Projekt onderzoek CAMBRIA Verbeteren van het groei & bloei proces

Transcriptie

1 Projekt onderzoek CAMBRIA Verbeteren van het groei & bloei proces Mijdrecht 1 december 2006 In opdracht van: LTO groeiservice potorchidee De nederlandse telers van Cambria. Gefinancieërd door: Productschap Tuinbouw Zoetermeer

2 Inleiding Cambria werd voorheen als bijteelt gebruikt bij tuinders die een breed scala aan orchideeën telen. Tegenwoordig is het product uitgegroeid tot een hoofdteelt. Door de mix van soorten, ontstaan door kruisingen tussen de geslachten is het mogelijk om met een divers sortiment een jaarrondteelt te realiseren. De bloeitijd van de diverse soorten lopen zeer uiteen. Er zijn duidelijke zomerbloeiers en winterbloeiers. De sturing van de groei en bloei staat nog in de kinderschoenen. Dit onderzoek is uitgevoerd met het plan om meer rendement uit het product te halen. Als we meer weten hoe de planten reageren op het klimaat: temperatuur en licht, tijdens de opk en de afk. Mede door de financiering van het Produktschap Tuinbouw wordt dit mogelijk onderzoek mogelijk gemaakt. De uitvoering was in handen van VAN OS research en de betrokken telersgroep van Cambria. Zij hebben het plantmateriaal verzorgd. De proeven die gedeeltelijk in kassen van het PPO te Aalsmeer plaatsvinden en gedeeltelijk in de praktijk zijn: Het effect van temperatuur en licht op de groeifase. Het effect van de zomertemperatuur op de bloeiaanleg en uitgroei. Voor de eerste proef worden er 4 klimaatkassen gehuurd voor een periode van 20 weken. Voor de tweede proef worden diezelfde kassen gebruik voor een periode van 10 weken. In dit rapport vindt u de resultaten en waarnemingen van beide proeven. 1 december 2006 Tettie van Os

3 INHOUD blz. Inleiding OPKWEEK: Proef opzet 1 Resultaten 2 Conclusie opk 6 AFKWEEK: Proef opzet 7 Resultaten Hansueli Isler 9 Colmonara Bob Cat 11 Violetta von Holm 13 Cambria Plush 15 Nelly Isler 17 Conclusie afk 19

4 OPKWEEK: Proef opzet Voor de opk worden diverse rassen per 1 maart 2005 onder 4 verschillende temperatuurregiems opgekt. De planten worden van het begin tot het eind gevolgd in hun groei, gewaskenmerken en de bloei. Geconditioneerde kasafdelingen: etmaaltemp dag / nacht kas uur nacht en 12 uur dag kas idem kas idem kas dag zal langer zijn dan nacht om etm te halen In 9 / 2005 worden de volgende planten neergezet. plant nr. Soort stadium datum herkomst per afd. A Colmanara Wild Cat ''Bob Cat'' (51) bulb+scheut 5 H. Wooning 90 A1 Colmanara Wild Cat ''Bob Cat'' (51) scheut 5 H. Wooning 12 B Violetta von Holm ''Dominique'' mix 3 H. Wooning 102 C Cambria Plush ''Favorit'' (98) bulb+scheut 5 H. Wooning 51 C1 Cambria Plush ''Favorit'' (98) bulb 5 H. Wooning 51 D Burrageara Nelly Isler (87) scheut 5 H. Wooning 51 D1 Burrageara Nelly Isler (87) bulb+scheut 5 H. Wooning 51 E Wilsonaria Stirling Tiger (6519) bulb 7 J. Mulder 50 E1 Wilsonaria Stirling Tiger (6519) bulb+scheut 7 J. Mulder 50 F Beallara Peggy Ruth Carpenter (6124) scheut 7 J. Mulder 100 De eerste meting is verricht na 7 weken. In de koudste afdeling blijft de groei achter. De beworteling is hier ook minder als bij de andere behandelingen. De behandeling 22/20 blijft ook achter bij de behandelingen met een koudere nacht. Nelly Isler en Sterling Tiger geven de voorkeur aan een etmaalgemiddelde van 21 graden Celcius.

