1. Inleiding. 2. Thermografische opnamen

Transcriptie

1 NOTITIE Nr. : G N001 Project : IR meting Erasmus MC te Rotterdam Betreft : Verslaglegging IR metingen Datum : 2 mei Inleiding In opdracht van de afdeling Vastgoed van de Erasmus MC is op 15 april jongsleden een thermografisch onderzoek verricht naar de buitengevels van het gebouwencomplex. Onderzocht zijn de hoogbouw (gebouw Ee) met de omliggende laagbouw (gebouwen Be, Cb, Cd, Ce, Cf, Ec, Ef, Eg, Fd, Fe, Ff, en Fg). Doel van deze metingen is de constatering en bepaling van mogelijke thermische lekken in de gevels. 2. Thermografische opnamen Bij thermografische opnamen wordt van een object in principe een temperatuursbeeld opgebouwd. Deze gemeten temperaturen worden omgezet in een beeld, wat digitaal opgeslagen kan worden. Het is mogelijk om dergelijke beelden vast te leggen omdat alle materialen en materie in alle mogelijke toestanden boven het absoluut nulpunt, een elektromagnetische straling uitzenden. De intensiteit en de golflengte daarvan hangen in eerste instantie af van de temperatuur. Deze temperatuur kan, zonder echt fysiek contact te maken met het object, worden gemeten door middel van een stralingsthermometer en daarmee digitaal worden vastgelegd. Er moet daarbij wel rekening worden gehouden met een aantal andere factoren, zoals de omgevingstemperatuur, de temperatuur van de meetsensor, de invloed van de atmosfeer en ook de emissiefactor van het object. Objecten zenden namelijk niet alleen infrarode straling uit, maar kunnen deze ook reflecteren en mede daardoor een meting sterk beïnvloeden. Reflectie zou zoveel mogelijk moeten worden vermeden. Ook sterke stralingsbronnen zoals een koude open hemel of bijvoorbeeld ook de zon beïnvloeden de metingen. Het is dus van belang infraroodbeelden zorgvuldig te interpreteren en (weers-) omstandigheden tijdens de meting mee te nemen in deze beoordeling. De emissiegraad van een materiaal is ook van invloed op de meting. Sterk warmtereflecterende materialen met een lage emissiewaarde (blank aluminium), leveren schijnbare temperatuursverschillen op die echter niet aanwezig zijn. Bij de presentatie van de bijgevoegde meetresultaten is uitgegaan van de standaard emissiewaarde E=1 voor alle materialen. Bij de analyse van de gegevens is de mogelijke invloed van de emssiewaarde echter wel meegenomen en zijn voor de verschillende materialen representatieve waarden aangehouden. Tijdens de metingen is het niet mogelijk gebleken om het gebouw op overdruk te brengen. Gevolg daarvan is dat de luchtlekken minder duidelijk aanwijsbaar zijn, en moeilijk te onderscheiden zijn van de koudebruggen. Op grond hiervan kan geen goede inschatting gemaakt worden naar de ernst van de waargenomen luchtlekken. Geadviseerd wordt om in betreffende gevallen nader onderzoek uit te voeren. k:\doc\g\2005\021300\g n001.doc

