studiegids bachelor master cultuurwetenschappen Open Universiteit

Transcriptie

1 studiegids bachelor master cultuurwetenschappen Open Universiteit

2 Inhoud 03 Voorwoord Nieuw en anders in Studeren aan de Open Universiteit 07 Faculteit Cultuurwetenschappen Bachelor Algemene cultuurwetenschappen, master Kunst- en cultuurwetenschappen, Onderwijs- en Examenregeling (OER) Beroepsperspectieven Voorzieningen voor studenten 10 Studiebegeleiding Persoonlijke begeleiding Begeleiding per cursus OU-extra Protocol gedragscode communicatie en mentoren Informatiekanalen 16 Bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen Opbouw Startpakket en propedeuse Postpropedeuse: drie varianten Aanbevolen volgorde van studeren (het normtraject ) 20 Bachelor algemene variant / opleidingsschema 23 Bachelor educatieve variant / opleidingsschema 27 Bachelor vrij (open) variant / opleidingsschema 31 Vrijstellingen voor de bacheloropleiding 34 Cursusbeschrijvingen bachelor Cursussen propedeuse Cursussen postpropedeuse Cursussen Taalkunde en taalbeheersing Cursussen educatieve minor Cursussen vrije ruimte 69 Gratis online cursussen 70 Masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen Opleidingsschema Toelating tot de masteropleiding 73 Cursusbeschrijvingen master 85 Alumni en promoveren 87 s 88 Inschrijven en kosten 90 Procedures en regelgeving 92 Service en informatie Open Universiteit Omslagfoto: Denis Maurice ( ), Les Muses (soms ook genoemd: Dans le Parc) 1893; olie op canvas; 1715x1375 mm. Paris, Musée d Orsay. foto: RMN-Grand Palais/Hervé Lewandowski

3

4 Voorwoord De studiegids bereikt u later dan u gewend bent. Daarvoor wil ik mij meteen verontschuldigen. De vertraging heeft alles te maken met de enorme drukte die dit voorjaar op de faculteit heerste in verband met het bezoek van de visitatiecommissie medio juni. Die visitatiecommissie kwam om een oordeel uit te spreken over de wetenschappelijke kwaliteit van onze bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen en onze master Kunst- en cultuurwetenschappen. Het oordeel is bepalend of de faculteit de beide opleidingen ook in de toekomst als volwaardige academische opleidingen mag blijven verzorgen. Uit de woorden die de voorzitter van de visitatiecommissie na afloop van het bezoek uitsprak, mag worden afgeleid dat het met de kwaliteit van onze opleidingen goed zit. De commissie typeerde het profiel van onze opleidingen als klassiek, degelijk, niet verrassend, maar wel sterk. Zij riep ons op ons meer als zodanig te profileren. Die woorden nemen we zeker ter harte! Het vorig jaar gestarte OUX-begeleidingstraject in de propedeuse is bij een relatief groot deel van u aangeslagen. In vergelijking met andere faculteiten zijn veel CW-studenten in het OUX-traject gestapt. En van deze groep heeft de meerderheid de propedeusecursussen in het strakke tempo van twee modulen per semester afgelegd. De faculteit is blij met deze ontwikkeling en zal de komende tijd bekijken hoe de OUX-begeleiding verder kan worden geoptimaliseerd en uitgebreid naar meer cursussen. Wij denken dat een sneller studietempo voor de meeste van u beter zal uitpakken. Ook bij een studietempo van vier modulen per jaar duurt de bacheloropleiding immers nog (meer dan) tien jaar. In het academisch jaar zijn de vernieuwingen in de bacheloropleiding relatief beperkt, al zijn we trots op de mooie nieuwe cursus Rembrandt in perspectief. In de masteropleiding zijn de veranderingen echter, net als in , groot. Wederom zijn er vier nieuwe inhoudelijke cursussen. Dit keer vervangen twee daarvan bestaande cursussen. Al deze nieuwe cursussen hebben een vaste startdatum en het studietempo wordt bepaald aan de hand van tussentijdse opdrachten en werkstukken. Alle nieuwe cursussen kunnen leiden tot een vervolgonderzoek ten behoeve van de masterscriptie. Geheel nieuw is ook de masterclass De roem van de Florentijnen: 19 e -eeuwse visies op de Italiaanse renaissance. In deze masterclass (in Nederland en Florence) staat onderzoek centraal. Het is een ideale voorbereiding op de masterscriptie. Het jaar is verder een mijlpaal wat betreft de educatieve minoren: deze zijn nu in zijn geheel beschikbaar, van de inhoudelijke specialisatiecursussen tot de vakdidactische stages op scholen van het voorgezet onderwijs. Tot slot iets van geheel andere orde. Per 1 januari 2014 houdt de Faculteit Cultuurwetenschappen op te bestaan. Onze faculteit gaat samen met de Faculteit Rechtswetenschappen op in de nieuwe Faculteit Cultuur- en Rechtswetenschappen (FCenR). Uiteraard blijven binnen deze nieuwe organisatie-eenheid onze bachelor- en masteropleiding als autonome opleidingen bestaan, net als de opleidingen van Rechtswetenschappen. Ik wens u voor alle goeds met de studie. Prof. dr. Jaap van Marle Decaan faculteit Cultuurwetenschappen 3

5 Nieuw en anders in Nieuwe namen De faculteit heeft besloten haar varianten van de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen met ingang van 1 september 2013 anders te benoemen: - Reguliere variant -> Algemene variant - Variant educatieve minor -> Educatieve variant - Open variant -> Vrije variant Nieuwe cursussen in de postpropedeuse - Rembrandt in perspectief (C14211; vanaf 1 februari 2014). De receptiegeschiedenis en het verzamelen van de kunst uit de Gouden Eeuw in de loop van de afgelopen eeuwen is bijzonder goed te vertellen aan de hand van één kunstenaar: Rembrandt. In deze nieuwe cursus zijn alle actuele inzichten op dit gebied verwerkt. De cursus Rembrandt in perspectief vervangt de cursus De Gouden Eeuw in perspectief. Zie pag Zomerschool Letterkunde (C59331; najaar 2013). In het Couperus-jaar is de zomerschool letterkunde, die plaats zal vinden in het najaar van 2013 in Den Haag, gewijd aan deze schrijver. Zijn geboortehuis en leefomgeving worden bezocht. Zie pag Zomerschool filosofie (C60321; voorjaar 2014). In de afgelopen decennia is steeds meer aandacht gekomen voor de onderlinge betrekkingen tussen filosofie en literatuur. In de zomerschool gaat het niet zozeer om de filosofische reflectie op de literatuur als wel, omgekeerd, om de literaire representatie van filosofische vraagstukken. Zie pag Zomerschool cultuurgeschiedenis (C61321). Wegens grote belangstelling wordt de zomerschool cultuurgeschiedenis van het voorjaar 2013 in het voorjaar van 2014 opnieuw aangeboden. In de bibliotheek van de Universiteit van Amsterdam worden egodocumenten uit de 19e eeuw bestudeerd die betrekking hebben op het omgaan met lijden en ziekte. Zie pag Het was al geregeld in het voorjaar van 2013, maar de Zomerschool Roma Caput Mundi staat nu ook in de gedrukte stukken voor twee modulen te boek. De Zomerschool Rome zal in 2014 niet plaatsvinden in het voorjaar maar in de herfst. Dit in verband met een sabbatical leave van de begeleider, dr. Nathalie de Haan. Zie pag. 58. Educatieve minoren compleet beschikbaar - Vanaf het academisch jaar zijn de twee educatieve minoren die de faculteit aanbiedt, compleet ingevuld en beschikbaar. De laatste drie cursussen, Vakdidactiek Nederlands en de vakdidactische stages Geschiedenis en Nederlands, worden nu aangeboden. Zie pag. 62 en volgende. - Voor de cursussen taalkunde/beheersing, schoolgrammatica en de pedagogisch-didactische cursussen die speciaal ten behoeve van de educatieve minoren zijn gemaakt, geldt dat ze niet in het bachelorprogramma kunnen worden opgenomen door studenten die geen educatieve minor doen. Wel kunnen deze cursussen in de vrije ruimte worden ingebracht. Opnieuw in de vrije ruimte - De cursus Cultuurfilosofie vanuit levensbeschouwelijk perspectieven, tot 1 september 2012 een vast onderdeel van het aanbod voor de vrije ruimte, is in de loop van herzien. Voor bepaalde moeilijke teksten worden alternatieven aangeboden en het tentamen is aangepast. Zie pag

6 Nieuwe cursussen in de master Net als in worden in de master vier nieuwe cursussen aangeboden. Twee daarvan vervangen bestaande cursussen. De nieuwe cursussen kennen alle vaste begindata, tussentijdse opdrachten en toetsen, en vaste inleverdata van de werkstukken. Zie voor meer informatie pagina 70 e.v.. Nieuw per 1 september Darwins filosofische erfenis. De evolutie van cognitie, taal, cultuur en moraal (C49312). Zie pag Kunst en identiteit in het interbellum (C48312). Zie pag. 78. Nieuw per 1 februari Kunsthistorisch ordenen. Orde en rangorde in geschiedschrijving en museale presentatie (C45312). Zie pag Staats- en natievorming in Europa sinds de verlichting (C44312). Zie pag. 74. Nieuw in voorjaar Masterclass: De roem van de Florentijnen: 19e-eeuwse visies op de Italiaanse renaissance (C04311). Zie pag. 82. Laatste tentamenkansen In verdwijnt door het ter beschikking komen van nieuwe cursussen, een aantal oude cursussen uit het aanbod. - Het laatste tentamen voor de cursus Ancien regime (Inleiding cultuurgeschiedenis 1) (C09221) vindt plaats op 15 april Het laatste tentamen voor de cursus Veranderende grenzen. Nationalisme in Europa ( ) (Inleiding cultuurgeschiedenis 2) (C06311) vindt plaats op 30 juni Het laatste tentamen voor de cursus De Gouden Eeuw in perspectief (C05211) vindt plaats op 14 januari Het laatste tentamen voor de cursus Techniek en de cultuur van tijd en ruimte ( ) (C47312) vindt plaats op 14 januari Werkstukken gemaakt in het kader van de cursus De canon in de kunst (C38312) kunnen nog worden ingeleverd tot 14 januari Werkstukken gemaakt in het kader van het Onderzoekspracticum cultuurwetenschappen (C95312) kunnen nog ingeleverd worden tot 14 augustus Werkstukken gemaakt in het kader van de Zomerscholen letterkunde en filosofie van het academisch jaar (C59321 en C60311) kunnen nog worden ingeleverd tot 30 juni Werkstukken gemaakt in het kader van de Zomerschool Roma Caput Mundi (1 module) kunnen nog worden ingeleverd tot 1 februari

7 Studeren aan de Open Universiteit Het onderwijsaanbod van de Open Universiteit (OU) is anders samengesteld dan dat van de reguliere Nederlandse en Belgische universiteiten. Wij bieden afstandsonderwijs, deels elektronisch aangeboden met gebruikmaking van de mogelijkheden van internet. Dit betekent dat u als student niet naar college hoeft te gaan (al zijn er uitzonderingen), maar thuis achter uw bureau of op welke andere plaats dan ook, en op een tijdstip dat u schikt, kunt studeren. Het studiemateriaal is zelfinstruerend, de docent is als het ware aan het woord. Het studietempo bepaalt u in de meeste gevallen zelf, want soms is er veel gelegenheid om te studeren, soms ook absoluut niet. Bij de Open Universiteit betaalt u geen collegegeld om een jaar lang onderwijs te kunnen volgen. Bij de OU koopt u cursussen, elk jaar het aantal dat u zelf wilt. U kunt op elk moment met uw studie aan de OU beginnen. Toelatingseis Iedereen kan een studie op academisch niveau starten bij de Open Universiteit. De enige toelatingseis is de leeftijd van 18 jaar of ouder. Zonder computer met een goede internetaansluiting is het niet mogelijk om een opleiding van de OU te voltooien. Houd er ook rekening mee, dat voor veel cursussen Engels op havo-niveau een vereiste is. en eigen adres Het adres van de openbare website van de Open Universiteit is Alle algemene informatie over studeren aan de OU en alle benodigde formulieren worden gepubliceerd op deze website. Iedereen die aan de OU studeert, krijgt een eigen adres bestaande uit uw naam en de Dit adres gebruikt de universiteit wanneer zij met u in contact wil treden. Studiebegeleiding Zelfstudie en afstandsonderwijs betekenen niet studeren zonder begeleiding. De Open Universiteit biedt begeleiding op een aantal manieren. Zie voor details pagina 10. Wanneer u besluit een academische opleiding aan de OU te volgen, krijgt u een mentor toegewezen die fungeert als vast en persoonlijk aanspreekpunt voor zaken als planning, aanpak en voortgang van de studie. Studiecentra Uw mentor houdt kantoor op een studiecentrum. Bij uw mentor en de andere medewerkers van een studiecentrum kunt u terecht voor alle informatie over uw studie. U kunt in een studiecentrum begeleidingsbijeenkomsten volgen, tentamens afleggen, praten met andere studenten, werken aan een computer en het studiemateriaal inzien. Er worden workshops en lezingen georganiseerd en er vinden diploma-uitreikingen plaats. Een studiecentrum is dan ook dé ontmoetingsplaats voor studenten. De Open Universiteit beschikt over zestien studiecentra in Nederland en zes in Vlaanderen. Cursussen en opleidingen Cursussen vormen de bouwstenen van het onderwijs aan de Open Universiteit. Een pakket van tekstboeken, werkboeken (al of niet elektronisch aangeboden), cd-roms, dvd s, een cursuswebsite en soms nog andersoortige informatiedragers vormen het studiemateriaal van een cursus. Elke cursus die u koopt, is afzonderlijk te bestuderen en wordt afgesloten met een tentamen. U krijgt standaard veertien maanden om drie tentamenkansen te benutten. Als u slaagt, ontvangt u een cursuscertificaat. Vele cursussen samen vormen een wetenschappelijke opleiding. De cursusbeschrijvingen elders in deze studiegids geven een indruk van de inhoud van elke cursus die de faculteit Cultuurwetenschappen aanbiedt. Bij elke cursusbeschrijving staat de url (het elektronisch adres) van de cursus op de website vermeld. Daar vindt u uitgebreidere informatie en kunt u online cursussen bestellen. Modulen, studiepunten en studie-uren Een cursus van de Open Universiteit bestaat uit één of meer modulen, waarbij 1 module gelijk staat aan 4,3 studiepunten. De cursusomvang in deze studiegids wordt uitgedrukt in modulen. Voor het bestuderen van 1 module staat een studieduur van 100 tot 120 studie-uren. Studienet en cursuswebsites Alle cursussen hebben een eigen site op de elektronische leeromgeving van de Open Universiteit, Studienet. Om op de hoogte te blijven van alle extra en actuele informatie die rond een cursus wordt aangeboden, is een geregeld bezoek aan deze cursuswebsite noodzakelijk. Zodra u zich heeft ingeschreven voor een cursus, krijgt u toegang tot de cursussite. Daar vindt u uitgebreide informatie over de begeleiding en het tentamen. Ook is het in het discussieforum mogelijk contact te leggen met andere studenten die met de stof bezig zijn en zo samen de antwoorden op vragen te vinden. mengen zich soms ook in deze discussie. Op Studienet heeft de faculteit Cultuurwetenschappen een eigen plek ( tab ) voor het doorgeven van belangrijke informatie aan haar studenten. 6

8 Faculteit Cultuurwetenschappen (CW) Bij cultuur denken wij vooral aan wat ons met andere mensen bindt. Dat kan taal zijn, nationaliteit, godsdienst, de krant waar wij op geabonneerd zijn, onze politieke voorkeur of de manier waarop wij met elkaar omgaan. Cultuur is dus een heel ruim begrip, waarin in elk geval identiteit, omgangsvormen en gemeenschappelijke ideeën en codes een grote rol spelen. Belangrijk in het cultuurbegrip is dat die gemeenschappelijke kenmerken ooit gegroeid zijn, maar ook en dat maakt het spannend constant veranderen. Denkt u zich in uw eigen woonplaats eens drie eeuwen terug. Die is dan aanzienlijk kleiner, er staan andere gebouwen, u bent anders gekleed en de taal en omgangsvormen zijn anders. Ook de beleving van godsdienst, natuur of maatschappelijke identiteit wijkt af van wat u op dit moment ervaart. De voortdurende ontwikkeling in de cultuur van het bestaande naar het nieuwe is kort samengevat onder de noemer traditie en vernieuwing, een begrippenpaar dat in de opleidingen van de Faculteit Cultuurwetenschappen centraal staat. Bachelor Algemene cultuurwetenschappen, master Kunst- en cultuurwetenschappen, Onderwijs- en examenregeling (OER) De faculteit Cultuurwetenschappen (CW) biedt een wetenschappelijke bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen en een masteropleiding Kunst- en cultuurwetenschappen aan. Dit zijn twee geheel zelfstandige opleidingen: - de bachelor Algemene cultuurwetenschappen, een afgeronde academische opleiding die wordt bekroond met een diploma en bijbehorende titel Bachelor of Arts. De bacheloropleiding wordt aangeboden in drie varianten: de algemene bachelor, de vrije bachelor en de educatieve bachelor (zie vanaf pagina 17). Alle drie de varianten van de bachelor geven toegang tot de master Kunst- en cultuurwetenschappen van de Open Universiteit. - de master Kunst- en cultuurwetenschappen, waarin sprake is van verdere wetenschappelijke verdieping en die leidt tot het diploma Master of Arts. De cursussen waaruit de opleidingen van de faculteit Cultuurwetenschappen (en de andere faculteiten van de OU) bestaan, worden elk academisch jaar door de Raad van decanen vastgesteld en gepubliceerd in de Onderwijs- en examenregeling (OER). De OER kent een Algemeen deel met algemene regels aangaande het onderwijs, een Specifiek deel waarin de cursussen waaruit het programma is opgebouwd worden opgesomd en Uitvoeringsregels, waarin nadere regels aangaande cursussen en opleidingen worden gesteld (zie ook: Met uitzondering van practica, vaardigheidscursussen en scripties zijn alle cursussen waaruit de opleidingen cultuurwetenschappen bestaan, ook als losse cursus aan te schaffen, te bestuderen en af te sluiten met een tentamen. Wel zijn er soms ingangseisen waaraan voldaan moet worden. Of u kiest voor een opleiding of een losse cursus hangt af van het doel waarmee u gaat studeren en de tijd die u beschikbaar heeft. De certificaten behaald voor losse cursussen kunt u later altijd inbrengen in een opleiding. Ze kunnen ook vrijstelling opleveren bij andere universiteiten of hogescholen. Beroepsperspectieven Algemene cultuurwetenschappen kent vier constituerende disciplines: cultuurgeschiedenis, kunstgeschiedenis, filosofie en letterkunde. Na het voltooien van uw opleiding hebt u een schat aan kennis opgedaan over een breed scala van culturele verschijnselen, zoals taal, ideeën, symbolen, beelden, gebouwen en afbeeldingen. Uw kennis strekt zich uit over een periode die begint bij de renaissance en doorloopt tot de huidige samenleving. Naast kennis en inzicht verwerft u als cultuurwetenschapper ook de vaardigheden om teksten en bronnen te analyseren, zelf een onderzoek op te zetten en daarover wetenschappelijk verantwoord te rapporteren, zowel schriftelijk als mondeling. De kennis en vaardigheden waarover u na het behalen van een bachelordiploma Algemene cultuurwetenschappen en/of een masterdiploma Kunst- en cultuurwetenschappen beschikt, maken u geschikt voor staf- en beleidsfuncties bij overheid en culturele instellingen. Cultuur is overal Cultuur is overal. We maken er zelf deel van uit en worden er constant en overal mee geconfronteerd. Maar cultuur en de uitingen daarvan zijn veelal niet eenduidig. Cultuur is geen statisch gegeven, maar voortdurend aan verandering onderhevig, met als gevolg dat ook cultuuruitingen in hoge mate divers en heterogeen zijn. De opleidingen van de Faculteit Cultuurwetenschappen zijn erop gericht om cultuuruitingen te analyseren, te interpreteren en in een breder perspectief te plaatsen. Met andere woorden, onze wetenschappelijke opleidingen zijn niet alleen gericht op het bijbrengen en vergroten van de kennis op het terrein van de cultuur, maar ook op het actief omgaan met cultuuruitingen. Dat ook reflectie op cultuur daarbij hoort, is bijna vanzelfsprekend. U verwerft dus niet alleen kennis, maar leert met deze kennis ook iets te doen. Vandaar de aandacht in het studieprogramma voor academische vaardigheden en onderzoek. Inhoudelijk stoelen de bachelor Algemene cultuurwetenschappen en de master Kunst- en cultuurwetenschappen op vier disciplines: (cultuur)geschiedenis, kunstgeschiedenis, letterkunde en filosofie. 7

9 In de zogenaamde beleidsvariant van de vrije bacheloropleiding worden cultuurwetenschappelijke vakken gecombineerd met de grondslagen van een management- en juridische opleiding en zet u tijdens uw studie al direct in op dergelijke functies. De bachelor Algemene cultuurwetenschappen en master Kunst- en cultuurwetenschappen bieden ook kansen voor een carrière in het onderwijs. Het is mogelijk in de bacheloropleiding een educatieve minor op te nemen, waarmee u een tweedegraads bevoegdheid Geschiedenis of Nederlands behaalt. De master biedt uitzicht op een eerstegraads bevoegdheid Geschiedenis, Nederlands of Kunstgeschiedenis/Culturele en kunstzinnige vorming (CKV). Kijk voor meer informatie en de condities op pagina 70. Voorzieningen voor studenten Mijn OU Via mijnou heeft u toegang tot de voor u beschikbare diensten. U kunt digitaal aanmelden voor tentamens, uw studiepad bekijken, de studieplanner raadplegen en inschrijven voor cursussen. Ook heeft u toegang tot Studienet, OpenU, de digitale bibliotheek en de ict-winkel SURFspot. U logt in met uw studentnummer als gebruikersnaam en het wachtwoord dat u zelf heeft bedacht bij uw registratie voor mijnou. Studienet Elke cursus die u koopt bij de Open Universiteit, heeft een eigen website op Studienet, de elektronische leeromgeving van de universiteit. Deze cursuswebsite is een integraal onderdeel van elke cursus. U dient deze cursuswebsite dan ook te raadplegen om op de hoogte te blijven van alle relevante informatie Ik heb een vraag over uw cursus(sen). Vaak is bestudering van de cursus zonder de website niet mogelijk. Wie voor het eerst toegang tot Studienet wil krijgen gaat naar en klikt vervolgens op - Over algemene zaken met Studienet. Volg de instructies. Als u bent ingelogd staan de door u aangeschafte cursussen op betrekking tot de studie, de uw werkplek. Via de tab Cursussen > Cultuurwetenschappen komt u in de complete lijst met cursussen en kunt u als gast ook op websites van andere cursussen kijken. faculteit of de universiteit: Studiepad of bel +31 (0) Voor elke student die een opleiding volgt, maakt de OU een studiepad aan in het Studieresultatensysteem (SRS). In dit studiepad kunt u uw studievorderingen raadplegen. SRS geeft - Over de planning en aanpak een overzicht van het afgelegde, lopende en resterende studiepad van de opleiding waarmee u van mijn studie (online): bezig bent. Maar let op! Het studiepad geeft niet de aanbevolen volgorde van het bestuderen van en cursussen weer. Deze volgorde vindt u in het schema op pagina 19 van deze gids. Het studiepad is louter een overzicht van uw studievorderingen. (zie voor meer informatie pagina 10 van deze Studentenblad Modulair studiegids). Als student van de Open Universiteit ontvangt u vier keer per jaar het (gratis) studentenblad Modulair. Modulair staat vol met achtergronden, human interest, opinie en debat. Studenten - Over de planning en aanpak vertellen over hoe zij het doen met de studie; docenten en hoogleraren vertellen over van mijn studie (persoonlijk): interessante ontwikkelingen in hun vakgebied. Ook vertegenwoordigers van het College uw mentor van de faculteit van Bestuur, de studiecentra en het Onderwijs Service-centrum komen regelmatig aan het Cultuurwetenschappen. woord. In service-rubrieken staat de laatste informatie over tentamenroosters, bijzondere inschrijvingen, afgestudeerden en dergelijke. Kijk op pagina 14 van deze studiegids wie dat is en stuur Bibliotheken een . De bibliotheekfaciliteiten van de Open Universiteit bestaan uit een digitale bibliotheek, toegang tot universiteitsbibliotheken en de Koninklijke Bibliotheek. Deze faciliteiten zijn bereikbaar via Studienet. U heeft rechtstreeks toegang tot de digitale bibliotheek met belangrijke - Over de inhoud van een cursus: informatiebestanden en/of zoeksystemen voor wetenschappelijke tijdschriften en artikelen. kijk bij de cursusbeschrijving elders in deze studiegids wie Endnote en Reference manager Studenten van de Open Universiteit kunnen gratis Endnote en Reference manager downloaden. Dit zijn beide softwarepakketten voor het opslaan van bibliografische gegevens. de examinator en/of begeleider van uw cursus is en stuur Hiermee downloadt u eenvoudig literatuurverwijzingen van websites van uitgeverijen en een . bibliotheken uit buiten- en binnenland. Daarnaast kunt u met deze programma s zoeken in bibliotheekdatabases. Zo kunt u zelf een database aanmaken van literatuurverwijzigen om die te gebruiken in uw afstudeeronderzoek, tijdschrift-artikelen, boeken en andere publicaties. 8

