werkbladen thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt
|
|
- Fedde Groen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 werkbladen thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt
2 inhoud introductie wat ga je doen 2 mindmap 3 introductiefilm woii in nederlands-indië 4 even voorstellen: eric, olivier en beau schneider 5 aan de slag documentaire de oorlog van eric schneider 6 thema 1 7 Door de ogen van een kind: Het uitbreken van WoII in Nederlands-Indië thema 2 9 thuis? thema 3 11 Het leven in de kampen thema 4 13 Herinneren thema 5 15 Afscheid thema 6 17 Doorvertellen van verhalen thema 7 19 Het leven buiten de kampen thema 8 21 Vrijheid? Het einde van WOII in Nederlands-Indië verrijking a 23 Familiegeschiedenis thema 9 24 jouw Familiegeschiedenis verrijking b 25 De onafhankelijkheidsoorlog: (Bersiap & politionele acties) thema Tijd van geweld thema Indonesisch-Nederlands conflict thema Indonesië 1
3 introductie wat ga je doen Je gaat aan de slag met het onderwerp oorlog in Nederlands-Indië. Je volgt daarbij het verhaal van de familie Schneider: vader Eric en zonen Olivier en Beau. Hoe ga je aan de slag? Je leest informatie. Je bekijkt fragmenten uit de documentaire en animatiefilm. Je maakt de vragen en vult het antwoord in. Met de klas, alleen of met z n tweeën. vul in Je gaat met elkaar in gesprek over een onderwerp. Je zoekt iets op. Wat voor vragen zijn er? Er zijn drie soorten vragen: kijkvraag Bij de kijkvraag let je goed op wat er allemaal gebeurt in het documentaire-fragment. verdiepingsvragen Dit zijn vragen over een onderwerp uit het fragment, of je denkt na over wat het onderwerp voor jou betekent. bonusvraag Dit is een extra (creatieve) opdracht die je kunt maken. Succes! 2
4 introductie mindmap Vul onderdeel 1, 2 en 3 van de mindmap in. Gebruik steekwoorden of korte zinnen. 2 1 en ik denk aan... 3 Ik weet... dit wil ik graag weten... gedachte kennis vraag Nederlands-indië & oorlog nieuw vergelijking nu weet ik... wat ik wel/niet herken... Als je alle opdrachten klaar hebt, vul je onderdeel 4 t/m 7 in. 6 4 wat mij heeft verbaasd, is... omdat... verbazing ik vind... omdat... mening 5 7 3
5 introductie introductiefilm woii in nederlands-indië Bekijk de introductiefilm over de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. (6.21 min) 4
6 introductie even voorstellen eric, olivier en beau schneider Lees over Eric, Olivier en Beau Schneider. De hoofdpersonen uit de documentaire De oorlog van acteur Eric Schneider die je gaat bekijken. mei 1940 Deze documentaire gaat over de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. De hoofdpersoon is Eric Schneider (1934). Eric werd geboren in Nederlands-Indië, nu Indonesië. Hij is een bekende Nederlandse theateracteur. eric Eric was 8 jaar toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak in Indië en 11 toen de oorlog afliep. Tijdens de oorlog kwam hij met zijn moeder en broertjes in een Japans interneringskamp op Java terecht. beau In de documentaire zijn ook de zonen van Eric te zien: Beau, ook acteur en bekend van Goede Tijden Slechte Tijden (GTST), en Olivier Schneider. Zij reizen zeventig jaar later naar Indonesië om de plekken te bezoeken waar hun vader is opgegroeid. Thuis wordt er niet veel gepraat over de jeugd van hun vader Eric. Eric gaat niet mee naar Indonesië, maar via de telefoon is hij toch reisgenoot van zijn zoons. Wat was hun vader voor een jongen toen hij met zijn moeder en twee broers in 1942 in een Japans interneringskamp terechtkwam? Wat heeft hij daar meegemaakt? En, hoe heeft het zijn leven verder beïnvloed? Daar hopen de zoons tijdens deze reis achter te komen. eric wie? Beau en Olivier noemen hun vader bij de voornaam: Eric aug 1941 fam. Schneider, batavia, juni 1935 beau & cameraploeg in indonesië 2015 olivier 5
7 aan de slag documentaire de oorlog van eric schneider Optie 1 Bekijk de NOS-documentaire De Oorlog van Eric Schneider (38,37 min.) Optie 2 Ga door naar een thema op de volgende bladzijde. 6
8 thema 1 Door de ogen van een kind Het uitbreken van WoII in Nederlands-Indië Lees de tekst. Eric werd geboren in Nederlands-Indië. Dat was vroeger een kolonie van Nederland. Het eilandenrijk heet nu Indonesië. Hij was 8 jaar toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak in Indië. Tijdens de oorlog kwam hij met zijn moeder en broertjes in een Japans interneringskamp op Java terecht. In dit fragment zie je ook zijn zonen Beau en Olivier. Zij reizen naar Indonesië. Daar bezoeken ze de plekken waar hun vader is opgegroeid, zijn oude thuis. Ondertussen vertelt Eric in Nederland over de oorlog. fam. Schneider, batavia, juni 1935 vul in Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. 1 Beschrijf de belangrijkste gebeurtenis uit dit fragment. Leg uit waarom je dit het belangrijkste vindt. 2 De familie Schneider had een bevoorrecht leven. Waar zie je dat aan? Begrippenlijst blz 5 Japans (internerings)kamp: Japanse interneringskampen waren gevangenkampen waar burgers of krijgsgevangen militairen gedurende de Japanse bezetting van Nederlands-Indië ( ) gedwongen waren te blijven onder toezicht van het Japanse gezag. Japanse interneringskampen worden ook wel eens aangeduid als jappenkampen. Jappen was een scheldwoord voor de Japanse bezetter. blz 7 Bevoorrecht: Genieten van zaken die veel anderen niet hebben. 7
9 thema 1 Door de ogen van een kind Het uitbreken van WoII in Nederlands-Indië vul in 3 Eric Schneider was een kind toen de oorlog uitbrak en Japan Nederlands-Indië bezette. Wat was zijn eerste confrontatie met de Japanse bezetters? Welk gevoel denk je dat dit hem als jongetje gaf en wat vertelt hij hierover? 4 Voor de 8-jarige Eric kwam de bezetting letterlijk uit de lucht vallen, maar in werkelijkheid gingen daar een aantal gebeurtenissen aan vooraf. Zet de gebeurtenissen in chronologische volgorde. afbeeldingen uit De terugkeer 8
10 thema 2 thuis? Lees de tekst. Acteur Eric Schneider vertelt over zijn jeugd. Hij groeit op in Nederlands-Indië, dat vroeger een kolonie van Nederland was. Hij kan daar buiten spelen en de baboe zorgt voor hem en zijn broertjes. Dat was zijn thuis. Toen de oorlog uitbrak veranderde dat. Erics vader moet het gezin verlaten. Voordat hij wegging gaf hij zijn vrouw (Erics moeder) een opdracht mee Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. Met Neneh, Soekasari okt