5 Resultaten Aantal nieuwe scheuten gemiddeld over alle rassen 1,40 1,20 1,00 0,80 0,60 0,40 0,20 0, ,81 0,84 0,80 0, ,17 1,21 1,18 1,10 lengte scheut gemiddeld over de rassen 18,00 16,00 14,00 12,00 10,00 8,00 6,00 4,00 2,00 0, ,85 7,03 8,11 8, ,15 15,33 13,93 12,80

6 Totale resrultaten per ras Lengte + aantal scheuten Colmanara Wild Cat lengte 22 14,5 17,4 17,1 14,5 Colmanara Wild Cat lengte 15 11,26 8,83 14,07 10,06 Violetta von Holm lengte 22 12,7 13,9 11,3 8,9 Violetta von Holm lengte 15 9,95 9,59 9,68 12,19 Violetta von Holm # scheut 22 1,46 1,62 1,46 1,16 Violetta von Holm # scheut 15 1,46 1,35 1,55 1,45 Plush, bulb + scheut lengte 22 18,2 19,2 19,2 20,0 Plush, bulb + scheut lengte 15 12,29 13,57 11,71 16,41 Plush, bulb lengte 22 12,0 11,1 11,4 11,2 Plush, bulb lengte Plush, bulb # scheut 22 1,03 1,03 1,03 1,13 Plush, bulb # scheut ,9 Nelly Isler, scheut # scheut 22 0,61 0,54 0,61 0,5 Nelly Isler, scheut # scheut 15 0,26 0,38 0,24 0,32 Nelly Isler, bulb+scheut lengte 22 12,6 14,5 12,7 13,8 Nelly Isler, bulb+scheut lengte 15 9,7 7,14 9,39 8,61 Nelly Isler, bulb+scheut # scheut 22 1,22 1,34 1,19 1,16 Nelly Isler, bulb+scheut # scheut 15 1,19 1,38 1,13 1,13 Stirling Tiger,bulb lengte 22 15,4 15,6 14,2 13,6 Stirling Tiger,bulb lengte Stirling Tiger,bulb # scheut Stirling Tiger,bulb # scheut 15 0,9 0,86 0,86 0,82 Stirling Tiger, bulb+scheut lengte 22 23,0 26,4 21,7 18,4 Stirling Tiger, bulb+scheut lengte 15 12, ,89 10,4 Peggy Ruth lengte 22 4,81 4,53 3,81 2,00

7 Peggy Ruth Peggy Ruth Peggy Ruth lengte # scheut # scheut 15 0,1 0,1 0,1 0,1 22 1,71 1,75 1,81 1, ,02 0,04 0,02 0

8 Twee rassen die anders omgaan met hun scheutgroei. Violetta von Holm maakt scheuten en tegelijk rijpen andere scheuten af. Peggy Ruth heeft een volgroeide bulb en start in 15 met nieuwe scheuten Violetta von Holm ''Dominique'' Aantal scheuten in 15 en 22 bij de volgende temperaturen : Beallara Peggy Ruth Carpenter (6124) Aantal scheuten in 15 en 22 bij de volgende temperaturen :

9

10 Twee rassen die anders omgaan met hun scheutgroei. Cambria Plush Favoriet slaat in de koude kas goed aan Stirling Tiger maakt meer lengte bij de warme kas, warme nacht. Cambria Plush ''Favorit'' (98) bulb+scheut lengte scheut in 15 en 22 bij de volgende temperaturen : Wilsonaria Stirling Tiger (6519) bulb+scheut lengte scheut in 15 en 22 bij de volgende temperaturen : Bij de afdeling met d/n 22/20 graden C is de inhaalslag in groei te verklaren door de verbeterde watergift.