10 U kunt beide programma s één maand nadat u bent ingeschreven downloaden. Op Studieplaza staat een instructiefilm over het gebruik van Endnote. Academia en SURFspot De Open Universiteit is aangesloten op de SURFfederatie, waardoor u als student gebruik kunt maken van de mediabibliotheek Academia maar ook producten bestellen via SURFspot. Het Academia-materiaal bevat een enorme collectie aan beeld- en geluidmateriaal over de Nederlandse geschiedenis, de medische wereld, media-geschiedenis, politiek en recht, natuur en milieu en zelfs over entertainment en curiosa. Er zijn Polygoon-journaals, amateurfilms, programma s van de publieke omroep, radiofragmenten, foto s en artikelen te vinden. SURFspot is de ict-webwinkel voor het onderwijs waar officiële software en andere ICT-producten tegen voordelige prijzen aangeschaft kunnen worden. De link naar de winkel treft u aan op uw werkplek op Studienet. Facultaire opleidingscommissie Binnen de faculteit Cultuurwetenschappen is een (wettelijk verplichte) Facultaire opleidingscommissie (FOC) actief. Deze commissie bestaat uit minimaal drie studenten en drie stafleden. De commissie brengt advies uit over de Onderwijs- en examenregeling (OER) voor de opleidingen van de faculteit Cultuurwetenschappen, beoordeelt jaarlijks de uitvoering van die regeling en geeft verder gevraagd en ongevraagd advies over het CW-onderwijs. Verslagen van de vergaderingen van de FOC kunt u vinden in de rubriek Facultaire Opleidingscommissie onder de tab Cultuurwetenschappen op uw werkplek op Studienet. De samenstelling van de commissie is in de zomer van 2013 als volgt: prof. dr. Leo Wessels, voorzitter Studentleden Jos de Jonge, Leni Luierweert, Danny Tabruyn, Marian Vaags, Koos van der Zwet, vacature Docentleden drs. Lieke van den Bulck-Van der Linden, drs. Herman Simissen plaatsvervangers: dr. Frank Inklaar, vacature Ondersteuning Ambtelijk secretaris: drs. Paul van den Boorn, E paul.vandenboorn@ou.nl; secretariaat: Petra de Munnik, E petra.demunnik@ou.nl Studentenverenigingen Studenten Cultuurwetenschappen hebben zich georganiseerd in studentenverenigingen en studiegroepen. De meeste zijn gekoppeld aan een studiecentrum en geven een nieuwsbrief uit. De verenigingen organiseren uiteenlopende activiteiten, zoals lezingen, excursies, congressen of studiereizen. Het is een gemakkelijke manier om contact te krijgen met andere studenten en docenten van de faculteit en het studiecentrum. De verenigingen zijn er natuurlijk ook voor de gezelligheid. Voor velen zijn de sociale contacten onmisbaar; onderling worden veel studie-ervaringen uitgewisseld. Actuele informatie over adressen, contactpersonen en activiteiten kunt u vinden op of de link studentenverenigingen onder de tab Cultuurwetenschappen op uw werkplek op Studienet. Studentenraad De belangen van alle studenten worden behartigd door de Studentenraad. De Studentenraad is een wettelijk inspraakorgaan en gesprekspartner van het College van bestuur. De raad ziet er op toe dat de student centraal blijft staan en de studie optimaal kan doorlopen. Bovendien heeft de raad de wettelijke taak de kwaliteit van het onderwijs te bewaken. Hierdoor kan (on)gevraagd advies aan het College van bestuur worden uitgebracht. De Studentenraad kan voor overleg vertegenwoordigers van bestuurlijke organen uitnodigen en zich laten bijstaan door inhoudelijk deskundigen. De Studentenraad bestaat uit maximaal negen leden die bij geheime stemming worden gekozen door en uit studenten. De zittingstermijn is twee jaar. De Studentenraad vergadert één keer per maand en overlegt eens per kwartaal met het College van bestuur; de vergaderingen zijn openbaar. Wilt u een bijeenkomst bijwonen? Meldt u aan via studentenraad@ou.nl. Informatie over de agendapunten, notulen, reglement en andere berichten van de Studentenraad staan op Studienet. U studeert niet alleen! Hoewel de faculteit Cultuurwetenschappen van de Open Universiteit afstandonderwijs verzorgt, dat u in principe zelfstandig thuis kunt bestuderen, hoeft uw studie geen eenzaam avontuur te zijn. Aan onze faculteit staan zo n 2000 studenten ingeschreven, die zich voor een deel hebben georganiseerd in studentenverenigingen. Medestudenten kunt u ook ontmoeten in de studiecentra, waar u bovendien bij docenten (mentoren) van de faculteit terecht kunt voor studieadvies en begeleidingsbijeenkomsten. Mentoren en studentenverenigingen organiseren in overleg elk jaar een programma van lezingen, voorlichtingsavonden, discussiegroepen, excursies et cetera. Deze activiteiten vinden wij een wezenlijk bestanddeel van de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen. Zij dragen bij aan een bredere academische vorming. Daarom heeft de faculteit deze activiteiten ondergebracht in de aparte module Cultuurwetenschappelijk debat. (pag.56) Op die manier wordt uw deelname beloond met studiepunten. 9

11 Studiebegeleiding Begeleide zelfstudie Het studeren aan de Open Universiteit wordt wel aangeduid als begeleide zelfstudie. Dat een student aan de Open Universiteit wordt geacht zoveel mogelijk zelfstandig te studeren, komt bijvoorbeeld tot uiting in de zelf- en eindtoetsen die in vrijwel alle gevallen tot het studiemateriaal van cursussen behoren. Het zijn proeftentamens waarmee u zelf kunt testen of u de stof van een leereenheid (zelftoets) of de hele cursus (eindtoets) beheerst. Daarnaast zijn van vrijwel alle cursussen op de cursuswebsites tentamenbundels beschikbaar, bestaande uit reeds afgenomen tentamens of in het verleden gemaakte opdrachten. Maar zelfstudie betekent niet geen begeleiding. De faculteit Cultuurwetenschappen biedt diverse vormen van begeleiding aan. Uitgebreide informatie daarover vindt u bijvoorbeeld in de opleidingsschema s van de bachelor en master elders in deze gids, op de cursuswebsites en de tab Cultuurwetenschappen op Studienet, en op onder studieaanbod en studie-informatie. We onderscheiden de volgende begeleidingsvormen: Laatste nieuws rond studiebegeleiding Via de Nieuwsplaza Nieuwsbrief (per ) en op de cursuswebsites wordt u op de hoogte gehouden van wijzigingen van data, locaties en spreekuurtijden van docenten/mentoren. Raadpleeg daarom altijd deze nieuwsbrief en de cursuswebsite. Voor veranderingen op zeer korte termijn kunt u het beste de website van uw studiecentrum raadplegen: Persoonlijke begeleiding Mentor en onderwijsadviseur Hebt u vragen met betrekking tot studieplanning, studievoortgang, studievaardigheden of organisatie (dus vragen die geen betrekking hebben op de inhoud van een specifieke cursus), dan kunt u allereerst elke werkdag van 9.00 tot uur terecht bij de onderwijsadviseurs van de faculteit Cultuurwetenschappen, T +31 (0) Daarnaast kunt u voor soortgelijke vragen een beroep doen op uw CW-mentor. Deze heeft als standplaats het studiecentrum in uw regio en is een vast aanspreekpunt tijdens uw hele studie. Aan elk Nederlands studiecentrum is een CW-mentor verbonden (zie de foto s op pagina 14). Deze organiseert voorlichtingsbijeenkomsten over het nieuwe cursusaanbod, lezingen in het kader van het studium generale van CW of excursies. Op deze bijeenkomsten ontmoet u medestudenten uit uw eigen regio, hetgeen soms leidt tot het vormen van studiegroepjes. CW-mentor en onderwijsadviseur richten zich op gezette tijden ook tot u via een mail in het kader van het zogenaamde bachelormentoraat. Aan de Vlaamse studiecentra zijn eveneens CW-mentoren verbonden. Bij hen kunt u informatie krijgen over CW-docenten en begeleiding. Zie voor de namen de tab Cultuurwetenschappen op Studienet onder begeleiding en mentoraat. Studieplaza, studiecoach en workshops Veel studenten merken dat een studie aan een afstandsuniversiteit een nieuwe aanpak van studeren vergt. Studieplaza is de website van de OU waar u thema s, items, tips en suggesties vindt om uw studievaardigheden te verbeteren. Daar vindt u de Studiecoach en de workshops die de Open Universiteit voor studenten organiseert. Waarschijnlijk bent u al een tijdje uit het studieritme en moet u er weer even inkomen. Een goed timemanagement is dan geen overbodige luxe! Maar ook een goede motivatie en studieplanning zijn dan belangrijk. Er zijn verschillende methoden om informatie op te nemen en te onthouden en er zijn ook veel manieren om hoofd- en bijzaken te onderscheiden. De elektronische Studiecoach geeft u tips en suggesties om u actief te leren studeren. Daarnaast worden in de studiecentra regelmatig workshops georganiseerd waar u samen met andere studenten kunt werken aan het verbeteren van uw kwaliteiten en studievaardigheden. Studieplaza biedt ook toegang tot Drempels weg, een domein voor studenten met een functiebeperking, en tot een marktplein voor studenten. Studieplanner Om een goed studieresultaat te behalen en zo veel mogelijk gebruik te maken van uw beschikbare studietijd is het plannen van uw studie raadzaam. De Studieplanner, een elektronisch hulpmiddel, maakt op basis van een aantal gegevens het plannen van uw studie inzichtelijk. Nadat u hebt ingevoerd hoeveel uren per week u beschikbaar hebt voor de studie, ziet u meteen wanneer u klaar bent voor het afleggen van een tentamen. Andersom kan ook, als u op een bepaalde datum uw cursus wilt afronden, 10

12 berekent de studieplanner hoeveel studie-uren u per week nodig hebt. U kunt ook meerdere cursussen plannen en rekening houden met vakanties. Het is ook mogelijk gebruik te maken van de voorbeeldplanningen van de faculteit. Begeleiding per cursus Standaardbegeleiding Elke cursus heeft een docent bij wie u voor inhoudelijke vragen terecht kunt. Dit kan telefonisch of via . Bij de cursusbeschrijvingen in deze gids en op de cursussite in Studienet ziet u wie de docent is en wanneer hij/zij telefonisch spreekuur houdt. Op Studienet kunt u ook via de discussiegroep of het forum vragen stellen aan medestudenten. kijken mee in de discussiegroep. Groepsbegeleiding Voor een aantal cursussen worden in de studiecentra groepsbijeenkomsten georganiseerd. Het betreft vooral de inleidende cursussen in de propedeuse en dan met name de startcursus, de eerste cursus van de opleiding. Voor sommige cursussen later in de opleiding worden bijeenkomsten belegd in de belangrijkste studiecentra. Tijdens de bijeenkomsten gaat u samen met docent en medestudenten dieper in op de leerstof en bereidt u zich voor op het tentamen. Alle informatie rondom studiebegeleiding wordt gepubliceerd op de betreffende cursussite. Tenzij anders aangegeven is het bezoeken van begeleidingsbijeenkomsten in de bachelor niet verplicht. Vrijwel alle begeleidingsbijeenkomsten in de master zijn verplicht Elektronische begeleiding Bij sommige cursussen worden virtuele begeleidingsbijeenkomsten georganiseerd (via het programma Eluminate of Collaborate). Samen met de docent en medestudenten logt u op een afgesproken tijdstip in op de virtuele klas op internet en behandelt een deel van de studiestof. Studiedagen Bij een aantal cursussen wordt op een centrale plaats in Nederland een studiedag georganiseerd. Een studiedag heeft een ander karakter dan een begeleidingsbijeenkomst. Tijdens een studiedag maken docenten de inhoud van een cursus aanschouwelijk door bijvoorbeeld een bezoek aan een museum, door lezingen of door het samen lezen van oorspronkelijke teksten. De dagen hebben een plus-karakter, inhoud van de cursus en tentamen komen slechts zijdelings ter sprake. Over data, locaties en inhoud van deze dagen wordt u tijdig via de cursuswebsite, de Nieuwsplaza-nieuwsbrief en (soms) het studentenblad Modulair geïnformeerd. De meeste studiedagen kunnen worden meegenomen in het traject van de cursus Cultuurwetenschappelijk debat. Zie de cursusbeschrijving op pagina 56. Individuele begeleiding bij de afstudeeropdracht Bij het schrijven van de bachelorscriptie wordt u gedeeltelijk individueel begeleid. U maakt samen met uw docent afspraken. De begeleiding van de scriptie van de masteropleiding is geheel individueel. Ongewenste verbreking contact Als u een cursus van de OU koopt, bent u voor 14 maanden ingeschreven als student. Na die 14 maanden hebt u geen inschrijfrechten meer, tenzij u uw rechten verlengt (zie pagina 88). Mocht er even geen tijd zijn om uw studie op dat moment voort te zetten, en verlengt u rechten niet, dan u kunt geen tentamen meer doen in de betreffende cursus. Wel zorgt de OU ervoor dat u nog één jaar toegang behoudt tot de cursussite op Studienet. U krijgt ook nog Modulair. Maar één jaar nadat de laatste inschrijfrechten zijn verlopen, worden alle contacten verbroken, tenzij u actie onderneemt. Laat het ons weten als u uw studie noodgedwongen tijdelijk op een laag pitje hebt gezet, maar toch betrokken en op de hoogte wilt blijven. Neem contact op met uw CW-mentor. In de meeste gevallen kunnen wij dan in overleg iets regelen. 11

13 OU-extra (OUX) Groepsgewijs studeren in een vast tempo Wilt u graag studeren volgens een vaste studieplanning? En graag meer begeleiding tijdens de studie? Dan is OUX iets voor u. OUX is bedoeld voor studenten die beter studeren met minder vrijblijvendheid maar met meer ondersteuning en contact. Na afronding van het startpakket, waarbij extra aandacht is voor een goede studieaanpak en planning, kunt u voor twee manieren kiezen om verder te studeren. U kunt zelfstandig verder studeren waarbij u zelf uw studietempo, -tijd en -plaats bepaalt. U kunt er ook voor kiezen om binnen een jaar volgens een vast studietempo en onder begeleiding van een tutor, een vast studieblok van 4 modulen te bestuderen. Deze studiewijze bieden wij aan onder de naam Open Universiteit Extra OUX. Per OUX-blok worden groepen studenten gevormd. De tutor organiseert extra begeleidingsactiviteiten zoals een (virtuele) introductiebijeenkomst, tentamenvoorbereiding of nabespreking van het tentamen. En dreigt u achter te raken met uw studie, dan neemt de tutor contact met u op om te bekijken hoe dit opgelost kan worden. Alle studenten doen op hetzelfde moment tentamen. Elke groep heeft de beschikking over een eigen community-site. Op deze site staan de studenten met elkaar en de tutor in contact en kan op een gemakkelijke manier met elkaar gecommuniceerd worden. Studieduur, kosten en inschrijving Met OUX kiest u dus voor 12 maanden vaste studieplanning; 1 module wordt in 10 weken bestudeerd; week 11 is tentamenweek. Schrijft u in voor een OUX-blok, dan schrijft u automatisch in voor de tentamens. OUX-blokken starten per 1 september en per 1 februari. Voor de cursussen van een OUX-blok is het reguliere collegegeld verschuldigd. Voor de begeleiding door de tutor en de community-site worden geen extra kosten in rekening gebracht. Wilt u studeren conform de OUX-methode, houdt dan in december en in het voorjaar de OU-website in de gaten. Daar wordt de start van de inschrijving aangekondigd. Voor inschrijving vindt eerst een (telefonische) intake plaats door de tutor. In het studiejaar kunt u bij de faculteit Cultuurwetenschappen twee keer starten met OUXblokken: per 1 september en per 1 februari. Om te kunnen deelnemen aan OUX moet het Startpakket (Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen) zijn afgerond. Wanneer dit niet het geval is, moet u in elk geval zijn aangemeld voor het tentamen in augustus 2013 of januari OUX start 1 september 2013 Propedeuse Cultuurwetenschappen 1 sep 13 - jan 14 feb 14 - jun 14 Inleiding letterkunde (C16112) Inleiding kunstgeschiedenis (C19112) Propedeuse Cultuurwetenschappen 2 sep 13 - jan 14 feb 14 - jun 14 Inleiding cultuurgeschiedenis (C04212) Inleiding in de filosofie (C13132) OUX start 1 februari 2014 Propedeuse Cultuurwetenschappen 1 feb 14 - jun 14 sep 14 - jan 15 Inleiding kunstgeschiedenis (C19112) Inleiding letterkunde (C16112) Propedeuse Cultuurwetenschappen 2 feb 14 - jun 14 sep 14 - jan 15 Inleiding in de filosofie (C13132) Inleiding cultuurgeschiedenis (C04212) 12

14 Protocol gedragscode communicatie Faculteit Cultuurwetenschappen In nauw overleg met de Facultaire opleidingscommissie, waarin zowel studenten als docenten van Cultuurwetenschappen zitting hebben, is het onderstaande protocol opgesteld. Inleiding In dit protocol heeft de faculteit Cultuurwetenschappen van de Open Universiteit haar ambitie vastgelegd voor wat betreft de bereikbaarheid van haar medewerkers voor studenten. Aan dit protocol kunt u als student geen rechten ontlenen, maar wij maken u graag duidelijk wat u van ons mag verwachten. Vermeende tekortkomingen van de kant van medewerkers kunt u aan ons melden. De faculteit maakt twee kanttekeningen: - Medewerkers zijn mensen; er kunnen zich omstandigheden voordoen waardoor communicatie onbedoeld anders loopt dan het protocol aangeeft. - Verwacht niet van medewerkers waar u zichzelf ook niet aan houdt. algemeen 1. U krijgt binnen 48 uur na ontvangst van uw antwoord. Hierbij wordt het weekeinde niet meegeteld. Zo niet, stuur de mail nogmaals. 2. Indien een docent niet dagelijks beschikbaar is of tijdelijk afwezig, maakt hij/zij via een afwezigheidbericht of langs andere weg duidelijk, wanneer hij/zij wel op s kan reageren. 3. Indien een docent langer dan 48 uur afwezig is, geeft de docent in zijn/haar afwezigheidsbericht aan, wanneer hij/zij wel op s kan reageren of bij wie u tijdens de afwezigheid terecht kunt met uw vraag. 4. Zo nodig speelt de docent uw vraag door aan iemand anders. Dit laat hij/zij u tijdig weten. Reactie op ingestuurd werk 1. Bij inlevering van werk via krijgt u binnen 48 uur (weekends worden niet meegeteld) na ontvangst van een door u ingeleverd werk een ontvangstbevestiging van de docent, dan wel een afwezigheidsbericht. Bij werk dat ingeleverd wordt per post, kan dit tot twee weken duren. 2. De ontvangstbevestiging of het afwezigheidsbericht vermeldt, wanneer u een nadere reactie kunt verwachten. Als het een uitslag betreft kan deze reactie bestaan uit een bericht van het Onderwijs Service Centrum. 3. De termijn voor het geven van een nadere reactie is 15 werkdagen (drie weken). Indien deze termijn wegens omstandigheden niet haalbaar is, wordt dit aan u gemeld met opgaaf van reden (privéomstandigheden hoeven niet nader te worden gespecificeerd), plus een termijn waarop wel een nadere reactie zal worden gegeven. De faculteit is van mening dat duidelijkheid hier de belangrijkste factor is. Telefoon 1. Bij afwezigheid van de docent wordt op de hoofdvestiging in Heerlen de telefoon beantwoord door het secretariaat van de faculteit. Voor de docenten in het land gelden de regels van hun studiecentra. 2. Het secretariaat, c.q. de medewerkers van het studiecentrum zullen op verzoek een vraag of mededeling doorgeven aan de docent. Studienet Bij de discussiegroepen geeft de examinator aan welke communicatie u daar mag verwachten. Bij elke cursus zal duidelijk zijn of u te maken hebt met een echte discussiegroep (docent participeert), een studentenforum (plek voor studenten om met elkaar te discussiëren over de cursus; docent kan meekijken, maar participeert in principe niet), of geen mogelijkheid in dezen. Dit punt is voorjaar 2012 gerealiseerd. Opmerkingen over bereikbaarheid Indien u niet tevreden bent over de communicatie met een medewerker, en tevens van mening bent dat deze niet overeenkomstig dit protocol heeft gehandeld, kunt u daarover contact opnemen met de faculteit. U dient zich in dat geval te wenden tot de opleidingsmanager Paul van den Boorn, paul.vandenboorn@ou.nl. Deze neemt uw klacht in behandeling als uw mail/brief cc ook gericht is aan de docent in kwestie. Facultaire Opleidingscommissie Cultuurwetenschappen, Eindhoven, 25 januari

15 en mentoren Bereikbaarheid: Decaan Mentoren Overige stafleden Hoogleraren Prof. dr. Jaap van Marle Decaan prof. dr. Paul van den Akker (kunstgeschiedenis) mw. prof. dr. Erica van Boven (letterkunde) prof. dr. Jan-Hein Furnée (geschiedenis) prof. dr. Ype Koopmans (kunstgeschiedenis) mw. prof. dr. Carla Rita Palmerino (filosofie) prof. dr. Leo Wessels (geschiedenis) drs. Janny Bloembergen- Lukkes (geschiedenis) ou.nl CW-mentor Utrecht en Almere drs. Lieke van den Bulck MM (cultuurwetenschappen) CW-mentor Breda en Eindhoven drs. Tom van Dorp (filosofie / geschiedenis) tom.vandorp@ou.nl CW-mentor Rotterdam en Vlissingen dr. Frank Inklaar (geschiedenis) frank.inklaar@ou.nl CW-mentor Zwolle en Enschede dr. Jos Pouls (kunstgeschiedenis) jos.pouls@ou.nl CW-mentor Heerlen (Parkstad) Hanna Riezebos MA (geschiedenis) hanna.riezebos@ou.nl CW-mentor Groningen, Leeuwarden en Emmen dr. Toon Bosch universitair hoofddocent (geschiedenis) toon.bosch@ou.nl Dr. Martijn van der Burg (cultuurgeschiedenis) Martijn.vanderburg@ou.nl Frank van Caspel MA/MSc (filosofie) Frank.vancaspel@ou.nl drs. Dick Disselkoen (letterkunde) dick.disselkoen@ou.nl dr. Caroline Drieënhuizen (geschiedenis) caroline.drieenhuizen@ou.nl dr. Lizet Duyvendak universitair hoofddocent (letterkunde) lizet.duyvendak@ou.nl dr. Elisabeth den Hartog-de Haas (filosofie) elisabeth.denhartog-dehaas@ ou.nl drs. Marjolein van Herten prof. dr. Wil Derkse (filosofie), emeritus wil.derkse@ou.nl drs. Wouter Steffelaar (letterkunde) wouter.steffelaar@ou.nl CW-mentor Amsterdam en Alkmaar Arjan Vader MA (cultuurwetenschappen) arjan.vader@ou.nl CW-mentor Den Haag dr. Jeroen Vanheste (filosofie) jeroen.vanheste@ou.nl CW-mentor Nijmegen (letterkunde) marjolein.vanherten@ou.nl dr. Susan Hogervorst (geschiedenis) susan.hogervorst@ou.nl dr. Frauke Laarmann -Westdijk (kunstgeschiedenis) frauke.laarmann@ou.nl drs. Wil Michels (taalcorrectie) wil.michels@ou.nl 14

16 Opleidingsmanager/ Scriptiecoördinator dr. Sarah de Mul (letterkunde) Alex Rutten MA (letterkunde) drs. Paul van den Boorn +31 (0) dr. Jan Oosterholt (letterkunde) Laura van Overpelt MA (kunstgeschiedenis) dr. Mieke Rijnders universitair hoofddocent (kunstgeschiedenis) dr. Ronald Rommes (geschiedenis) drs. Herman Simissen (filosofie / geschiedenis) herman.simissen@ou.nl dr. Patricia van Ulzen (kunstgeschiedenis) patricia.vanulzen@ou.nl dr. Leonieke Vermeer (geschiedenis) leonieke.vermeer@ou.nl drs. Irmin Visser (kunstgeschiedenis) irmin.visser@ou.nl Secretariaat Het secretariaat van de faculteit Cultuurwetenschappen is bereikbaar op de volgende dagen/tijden: ma - do uur; vr uur. T + 31 (0) / 2451 / E secretariaat.cultuurwetenschappen@ou.nl Nicole Gruisen nicole.gruisen@ou.nl tel Véronique Smits véronique.smits@ou.nl tel Petra de Munnik petra.demunnik@ou.nl tel Informatiekanalen Welke informatie? Algemene informatie over studeren aan de Open Universiteit Faculteit Cultuurwetenschappen (organisatie, nieuws, agenda, medewerkers) Begeleiding (van cursussen) Cursussen (algemene informatie, bestellen, tentamendata, begeleiders) Cursussen: opgeven voor CW-debat, activiteiten (behalve studium generale), studiedagen, pluspaketten, seminars, zomerscholen. Aanmelden studium generale lezingen: bij het betreffende studiecentrum Cursussen: volgorde van studeren (normtraject) Cursussen (gedetailleerde informatie over gang van zaken, begeleiding, data bijeenkomsten, materialen, tentamen, bronnen, opdrachten) Mentoraat: wie is mijn mentor? Studiecentra (ook voor data en tijdstippen van begeleidingsbijeenkomsten) Studie-informatie (algemene informatie over studeren aan de OU) Studentenverenigingen s Ga naar (0) info@ou.nl - Deze studiegids Tab Cultuurwetenschappen op Studienet - Bereikbaarheid: - Cursusbeschrijvingen in deze studiegids - Hoofdstuk Studiebegeleiding in deze studiegids Cursusbeschrijvingen in deze studiegids secretariaat Cultuurwetenschappen secretariaat@cultuurwetenschappen@ou.nl pag van deze studiegids - De cursuswebsite op Studienet - Hoofdstuk Studiebegeleiding in deze studiegids - Tab Cultuurwetenschappen op Studienet Tab Cultuurwetenschappen op Studienet cursussite op studienet

17 Bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen Bij het bepalen van de inhoud van de bacheloropleiding is de gedachte wat nu zo kenmerkend is voor onze cultuur richtinggevend geweest. Maar de cultuur waarin wij leven kent veel verworvenheden en toevallige overblijfselen uit het verleden. Aan de historische component, die onlosmakelijk verbonden is met de bestudering van cultuurfenomenen binnen het thema traditie en vernieuwing, wordt in de meeste cursussen van de opleiding dan ook een belangrijke plaats toegekend. De accenten liggen qua plaats op West-Europa en qua tijd op het tijdvak vanaf de renaissance (vanaf vijftiende eeuw), de periode waarin onze cultuur haar vorm kreeg. De cultuurgeschiedenis is echter slechts één van de vier constituerende disciplines van de opleiding Algemene cultuurwetenschappen. De andere drie, kunstgeschiedenis, filosofie en letterkunde, zorgen voor een reeks cursussen met een thematische benaderingswijze, die nader ingaan op de belangrijkste uitingen van cultuur zoals taal, symbolen, beelden, gebouwen en afbeeldingen. In het begin van het studieprogramma worden de constituerende disciplines zelfstandig aangeboden, later in de opleiding zitten de cursussen waarin zij in onderling verband worden geplaatst. Opbouw De bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen telt 42 modulen (180 studiepunten). De bacheloropleiding wordt aangeboden in 3 varianten en kent de volgende opbouw: Propedeuse Postpropedeuse - 14 modulen. - Verplicht: 12 modulen. - Gebonden keuze: 2 modulen kiezen uit modulen Postpropedeuse (alle varianten) - Verplicht: 2 modulen: Schrijfpracticum 2 en CW-Vaardigheden 2 Postpropedeuse (algemene variant) Postpropedeuse (educatieve variant) Postpropedeuse (vrije/open variant) Afstudeertraject (alle varianten) - Gebonden keuze: 18 modulen kiezen uit een gegeven lijst van cursussen - Vrije ruimte: 5 modulen, in principe in te vullen naar eigen inzicht (zie verderop in dit hoofdstuk). - Verplicht inhoudelijk deel ten behoeve van de educatieve minor: 10 modulen - Gebonden keuze: 6 modulen kiezen uit een gegeven lijst van cursussen - Educatieve minor: 7 modulen. De cursussen van de educatieve minor worden in de vrije ruimte geplaatst. - Gebonden keuze: 8 modulen kiezen uit een gegeven lijst van cursussen - Verbredingpakket: 10 modulen elders (buiten de faculteit) behaald nietverwant onderwijs. - Vrije ruimte: 5 modulen, in principe in te vullen naar eigen inzicht (zie onder). - Verplicht: 3 modulen (Onderzoekspracticum bachelorscriptie) Programma voor alle varianten gelijk Programma verschilt per variant De propedeuse bestaat uit 14 modulen (11 cursussen, waarvan 4 gebonden keuze) en de postpropedeuse uit 28 modulen. De postpropedeuse kent standaard drie verplichte cursussen (samen 5 modulen); de invulling van de overige 23 modulen verschilt al naar gelang de door u gekozen variant van de bachelor. Zowel propedeuse als postpropedeuse kennen een gebondenkeuzeblok : de cursussen die tot dat blok behoren, hoeft u niet allemaal te doen; door uw eigen voorkeur te volgen kunt u inhoudelijke accenten leggen. De propedeuse wordt gekenmerkt door een algemene, inleidende aanpak. De postpropedeuse zorgt voor een verdieping van kennis en inzicht en wordt afgesloten met een scriptie. 16