11 thema 2 thuis? 1 Over welke periode gaat dit fragment het meest? 2 Eric Schneider vertelt dat toen de oorlog uitbrak zijn vader een immorele opdracht aan zijn vrouw (Erics moeder) gaf. Wat is er immoreel aan die opdracht? Mijn vader zei wel iets tegen mijn moeder. Later heeft mijn moeder dat ook een keer aan ons verteld. Hij zei tegen haar: Dit duurt vijf jaar. En alsjeblieft, breng ze levend terug. Dat is bijna een immorele opdracht. 3 In het fragment wordt gezegd: De Indische jeugd wordt vaak de mooiste jeugd genoemd. Eric vertelt hoe hij opgroeide in Nederlands-Indië. Dat was zijn thuis. Vul in de linker kolom de begrippen in die jij het meest vindt passen bij Erics jeugd vóór de oorlog. Vul daarna in de rechterkolom de begrippen in die jij het meest vindt passen bij Erics jeugd tijdens de oorlog. Bedenk voor iedere kolom nog 1 woord. veilig vrij opgesloten geborgen angst Vóór de oorlog 4 Eric vertelt over zijn herinnering aan de bedienden in Bandung. Deze herinnering past bij het begrip geborgen. Tijdens WOII in Indië Denk terug aan vroeger. Beschrijf een jeugdherinnering die je vindt passen bij het begrip geborgen of bij een ander begrip uit opdracht 3. Bespreek dit in tweetallen. Begrippenlijst blz 10 Immoreel Iets wat ingaat tegen het gevoel van wat eervol is en wat hoort. Geborgen Beschermd tegen gevaar. 10
12 thema 3 Het leven in de kampen Lees waarover dit fragment gaat. Tijdens de oorlog zit Eric Schneider als klein kind in verschillende Japanse kampen gevangen. In dit fragment vertelt hij over zijn leven in één van de kampen. Zijn zoons Beau en Olivier bezoeken bijna zeventig jaar later de plek waar vroeger het kamp was. De Japanse bezetters isoleren de Europeanen van de Aziatische bevolking. Indo-Europeanen (van gemengde Europese en Indonesische afkomst) moeten op grond van hun Aziatische afkomst opgaan in de Indonesische bevolking. Op sommige plekken bleven de Indo-Europeanen daardoor buiten de kampen, op andere eilanden worden zij ook geïnterneerd. Het leven buiten de kampen is echter niet veel beter dan in de kampen. Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. aug
13 thema 3 Het leven in de kampen 1 Leg uit waar dit fragment over gaat. 2 Eric Schneider was acht jaar toen hij voor het eerst in een Japans kamp zat opgesloten. Wat vertelt Eric daarover? 3 Kinderen gebruiken hun fantasie en spelen dat ze gelukkig zijn. Wat bedoelt Eric hiermee? vrouwenkamp Deze tekening is van Lola Michon van het vrouwenkamp Kramat in Batavia (Jakarta). Lola was 14 jaar toen ze de tekening in 1945 maakte. Collectie: Indisch Herinneringscentrum 4a Kinderen en moeders hebben tijdens de oorlog veel getekend in de kampen. Waarom denk je? 4b Moeders probeerden voor hun kinderen een thuis te creëren in de kampen. Wat heb jij nodig om je ergens thuis te voelen? Begrippenlijst blz 11 Japans (internerings)kamp Japanse interneringskampen waren gevangenkampen waar burgers of krijgsgevangen militairen gedurende de Japanse bezetting van Nederlands-Indië ( ) gedwongen waren te blijven onder toezicht van het Japanse gezag. Japanse interneringskampen worden ook wel eens aangeduid als jappenkampen. Jappen was een scheldwoord voor de Japanse bezetter. 12
14 thema 4 Herinneren Lees wat Beau en Olivier in Indonesië doen. Beau en Olivier bezoeken één van de ruimtes van een voormalig Japans interneringskamp waar hun vader als kind gevangen zat. Soms waren de kampen afgezette woonwijken, waar je niet uit kon. In de huizen of andere gebouwen zaten honderden mensen bij elkaar opgesloten. beau Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. olivier 13
15 thema 4 Herinneren 1 In het fragment komen verschillende personen aan het woord over herinneringen. Welk verhaal boeit je het meest? Leg uit waarom. 2 Eric Schneider zegt oorlog zit in je. De zoons herkennen dat. Maak de zin af De oorlog zit in je betekent 3 Eric raakt snel geëmotioneerd als hij aan zijn jeugd tijdens de oorlog denkt en wil hier niet altijd over praten. Leg uit waarom. Herken je dit bij jezelf of bij iemand anders uit je familie? Leg uit. 4 Maak een gedicht van vier regels over het onderwerp oorlog zit in je. oefenregels gedicht oorlog zit in je 14
16 thema 5 Afscheid Lees de tekst over interneringskampen tijdens WO II in Indië. Japan droomt van Zuidoost-Azië als een economische grootmacht en wil Europese burgers zo veel mogelijk uit deze samen leving weren. De Japanners zetten hen daarom in burgerkampen of krijgsgevangenkampen gevangen: Vrouwen en kinderen gingen naar vrouwenkampen. Jongens vanaf 10 jaar gingen naar een jongens- of mannenkamp. Militairen en mannen werden geïnterneerd en gedwongen tot dwangarbeid Gevangenen en geïnterneerden krijgen het in de loop van de oorlog steeds slechter. Ook worden ze verplaatst van het ene naar het andere kamp. Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. Jaren 1930 Jaren
17 thema 5 afscheid 1 Schrijf op wat je is bijgebleven van dit fragment. Noem minimaal drie punten. 2 Oorlog doet verschrikkelijke dingen met gezinnen. Zo worden de gezinsleden van de familie Schneider uit elkaar gehaald. Wie van het gezin heeft in welk type kamp gezeten? Teken een verbindingsstreepje tussen de persoon en het kamp. Erics vader krijgsgevangenenkamp Erics moeder jongens- of mannenkamp Eric Carel Jan (Erics broer) Hans (Erics broer) 3 Welke personen heb jij om je heen nodig om je thuis te voelen? vrouwenkamp 16
18 thema 6 Doorvertellen van verhalen Lees wat Beau en Olivier tijdens dit fragment doen, bekijk het fragment en beantwoord daarna de vragen. Olivier en Beau reizen met de trein in Indonesië via dezelfde weg als hun vader meer dan 70 jaar geleden. Trein tijdens de oorlog Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. 1 Vanuit welk perspectief wordt dit fragment verteld? 2 Zoek de route die Beau en Olivier in de trein afleggen op de kaart. Trek een lijn van plek A (opstapplaats) naar plek B (bestemming). Waar was het interneringskamp waar Eric Schneider 70 jaar geleden naartoe op weg was? Kaartgegevens 2016 Google 17
