Brug Beerzerveld maakt de familie compleet

Transcriptie

1 december 2013 Nieuwsbrief Kanaal Almelo-De Haandrik nr.10 In deze nieuwsbrief Vijf vragen aan de toezichthouder Alles over het onderzoek verdachte objecten Foto s van de werkzaamheden Bennie ten Brinke geeft lezingen over het kanaal Gedeputeerde Kok opent de nieuwe brug Beerzerveld Brug Beerzerveld maakt de familie compleet Donderdag 21 november hebben gedeputeerde Gerrit Jan Kok van de provincie Overijssel en wethouder Ilona Lagas van de gemeente Ommen de nieuwe brug Beerzerveld geopend. Dit was de laatste van de vijf bruggen over kanaal Almelo De Haandrik die vervangen zijn om het kanaal geschikt te maken voor schepen met een laadvermogen van 700 ton. De vijf ontwerpen sluiten bij elkaar aan, waardoor ze samen een familie van bruggen vormen. De werkzaamheden aan het kanaal zijn nu bijna afgerond. De vijf bruggen zijn gereed, de 13 wachtplaatsen vernieuwd of nieuw aangelegd en het baggeren wordt in de eerste helft van 2014 afgerond. Bedrijven Gedeputeerde Kok deelde zijn waardering voor de vlekkeloze samenwerking met de aannemer en het plaatselijk belang en moedigde het bedrijfsleven aan om vooral gebruik te gaan maken van het kanaal. Wij zijn in gesprek met bestaande bedrijven en met hun verladers en vervoerders. In de gesprekken wijzen we hen op de voordelen voor het milieu, maar ook op de voordelen voor henzelf: de lage kosten van het het transport over water en de mogelijkheid om enorm grote hoeveelheden te vervoeren. Uit gewoonte blijven bedrijven gebruik maken van transport over de weg, maar de kosten daarvan zijn vaak hoger. Daarbij: stilstaan in de file op de A1 of de A35 kost ook geld. Kansen Volgens Kok zijn er kansen genoeg. We merken dat er vraag is naar bedrijfsruimte op bedrijventerreinen die ontsluitingen hebben naar het water. Ook tijdens de crisis doen bedrijventerreinen aan het water het goed, denk aan het XL Businesspark Twente. Door het kanaal geschikt te maken voor schepen van 700 ton en zo goede transportsystemen over water te bieden, maken we het voor bedrijven aantrekkelijker zich in onze provincie te vestigen. Nieuwe bedrijven zorgen voor extra werkgelegenheid. Daar profiteren alle inwoners van. De Neie Scholle De nieuwe brug is geopend als De Neie Scholle. Wethouder Lagas vertelde dat deze naam voortkomt uit de historie van het gebied, want oorspronkelijk heeft bij Beerzerveld een scholle, een vlotbrug, gelegen. Ze is blij met het resultaat. Wat een dynamiek en kracht straalt deze brug uit! Ommen staat bekend om haar prachtige dingen en dit past daar goed bij. Een echte blikvanger. Kunstwerk Aansluitend aan de opening van de brug, onthulde gedeputeerde Kok ook het kunstproject Een brug erbij van Hans Aarsman en Roy Villevoye. Lees meer over dit kunstproject op pagina 7. 1