18 Kennis én academische vaardigheden Tijdens de opleiding doet u een schat aan kennis op over cultuur, maar ook over de eigen aard en ontwikkeling van de vier cultuurwetenschappelijke disciplines. U maakt kennis met de verschillende typen bronnen waar cultuurwetenschappers mee werken en u krijgt inzicht in de verschillende benaderingswijzen die ze hanteren (en de debatten die hierover gevoerd worden). U leert ook parate kennis toe te passen op concrete vraagstukken, kritisch na te denken over de wetenschappelijke benaderingswijzen, zelf bronnen te analyseren en daarvan verslag uit te brengen. Aan het eind van uw bachelorstudie voert u zelf een klein onderzoek uit en doet daar schriftelijk en mondeling verslag van. Startpakket en propedeuse De propedeuse is voor alle varianten van de bacheloropleiding gelijk. De propedeuse start met de Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen, waarin u kennis maakt met de cultuurwetenschappelijke benadering. Deze cursus kunt u kopen in de vorm van een Startpakket (zie pagina 34). Het bestuderen van de Oriëntatiecursus Cultuurwetenschappen duurt ongeveer een half jaar. Vervolgens volgt u inleidingen in de vier cultuurwetenschappelijke disciplines. Deze kunt u naar believen uitbreiden met een pluspakket (zie pagina 38), waarin door middel van lezingen, tentoonstellingen en ontmoetingen met de begeleiders de leerstof wordt genesteld in de actualiteit. Volgt u de pluspakketten niet, dan maakt u in de cursus Geschiedenis van het privéleven kennis met allerhande soorten bronnen die bij historisch onderzoek een rol kunnen spelen. De cursus Expressionisme leert u over een belangrijke kunststroming in het begin van de twintigste eeuw. U voltooit de propedeuse met de bestudering van de cursussen Schrijfpracticum 1 (schrijfvaardigheid) en Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 1. De academische vaardigheden die u daarin leert, zijn van belang voor het goed kunnen volgen van het postpropedeuseprogramma en later de masteropleiding. Postpropedeuse: drie varianten Na de propedeuse wordt de bacheloropleiding Algemene Cultuurwetenschappen aangeboden in de vorm van drie varianten. Alle varianten kennen drie dezelfde verplichte cursussen. Twee daarvan gaan over vaardigheden: - Schrijfpracticum 2 (1 module), waarin (wederom) de schrijfvaardigheid centraal staat, speciaal de in de wetenschap gebruikte genres. - CW-vaardigheden 2 (1 module), waarbij het erom gaat, dat u de fundamentele competenties die nodig zijn voor het doen van wetenschappelijk onderzoek, onder de knie krijgt. Aan het einde van de opleiding staat het: - Onderzoekspracticum bachelorscriptie (3 modulen). In het laatste half jaar van de bachelorstudie bent u bezig met het schrijven van een scriptie op basis van een eigen leeronderzoek. De inhoud van deze scriptie moet zowel schriftelijk als mondeling correct gepresenteerd worden. De opbouw en invulling van de rest van de postpropedeuse verschilt sterk per variant. Zie hiervoor het volgende hoofdstuk waarin de varianten uitvoerig worden voorgesteld. Gebonden keuze In de postpropedeuse vindt verdieping van kennis en inzicht plaats en gaat u deze op kritische wijze toepassen. Het centrale thema traditie en vernieuwing vormt de rode draad. De inhoudelijke cursussen zijn ondergebracht in het gebondenkeuzeblok, waarvan u er al naar gelang de variant die u kiest, een groter of kleiner aantal moet kiezen. Doet u een educatieve minor, dan is een deel van de cursussen uit het gebondenkeuzeblok verplicht. In de cursussen van de gebonden keuze is er onder andere aandacht voor de cultuur van de Grieks-Romeinse oudheid, voor de middeleeuwen, voor de invloed van de Amerikaanse cultuur op de Europese samenleving, voor ontwikkelingen in de stedenbouw en kunsten, voor ethische en filosofische kwesties in samenleving en wetenschap, voor de interpretatie en receptie van kunstvormen in later tijden, voor de nieuwste geschiedenis van Nederland en Vlaanderen, en voor de invloed van andere culturen op de Nederlandse letterkunde. U bestudeert cursussen waarin de behandeling van een bepaald onderwerp wordt aangegrepen om dieper in te gaan op de analyse van bronnen, de confrontatie van theorie en praktijk, en op wetenschappelijke benaderingswijzen. Kritische reflectie en het plaatsen van casussen binnen wetenschappelijke debatten staan daarbij centraal. Andere cursussen stellen fundamentele vragen aan de orde als wat is wetenschap eigenlijk? en wat is cultuur?. In de gebonden keuze zitten ook seminars en zomerscholen, waarbij het OU-adagium afstandsonderwijs even opzij wordt gezet: samen met docenten discussieert u over relevante thema s, luistert u naar lezingen, bezoekt steden en kunstschatten. De cursus Cultuurwetenschappelijk debat bestaat uit de deelname aan een hele reeks van lezingen, debatten, excursies en studiedagen, waarover u dan later schriftelijk rapporteert. Onder strikte voorwaarden kunt u ook een stage inbrengen in de gebonden keuze (zie pagina 58). 17

19 Vrije ruimte In de postpropedeuse mag u zelf vijf modulen kiezen uit het totale cursusaanbod van de Open Universiteit, of na toestemming van de Facultaire Toetsingscommissie van de faculteit uit het aanbod van andere universiteiten. Daarmee vult u de zogenaamde vrije ruimte in, geheel naar eigen inzicht. Daarbij moet wel worden aangetekend, dat bij de educatieve variant van de bachelor de vrije ruimte verplicht gevuld wordt met educatieve cursussen (zie pagina 23). Dit zijn de mogelijkheden die u hebt: - u kiest modulen uit het overig cursusaanbod van de faculteit Cultuurwetenschappen. Dat kunnen gebondenkeuzecursussen zijn die overschieten, nadat u het gebondenkeuzeblok hebt gevuld. Het kunnen ook de cursussen zijn die de faculteit nog extra aanbiedt (zie de cursusbeschrijvingen op de pagina s 66-68). Wel geldt de regel dat bachelorstudenten in de vrije ruimte geen cursussen mogen kiezen uit de (aansluitende) masteropleiding. - u kiest modulen uit het cursusaanbod van andere faculteiten van de Open Universiteit. In de variant vrije bachelor is het daarbij mogelijk het verbredingpakket uit te breiden met vijf extra cursussen in de vrije ruimte (zie pagina 27). - u kiest voor cursussen (opleidingsonderdelen) bij een andere universiteit. Dit hoeft niet per se een Nederlandse of Belgische universiteit te zijn (elders gevolgd onderwijs, zie onder). - u kiest voor een stage. Deze kan onder strikte voorwaarden worden ingebracht in de gebonden keuze of de vrije ruimte. Neem van te voren contact op met een betrokken staflid en de opleidingsmanager (zie pagina 15). Voor het inbrengen van een stage dient u vooraf toestemming te vragen aan de Facultaire toetsingscommissie (FTC) van de faculteit Cultuurwetenschappen. Elders gevolgd onderwijs (aanschuifonderwijs) Voor het invullen van uw vrije ruimte en het vullen van maximaal twee modulen in het gebondenkeuzeblok van de reguliere variant kunt u opleidingsonderdelen van een andere universiteit inbrengen. Voor dit elders gevolgd onderwijs dient u vooraf toestemming te vragen aan de Facultaire toetsingscommissie (FTC) van de faculteit Cultuurwetenschappen. U draagt zelf zorg voor inschrijving, betaling et cetera aan die andere universiteit. Meer informatie over elders gevolgd onderwijs vindt u in de Uitvoeringsregeling bij de onderwijs- en examenregeling van de bacheloropleiding , zie: Buitenlandse cursussen Onder de vlag van de European Association of Distance Teaching Universities (EADTU) werkt een aantal faculteiten geestes- en cultuurwetenschappen van open universiteiten in Europa samen. Het zogenaamde Humanities Network heeft in het kader van het EPICS-project afspraken gemaakt over de wederzijdse erkenning van een flink aantal cursussen. Onder de noemer van elders gevolgd onderwijs kunt u deze cursussen, aangeboden door andere Europese open universiteiten, inbrengen in het programma van de bachelor Algemene cultuurwetenschappen. Hiervoor gelden dezelfde voorwaarden als voor de inbreng van onderwijs van andere Nederlandse of Belgische universiteiten: u moet vooraf toestemming vragen bij de FTC van de faculteit Cultuurwetenschappen en u moet zelf alles regelen. Het aanbod van door de faculteit erkende buitenlandse cursussen staat op cultuurwetenschappen/buitenlandse-cursussen. Cursussen waarover de faculteit een overeenkomst over wederzijdse erkenning met een buitenlandse zusterfaculteit heeft afgesloten, zullen altijd door de FTC worden goedgekeurd. Aanbevolen volgorde van studeren (het normtraject ) U bepaalt zelf in welk tempo u door de studie gaat, maar de faculteit raadt u ten zeerste aan om een bepaalde volgorde in acht te nemen. Voor deze volgorde hanteert de faculteit de term normtraject. Dit normtraject treft u hieronder aan, uitgewerkt voor een studietempo van 3 tot 4 modulen per jaar. U kunt uw tempo aanpassen aan uw eigen wensen, door meer of minder cursussen in een jaar te bestuderen. In het normtraject zijn de cursussen zo gerangschikt, dat kennis wordt opgebouwd: het al bestudeerde vormt een basis voor wat nog volgt. Verder weerspiegelt het normtraject ook de opbouw in moeilijkheidsgraad. Bij het opstellen van uw planning is het zeker mogelijk om hier en daar wat in de weergegeven volgorde te veranderen, bijvoorbeeld wanneer dit voor uw (tentamen)planning beter uitkomt. Maar let er dan wel op dat elke cursus gebonden is aan een semester: begeleidingsactiviteiten bij de cursus worden slechts in dat semester aangeboden, net als twee van de drie jaarlijkse tentamenkansen, om, zo nodig, snel een herkansing te bieden. Bij sommige modulen worden harde ingangseisen gesteld, bijvoorbeeld dat u de module pas mag bestellen, nadat u een andere (voorbereidende) module heeft afgerond. Deze informatie treft u aan bij de cursusbeschrijvingen elders in deze gids. Voor de volgorde waarin u de cursussen bestudeert, moet u dus het schema van het normtraject raadplegen; voor de opbouw van het programma, de precieze titels van cursussen, de omvang, de tentamen- en de begeleidingsvorm van een cursus kunt u terecht in de opleidingsschema s van de varianten van de bachelor. Het opleidingsschema van de bachelorvariant volgens welke u studeert, vindt u ook terug in uw elektronisch studiepad. Hoewel de naam anders suggereert, geeft het studiepad niet de volgorde van studeren weer. 18

20 Normtraject bachelor Algemene variant Studietempo: circa 4 modulen per jaar Jaar 1e semester (september-januari) 2e semester (februari-augustus) Modulen Propedeuse (60 studiepunten) Cursussen niveau Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen Inleiding kunstgeschiedenis + pluspakket 4,5 2 Inleiding letterkunde + pluspakket Inleiding in de filosofie + pluspakket 5 3 Inleiding cultuurgeschiedenis + pluspakket Schrijfpracticum 1, CW-vaardigheden 1 4,5 Alle cursussen van de propedeuse hebben als competentieniveau inleidend. In plaats van 2 of 4 pluspakketten kan een of beide onderstaande cursussen worden gedaan. Deze cursussen kunnen ook worden toegevoegd aan de gebonden keuze van de postpropedeuse. - Expressionisme - Geschiedenis van het privéleven Postpropedeuse -1 e deel (60 studiepunten) Cursussen niveau cursus + 1 lintmodule / 1 cursus Schrijfpracticum cursus cursus + 1 lintmodule / 1 cursus 2 cursussen cursus + 1 cursus vrije ruimte 2 cursussen vrije ruimte cursussen vrije ruimte 2 Overzicht (gebonden keuze) cursussen niveau 2 ingedeeld naar competentieniveau Inleidend niveau (meer vakspecifiek) Verdieping - Cultuurgeschiedenis van de oudheid* - Ethiek - Middeleeuwen* - Literatuurwetenschap - Sociaaleconomische geschiedenis* - Oudnederlandse schilderkunst - Nederland in de 19e en 20e eeuw* (2 modulen) - Rembrandt in perspectief - Kijken naar Amerika* - Argumentatieleer* - Geschiedenis vh privéleven* (zie ook propedeuse) - CW-seminars 1 (lintmodule) - Culturele dialoog - CW-seminars 2 (lintmodule) - Stedenbouw - Expressionisme (zie ook propedeuse) - Wetenschapsleer - Cw-debat (lintmodule) Postpropedeuse -2 e deel (60 studiepunten) Cursussen niveau 3 (aangevuld met niveau 2) 14 7 CW-vaardigheden 2 + cursus niveau 2/3 2 8 Lieux de mémoire + Historiografie Kabinetten + cursus niveau 2/3 4 9 Modernisering NL/VL + Literaire canon Zomerschool en/of 2 cursussen niveau 2/ Denken over cultuur Onderzoekspracticum bachelorscriptie 4 Overzicht (gebonden keuze) cursussen niveau 3 ingedeeld naar competentieniveau Inleidend niveau (meer vakspecifiek) Verdieping - Lieux de mémoire* - Kabinetten, galerijen en musea - Historiografie - Modernisering NL/VL - - De literaire canon - - Denken over cultuur - - Zomerschool cultuurgeschiedenis - - Zomerschool letterkunde - Zomerschool filosofie - - Zomerschool Florence Eindniveau - Zomerschool Roma caput mundi - Onderzoekspracticum bachelorscriptie - Stage Cultuurwetenschappen* Cursussen zijn ingedeeld in 3 moeilijkheidsgraden: van 1 (propedeuse, inleidend, makkelijk ) naar 3 (gevorderd, eind bachelor, moeilijk ). Cursussen zijn binnen de niveaus van moeilijkheidsgraden ingedeeld in competentieniveaus: inleidend niveau en verdiepend niveau, en bij niveau 3: eindniveau. Vetgedrukte cursussen van de postpropedeuse zijn verplichte cursussen. Cursussen met een asterisk (*) kunnen semester-onafhankelijk bestudeerd worden. De andere cursussen kennen een studiedag of verplichte begeleidingsdag. Het verdient de voorkeur de cursussen te bestuderen in het semester waarin deze dag valt, aangezien daar ook in het tentamenrooster rekening mee wordt gehouden. Lintmodule = module/cursus bestaat uit verschillende studieonderdelen die zich over een langere periode uitstrekken. 19

21 Bachelor Algemene cultuurwetenschappen algemene variant Door de reguliere variant van de bachelor Algemene cultuurwetenschappen te volgen kiest u voor het meest brede aanbod van cursussen van de faculteit. Daarbij geniet u van een grote mate van keuzevrijheid om de postpropedeuse in te richten. In alle vier de disciplines van de cultuurwetenschappen bent u goed ingevoerd, u komt in aanraking met een zeer breed scala van cultuuruitingen. In de loop van de opleiding raakt u optimaal geëquipeerd om verbanden tussen de verschillende vormen van cultuur te leggen en deze in hun historische context te plaatsen. Wie in de reguliere bachelorvariant inhoudelijk de nadruk legt op één van de disciplines geschiedenis, letterkunde of kunstgeschiedenis (ook in de scriptie), en, na het behalen van het bachelorgetuigschrift, zijn studie onder dezelfde condities voortzet met de master Kunst- en cultuurwetenschappen, zal in principe kunnen instromen in een educatieve master die opleidt tot eerstegraads docent Geschiedenis, respectievelijk Nederlands of Kunstgeschiedenis/Culturele en Kunstzinnige Vorming (CKV). Deze opleidingen worden echter niet door de Open Universiteit aangeboden. Soms worden er toch nog extra inhoudelijke eisen gesteld. Neem contact op met de lerarenopleiding van de universiteit in uw regio/van uw keuze. De algemene variant van de bachelor Algemene cultuurwetenschappen is als volgt opgebouwd: 1. De propedeuse (14 modulen). Deze verschilt niet van de andere varianten. 2. Twee verplichte vaardigheidscursussen (2 modulen: Schrijfpracticum 2 en CW-vaardigheden 2). 3. Een gebondenkeuzeblok van 18 modulen. De cursussen van de gebonden keuze staan gegroepeerd naar discipline (zie het opleidingsschema). Er zijn ook enkele algemene CW-cursussen. Uit het aanbod van cursussen (dat per jaar verschilt) dient u 18 modulen te kiezen. Deze moeten in de reguliere variant gespreid zijn over alle vier de disciplines van Algemene cultuurwetenschappen. De algemene CW-cursussen kunt u uiteraard ook opnemen. 4. Een vrije ruimte van 5 modulen, die u mag invullen naar eigen inzicht (zie pagina 18; zie ook onder vrijstellingen, pagina 31). 5. Het afstudeertraject, het Onderzoekspracticum bachelorscriptie (3 modulen). Opleidingsschema bachelor Algemene cultuurwetenschappen algemene variant code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 Propedeuse Verplichte cursussen C44122 Oriëntatiecursus Cultuurwetenschappen 2 groepsbijeenkomsten per studie- open boek 20-11, 4-2, 16-4, 34 Startpakket centrum 1e en 2e semester 1 open vragen 23-6, 27-8 C19112 Inleiding kunstgeschiedenis 2 groepsbijeenkomst per regio 2 multiple choice 20-11, 25-6, e semester, of OUX C16112 Inleiding letterkunde 2 groepsbijeenkomsten per regio 2 multiple choice 3-2, 14-4, e semester, of OUX + open vragen C04212 Inleiding cultuurgeschiedenis 2 studiedag 1e semester, of OUX multiple choice 1e deel: 19-11, 4-2, e deel: 5-2, 16-4, 25-6 C13132 Inleiding in de filosofie 2 2 landelijke groepsbijeenkomsten multiple choice 1e deel: 18-11, 37 of OUX 14-4, e deel: 20-11, 24-6, 27-8 C51111 Schrijfpracticum 1 zakelijk schrijven 1 standaard multiple choice 18-11, 5-2, open vragen C48211 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 1 1 groepsbijeenkomst per regio 2 (v) opdracht volgens afspraak 38 1e en 2e semester Gebonden keuze (eis: 2 modulen) C10311 Expressionisme 1 studiedag CBI (multiple choice) volgens afspraak 40 C50111 Geschiedenis van het privéleven. 1 standaard CBI (multiple choice) volgens afspraak 40 Bronnen en benaderingen 20

22 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 C57111 Disciplinaire verdieping 1 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 38 C58111 Disciplinaire verdieping 2 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 38 Postpropedeuse Verplichte cursussen C51211 Schrijfpracticum 2 academisch schrijven 1 standaard + elektronisch opdracht 4 tentamen- 41 periodes C49211 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden landelijke trainingsdagen (v) opdracht volgens afspraak 42 Gebonden keuze (eis: 18 modulen, te kiezen uit alle 4 de disciplines en eventueel de algemene cursussen) Cultuurgeschiedenis C21211 Cultuurgeschiedenis van de oudheid 1 standaard open vragen 18-11, 3-2, C12221 Middeleeuwen 1 standaard open vragen 19-11, 4-2, C13221 Sociaal economische geschiedenis 1 standaard CBG (ov) 20-11, 5-2, C10222 Nederland in de 19e en 20e eeuw 2 standaard mondeling volgens afspraak 44 C19111 Kijken naar Amerika. Twintigste-eeuwse 1 standaard opdracht volgens afspraak 45 Amerikaanse cultuur in de VS en Nederland C39211 Historiografie. Geschiedschrijving in de 1 studiedag open boek 19-11, 15-4, Nederlanden van Renaissance tot heden open vragen C48321 Lieux de mémoire 1 standaard opdracht volgens afspraak 46 C36321 Modernisering: Nederland en Vlaanderen 1 landelijke groepsbijeenkomst open vragen 4-2, 16-4, e semester C61321 Zomerschool cultuurgeschiedenis 4 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 47 Kunstgeschiedenis C14211 Rembrandt in perspectief 3 1 studiedag multiple choice C41211 Kabinetten, galerijen en musea 1 studiedag multiple choice 18-11, 5-2, C08321 Stedenbouw. De vroegmoderne stad in 1 studiedag CBI volgens afspraak 49 de Nederlanden (multiple choice) C17311 Oudnederlandse schilderkunst 1 studiedag multiple choice 19-11, 15-4, C13382 Zomerschool Florence 4 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 50 Letterkunde C02211 Literatuurwetenschap 1 studiedag multiple choice 18-11, 16-4, open vragen C33211 Culturele dialoog: lezen en schrijven 1 studiedag open vragen 19-11, 25-6, tussen twee culturen C03211 De literaire canon 1 landelijke groepsbijeenkomst (v) opdracht volgens afspraak 52 1e en 2e semester C59331 Zomerschool letterkunde 4 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 52 Filosofie C01221 Wetenschapsleer 1 studiedag CBI volgens afspraak 53 (multiple choice) C23221 Ethiek 1 studiedag multiple choice 18-11, 16-4,

23 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 C52211 Argumentatieleer 1 standaard multiple choice 19-11, 14-4, open vragen C01321 Denken over cultuur 1 landelijke groepsbijeenkomst opdracht volgens afspraak 54 1e en 2e semester C60321 Zomerschool filosofie 4 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 55 Algemeen C53211 Het cultuurwetenschappelijk debat 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 56 C54211 Cultuurwetenschappelijke seminars 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 57 C55211 Cultuurwetenschappelijke seminars 2 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 57 C56312 Zomerschool Roma Caput Mundi 4 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 58 C80212 Stage Cultuurwetenschappen 5 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 58 Vrij te kiezen cursussen Afstudeertraject vrije ruimte 7 5 C42323 Onderzoekspracticum: bachelorscriptie 8 3 individueel + scriptie + volgens practicum- 59 groepsbijeenkomsten (v) presentatie data 1 Groepsbijeenkomsten in het 2e semester alleen in Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Nijmegen, Eindhoven, Groningen en Rotterdam 2 De regio s zijn: Randstad (Alkmaar, Almere, Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam); Noordoost (Leeuwarden, Groningen, Emmen, Zwolle en Enschede), Zuid (Vlissingen, Breda, Eindhoven, Nijmegen en Heerlen) en Vlaanderen. Zie voor nadere informatie de cursussite. Voor begeleiding in Vlaanderen: neem contact op met het studiecentrum. 3 Cursus beschikbaar vanaf 1 februari Voor zomerscholen gelden afwijkende inschrijvingsvoorwaarden. Zie de cursusbeschrijving verderop in de gids en op 5 Het inbrengen van een stage kan alleen onder speciale voorwaarden. Zie de cursusbeschrijving verderop in de gids en de uitvoeringsregeling. 6 De volgende cursussen maken geen deel uit van de bacheloropleiding ACW, maar worden aanbevolen ten behoeve van de vrije ruimte: C14222 Van Babylon tot Brugge, C14311 Opera: twaalf opera s als spiegels van hun tijd, C17122 Thema s en genres in de muziekgeschiedenis, C27231 Bewegend beeld, C32232 Cultuurfilosofie vanuit levensbeschouwelijke perspectieven 7 Te kiezen 1 uit 4: geschiedenis, kunstgeschiedenis, letterkunde, filosofie Legenda opleidingsschema Voor een nadere toelichting op de verschillende vormen van begeleiding zie pagina 10. Zie de algemene regelgeving voor tentamens op pagina 87. Zorg dat u zich op tijd aanmeldt voor een tentamen. Groepsbijeenkomsten Zie ook de cursusbeschrijvingen elders in deze gids. De landelijke groepsbijeenkomsten vinden plaats in één centraal gelegen Nederlands studiecentrum. Studiedag Niet-verplichte begeleidingsdag bij cursus met een extra-karakter (zie ook pag. 11). Trainingsdag Dag waarop academische vaardigheden worden getraind in het kader van de module Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 2. Zie cursusbeschrijving op pag 42. (v) Deelname is verplicht. Zonder deelname geen toelating tot het tentamen. Contactonderwijs Onderwijs wordt gegeven in de vorm van bijeenkomsten. door middel van een opdracht. CBI Computergebaseerde toetsing Individueel (voorheen: SYS-tentamen). U kunt een CBI-tentamen op vaste tijden afleggen op uw studiecentrum in de week die u schikt. De afname van het tentamen geschiedt via een pc. De vragen van het tentamen zijn door de computer uit een databestand van vragen geselecteerd. CBG Computergebaseerde toetsing Groepsgewijs (voorheen: regulier schriftelijk tentamen). U kunt een CBG-tentamen afleggen op 3 van tevoren vastgelegde tentamendata per jaar. De afname van het tentamen geschiedt via een pc. (ov) Open vragen. (mc) Multiple choice. open boek Studiematerialen mogen meegenomen worden naar het tentamen. Check altijd de tentameninformatie op de cursuswebsite op Studienet. opdracht Een opdracht (ook wel: bijzondere verplichting ) kan bestaan uit een werkstuk, een verslag, een referaat, een presentatie of anderszins. Bij de cursusbeschrijving vindt u nadere informatie. data Voor regulier schriftelijke en CBG-tentamens worden de data van tevoren vastgesteld; het is niet mogelijk hiervan af te wijken. volgens afspraak Het afleggen van CBI-tentamens en het inleveren van opdrachten verloopt volgens afspraak; u kunt de tentamendata in principe zelf bepalen. Mondelinge tentamens vinden plaats in vastgestelde maanden. Datum en locatie worden in onderling overleg vastgesteld. 22