19 thema 6 Doorvertellen van verhalen 3 De oorlog is afgelopen, maar speelt nu nog steeds een rol in het leven van de familie Schneider. Waar merk je dit aan in dit fragment? 4a Welke verhalen ken jij over de jeugd van jouw (groot)ouders die je zou willen doorvertellen? 4b Beau en Olivier gaan op zoek naar de plekken waar hun vader is opgegroeid vóór en tijdens de oorlog. Waar zijn jouw (groot)ouders opgegroeid? Welke van deze plekken zou jij willen bezoeken en waarom? Bijvoorbeeld: de plek waar jouw opa voetbal speelde, de plek waar jouw (groot)ouders elkaar voor het eerst hebben ontmoet,de plek waar je (groot)moeder de oorlog heeft doorgebracht of een andere plek van vroeger waarover je (groot)ouder(s) vaak vertellen. Schrijf een kort verhaal over deze plek van maximaal 200 woorden. Tip! Als er een foto van is, kun je die (of een kopie) toevoegen. de plek van vroeger van... 18
20 thema 7 Het leven buiten de kampen Lees de tekst. In dit fragment vertellen twee Indonesische vrouwen over hoe zij de Japanse bezetting hebben ervaren. Olivier zegt hierover: Daar weten wij nou weer niks van. Vaak wordt er verteld over het leven in de Japanse kampen. Over het leven buiten de kampen is er minder bekend. Dit waren niet alleen de Indonesiërs, maar bijvoorbeeld ook veel Indo-Europeanen (van gemengde Europese en Indonesische afkomst). Zij hadden een Nederlands paspoort, maar waren volgens Japanse begrippen Aziatisch genoeg om deel uit te maken van het Groot- Aziatische Rijk. Het leven buiten de kampen betekende niet dat zij het veel beter hadden dan de mensen in de kampen. Er was een schaarste aan eten, medicijnen en woningen. Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. 19
21 thema 7 Het leven buiten de kampen 1 Geef aan hoe dit fragment afwijkt van de fragmenten die je eerder hebt gezien. Let op wat je ziet, hoort en zelf denkt. 2 Wat kom je in dit fragment te weten over hoe Indonesiërs de Japanse bezetting hebben ervaren? 3 Wat staat er nu op de plek van het voormalig Japans interneringskamp Adek? 4 Hoe komt het dat Olivier hier niks over weet, denk je? Wat wist jij voordat je dit fragment hebt gezien over het leven buiten de kampen tijdens de Japanse bezetting? 20
22 thema 8 Vrijheid? Het einde van WOII in Nederlands-Indië Lees de tekst over het einde van WO II in Nederlands-Indië. Na de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki capituleert Japan op 15 augustus Nederlands-Indië wordt niet langer bezet door Japan. Het gehele Koninkrijk der Nederlanden is nu bevrijd. Eric gaat met zijn broers en moeder op zoek naar hun vader die ze drie jaar niet hebben gezien. Erics broer Karel-Jan herkent hun vader, maar Eric herkent zijn vader niet. Capitulatie Japan Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. 21
23 thema 8 Vrijheid? Het einde van WOII in Nederlands-Indië 1 Bedenk een titel voor het fragment. Leg uit waarom je voor deze titel hebt gekozen aan de hand van wat je in het fragment ziet. 2 Waarom herkende Eric Schneider zijn eigen vader niet? 3 De Tweede Wereldoorlog was in het Koninkrijk der Nederlanden voorbij op 15 augustus. Toen kwam er namelijk ook een einde aan de Japanse bezetting in de kolonie. Nederland viert jaarlijks op 5 mei Bevrijdingsdag. Is dit terecht volgens jou? Leg uit. 4 Betekende het einde van de oorlog op 15 augustus ook het einde van een gewelddadige periode in Indië? Zoek op wat je hierover kunt vinden. Tip! Let op begrippen als Bersiap, politionele actie(s), onafhankelijkheidstrijd. Begrippenlijst blz 21 Capituleren De strijd staken, zich overgeven. 22
24 verrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. 1 Diederik van Vleuten vertelt hier over zijn familiegeschiedenis in Nederlands-Indië. Wat vind je van zijn verhaal? 23
25 a thema 9 jouw Familiegeschiedenis 1 Onderzoek je eigen familiegeschiedenis. Zoek net zoals Diederik van Vleuten een onderwerp uit je familiegeschiedenis dat je wilt onderzoeken. Dit kan bijvoorbeeld over de Tweede Wereldoorlog gaan of iets anders dat je interessant vindt. Hoe ga je dat doen? Verzamel zoveel mogelijk bronnen: zoek bij familieleden naar oude foto s, brieven en dagboeken, zoals het boek van Diederiks oom Jan. Je kunt ook een getuige interviewen, iemand die het zelf heeft meegemaakt, zoals Diederik met zijn opa en vader sprak. Wat ben je te weten gekomen dat je nog niet wist? ik wist niet dat... 24
26 verrijking b De onafhankelijkheidsoorlog (Bersiap & politionele acties) Bekijk nogmaals dit fragment uit de documentaire Oorlog in het Paradijs. 25
27 b thema 10 Tijd van geweld Op 15 augustus 1945 geeft Japan zich over. Dit betekent het einde van WOII, maar niet van vijandelijkheden in het eilandenrijk. Twee dagen later roept Soekarno met Hatta de onafhanke lijk heid uit. Soekarno wordt de leider van de nieuwe Republiek Indonesië. Nederland erkent de nieuwe republiek niet. Intussen breekt er chaos uit. Jonge Indonesische strijders (pemoeda s) komen openlijk in opstand tegen het Nederlands gezag. Zij willen ervoor te zorgen dat de Indonesiërs de leiding van de Japanners overnemen. Gewapend trekken zij door steden en over het platte - land. Een reeks van gewelddadig heden worden gepleegd tegen Nederlanders, Indo-Europeanen, Chinezen, maar ook andere Indonesiërs. Vrouwenkamp Kampong Makassar, Batavia, 1945 Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. Beeldbank WO2, Nederlands Instituut voor Oorlogsdocumentatie 26
28 b thema 10 Tijd van geweld 1 Over welke periode uit de geschiedenis gaat dit fragment? a De Koude Oorlog b De Bersiap c De Tweede Wereldoorlog d De politionele acties 2 Bersiap kun je vertalen als Wees gereed! en Maak je klaar voor de strijd! Wie riep deze strijdkreet en waarom? 3 De oorlog was nog niet ten einde na de capitulatie van Japan. Leg uit waarom de oorlog nog niet ten einde was voor onderstaande personen. Maak gebruik van het filmfragment en afbeelding van de Japanse soldaten die het vrouwenkamp bewaken op de vorige bladzijde. Japanse soldaten Nederlanders Indonesische vrijheidsstrijders Chinezen Indo-Europeanen de oorlog was nog niet ten einde... Begrippenlijst Guerilla Oorlogvoering waarbij strijders aanslagen en verrassingsaanvallen uitvoeren om de tegenstander te verzwakken. Jappen Scheldwoord voor Japanners Belanda Nederlander Indo-Europeanen Mensen van gemengde Europese en Indonesische komaf, afgekort Indo s. 27