2 Vijf vragen aan de toezichthouder voor het baggeren Om kanaal Almelo De Haandrik geschikt te maken voor schepen van 700 ton, wordt er ruim m3 zand gebaggerd. Herman Post (49 jaar) is als toezichthouder van de provincie Overijssel belast met de taak om dit werk in goede banen te leiden. Herman Post Wat houdt jouw taak precies in? Ik houd eigenlijk het hele proces in de gaten. Van het baggeren zelf tot en met de verwerking van de bagger in het depot. Ik controleer bijvoorbeeld of het juiste profiel, met de juiste diepte is gebaggerd. Vroeger deden we dat met een peilstok. Tegenwoordig gaat dat met behulp van apparatuur veel makkelijker. Ook de baggerkranen zijn uitgerust met GPS-apparatuur, waardoor de kwaliteit van het baggerwerk omhoog is gegaan. Voorheen hing er veel meer af van de kwaliteit van de persoon op de kraan. Hoe vind je het om te doen? Ik werk nu 25 jaar bij de provincie, waarvan een groot gedeelte als toezichthouder. Ik vind het nog altijd een uitdaging, omdat je daadwerkelijk een rotonde, een viaduct of een brug tot stand ziet komen. Wel komt er in de weg- en waterbouw steeds meer wet- en regelgeving. Dat maakt het werk wel lastiger. De dossiermap waarmee ik op pad gaat, lijkt steeds dikker te worden. Ook het contact met de aannemers is altijd een uitdaging. In de gesprekken probeer ik de sfeer altijd goed te houden, daar heeft iedereen belang bij. Hoe kijk je tegen de opwaardering van het kanaal aan? Om de weg te ontlasten, zou er veel meer gebruik gemaakt moeten worden van de waterwegen in Nederland. Ik hoop dat dit met deze opwaardering ook gaat gebeuren. Overigens ben ik al vanaf 1995 betrokken geweest bij verbeteringen aan het kanaal. Ik heb bijvoorbeeld meegewerkt aan de aanleg van de zwaaikommen bij Vriezenveen en Hardenberg, de aanleg van een natuurvriendelijk oever en aan de baggerwerkzaamheden in 1998 hebben laten uitvoeren. Dat laatste heeft een aantal spannende momenten opgeleverd. Spannende momenten? We hadden dat jaar te maken met extreem hoogwater, waardoor we het baggeren moesten stoppen. Op een gegeven moment bleek dat de kades van de zijtakken bij Daarlerveen en Beerzerveld op doorbreken stonden. Ons werd toen gevraagd om twee pontons gevuld met baggerspecie beschikbaar te stellen. Als die kades zouden doorbreken, dan moesten wij die bakken laten zinken, om op die manier de zijtak af te sluiten. Dat was een spannende tijd. Ook hebben we toen geholpen om zandzakken te vullen. Op dit moment vindt er ook onderzoek plaats naar niet-gesprongen explosieven. Hoe verloopt dat? We hebben het eerste traject afgerond. Hier zijn geen NGE s gevonden. Wel bijvoorbeeld een aanhanger van een aannemer, die we weer bij de eigenaar konden terugbrengen. Ook bij de volgende trajecten doen we het maximale om zo veilig mogelijk te werken. De veiligheid van werknemers en omwonenden gaat boven alles. Bij het onderzoek vind je overigens ook weleens opmerkelijke spullen. In 1998 vonden we bijvoorbeeld een helm uit de Tweede Wereldoorlog. Die heb ik, samen met een aantal andere voorwerpen, beschikbaar gesteld aan een klein museum in Bergentheim. 2

3 Duiken naar verdachte ijzeren objecten De spanning stijgt wanneer er weer belletjes zichtbaar worden in het water. De duiker die een paar minuten geleden in het kanaal Almelo- De Haandrik gesprongen is, komt boven en steekt zijn duim op, ten teken dat de kraan kan gaan hijsen. Geen bom dus! plaatse veilig worden gebaggerd en geschikt worden gemaakt voor schepen van 700 ton. Uit vooronderzoek bleek dat er mogelijk explosieven liggen die tijdens de Tweede Wereldoorlog in het kanaal terechtgekomen zijn, toen de geallieerden vochten voor de bevrijding. bommen en dat er strenge procedures gelden. Door de procedures strikt te volgen, kan er weinig misgaan, eigenlijk niets, vertelt hij aan de aanwezigen tijdens de persbijeenkomst op 6 november. Als de duikers vaststellen dat er een bom ligt, wordt de Explosieven Opruimingsdienst ingeschakeld. De toeschouwers op de oever van het kanaal zuchten ingehouden adem weg, een beetje sensatie had van hen gemogen. Het met mos begroeide fietsenrek is één van de vele weinig tot de verbeelding sprekende vondsten van de duikers. Andere opbrengsten: een oude fiets, een bushaltebordje en een aanhangwagen(!). Sinds maandag 4 november werd er in kanaal Almelo-De Haandrik naar verdachte objecten gedoken op het traject tussen sluis Aadorp en de brug over de N36. Aansluitend kan het kanaal ter Geen bommen Geen van de 49 verdachte objecten in het betreffende kanaaldeel bleek een bom te zijn. De provincie is nu in gesprek om toestemming te verkrijgen van de vier andere betrokken gemeenten, die verantwoordelijk zijn voor de veiligheid van hun inwoners. Dat deze veiligheid absoluut niet in het geding is, garanderen gedeputeerde Gerrit Jan Kok en explosievendeskundige André Kamp. Kamp benadrukt dat hun organisatie REASeuro al vele malen is ingeschakeld voor het opgraven van Lichte vertraging Terwijl op de ene plaats nog naar verdachte objecten gedoken wordt, kan op de andere plaats het baggeren al beginnen. Het onderzoek naar bommen heeft voor lichte vertraging gezorgd in het gereedmaken van het kanaal voor de schepen met een grote laadvermogen. Toch is er al enig resultaat: Zolang ze niet al te diep geladen zijn, kunnen schepen met een laadvermogen van 700 ton nu al door het kanaal, besluit gedeputeerde Gerrit Jan Kok. André Kamp Beschietingen bij het Kanaal In het voorjaar van 1945 rukten de geallieerden op om Nederland te bevrijden. Hoewel de Canadezen tussen Enschede en Almelo snel terrein wonnen, stuitten ze bij het Twentekanaal en het Overijssels Kanaal op grote weerstand. De kanalen vormden namelijk barrières waarachter de Duitsers zich konden hergroeperen. Vooral om de Wierdense brug en de brug bij Aadorp werd hevig gevochten. Zo n Duitse militairen, waarvan sommige jonger dan 17 jaar, groeven overal landmijnen in en trokken zich terug in schuttersputten. De Canadezen beschoten hen onophoudelijk met bommen en granaten. Het was levensgevaarlijk deze dagen op straat te zijn. De meeste bewoners zochten hun veiligheid in schuilkelders of probeerden door de frontlinie naar bevrijd gebied te vluchten. Zo herinnert Zwier Hondenbrink zich: Toen een tank van de bevrijders waagde om over de oostelijke kanaaldijk te rijden, barsten de beschietingen vanaf onze zijde van het kanaal los. ( ) Wat we zagen toen we op weg gingen naar Almelo was onwerkelijk! Het was donker van de rook. Er hing een scherp ruikende kruitdamp die de ogen deed prikkelen. De weilanden zaten vol granaattrechters. Het werd een bizarre tocht. Uiteindelijk bevrijdden de Canadezen Aadorp op 5 april