11 Conclusie opkproef Uit de resultaten tot bleek dat de groei van de scheutlengte gemiddeld over alle rassen het grootst was bij de 22/20 graden behandeling. De koudste kas bleef korter en achter in gewasgroei. Cambria Plus Favorit echter reageerde anders. Het gewas had maar een verschil in gewaslengte van 2 cm tussen alle temperatuurbehandelingen en hierbij komt nog dat het ras de meeste lengte maakt in de koudste kas van 18/16 graden. Stirling Tiger heeft een verschil van 8 cm tussen de best groeiende en kortste partij. Wat betreft het aantal scheuten was er ook variatie in de reactie per gewas. Gemiddeld was hier ook de behandeling 22/20 graden het beste. De warmste behandeling met koude nacht en hoge dag temperaturen geeft een snelle afrijping van de plant. De plant begint eerder met de bloei. Hoge temperatuur overdag bevorderd de snellere groei en bloei. De suikers die overdag gemaakt worden, kunnen s nachts omgezet worden voor generatieve groei. De lage temperatuur s nachts zet de plant stil. Een gemiddeld 21 graden etmaal met een kleine schommeling laat de meeste groei toe. Koudere kassen geven een vertraging in groei, wat kan zorgen voor bloeispreiding. Het manipuleren van de plant met de temperatuurmogelijkheden van de kas kan in het voordeel van de tuinder zijn. Het Cambria-gewas is zeer divers van genetische herkomst. Voor de groei geeft een etmaal temperatuur van 21 graden een goed resultaat in de combinatie 22 graden overdag en 20 graden s nachts. Een groter dag nacht verschil geeft eerder bloei. Een lagere etmaal temperatuur geeft minder groei en uitstel van bloei over het algemeen genomen.

12 AFKWEEK: proefopzet In 27 van 2005 zijn diverse rassen door twee tuinders beschikbaar gesteld. Deze planten hebben 15 weken bij 4 temperaturen gestaan in dezelfde geconditiondeerde kassen als de voorgaande proef. Nu met de volgende behandelingen: kas dag / nacht temperatuur etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = 17 Het betreft hier een afk proef waar grotere planten ingezet zijn met scheuten waar de planten op kunnen bloeien. In 43 van 2005 zijn de planten naar het bedrijf van Van der Weijden en het bedrijf van H. Wooning gegaan waar verdere bloei is waargenomen. Eind december 2005 zijn de waarnemingen gestopt. stadium van de plant aantal planten Soort plantdatum Herkomst Colmonara Wild Cat ''Bob Cat'' (51) scheut 49 J. Mulder 192 Violetta von Holm ''Dominique'' mix 51 J. Mulder 240 Cambria Plush ''Favorit'' (1) scheut 52 J. Mulder 256 Burr. Nelly Isler (87) scheut 52 J. Mulder 128 Burr. Nelly Isler (87) 2 scheut 52 J. Mulder 128 Odcdm. Hansueli Isler (21) scheut 34 uitgegroeide Odcdm. Hansueli Isler (21) scheut 35 Odcdm. Hansueli Isler (21) 2 scheuten 36 Dgmra Winter Wonder mix 48 H. Wooning 168 H. Wooning 48 H. Wooning 24 H. Wooning 240 Het soort Dgmra Winter Wonder heeft scheut op scheut gemaakt en is niet tot bloei gekomen. Geen enkele temperatuur was geschikt.

13 Lengte waarnemingen van Colmonara Bob Cat op het PPO voordat de planten uit de afkkasjes terug naar de tuinder gaan. lengtemeting bloemtak bij Colmonara Bob Cat ( 28 gestart) lengte in centimeters C(25-21) 20 C(22-18) 17 C(19-15) 17 C(22-12) uitgezocht = scheut 33,35 25,00 14,63 17,73 uitgroeidende scheut 55,6 37,23 27,53 24,69 Verder zijn de bloeigegevens per ras beschikbaar en worden hierna benoemt.

14 Cambria afkproef PPO / PT Hansueli Isler herkomst behandeling Wooning Orchids De planten zijn per temperatuur weggezet, 60 planten per afdeling kas etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = 17 pootdatum Odcdm. Hansueli Isler scheut uitgegroeide scheut 35 2 scheuten 36 oogst gegevens kas # tak # bloem zijtakjes lengte 1 scheut ,3 1,49 19,3 1,47 74, ,3 1,50 18,3 0,98 77, ,5 1,66 20,0 0,83 80, ,7 1,55 19,0 1,29 86,2 42,7 1,5 19,1 1,1 79,7 uitgegroeide ,2 1,42 19,3 1,17 77,3 scheut ,0 1,25 21,3 1,83 77, ,0 1,25 16,3 1,11 68, ,4 1,33 17,8 1,00 82,5 39,4 1,3 18,7 1,3 76,3 2 scheut ,2 1,50 19,0 0,33 65, ,0 2,20 23,0 1,00 80, ,2 2,33 20,8 1,25 61, ,2 2,50 23,8 0,17 65,0 43,4 2,1 21,7 0,7 67,9 Het aantal bloemen bij de uitgegroeide scheut op de tak blijft achter bij een lage nacht-temperatuur. Ook bij dezelfde taklengte Bij de uitgezochte planten met twee-scheuten blijft bij de warmste behandeling het aantal takken per plant flink achter. De tweede tak komt te laat, of helemaal niet.