29 b thema 11 Indonesisch-Nederlands conflict Na de gewelddadige Bersiap-periode volgt een periode waarin onderhandelingen, onrust en geweld elkaar afwisselen. Nederland wil haar gezag herstellen en erkent aanvankelijk in 1946 alleen het gezag van de Republiek Indonesië over de eilanden Java en Sumatra: een gedeeltelijke onafhankelijkheid. In 1947 breekt er een nieuwe oorlog uit tussen de Indonesiërs, die hun eigen land willen besturen, en Nederland die haar kolonie niet kwijt wil. Zo volgen er vanuit Nederland twee politionele acties die gepaard ging met oorlogsgeweld. Indonesië vecht terug. Mohammed uit Yogyakarta is elf jaar als de oorlog uitbreekt. Hij wordt door zijn tekenleraar erop uit gestuurd om de gebeurtenissen vast te leggen. Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. 28
30 b thema 11 Indonesisch-Nederlands conflict 1 Vergelijk dit fragment met het fragment van thema 10. Staan beide perspectieven aan dezelfde kant of tegenover elkaar? Leg uit. 2 Waarom stuurde Nederland soldaten naar Nederlands-Indië en gaf Nederland uiteindelijk de strijd opgegeven? 3 Bespreek met elkaar: Wat betekent de term politionele actie? Waarom noemde de Nederlandse regering het militair ingrijpen destijds de politionele acties. Wat vind je ervan dat het militaire offensief van Nederland tegenwoordig nog vaak politionele acties wordt genoemd? 4 In het fragment zie je tekeningen van Mohammed. Hij tekent de gebeurtenissen tijdens de oorlog. Ook zie je filmbeelden van de Nederlandse troepen die toentertijd werden uitgezonden op de Nederlandse televisie. Maak een vergelijking en bespreek met elkaar: Wat zie je gebeuren? Wat zijn volgens jou de verschillen? Zijn er ook overeenkomsten? 29
31 b thema 12 Indonesië Mohammed uit Yogjakarta is elf jaar als de oorlog tussen Nederland en Indonesië in volle gang is. Indonesië wil haar eigen land besturen. Nederland wil het gezag niet overdragen. Mohammed tekent wat hij ziet gebeuren. Uiteindelijk tekent de toenmalige koningin Juliana op 27 december 1949 de soevereiniteitsoverdracht aan Indonesië. Hiermee erkent Nederland Indonesië als onafhankelijke staat. Uit de strip De terugkeer Bekijk het fragment en beantwoord de vragen. 30
32 b thema 12 Indonesië 1 Welk historisch bronnenmateriaal zie je terug in dit fragment? 2 Toen het eilandenrijk onafhankelijk werd veranderden de naam en de staatsvorm van het land. Hoe is het land uiteindelijk gaan heten? a Koninkrijk Indonesië b Indonesië, onderdeel van het Koninkrijk der Nederlanden c Republiek Indonesië d Vrijstaat Indonesië 3a In het fragment zie je tekeningen van de toen 11-jarige Mohammed. Beschrijf minimaal twee tekeningen die je in beeld ziet komen. 3b Waarom zijn Mohammeds tekeningen en de dagboekfragmenten zo belangrijk? 4 In het fragment wordt verschillend bronnenmateriaal gebruikt. Het is belangrijk iedere bron juist te interpreteren. Denk daarbij bijvoorbeeld aan: door wie is het gemaakt? Waarom is het gemaakt? En wanneer is het gemaakt? Bekijk de striptekening op de vorige bladzijde. Hoe komt het dat de vlag van Indonesië zo op de Nederlandse vlag lijkt, denk je? Zoek op internet of jouw gedachte klopt. Adoe, je hebt alle opdrachten gedaan! Ga terug naar pagina 3 en vul nu onderdeel 4 t/m 7 van de mindmap in. 31
documentaire de oorlog van eric schneider
aan de slag documentaire de oorlog van eric schneider Optie 1 Bekijk de NOS-documentaire De Oorlog van Eric Schneider (38,37 min.) Optie 2 Ga door naar een thema op de volgende bladzijde. 6 thema 1 Door
Nadere informatieverrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. Wat vind je van zijn verhaal?
verrijking a Familiegeschiedenis Bekijk het fragment en beantwoord de vraag. 1 Diederik van Vleuten vertelt hier over zijn familiegeschiedenis in Nederlands-Indië. Wat vind je van zijn verhaal? 23 a thema
Nadere informatiewerkbladen thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt
werkbladen thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt inhoud introductie wat ga je doen 2 mindmap 3 introductiefilm wo 2 in nederlands-indië 4 even voorstellen: eric, olivier en beau schneider
Nadere informatiewerkbladen thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt
werkbladen thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt mindmap film wo in nederlands-indië 4 even voorstellen: eric, olivier en beau schneider documentaire de oorlog van eric schneider Door de
Nadere informatiethuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt start
thuis is ver weg hoe nederlands-indië dichtbij komt start inhoud introductie 2 Oorlog in Nederlands-Indië aan de slag 4 kiezen van de documentaires thema 1 5 Door de ogen van een kind Het uitbreken van
Nadere informatieA L G E M E E N M A A R T
A L G E M E E N Oorlogsbron van de Maand M A A R T 2 0 1 7 De Oorlogsbron van de Maand is ontwikkeld om tussendoor of als start van een les uit te voeren. Het is een korte opdracht waarbij leerlingen en
Nadere informatieArigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten
Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2007 - I
De koloniale relatie Indonesië-Nederland + Het Indonesisch-Nederlands conflict 1945-1949 Gebruik bron 15. 1p 22 Wat was een gebruikelijke route van VOC-schepen naar Indonesië? A route 1 B route 2 C route
Nadere informatieIndonesian Times blz. 4 toch niet vrij? en spotprent
Indonesian Times 28-12-1949 blz.2 eindelijk onafhankelijk!! blz. 5 het dagelijks leven en advertentie Blz. 3 onafhankelijkstrijd? blz.6 eerlijke strijd? blz. 4 toch niet vrij? en spotprent blz.7 column
Nadere informatieOorlogsbron van de Maand MEI 2017
ALGEMEEN Oorlogsbron van de Maand MEI 2017 De Oorlogsbron van de Maand is ontwikkeld om tussendoor of als start van een les uit te voeren. Het is een korte opdracht waarbij leerlingen en wellicht ook uzelf
Nadere informatieSpeech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek.
Speech tijdens opening tentoonstelling Oorlog! Van Indië tot Indonesië 1945-1950, Bronbeek. 19 februari 2015 Goedemiddag, Ik ben heel blij met deze tentoonstelling. Als dochter van een oorlogsvrijwilliger
Nadere informatieGroepsopdrachten (1)
Werkblad Groepsopdrachten (1) 1 MUURKRANT 2 Bronnenposter Je werkt in een groepje. Elke groep heeft een nummer, van 1 tot en met 6. Groep 1 werkt deze les aan opdracht 1. Groep 2 werkt aan opdracht 2 enzovoort.