4 Het werk zit er bijna op In november 2010 ging de opwaardering van kanaal Almelo-De Haandrik van start met de sloop van de oude brug Hoogenweg. Vijf bruggen, dertien wachtplaatsen en m 3 bagger verder, zijn de werkzaamheden bijna afgerond. Op 21 november werd brug Beerzerveld officieel geopend. Het ontwerp voor deze brug is tot stand gekomen in samenspraak met de omgeving en past bij de ontwerpen van de andere vier nieuwe bruggen. Bij de opening van de brug Beerzerveld spraken Gedeputeerde Kok en wethouder Lagas de hoop uit dat het de regionale economie ten goede zal komen. Lagas: Water geeft power. Daar moeten we met z n allen voor blijven gaan. Brug Beerzerveld heeft de naam De Neie Scholle gekregen. Dit verwijst naar de brug die er vroeger lag: een vlotbrug, ook wel een Scholle genoemd. De naam is aangedragen door het plaatselijk belang. Naast de opening van brug mocht gedeputeerde Kok ook het kunstproject van Hans Aarsman en Roy Villevoye onthullen, bestaande uit een miniatuur van de oude brug. 4

5 Hans Aarsman en Roy Villevoye deden inspiratie voor het kunstproject op door de bruggen een paar keer te bekijken. Je ziet dan allemaal bouten, moeren en klinknagels zitten. Het is een heel visuele beleving, wat een bepaald meccano-gevoel oproept. Het zijn echt van die jongensbruggen. Dat gevoel wilden we in ons ontwerp stoppen. Op het traject tussen sluis Aadorp en de brug N36 is onderzoek gedaan naar verdachte objecten. Daarvoor gaat een duiker het water in en zuigt op de plek waar het object gelokaliseerd is, het zand weg en bekijkt het object. Door de videocamera op zijn uitrusting kan ook een deskundige op het werkponton meekijken en het object beoordelen. Tijdens het onderzoek naar verdachte objecten komen er allerlei voorwerpen naar boven. Fietsen, een aanhanger en ook dit fietsenrek. Naast de bouw van vijf bruggen, de aanleg van wachtplaatsen en het baggeren van kanaal Almelo-De Haandrik, heeft de provincie ook nog een paar kleinere klussen opgepakt. Zo zijn er bijvoorbeeld 12 nieuwe Fauna Uittreedplaatsen (FUP s) bijgekomen. Dit zijn voorzieningen om dieren die in het kanaal vallen of het kanaal overzwemmen, te helpen uit het kanaal te komen. Daarnaast is er 800 meter damwand verankerd, worden er noodvoorzieningen voor schepen aangelegd en de bebording aangepast. Meer foto s vindt u op 5