15 lengte kas 1 scheut uitgegr sch 2 scheut ,8 77,3 65, ,1 77,0 80, ,6 68,3 61, ,2 82,5 65,0 Planten met 2 scheuten en ook 2 takken maken in de meeste behandelingen een kortere bloemsteel. Dit geldt niet voor de behandeling van graden waar over alle planten de bloemsteel lengte constant te noemen is. De planten die met een volgroeide scheut in de afk zijn geplaatst bloeien hooguit 4 weken eerder dan de overige partijen. Gemiddeld is het maar twee en een halve eerder.

16 Cambria afkproef PPO / PT Colmonara Wild Cat Bob Cat (51) herkomst J. Mulder, Jamuflor; opgepot in 51 van 2004 behandeling De planten zijn per temperatuur weggezet, 60 planten per afdeling kas etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = 17 afkproef # tak zijtak lengte ,09 1,04 4,74 64, ,88 1,05 4,06 61, ,28 1,10 3,90 56, ,59 1,10 3,88 58,17 De cijfers in percentage s ten opzichte van de temperatuur 22 / gemiddelde bloei 98,3 100,0 103,1 105,9 aantal tak 99,4 100,0 104,5 104,6 aantal zijtak 117,0 100,0 96,1 95,6 lengte bloemtak 105,4 100,0 91,4 94,9

17 etmaal temperatuur gemiddelde bloei 98,3 100,0 103,1 105,9 aantal tak 99,4 100,0 104,5 104,6 aantal zijtak 117,0 100,0 96,1 95,6 lengte bloemtak 105,4 100,0 91,4 94,9

18 Cambria afkproef PPO / PT Violetta von Holm Dominique herkomst J. Mulder, Jamuflor; opgepot in 51 van 2004 kas etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = Aan de wortelhals en op de bulb zijn bruine vlekken bij de temp graden 47 Bij de hoogste temperatuur wordt de tweede bloemtak langer. De planten bij gemiddeld 20 graden zien er het mooist uit. Deze hebben de langste takken en de meeste bloemen per tak. Violetta von Holm 'Dominique' kas # tak # bloem lengte ,2 1,65 10,2 40, ,9 1,54 11,9 42, ,8 1,60 10,8 39, ,2 1,63 10,8 39,8 Een hoge temperatuur overdag geeft meer takken per plant

19 Hoe warmer geteeld, des te vroeger de bloei. De taklengte bepaald het aantal bloemen per plant

20 Cambria afkproef PPO / PT Cambria Plush 'Favorit' (1) herkomst J. Mulder, Jamuflor; opgepot in 52 van 2004 behandeling De planten zijn per temperatuur weggezet, 64 planten per afdeling De planten zijn in 4 geconditioneerde kasjes op het PPO geplaats voor afk. De planten zijn in 43 teruggegaan, dwz naar Van de Weijden in Kudelstaart. Daar zijn de bloeiwaarnemingen gedaan. kas etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = etmaal gemiddelde = De bulben van de hoofdscheut laten het volgende beeld zien. Bulben van de partij van 23 gr etmaalgemiddelde zijn het volst. De bulben van de partij van 17 graden etmaal (22 / 12) zijn aan het indrogen. In 47 staat er nog geen scheut naast. 52 De planten die overslaan hebben in 52 een scheut ernaast. van de partij met een etmaalgemiddelde van 20 graden zijn de scheuten afgerijpt, van de overige partijen is de scheut minder ver. Cambria Plush 'Favorit' (1) 64 planten afkproef temp. aantal tak aantal bl zijtakjes lengte % geen bloei ,6 1,3 14,4 2,2 67,2 26, ,1 1,3 11,1 1,8 65,7 15, ,6 1,3 10,2 1,5 63,1 37, ,9 1,3 11,1 1,3 66,4 15,6 Een hogere afk temperatuur geeft meer bloemen en meer vertakkingen Tussen de behandelingen is er geen verschil in oogst en aantal tak per plant.