2 G N001 IR meting Erasmus MC te Rotterdam 3. Bevindingen 3.1 Algemeen De metingen zijn uitgevoerd in de avond van 15 april De (lokale) buitentemperatuur bedroeg aan het begin van de metingen 9-10 o C bij een hemelkoepel welke nagenoeg de gehele meetperiode volledig bedekt was. De windsnelheid (etmaalgemiddelde) bedroeg circa 3,5 m/s uit globaal WZW-richting (globaal 248 graden). Het gebouw was niet op een overdruk gebracht ten opzichte van buiten (druk neutraal). De binnentemperatuur van de gebouwen bedroeg circa 21 o C. De resultaten van de metingen zijn weergegeven in de bijlage. Allereerst worden kenmerkende en representatieve geveldelen van de hoogbouw aangegeven (foto 1 t/m 16). Daarna worden enkele delen van gebouw Ec getoond (foto 17 t/m 26) met daarna gebouw Eb (foto 27 t/m 37). Vervolgens worden de dakvlakken van de overige laagbouw getoond (foto 38 t/m 52). Tenslotte de gevels van de laagbouw (foto 53 t/m 79) als ook details van de gevels van de ruimten op de begane grond (foto 80 t/m 85). Bij de opnamen zijn zonodig verklarende teksten bijgevoegd. Hier worden de resultaten kort toegelicht. Getracht is om alle opnamen met gelijke temperatuurschaal af te drukken. Indien hiervan is afgeweken wordt dit gedaan omwille van leesbaarheid van de opnamen en is dit aangegeven. 3.2 Hoogbouw: De gevels van zowel de hoog als de laagbouw zijn opgebouwd uit witte aluminium sandwichpanelen welke vloeroverspannend zijn. In de gevels is uitsluitend vaste beglazing toegepast. Dichtingen rondom de elementen wordt verzorgd door zwarte rubber afdichtingsprofielen. Deze zijn in principe zodanig ontworpen dat deze van binnenuit vervangen kunnen worden. Als gevolg van aanpassingen in het gebouw (plaatsing van installaties) zijn de rubbers echter niet meer direct bereikbaar. De gevels op de lagere verdiepingen (bg t/m 4 e ) zijn onderzocht op mogelijke koudebruggen en warmtelekken. Uit waarnemingen en nadere bestudering van de gehele gevelopbouw valt af op te maken dat de onderzochte verdiepingen van de hoogbouw representatief zijn voor de gehele gevel van de hoogbouw. Aangenomen kan worden dat de geconstateerde kwaliteit op de lagere verdiepingen ook verwacht mag worden op de hoger gelegen verdiepingen: zoals uit de foto s blijkt tekenen de naden tussen de sandwichgevelelementen zich af als thermisch zwakkere plekken. Dit valt in iedere gevel bij elk gevelelement te constateren. Uit nadere bestudering van de IR-opnamen is vastgesteld dat het temperatuurverschil tussen deze naden en de gevelelementen echter beperkt is tot slechts enkele graden (2 a 3 o C). Dergelijke thermisch zwakkere naden kunnen gezien het ontwerp verwacht worden en vormen, gelet op de geconstateerde warmteverschillen, geen relevante lekkage; k:\doc\g\2005\021300\g n001.doc