6 Mooie samenwerking Berend Jan Gerrits werkt al 33 jaar in overheidsdienst. Begonnen bij de voormalige gemeente Gramsbergen, kwam hij na een fusie tussen Gramsbergen en Avereest bij de gemeente Hardenberg terecht. In die hoedanigheid is hij al jaren betrokken bij de ontwikkelingen rondom kanaal Almelo-De Haandrik. Inmiddels werkt Gerrits voor de bestuursdienst Hardenberg-Ommen, waardoor hij ook met brug Beerzerveld te maken kreeg. "De vervanging van de brug was in handen van de provincie. Ik heb mijzelf vooral bezig gehouden met het verhaal erom heen en het proces van omgevingsmanagement proberen te bewaken. We hebben daarnaast als wegbeheerder goed naar de infrastructuur gekeken." De uitdaging zat onder andere in het feit dat de weg heel dicht op de brug zit. "Daardoor is de draaicirkel heel erg klein. In het eerste ontwerp werd hier onvoldoende rekening mee gehouden, maar gelukkig hebben we dit uiteindelijk goed in het plan kunnen krijgen en kunnen de voertuigen nu beter de bocht maken." Een tweede probleem zat in het feit dat de nieuwe brug dertig centimeter hoger kwam te liggen dan de oude. "We hebben de ophoging van de weg kunnen combineren met snelheid remmende voorzieningen. De verkeersveiligheid is hier altijd al wel een punt van aandacht geweest en op deze manier hebben we daar mooi wat aan kunnen doen." Het meest positieve aan het project vindt Gerrits toch wel de totale samenwerking. "De contacten met zowel de provincie, de Plaatselijke Belangen als de omwonenden verliepen perfect. We hebben eigenlijk heel weinig trammelant rondom het project gehad. Door een goede samenwerking, een open communicatie hebben wij als overheden de overlast voor de omgeving kunnen beperken. Er ligt er nu een prachtig resultaat waar de gebruikers op het water en op de weg weer jaren mee vooruit kunnen. Lezingen over wonen, werken en leven op en aan het kanaal Van jongs af aan is de 60-jarige Benny ten Brinke geïnteresseerd in het leven van de schippers op kanaal Almelo-De Haandrik. Zijn passie gaat ver. Op de bijrijderstoel van mijn auto ligt altijd een camera klaar om de passerende schepen op de foto zetten. En vaak belt de sluismeester in Aadorp mij op als er een nieuw schip het kanaal op komt. Als ik met mijn vrouw uit eten ben en ik zie een nieuw schip, dan ben ik weg. Ik laat er alles voor vallen. Sinds enkele jaren geeft hij ook lezingen over het wonen, werken en leven op en aan het kanaal. Inmiddels heeft hij er al 25 gegeven. Het kanaal leeft! Voor deze omgeving is het kanaal echt een soort levensader. Ten Brinke is hoopvol gestemd over de toekomst van het kanaal. Ik heb de laatste tijd al wat nieuwe schepen gesignaleerd. Als je daarnaast kijkt dat het vervoer over het spoor onder druk staat en als ook de tweede een derde Maasvlakte aangelegd worden, dan zou het kanaal zomaar eens meer schepen kunnen aantrekken. Ik begreep ook dat er een Duitse ondernemer is die zo n ton restafval per week van Coevorden naar Rotterdam via het water wil gaan vervoeren. Maar het kanaal zal zich de komende jaren echt moeten gaan bewijzen. Wilt u ook een lezing organiseren over kanaal Almelo De Haandrik? Mail dan naar: btenbrinke@home.nl 6