24 Bachelor Algemene cultuurwetenschappen educatieve variant Als u kiest voor het opnemen van een educatieve minor in uw bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, hebt u belangstelling voor het behalen van een beperkte tweedegraads bevoegdheid in de schoolvakken Geschiedenis of Nederlands. Beperkt in die zin dat u bevoegd bent les te geven in het vmbo-tl en de onderbouw van havo en vwo, maar niet in de kaderopleidingen van het vmbo en in het volwassenenonderwijs. Met het opnemen van een educatieve minor in uw bachelor legt u ook de inhoud van het postpropedeutisch deel van de bachelor voor een belangrijk deel vast. U dient zich immers de nodige inhoudelijke kennis van het vakgebied eigen te maken. Na het behalen van de bachelor met de educatieve minor Geschiedenis of Nederlands kunt u uw studie voortzetten met de master Kunst- en cultuurwetenschappen. Vult u deze ook weer inhoudelijk in met de disciplines cultuurgeschiedenis dan wel letterkunde, dan kunt u na afronding daarvan kiezen voor een educatieve master die opleidt voor een eerstegraads bevoegdheid. Zo n opleiding wordt door de Open Universiteit niet aangeboden. Hoe de door u reeds behaalde educatieve minor verdisconteerd wordt in het programma van deze master, hangt af van de regeling die de lerarenopleiding van de universiteit in uw regio hanteert. Informeer uzelf goed van tevoren. Voor nadere informatie: paul.vandenboorn@ou.nl. De educatieve variant van de bachelor Algemene cultuurwetenschappen is als volgt opgebouwd: 1. De propedeuse (14 modulen). Deze verschilt niet van de andere varianten. 2. Twee verplichte vaardigheidscursussen (2 modulen: Schrijfpracticum 2 en CW-vaardigheden 2). 3. Een verplicht inhoudelijk blok van cursussen waarvoor de educatieve minor wordt behaald (10 modulen). Kiest u voor een educatieve minor voor het schoolvak Geschiedenis, dan zijn alle cursussen van de discipline cultuurgeschiedenis verplicht. Ligt uw voorkeur bij een educatieve minor voor het schoolvak Nederlands, dan zijn alle cursussen van de discipline letterkunde (incl. taalkunde en taalbeheersing) verplicht. De verplichte cursussen staan genoemd in het opleidingsschema. 4. De educatieve minor (7 modulen). Deze is uiteraard verplicht. Drie modulen kunnen gekenschetst worden als algemene didactiek, pedagogiek en onderwijswetenschappen. Ze zijn voor de schoolvakken Geschiedenis en Nederlands gelijk. De andere vier betreffen een module vakdidactiek en de vakdidactische stage op een middelbare school van drie modulen. De modulen van de educatieve minor worden ondergebracht in de vrije ruimte, die daardoor bij deze variant vervalt. 5. Een gebondenkeuzeblok van 6 modulen. De cursussen van de gebonden keuze staan gegroepeerd naar discipline (zie het opleidingsschema). Uit het aanbod van cursussen (dat per jaar verschilt) dient u 6 modulen te kiezen uit 2 van de 3 resterende CW-disciplines. U mag ook kiezen voor een zomerschool geschiedenis of letterkunde en voor de algemene CW-cursussen. 6. Het afstudeertraject, het Onderzoekspracticum bachelorscriptie (3 modulen). Opleidingsschema bachelor Algemene cultuurwetenschappen educatieve variant code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 Propedeuse Verplichte cursussen C44122 Oriëntatiecursus Cultuurwetenschappen 2 groepsbijeenkomsten per open vragen 20-11, 4-2, 16-4, 34 Startpakket studiecentrum 1e en 2e semester 1 open boek 23-6, 27-8 C19112 Inleiding kunstgeschiedenis 2 groepsbijeenkomst per regio 2 multiple choice 20-11, 25-6, e semester, of OUX C16112 Inleiding letterkunde 2 groepsbijeenkomsten per regio 2 smultiple choice 3-2, 14-4, e semester, of OUX open vragen C04212 Inleiding cultuurgeschiedenis 2 studiedag 1e semester, of OUX multiple choice 1e deel: 19-11, 4-2, e deel: 5-2, 16-4, 25-6 C13132 Inleiding in de filosofie 2 2 landelijke groepsbijeenkomsten multiple choice 1e deel: 18-11, of OUX e deel: 20-11, 24-6,

25 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 C51111 Schrijfpracticum 1 zakelijk schrijven 1 standaard multiple choice 8-11, 5-2, open vragen C48211 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 1 1 groepsbijeenkomst per regio 2 (v) opdracht volgens afspraak 38 1e en 2e semester Gebonden keuze (eis: 2 modulen) C10311 Expressionisme 1 studiedag CBI (mc) volgens afspraak 40 C50111 Geschiedenis van het privéleven. 1 standaard CBI volgens afspraak 40 Bronnen en benaderingen 4 (multiple choice) C57111 Disciplinaire verdieping 1 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 38 C58111 Disciplinaire verdieping 2 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 38 Postpropedeuse Verplichte cursussen C51211 Schrijfpracticum 2 academisch schrijven 1 standaard + elektronisch opdracht 4 tentamen- 41 periodes C49211 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden trainingsdagen (v) opdracht volgens afspraak 42 Educatieve minor Geschiedenis Verplicht inhoudelijk traject geschiedenis (10 modulen) C21211 Cultuurgeschiedenis van de oudheid 1 standaard open vragen 18-11, 3-2, C12221 Middeleeuwen 1 standaard open vragen 19-11, 4-2, C13221 Sociaaleconomische geschiedenis 1 standaard CBG (ov) 20-11, 5-2, C10222 Nederland in de 19e en 20e eeuw 2 standaard mondeling volgens afspraak 44 C19111 Kijken naar Amerika. Twintigste-eeuwse 1 standaard opdracht volgens afspraak 45 Amerikaanse cultuur in de VS en Nederland C39211 Historiografie. Geschiedschrijving in de 1 studiedag open vragen 19-11, 15-4, Nederlanden van Renaissance tot heden open boek C48321 Lieux de mémoire 1 standaard opdracht volgens afspraak 46 C36321 Modernisering: Nederland en Vlaanderen 1 landelijke groepsbijeenkomst open vragen 4-2, 16-4, e semester C50111 Geschiedenis van het privéleven 4 1 standaard CBI volgens afspraak 39 Bronnen en benaderingen (multiple choice) Verplicht educatief traject Geschiedenis (7 modulen) O01311 Onderwijswetenschap van de educatieve 1 standaard open vragen , 16-4, minor CW open boek C46311 Kennis van leren en onderwijzen 1 standaard opdracht volgens afspraak 62 C47211 Kennis van de leerling 1 standaard opdracht volgens afspraak 63 C30211 Vakdidactiek geschiedenis 1 standaard + elektronisch opdracht volgens afspraak 63 C62313 Vakdidactische stage Geschiedenis 3 contactonderwijs portfolio + verslag volgens afspraak 64 educatieve minor Nederlands Verplicht inhoudelijk traject Nederlands (10 modulen) C02211 Literatuurwetenschap 1 studiedag multiple choice 18-11, 16-4, open vragen C33211 Culturele dialoog: lezen en schrijven 1 studiedag open vragen 19-11, 25-6, tussen twee culturen C03211 De literaire canon 1 landelijke groepsbijeenkomst (v) opdracht volgens afspraak 52 1e en 2e semester 24

26 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 C52211 Argumentatieleer 1 standaard multiple choice 19-11, 14-4, open vragen C59331 Zomerschool Letterkunde 5 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 52 C23212 Taalkunde van het Nederlands 2 standaard multiple choice 18-11, 3-2, open vragen C24212 Taalbeheersing van het Nederlands 2 standaard open vragen deel , 4-2, opdracht deel , 15-4, 26-8 C16211 Schoolgrammatica 1 standaard multiple choice 20-11, 5-2, Verplicht educatief traject Nederlands (7 modulen) O01311 Onderwijswetenschap van de educatieve 1 standaard open vragen 20-11, 16-4, minor CW open boek C46311 Kennis van leren en onderwijzen 1 standaard opdracht volgens afspraak 62 C47211 Kennis van de leerling 1 standaard opdracht volgens afspraak 63 C31211 Vakdidactiek Nederlands 1 standaard + electronisch opdracht volgens afspraak 64 C63313 Vakdidactische stage Nederlands 3 contactonderwijs portifolio + verslag volgens afspraak 65 Gebonden keuze (eis: 6 modulen, te kiezen uit 2 van de 3 niet-verplichte disciplines en eventueel zomerscholen en algemene cursussen) Cultuurgeschiedenis (bij educatieve minor Geschiedenis mag alleen de Zomerschool geschiedenis in de gebonden keuze worden ingebracht) C21211 Cultuurgeschiedenis van de oudheid 1 standaard open vragen 18-11, 3-2, C12221 Middeleeuwen 1 standaard open vragen 19-11, 4-2, C13221 Sociaaleconomische geschiedenis 1 standaard CBG open vragen 20-11, 5-2, C10222 Nederland in de 19e en 20e eeuw 2 standaard mondeling volgens afspraak 44 C19111 Kijken naar Amerika. Twintigste-eeuwse 1 standaard opdracht volgens afspraak 45 Amerikaanse cultuur in de VS en Nederland C39211 Historiografie. Geschiedschrijving in de 1 studiedag open vragen 19-11, 15-4, Nederlanden van Renaissance tot heden open boek C48321 Lieux de mémoire 1 standaard opdracht volgens afspraak 46 C36321 Modernisering: Nederland en Vlaanderen 1 landelijke groepsbijeenkomst open vragen 4-2, 16-4, e semester C61321 Zomerschool cultuurgeschiedenis 5 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 47 Kunstgeschiedenis C14211 Rembrandt in perspectief 3 1 studiedag multiple choice C41211 Kabinetten, galerijen en musea 1 studiedag multiple choice 18-11, 5-2, C08321 Stedenbouw. De vroegmoderne stad in 1 studiedag CBI volgens afspraak 49 de Nederlanden (multiple choice) C17311 Oudnederlandse schilderkunst 1 studiedag multiple choice 19-11, 15-4, C13382 Zomerschool Florence 5 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 50 Letterkunde (bij educatieve minor Nederlands mag alleen de Zomerschool letterkunde in de gebonden keuze worden ingebracht) C02211 Literatuurwetenschap 1 studiedag multiple choice 18-11, 16-4, open vragen C33211 Culturele dialoog: lezen en schrijven 1 studiedag open vragen 19-11, 25-6, tussen twee culturen C03211 De literaire canon 1 landelijke groepsbijeenkomst (v) opdracht volgens afspraak 52 1e en 2e semester C59331 Zomerschool letterkunde 5 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 52 25

27 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 Filosofie C01221 Wetenschapsleer 1 studiedag CBI (mc) volgens afspraak 53 C23221 Ethiek 1 studiedag multiple choice 18-11, 16-4, C52211 Argumentatieleer 1 standaard multiple choice 19-11, 14-4, open vragen C01321 Denken over cultuur 1 landelijke groepsbijeenkomst opdracht volgens afspraak 54 1e en 2e semester C60321 Zomerschool filosofie 5 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 55 Algemeen C53211 Het cultuurwetenschappelijk debat 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 56 C54211 Cultuurwetenschappelijke seminars 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 57 C55211 Cultuurwetenschappelijke seminars 2 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 57 C56312 Zomerschool Roma Caput Mundi 5 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 58 C80212 Stage Cultuurwetenschappen 7 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 58 Afstudeertraject C42333 Onderzoekspracticum: bachelorscriptie 8 3 individueel + scriptie + volgens practicum- 59 groepsbijeenkomsten (v) presentatie data 1 Groepsbijeenkomsten in het 2e semester alleen in Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Nijmegen, Eindhoven, Groningen en Rotterdam 2 De regio s zijn: Randstad (Alkmaar, Almere, Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam); Noordoost (Leeuwarden, Groningen, Emmen, Zwolle en Enschede), Zuid (Vlissingen, Breda, Eindhoven, Nijmegen en Heerlen) en Vlaanderen. Zie voor nadere informatie de cursussite. Voor begeleiding in Vlaanderen: neem contact op met het studiecentrum. 3 Cursus beschikbaar vanaf 1 februari Let op! Deze cursus maakt ook deel uit van het verplicht inhoudelijk traject Geschiedenis. Indien de cursus gekozen wordt in de propedeuse, wordt het gebonden keuzeblok van de postpropedeuse 1 module groter. 5 Voor zomerscholen gelden afwijkende inschrijvingsvoorwaarden. Zie de cursusbeschrijving verderop in de gids en op 6 Het inbrengen van een stage kan alleen onder speciale voorwaarden. Zie de cursusbeschrijving verderop in de gids en de uitvoeringsregeling. 7 Te kiezen 1 uit 2: Educatieve minor Geschiedenis: geschiedenis. Educatieve minor Nederlands: letterkunde. Legenda opleidingsschema Voor een nadere toelichting op de verschillende vormen van begeleiding zie pagina 10. Zie de algemene regelgeving voor tentamens op pagina 87. Zorg dat u zich op tijd aanmeldt voor een tentamen. Groepsbijeenkomsten Zie ook de cursusbeschrijvingen elders in deze gids. De landelijke groepsbijeenkomsten vinden plaats in één centraal gelegen Nederlands studiecentrum. Studiedag Niet-verplichte begeleidingsdag bij cursus met een extra-karakter (zie ook pag. 11). Trainingsdag Dag waarop academische vaardigheden worden getraind in het kader van de module Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 2. Zie cursusbeschrijving op pag 42. (v) Deelname is verplicht. Zonder deelname geen toelating tot het tentamen. Contactonderwijs Onderwijs wordt gegeven in de vorm van bijeenkomsten. door middel van een opdracht. CBI Computergebaseerde toetsing Individueel (voorheen: SYS-tentamen). U kunt een CBI-tentamen op vaste tijden afleggen op uw studiecentrum in de week die u schikt. De afname van het tentamen geschiedt via een pc. De vragen van het tentamen zijn door de computer uit een databestand van vragen geselecteerd. CBG Computergebaseerde toetsing Groepsgewijs (voorheen: regulier schriftelijk tentamen). U kunt een CBG-tentamen afleggen op 3 van tevoren vastgelegde tentamendata per jaar. De afname van het tentamen geschiedt via een pc. (ov) Open vragen. (mc) Multiple choice. open boek Studiematerialen mogen meegenomen worden naar het tentamen. Check altijd de tentameninformatie op de cursuswebsite op Studienet. opdracht Een opdracht (ook wel: bijzondere verplichting ) kan bestaan uit een werkstuk, een verslag, een referaat, een presentatie of anderszins. Bij de cursusbeschrijving vindt u nadere informatie. data Voor regulier schriftelijke en CBG-tentamens worden de data van tevoren vastgesteld; het is niet mogelijk hiervan af te wijken. volgens afspraak Het afleggen van CBI-tentamens en het inleveren van opdrachten verloopt volgens afspraak; u kunt de tentamendata in principe zelf bepalen. Mondelinge tentamens vinden plaats in vastgestelde maanden. Datum en locatie worden in onderling overleg vastgesteld. 26

28 Bachelor Algemene cultuurwetenschappen vrije (open) variant In de vrije (open) variant van de bachelor Algemene cultuurwetenschappen combineert u cultuurwetenschappen met studieonderdelen van één of meer andere, inhoudelijk niet-verwante opleidingen (voor verwantschap van opleidingen, zie pag. 31). Die laatste brengt u onder in een zogenaamd verbredingpakket van 10 modulen. U kunt het verbredingpakket nog uitbreiden met de 5 modulen van de vrije ruimte. Zo n combinatie van vakken kan interessant zijn, als u bijvoorbeeld een beleids- of managementfunctie bij een culturele instelling ambieert. U kunt dan het CW-programma van de bachelor combineren met een verbredingpakket uit de faculteiten Management- en Rechtswetenschappen. We noemen dat de Beleidsvariant. De cursusbeschrijvingen van deze cursussen kunt u inzien op De cursuscodes staan in het schema hieronder. De vrije bachelor is ook bedoeld voor studenten die in een vorig studieleven al een (gedeeltelijke) academische opleiding hebben gevolgd. Deze studenten kunnen in het verbredingpakket (eventueel plus de vrije ruimte) eerder behaalde studiepunten inbrengen. Voorwaarde hiervoor is, dat de behaalde vakken een eenheid vormen en dat het om onderwijs van academisch niveau gaat. Wanneer u de open variant van de bachelor Algemene cultuurwetenschappen wenst te volgen, dient u een gemotiveerd verzoek daartoe in te dienen bij de Commissie voor de examens (CvE). De Facultaire toetsingscommissie van de faculteit Cultuurwetenschappen adviseert de CvE inzake de te nemen beslissing. Een dergelijk verzoek hoeft u pas in te dienen na afronding van de propedeuse. De gehele regeling treft u aan op De vrije variant van de bachelor Algemene cultuurwetenschappen bestaat uit een facultair programma (de punten 1, 2, 3, en 6) van 27 modulen, een verbredingpakket van 10 modulen (punt 4) en de vrije ruimte van 5 modulen (punt 5). De vrije (open) bachelor is als volgt opgebouwd: 1. De propedeuse (14 modulen). Deze verschilt niet van de andere varianten. 2. Twee verplichte vaardigheidscursussen (2 modulen: Schrijfpracticum 2 en CW-vaardigheden 2). 3. Een gebondenkeuzeblok van 8 modulen. De cursussen van de gebonden keuze staan gegroepeerd naar discipline (zie het opleidingsschema). Er zijn ook enkele algemene CW-cursussen. Uit het aanbod van cursussen (dat per jaar verschilt) dient u 8 modulen te kiezen uit 2 van de 4 CW-disciplines. De algemene CW-cursussen kunt u uiteraard ook opnemen. 4. Het verbredingpakket van 10 modulen, gevuld met elders behaald onderwijs. U mag het verbredingspakket uitbreiden met de 5 modulen van de vrije ruimte tot 15 modulen. 5. Een vrije ruimte van 5 modulen, die u mag invullen naar eigen inzicht (zie pagina 18; zie ook onder vrijstellingen, pagina 31). De vrije ruimte mag toegevoegd worden aan het verbredingpakket. 6. Het afstudeertraject, het Onderzoekspracticum bachelorscriptie (3 modulen). Beleidsvariant Cultuurwetenschappen (10 modulen) Verbredingpakket voor de open bachelor Algemene cultuurwetenschappen Code Cursus Aanbevolen cursussen vanuit Managementwetenschappen (MW) B01111 B38111 B09111 B13121 B04121 Human Resource management Administratieve processen en accounting ( Inleiding Boekhouden ) Managementaccounting ( kostencalculaties ) Organisatie en management Management competenties Aanbevolen cursussen vanuit Rechtswetenschappen (RW) R01162 R21291 R01331 R08191 Basiscursus recht Ondernemingsrecht Arbeidsovereenkomstenrecht Inleiding bestuursrecht Uitgebreide informatie over deze cursussen op 27

29 Opleidingsschema bachelor Algemene cultuurwetenschappen variant vrije (open) bachelor code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 Propedeuse Verplichte cursussen C44122 Oriëntatiecursus Cultuurwetenschappen 2 groepsbijeenkomsten per open boek 20-11, 4-2, 16-4, 34 Startpakket studiecentrum 1e en 2e semester 1 open vragen 23-6, 27-8 C19112 Inleiding kunstgeschiedenis 2 groepsbijeenkomst per regio 2 multiple choice 20-11, 25-6, e semester, of OUX C16112 Inleiding letterkunde 2 groepsbijeenkomsten per regio 2 multiple choice 3-2, 14-4, e semester, of OUX open vragen C04212 Inleiding cultuurgeschiedenis 2 studiedag 1e semester, of OUX multiple choice 1e deel: 19-11, 4-2, e deel: 5-2, 16-4, 25-6 C13132 Inleiding in de filosofie 2 2 landelijke groepsbijeenkomsten multiple choice 1e deel: 18-11, of OUX e deel: 20-11, 24-6, 27-8 C51111 Schrijfpracticum 1 zakelijk schrijven 1 standaard multiple choice 18-11, 5-2, open vragen C48211 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 1 1 groepsbijeenkomst per regio 2 (v) opdracht volgens afspraak 38 1e en 2e semester Gebonden keuze (eis: 2 modulen) C10311 Expressionisme 4 1 studiedag CBI (mc) volgens afspraak 40 C50111 Geschiedenis van het privéleven. 1 standaard CBI volgens afspraak 40 Bronnen en benaderingen 4 multiple choice C57111 Disciplinaire verdieping 1 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 38 C58111 Disciplinaire verdieping 2 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 38 Postpropedeuse Verplichte cursussen C51211 Schrijfpracticum 2 academisch schrijven 1 standaard + elektronisch opdracht 4 tentamenperiodes 41 C49211 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden trainingsdagen (v) opdracht volgens afspraak 42 Gebonden keuze (eis: 8 modulen, te kiezen uit 2 van de 4 disciplines, en eventueel de algemene cursussen) Cultuurgeschiedenis C21211 Cultuurgeschiedenis van de oudheid 1 standaard open vragen 18-11, 3-2, C12221 Middeleeuwen 1 standaard open vragen 19-11, 4-2, C13221 Sociaaleconomische geschiedenis 1 standaard CBG (ov) 20-11, 5-2, C10222 Nederland in de 19e en 20e eeuw 2 standaard mondeling volgens afspraak 44 C19111 Kijken naar Amerika. Twintigste-eeuwse 1 standaard opdracht volgens afspraak 45 Amerikaanse cultuur in de VS en Nederland C39211 Historiografie. Geschiedschrijving in de 1 studiedag open boek 19-11, 15-4, Nederlanden van Renaissance tot heden open vragen C48321 Lieux de mémoire 1 standaard opdracht volgens afspraak 46 C36321 Modernisering: Nederland en Vlaanderen 1 landelijke groepsbijeenkomst open vragen 4-2, 16-4, e semester 28

30 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 C61321 Zomerschool cultuurgeschiedenis 4 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 47 Kunstgeschiedenis C14211 Rembrandt in perspectief 3 1 studiedag multiple choice C41211 Kabinetten, galerijen en musea 1 studiedag multiple choice 18-11, 5-2, C08321 Stedenbouw. De vroegmoderne stad in 1 studiedag CBI volgens afspraak 49 de Nederlanden (multiple choice) C17311 Oudnederlandse schilderkunst 1 studiedag multiple choice 19-11, 15-4, C13382 Zomerschool Florence 4 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 50 Letterkunde C02211 Literatuurwetenschap 1 studiedag multiple choice 18-11, 16-4, open vragen C33211 Culturele dialoog: lezen en schrijven 1 studiedag open vragen 19-11, 25-6, tussen twee culturen C03211 De literaire canon 1 landelijke groepsbijeenkomst (v) opdracht volgens afspraak 52 1e en 2e semester C59331 Zomerschool letterkunde 4 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 52 Filosofie C01221 Wetenschapsleer 1 studiedag CBI (mc) volgens afspraak 53 C23221 Ethiek 1 studiedag multiple choice 18-11, 16-4, C52211 Argumentatieleer 1 standaard multiple choice 19-11, 14-4, open vragen C01321 Denken over cultuur 1 landelijke groepsbijeenkomst opdracht volgens afspraak 54 1e en 2e semester C60321 Zomerschool filosofie 4 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 55 Algemeen C53211 Het cultuurwetenschappelijk debat 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 56 C54211 Cultuurwetenschappelijke seminars 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 57 C55211 Cultuurwetenschappelijke seminars 2 1 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 57 C56312 Zomerschool Roma Caput Mundi 4 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 58 C80212 Stage Cultuurwetenschappen 5 2 contactonderwijs opdracht volgens afspraak 58 29

31 code titel modulen begeleidingsvorm tentamenvorm tentamendata blz sept 13 aug 14 Verbredingpakket VRIJE (Open) bachelor Verbredingpakket 10 Door student zelf in te vullen (goedkeuring Facultaire toetsingscommissie vereist). Mogelijkheden: 1) verbredingpakket van andere OU-faculteit 2) inbreng elders behaalde studieresultaten. Zie Vrij te kiezen cursussen Afstudeertraject vrije ruimte 6 5 Het verbredingspakket mag worden uitgebreid met de vrije ruimte tot 15 modulen. C42323 Onderzoekspracticum: bachelorscriptie 7 3 individueel + scriptie + volgens practicum- 59 groepsbijeenkomsten (v) presentatie data 1 Groepsbijeenkomsten in het 2e semester alleen in Amsterdam, Utrecht, Den Haag, Nijmegen, Eindhoven, Groningen en Rotterdam 2 De regio s zijn: Randstad (Alkmaar, Almere, Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam); Noordoost (Leeuwarden, Groningen, Emmen, Zwolle en Enschede), Zuid (Vlissingen, Breda, Eindhoven, Nijmegen en Heerlen) en Vlaanderen. Zie voor nadere informatie de cursussite. Voor begeleiding in Vlaanderen: neem contact op met het studiecentrum. 3 Cursus beschikbaar vanaf 1 februari Voor zomerscholen gelden afwijkende inschrijvingsvoorwaarden. Zie de cursusbeschrijving verderop in de gids en op 5 Het inbrengen van een stage kan alleen onder speciale voorwaarden. Zie de uitvoeringsregeling. 6 De volgende cursussen maken geen deel uit van de bacheloropleiding ACW, maar worden aanbevolen ten behoeve van de vrije ruimte: C14222 Van Babylon tot Brugge, C14311 Opera: twaalf opera s als spiegels van hun tijd C17122 Thema s en genres in de muziekgeschiedenis, C27231 Bewegend beeld 7 Te kiezen 1 uit 4: geschiedenis, kunstgeschiedenis, letterkunde, filosofie Legenda opleidingsschema Voor een nadere toelichting op de verschillende vormen van begeleiding zie pagina 10. Zie de algemene regelgeving voor tentamens op pagina 87. Zorg dat u zich op tijd aanmeldt voor een tentamen. Groepsbijeenkomsten Zie ook de cursusbeschrijvingen elders in deze gids. De landelijke groepsbijeenkomsten vinden plaats in één centraal gelegen Nederlands studiecentrum. Studiedag Niet-verplichte begeleidingsdag bij cursus met een extra-karakter (zie ook pag. 11). Trainingsdag Dag waarop academische vaardigheden worden getraind in het kader van de module Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 2. Zie cursusbeschrijving op pagina 42. (v) Deelname is verplicht. Zonder deelname geen toelating tot het tentamen. Contactonderwijs Onderwijs wordt gegeven in de vorm van bijeenkomsten. door middel van een opdracht. CBI Computergebaseerde toetsing Individueel (voorheen: SYS-tentamen). U kunt een CBI-tentamen op vaste tijden afleggen op uw studiecentrum in de week die u schikt. De afname van het tentamen geschiedt via een pc. De vragen van het tentamen zijn door de computer uit een databestand van vragen geselecteerd. CBG Computergebaseerde toetsing Groepsgewijs (voorheen: regulier schriftelijk tentamen). U kunt een CBG-tentamen afleggen op 3 van tevoren vastgelegde tentamendata per jaar. De afname van het tentamen geschiedt via een pc. open boek Studiematerialen mogen meegenomen worden naar het tentamen. Check altijd de tentameninformatie op de cursuswebsite op Studienet. opdracht Een opdracht (ook wel: bijzondere verplichting ) kan bestaan uit een werkstuk, een verslag, een referaat, een presentatie of anderszins. Bij de cursusbeschrijving vindt u nadere informatie. (ov) Open vragen. (mc) Multiple choice. data Voor regulier schriftelijke en CBG-tentamens worden de data van tevoren vastgesteld; het is niet mogelijk hiervan af te wijken. volgens afspraak Het afleggen van CBI-tentamens en het inleveren van opdrachten verloopt volgens afspraak; u kunt de tentamendata in principe zelf bepalen. Mondelinge tentamens vinden plaats in vastgestelde maanden. Datum en locatie worden in onderling overleg vastgesteld. 30