3 G N001 IR meting Erasmus MC te Rotterdam naden rond deuren en randaansluitingen vertonen grotere warmtelekken (foto s 4 t/m 6). Rond deuren zijn deze naar verwachting te wijten aan bovenmatige luchtlekken. De oorzaak voor de warmtelekken bij de randaansluitingen is niet eenduidig aan te geven. Daarvoor is nader onderzoek noodzakelijk. Geadviseerd wordt aan de hand van deze tekeningen en aanvullende inspecties oorzaken te achterhalen en waar mogelijk met aanpassingen tot een verbetering te komen; aansluitingen rond terugliggende ramen vertonen op enkele plaatsen verhoogde temperaturen, welke wijzen op warmtelekken (foto s 13 en 16). Deze zijn echter niet structureel aanwezig en duiden op mogelijke gebreken tijdens de uitvoeringsfase. De geconstateerde lekkages zijn niet dusdanig dat er grote warmteverliezen door de verwachten zijn. 3.3 Laagbouw De laagbouw is op de tweede en derde verdiepingen gelijk opgebouwd als de hoogbouw. IR-metingen van deze constructies en aansluitingen vertonen dezelfde beelden als aangetroffen bij gebouw Ee. De eerste verdieping is afwijkend uitgevoerd. Hoofdzakelijk kan hier gesproken worden van een gevel welke opgebouwd is uit een niet geïsoleerde betonnen borstwering met daarboven gevelpuien voorzien van een enkele beglazing. Zoals verwacht mag worden laten de IR-metingen die hiervan gemaakt zijn, duidelijk zichtbaar zien dat de warmteverliezen op deze verdiepingen afsteken tegen die van de verdiepingen erboven (bijvoorbeeld foto 18, 70). Zoals te verwachten is worden ook veel warmte lekken aangetroffen bij aansluitingen van voorzieningen op daken en technische ruimten (zie foto s 21 t/m 26, 47 t/m 49). Geadviseerd wordt om middels nader onderzoek vast te stellen wat de mogelijke oorzaken zijn en wat eventueel haalbare en rendabele oplossingen daarvoor zijn. De tweede verdieping van de laagbouw is op diverse plaatsen ontworpen met een overstek van de verdieping erboven. Uit de metingen blijkt dat betonnen kolommen ter plaatse koudebruggen vormen, welke in verbinding staan met constructies aan de binnenzijde. Ook de beplating aan de onderzijde is aanmerkelijk warmer. Dit kan o.a. het gevolg zijn van een geringer isolatiepakket maar luchtlekken en/of koudebruggen zijn niet uit te sluiten (foto s 56 t/m 59). Bouwdeel Be is een gebouw met een afwijkende constructie en gevelopbouw. Deze gevel is aan de buitenzijde voorzien van een natuursteen bekleding. Geconstateerd is dat direct onder de ramen verhoogde temperaturen aanwezig zijn, hetgeen structureel lijkt voor te komen. Daarnaast is tevens ter hoogte van de vloeren op diverse plaatsen midden onder de raamelementen een duidelijk thermisch lek aanwijsbaar (foto 30, 32, 36, 37). Geadviseerd wordt dit nader te onderzoeken. Gebouw Ef is het jongste gebouw van het complex. IR-opnamen van deze gevels vertonen geen afwijkingen ten opzichte van hetgeen verwacht mag worden. k:\doc\g\2005\021300\g n001.doc

4 G N001 IR meting Erasmus MC te Rotterdam De ruimten op de begane grond vertonen op verschillende plaatsen thermische lekken langs randen en bij aansluitingen. Veel van deze lekken zijn derhalve te verwachten. De lekken worden in deze situatie versterkt als gevolg van de warmte welke afkomstig is van het leidingtracé wat onder alle gebouwen doorloopt (foto 82). Geadviseerd wordt nader onderzoek te verrichten naar de haalbare mogelijkheden om deze warmteverliezen te beperken. 4. Conclusie Voor zowel de hoog- als de laagbouw geldt dat onder de gegeven omstandigheden geconcludeerd worden kan dat er geen grote hinderlijke structurele warmtelekken in de gebouwen aanwezig zijn. Veel van de geconstateerde lekken zijn te verwachten op basis van het oorspronkelijke ontwerp. Hierbij zijn slechts weinig aanvullende warmtelekken geconstateerd die verder nagenoeg allemaal incidenteel zijn. Geadviseerd wordt om nader onderzoek te verrichten naar de exacte oorzaken daarvan en mogelijke oplossingen te genereren. Daarbij dient tevens gekeken te worden naar de eventuele praktische en financiële haalbaarheid ervan, zonder hierbij de esthetische aspecten uit het oog te verliezen. Onder de gegeven omstandigheden is het tijdens de metingen niet mogelijk gebleken om een situatie te creëren met een overdruk. Hierdoor zijn eventuele aanwezige luchtlekkages veel minder of zelfs niet zichtbaar geworden. Ondanks dat deze dus niet of nauwelijks vastgesteld zijn, kunnen en mogen we hun aanwezigheid niet uitsluiten. Arnhem 2 mei 2005, DGMR Bouw B.V. Ir. P.J. van Bergen Behandeld door: Ir. T. Nuijen k:\doc\g\2005\021300\g n001.doc

5 G N001 IR meting Erasmus MC te Rotterdam Bijlage 1 Foto's k:\doc\g\2005\021300\g n001.doc

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31