7 Aanlegplaats moet dorpshuis t Aahoes verder helpen Met hulp van de provincie Overijssel en de gemeente Almelo heeft dorpshuis t Aahoes een aanlegplaats van dertig meter lang voor de deur gekregen. Hoewel de steiger nog niet helemaal klaar is, merken uitbaters Richard en Carolien Quick al wel dat zij daardoor meer bezoekers trekken. Het dorpshuis t Aahoes is een gemeenschapscentrum met kleine sporthal in de dorpskern Aadorp, gemeente Almelo. Het dorpshuis is in beheer van stichting gemeenschapscentrum Aadorp. De missie van deze stichting is het in stand houden en exploiteren van een centrum in Aadorp, ten behoeve van het dorpsleven. Hiervoor zijn diverse plannen ontwikkeld, die Richard Quick sinds 2010 met veel motivatie en energie aan het uitwerken is. Sinds die tijd is het centrum grondig op de schop gegaan. We hebben bijvoorbeeld de horeca flink uitgebreid. Ook deze aanlegplaats is daar onderdeel van. Op die manier kunnen toeristen die over kanaal Almelo-De Haandrik varen, hier aanleggen. Er is stroom en electra en ze kunnen hier eten en overnachten. We merken nu al dat dit extra bezoekers trekt. Wij hopen hierdoor uiteindelijk weer meer financiële draagkracht te creëren en daarmee de waarborging en het recht van voortbestaan te hebben gecreëerd. Eerste exemplaar van kunstproject Een brug erbij onthuld De kunstenaars Hans Aarsman en Roy Villevoye wonnen een ontwerpprijsvraag van de provincie Overijssel met een idee om de oude bruggen als verchroomde miniaturen te bewaren. Zij hebben bij ieder van de vijf nieuwe bruggen een verchroomd schaalmodel gemaakt van de oude brug die nu vervangen is en plaatsen die op een klassieke houten meerpaal. De miniatuur meet 40 x 40 cm. Het eerste kunstwerk is nu te zien bij de brug in Beerzerveld. De komende maanden worden de overige vier kunstwerken geplaatst. Dat Hans Aarsman en Roy Villevoye op het idee kwamen om iets met een model te doen, komt niet uit de lucht vallen. Aarsman: "Ik houd ontzettend van miniaturen. Ze geven de suggestie dat je begrijpt hoe de wereld in elkaar zit." Ook is het idee dat de modellen op de meerpalen een handvat geven om te reflecteren op het verhaal van de bruggen die er ooit waren, zijn en in de verre toekomst wellicht opnieuw vervangen zullen worden. Niet letterlijk, maar in de verbeelding en in de gedachten. Het chroom weerspiegelt het kanaal en omgeving. Prijsvraag Hier zie je zes fragmenten van foto s die elders in deze nieuwsbrief staan. Welk element hoort bij welke foto? Mail je oplossing naar kanaalalmelodehaandrik@overijssel.nl en maak kans op een leuke prijs! De winnaar van de vorige prijsvraag is Aernaut de Lange uit Bergentheim. Hij heeft hiermee een kompas gewonnen. 7

8 Planning Gedeputeerde Staten hebben in november 2009 besloten tot het opwaarderen van het kanaal Almelo- Wat 1. Vervangen bruggen Hoogenweg Bergentheim Kloosterdijk Emtenbroekerdijk Beerzerveld 2. Baggeren Wanneer Uitvoering Start: September 2011 : voorjaar Wachtplaatsen Uitvoering 4. Restbestek Over het project De provincie Overijssel stimuleert het goederenvervoer over water door de bevaarbaarheid van vaarroutes naar de economische centra in Overijssel te verbeteren. Eén van die routes is het kanaal Almelo-De Haandrik. Dit kanaal krijgt een flinke opknapbeurt, waardoor het kanaal in 2014 geschikt De Haandrik voor schepen met een laadvermogen van 700 ton. De globale tijdsplanning ziet er als volgt uit: Start: juni 2013 : december 2013 is voor schepen met een laadvermogen van 700 ton. Het opknappen van het kanaal bestaat uit het verwijderen van ruim m3 zand uit de vaarweg, het vervangen van vijf bruggen en het aanleggen/verbeteren van 13 wachtplaatsen. Meer informatie Wilt u meer weten over de opwaardering van Kanaal Almelo-De Haandrik? Kijk dan op onze website: kanaalalmelodehaandrik Voor vragen of opmerkingen kunt u contact zoeken met de eenheid Wegen en Kanalen van de provincie Overijssel Telefoon Postadres Provincie Overijssel Eenheid Wegen en Kanalen t.a.v. dhr. D. Jansen Postbus GB Zwolle Colofon De nieuwsbrief Kanaal Almelo-De Haandrik houdt u op de hoogte van de ontwikkelingen rond de opwaardering van het kanaal. De provincie Overijssel voert het project uit in nauw overleg met belanghebbenden, zoals gemeenten, plaatselijk belangenverenigingen, vaarweggebruikers en aanwonenden. Uitgave Provincie Overijssel Tekst Tekstbureau Kroes Foto s Tekstbureau Kroes, Remco de Wit, Herman Post, Ben Vulkers Vormgeving Provincie Overijssel Nu reclame Alle beschikbare rapporten, onderzoeken en verslagen kunt u downloaden via kanaalalmelodehaandrik 8