Nadere informatieGroepsopdrachten (2)
Werkblad Groepsopdrachten (2) 3 Quiz 4 Rollenspel 5 Woordspel 6 Droomreis A) Bedenk met je groepje 4 vragen over het deel van de strip dat jullie gelezen hebben. Minstens één vraag moet over een jaartal
Nadere informatieGroepsopdrachten (1)
Werkblad Groepsopdrachten (1) 1 MUURKRANT 2 Bronnenposter Je werkt in een groepje. Elke groep heeft een nummer, van 1 tot en met 6. Groep 1 werkt deze les aan opdracht 1. Groep 2 werkt aan opdracht 2 enzovoort.
Nadere informatieWe zijn 2 zusjes Leah en Dika, we komen uit een gezin van 10 kinderen. We zijn in Teuge geboren en opgegroeid, waar we een geweldige jeugd hebben
Barakkenkampen In 1951 kwamen 12.000 Molukse KNIL-militairen en hun gezinnen noodgedwongen in Nederland aan voor een tijdelijk verblijf. Ze werden opgevangen in kampen. Het woonoord in Lage Mierde was
Nadere informatieToespraak G. Verbeet Zwolle, 15 augustus 2016
Toespraak G. Verbeet Zwolle, 15 augustus 2016 Dames en heren, jongens en meisjes, Dank voor de uitnodiging om vandaag te mogen spreken bij deze bijzondere herdenking bij het monument Indië-Nieuw-Guinea
Nadere informatieFICTIEDOSSIER NEDERLANDS LEERJAAR 3 EN 4 BK
FICTIEDOSSIER NEDERLANDS LEERJAAR 3 EN 4 BK Pagina 0 WOORD VOORAF Je zit nu in 3 VMBO en het eindexamen lijkt nog ver weg... Maar niets is minder waar. Dit jaar start je namelijk al volop met de voorbereidingen
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2007 tijdvak 2 woensdag 20 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 29 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieHerdenking vanuit het oogpunt van Japanse Nakomelingen. Aya Ezawa, Universiteit Leiden
Indië Lezing, 8 maart 2016, Amsterdam Herdenking vanuit het oogpunt van Japanse Nakomelingen Aya Ezawa, Universiteit Leiden Mijn doel in deze lezing is een beeld schetsen van de ervaringen van Japans-Indische
Nadere informatieOORLOG IN OVERIJSSEL 2015
OORLOG IN OVERIJSSEL 2015 Opdrachten bij de film Naam Groep.. BEZETTING duur: ca. 15 minuten In de film zie je beelden van Hitler. Wie was hij? In welk jaar kwam Hitler aan de macht en welke plannen had
Nadere informatieToespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie
Nadere informatieInhoud. Inleiding 7. Eindverslag 86. Extra opdrachten 90. Tips voor op school 94
Inhoud Inleiding 7 deel 1 lees- en kijkbio Hoofdstuk 1 Verhalen vertellen 10 Hoofdstuk 2 Zelf verhalen vertellen 12 Hoofdstuk 3 Voorlezen 16 Hoofdstuk 4 Verhalen lezen 18 Hoofdstuk 5 Verhalen in boeken
Nadere informatieEindexamen geschiedenis en staatsinrichting vmbo gl/tl 2003 - II
Meerkeuzevragen Schrijf alleen de hoofdletter van het goede antwoord op. DE KOLONIALE RELATIE INDONESIË NEDERLAND + HET INDONESISCH NEDERLANDS CONFLICT 1945 1949 Gebruik bron 1. 1p 1 Er is een verschil
Nadere informatieWat denken de jongens? Trek een lijn naar het denk-wolkje. Het is niet eerlijk, ik ben arm en hij is rijk. Ik wil graag vrienden blijven
Lees het verhaal Een onmogelijke vriendschap. Zie jij de blanke jongen? Hij heet Olivier. Olivier komt uit Nederland. Olivier woont op Sumatra. Zijn vader is de baas van een plantage. Olivier en zijn familie
Nadere informatieRecht op vrije meningsuiting
10 Jan Boerstoel Recht op vrije meningsuiting werkblad 1 Luister naar het gedicht en lees mee met de tekst. Vul de ontbrekende woorden in. Recht op vrije meningsuiting Jan Boerstoel Recht op vrije meningsuiting,
Nadere informatieToespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012.
Toespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012. Dames en heren, Op 11 april 1945, begin van de middag, werd Buchenwald door het
Nadere informatieLesdeal Koningsdag 2018
Lesdeal Koningsdag 2018 Groep 4 t/m 8 Koningsdag is een speciale dag in Nederland! Op deze dag, 27 april, is koning Willem- Alexander jarig en viert hij zijn verjaardag met het hele land. Dit heb je waarschijnlijk
Nadere informatieMultatuli Saïdjah en Adinda Het beroemde liefdesverhaal uit Max Havelaar
Multatuli Saïdjah en Adinda Het beroemde liefdesverhaal uit Max Havelaar Lesbrief voor docenten en cursisten Gemaakt door Margreet Salomons en Hank Gronheid Kenniscentrum Alfabetisering Nederlandssprekenden,
Nadere informatieReality Reeks - Verwerkingsopdrachten. Onder druk Geen uitweg voor Aïsha
Reality Reeks - Verwerkingsopdrachten Onder druk Geen uitweg voor Aïsha Lees blz. 5, 6, 7, 8 Wat denk je dat Aïsha wilde doen? Waarom is dat niet gelukt? Is het goed dat de deur van het dak altijd op slot
Nadere informatieWERKBLAD CARLA VEFFER
WERKBLAD CARLA VEFFER Bron 1. foto Carla met neefje en tante Carla Veffer is geboren op 23 april 1928. De foto is genomen in 1940. Hoe oud is Carla op deze foto? of.. In februari 1943 komt Carla samen
Nadere informatiegeschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL
Examen VMBO-GL en TL 2007 tijdvak 1 vrijdag 25 mei 9.00-11.00 uur geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Gebruik het bronnenboekje. Dit examen bestaat uit 42 vragen. Voor dit examen zijn maximaal
Nadere informatieGeachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie,
1. Geachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie, Beste Veteranen, familieleden, vrienden en kennissen
Nadere informatieLesidee: Oorlog en verzet
Lesidee: Oorlog en verzet Tussen 1940 en 1945 was Nederland bezet door Duitse troepen. Die waren in de nacht van 9 op 10 mei 1940 in opdracht van Adolf Hitler het land binnengevallen. Het Nederlandse leger
Nadere informatieWerkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek)
Naam: Werkboek Werkblad 1 (Bij bladzijde 2 en 3 van het lesboek) Op het plaatje hieronder zie je de beurs nog een keer. Dit keer zie je ook vier tekstballonnetjes. De mannen die een tekstballon boven hun
Nadere informatieMini-docu - Les 2 Herinneringen in beeld
Mini-docu - Les 2 Herinneringen in beeld [Om deze lesbrief in te kunnen vullen heb je de nieuwste versie van Adobe Reader nodig] Naam: Klas: Naam docent: Als er in een documentaire wordt gesproken over
Nadere informatieBoek 1 De jongen in de gestreepte pyjama
Boek 1 De jongen in de gestreepte pyjama Zakelijke gegevens: 1. Titel van het boek: De jongen in de gestreepte pyjama. 2. Het boek heeft geen ondertitel. 3. De auteur van het boek is John Boyne 4. Het
Nadere informatieUITWERKING OEFENVRAGEN NEDERLAND EN INDONESIE VIER EEUWEN CONTACT EN BEINVLOEDING GESCHIEDENIS
UITWERKING OEFENVRAGEN NEDERLAND EN INDONESIE VIER EEUWEN CONTACT EN BEINVLOEDING VAK: NIVEAU: GESCHIEDENIS MAVO De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen.