32 Vrijstellingen voor de bacheloropleiding Iedereen van 18 jaar of ouder kan bij de Open Universiteit starten met een bacheloropleiding. Er is dus geen vooropleidingseis zoals bij andere universiteiten. Hebt u in het verleden een wo- of hbo-opleiding 1 afgerond, dan komt u altijd in aanmerking voor vrijstelling. De vrijstelling is ruimer naarmate er meer overeenkomst (verwantschap) bestaat tussen de door u afgeronde wo- of hbo-opleiding en de te volgen opleiding aan de Open Universiteit. Is er minder of geen verwantschap, dan is de vrijstelling beperkt. Hebt u de opleiding niet voltooid, dan wordt per afgerond vak bekeken of er sprake kan zijn van vrijstelling. Een vrijstellingsverzoek wordt altijd individueel bekeken. Vrijstelling vrije ruimte De algemene en vrije (open) varianten van de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen hebben een vrije ruimte van vijf modulen die u naar eigen keuze met cursussen van de Open Universiteit of met elders gevolgd onderwijs kunt invullen (zie pagina 18). Hiermee wordt het belang van de breedte van een universitaire opleiding onderstreept. Bij een reeds voltooide hbo- of wo-opleiding wordt aangenomen dat aan die breedte voldaan is. U komt dan, ook als die opleiding verder geen verwantschap heeft met Algemene cultuurwetenschappen, in aanmerking voor vrijstelling van de vrije ruimte. Vrijstelling op basis van gelijkwaardige of verwante getuigschriften en vakken Is er tussen de eerder gevolgde opleiding en de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen (ACW) verwantschap, dan wordt op grond van de inhoud, het niveau en de omvang van de gevolgde vooropleiding in onderling verband bepaald welke cursussen u krijgt vrijgesteld. Als gelijkwaardig aan de bacheloropleiding ACW gelden gelijknamige bacheloropleidingen Algemene cultuurwetenschappen gevolgd aan een andere Nederlandse of Belgische universiteit met een aantoonbaar vergelijkbaar programma. Hebt u bijvoorbeeld een propedeuse algemene cultuurwetenschappen gehaald, dan krijgt u in principe de propedeuse ACW van de OU vrijgesteld. Als verwant aan de bacheloropleiding ACW worden beschouwd wo-, mo- en hbo-opleidingen op het gebied van geschiedenis, filosofie, letterkunde (ook andere talen dan Nederlands) en kunstgeschiedenis. Dit geldt ook voor opleidingen met een sterke verwantschap met ACW, zoals opleidingen kunsten, cultuur en media. Bij een verwante vooropleiding hangt de omvang van uw vrijstelling af van de inhoud, het bereikte niveau en van uw eventuele keuze voor een educatieve minor. Hebt u bijvoorbeeld een propedeuse filosofie behaald, dan zullen met name filosofische cursussen in de propedeuse worden vrijgesteld. Bij voornamelijk praktijkgerichte opleidingen als hbo-muziek (conservatorium) en hbo-beeldende kunst (kunstacademie) beperkt de vrijstelling zich tot enkele specifieke cursussen. Op het niveau van een specifiek elders gevolgd vak wordt gekeken naar het aantal studiepunten waarmee dat vak in de eerdere opleiding wordt gehonoreerd, het niveau waarop het is gegeven en het aantal studiepunten dat de corresponderende cursus in onze opleiding heeft. Hiernaar zal met extra aandacht worden gekeken als u kiest voor een bacheloropleiding met een educatieve minor. Losse vakken behaald binnen een verwante hbo-opleiding leiden slechts in uitzonderlijke gevallen tot een vrijstelling van de gelijksoortige cursus in de bachelor ACW. Vrijstelling op grond van praktijkervaring/educatieve minor De Commissie voor de examens heeft een procedure opgesteld op basis waarvan het mogelijk is vrijstelling aan te vragen voor op basis van praktijkervaring. Zie Studenten die beschikken over aantoonbare praktijkervaring in het voortgezet onderwijs, hebben meestal recht op vrijstellingen in de educatieve minor. Neem contact op met de onderwijsadviseur CW voor nadere informatie T +31 (0) , E info@ou.nl. Vrijstellingsprofielen Voor een aantal veelvoorkomende vooropleidingen bestaan vrijstellingsprofielen. In het schema kunt u zien voor welke cursussen uit de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen u met de genoemde opleidingen vrijstelling kunt krijgen. Aangezien de vrijstellingsprofielen bijgesteld kunnen worden, betreft het een indicatief overzicht waaraan geen rechten kunnen worden ontleend. Alleen aan een beschikking van de Commissie voor de examens kunt u rechten ontlenen. 1 Waar in deze tekst gesproken wordt over hbo- of wo-opleiding,wordt bedoeld een Nederlandse hogere-beroeps- of wetenschappelijke opleiding die is opgenomen in het Centraal Register Opleidingen Hoger Onderwijs (CROHO). Vlaamse hogere en wetenschappelijke opleidingen worden op dezelfde voorwaarden behandeld. Voor het bepalen van het niveau van de opleidingen wordt gebruik gemaakt van de methodiek Waardering Buitenlandse Getuigschriften van NUFFIC. 31

33 Standaardvrijstellingen Bachelor Algemene Cultuurwetenschappen verwante opleidingen Propedeuse WO Opleidingen Cursussen Modulen ACW-achtige opleiding Kunstgeschiedenis Nederlands Overige talen Filosofie Geschiedenis Propedeuse 14 Oriëntatiecursus Cultuurwetenschappen 2 Inleiding kunstgeschiedenis 2 2 Inleiding letterkunde Inleiding cultuurgeschiedenis 2 2 Inleiding in de filosofie 2 2 Schrijfpracticum Gebonden keuze Expressionisme 1 1 Geschiedenis van het privéleven Disciplinaire verdieping 1+2* 1 1* 1* 1* 1* 1* Postpropedeuse 28 Gebonden keuze Geschiedenis Cultuurgeschiedenis van de oudheid 1 1 Sociaal-economische geschiedenis 1 1 Kijken naar Amerika 1 1 Historiografie 1 1 Kunstgeschiedenis Rembrandt in perspectief 1 1 Kabinetten, galerijen en musea 1 1 Oudnederlandse schilderkunst 1 1 Letterkunde Literatuurwetenschap Culturele dialoog. Lezen en schrijven Filosofie Wetenschapsleer 1 1 Ethiek 1 1 Argumentatieleer 1 1 Vrije ruimte Totale vrijstelling individueel bepaald Niet genoemde cursussen worden nooit standaard vrijgesteld. * = De vrijstelling behelst het pluspakket dat bij de verwante, vrijgestelde opleiding hoort, plus een pluspakket naar keuze. 32

34 Opleiding Vrijstellingen Aantal modulen Enigszins verwante 4-jarige HBO-opleidingen Drama Inleiding letterkunde 2 Vrije ruimte 5 Muziek Vrije ruimte 5 Beeldende kunst Inleiding kunstgeschiedenis 2 Expressionisme 1 Vrije ruimte 5 Journalistiek, Communicatie Schrijfpracticum 1 1 Schrijfpracticum 2 1 Vrije ruimte 5 Bibliotheek opleiding CW-vaardigheden 1 1 Vrije ruimte 5 Niet-verwante opleidngen WO-doctoraal Schrijfpracticum 1 1 WO-master CW-vaardigheden 1 1 MOB Vrije ruimte 5 WO-kandidaats, WO-bachelor Vrije ruimte 5 MO-A Vrije ruimte 5 Prof. bachelor 4-jarig HBO Vrije ruimte 5 Propedeuse Deel vrije ruimte 2 Aanvragen vrijstellingen Bij de Open Universiteit beslist de Commissie voor de examens over vrijstellingsaanvragen. Elke aanvraag wordt individueel bekeken aan de hand van eerdergenoemde beoordelingscriteria. Daarom is het van belang dat u een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding ook daadwerkelijk indient. Alleen aan een officiële, persoonlijke beschikking van de Commissie voor de examens kunt u rechten ontlenen. Een verzoek tot vrijstelling voor de bacheloropleiding moet schriftelijk worden gedaan met een aanvraagformulier Vrijstellings- en/of toelatingsverzoek. Het aanvraagformulier bevat een toelichting en een overzicht van de vereiste bewijsstukken die u met uw aanvraag moet mee sturen. Het formulier kunt u telefonisch aanvragen T + 31 (0) of downloaden, Wanneer u vrijstelling aanvraagt, kunt u in afwachting van de beschikking van de Commissie voor de examens, al starten met een cursus uit bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen, waarvoor geen vrijstelling zal worden verleend. Daarom is het raadzaam om in elk geval vooraf advies in te winnen (T + 31 (0) ). Omdat elke aanvraag voor vrijstelling voor de bacheloropleiding afzonderlijk wordt beoordeeld, moet de tekst in deze studiegids gezien worden als een globale uiteenzetting van het door de Open Universiteit gehanteerde vrijstellingsbeleid. Bij vrijstellingsverzoeken hanteert de Commissie voor de examens als maatstaf de overeenkomst tussen de oorspronkelijk voltooide opleiding en de opleiding van de Open Universiteit. De Commissie baseert haar oordeel op adviezen van de Facultaire toetsingscommissie (FTC) Cultuurwetenschappen. Sommige studie-onderdelen, zoals de scriptie/afstudeeropdracht, zijn van vrijstelling uitgesloten. Verkorte wo-bacheloropleiding voor hbo ers Zie pag

35 Cursusbeschrijvingen bachelor De cursusbeschrijvingen zijn gerangschikt volgens de opleidingsschema s. De meest actuele en uitgebreide gegevens over een cursus, als ook de leerdoelen, vindt u op de website Bij elke cursusbeschrijving in deze gids staat het webadres vermeld dat direct toegang geeft tot deze informatie. U vindt hier extra informatie over ingangsvoorwaarden, cursusinhoud, tentaminering en begeleiding. Bent u eenmaal ingeschreven voor een cursus, dan krijgt u automatisch toegang tot de cursuswebsite op Studienet. Hier vindt u de meest uitgebreide informatie over een cursus met vele aanwijzingen voor de bestudering ervan. Sommige websites zijn voorzien van elektronische werkboeken. Als u een opleiding volgt, raadpleeg dan voordat u nieuwe cursussen gaat bestellen uw persoonlijke studiepad In uw studiepad staan de cursussen echter niet in de aangeraden volgorde van bestuderen. Bekijk daarvoor het normtraject op pagina 19. Voor invulling van de vrije ruimte van de bacheloropleiding mogen geen mastercursussen worden gekozen. Cursussen educatieve minor: zie pagina 62. Cursussen uitsluitend voor de vrije ruimte: zie pagina 66. Cursussen masteropleiding: zie pagina 73. Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen Begeleiding in 1e semester en 2e semester (beperkt) Cursuscode: C44122 Cursusniveau: 1 Studielast: 2 modulen In de Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen maakt u kennis met de disciplines cultuurgeschiedenis, kunstgeschiedenis, letterkunde en filosofie, die aan de Open Universiteit tezamen de opleiding Algemene cultuurwetenschappen vormen. De opbouw is zodanig dat u zowel meer te weten komt over de afzonderlijke disciplines als over een historische periode waarin de Nederlanden een eigen identiteit en in het noorden een bijzondere staatsvorm kregen. De titels van de twee delen spreken voor zichzelf: Van Bourgondische Nederlanden tot Republiek en De Gouden Eeuw van de Republiek. Begeleidingsbijeenkomsten in beide semesters. In het eerste semester (vanaf 1 september) worden in alle studiecentra (behalve in Almere en Emmen; in Vlissingen alleen bij voldoende belangstelling) begeleidingsbijeenkomsten aangeboden. In het tweede semester (vanaf 1 februari) alleen in Amsterdam, Den Haag, Rotterdam, Utrecht, Eindhoven, Nijmegen, Groningen. Zie voor precieze informatie de cursuswebsite op Studienet. Openboektentamen bestaande uit open vragen. Openboektentamen: hulpmiddelen Data: 20-11, 4-2, 16-4, 23-6, Examinator: drs. Janny Bloembergen-Lukkes. Begeleiders: drs. Janny Bloembergen-Lukkes (Utrecht en Almere), drs. Herman Simissen (Nijmegen), drs. Lieke van den Bulck MM (Breda en Eindhoven), drs. Jean-Pierre Demoustiez (Hasselt, Gent), drs. Tom van Dorp (Rotterdam en Vlissingen), dr. Frank Inklaar (Enschede en Zwolle), prof. dr. Hubert Meeus (Antwerpen), mw. Hanna Riezebos MA (Groningen, Leeuwarden en Emmen), dr. Jos Pouls (Heerlen/Parkstad Limburg), drs. Wouter Steffelaar (Alkmaar en Amsterdam), dhr. Arjan Vader MA (Den Haag). PROPEDEUSE 34

36 Inleiding kunstgeschiedenis Inleiding letterkunde Begeleiding in 2e semester Begeleiding in 1e semester Cursuscode: C19112 Cursusniveau: 1 Studielast: 2 modulen De Inleiding kunstgeschiedenis is erop gericht de westerse kunst sinds de Griekse oudheid tot en met de huidige tijd te leren bekijken, begrijpen en in een maatschappelijke context te plaatsen. De cursus bestaat uit twee tekstboeken en een werkboek. Het eerste tekstboek, 101 hoogtepunten van de westerse kunst, gaat uitvoerig in op een selectie van kunstwerken en gebouwen uit verschillende tijden en landen. Elk van deze 101 objecten wordt gedetailleerd beschreven, geïnterpreteerd en in verband gebracht met historische omstandigheden. Het tweede tekstboek biedt, zoals de titel Manieren van kijken al aangeeft, verschillende manieren om naar de in het eerste boek behandelde werken te kijken en betrekt daarbij andere kunstwerken en gebouwen. De eerste vier hoofdstukken gaan over de basisproblemen van het vak kunstgeschiedenis: de definitie van kunst, de groepering van werken, de relatie tussen kunst en historische context, en over de verschillende oplossingen die voor die problemen zijn aangedragen. De verdere veertien hoofdstukken brengen verbanden aan tussen verschillende werken, ze gaan in op mogelijke betekenissen en ze belichten de relatie met de tijd en plaats waarin de schilderijen, beelden en gebouwen zijn gemaakt. Het werkboek helpt u de tekstboeken te bestuderen. Voor deze cursus wordt begeleiding aangeboden in het tweede semester (1 februari-1 september). Tevens wordt in het voorjaar een architectuur- en kunstpracticum georganiseerd in Utrecht. Kijk voor precieze informatie op de cursuswebsite op Studienet. Zie ook OUX, pag. 12. Pluspakket kunstgeschiedenis In het kader van de cursus Disciplinaire verdieping 1 (C57111) worden extra activiteiten georganiseerd. Zie de beschrijving op pag. 38. vorm 40 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden. U mag deel 1 van de studiematerialen (101 hoogtepunten van de westerse kunst) meenemen naar het tentamen. Ook een loep is toegestaan. Data: 20-11, 25-6, Examinator en begeleider: drs. Irmin Visser. Begeleider voor de Vlaamse studiecentra: drs. Jean-Pierre Demoustiez. C19112.htm Cursuscode: C16112 Cursusniveau: 1 Studielast: 2 modulen Aan de basis van deze cursus staat leesplezier. Want wat is er prettiger dan je terugtrekken met een goed boek: genieten van mooie taal, je in vervoering laten brengen of je hoofd breken over moeilijke kwesties? Dat leesplezier kan worden vergroot door grip te krijgen op de betovering door literatuur. Om zinvol over een literaire tekst te kunnen praten, is het nodig om over dezelfde terminologie te kunnen beschikken. Deze cursus helpt u bij het aanleren van dit instrumentarium. Het doel van de cursus is kennis bij te brengen van en inzicht te geven in literaire werken, hun mogelijke betekenis, hun werking en hun plaats in de (internationale en) Nederlandstalige literaire traditie van middeleeuwen tot heden. U leert proza en poëzie te analyseren met behulp van de in de cursus aangeboden technieken en uiteindelijk kunt u literaire werken plaatsen in de literaire en culturele traditie. Daarvoor krijgt u een historisch overzicht van de Nederlandstalige literatuurgeschiedenis waarbij de literaire werken mede worden bezien binnen de West-Europese culturele context. Bij deze cursus wordt in Nederland in het eerste semester (1 september-1 februari) begeleiding aangeboden. Zie voor precieze informatie de cursuswebsite op Studienet. Zie ook OUX, pag. 12. Pluspakket letterkunde In het kader van de cursus Disciplinaire verdieping 2 (C58111) worden extra activiteiten georganiseerd in aanvulling op de cursus Inleiding letterkunde. Zie de beschrijving op pag. 38. vorm 20 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden + 1 of 2 open vragen. Data: 3-2, 14-4, Examinator: drs. Dick Disselkoen. Begeleiders: drs. Lieke van den Bulck MM, drs. Wouter Steffelaar, drs. Jean-Pierre Demoustiez (Hasselt, Gent), ), prof. dr. Hubert Meeus (Antwerpen). PROPEDEUSE 35

37 Inleiding cultuurgeschiedenis Begeleiding in 1e semester Cursuscode: C04212 Cursusniveau: 2 Studielast: 2 modulen De Inleiding cultuurgeschiedenis bestaat uit twee delen: 1) Ancien Régime en 2) Nationalisme, naties en staten. Europa van circa 1800 tot heden. Met de term ancien regime wordt de periode bedoeld uit de Europese geschiedenis die begint aan het einde van de middeleeuwen en eindigt met de Franse revolutie. Het is een tijd waarin de meerderheid van de Europese bevolking nog van de landbouw leeft en in kleine dorpen op het platteland woont. De maatschappelijke relaties worden beheerst door de verdeling van de samenleving in standen. Het bestuur is verbrokkeld en de politiek is in handen van een kleine groep bevoorrechte personen uit de samenleving. Maar onmiskenbaar draagt het oude regime al tal van moderne kenmerken in zich. Men spreekt daarom ook wel van de vroeg-moderne of nieuwe tijd als men de periode bedoelt. De Europese geschiedenis sinds de Franse revolutie is in belangrijke mate bepaald door het nationalisme, te omschrijven als de problematiek van het al dan niet samenvallen van de grenzen van natie en staat. In dit deel van de cursus maakt u kennis met de ontwikkeling van het nationalisme in Europa in de periode van circa 1800 tot heden. Aan de hand van allerlei relevante concrete historische gebeurtenissen en ontwikkelingen worden de ontstaansgeschiedenis van het nationalisme, c.q. de natiestaten in verschillende delen van Europa, beschreven. Daarbij wordt ook ruime aandacht geschonken aan de gewijzigde rol en betekenis van Europa op het wereldtoneel: van negentiende-eeuwse koloniale wereldmacht tot een positie op het tweede plan. De cursus eindigt heel nadrukkelijk in het huidige tijdsgewricht, omdat het nationalisme als politieke en culturele factor vandaag de dag nog altijd een prominente rol speelt, zowel in de context van internationalisering en supranationale samenwerking, als waar het discussies en spanningen genereert in relatie tot vraagstukken van nationale identiteit, globalisering en (nieuwe vormen van) regionalisering. Pluspakket geschiedenis In het kader van de cursus Disciplinaire verdieping 2 (C58111) worden extra activiteiten georganiseerd in aanvulling op de cursus Inleiding cultuurgeschiedenis. Zie pagina 38. Tentaminering in twee deeltentamens. Deel 1: 80 juist/onjuist vragen; data: 19-11, 4-2, Deel 2: 40 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden; data: 5-2, 16-4, Examinatoren en begeleiders: mw. Hanna Riezebos MA en dr. Toon Bosch. PROPEDEUSE Standaard en een aantal begeleidingsbijeenkomsten, georganiseerd in het eerste semester. Zie Studienet voor de precieze data. Zie ook OUX, p

38 Inleiding in de filosofie Schrijfpracticum 1: zakelijk schrijven Begeleiding in 2e semester Cursuscode: C13132 Cursusniveau: 1 Studielast: 2 modulen Filosofie kan men omschrijven als het onderzoeken van de vooronderstellingen die ten grondslag liggen aan de vragen die in het dagelijkse leven, in de cultuur en in de wetenschappen worden gesteld. In de filosofie wordt gezocht naar een algemene grondslag voor ware kennis en voor juist en rechtvaardig handelen, naar de structuur van de werkelijkheid zelf, naar het wezen van de mens, het leven en de schoonheid. Dergelijke grote, om niet te zeggen allesomvattende vragen maken het onvermijdelijk dat de filosofie zich beweegt op een hoger niveau van abstractie, maar dit hoeft niet te impliceren dat de betekenis voor de praktijk minder wordt. Het betekent wél dat de filosofie geen specifiek eigen object heeft. Het gaat in de filosofie niet om feitelijke kennis van bijvoorbeeld bepaalde technische mogelijkheden of van de normen die gelden in een bepaald land. Zulke kennis is het doel en het onderwerp van de verschillende vakwetenschappen. Filosofen vragen naar de grondslagen, de relevantie en de grenzen van dergelijke kennis. Dit houdt in dat de filosofie raakvlakken heeft met alle mogelijke wetenschappen en cultuuruitingen. In de cursus Inleiding in de filosofie maakt u kennis met een aantal van de belangrijkste denkers en stromingen uit de westerse filosofiegeschiedenis. Bij deze cursus wordt in Nederland in het tweede semester (1 februari-1 september) begeleiding aangeboden. Zie voor precieze informatie de cursuswebsite op Studienet. Zie ook OUX, pagina 12. Pluspakket filosofie In het kader van de cursus Disciplinaire verdieping 1 (C57111) worden extra activiteiten georganiseerd in aanvulling op de cursus Inleiding in de filosofie. Zie pagina 38. Cursuscode: C51111 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module Legt u eens een paar teksten naast elkaar. Teksten die u zelf geschreven hebt in verschillende situaties. Een sms je, een passage uit een dagboek, een bericht, het verslag van een vergadering of een brief; het zijn allemaal producten van één schrijver en toch zijn er waarschijnlijk grote verschillen wat betreft toon, zinsbouw en woordkeus. Elke tekst brengt een boodschap over en bij elk soort boodschap hoort een bepaalde verpakking. Die verpakking, de tekst, moet passen in de situatie. En bij elke situatie past een bepaalde vorm en een bepaalde inhoud. Waardoor worden vorm en inhoud van een tekst bepaald? Het antwoord krijg je door drie vragen te stellen: Wie is de schrijver en in welke functie schrijft hij? Welke boodschap wil hij overbrengen? En wie is de beoogde lezer? In de cursus Schrijfpracticum 1: zakelijk schrijven bestudeert u de vorm en inhoud van zakelijke teksten. Welke kennis en vaardigheid hebt u nodig om effectief te schrijven? Uw schrijfproducten dienen aan een aantal eisen te voldoen: effectieve schriftelijke communicatie is duidelijk, efficiënt, gepast, aantrekkelijk en correct. Al deze eisen komen in de cursus aan bod. Standaard. 30 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden + open vragen. Geen hulpmiddelen toegestaan. Ook geen verklarend Nederlands woordenboek Data: 18-11, 5-2, Examinator en begeleider: drs. Lieke van den Bulck MM. Regulier schriftelijk tentamen met meerkeuzevragen (mc). De cursus wordt in twee delen getentamineerd. Data: data deel 1: 18-11, 14-4, data deel 2: 20-11, 24-6, Examinator: dr. Jeroen Vanheste. Begeleiders: dr. Jeroen Vanheste (Nederland); drs. Jean-Pierre Demoustiez, Paul Cordy (Vlaanderen). PROPEDEUSE 37

39 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 1 Disciplinaire verdieping 1/2 Begeleiding in 1e en 2e semester PROPEDEUSE 38 Cursuscode: C48211 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module De cursus Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 1 heeft als centrale doelstelling de student kennis te laten maken met de academische vaardigheden die noodzakelijk zijn om cultuurwetenschappelijk onderzoek te kunnen doen. Zo leert u wetenschappelijke teksten te analyseren op probleemstelling en onderzoeksvragen. Voorts maakt u kennis met wetenschappelijke bibliotheken, archieven en musea, de schatkamers waar veel bronnen voor cultuurwetenschappelijk onderzoek te vinden zijn. Door gerichte opdrachten leert u er gebruik van te maken. Ook gaat u de mogelijkheden van internet voor cultuurwetenschappelijk onderzoek verkennen. Het cursusmateriaal bestaat uit een studiehandleiding, het Vademecum (een naslagwerk dat u uw hele verdere studie kunt gebruiken) en een dossiermap met opdrachten. Ingangseisen De cursus kan pas worden gevolgd nadat u drie van de vijf volgende cursussen (of hun voorgangers) met succes hebt afgerond: Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen, Inleiding in de filosofie, Inleiding kunstgeschiedenis, Inleiding cultuurgeschiedenis en Inleiding letterkunde. U dient zich te realiseren dat u op enkele werkdagen onderzoek moet verrichten in een universiteitsbibliotheek, in een provinciaal archief en in een museum. Computer met internetverbinding vereist. Woont u in het buitenland of bent u anderszins verhinderd een bibliotheek, archief en museum in Nederland of België te bezoeken, neem dan contact op met de examinator. Er worden groepen geformeerd per regio en per semester. Er is één verplichte groepsbijeenkomst in Zwolle, Utrecht, Eindhoven en Antwerpen. Hiervoor meldt u zich vóór het begin van het semester aan bij het secretariaat van de faculteit. Dat is alleen mogelijk als u ingeschreven staat voor de cursus. In Vlaanderen vindt de begeleiding alleen plaats in het tweede semester. 4 opdrachten. Examinator: drs. Lieke van den Bulck MM Begeleiders: drs. Lieke van den Bulck MM, mw. Hanna Riezebos MA en dhr. A. Vader MA. Coördinatie: secretariaat.cultuurwetenschappen@ou.nl. Cursuscode: C57111 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module Cursuscode: C58111 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module In de cursussen Disciplinaire verdieping 1 en 2 zijn de pluspakketten ondergebracht. In pluspakketten worden aspecten van de inleidende cursussen op een alternatieve manier aangeboden. Zij bieden: - extra begeleiding in de vorm van toelichting, beantwoording van vragen en lezingen; - verdieping van de studiestof door het bezoek onder deskundige leiding aan tentoonstellingen, lieux de mémoire, musea en evenementen die aansluiten bij onderwerpen van de cursussen; - extra motivatie, door het directe en regelmatige contact met medestudenten en de cursusbegeleider; - extra vaardigheden. Pluspakketten worden eenmaal per jaar aangeboden in hetzelfde semester als de inleidende cursussen worden begeleid (kijk op de cursuswebsites voor de data). Zij staan voor 60 studie-uren. De onderbrenging van de pluspakketten kunstgeschiedenis en filosofie in Disciplinaire verdieping 1 (C57111) en de pluspakketten letterkunde en cultuurgeschiedenis in Disciplinaire verdieping 2 (C58111) is louter administratief. U kunt de pluspakketten op de door uzelf gewenste manier over de cursussen verdelen. Alle combinaties zijn mogelijk. Houd er rekening mee, dat aan pluspakketten naast de cursusprijs extra kosten zijn verbonden. Ingangseisen Om een pluspakket te kunnen volgen dient u ingeschreven te zijn voor bijbehorende inleidende cursus, te weten Inleiding kunstgeschiedenis (C19112), Inleiding in de filosofie (C13132), Inleiding letterkunde (C16112) of Inleiding cultuurgeschiedenis (C04212). Studenten die de inleidende cursussen (of hun voorgangers) hebben afgerond, zijn ook welkom. Bij het toekennen van plaatsen gaan ingeschreven studenten voor.