21 Een hogere afk temperatuur geeft meer bloemen en meer vertakkingen Een hogere temperatuur op de dag geeft langere bloemstelen. Favorit afkproef PPO, % bloei temp % bloei

22 Cambria afkproef PPO / PT Burr. Nelly Isler (87) herkomst J. Mulder, Jamuflor; opgepot in 52 van 2004 behandeling De planten zijn per temperatuur in twee groepen beoordeeld, met 1 of met 2 scheuten per plant, totaal 260 planten. Resultaten van de Bloei afk temp. Nelly Isler aantal tak aantal bl zijtakjes tak lengte scheut 41,2 1,9 12, , scheut 40,7 2,3 12, , scheut 42,1 1,7 12, , scheut 41,6 1,9 11, , scheut 44,6 1,6 10, , scheut 45,4 2,5 9,8 5 37, scheut 45,0 1,8 10, , scheut 45,6 2,5 8,6 8 37,5 Hogere afk temperatuur geeft ruim twee weken bloei vervroeging

23

24 Conclusie afk proef Hansueli Isler Tijdens de bloei is het aantal bloemen bij dezelfde taklengte lager bij lagere nachttemperaturen. Bij de warmste behandeling komt de tweede tak te laat of helemaal niet. Planten met 2 scheuten en 2 bloemtakken maken kortere bloemstelen. Dit geldt niet voor 22/18. Hier is een constante bloemsteellengte bij alle planten. Planten die met een volgroeide scheut in de afk zijn geplaatst bloeien gem. twee en een halve eerder dan de overige planten. Colmonara Wild Cat Bob Cat De lengte van de bloemsteel neemt af naar mate de temperatuur afneemt. De warmste behandeling bloeit het eerst, een temperatuur kwestie. De koudere behandelingen hebben 5 procent meer takken De behandeling 25/21 graden maakt takken met 17 procent meer zijtakjes en 5 procent meer lengte dan de behandeling 22/18 graden. Violetta von Holm Dominique Planten geteeld bij 22/18 graden zien er het beste uit. Hoe warmer geteeld, des te vroeger de bloei. Bij de hoogste temperatuur wordt de bloemtak langer. Het aantal bloemen per plant wordt direct bepaald door de taklengte. Cambria Plush 'Favorit' Een laatbloeier in deze proef. In 47 waren de scheuten nog niet gerijpt. De bulben bij 23 graden etmaaltemperatuur zijn vol. De bulben van de laagste temperatuur zijn aan het indrogen. In 52 geven de planten die de bloei overslaan een scheut ernaast. Planten van de behandeling 22/18 graden zijn afgerijpt. De overige partijen zijn minder ver. Net als bij de opk is dit gewas minder temperatuurgevoelig. Tussen de behandelingen is geen verschil in oogst en aantal takken per plant. Een hogere afk temperatuur geeft meer bloemen per plant en meer vertakkingen. Bekend is dat de plant bij warme temperaturen een lichter gekleurde bloem toont. En bij lage temperatuur een intensere rode kleur. Burr. Nelly Isler Hogere afk temperatuur geeft minstens twee weken bloei vervroeging Het aantal meertak is beduidend hoger bij lage nachttemperaturen, 12 en 15 graden s nachts. Vooral bij de planten die met twee afgerijpte scheuten de afk in zijn gegaan. Een diversiteit aan Cambria gewassen. Per gewas een ander advies. Temperatuur kan een belangrijke factor zijn om de bloei te sturen. De lengte van het gewas, de bloei, lengte van de tak en het aantal bloemen zijn temperatuur afhankelijk. Telers kunnen deze informatie gebruiken om hun gewas te sturen en het eindproduct te beïnvloeden.