Nadere informatieHoofdstuk 1: Hoe ontwikkelde de VOC kooplieden tot bestuurders en wat zijn de gevolgen?
Werkstuk door een scholier 1613 woorden 6 januari 2006 6,3 33 keer beoordeeld Vak Methode Geschiedenis Memo Inleiding Het koloniale verleden in Indonesië speelt een belangrijke rol in de hedendagese Nederlandse
Nadere informatieTitel Nederlandse troepen in Srebrenica
Nederlandse troepen in Srebrenica Hoe zorg je voor vrede in moeilijke tijden? Korte lesomschrijving Leerlingen verwerven in deze les informatie over de burgeroorlog in Joegoslavië. Ook onderzoeken ze de
Nadere informatieLeerlingboekje les 3 en 4. Schrijfopdracht 2 Wie zijn zij? Groep 7
Leerlingboekje les 3 en 4 Naam: Schrijfopdracht 2 Wie zijn zij? Groep 7 Leren schrijven met peer response Tekst: M. Hoogeveen, A. van Gelderen, A. Wijnbergh Illustraties: V. van Asperen SLO, 2018 1 Waarover
Nadere informatieVertel eens - aanpak van Aidan Chambers
Vertel eens - aanpak van Aidan Chambers bijlage 6 2 Theorie Aidan Chambers wil met de Vertel eens-aanpak kinderen helpen goed te praten over wat zij hebben gelezen en goed naar elkaar te leren luisteren.
Nadere informatieReality Reeks Verwerkingsopdrachten. Mooi meisje Verliefd op een loverboy
Reality Reeks Verwerkingsopdrachten Mooi meisje Verliefd op een loverboy Lees blz. 3. Woont Laura in de stad of op het platteland? Hoe weet je dat? Lees blz. 5 en 7. Woont Laura s oma al lang op de boerderij?
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-GL en TL 2003
Examenopgaven VMBO-GL en TL 2003 tijdvak 2 woensdag 18 juni 09.00-11.00 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE GL EN TL GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING VBO-MAVO-D Gebruik het bronnenboekje. Dit examen
Nadere informatielesmateriaal Taalkrant
lesmateriaal Taalkrant Toelichting Navolgend vindt u een plan van aanpak en 12 werkbladen voor het maken van de Taalkrant in de klas, behorende bij het project Taalplezier van Stichting Wereldleren. De
Nadere informatieExamenopgaven VMBO-BB 2003
Examenopgaven VMBO-BB 2003 tijdvak 1 donderdag 22 mei 09.00-10.30 uur GESCHIEDENIS EN STAATSINRICHTING CSE BB Beantwoord alle vragen in het uitwerkboekje. Dit examen bestaat uit 40 vragen. Voor dit examen
Nadere informatieLes 2: De vier vrijheden van president Roosevelt
Les 2: De vier vrijheden van president Roosevelt Bedoeling: - Kinderen realiseren dat zij in vrijheid leven en dat deze vrijheden er niet waren in de Tweede Wereldoorlog. - Kinderen maken kennis met verhalen
Nadere informatieUitleg boekverslag en boekbespreking
Uitleg boekverslag en boekbespreking groep 7 schooljaar 2014-2015 Inhoudsopgave: Blz. 3 Blz. 3 Blz. 3 Blz. 4 Blz. 6 Blz. 7 Blz. 7 Stap 1: Het lezen van je boek Stap 2: Titelpagina Stap 3: Inhoudsopgave
Nadere informatieProject Gouvernementsarts in Nederlands- Indie (werktitel)
Project Gouvernementsarts in Nederlands- Indie (werktitel) Getekend en gefotografeerd dagboek van Annie Wijers-van Puffelen, kinderarts in Indonesië van 1930-1952. Een uniek ego-document van een onafhankelijke,werkende
Nadere informatieDOCENTEN HANDLEIDING
BESTEL OOK HET WERKBOEKJE! Ga naar www. oorlogsgeheimendefilm.nl DOCENTEN Een film over vriendschap, vertrouwen & verraad HANDLEIDING Bij de digitale les over de film Oorlogsgeheimen Op 3 juli gaat de
Nadere informatieBoekje voor: spreekbeurt, boekenkring en werkstuk
Boekje voor: spreekbeurt, boekenkring en werkstuk Dit boekje is van: Datum spreekbeurt Datum boekenkring Inleverdatum werkstukken (groep 6 t/m 8) Werkstuk 1: woensdag 22 november Werkstuk 2: woensdag 18
Nadere informatieFilmverslag Nederlands De tweeling
Filmverslag Nederlands De tweeling Filmverslag door een scholier 1926 woorden 10 maart 2005 6,6 402 keer beoordeeld Vak Nederlands De tweeling 1. Verklaar de titel van de film. De titel van de film is
Nadere informatieEen brief schrijven aan Anne Frank
Thema: Bestaat vrede? Geschiedenis Belangrijke mensen Anne Frank Moeilijkheid; **** Tijd: *** Juf Yvonne Een brief schrijven aan Anne Frank Doel: Na deze opdracht weet je meer over het leven van Anne Frank.
Nadere informatieVrijheid is belangrijk voor iedereen. Stuur jouw gedicht over vrijheid naar je vrienden en familie.
1. Wie herdenken we tijdens de Nationale Dodenherdenking op 4 mei? 1.. 2... 2. Wat vieren we op 5 mei, Bevrijdingsdag? 4. In het hoofdstuk Herdenken en Vieren lees je wat er allemaal gebeurt tijdens herdenking.
