposeert regelmatig in Zorgcentrum Emma of in de Lingepoli. De Kunst vierdaagse vindt hij leuk vanwege de kontakten met andere schilders. Ook dit jaar is Wil weer van de partij tijdens de 5e Kunst vierdaagse. Hij vindt het leuk om u daar te ontmoeten. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 76

77 Jeanette van Eekelen, sociaal fotograaf Ik heb een achtergrond als bedrijfskundige en HR Adviseur. Een jaar of tien geleden ontdekte ik mijn liefde voor en de kracht van fotografie. In 2007 heb ik een jaar aan de Fotoacademie gestudeerd. Daar ontdekte ik dat ik het liefst mensen en hun omgeving fotografeer. Ik houd ervan oprechte portretten te maken van mensen in en los van hun omgeving. Bijvoorbeeld van een buurt en haar bewoners. Ook ga ik graag met mijn camera op pad voor een bijzondere reportage of om (stedelijke) landschappen vast te leggen. Zowel abstract als realistisch. Ik krijg er een kick van als een beeld voor mijn gevoel helemaal klopt. Als alles in elkaar past; het kader, de compositie, het licht en bij een portret de blik van de geportretteerde. Toch zie ik een goede foto niet alleen als doel, maar juist ook als middel. Foto s zetten aan tot denken en vormen een goed middel om met elkaar in gesprek te gaan. Jeannette exposeert voor het eerst tijdens de Leerdamse Kunst vierdaagse. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 77

78 Riet Gijsen, schilderijen en sieraden Riet timmert al zo'n 20 jaar aan de weg. Ooit begon zij haar artistieke carrière met het beschilderen van zijde, om daarna het aquarelleren te ontdekken. Ze was direct verkocht. Voorlopig is Riet nog niet achter de Geraniums te vinden, dat vindt ze zonde van de tijd. Er valt nog zoveel te ontdekken... Om deze kunst goed onder de knie te krijgen, en de techniek te verfijnen volgde Riet allerlei cursussen- en workshops in binnen- en buitenland. De natuur met al haar fascinerende verschijningen- en kleuren is voor Riet een niet aflatende inspiratiebron die haar nooit verveelt. Op haar doek probeert ze het mooie blauw in de lucht te vangen. Of de fijne witte scherm bloemen van de Berenklauw langs de dijk. Riet's ogen zijn altijd op zoek naar de wonderen van de natuur. Soms schildert Riet in realistische stijl en soms wordt het een impressie. Momenteel schildert Riet veel met Acryl, dat vereist weer een totaal andere techniek. Naast schilderen maakt zij ook objecten- en sieraden in keramiek die zij zelf bakt in haar Raku oven. Raku stoken is een oude Japanse techniek om keramiek te bakken. Glazuren doet ze ook. Dat is toveren met kleur zegt Riet. Je weet nooit hoe het eruit zal ziet als het uit de oven komt. Maar telkens verwondert het me weer hoe kleuren kunnen samensmelten tot iets moois. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 78

79 Relie Hermans, beeldhouwen Beeldhouwen is vormgeven door materiaal te verwijderen. Met het weghakken van de steen verschijnt het beeld als het ware vanzelf. Maar iets dat is weggehakt kan niet meer worden teruggehaald, in die zin is beeldhouwen confronterend, elke handeling heeft consequenties. De slagen met klopper en beitel openen de mogelijkheden van de kleuren en lijnen in de steen. Met passie en gedrevenheid probeer ik de kracht van deze lijnen naar voren te brengen. Ieder beeld moet in zijn soort uniek zijn en verdient zeker ook aandacht in het afwerken van het totale beeld. Ik streef zoveel mogelijk naar perfectie. Pas dan is mijn einddoel bereikt. Er ontstaan zo harmonieuze, strak gestileerde vormen: beelden die uitnodigen om aangeraakt te worden. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 79

80 Monique de Jong, lacquer schilderijen Interesse in kunst in de ruimste zin van het woord heb ik altijd gehad. Ik houd van kunst op doek en heb ook grote bewondering voor architectuur nieuw of oud, muziek, ballet, boeken die prachtig zijn verwoord, etc.. Op m n 10e kreeg ik het idee gezichten uit tijdschriften te knippen, vervolgens daarmee m n kamertje te behangen. M n ouders stonden niet te juichen, maar respecteerden m n creativiteit en inzet. Een creatieve opleiding heb ik niet mogen genieten, want daar zagen m n ouders geen brood in. Maar ik had energie en fantasie genoeg om toch te schilderen met waterwerf later acryl, tekenen, boetseren etc. Als ik maar iets kon creëren. De lacquer kunst ontdekte ik in 2006 te Hanoi, Vietnam. Ik heb daar een oude kunstenares ontmoet, zij doceerde op de Universiteit Les Beaux Arts van Hanoi. Ik zag daar prachtige werken en bijzondere technieken. Dat was ik wilde! Tijdens de studie en al toegepast bij mijn eerste echte werken, de Holland taferelen, heb ik in enkele jaren een eigen stijl weten te ontwikkelen. Daarbij maak ik gebruik van eierschalen(eend), rivierschelpen, parelmoer en zilver- en goudblad. In 2011, kort voor mijn terugkeer naar NL, debuteerde ik met mijn expositie in Hanoi. Ik neem voor de tweede maal deel aan de Leerdamse Kunst vierdaagse. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 80

81 Arita Keijts-Korevaar, tekeningen Arita Keijts-Korevaar wil met haar tekeningen mensen ontroeren Arita is een van de nieuwe exposanten op de 5e Leerdamse Kunst vierdaagse. Zij wil met haar tekeningen mensen verrassen, blij maken of ontroeren. Haar werk is licht, minimaal van materiaal gebruik. Mijn idee van kunst is dat het dicht bij de mensen moet staan zegt Arita. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 81

82 Jan Kuiper, aquarellen Jan is aquarellist, redacteur KUNSTstof-magazine en medeorganisator Leerdamse Kunst vierdaagse. Na 35 jaar in het onderwijs gewerkt te hebben is Jan met werken gestopt in Hij kreeg toen meer tijd voor zijn favoriete hobby aquarelleren. Landschappen en het rivierengebied hebben Jan zijn voorkeur. Het aquarelleren is voor Jan een spannende aangelegenheid. Je kunt niets meer herstellen, het moet in een keer goed zijn. Werken in de vrije natuur heeft Jan zijn voorkeur, maar Jan werkt ook binnen aan de hand van eerder genomen foto s. Het licht is erg bepalend voor het landschap. In mijn aquarellen probeer ik die sfeer te treffen zegt Jan. Op zijn website kunt u een groot aantal aquarellen zien. Samen met Sylvia Bosch geeft hij een tweemaandelijks digitaal kunst tijdschrift uit onder de naam KUNSTstof-magazine. In dit digitale tijdschrift artikelen over kunst in de ruimste zin van het woord, maar ook informatie over interessante exposities die in de regio worden gegeven. KUNSTstof-magazine Jaargang 4 Nummer 5 Pagina 82