40 Hard hat -excursie tijdens de verbouwing van het Rijksmuseum. Pluspakket Kunstgeschiedenis 28 september Inschrijving Na inschrijving voor de cursus Disciplinaire verdieping 1 of 2 meldt u zich aan voor een pluspakket via secretariaat. cultuurwetenschappen.nl. Bekijk de cursuswebsites op Studienet voor uitgebreidere informatie. Pluspakket kunstgeschiedenis (2 e semester) Het pluspakket kunstgeschiedenis bestaat uit een vijftal bezoeken aan steden inclusief het stedelijk museum. Daarbij staan vier tijdvakken centraal: de middeleeuwen, 17e eeuw, 18e eeuw en moderne tijd. In de vijfde stad worden deze tijdvakken gecombineerd. Tijdens het vierde en vijfde bezoek houdt elke deelnemer een referaat over een kunstwerk uit het museum of een belangrijk gebouw. Pluspakket filosofie (2 e semester) Het pluspakket filosofie bestaat uit een viertal bijeenkomsten met sprekers, waarin een thema (in 2010 vrijheid, in 2011 de kunst van het leven, in 2012 Zwei Seelen wohnen, ach!, in meiner Brust, in 2013 spoken ) vanuit verschillende invalshoeken belicht wordt. Gerenommeerde filosofen behandelen het thema aan de hand van het werk van de denkers die in de cursus Inleiding in de filosofie behandeld worden. Indien mogelijk wordt aangesloten bij het thema van de Dag van de filosofie van de Universiteit van Tilburg. Pluspakket cultuurgeschiedenis (1 e semester) Het pluspakket geschiedenis heeft als thema de totstandkoming van het Koninkrijk der Nederlanden en de rol van de voormalige koloniën daarin. In dit kader worden twee dagen met lezingen aangeboden en twee excursies onder meer aan Paleis het Loo. Als afsluiting van het pluspakket schrijft u een kort werkstuk. Pluspakket letterkunde (1 e semester) Omdat 2013 is uitgeroepen tot Couperusjaar staat voor het pluspakket de roman De stille kracht (1900) van Louis Couperus centraal. Aan de hand van dit boek oefent u aspecten van proza-analyse, en ook bekijken we de verfilming van dit boek (in ieder geval de tv-serie uit 1974, eventueel ook de nieuwe verfilming door Paul Verhoeven). Met de tekstanalyse en de verfilming leert u hoe op verschillende, uiteenlopende manieren met een tekst omgegaan kan worden. Daarnaast bezoekt u het Letterkundig Museum en nemen we wandelend door Den Haag een kijkje in de wereld van Couperus. Verder krijgt u een voordracht over literaire kritiek en kunt u eventueel deelnemen aan een literair festival. Ook poëzieanalyse komt uitvoerig aan bod. U sluit het pluspakket af met een schriftelijke analyse van De stille kracht. Contactonderwijs. Elk pluspakket wordt afgesloten met een opdracht. Data: volgens afspraak. Pluspakket kunstgeschiedenis: drs. Irmin Visser. Pluspakket filosofie: dr. Elisabeth den Hartog. Pluspakket cultuurgeschiedenis: dr. Caroline Drieënhuizen. Pluspakket letterkunde: drs. Dick Disselkoen. Examinator cursus: drs. Dick Disselkoen. PROPEDEUSE 39

41 Expressionisme Geschiedenis van het privéleven. Bronnen en benaderingen Studiedag 30 november 2013 Cursuscode: C10311 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module Over het algemeen wordt onder expressionisme een specifiek Duitse bijdrage aan de beeldende kunst van de 20e eeuw verstaan. Deze cursus kent aan het begrip een ruimere betekenis toe, namelijk: de stroming die in het eerste kwart van de 20e eeuw een omwenteling teweegbracht in de kunst in Duitsland en de stijl waarvan zich in de loop van de 20e eeuw verschillende groepen kunstenaars hebben bediend. Concreet zijn dat de fauvisten in het eerste decennium van de 20e eeuw in Frankrijk, de Duitse expressionisten van 1908 tot 1924, de leden van Cobra direct na de Tweede Wereldoorlog in Denemarken, België en Nederland, en de abstract-expressionisten in West-Europa en de Verenigde Staten. De tweedeling - stroming/stijl - keert terug in de verdeling van het studiemateriaal. Het eerste deel behandelt de argumenten die theoretici, zoals Max Raphael, Wilhelm Worringer en Paul Fechter, en kunstenaars als Kirchner en Kandinsky aanvoeren om het expressionisme te definiëren en te legitimeren tegenover de tegenstanders uit de traditionele hoek. Bovendien wordt onderzocht wat het expressionisme als stroming in de beeldende kunst gemeen heeft met het expressionisme in de bouwkunst, de filmkunst, de literatuur, de muziek en de dans. De vraag naar de ontstaansachtergrond en de juistheid van de terminologie loopt als een rode draad door dit deel. Het tweede deel beschrijft en analyseert de momenten in de beeldende kunst van de 20e eeuw waarop het expressieve en het primitieve elkaar raken. In het bijzonder wordt nagegaan wat de invloed was van het primitieve. Wat zochten de (expressionistische) kunstenaars in de uitingen die niet tot de traditionele kunst behoren, zoals kunst werken van primitieve volken en van geesteszieken, kindertekeningen en vormen van westerse volkskunst? Standaard en jaarlijkse studiedag. Cursuscode: C50111 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module Lang hebben historici onderzoek naar het persoonlijke en huiselijke leven gemeden. Geschiedenis ging over staten, samenlevingen of economische verbanden. Maar sinds het privéleven is erkend als een boeiend historisch domein, heeft het onderzoek ernaar een stormachtige ontwikkeling doorgemaakt. De cursus Geschiedenis van het persoonlijk leven heeft een drietal doelstellingen. Allereerst maakt u kennis met een groot aantal bronnen en methoden waarmee de wetenschapper inzicht krijgt in de geschiedenis van het persoonlijk leven. Een breed scala van benaderingswijzen en bronnen komt aan bod, zoals egodocumenten, literaire teksten, schilderijen, foto s, grafmonumenten, huisraad, kinderspeelgoed, enzovoort. In de tweede plaats krijgt u een overzicht van de gezinsgeschiedenis in West-Europa van de late middeleeuwen tot heden. Tenslotte passeert in de teksten van het cursusboek ook een aantal belangrijke debatten binnen de geschiedwetenschap de revue. Na bestudering van de cursus heeft u zicht gekregen op het methodische gebruik van diverse historische bronnen en de voor- en nadelen van verschillende benaderingswijzen. Dat betekent dat u ook een zekere vaardigheid heeft verworven om zelf bronnen op hun waarde te schatten. Standaard. 60 meerkeuzevragen met 3 mogelijke antwoorden. Data: volgens afspraak (CBI-tentamen) Examinator en begeleider: dr. Ronald Rommes PROPEDEUSE 60 meerkeuzevragen met 3 mogelijke antwoorden. Data: volgens afspraak (CBI-tentamen). Examinator en begeleider: dr. Mieke Rijnders. 40

42 Schrijfpracticum 2: academisch schrijven Vaste tentamenperiodes Cursuscode: C51211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module Schrijfpracticum 2 is een vervolg op de cursus Schrijfpracticum 1. Doel van de cursus is het verhogen van de vaardigheid in het schrijven en beoordelen van teksten waarmee academici veelvuldig in aanraking komen. Voorbeelden van deze genres zijn onderzoeksverslag, (populair-)wetenschappelijk artikel en recensie. In de tentamenperiode schrijft u zelf twee teksten en beoordeelt u vier teksten die door andere studenten geschreven zijn. Aan de hand van het commentaar van twee medestudenten herschrijft u uw eigen teksten. Deze eigen teksten (in twee versies) en de beoordeling van het werk van anderen vormen samen het schrijfdossier dat u aan het eind van de rit inlevert. Ingangseisen Studenten Cultuurwetenschappen en losse cursisten: Schrijfpracticum 1 afgerond. Standaard. Er zijn vier tijdstippen per jaar waarop u kunt beginnen met de tentamenopdrachten. Begeleiding gaat deels elektronisch via de cursuswebsite van Studienet. Schrijfopdrachten. Data: Er zijn 4 tentamenperiodes waarin u twee teksten en vier beoordelingen schrijft en vervolgens een gereviseerde versie van uw twee teksten. U kunt niet van de periodes afwijken. Voordat u inschrijft voor een tentamenperiode dient u de stof van de cursus te hebben bestudeerd. In studiejaar kunt u deelnemen aan de volgende tentamenperiodes: periode 1: week 35 t/m 44 (start op 26 augustus 2013) periode 2: week 45 t/m 2 (start op 4 november 2013) periode 3: week 3 t/m 12 (start op 13 januari 2014) periode 4: week 13 t/m 22 (start op 24 maart 2014) Examinator: drs. Lieke van den Bulck MM. Begeleiders: drs. Lieke van den Bulck MM, drs. Wil Michels en drs. Wouter Steffelaar. POSTPROPEDEUSE 41

43 Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 2 Cursuscode: C49211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module In de cursus Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 2 traint u zich verder in cultuurwetenschappelijke academische vaardigheden. Dan moet u denken aan het analyseren van cultuurwetenschappelijk bronmateriaal, het contextualiseren van cultuuruitingen en het schrijven van een wetenschappelijk verantwoord onderzoeksvoorstel. U oefent dit in vier verplichte trainingsdagen, die inhoudelijk gekoppeld aan de vier disciplines van cultuurwetenschappen. De teksten die op de trainingsdagen centraal staan wordt u geacht van tevoren thuis te bestuderen. Op de bijeenkomsten wordt u in een groep ingedeeld. U wordt geacht een inhoudelijke bijdrage te leveren aan de analyse van de aangeboden teksten. Tevens krijgt u een bepaalde taak toegewezen. Dit kan zijn het geven van een mondelinge samenvatting van een tekst, het aandragen van discussiepunten over een tekst, het leiden van de discussie over een tekst, het notuleren van de gevoerde discussie, het achteraf mondeling presenteren van de discussie, enzovoort. Naast de vier trainingsdagen schrijft u in het kader van de Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 2 een kort werkstuk in de vorm van een beredeneerd onderzoeksvoorstel dat beoordeeld wordt. U schrijft dit werkstuk onder begeleiding van één van de docenten van de trainingsdagen. Welke docent dat is, mag u zelf bepalen. Zie voor meer informatie de cursuswebsite op Studienet. Ingangseisen De gehele propedeuse en 10 modulen van de postpropedeuse zijn afgerond. Standaardbegeleiding en vier verplichte trainingsdagen. De data van de trainingsdagen worden aangekondigd op de cursuswebsite op Studienet. Na inschrijving voor een trainingsdag krijgt u van de faculteit nadere informatie over de begeleiding van die dag. Opdracht: het schrijven van een onderzoeksvoorstel. Examinator: dr. Frank Inklaar. Begeleiders: Letterkunde: drs. Dick Disselkoen, dr. Jan Oosterholt; Cultuurgeschiedenis: drs. Janny Bloembergen-Lukkes, dr. Frank Inklaar; Filosofie: dr. Jeroen Vanheste, drs. Herman Simissen; Kunstgeschiedenis: dr. Jos Pouls, dr. Frauke Laarmann. Coördinatie en aanmelden trainingsdagen: secretariaat.cultuurwetenschappen@ou.nl POSTPROPEDEUSE Procedure De volgende trainingsdagen worden aangeboden: 1. Cultuurgeschiedenis 2. Filosofie 3. Kunstgeschiedenis 4. Letterkunde De vier trainingsdagen worden per semester eenmaal aangeboden. Aan het eind van de trainingsdag krijgt u van de begeleider een bewijs van deelname. Om de cursus te kunnen afsluiten moet u een trainingsdag van elk van de vier disciplines hebben gevolgd. De cursus wordt afgesloten met een werkstuk. Daartoe zoekt u contact met een van de begeleiders van de trainingsdagen. Op dat moment moet u ingeschreven staan voor de cursus. U verkrijgt het certificaat voor Cultuurwetenschappelijke vaardigheden 2 als u vier deelnamebewijzen van trainingsdagen kunt overleggen en nadat u het bij de cursus horende werkstuk met een voldoende hebt afgerond. 42

44 Cultuurgeschiedenis van de oudheid Middeleeuwen Cursuscode: C21211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module In de Ilias beschrijft Homerus Mycene als de machtigste van alle steden op de Peloponnesus en noemt het het goudrijke Mycene, gesticht door Perseus, de zoon van oppergod Zeus en Danaë. De stadsmuur zou zijn gebouwd door de reus Cyclops. De opgravingen van Schliemann bevestigden in de 19e eeuw het bestaan van Mycene en de grootsheid ervan, maar veel andere beweringen van Homerus moeten toch worden geïnterpreteerd als mythen, als verhalen die de mensen eeuwenlang aan elkaar door vertelden. De auteurs van Cultuurgeschiedenis van de oudheid grijpen de stad Mycene aan om de mythologie te behandelen, die zo n belangrijke rol speelt in de klassieke teksten. Zo gaan zij voortdurend te werk: twaalf steden dienen als uitgangspunt voor de behandeling van een hoofdthema uit de cultuurgeschiedenis van de klassieke oudheid in haar geheel. Zo dient Milete voor de filosofie, Athene voor oorlog en vrede en beeldende kunst, Alexandrië voor literatuur, Delos voor economie en handel, Rome voor staatsinstellingen en recht en de samenleving, Nijmegen voor centrum en periferie, Ephese voor stedenbouw en architectuur, Constantinopel voor religie en Ravenna voor de oudheid na de oudheid. Aan het eind van de cursus heeft u een uitstekend cultuurhistorisch overzicht gekregen van de Griekse en Romeinse wereld. Voorkennis Aanbevolen wordt deze cursus te bestuderen na de propedeuse. Standaard Open vragen. Data: 18-11, 3-2 en Examinatoren: dr. Nathalie de Haan en dr. Stephan Mols. Beiden zijn verbonden aan de Faculteit letteren van de Radboud Universiteit Nijmegen. Cursuscode: C12221 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module In de cursus Middeleeuwen bestudeert u het boek Eeuwen des onderscheids. Een geschiedenis van middeleeuws Europa (Amsterdam e druk, 476 pagina s) van Wim Blockmans en Peter Hoppenbrouwers. De middeleeuwen roepen het beeld op van torens en kastelen, waar minstrelen hoofse liederen ten gehore brachten en koene ridders elkaar op het toernooiveld eervol bestreden. Het is een onuitroeibaar cliché dat slechts betrekking heeft op een klein en door verbeelding vertekend deel van een complexe periode uit de Europese geschiedenis die meer dan duizend jaar duurde. God heerste met harde hand over deze wereld die naar huidige maatstaven technologisch onderontwikkeld, arm, onrechtvaardig en uiterst gewelddadig was. Hoewel de middeleeuwen in veel opzichten ver van ons af staan en totaal anders waren dan de tijd waarin wij leven, hebben nogal wat karakteristieke elementen van onze huidige samenleving middeleeuwse wortels. Dat geldt niet alleen voor het nederzettingspatroon en de staatkundige kaart van Europa, maar ook voor bepaalde instellingen die wij als wezenlijk beschouwen, zoals parlement, universiteit en vakvereniging. Voorkennis Aangeraden wordt deze cursus pas te bestuderen na afronding van de propedeuse. Standaard. Schriftelijk. Open vragen. Data: 19-11, 4-2 en Examinator: dr. Rob Meens. Begeleider: drs. Herman Simissen. Dr. Meens is verbonden aan het Instituut voor geschiedenis van de Universiteit Utrecht. Hij is specialist op het gebied van de middeleeuwen. GESCHIEDENIS 43

45 Sociaaleconomische geschiedenis Nederland in de 19e en 20e eeuw GESCHIEDENIS Cursuscode: C13221 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module In de cursus Sociaaleconomische geschiedenis bestudeert u het tweede deel van het handboek van B. De Vries (red.), Van agrarische samenleving naar verzorgingsstaat. Demografie, economie, maatschappij en cultuur in West-Europa, Het boek is een inleiding op de demografische, economische en sociaal-mentale geschiedenis van West-Europa tussen 1450 en De agrarische sector, de nijverheid en handel, alsmede de groei en stagnatie ervan, zijn onderwerp van beschouwing. Ook de staatsvormen en de sociale structuren krijgen een prominente plaats. Aan de burgerlijke negentiende eeuw, de klassenmaatschappij en de verzorgingsstaat zijn aparte hoofdstukken gewijd. Vier landen staan centraal: Engeland, Nederland, Duitsland en Frankrijk. In het eerste deel gaat over de periode tussen het midden van de vijftiende eeuw en het einde van de achttiende eeuw. Het tweede deel behandelt dezelfde onderwerpen sedert het einde van de achttiende eeuw. Tot ongeveer 1880 worden de onderlinge verschillen tussen de landen groter, omdat de industrialisatie op verschillende tijdstippen plaatsvond. Daarbij behouden de samenlevingen nog lang agrarische trekken. Pas na 1880 groeien de landen op demografisch, economisch en sociaal gebied naar elkaar toe. De verzorgingsstaat, die na de Tweede Wereldoorlog ontstond, laat deze sterke overeenkomsten duidelijk zien. Naast deel 2 van het boek bestudeert u voor het tentamen drie recente artikelen ter verdieping en verbreding van de leerstof. Deze artikelen kunnen worden gekozen uit een lijstje van vijf. Zie voor meer details de cursuswebsite. Voorkennis Aangeraden wordt deze cursus pas te bestuderen na afronding van de propedeuse. Standaard. Schriftelijk. Open vragen. Data: 20-11, 5-2, Examinator en begeleider: dr. Ronald Rommes. Cursuscode: C10222 Cursusniveau: 2 Studielast: 2 modulen In het kader van de cursus Nederland in de 19e en 20e eeuw bestudeert u twee handboeken: Land van kleine gebaren. Een politiek geschiedenis van Nederland van Remieg Aerts (red). en Een nieuwe wereld. Het ontstaan van het moderne Nederland van Auke van der Woud. Een land van grote gebaren is Nederland niet, ook niet in de politiek. Maar geheel zonder drama is het toch niet gegaan, de ontwikkeling van het elitaire bestel van de achttiende eeuw en het patriarchale bewind van na de Franse tijd naar de liberale politieke cultuur van de tweede helft van de vorige eeuw en de door massapartijen gedragen politieke gemeenschap van nu. Constitutionele monarchie, de schoolstrijd, het kiesrecht, de sociale kwestie, de parlementaire democratie, ze zijn inzet geweest van langdurige en soms hevige conflicten. De ontwikkelingen worden in vier studies geschetst: de eenwording van Nederland, de toename van de politieke participatie, de uitbreiding van het politieke domein, maar ook het diffuser worden van de politieke besluitvorming. Rond 1850 ontwaakte Nederland uit een diepe slaap. Langzaam kwamen toen de intensieve communicatie, mobiliteit en de massale productie en consumptie van energie op gang. We zijn inmiddels gewend dat verschijnsel als een overbekende geschiedenis ( industriële revolutie ) af te doen. De tijdgenoot die in 1850, 1860 leefde, zag echter een ongekende nieuwe wereld verschijnen waarin niets vanzelfsprekend was: dit perspectief is de leidraad van Een nieuwe wereld. Voorkennis Aangeraden wordt deze cursus pas te bestuderen na afronding van de propedeuse. Standaard. Mondeling. In de loop van het jaar zal de tentamenvorm worden veranderd in schrifelijk. Data: in onderling overleg in de maanden november, januari en juni. Aanmelden: een mail (minimaal drie weken van te voren) aan dr. Toon Bosch (toon.bosch@ou.nl). Examinator: prof. dr. Leo Wessels. Begeleiders: prof. dr. Leo Wessels en dr. Toon Bosch. 44

46 Kijken naar Amerika. Twintigste-eeuwse Amerikaanse cultuur in de VS en in Nederland Historiografie. Geschiedschrijving in de Nederlanden van Renaissance tot heden Vaste tentamenperiodes Cursuscode: C19111 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module Waarom kijken naar Amerika? Amerika is overal om u heen! U eet cereals en hamburgers en drinkt Coca Cola, leest over Amerikaanse toestanden in onze grote steden en leest Peanuts met Charley Brown. We spreken over consultants, marketingmanagers of andere business en betalen in de supermarkt met creditcard. We doen aan fitness of basketbal, en gaan uit naar de disco. De Star Wars-rage, commerciële televisie met The Simpsons en Jerry Springer, westerns met Clint Eastwood, internet, Elvis en Little Richard en Mickey Mouse T-shirts: Amerika komen we de hele dag overal tegen. In de twintigste eeuw hebben de VS zich ontwikkeld tot de dominante wereldmacht, economisch, politiek en cultureel. Kijken naar Amerika heeft daarom een grote urgentie gekregen. Door het brede culturele panorama dat u in de cursus Kijken naar Amerika krijgt aangeboden, zult u beter begrijpen wat Amerika eigenlijk is en wat Amerikanen bezighoudt. Is Amerika wel zo eenvormig als het oppervlakkig gezien lijkt? Hoe blijft een natie met zo n heterogene bevolkingssamenstelling bijeen? Welke grondslagen in het politieke en economische systeem zijn hiervoor te vinden? Hoe beïnvloeden cultuuruitingen als film, televisie, muziek en sport dit proces? Hoe wordt het leven in Amerikaanse grote steden verwerkt in etnische literatuur? Is er zoiets als een Amerikaanse architectuur of kunst, of zelfs een Amerikaanse cultuur? Ten slotte stelt de cursus de vermeende Amerikanisering van Nederland ter discussie. Is Nederland echt al een culturele kolonie van Amerika? Standaard. Opdracht. Data: de opdrachten zijn slechts gedurende 4 periodes in het jaar toegankelijk: Periode 1: 1-15 januari Periode 2: 1-15 april Periode 3: 1-15 juli Periode 4: 1-15 oktober Examinator en begeleider: dr. Frank Inklaar. Cursuscode: C39211 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module Hoe zagen de mensen in het verleden hún verleden? Hoe beschouwden de bewoners van de Lage Landen hun eigen geschiedenis in de jaren rond 1500, de overgangsperiode van middeleeuwen naar renaissance? En hoe veranderde het aanwezige historisch besef later, gedurende de periode van humanisme, verlichting en romantiek? De cursus Historiografie behandelt de geschiedenis van de geschiedschrijving en de geschiedbeoefening, inclusief die van het veranderend historisch besef (de verhouding tussen heden en verleden), in Nederland en België vanaf de renaissance tot in onze tijd. Aan de hand van essays (het tekstboek), bronteksten en opdrachten wordt getoond hoe de omgang met het verleden vanaf de renaissance ook in de Nederlanden steeds weer nieuwe vormen heeft aangenomen. De kroniek, de erudiete verhandeling, het pamflet, het nationale epos, de historische monografie, het tijdschriftartikel, het essay, alle zijn het voorbeelden van genres die historici (mede) hebben ontwikkeld en beoefend. Door deze vormverandering kon de geschiedschrijving beantwoorden aan de noden van de tijd en vond zij meteen ook aansluiting bij de eigenheid van opeenvolgende cultuurstromingen als humanisme, verlichting, romantiek, modernisme en postmodernisme. De in het bronnenboek gepresenteerde (delen van) bronnen zijn exemplarisch voor de in het tekstboek behandelde en geanalyseerde genres. Het Vademecum is een werkboek en vormt het derde deel van de cursus. Het biedt een terugkoppeling op de stof van tekst- en bronnenboek. Standaard en een studiedag. Openboektentamen bestaande uit open vragen. Openboektentamen: Data: 19-11, 15-4 en Examinator en begeleider: prof. dr. Leo Wessels. GESCHIEDENIS 45

47 Lieux de mémoire Modernisering: Nederland en Vlaanderen Verplichte begeleidingsdag 1 november 2013 GESCHIEDENIS 46 Cursuscode: C48321 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module Waterloo, Ieper, Guernica, Auschwitz, de Mokerhei, Nova Zembla, Loevestein. Deze plaatsen roepen onwillekeurig en onmiddellijk de herinnering op aan ingrijpende historische gebeurtenissen. Ze vormen daarmee voorbeelden bij uitstek van wat de Franse historicus Pierre Nora lieux de mémoire heeft genoemd, letterlijk: plaatsen van herinnering. Op deze plaatsen lijken heden en verleden met elkaar in contact te komen. Dit is een wederzijds contact: lieux de mémoire bieden inzicht in de omgang met het verleden in het heden, maar ook in de impact die het verleden op het heden kan hebben. Het analyseren van dergelijke plaatsen kan dus interessante perspectieven opleveren op de cultuurgeschiedenis van een gebied, en tevens op de identiteit van een bepaalde groep. Waarom wordt een bepaalde plaats als een lieu de mémoire beschouwd, en door wie? Wat heeft zich er precies afge-speeld? (Hoe) is de betekenis van deze plek door de jaren heen veranderd? Het begrip lieux de mémoire is niet alleen relevant voor de (cultuur)geschiedenis, maar ook voor de andere constituerende disciplines binnen de cultuurwetenschappen. Zo roept de Kapellekensbaan onmiddellijk een boek van Louis-Paul Boon in herinnering, Gezicht op Delft Johannes Vermeer, en kan bij Rotterdam worden gedacht aan Erasmus. Bovendien hoeven lieux de mémoire volgens grondlegger Nora niet noodzakelijk fysieke plaatsen te zijn. Ook herdenkingsdagen, symbolen, personen of zelfs liederen kunnen onwillekeurig en onmiddellijk de herinnering aan een specifieke historische gebeurtenis oproepen. Deze symbolische herinneringsplaatsen zijn vaak belangrijke bouwstenen voor de identiteit van een land, stad of streek. Te denken valt aan le 14e Julliet of 9/11; de nationale vlag of hamer en sikkel; Jeanne d Arc of Aletta Jacobs; of Merck toch hoe sterck en Adiós Nonino. Mede door zijn brede toepassingsmogelijkheden is het concept Lieux de mémoire sinds de jaren negentig uitgegroeid tot één van de belangrijkste begrippen binnen de cultuurgeschiedenis. Standaard. Werkstuk. Examinator: dr. Susan Hogervorst Cursuscode: C36321 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module De cursus kent twee varianten: een Nederlandse en een Vlaamse. Na inschrijving ontvangen Vlaamse studenten op verzoek hun eigen cursusmateriaal. In 1958 vond in Brussel de Wereldtentoonstelling plaats. Deze Expo 58 gaf uiting aan de sfeer van hoop en vooruitgang en bovenal aan het vertrouwen in een heil en welvaart brengende moderniteit. Centraal stond het atoom, fysiek vormgegeven in het Atomium. Een bijzondere ode aan de moderniteit was te horen in het Philips paviljoen. Daar weerklonk het Poème Electronique van Le Corbusier, op muziek van Edgar Varese, een elektronisch gestuurd licht- en geluidsspel. De cursus Modernisering: Nederland - Vlaanderen biedt u een inkijk in deze wereld van moderniteit. Tussen 1945 en 1973 hebben zowel Nederland als Vlaanderen een fundamentele transformatie doorgemaakt op economisch, sociaal en cultureel gebied. Deze weg naar de moderne verzorgingsstaat wordt wel aangeduid met de term modernisering. In deze cursus wordt vanuit twee invalshoeken naar de modernisering van Nederland en Vlaanderen gekeken. Enerzijds gaat het om de veranderingen zelf, zoals die zich in vele gedaanten hebben voorgedaan. Deze veranderingen worden beschreven in de handboeken. Anderzijds wordt nagegaan hoe deze handboeken zelf zijn opgebouwd. Welke theoretische en historiografische uitgangspunten hanteren zij, hoe komen zij aan hun informatie? U gaat aan de hand van een zelf gekozen thema na welke keuzes er zijn gemaakt en hoe cultuurwetenschappelijke literatuur in het handboek is verwerkt. U leert zo kritisch te kijken naar cultuurwetenschappelijke producten. Ingangseisen Veertien modulen in de postpropedeuse afgerond, waaronder CW-vaardigheden 2 en Schrijfpracticum 2. Standaard en verplichte landelijke begeleidingsdag. Dossier met opdrachten gerelateerd aan 3 studietaken. Examinator: Dr. Frank Inklaar Begeleiders: drs. Janny Bloembergen-Lukkes en dr. Frank Inklaar.