Nadere informatieGebr. Naam: Ken Witbreuk. Klas: 3G3. Titel: Gebr. Auteur: Ted van Lieshout. Eerste jaar uitgave: Uitgever: Van Goor. Aantal pagina s: 118
Gebr. Naam: Ken Witbreuk Klas: 3G3 Titel: Gebr. Auteur: Ted van Lieshout Eerste jaar uitgave: 1996 Uitgever: Van Goor Aantal pagina s: 118 Druk: 1 ste druk Auteur: Ted van Lieshout Ted van Lieshout is
Nadere informatieDe jeugd van je opa en oma
De jeugd van je opa en oma Welvaart na de Tweede Wereldoorlog Lesduur: 50 minuten Werkvorm: solo Lesvorm: vragen beantwoorden Opdracht Beantwoord de vragen zo goed mogelijk. Neem ze later mee naar je opa
Nadere informatieWerkblad Mijn talenten en werk - kwaliteitenreflectie
Werkblad Mijn talenten en werk - kwaliteitenreflectie Doel: Je onderzoekt hoe jij jouw talenten kunt inzetten in je werk (nu en later). Je gaat een activiteit buiten school onderzoeken. Dit kan zijn: a.
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet. Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei 2016 Dames en heren, Goed dat ik u allemaal hier samen zie op deze bijeenkomst van de werkgroep 1WO2.
Nadere informatieDOCENTEN HANDLEIDING
BESTEL OOK DE EDUCATIEVE KRANT! Ga naar www. oorlogsgeheimendefilm.nl DOCENTEN Een film over vriendschap, vertrouwen & verraad HANDLEIDING Bij de digitale les over de film Oorlogsgeheimen Op 3 juli gaat
Nadere informatieMini-docu - Les 1 Het begin van je documentaire
Mini-docu - Les 1 Het begin van je documentaire [Om deze lesbrief in te kunnen vullen heb je de nieuwste versie van Adobe Reader nodig] Naam: Klas: Naam docent: Tijdens dit filmproject ga je de geschiedenis
Nadere informatieMediawijsheid. Werkblad Introductie Auteursrecht. Auteursrecht
Werkblad Introductie Auteursrecht Auteursrecht Wanneer jij een verhaal, foto, filmpje of muziek maakt, heb je daar automatisch auteursrecht op. Je hoeft daar helemaal niets voor te doen. Wat je gemaakt
Nadere informatieSamenvatting Geschiedenis Onafhankelijkheid Indonesie
Samenvatting Geschiedenis Onafhankelijkheid I Samenvatting door een scholier 956 woorden 17 januari 2004 4,4 48 keer beoordeeld Vak Geschiedenis Multatuli is de grondlegger van de ethische koers. KPM:
Nadere informatieLesbrief Syntopia, bij het boek van Tanja de Jonge
Lesbrief Syntopia, bij het boek van Tanja de Jonge Inleiding Wat zou jij doen, als je in een supermodern gebouw kon wonen, waar de koelkast vanzelf gevuld werd, waar de deuren vanzelf voor je openen, en
Nadere informatieNieuwsgierig maken / motiveren voor een tijdvak of historisch onderwerp Vragen / hypothesen kunnen formuleren over historische verschijnselen
Werken met afbeeldingen in het examenprogramma geschiedenis havo/vwo OPDRACHTEN EXAMENPROGRAMMA FUNCTIE AFBEELDING 1. De afbeelding als motivator Tien tijdvakken met kenmerkende aspecten Geschiedenis van
Nadere informatieEindexamen geschiedenis vwo 2008-II
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië In 1596 bereikte een Nederlandse expeditie onder Cornelis de Houtman Bantam. 2p 1 Leg uit welk verband er bestaat tussen deze expeditie en
Nadere informatieBoekverslag Nederlands Wij zijn wegwerpkinderen
Boekverslag Nederlands Wij zijn wegwerpkinderen door Thea Beckman Boekverslag door een scholier 1406 woorden 6 oktober 2008 7,6 23 keer beoordeeld Auteur Genre Thea Beckman Jeugdboek Eerste uitgave 1980
Nadere informatieWERKBLAD CARLA VEFFER
WERKBLAD CARLA VEFFER Zoek aanvullende informatie op internet: www.joodsmonument.nl en www.joodsekindereninkampvught.nl Bron 1. foto Carla met neefje en tante Gebruik www.joodsmonument.nl voor achtergrondinformatie.
Nadere informatieFraming the Other. Opdrachtenblad
Framing the Other Ilja Kok & Willem Timmers 2013 25 minuten (film), 13 minuten (interview) http://framingtheother.wordpress.com/ 1 Kijkopdracht 1. Titel hoofdstuk Toeriste Nell maakt foto van Mursi Nadonge
Nadere informatieToespraak door Kamervoorzitter Arib bij de herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands Indië, in Den Haag op 14 augustus.
Toespraak door Kamervoorzitter Arib bij de herdenking van het einde van de Tweede Wereldoorlog in Nederlands Indië, in Den Haag op 14 augustus. Dames en heren, In de eerste jaren na de Tweede Wereldoorlog
Nadere informatieBronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden
Bronnen Noem een bron uit de tijd van de wereldoorlogen. Moet op het kaartje staan. Ooggetuigen Voedselbon Monument Museum Oorlogsgraven Filmbeelden Bronnen Noem een museum uit die tijd. Openluchtmuseum
Nadere informatieLesbrief. Een goeie truc Marjan Berk
Lesbrief Een goeie truc Marjan Berk Doe meer met Leeslicht! Bij een aantal boeken in de serie Leeslicht kunt u een gratis lesbrief downloaden van www.eenvoudigcommuniceren.nl. In deze lesbrief staan vragen,
Nadere informatieJ A N U A R I
A L G E M E E N De is ontwikkeld om tussendoor of als start van een les uit te voeren. Het is een korte opdracht waarbij leerlingen en wellicht ook uzelf worden geïnspireerd om met (een onderdeel van de)
Nadere informatieLES 4. Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116
LES 4 Handelingen 12:1-19; Van Jeruzalem tot Rome: Verlost uit de gevangenis blz.109-116 De boodschap God hoort en verhoort onze gebeden voor elkaar. Leertekst: Terwijl Petrus onder zware bewaking zat
Nadere informatieToespraak Staatssecretaris de Vries t.b.v. Nationale Herdenkink bij Nationaal Indië-monument , zaterdag 6 september 2008
Toespraak Staatssecretaris de Vries t.b.v. Nationale Herdenkink bij Nationaal Indië-monument 1945 1962, zaterdag 6 september 2008 Geachte veteranen, excellenties, dames en heren, Elke dag schreef ik een
Nadere informatieDaar mogen jullie niet naar kijken!
Daar mogen jullie niet naar kijken! Serie: Verhalen kind in oorlog Tekst: Meike Jongejan Onderzoek: Mariska de Boer en Hans Groeneweg Redactie: Jan van Zijverden Vormgeving: Richard Bos 2015, Fries Verzetsmuseum,
Nadere informatieWERKBLAD KITTY WURMS
WERKBLAD KITTY WURMS Bron 1. foto Kitty Kitty Wurms is geboren op 4 oktober 1923. Deze foto is gemaakt na de oorlog, in 1945. Hoe oud is Kitty op deze foto? of.. Er zijn geen foto s meer van Kitty op een
Nadere informatieGeschiedenis Tweede Wereldoorlog groep 8
Film 1 Gewapend verzet Gewapend verzet duurt 19:42 minuten en is aflevering 7 uit de serie: 13 in de oorlog: http://13indeoorlog.nps.nl/uitzending7.html. In de Tweede Wereldoorlog was er ook verzet tegen
Nadere informatieDe volgende onderdelen moeten in het verslag worden verwerkt:
Het maken van een leesverslag in klas 3 en 4 VMBO Basis Voor het examenonderdeel fictie moet je een aantal boeken lezen. Gebruik bij het maken van het leesverslag het schema hieronder. Werk het schema
Nadere informatieExamen VMBO-GL en TL. geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL. tijdvak 2 dinsdag 18 juni 13.30-15.30 uur. Bij dit examen hoort een bijlage.