48 Zomerschool geschiedenis Lijdende levens. Ziektebeleving in 19e-eeuwse egodocumenten Voorjaar 2014 Cursuscode: C61321 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module U kunt inschrijven voor de zomerschool na een oproep daartoe op de website van de Faculteit Cultuurwetenschappen en in Modulair. Aan de zomerschool zijn extra kosten verbonden. De negentiende eeuw was een periode waarin ingrijpende veranderingen plaatsvonden. Op het gebied van ziektebestrijding en hygiëne werden grote successen behaald. De oorzaken van steeds meer ziektes werden gevonden en behandelingen daartegen ontwikkeld. De bestrijding van epidemieën pokken, cholera en tyfus werd een zaak van het algemeen belang: overheid en burgers gingen gezamenlijk zorgen voor een goede openbare hygiëne, zoals de aanleg van rioleringen en waterleidingen. Ondanks allerlei maatregelen bleven lichamelijke ongemakken, ziekte en (kinder)sterfte aan de orde van de dag. Beschrijvingen daarover vonden hun weg naar egodocumenten, een verzamelnaam die de historicus Jacques Presser rond 1955 gaf aan persoonlijke getuigenissen zoals brieven en dagboeken. In egodocumenten kan de manier waarop mensen ziekten beleefden bij uitstek onderzocht worden. Welke kwalen en ziektes teisterden negentiende-eeuwers? Hoe dachten zij daarover en hoe gingen zij daarmee om? Welke rol vervulden egodocumenten in deze problematiek? Contactonderwijs. Inschrijving Inschrijving is alleen mogelijk voor opleidingsstudenten. Ingangseisen De Zomerschool Cultuurgeschiedenis staat open voor bachelorstudenten die hun propedeuse hebben afgerond. Een presentatie en een werkstuk. Dr. Caroline Drieënhuizen en dr. Leonieke Vermeer. De egodocumenten die we voor de Zomerschool geselecteerd hebben, bevinden zich in de Bijzondere Collecties van de Universiteitsbibliotheek van Amsterdam. In de Bijzondere Collecties, deels gevestigd in een voormalig gesticht, maakt u kennis met het verrichten van archief- en bronnenonderzoek: u leert egodocumenten kritisch te benaderen en te interpreteren. Voorafgaand aan de Zomerschool bestudeert u een reader met relevante literatuur. Op de Zomerschool verschaffen lezingen u kennis van de stand van zaken op het gebied van dergelijk vernieuwend onderzoek. De Zomerschool begeeft zich namelijk op betrekkelijk nieuw terrein. Naar de negentiende-eeuwse ziektebeleving is nog weinig onderzoek verricht. U levert dan ook met uw onderzoek een concrete bijdrage aan de kennis die onderzoekers heden ten dage hebben over dit onderwerp. De bevindingen van uw onderzoek presenteert u op de laatste dag van de Zomerschool en met een achteraf geschreven werkstuk. De zomerschool vindt plaats in het voorjaar van 2014 in Amsterdam. GESCHIEDENIS 47

49 De Gouden Eeuw in perspectief Rembrandt in perspectief Per 1 februari 2014 uit aanbod Studiedag januari 2014 Rembrandt in perspectief Start 1 februari 2014 Cursuscode: C05211 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module Cursuscode: C14211 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module KUNSTGESCHIEDENIS De schilderijenproductie in de gouden eeuw had een enorme omvang. Schattingen spreken van acht tot negen miljoen schilderijen. In de loop der eeuwen zijn er vele verdwenen, verloren gegaan of beschadigd, maar desondanks blijft er een vrijwel onafzienbare massa kunstwerken over. In de cursus De Gouden Eeuw in perspectief wordt de waarderingsgeschiedenis behandeld van schilderijen uit de zeventiende eeuw, met als kernvragen: wat hebben mensen in het verleden (en heden) in binnenen buitenland over de zeventiende-eeuwse schilderkunst gezegd en gedacht en wat hebben ze ermee gedaan? Aan de hand van de beschrijving van de waarderingsgeschiedenis van de zeventiende-eeuwse schilderkunst wordt een aantal belangrijke keerpunten in de westerse cultuurgeschiedenis gemarkeerd. Het handboek valt uiteen in drie delen. Het eerste deel heet Liefhebbers, omdat de beeldvorming van de gouden eeuw in de achttiende eeuw gedragen werd door mensen die zelf dicht bij de praktijk van de kunstbeoefening stonden. Het tweede deel, Ideologen, is gewijd aan visies waarin politieke, filosofische en andere overwegingen een doorslaggevende rol speelden in het oordeel over de kunst. In het laatste deel, Kunsthistorici, komt de opkomst van de kunstgeschiedenis als wetenschap aan de orde. Voorkennis Kunsthistorische voorkennis op het niveau van de cursus Inleiding kunstgeschiedenis wordt verondersteld. Kennis van Inleiding cultuurgeschiedenis (C04212) of Ancien régime (C09221) aanbevolen. Standaard en een jaarlijkse studiedag. 60 meerkeuzevragen met 3 mogelijke antwoorden. Data: volgens afspraak. CBI-tentamen. Examinator en begeleider: drs. Irmin Visser. Het beeld van de Hollandse 17e-eeuwse schilderkunst is reeds vele malen vakkundig geschetst. Maar juist op het gebied van de geschiedenis van de receptie en het verzamelen van de kunst van de Gouden Eeuw is in de afgelopen twee decennia een schat aan nieuw onderzoeksmateriaal gepubliceerd met de daarbij behorende nieuwe inzichten. Zo is bijvoorbeeld gebleken dat er, al veel eerder dan tot nu toe gedacht, grote belangstelling voor Hollandse 17eeeuwse schilderijen bestond bij enkele Duitse vorsten. In de cursus Rembrandt in perspectief wordt de focus van het brede gebied van de receptiegeschiedenis en het verzamelen van de kunst uit de Gouden Eeuw verlegd naar één kunstenaar: Rembrandt. Enerzijds wordt inzicht gegeven in de geschiedenis van de waardering van diens werk door de eeuwen heen; anderzijds wordt een overzicht geboden van het type onderzoek waarmee kunsthistorici in de afgelopen eeuw zijn werk hebben benaderd. De discrepantie die bestaat tussen de stortvloed aan moderne Rembrandt-literatuur en diens status in zijn eigen tijd, blijkt uit de verschillende bijdragen in het eerste deel van het tekstboek: Van ketter tot kunstheld: de receptie van Rembrandt en zijn werk. In het tweede deel van het boek, Kunsthistorische benaderingen en de veranderende visie op Rembrandt en zijn werk, komen de diverse methoden van onderzoek die ten grondslag liggen aan diezelfde stroom van Rembrandtstudies aan bod, waaronder het connaisseurschap, het iconografisch onderzoek en het materiaaltechnisch onderzoek. Voorkennis Kunsthistorische voorkennis op het niveau van de cursus Inleiding kunstgeschiedenis (C19112) wordt verondersteld. Kennis van de Inleiding cultuurgeschiedenis (C04212), of de cursus Ancien regime (C09221) wordt aanbevolen. Standaard en een jaarlijkse studiedag Schriftelijk; precieze vorm nog niet bekend. Examinator en begeleider: nader te bepalen. 48

50 Kabinetten, galerijen en musea Stedenbouw. De vroegmoderne stad in de Nederlanden Studiedag 11 januari 2014 Studiedag in 2e semester Cursuscode: C41211 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module Kabinetten, galerijen en musea behandelt de uiterst gevarieerde geschiedenis van het verzamelen in Europa van circa 1500 tot heden. De gekozen voorbeelden behoren deels tot de nationale, deels tot de internationale geschiedenis. U maakt kennis met allerlei soorten collecties, niet alleen van kunstobjecten maar ook van voorwerpen uit de natuur en uit het domein van de natuurwetenschappen. De cursus beoogt geen compleet historisch overzicht te geven van de verschillende soorten collecties die in de loop van de geschiedenis zijn gevormd. Tot de thema s die in de verschillende hoofdstukken terugkeren, behoren de motieven die vorsten, overheden en particulieren ertoe brachten verzamelingen aan te leggen en de functies die deze collecties, uitgegroeid tot kabinetten, galerijen en musea, werden geacht te vervullen. Omdat de functies goed afgelezen kunnen worden uit de wijzen waarop collecties worden geordend en tentoongesteld, loopt de presentatiegeschiedenis als een rode draad door de cursus. Nauw hiermee verbonden is het proces van geleidelijke openbaarmaking dat in de verzamel- en museumgeschiedenis getraceerd kan worden. In twaalf leereenheden worden aan de hand van representatieve voorbeelden de opvattingen over en de praktijk van het verzamelen en presenteren beschreven en onderzocht in samenhang met ontwikkelingen in het denken over zowel de kunst als de natuur. Zo wordt de geschiedenis van het verzamelen opgevat als een aspect van de wetenschapsgeschiedenis. Standaard en een jaarlijkse studiedag in het eerste semester. 60 meerkeuzevragen met 3 mogelijke antwoorden. Data: 18-11, 5-2 en Examinator en begeleider: dr. Mieke Rijnders. Cursuscode: C08321 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module De stad is de zichtbare staalkaart van onze cultuur. Hoe die expliciet gelezen moet worden, is het onderwerp van de cursus Stedenbouw. Daarbij gaat u eerst heel praktisch te werk. Zo leert u historische kaarten van steden in Nederland en België uit de zestiende en zeventiende eeuw te lezen en geografische kenmerken te duiden. Kadaster- en recente kaarten, luchtfoto s en videobeelden voeren u naar de stad van nu. Deze praktijk wordt verdiept in teksten over de ontwikkeling van de stad in de Nederlanden tot aan 1900, toen de binding met de historisch gegroeide invulling van het land definitief werd verlaten. Bovendien staat u het Practicum Stedenbouw op dvd ter beschikking, op grond waarvan weer andere, nu interactieve opgaven uitgewerkt kunnen worden tot en met het samenstellen van tentoonstellingen over stedenbouwkundige onderwerpen aan toe. De cursus heeft de geschiedenis van de stad als fysieke structuur tot onderwerp, haar gebouwen en de stedenbouw zelf, alsook de relatie met de regio en andere steden en het verstedelijkingsproces op nationaal niveau. Het spanningsveld tussen ideaal en werkelijkheid wordt nadrukkelijk verkend. Na deze cursus zal geen enkel bezoek aan een historische binnenstad meer hetzelfde zijn. Standaard en jaarlijkse studiedag in hartje Amsterdam, bestaande uit twee stadswandelingen, gedurende welke elke deelnemer een kort referaat houdt. 40 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden. Data: volgens afspraak (CBI-tentamen). hulpmiddelen Een schoon verklarend Nederlands woordenboek (op eigen risico). Het bij het cursusmateriaal behorende Kaartendeel. Examinator en begeleider: drs. Irmin Visser. KUNSTGESCHIEDENIS 49

51 Oudnederlandse schilderkunst Zomerschool Florence Studiedag in 2e semester Najaar 2013 KUNSTGESCHIEDENIS Cursuscode: C17311 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module Vanaf het begin van de negentiende eeuw hebben de intrigerende houten panelen van de Vlaamse primitieven de kunsthistorici voor vragen gesteld. Wat is karakteristiek voor de scholen in de vijftiende eeuw? Is er wel sprake van een Noordelijke renaissance? Verhullen de realistische afbeeldingen symbolische boodschappen, zoals de iconologische benadering wil? En zijn de werken wel geschilderd door de meesters zelf? Centraal in deze cursus staat een representatieve keuze van belangrijke werken van Oudnederlandse meesters die u door middel van verschillende invalshoeken uitgebreid leert kennen. Aan het begin van de 19e eeuw steeg, parallel aan de ontwikkeling van de Europese natiestaten, de belangstelling voor de werken van de zogenaamde Vlaamse primitieven. Het was mede een reactie op de alom bewonderde kunst van de Italiaanse renaissance. Hoe kunnen echter de voor huidige beschouwers soms cryptische voorstellingen worden geïnterpreteerd? De cursus laat zien hoezeer de interpretatie van de werken van de Oudnederlandse meesters in de afgelopen 200 jaar afhankelijk is geweest van de culturele context en de technische mogelijkheden van hun tijd. Er is volop aandacht voor de methodes die beroemde kunstkenners als Max Friedländer, cultuurhistorici als Jacob Burckhard en Huizinga, en kunsthistorici als Erwin Panofsky hanteerden. Daarnaast worden ook recente kunsthistorische interpretatiemethodes behandeld. De vraag blijft echter in hoeverre technisch onderzoek met behulp van röntgen- en infraroodstraling en archief-onderzoek naar opdrachtgevers ons zekere informatie kunnen verschaffen over de ware betekenis van de Oudnederlandse schilderkunst. Voorkennis Kennis van de cursussen Oriëntatiecursus cultuurwetenschappen en Inleiding kunstgeschiedenis (Kunst) met klem aanbevolen. Standaard en jaarlijkse studiedag. vorm 40 meerkeuzevragen met 4 mogelijkheden. Data: 19-11, 15-4 en Examinator en begeleider: dr. Frauke Laarmann. Cursuscode: C13382 Cursusniveau: 3 Studielast: 2 modulen U kunt inschrijven voor de zomerschool na een oproep daartoe in Modulair en op de website van de faculteit Cultuurwetenschappen. Aan de zomerschool zijn extra kosten verbonden. Florence is een van de belangrijkste centra van kunst en cultuur uit de Italiaanse renaissance. Een studiebezoek aan deze stad vormt een waardevolle aanvulling op ander cursusmateriaal van de faculteit Cultuurwetenschappen. Naast aandacht voor de kunst van Florence gaat minstens zoveel aandacht uit naar de ontwikkeling van mondelinge en schriftelijke vaardigheden, het zelfstandig plegen van literatuuronderzoek en het ontwikkelen van een eigen vraagstelling. Een referaat, te houden in Florence zelf, en een werkstuk, te vervaardigen na het verblijf in Florence, zijn verplichte onderdelen van deze zomerschool. Een student uit een van de eerdere zomerscholen schreef in LOCUS, het tijdschrift van Cultuurwetenschappen, over haar ervaringen: `In de eerste plaats schreef ik me voor deze cursus in om veel kunst te gaan zien en te bestuderen. Ik heb niet kunnen vermoeden hoe stimulerend het is om op reis te gaan met een groep studenten, die weliswaar dezelfde interesse hebben, maar op alle andere gebieden van elkaar verschillen, en verderop in haar verslag: `Wat bij alle referaten opviel, was dat iedereen er ongelooflijk veel tijd en energie in had gestoken om zich in het onderwerp te verdiepen. Ingangseisen Propedeuse afgerond; bij voorkeur ook Schrijfpracticum 2 (of Schrijven in studie en beroep) afgerond. Contactonderwijs. Het schrijven van een werkstuk waarin u het referaat dat u in Florence houdt, verwerkt. Data: werkstuk inleveren uiterlijk drie maanden na verblijf in Florence. Examinator en begeleider: drs. Irmin Visser. 50

52 Literatuurwetenschap Culturele dialoog: lezen en schrijven tussen twee culturen Studiedag 12 oktober 2013 Studiedag in 2e semester Cursuscode: C02211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module U weet globaal gesproken wel wat literatuur is. Veel moeilijker te beantwoorden is de vraag: waarom? Waarom is er literatuur? Waarom is literatuur wat het is? Waarom is volgens deskundigen een bepaalde auteur (nog) wel literatuur en een andere niet (meer)? Waarom vinden wij niet allemaal, altijd, dezelfde teksten literatuur? Waarom vindt u de ene tekst de moeite waard en de andere niet? De cursus Literatuurwetenschap is reflectief van opzet en benadering. De cursus probeert de vele waarom-vragen die men over literatuur kan stellen, te beantwoorden. In de loop der jaren zijn er verschillende theorieën en benade-ringswijzen ontwikkeld die het verschijnsel literatuur nader zouden moeten kunnen verklaren. Benaderingen van literatuur worden in deze cursus thematisch aan de orde gesteld. Afhankelijk van de doelstelling van de onder-zoeker zijn er verschillende invalshoeken mogelijk van het verschijnsel literatuur. De cursus beschouwt literatuur als een veelzijdig cultureel verschijnsel, en laat zien dat de literatuurwetenschap het best beoefend kan worden binnen het bredere kader van de cultuurwetenschappen. Ook de relatie tussen literatuur en andere media is daarbij relevant. Voorkennis Kennis van de cursussen Inleiding letterkunde, Culturele dialoog en Wetenschapsleer is gewenst. Standaard. 20 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden + een aantal open vragen Data: 18-11, 16-4 en 23-6 Examinator en begeleider: dr. Lizet Duyvendak. Cursuscode: C33211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module In 2001 was het thema van de Nederlandse boekenweek Schrijven tussen twee culturen. Belangrijke Nederlandse literatuurprijzen worden de laatste jaren in de wacht gesleept door zogenaamde nieuwe Nederlanders. Een vergelijkbare doorbraak van niet-autochtone schrijvers zagen we in Groot-Brittannië bij de Bookerprijs al eerder. Zijn deze prijzen bedoeld als aanmoedigingsprijs? Wat voor soort literatuur schrijven de schrijvers tussen twee culturen? Ziet de Nederlandse literatuur er dankzij hen anders uit dan voorheen? De cursus bespreekt de literatuur uit de laatste tien jaar van auteurs die schrijven vanuit een culturele achtergrond uit Noord-Afrika en het Midden-Oosten, zoals Turkije, Iran en Marokko. De redenen voor deze inperking zijn didactisch én inhoudelijk: het gaat om literatuur van schrijvers uit een contrasterende, niet-westerse cultuur (in tegenstelling tot de schrijvers die afkomstig zijn vanuit de voormalige koloniën). De centrale vraag van de cursus is wat voor literatuur de confrontatie tussen deze twee culturen oplevert. Daarbij gaat het niet alleen om de literaire thematiek; er is bewust gekozen voor een thema dat binnen de cultuurwetenschappen algemene, wetenschappelijke en ook actuele importantie heeft, namelijk het thema van de culturele dialoog. De cursus is opgezet aan de hand van een aantal studietaken met steeds één specifiek thema. Voorkennis Noodzakelijk niveau: Inleiding letterkunde (C12122). Standaardbegeleiding en een jaarlijkse studiedag. Open vragen. Data: 19-11, 25-6 en Het tentamen bestaat uit een aantal open vragen over literaire tekstfragmenten en een meer theoretische vraag waarin een relatie wordt gelegd met de thematiek van de cursus. Examinator en begeleider: drs. Dick Disselkoen. LETTERKUNDE 51

53 De literaire canon Zomerschool letterkunde Couperus Najaar 2013 LETTERKUNDE 52 Cursuscode: C03211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module Wie het onderwerp de literaire canon aansnijdt, komt al snel te praten over een virtuele lijst van meesterwerken. Het is een leuk gezelschapsspel na te gaan of er een verzameling klassieke teksten bestaat, die ieder beschaafd mens gelezen zou moet hebben. Wetenschappers richten zich tegenwoordig vooral op de vraag naar het proces van canonisering: welke instituties spelen bijvoorbeeld een sturende rol? En omgekeerd, wie worden er buitengesloten en hoe gaat die uitsluiting in zijn werk? Centraal staat het debat. We kijken naar de debatten die in Nederland al gedurende twee eeuwen rondom het verschijnsel de literaire canon gevoerd worden. Die discussies zijn vaak bijzonder verhit. Geen wonder: er staat veel meer op het spel dan alleen het behoud van literaire meesterwerken. De canon wordt steeds weer gebruikt om te reflecteren op de vraag wie wij zijn, wat onze gemeenschappelijke kenmerken zijn - of waarom het juist zo ontbreekt aan gemeenschappelijke kenmerken. Bovendien raakt de canon onmiddellijk aan de moeilijke vraag, waar wij als samenleving of cultuur in de toekomst naartoe willen. Wat gaan wij overdragen op de kinderen en hoe gaan we dat doen? Welke literaire werken moeten ze lezen en welke niet? Onderwijs, opvoeding en overdracht van kennis blijken een terugkerend punt van zorg. We trachten deze kluwen van sentimenten en argumenten enigszins te ontwarren. Welke stelling wordt door wie en wanneer betrokken? Waarom wordt de canon soms als een beknellend keurslijf gezien, en soms juist als een zeer bruikbaar instrument van culturele zelfdefiniëring? Voorkennis Kennis van de cursussen Inleiding letterkunde en Culturele dialoog is gewenst. Standaard en een verplichte groepsbijeenkomst. Op die bijeenkomst dient u een poster te presenteren met daarop een stelling in het canondebat. Het verzorgen van een posterpresentatie én een schriftelijk werkstuk van maximaal 2000 woorden. Data: posterpresentatiedagen driemaal per jaar. Voor de data: zie cursuswebsite. Examinator en begeleider: Jan Oosterholt. Cursuscode: C59331 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module U kunt inschrijven voor de zomerschool na een oproep daartoe in de Modulair (mei), op de website van de Faculteit Cultuurwetenschappen en op de Studienetpagina. Aan de zomerschool zijn extra kosten verbonden. Omdat het precies 150 jaar geleden is dat Louis Couperus werd geboren, is 2013 uitgeroepen tot Couperusjaar. De faculteit Cultuurwetenschappen heeft dit jubileumjaar aangegrepen om een zomerschool te wijden aan het werk van deze schrijver. De zomerschool vindt plaats in dé Couperusstad bij uitstek Den Haag en duurt van maandag 4 tot en met donderdag 7 november Bij de zomerschool horen een reader en enkele literaire werken van Couperus die u vooraf moet lezen en bestuderen. Tijdens de zomerschool houdt u zich hoofdzakelijk bezig met het wetenschappelijk onderzoek over de schrijver en vooral zijn literaire werk. U analyseert enkele van zijn romans, u plaatst ze in de literaire context en u bestudeert en becommentarieert de verschillende, uiteenlopende benaderingswijzen vanuit de letterkunde. Ook geeft u een mondelinge presentatie over een specifiek onderwerp dat u vooraf thuis hebt voorbereid. Door deelname aan deze zomerschool oefent u vanuit uiteenlopende onderzoeksopdrachten diverse vaardigheden: verwerven van kennis, analyseren van enkele romans van Couperus, vergelijken van verschillende interpretaties, mondeling presenteren, formuleren van onderzoeksresultaten in een schriftelijk eindwerkstuk. In september 2013 is er een verplichte voorbereidende bijeenkomst. Hier leert u uw medestudenten en de docenten kennen, en krijgt u praktische informatie over de Zomerschool en vooral ook inzicht in wat van u verwacht wordt, welke eisen aan de uitwerkingen van de opdrachten gedurende de intensieve studiedagen en aan het afsluitende werkstuk gesteld worden. Ingangseis Propedeuse afgerond. Contactonderwijs Mondelinge presentatie gedurende de zomerschool en schriftelijk werkstuk. Begeleiders en examinatoren: dr. Lizet Duyvendak en drs. Dick Disselkoen.