Examen VMBO-GL en TL 2013 tijdvak 2 dinsdag 18 juni 13.30-15.30 uur geschiedenis en staatsinrichting CSE GL en TL Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 46 vragen. Voor dit examen zijn
Nadere informatieKoopkracht: de waarde van geld
Koopkracht: de waarde van geld 1. Leerlingenblad Inleiding Wat is het doel? Wat is het onderwerp? Wat is het middel? Inzicht krijgen in de waarde van geld Koopkracht: de waarde van geld Een presentatie
Nadere informatieWaarom hebben rijkere mensen minder kinderen?
Waarom hebben rijkere mensen minder kinderen? Voordat je aan de opdrachten begint is het de bedoeling dat je eerst het filmpje bekijkt over Acatsya uit Kirgizië (bron 1). Kirgizië is een land in Centraal-Azië.
Nadere informatieWERKBLAD JUDITH WURMS
WERKBLAD JUDITH WURMS Bron 1. foto Judith Judith Wurms is geboren op 23 juli 1932. Op deze foto is ze 9 of 10 jaar oud. Bestudeer de foto. Bij welke gelegenheid is deze genomen? Bron 2. foto moeder Op
Nadere informatieNATIONALE HERDENKING NATIONALE VIERING
4 en 5 mei NATIONALE HERDENKING OP 4 MEI EN OP 5 MEI Elk jaar herdenken we op 4 mei de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog en vieren we op 5 mei de bevrijding. Er zijn steeds minder mensen in Nederland
Nadere informatieCollectie Henk van Maurik (1997)
Collectie Henk van Maurik 1947-1995 (1997)1947-1995 Persmuseum Zeeburgerkade 10 1019 HA Amsterdam Nederland hdl:10622/arch02036 IISG Amsterdam 2015 Inhoudsopgave Collectie Henk van Maurik... 3 Archiefvorming...3
Nadere informatieLesbrief. Mongens en Jeisjes
Lesbrief Mongens en Jeisjes Blauw of roze, vanaf de geboorte wordt het onderscheid tussen jongens en meisjes benadrukt. Maar wat als de baby zelf geen kleur bekent? Zes dansers, drie mannen en drie vrouwen,
Nadere informatieEindexamen geschiedenis havo 2008-II
De koloniale relatie tussen Nederland(ers) en Nederlands-Indië Gebruik bron 1. Bij elk bronfragment past één van de volgende, in willekeurige volgorde staande, onderwerpen: 1 de Bersiap-tijd; 2 de Napoleontische
Nadere informatieExamen HAVO. Geschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl)
Geschiedenis (nieuwe stijl) en geschiedenis en staatsinrichting (oude stijl) Examen HAVO Vragenboekje Hoger Algemeen Voortgezet Onderwijs Tijdvak 1 Woensdag 22 mei 9.00 12.00 uur 20 02 Voor dit examen
Nadere informatieLeydse Weelde. Afsluiting
Leydse Weelde Afsluiting Een tijdje geleden heb je een bezoek gebracht aan Museum Boerhaave. Je hebt kennis gemaakt met Jan (de ontdekkingsreiziger), Carolus (de geleerde) en Marie (de prinses). Wat weet
Nadere informatieAls bij een vraag een verklaring of uitleg gevraagd wordt, worden aan het antwoord geen punten toegekend als deze verklaring of uitleg ontbreekt.
Examen HAVO 2008 tijdvak 2 woensdag 18 juni 9.00-12.00 uur geschiedenis Bij dit examen hoort een bijlage. Dit examen bestaat uit 27 vragen. Voor dit examen zijn maximaal 78 punten te behalen. Voor elk
Nadere informatieDeze opdracht doe je met een maatje. Vertel aan elkaar wat je hebt onthouden van de tekst. Gebruik de woorden: Wie? Wat? Welke? Waar? Wanneer? Hoe?
Vertel aan elkaar wat je hebt onthouden van de tekst. Gebruik de woorden: Wie? Wat? Welke? Waar? Wanneer? Hoe? Deze opdracht doe je alleen, in tweetallen of in een Maak een woordveld bij de tekst. Je mag
Nadere informatieAUGUSTUS. ergens op de vlakte. naverwerking lesmap voor leraren
AUGUSTUS ergens op de vlakte naverwerking lesmap voor leraren !! OPGELET!! Wij gaan er bij Publiekswerking steeds van uit dat er geen vaststaande antwoorden zijn op onderstaande vragen. De associaties
Nadere informatieJoods leven nu JOODS LEVEN NU
WAT GA JE DOEN? Binnenkort geef je samen met een klasgenoot een presentatie in het. bhet onderwerp van je presentatie is: ONDERWERP: Joods leven nu Foto-installatie Vervaardiger: Anita Frank & Pauline
Nadere informatieHoe maak ik in groep 6 een werkstuk?
Hoe maak ik in groep 6 een werkstuk? Jij gaat de komende weken thuis een werkstuk maken. Een werkstuk is een lange weettekst. Het wordt geschreven om iemand iets te leren of te laten weten. Net als in
Nadere informatieLesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog. Marte Jongbloed Roelof van der Schans
Lesbrief bij het boek Kiezen in de oorlog Marte Jongbloed Roelof van der Schans Lees dit boek lekker rustig door. Beantwoord iedere keer als je een hoofdstuk uitgelezen hebt de vragen die bij dat hoofdstuk
Nadere informatieOpdracht Tentoonstelling
Opdracht Tentoonstelling Provincie Utrecht tijdens de Eerste Wereldoorlog Opdrachtblad Inleiding Tijdens de Eerste Wereldoorlog was Nederland neutraal. Hoewel het grote oorlogsgeweld gelukkig Nederland
Nadere informatieOPDRACHT 1 Jaarwerk maken over landen
OPDRACHT 1 Jaarwerk maken over landen Jullie gaan proberen een actueel jaarwerk te maken. Je werkt individueel. De bedoeling is dat je je favoriete reisbestemming vindt. Hieronder vind je alles wat er
Nadere informatieGeachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,
Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te
Nadere informatieJouw werkstuk lever je uiterlijk in op donderdag 20 maart 2014!!
Hoe maak ik in groep 8 een werkstuk? Jij gaat de komende weken thuis een werkstuk maken. Een werkstuk is een lange weettekst. Het wordt geschreven om iemand iets te leren of te laten weten. Net als in
Nadere informatie