54 Wetenschapsleer Ethiek Studiedag in 2e semester Studiedag in 2e semester Cursuscode: C01221 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module In de cursus Wetenschapsleer wordt een integrale benadering van de wetenschappen gepresenteerd. Klassieke wetenschapsfilosofische vragen vormen het vertrekpunt: Wat is wetenschap? Waarop is de geldigheid van wetenschappelijke kennis gebaseerd? Hoe komt wetenschap tot stand? Moeten er grenzen gesteld worden aan de wetenschap? Bij de beantwoording wordt echter niet alleen een beroep gedaan op de filosofie maar ook op de wetenschapsgeschiedenis, de wetenschapssociologie en de wetenschapsantropologie. U bestudeert in de cursus de relatie tussen wetenschap en werkelijkheid, tussen theorie en empirie en de relatie tussen wetenschap, techniek en maatschappij. Belangrijke stromingen en denkers die daarbij worden besproken zijn onder andere(n): het logisch empirisme, de theorieën van Popper, Lakatos, Kuhn, het wetenschappelijk realisme, het sociaal constructivisme en Latours wetenschapsantropologie. In het onderdeel over de relatie tussen wetenschap, techniek en maatschappij wordt onder andere aandacht besteed aan de opvattingen van Foucault en aan de ontwikkeling van vrouwenstudies. In de cursus wordt ook de discussie over de eenheid van wetenschap gepresenteerd. Daarbij staat de moderne, empirisch-analytische natuurwetenschap tegenover de mens- en cultuurwetenschappen en tegenover de biologie. Gaandeweg zal blijken dat ook ten aanzien van de wetenschap rotsvaste garanties en zekerheden een illusie zijn. Bezinning op wetenschap is geen overbodige luxe. Ook omdat de wetenschappen niet alleen zichzelf sturen, blijft een permanente en breed georiënteerde reflectie op wetenschappelijke kennis wenselijk en zelfs noodzakelijk. Deze cursus zet u aan tot reflectie op het bedrijven van wetenschap. Na bestudering kunt u een zelfstandig oordeel formuleren over de verhoudingen tussen de wetenschappen onderling en de complexe relatie tussen de wetenschap en de samenleving. Standaard en een studiedag. Examinator en begeleider: drs. Herman Simissen. 40 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden. Data: volgens afspraak (CBI-tentamen) Cursuscode: C23221 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module Ethiek maakt van oudsher een essentieel deel uit van de bezinning op de vooronderstellingen van het denken en handelen, die in de filosofie vorm krijgt. Het gaat om vragen als: welk handelen is goed en waarom? Hoe kan ik mijn handelen verantwoorden? Hoe zien de deugdzame mens en de rechtvaardige samenleving er uit? In de cursus komt onder meer naar voren dat filosofen teruggrijpen op de traditie als zij ethische problemen trachten te verhelderen. De antwoorden op ethische vragen door filosofen als Aristoteles en Kant zijn in de geschiedenis van de filosofie steeds opnieuw geïnterpreteerd en bekritiseerd. Dat verwerkingsproces kleurt onze huidige opvattingen over ethische vraagstukken. Door de theorieën van vijf invloedrijke filosofen te behandelen, biedt de cursus zicht op deze historische ontwikkeling. Opvattingen over juistheid en rechtvaardigheid, over het goede leven, verschillen per periode en per cultuur. De ethiek stelt zich niet tevreden met een afstandelijke beschrijving van zulke opvattingen, maar richt zich op de geldigheid en strekking van normen en waarden en vraagt zich af welke de meest rechtvaardige zijn. In de ethiek gaan theorie en praktijk hand in hand, want het rechtvaardige of goede is iets wat verwerkelijkt moet worden. Ethiek wordt daarom ook wel praktische filosofie genoemd. Ook het praktische aspect van ethiek komt in deze cursus daarom uitvoerig aan bod. Voorkennis Bekendheid met de cursus Inleiding in de filosofie vergemakkelijkt de bestudering van deze cursus. Standaard en een jaarlijkse studiedag. 80 juist/onjuist vragen. Data: 18-11, 16-4, 25,8. Examinator en begeleider: dr. Elisabeth den Hartog FILOSOFIE 53

55 Argumentatieleer Denken over cultuur Neem deel aan begeleidingsdag in 1e of 2e semester! FILOSOFIE 54 Cursuscode: C52211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module Argumentatie is er altijd op gericht een redelijke beoordelaar te overtuigen van de aanvaardbaarheid van een standpunt. Argumenteren veronderstelt dus een verschil van mening: als iemand een standpunt inneemt waar iedereen het mee eens is, zijn argumenten die een standpunt rechtvaardigen overbodig. In deze cursus wordt eerst stilgestaan bij het wezen van argumentatie: het innemen van standpunten, de verschillende soorten van meningsverschillen die kunnen worden onderscheiden, vormen van argumenteren en discussiëren. Vervolgens worden de belangrijkste kenmerken van dit hele proces geanalyseerd aan de hand van belangrijke theorieën en begrippen: de presentatie van de argumentatie, de verzwegen argumenten en standpunten, de argumentatiestructuur die een betoog kan aannemen, de deugdelijkheid van vormen van argumentatie en tenslotte drogredenen. Schrijvers en sprekers moeten in allerlei situaties hun publiek kunnen overtuigen. In deze cursus leert u niet alleen mondelinge en schriftelijke betogen te analyseren en beoordelen, maar krijgt u ook concrete aanwijzingen, soms in de vorm van modellen, om overtuigende schriftelijke en mondelinge betogen te maken. Een hele reeks oefeningen en verwijzingen naar achtergrondliteratuur helpen daarbij. Voorkennis Schrijfpracticum 1 en 2 dringend aanbevolen. Standaard. 15 meerkeuzevragen met 4 mogelijke antwoorden + 5 open vragen. Data: 19-11, 14-4 en Examinator en begeleider: drs. Herman Simissen. Cursuscode: C01321 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module De cursus Denken over cultuur wil uw denken over cultuur, een van de hoofdbezigheden van de cultuurwetenschapper, bevorderen en versterken. In de vorm van opdrachten vragen wij u om u intensief bezig te houden met vragen als: wat is een goede omschrijving van cultuur? Hoe bouw ik een referentiekader op om cultuurverschijnselen te analyseren en te begrijpen? Wat is de taak van de cultuurwetenschappen? Welke wetenschappelijke en wijsgerige analyses zijn actueel voor het bestuderen van cultuurvraagstukken? Welke samenhang bestaat er tussen het analyseren en interpreteren van cultuurvraagstukken en het beoordelen en bekritiseren van deze vraagstukken? In de opdrachten wordt u gevraagd een antwoord op deze vragen en ook andere vragen te formuleren waarbij u zich kunt baseren op de ideeën en theorieën van cultuurwetenschappers die u in de cursus worden aangereikt, zoals Collingwood, Huizinga, Foucault, Nussbaum en Bourdieu. Hiertoe is een tekstenbundel samengesteld. Hiernaast zijn voor de cursus bijdragen geschreven door Mieke Bal, Hans van Driel en Geno Spoormans, Raymond Corbey en Jacques de Visscher. De opdrachten, die in de vorm van studietaken zijn uitgewerkt, vindt u op de elektronische leeromgeving Studienet. Om het werken op Studienet te ordenen en ook te verlevendigen hebben we de site de vorm gegeven van een congres over Denken over cultuur. Voorkennis Kennis van de cursussen Inleiding in de filosofie en Wetenschapsleer zal een effectieve bestudering van de cursus ten goede komen. Standaard en landelijke groepsbijeenkomst. De begeleiding van Denken over cultuur start op specifieke data in het eerste en tweede semester. Alleen dan zijn de opdrachten beschikbaar op de cursuswebsite op Studienet. De schriftelijke opdracht kent drie onderdelen: een essaygedeelte, een logboek-gedeelte en een referaat. Data: De opdrachten worden tweemaal per jaar aangeboden. Kijk op de cursuswebsite op Studienet voor de juiste data. Examinator en begeleider: drs. Tom van Dorp.

56 Zomerschool filosofie filosofie en literatuur Voorjaar 2014 Cursuscode: C60321 Cursusniveau: 3 Studielast: 1 module U kunt inschrijven voor de zomerschool na een oproep daartoe in de Modulair, op de website van de Faculteit Cultuurwetenschappen en op de Studienetpagina. Aan de zomerschool zijn extra kosten verbonden. De Zomerschool filosofie wordt gehouden in Groningen. In de afgelopen decennia is steeds meer aandacht gekomen voor de onderlinge betrekkingen tussen filosofie en literatuur. In de zomerschool gaat het niet zozeer om de filosofische reflectie op de literatuur als wel, omgekeerd, om de literaire representatie van filosofische vraagstukken. Uitgangspunt is dat literaire werken een filosofische zeggingskracht kunnen hebben die niet zoals in een filosofische verhandeling gekenmerkt wordt door een aangehouden logische redenering, maar veeleer door een literaire evocatie van filosofische thema s. Hierbij kun je denken aan onderwerpen als mensbeelden, de vrije wil, liefde, vervreemding, ethische kwesties, cultuurdiagnoses en cultuurkritiek. Auteurs als de Griekse tragediedichters, Shakespeare, Dostojevski, Houellebecq en Proust leren ons het een en ander over de menselijke ziel, met name over diens donkere kanten. Shakespeare s plays are works of philosophy philosophy not argued but shown, aldus de hedendaagse filosoof Roger Scruton. Andere auteurs als Eliot, Kafka, Conrad, Musil, Marai en Thomas Mann richten zich in hun werk vooral op de relatie tussen mens en samenleving of op de cultuur als geheel. Mondelinge presentatie gedurende de zomerschool en werkstuk (ca woorden). Begeleiders en examinatoren: dr. Jeroen Vanheste en drs. Herman Simissen. In de zomerschool wordt het onderwerp bestudeerd aan de hand van drie illustratieve deelgebieden: literatuur en mensbeelden; literatuur en ethiek; en literatuur en cultuurkritiek. Daarnaast wordt op een meer theoretisch niveau ingegaan op methodologische vragen en op de vraag in hoeverre literatuur in staat is een bijdrage te leveren aan het beantwoorden van filosofische vraagstukken. Genoemde theoretische vragen en deelgebieden worden besproken en toegelicht in lezingen en discussies en aan de hand van verplichte literatuur (een reader en een roman), die ter voorbereiding op de zomerschool dient te worden bestudeerd. Ingangseis Propedeuse afgerond. Contactonderwijs FILOSOFIE 55

57 Het cultuurwetenschappelijk debat Cursuscode: C53211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module Cultuurwetenschappelijk debat is een zogenaamde lintmodule. U verzamelt 96 studie-uren door het bijwonen van activiteiten die in het kader van de cursus worden georganiseerd. Elke keer dat u aanwezig bent geweest, ontvangt u (op vertoon van een geldig persoonsbewijs of uw studentkaart) een deelnamebewijs dat staat voor een aantal studie-uren. Als u 96 studie-uren bijeen gespaard hebt, kunt u beginnen aan de eindopdracht (24 studie-uren). Die wordt pas beoordeeld als uw deelnamebewijzen 96 studie-uren vertegenwoordigen. Als u de opdracht met een voldoende hebt afgerond, verkrijgt u het cursuscertificaat. U hoeft niet voor CW-debat ingeschreven te staan om deel te nemen aan een activiteit. U kunt voor de cursus inschrijven op het moment dat u dat het beste uitkomt. De enige voorwaarde is dat u ingeschreven bent wanneer u aan de eindopdracht begint. Dit wordt gecontroleerd. Deelnamebewijzen van activiteiten in het kader van de module Cultuurwetenschappelijk debat blijven vijf jaar geldig. Hebt u ingeschreven en overschrijdt u de reguliere cursusinschrijftermijn van 14 maanden en zijn uw inschrijfrechten niet door het kopen van andere cursussen hernieuwd, dan ontvangt u uw cursuscertificaat door middel van een gratis tentamenkans. Houd bij de cursus Cultuurwetenschappelijk debat rekening met reiskosten om de activiteiten en lezingen te bezoeken. 4. Activiteiten en dagexcursies onder leiding van een staflid van de faculteit (8 studie-uren); 5. Het bijwonen van een studiedag van op de cursuswebsite op Studienet met name genoemde cursussen (8 studie-uren). Om deze studiedagen te kunnen bijwonen dient u ingeschreven te zijn voor de desbetreffende cursus, of deze al hebben afgerond. 6. Eindopdracht (verplicht): het schrijven van een essay van circa tweeduizend woorden waarin u een eigen visie geeft op het door uw gevolgde traject. Dit essay wordt beoordeeld en moet voldoende zijn (24 studie-uren). Het aanbod van activiteiten wordt voortdurend vernieuwd. Kijk voor het meest actuele aanbod op de cursuswebsite op Studienet. Voorkennis Schrijfpracticum 1 en Schrijfpracticum 2 dringend aanbevolen. Contactonderwijs. Het schrijven van een essay en deelname aan activiteiten. Data: volgens afspraak. CULTUURWETENSCHAPPEN In het kader van de cursus Cultuurwetenschappelijk debat neemt u deel aan activiteiten die de faculteit organiseert over actuele thema s of kwesties op het terrein van de cultuurwetenschappen. Als u aan voldoende activiteiten hebt deelgenomen, wordt u geacht een essay te schrijven waarin u een eigen visie geeft op het door u gevolgde traject. De volgende activiteiten maken deel uit van de cursus (tussen haakjes het aantal studie-uren dat u ervoor krijgt): 1. De landelijke CW-dag bij de opening van academisch jaar (8 studie-uren); 2. De CW-regiodagen (regio s: Zuid-Nederland en Vlaanderen, Noordoost-Nederland, West-Nederland (Randstad) in het voorjaar (8 studie-uren); 3. Studium-generalelezingen in uw eigen of een ander studiecentrum (4 studie-uren), in het geval van een dagprogramma: 8 studie-uren; Examinator: drs. Lieke van den Bulck MM Begeleiders: verschillen per activiteit. 56

58 Cultuurwetenschappelijke seminars Cultuurwetenschappelijke seminars 2 Cursuscode: C54211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module Cursuscode: C55211 Cursusniveau: 2 Studielast: 1 module Cultuurwetenschappelijke seminars is georganiseerd als lintmodule. Studenten kiezen uit het aanbod een aantal seminars totdat zij 120 studie-uren hebben gevuld. Elk seminar wordt afgesloten met een beoordeelde opdracht. Wanneer deze is goedgekeurd ontvangt u een deelcertificaat. Deelcertificaten van de module Cultuurwetenschappelijke seminars blijven vijf jaar geldig. Overschrijdt u de reguliere cursusinschrijftermijn van 14 maanden en zijn uw inschrijfrechten niet door het kopen van andere cursussen hernieuwd, dan ontvangt u uw cursuscertificaat door middel van een gratis tentamenkans. Aan de meeste seminars zijn extra kosten verbonden in verband met de inhuur van sprekers, de extra begeleidingstijd, huur van locaties en reizen. Tijdens een seminar wordt een bepaald cultuurwetenschappelijk onderwerp onder leiding van een docent diepgaand bestudeerd. De vorm waarin dat gebeurt, loopt per seminar sterk uiteen. U kunt denken aan leesgroepen, excursies, lezingencycli, bezoek aan congressen, hei-weekenden, enzovoort. Na inschrijving voor de cursus schrijft u apart in voor de aangeboden seminars. Het actuele aanbod staat vermeld op de cursuswebsite op Studienet. Er bestaan seminars van 30 en 60 studie-uren. Voor elk seminar geldt dat er een minimum en een maximum aan het aantal deelnemers is. Wanneer u 120 studie-uren hebt verzameld, ontvangt u bij overlegging van de deelcertificaten uw cursuscertificaat. De tentamenvorm verschilt per seminar. U kunt denken aan het houden van een referaat, het schrijven van een werkstuk, een mondeling tentamen, enzovoort. Data: volgens afspraak. Elk seminar heeft zijn eigen docent(en). Eindverantwoordelijk examinator voor de cursus: drs. Dick Disselkoen. Ingangseisen Studenten dienen de propedeuse te hebben afgerond. Overige ingangseisen worden per seminar bepaald. Om in te mogen schrijven voor Cultuurwetenschappelijke seminars 2 (C55211) moet u Cultuurwetenschappelijke seminars (C54211) hebben afgerond. Overige ingangseisen worden per seminar bepaald. Contactonderwijs. CULTUURWETENSCHAPPEN 57

59 Stage cultuurwetenschappen Zomerschool Roma Caput Mundi De Zomerschool Rome vindt bij uitzondering plaats in oktober 2014 CULTUURWETENSCHAPPEN Cursuscode: C80212 Cursusniveau: 2 Studielast: 2 modulen Studenten kunnen een stage voor de omvang van twee modulen onderbrengen in de gebonden keuze of vrije ruimte van de postpropedeuse van de bacheloropleiding Algemene cultuurwetenschappen. Hiervoor gelden de volgende voorwaarden: - Student dient zelf de stage te regelen. Een staflid van de faculteit Cultuurwetenschappen dient bereid te zijn de stage inhoudelijk te begeleiden. De faculteit heeft geen enkele inspanningsverplichting wat betreft het aanbieden van stageplaatsen. - Een stage dient academisch niveau te hebben. De stagebegeleider op het stageadres dient een afgestudeerd academicus te zijn met een voor de cultuurwetenschappen relevante opleiding. - De student moet voordat hij de stage gaat volgen schriftelijk toestemming vragen voor de inbreng van de stage in de opleiding. Een verzoek om toestemming wordt door de student gericht aan de Facultaire toetsingscommissie (FTC) van de faculteit Cultuurwetenschappen. - Het verzoek om toestemming gaat vergezeld van een stageplan dat opgesteld is volgens het daartoe door de faculteit aangereikte format. - De FTC zorgt voor een schriftelijke reactie aan de student. Indien de toestemming wordt verleend, doet de FTC daarvan ook mededeling aan de Commissie voor de examens. De eindopdracht bestaat uit een door de begeleider op het stageadres en de inhoudelijk begeleider vanuit de faculteit goedgekeurd stageverslag. Ingangseisen Propedeuse en 14 modulen van de postpropedeuse afgerond. Individueel Opdracht waarvan in elk geval een stageverslag deel uitmaakt. De student dient zelf een staflid van de faculteit te benaderen om zijn stage te begeleiden. Cursuscode: C56312 Cursusniveau: 3 Studielast: 2 modulen U kunt inschrijven voor de zomerschool na een oproep daartoe in Modulair en op de website van de faculteit Cultuurwetenschappen. Aan de zomerschool zijn extra kosten verbonden. Rome, hoofdstad en sieraad van de wereld (Roma, caput mundi, mundi decus) dichtte Alcuinus van York na de kroning in Rome van Karel de Grote tot keizer (Kerstmis 800). Zelfs al was de stad tot ruïnes vervallen, Rome sprak nog altijd tot de verbeelding. Meer dan twintig eeuwen daarvoor waren kleine hutdorpen ontstaan op heuveltoppen bij een doorwaadbare plaats in de Tiber. Samen zouden zij uitgroeien tot Rome, hoofdstad van een wereldrijk. Ook na de val van het West-Romeinse Rijk en het vertrek van de keizers bleef Rome een belangrijke rol spelen, omdat de stad inmiddels het centrum van de christenheid was geworden. Caput Mundi, hoofdstad van de wereld, kreeg zodoende een gelaagde betekenis: centrum van geestelijke én van wereldlijke heerschappij. De gelaagdheid van Rome staat centraal in deze zomerschool. Continuïteit en transformatie zijn daarbij de sleutelwoorden. Het verleden was en is in Rome tastbaar, zelfs onontkoombaar, meer dan in welke andere stad ter wereld ook. Weinig steden zijn immers gedurende zo n lange tijd van hun bestaan als universele hoofdstad beschouwd. Het verleden is in Rome steeds weer ingezet en hergebruikt, waarbij oude vormen een nieuwe betekenis kregen. Ingangseisen De propedeuse dient te zijn afgerond. Contactonderwijs. Naast de zomerschool in Rome zijn er twee verplichte bijeenkomsten in Nederland. Mondelinge presentatie in Rome die uitgewerkt wordt in een werkstuk na afloop van de zomerschool. Data: inlevering eerste versie: 1 maand na terugkeer uit Rome; inlevering definitieve versie: 3 maanden na terugkeer. Begeleiding en examinator: dr. Nathalie de Haan (Radboud Universiteit Nijmegen). Coördinatie: drs. Paul van den Boorn. 58

60 Onderzoekspracticum: bachelorscriptie Cursuscode: C42333 Cursusniveau: 3 Studielast: 3 modulen Met het Onderzoekspracticum bachelorscriptie sluit u uw bacheloropleiding af. In het kader van dit practicum doet u een wetenschappelijk (literatuur)onderzoek naar een bepaald onderwerp, dat in sommige gevallen aangevuld wordt met een leeronderzoek op basis van een set voorgeselecteerde data. In de loop van het practicum rapporteert u over de opzet van uw onderzoek en aan het eind presenteert u mondeling en schriftelijk de resultaten. Deze presentaties dienen te voldoen aan de criteria en normen die in de Practicumwijzer Onderzoekspracticum bachelorscriptie zijn vastgelegd. U bent niet vrij in het kiezen van een scriptieonderwerp. De onderwerpen die u onderzoekt, sluiten inhoudelijk aan bij cursussen uit het programma van de bacheloropleiding. Elke van de vier constituerende disciplines van cultuurwetenschappen (cultuurgeschiedenis, kunstgeschiedenis, letterkunde en filosofie) heeft daartoe een cursus aangewezen. In het academisch jaar zijn de onderwerpen: - Tot lering en vermaak. De opkomst van de genootschappen en verenigingen in de civil society ( ) (cultuurgeschiedenis). - De verbeelding van nationale identiteiten in de Nederlandse literatuur (letterkunde). - Recente perspectieven op de 17e-eeuwse schilderkunst (kunstgeschiedenis). - Denken over Europa (filosofie). Uitgebreide informatie over de onderwerpen kunt u vinden op de cursuswebsite op Studienet. Ingangseisen Studenten die willen inschrijven voor het Onderzoekspracticum bachelorscriptie mogen nog twee cursussen van de bacheloropleiding hebben openstaan. Voor deze twee cursussen dienen zij wel te staan ingeschreven. De openstaande cursussen mogen geen cursussen zijn, die inhoudelijk tot dezelfde discipline behoren als het gekozen onderwerp van de bachelorscriptie, en ook niet de cursussen Schrijfpracticum 2 en CW-Vaardigheden 2. Van deze regel zijn uitgezonderd de cursussen van de vrije ruimte. Na inschrijving ontvangt u van de scriptiecoördinator een brief waarin u wordt uitgenodigd een keuze voor een bachelorscriptie in een bepaalde discipline te maken. Zodra uw keuze binnen is, stuurt het secretariaat van de faculteit de benodigde studiematerialen toe. Het tijdschema van het Onderzoekspracticum bachelorscriptie is strak, de begeleiding intensief. U wordt geacht gelijk op te werken met de andere studenten die voor een bachelorscriptie in dezelfde discipline hebben gekozen. Op vooraf vastgestelde data moet u stukken leveren en toelichten aan de begeleider en uw medestudenten. Vrijwel niemand zal tijd overhouden om naast het Onderzoekspracticum nog andere cursussen te bestuderen. Het onderzoekspracticum bachelorscriptie start tweemaal per jaar, op 1 september en 1 februari. Er zijn gedurende de practicumperiode minimaal vier verplichte bijeenkomsten. Tussendoor is er geregeld contact met de inhoudelijke begeleiders per telefoon en per mail. Scriptie en mondelinge presentatie. De inhoud van de scriptie, de schrijfstijl en de mondelinge presentatie worden alle drie apart beoordeeld. De inhoud bepaalt het cijfer, de andere twee prestaties moeten voldoende zijn. Inhoudelijke begeleiders: dr. Ronald Rommes (cultuurgeschiedenis), dr. Frauke Laarmann (kunstgeschiedenis), dr. Jan Oosterholt (letterkunde), dr. Jeroen Vanheste (filosofie). Presentatie- en taalbegeleiders: drs. Lieke van den Bulck MM, drs. Wouter Steffelaar. Examinators: dr. Toon Bosch (cultuurgeschiedenis), dr. Jos Pouls (kunstgeschiedenis), dr. Lizet Duyvendak (letterkunde) en drs. Herman Simissen (filosofie). Inhoudelijk coördinator: dr. Toon Bosch. Organisatie: drs. Paul van den Boorn. CULTUURWETENSCHAPPEN 59

61 Cursusbeschrijvingen taalkunde en taalbeheersing De cursussen Taalkunde van het Nederlands, Taalbeheersing van het Nederlands en Schoolgrammatica zijn verplicht voor degenen die de educatieve minor Nederlands in hun bacheloropleiding willen opnemen. Andere opleidingstudenten kunnen deze cursussen alleen opnemen in de vrije ruimte. De cursussen kunnen ook als losse cursus besteld worden. De logische volgorde om de cursussen te bestuderen is 1) Schoolgrammatica, 2) Taalkunde van het Nederlands en 3) Taalbeheersing van het Nederlands. Schoolgrammatica Cursuscode: C16211 Cursusniveau: 1 Studielast: 1 module TAALKUNDE EN TAALBEHEERSING 60 Het fenomeen schoolgrammatica, ook wel pedagogische grammatica genoemd, heeft tot doel leerlingen te leren op een bewuste en overstijgende manier met de taal om te gaan. De bekende uitspraak ik kan toch al Nederlands is uiteraard een juiste mening: alle leerlingen beschikken immers over de zogenaamde taalcompetentie en brengen deze in de praktijk tijdens alledaagse communicatie. Spreektaal is vanuit taalkundig oogpunt nooit fout. Taal is pas fout of goed als we het normatief benaderen en dat is precies wat schoolgrammatica doet. Kennis van schoolgrammatica zorgt ervoor dat leerlingen ook goed over taal kunnen communiceren. Deze vaardigheid blijkt nuttig bij het aanleren van andere vaardigheden, zoals het leren van een vreemde taal, het juist gebruiken van een (tweetalig) woordenboek en het mee kunnen gaan in maatschappelijke taalafspraken en -normen. Dit laatste omvat bijvoorbeeld een juiste spelling, het aanwenden van juiste taalregisters, schrijfvaardigheden en andere aspecten van de secundaire taalbeheersing. Schoolgrammatica en het bestaan van taalafspraken en -normen hebben er helaas ook toe geleid dat veel mensen deze zaken beschouwen als de fundamenten van de Nederlandse taal. Taal, en dus ook de Nederlandse taal, is echter een natuurlijk fenomeen dat in de tijd is geëvolueerd, en niet is bedacht door iemand. Taalregels zijn star en vaak gebaseerd op meningen in plaats van op de werkelijkheid van de spreektaal. Sommige zinnen kunnen niet eenduidig worden ontleed, en ook woordsoortenbenoeming gaat veelal uit van een soort hokjes denken. Vanwege dit dogmatisme is het niet minder dan noodzakelijk dat docenten Nederlands op z n minst basiskennis hebben van de Nederlandse taalkunde. Voorkennis Geen. Standaard. Multiple-choicetentamen (40 vierkeuzevragen) data: 20-11, 5-2, 25-6 Examinator en begeleider: drs. Marjolein van Herten